S)e CcidóeSoii^cmt
LIKWIDATIE VAN HET MILITAIR BESTUUR
BINNEN EEN HALF IAAR
La til It
Auto reed aan de verkeerde
kant van de steiger af
Geen ultimatum, maar wel 'n tijdslimiet
Moskou zet in elk geval zijn plannen door
ISt. Nicolaas|
verrassing
De Gaulle weer
naar Algerië
i^/l
DROGERE LUCHT
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594;
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1958
50ste JAARGANG
No. 14573
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart Franco p.p. 8.-
Advert: 17 ct p. mjn. Telefoontjes f 1.50
Chroesjtsjefs voorstel voor West-Berlijn
Zoals gemeld heeft de Sowjet-Unie gisteren het bezettingsstatuut van
Berlijn en alle overeenkomsten betreffende de bezettingszones in Duitsland
opgezegd. West-Berlijn moet volgens het Russische plan een gedemilitari
seerde vrije stad worden.
Voor de likwidatie van het bezettingsstatuut wordt een periode van een
half jaar gesteld. Haar op de internationale akkoorden over Duitsland
berustende taken wil de Sowjet-regering aan Oost-Duitsland overdragen.
Dit land kan dan, aldus de nota, die de Russische regering gisterochtend
aan Amerika, Engeland, Frankrijk, West- en Oost-Duitsland heeft laten
overhandigen, „zijn soevereiniteit te land, ter zee en in de lucht" gaan
uitoefenen.
Premier Chroesjtsjef heeft gistermiddag op een persconferentie in Moskou
met nadruk bevestigd, dat de Sowjet-Unie zes maanden lang niets zal onder
nemen om aan de huidige status van Berlijn iets te veranderen, als zij
daartoe niet wordt genoodzaakt door „ongewenste stappen" van de andere
bezettende mogendheden Hij verklaarde, dat de Sowjet-Unie zich door
niets van de uitvoering van haar plan met Berlijn zal laten afbrengen.
Terwijl in West-Berlijn en in West-Duitsland het Russische plan wordt
afgekeurd de Westberlijnse burgemeester heeft het „ondraaglijk" ge-
volgens de Amerikaanse opvatting door de Russische nota het onmiddellijke
volgens de Amerikaanse opvatting door de Russische nota het onmiddllijke
gevaar voor een conflict om Berlijn is afgewend.
heeft verklaard. Men gelooft in Bonn
niet, dat het Westen bereid zal zijn,
zijn troepen uit Berlijn terug te trek
ken. Het Westen zou wel het Rus
sische aanbod om te onderhandelen
aan kunnen nemen. Dr. Adenauer
heeft gezegd, dat West-Berlijn er
zeker van kan zijn, dat het door het
Westen niet onbeschermd zal worden
achtergelaten.
AMERIKAANSE VERKLARING
Van gezaghebbende zijde te Wa
shington wordt verzekerd, dat het
Westen zonder twijfel aan zijn rech
ten als bezetter en beschermer van
West-Berlijn zal vasthouden.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft gisteravond
in een verklaring gezegd, dat Rus
land schijnt voor te stellen, dat de
westelijke mogendheden „hun rechten
in Berlijn" opgeven, terwijl het zelf
zijn greep op Oost-Berlijn handhaaft.
Ruslands voorstel voor een vrije stad
is beperkt tot West-Berlijn. Amerika
zal Ruslands verzaking van vroegere
overeenkomsten niet aanvaarden
HET WESTEN
IS VERANTWOORDELIJK
Rusland geeft in de nota van gis
teren een uitvoerige uiteenzetting
van redenen. Het zegt, dat de weste
lijke mogendheden de overeenkomst
van Potsdam en -dere geallieerde
verdragen „grovelijk hebben ge
schonden" en daardoor al lang ieder
juridisch en moreel recht op een ver
blijf in Berlijn hebben verbeurd. Bo
vendien kon de tegenwoordige toe
stand in Berlijn niet langer geduld
worden; Voor de onbevredigende
situatie waren de westelijke Grote
Drie en West-Duitsland verantwoor
delijk. De Bondsrepublie wordt ver
weten, dat zij een „onrealistische
machtspolitiek" voert.
In diplomatieke kring te Bonn is
men van mening, dat het Russische
voorstel veel op een ultimatum lijkt,
ofschoon Chroesjtsjef het tegendeel
„VRIJE STAD"
ALS EEN VOORTIJDIGE Sinter
klaas is Chroesjtsjef met zijn
verrassend voorstel gekomen om
West-Berlijn tot een vrije stad te
maken. Hij wil er netjes over pra
ten, zoals dat juridisch ook de juiste
weg is, maar hij geeft tevens te ken
nen, dat hij het Westen voor dat
overleg niet meer dan een half jaar
geeft. Dat is geen ultimatem, zegt hij,
alleen maar een tijdslimiet. Wat het
verschil is, begrijpen wij niet, voor
al omdat Chroesjtsjef er bij
0 zegt, dat Rusland in elk geval
zijn plannen doorzet, of men
tot overeenstemming komt of niet.
Wat die plannen zijn, heeft Croest-'
sjef uiteengezet in zijn nota van gis
teren.
De Russen zullen Oost-Berlijn ont
ruimen en aan de Oostduise regering
de volledige uitoefening van de soe
vereiniteit verlenen. Of ze hun troe
pen dan uit Oost-Duitsland zullen
terugtrekken, is nog de vraag. Maar
in elk geval zal West-Berlijn dan een
z.g. vrije stad zijn temidden van een
geheel aan Moskou onderhorig ge
bied, want wat de „soevereiniteit"
der satellietlanden in de praktijk be
tekent, weet men maar al te goed. De
Russen hebben West-Berlijn dan vol
komen in de hand. Tot nu toe zitten
er de Amerikanen, Engelsen en
Fransen en dezen beschermen de ge
halveerde stad, maar als zij de stad
„vrij" laten, is het hek van de dam.
Men hoeft niet veel fantasie te
hebben om te kunnen voorspellen,
dat er op elk gewenst ogenblik een
„ondraaglijke" en „onduldbare" toe
stand kan ontstaan, die het voor de
Oost-Duitsers, met de Russen achter
zich, absoluut noodzakelijk zal ma
ken, dit „kankergezwel" in het hart
van de volksdemocratische republiek
uit te snijden. Er zijn daar in de
buurt meer „vrije steden" geweest,
zoals Danzig bijvoorbeeld, dat ook
niet lang geleefd heeft. In Berlijn zou
de geschiedenis van Danzig zich wel
eens kunnen herhalen.
Nu bevat het spreekwoord, dat de
geschiedenis zich herhaalt, wel veel
waars, maar niet de gehele waarheid,
want de geschiedenis herhaalt zich
nooit op precies dezelfde wijze, om
dat inmiddels de omstandigheden
zich gewijzigd hebben. Tegenover
Hitler nam het Westen een andere
houding aan dan tegen Chroesjtsjef;
de ondervinding heeft heel wat ge
leerd.
Een conferentie met de Russen over
West-Berlijn zal er vermoedelijk wel
komen, maar het Westen zal dan niet
geneigd zijn om Chroesjtsjef zijn zin
maar te geven in de illusie dat hij
dan tevreden zal zijn en blijven.
noch een akkoord sluiten, dat de
Westberlijnse bevolking aan vijande
lijke overheersing overlevert, aldus
de verklaring.
GEEN ULTIMATUM
Het Sowjet-Russische voorstel be
treffende Berlijn betekent niet een
ultimatum aan het Westen, zo heeft
premier Chroesjtsjef gistermiddag
tegenover binnen- en buitenlandse
persvertegenwoordigers verklaard.
Hij zei de wereld te willen bevrij
den van een „kankergezwel".
„Als de V. S. de Sowjet-voorstellen
verwerpen, zullen wij dit zeer be
treuren, maar dat zal ons niet be
letten onze voorstellen ten uitvoer te
leggen. Wij hebben geen andere mo
gelijkheid", aldus de Russische leider.
Chroesjtsjef zei, dat de Sowjet-
Unie de nieuwe status van West-
Berlijn zal garanderen.
Indien de westelijke mogendheden
de Sowjet-voorstellen niet zonder
meer zouden verwerpen, was de
Sowjet-regering bereid tot onderhan
delingen, rekening houdend met
eventuele voorstellen.
„Wij tlogen geenszins een regeling
van de kwestie-Berlijn in de vorm
van een of ander ultimatum. Het be
wijs hiervan is het feit dat wij een
termijn tan zes maanden hebben ge
steld om de zaak uitvoerig te onder
zoeken".
VIER DODEN
Vannacht om kwart voor een is 'n
personenauto met vier inzittenden
van de kruisersteiger te Den Helder
het water in gereden.
De vier personen, een man en drie
vrouwen, zijn daarbij om het leven
gekomen. Het ongeluk moet te wij
ten zijn aan de dichte mist.
Aan weerszijden van de steiger wa
ren de kruisers „De Ruijter" en „De
Zeven Provinciën" gemeerd,
In de auto zaten de sergcant-ge-
schutmaker J. M. C. Steenaert en zijn
echtgenote, mevr. Vis en haar nicht
je. Het gezelschap bad een bezoek
gebracht aan de kruiser „De Ruijter"
Bij het vertrek van de steiger reed de
auto, in plaats van landwaarts, in de
richting van het water. Uit het em- j
spoor, dat de aiuto achterliet, ban
worden afgeleid, dat de bestuurder
zijn vergissing te laat heeft ontdekt
Over de kop.
De wagen sloeg over de kop en
stortte van de vier meter hoge k-.de
in he4- daar tien meter diepe water.
Vrijwel onmiddellijk na het ongeluk
waren brandweer en duikers van de
marine ter plaatse.
Het kostte echter geruime tijd voor
duikers de auto hadden gevonden en
vastgemaakt. Toen de wagen boven
water werd gehaald bleek zij de stof
felijke overschotten van drie perso
nen te bevatten. Het ontzielde
lichaam van mevr. S. werd later uit
het water opgehaald. Men vermoedt
dat zij bij het ongeluk door de voor
ruit van de auto is geslagen.
Handwerk, basis van vooruitgang
I
Moar het is ons toch gelukt.
Morgen, slechts één dag, profi
teert U nogmaals van een buiten
gewone aanbieding leuke, sterke
warme lange pantalons in echt
melton.
Prinses Liliane van België is jarig
Een foto van prinses Liliane van België,
die vandaag haar 41ste verjaardag viert.
Naar van welingelichte zijde te Pa
rijs wordt vernomen, is generaal De
Gaulle van plan om na de tweede
verkiezingsronde dertig november
weer een bezoek aan Algerië te bren
gen.
Later werd officieel bericht, dat de
premier van drie tot acht december
naar Algerië gaat.
De „vrije Algerijnse regering"
heeft donderdag in Tunis bekend ge
maakt, dat de volgende week weer
een groep Franse krijgsgevangenen
zal worden vrijgelaten. Zij zullen aan
vertegenwoordigers van het interna
tionale Roode Kruis worden overge
dragen.
Originele
'melton broeken,
voor jongens en meisjes
Ift moderne Italiaanse streep-
en ruitdessins. Normaal 12./5.
Nd 2-8 jaar,
alle maten.
5/°
Zolang de voorraad strek»!
Lelden:
Haarlemmerstr. 25, Tel. 25317
ROTTERDAM:
Korte Hoogi tra at Jl. tel. 116965
Meent hk. Goudsesingel, tel. 1163 77
KtIBd, UjBHJk hk. Dorpsweg, ,.1.74130
W.Kruiakade 35, tel. 125511
schuimrubber- matras
(Advertentie»
(Advertentie i
Alle soorten
„UBICA"-lviATR ASSEN
uit voorraad leverbaar, bij:
N.V. TEXTIELHANDEL
ADR. VAN OOY Jr.
BREESTRAAT 39 LEIDEN
(Advertentie)
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
IETS KOUDER
Overwegend droog en zwaar
bewolkt weer met hier en daar
tijdelijk mist, maar ook enkele
verspreid voorkomende opkla
ringen. Zwakke tot matige ooste
lijke wind. Iets lagere tempera
turen.
29 Nov. zon op 08.22; onder 16.34;
maan op 19.37; onder 10.30.
Hoogwaterstanden
29 Nov. v.m. 5.n.m. 5.15.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luidden:
HELSINKI geheel bew. 1C.
STOCKHOLM 2
OSLO mist 0
KOPENHAGEN geheel bew. 4
ABERDEEN —2
motregen 8
geheel bew. 6
mist 6
motregen 3
In het basis-bivak Waigo, 25 km. ten oosten van Teminaboean op Neder
lands Nieuw Guinea, zijn 600 inheemse arbeiders in augustus van dit jaar
begonnen met het aanleggen van een 70 km. lange autoweg naar Ajamaroe.
De weg, die moet dienen voor de afvoer van inheemse produkten naar de
kust, wordt op een pneumatische hamer na geheel met handkracht
gemaakt. Over ongeveer twee jaar zal het werk voltooid zijn. Het voedsel
voor de arbeiders, die door het gouvernement worden verhoogd, wordt
momenteel per boot van Teminaboean naar Waigo vervord. De bovenste
foto toont de pas aangelegde steiger te Waigo, waarop een binnenkort aan
te voeren lichte truck zal gaan rijden om het voedsel van de boot over te
nemen voor vervoer naar het wegbivak. De onderste foto toont de bevolking
aan het werk bij het wortels ruimen, nadat het zware bos is gerooid.
Van de Zwarte Zee via Duitsland
strekt zich een groot hogedrukgebied
naar Schotland uit. De hoogste luclit-
drukwaarden worden bij de Zwarte
Zee aangetroffen, maar ook bij Schot
land bevindt zich een hogedrukcen-
trum. Over Scandinavië en Finland
troken enkele storingen, waardoor de
koude daar weer afnam, in vrijwel
geheel Rusland heerst echter strenge
vorst, in ons land veroorzaakt het
hogedrukgebied een zwakke ooste
lijke wind, waarmee geleidelijk iets
koudere en drogere lucht wordt aan
gevoerd. Vorst van betekenis komt
in deze luchtstroming echter niet
voor. De kans op opklaringen wordt
wat groter.
Bij het vergaan van een Bir-
maanse motor jonk op 18 november
tussen Moulmein en Tavoy zijn 48
personen omgekomen, aldus is don
derdag te Rangoon officieel bekend
gemaakt. De jonk, waarop zich een
ontploffing voordeed, vervoerde sol
daten met hun gezinnen.
Koning Mahendra heeft de raad
gevende raad van Nepal meegedeeld,
dat zijn regering een wetsontwerp
zal indienen, waarbij kinderhuwelij
ken verboden worden.
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZüRICH
GENèVÉ
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
geheel bew.
half bew.
zwaar bew.
motregen
geheel bew.
onbewolkt
half oew.
zwaar bew.
geheel bew.
zwaar bew.
regen
Korreltje
Als de klokken dre herinnering
luiden, wordt het Zondag in het hart.