S)e CcidóeSoti^o/iit
De Gaulle gaat Adenaur opzoeken
Rebellenleider op Cyprus gedood
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J RüOZEN
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594:
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart.
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1958
50ste JAARGANG No. 14
De Gaulie
gaat
buurpraatje
maken
Franco p.p. 8.
Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
ONDERWIJS
VERNIEUWING
pogingen, welke door de verschil
lende ministers van onderwijs zijn
ondernomen om de van 1863 date
rende middelbaar-onderwijswet te
wijzigen en het onderwijs te coördi
neren, ervaart men, dat tal van hele
en halve pogingen zijn mislukt en
dat nu na bijna honderd jaar nog
steeds geen geordend geheel tot stand
is gekomen.
Vanaf 1863 zijn die pogingen er
voortdurend geweest.
Minister Kappeyne van de Copello
volstond in 1878 met een herziening
van zeer eenvoudige aard. In 1882
vleide hij zich met de hoop spoedig
met een ontwerp tot herziening te
kunnen komen. Daarna werd er
ieder jaar om herziening gevraagd
tot Goeman Borgesius in 1898 ver
klaarde niet het voornemen te koes
teren met ingrijpende wijzigingen te
komen.
Daarna kwam er eencommis
sie. Een „ineenschakelingscommissie"
en wel in 1903, die in 1910 eindelijk
een rapport uitbracht, waarop mi
nister Heemskerk in 1913 vier ont
werpen van wet gebaseerd op het
rapport van deze commissie, indien- I
de. Maar twee dagen later nam het l
kabinet ontslag.
Wij doen een greep uit de andere
pogingen.
Er kwam een ontwerp van wet tot
regeling van het middelbaar onder
wijs in 1921 van de hand van minis
ter De Visser, die in 1924 een nader
gewijzigd ontwerp indiende.
Minister Waszink trok het ont-
werp-DeVisser in en kwam in 1928
met een nieuw ontwerp, waarop de
Tweede Kamer echter geen Voorlo
pig Verslag uitbracht.
Minister Terpstra kwam daarna in
1932 met een nota van wijziging op
het ontwerp-Waszink. Wéér geen
Voorlopig Verslag van de Kamer. Mi
nister Marchant stelde in 1934 een
grondslagenwet op, die echter- niet
bij de Staten-Generaal werd inge
diend.
Een ontwerp van minister Bolke-
stein in 1940 kwam door de oorlog
niet in behandeling. Het in 1947 door
minister Gielen opgestelde vooront
werp van wet tot regeling van het
v.h.m.o. werd niet ingediend.
In 1951 kwam minister Rutten met
zijn „Nota betreffende onderwijs
voorzieningen". Op basis daarvan
stelde hij twee wetsontwerpen op,
twee weken voordat hij aftrad. Deze
werden door de Kamer niet behan
deld en werden nu ingetrokken, voor
dat minister Cals zijn wetsontwerp
tot regeling van het voortgezet onder
wijs indiende.
Vastgesteld dient echter te wor
den, dat de in de nota-Rutten geleg
de grondslagen zijn uitgewerkt in het
ontwerp-Cals.
Om de kwestie van de
vrijhandelszone op ie lossen
Benelux doet eveneens een poging
De Franse premier De Gaulle en de Westduitse bondskanselier Adenauer
zullen 26 november in Duitsland bijeenkomen om te spreken over de
„voornaamste problemen", die voor beide landen van belang zijn.
Het gaat natuurlijk voornamelijk om de kwestie van de vrijhandelszone.
De Gaulle meent, dat langs de weg van directe onderhandelingen op het
hoogste niveau de kwestie op de snelste en meest doelmatige wijze kan
worden geregeld. Men meent in Parijs, dat een door de Franse en de West
duitse regering opgestelde formule waarschijnlijk wel voor de andere lan
den van de E.E.G. aanvaardbaar zal blijken te zijn.
Aangenomen wordt, dat De Gaulle zal worden vergezeld door de minis
ters van Buitenlandse Zaken en financiën, Couvé de Murville en Pinay.
VERRASSING IN BONN.
Het nieuws van De Gaulles komst
heeft diplomatieke kringen in de
Wij hebben hier dit korte historisch
overzicht gegeven van alle po
gingen, die er zijn gedaan om tot on
derwijsvernieuwing te komen, om te
doen zien dat een onderwijsherzie-
ning, vooral van het m.o. en het v. h.
m. o. geen eenvoudige zaak is. Er is
te dien aanzien de laatste jaren heel
wat critiek geweest op minister Cals,
maar een zo diep ingrijpende reorga
nisatie van ons onderwijs vereiste
wel een uiterst zorgvuldige en daar
door langdurige voorbereiding, wil
de het ontwerp goed zijn en niet op
nieuw stranden op het verzet uit on
derwijskringen en uit de Kamer.
Zijn wij wel .ingelicht, dan heeft
minister Cals niet minder dan 75 rap
porten uit onderwijskringen ge
vraagd en gekregen, voordat hij ten
slotte aan het nu ingediende ont
werp toe was.
Wie weet hoe langzaam de mees
te commissies plegen te werken, voor
dat zij aan een rapport toe zijn, zal
ook begrijpen, dat aan dit ontwerp
jaren moest worden gearbeid.
Men kan dit aantal rapporten wat
overdreven vinden, zeker is het, dat
het in ieder geval beter was de even
tuele critiek uit onderwijskringen bij
voorbaat zoveel mogelijk op te van
gen en met goede suggesties rekening
te houden dan het gevaar te lopen,
dat ook dit ontwerp opnieuw zou
stranden.
Bij de Nota betreffende onder
wijsvoorzieningen van minister Rut
ten waarin eindelijk een reorganisa
tie op grote schaal werd aangekon
digd, kwamen de bezwaren achteraf
en aan deze bezwaren is nu voor een
groot deel tegemoet gekomen.
Indien dit kabinet zijn vier jaren
zal kunnen volmaken, hoopt minister
Cals, dat nu eindelijk deze reorgani
satie haar beslag zal krijgen.
Maar dan zal de Kamer ook met
spoed moeten werken aan een Voor
lopig Verslag.
De adressen, welke uit onderwijs
kringen aan de Kamer zullen worden
gezonden, zullen niet al te lang op
zich mogen laten wachten.
De voorbereiding is ernstig ge
weest. De tijd is nu rijp.
Na vele mislukte pogingen in bijna
honderd jaar moet nu de kans op her
ziening worden gegrepen.
Het is niet te hopen, dat opnieuw
een kabinetscrisis ook deze kans ver
loren zou doen gaan.
Over het wetsontwerp zelf in een
volgend artikel.
OP VISITE
BIJ ADENAUER
DAT GENERAAL De Gaulle vol
gende week in hoogst eigen per
soon zijn collega Adenauer gaat op
zoeken is een bewijs, dat ook frank
rijk tot elke prijs een handelsoorlog
wil vermijden. Ofschoon het niet
met zoveel woorden is gezegd, mag
men veilig aannemen, dat de reis van
De Gaulle naar West-Duitsland geen
beleefdheidsvisite is naar aanleiding
van Adenauers bezoek in
0 september jl. maar dat er
zaken gedaan moeten wor
den. De kwestie van de vrijhandels
zone behoeft wel niet het enige punt
van bespreking te zijn, zij is in elk
geval het meest urgente punt.
Adenauer is een vurig voorstander
van een Verenigd Europa, bij hem
staat vooral de politieke éénwording
op de voorgrond, de economische in
tegratie ziet hij meer als middel óm
tot dat doel te geraken.
Vermoedelijk interesseert generaal
De Gaulle zich ook voor het politie
ke aspect van de Europese integratie,
maar hij zit op het ogenblik met het
economische probleem in zijn maag.
Frankrijk heeft altijd zwaar geëxpe
rimenteerd met beschermende maat
regelen, hetgeen tot gevolg heeft ge
had, dat zijn industrie zich daar ge
heel op ingesteld heeft. Voor de
Fransen betekent de invoering van
de Euromarkt dus een verscherping
var de concurrentie met West-Duits
land, Italië en de Benelux en de
Fransen zijn daartoe pas overgegaan
nadat zijn partners aan alle kanten
concessies hebben gedaan. De uit
breiding van de Euromarkt-facilitei-
ten tot de vrijhandelszone is hun te
machtig gebleken; zij durven het niet
Maar aan de andere kant zien zij
ook wel in, dat een eventuele han
delsoorlog hen nog veel meer schade
zal berokkenen en daarom bevinden
zij zich in een lelijk parket.
Generaal De Gaulle gaat nu een
praten met Adenauer om deze over
te halen om de Fransen in het eco
nomische vlak te helpen in ruil voor
concessies op het politieke vlak. Wat
er precies uit de bus zal komen, zul
len wij moeten afwachten, maar Ne
derland is te nauw betrokken bij de-
Westduitse hoofdstad verrast. In of-
fiële kringen verluidt, dat het be
zoek op korte termijn is geregeld
door de Westduitse staatssecretaris
van buitenlandse zaken, Hilger van
Scherpenberg, die op het ogenblik in
Parijs is. Deze voert reeds verschei
dene dagen in Parijs geheime voor
bereidende besprekingen. Het is niet
voor de eerste maal dat De Gaulle en
Adenauer tezamen komen.
De beide staatslieden voerden op
14 september jl. voor de eerste keer
besprekingen in De Gaulle's villa in
het dorap Colombey-les-deux-Eglises.
BENELUXVOORSTEL.
De Beneluxlanden hebben woens
dag aan hun partners in de E.E.G.
voorstellen gedaan om te voorkomen
dat per 1 januari verschil zal ont
staan in optreden van de handel tus
sen de E.E.G.-landen en de andere
leden van de O.E.E.S., in de hoop dat
iiierdoor de besprekingen over een
vrijhandelszone weer op gang ge
bracht kunnen worden.
Zij achten het duidelijk, dat onder
de huidige omstandigheden geringe
hoop bestaat, dat er principiële over
eenstemming over een vrijhandels-
zóne zal kunnen worden verkregen
vóór 1 januari 1959, op welke datum
tussen de zes landen van de E.E.G.
een aantal maatregelen tot vermin
dering der onderlinge handelsbelem
meringen in werking zal worden ge
steld.
De regeringen van de Beneluxlan
den hebben daarom besloten aan hun
partners van de E.E.G. voorstellen
voor te leggen, die beogen zoveel
mogelijk te voorkomen dat per 1
januari a.s. verschil in behandeling
zal optreden van de handel tussen de
zes landen van de E.E.G. onderling
en de handel dier landen met de
overige partners van de O.E.E.S.
De voorstellen omvatten:
1. toepassing van de tariefverlaging
van tien procent, die op 1 januari a.s.
in het handelsverkeer der E.E.G.-
landen van kracht wordt, op het han
delsverkeer met alle 53 landen van
de G.A.T.T.
2. Toepassing van de contingenten
verruiming met 20 procent, die even
eens per 1 januari in het onderlinge
handelsverkeer der E.E.G.-landen
van kracht wordt, op het verkeer met
de elf O.E.E.S.-landen, die geen lid
van de E.E.G. zijn.
3. De invoerrechten en contingen-
teringen van landbouwproducten
dienen op het huidige peil voor de
duur van twaalf maanden te worden
gehandhaafd, In die tijd kan de posi
tie van deze produkten door onder
handelingen worden bepaald.
Handgranaten
in zijn schuilplaats
Een van de belangrijkste leiders
in de Grieks-Cyprische verzet-
organisatie EOKA, Kyriaco Matsis, is
gisteren door Britse veiligheidstroe
pen gedood.
Matsis na de EOKA-Grivas „de
meest gezochte man" op Cyprus
werd na een Britse speurtocht van
twee weken in zijn schuilplaats in
het dorpje Dhikomo ontdekt.
Hij stuurde twee andere verzets
leiders naar >uiten, zodat ze zich over
konden geven, maar zelf weigerde
hij zich gevangen te laten nemen. De
Britten wierpen daarop twee hand
granaten naai- binnen, waardoor Mat
sis om net leven kwam. Op zijn hoofd
was een prijs van vijf duizend gulden
gesteld. Hij was leider van de EOKA
op Noord-Cyprus. De Britten het ben
voorts op Noord-Cyprus een verzets
leider gearresteerd op wiens hoofd
eveneens een prijs van vijf duizend
gulden was gesteld.
Britse autoriteiten hebben
woensdag bepaa.d, d t de bevolking
in het vervolg na incidenten direct
de straat moet verdwijnen. Tot
ze situatie om niet met grote belang-1 nu toe hadden de Cyprioten dan nog
stelling gade te slaan, wat de gene- een kwartier de tijd om thuis te ko
raai te berde zal biengen.
king zoeken en later zullen zij dan
gelegenheid krijgen om naar huis te
gaan. Deze maatregel is genomen om
veiligheidstroepen direct ruim baan
te geven ingeval zich ergens inciden
ten voordoen
Vrouw van Britse
attaché vermoord
bestandscommissie
een klacht ingediend, waarin wordt
gezegd, dat op 17 november Syriërs
op Israëlisch gebied ijn doorgedron
gen en daar de vrouw 'an de Britse
luchtmachtaHaché in Israel, mevrouw
Doran, hebben doodgeschoten.
Het lijk van de 48-jarige mevrouw
Doran, die sinds ..aaandag werd ver
mist, werd gisteren aan de oever van
het Meer van Galilea gevonden. Vol
gens Israëlische functionarissen was
bij het onderzoek gebleken, dat het
slachtoffer door tv/ee personen was
gedood, die het lijk in het riet had
den verborgen. Het spoor van de
moordenaars had men kunnen vol
gen tot de rivier de Jordaan, tegen
over een Syrische versterkte post.
Mevrouw Doran was vanuit een
hotel ten noorden van het Meer van
Galilea, waar Jj logeerde, vertrok
ken voor een wandeling naar de
ruïnes van het oude ITapharnaum en
naar de plaats aar de Jordaan in
Laat Marianne nu toch moed zinken
De Franse verkiezingsaktie verloopt zonder spanning. Het schijnt dat het
kiezersvolk volkomen onverschillig is. Zelfs tal van kandidaten hebben
nog niet eens het woord gevoerd. Ziehier een van hen aan het woord in
een vrijwel leeg schoollokaal in Parijs.
1 men, doch nu moeten zij direct dek- het meer uitstroomt.
Als vrouwen tégen zijn, wai kan de man dan nog
Huisvrouwen en schoolmeisjes hebben in Saigon (Vietnam) een protestdemonstratie gehouden tegen het
communistische regime in Noord-Vietnam.
V. N. waarnemers
uit Libanon
Secretaris-generaal Hammarskjoeld
heeft gisteren een aanbeveling van
de waarnemersgroep der Ver. Naties
in Libanon, waarin de groep zegt,
dat haar taak geëindigd is en dat de
waarnemers erugg.etrokKen kunnen
worden, aan de Veiligheidsraad toe
gezonden.
De waarnemersgroep verklaart in
haar vijfde rapport aan de Veilig
heidsraad die indertijd besloot
waarnemers laar Libanon te zenden
wegens Libanese klachten over Sy
rische infiltraties dat er al enige
tijd geen meldingen ^ver infiltraties
of wapensmokkel zijn geweest. Ook
is de algemene veiligheidstoestand in
Libanon veel beter geworden, even
als de betrekkingen tussen Libanon
en Syrië. Daarom beschouwt de groep
haar taak als geëindigd.
Eind vorige maand omvatte het
korps V. N.-waarnemers meer dan
500 man.
In zijn brief aan de Veiligheidsraad
verklaart Hammarskjoeld, dat hij de
waarnemingsgroep heeft opgedragen
onmiddellijk, in overleg met de Liba
nese regering, een plan voor vertrek
van de waarnemers op te stellen.
AANSLAGEN IN MAROKKO
In Marokko zijn dinsdag, de 31e
verjaardag van het bewind van Mo
hammed V, verscheidene aanslagen
gepleegd, waarbij in totaal acht men
sen zijn gedood en zeker 60 gewond.
In Khemisset in het noorden van
het land kwamen zes mensen om het
leven en werden er 48 gewond, toen
een bom in een men' te ontplofte.
De andere slachtoffers vielen bij
aanslagen me. bommen ei vuurwa
pens in andere delen van Marokko.
Rustig weer blijft
In de afgelopen na-cht kwamen er
in Nederland grote weersversdhillen
voor. Terwijl in het oosten van het
land tengevolge van een wolkendek
slechts 'n geringe temperatuursdaling
optrad (het vliegveld Twente had een
minimuimtemperatuur van plus zes
graden) daalde het kwik elders aan
zienlijk en meldde het vliegveld Zes-
tiemhoven bij Rotterdam een laagste
waarde van drie graden onder nul.
Ondertussen nam het continentale ho-
gedrukgebied nog wat verder in be
tekenis toe en bereikte een luchtdruk-
waarde van 1047 mb in zijin centrum.
Het verplaatste zich daarbij wat in
zuid-oostelijke richting naar West-
Rusland. De depressieinvloed kan zidh
nog steeds niet naar West-Europa
uitbreiden.
Het rustige weer duurt dan ook
voort
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
weer
(Geldig van donderdagavond tot
vrijdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
WEINIG WIND.
Overwegend droog weer met
enkele verspreide opklaringen
en hier en daar mist. Weinig
wind. Over het algemeen weinig
verandering in temperatuur.
21 Nov. zon op 08.09; onder 16.42;
maan op 14.42; onder 02.49.
Hoogwaterstanden
21 Nov. v.m. 11.55; n.m.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden.
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
weer
geh. bew.
goh. bew.
geh bew.
geh. bew.
zwaar bew. i
mist i
onbew. 5
mist
mist
licht bew.
mist 1
zwaar bew.
zwaar bew. i
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geheel bewolkt
geh bewolkt
onbewolkt
geh. bewolkt
licht bewolkt
half bewolkt
zwaar bewolkt i
onbewolkt
zwaar bewolkt 1
half bewolkt 1<
temp.
1 C.
5
Korreltje
Er is geen mens, die het recht heetf
de mensen te verachten.
Alfred de Vigny.
