Regering geeft aan Wilsveen de voorkeur Tweede Kamer vraagt fondsen voor ontwikkelingsgemeenten TWEE DODEN BIJ AUTO-ONGELUK DONDERDAG 6 NOVEMBER 1958 DE LEIDSE COURANT PAGINA 7 Rol van Leiden minder groot wegens verkeers- en huisvestingsmoeilijkheden Wilsveen op den duur eigen gemeente De minister van Volkshuisvesting en Bouwnijverheid heeft de Tweede Kamer een nota doen toekomen over de uitbreiding der Haagse agglome ratie. Na overweging van alle omstan digheden is de regering tot de slot- den opgenomen, maar die daar geen som gekomen, dat een uitbreiding van de Haagse agglomeratie naar het oosten op korte termijn noodzakelijk is, dat het plan „Wilsveen" daarvoor de beste oplossing vormt en dat der halve de voor dit plan nodige be stuurlijke voorzieningen dienen te worden bevorderd. De vraag is gerezen zegt de nota O.m. of men door een politiek van landelijke decentralisatie zou kunnen komen tot een verlaging van het toe komstige bevolkingscijfer van 's-Gra- venhage. In dit verband pleegt met name te worden gedacht aan een mo gelijke grotere spreiding van het rijksapparaat tot de belangrijkste „stuwende" krachten in de Haagse agglomeratie behoort. Volgens het rapport Westen des lands levert het ongeveer een derde van de totale „stuwende" werkgelegenheid in de agglomeratie. De regering acht het niet waar schijnlijk, dat men door maatregelen in dit opzicht de groei in het com plex Den Haag in de eerstkomende periode belangrijk zou kunnen be ïnvloeden. Gezien de beperkte ruimtelijke mogelijkheden in het gebied van de Haagse agglomeratie heeft de com missie „Westen des lands" mede het oog gericht op de beide andere on derdelen van de stedengroep, n.l. de stad Delft en de Leidse agglomeratie. De commissie stelt zich voor, dat Delft in de periode tot 1980 zou kun nen uitgroeien tot rond 120.000 in woners (thans 66.000) en Leiden c.a. tot rond 230.000 inwoners of later eventueel meer (thans 146.000). Hier toe zou een belangrijk groter deel van de economische activiteiten en van de bevolkingsaanwas zich naar de steden moeten verplaatsen dan uit de bestaande tendenties zou voortvloeien. Indien een dergelijke ontwikke ling zou slagen, zou dit uit een ruimtelijk oogpunt welkom zijn. Er is zelfs overwogen, of het aandeel met name van Leiden c.a. niet nog groter zou kunen zijn. De regering meent hierop echter voor de betrekkelijk kor te periode tot 1980 niet te mogen rekenen. Indien de veronderstel lingen van het rapport „Westen des lands" daarbij inbegre pen de aanpassing van de binnen steden aan hun functie in een veel grotere stad zich zouden verwerkelijken, zou dit reeds vele moeilijkheden met zich brengen. Men denke aan het his torische stadsschoon in de oude stad (vooral Delft) en aan de moeilijke verkeersproblemen en PATER JACOBUS BEU NES IN HONOLULU GESTORVEN. Het Provincialaat van de Paters der Heilige Harten te Bavel, Nieuw- Ginneken, heeft telegrafisch bericht uit Hawaii ontvangen van het overlij den van pater Jacobus Beijnes, tot nog toe werkzaam in het bisdom van Honolulu, dat alle eilanden omvat van de Hawaii-groep in Oceanië. Pater Jacobus (Joannes Antonius Bernardus Beijnes) is geboren te Haarlem, 17 november 1885. Hij ont ving de priesterwijding op-22 sep tember 1912. Kort daarna reeds, op 31 oktober, vertrok hij haar het toen- bestaande slechte woningtoestan den (vooral Leiden). Bij de ag glomeratie Leiden c.a. doet zich voorts de speciale moeilijkheid voor. dat de uitbreiding zich moet afspelen op het gebied van 7 verschillende gemeenten. De regering kan zich ook niet ver enigen met de gedachte om de be volkingsgroei, die eigenlijk in de Haagse stedengroep zou moeten wor plaats kan vinden, verspreid op te vangen in een aantal kleinere plaat sen, zoals Gouda, Bodegraven, Woer den e.d. Uiteraard zal de ontwikke ling niet buiten zulke plaatsen om gaan. De moderne verkeersmiddelen maken het mogelijk, dat zij mede een zekere rol spelen bij het opnemen van de groeikrachten, die van de Haagse agglomeratie uitstralen. Zij kunnen echter de groei van de ag glomeratie niet overnemen. Dit zou ook uit een oogpunt van ruimtelijk ordening weinig wenselijk zijn. De algemene conclusie van de re gering is dat er belangrijke overwe gingen van ruimtelijke ontwikkeling ten gunste van het plan Wilsveen pleiten, terwijl daartegen geen door slaggevende redenen in andere zin zijn aan te voeren. Zij zouden dan ook, voor zover de rijksoverheid hierbij is betrokken, een spoedige verwezenlijking van dit plan willen bevorderen. De minister van Binnenlandse Za ken heeft de voorbereiding ter hand genomen van een wetsontwerp waar in de stichting in het bestuur van het nieuwe complex, dat op den duur een afzonderlijke gemeente zal moe ten worden, voor de eerste periode in hoofdzaak zullen worden toever V.G.L.O. BESPREEKT HERORIëNTERING Ongeveer 40.000 kinderen zijn aan de zorgen van het voortgezet gewoon lager onderwijs toevertrouwd, doch het zou wel eens kunnen zijn dat door de afwachtende houding van vele leerkrachten tegenover de kin deren te kort wordt geschoten, aldus de heer Camiel Schutijser van het Katholiek Paedagogisch Bureau voor het L. O., die tevens deel uitmaakt van de commissie inzake de heroriën tatie van het V.G.L.O., waarover hij een inleiding hield op het woensdag in Utrecht door het katholiek onder wijzers verbond georganiseerde na tionaal congres voor V.G.L.O. i Er bestond voor dit congres een i zeer grote belangstelling. De voorzitter van het K.O.V., de trouwd aan een vertegenwoordigingheer J. H. M. Derksen, verklaarde van de Haagse agglomeratie. Daarin j dat deze dag de bereidheid der leer- zal tevens worden voorzien in de be-l krachten bewijst om het V.G.L.O. te hoefte aan coördinatie van het be-1 behouden en te versterken. Het V.G. leid der tot de Haagse agglomeratie I L.O. moet als een zelfstandige school behorende gemeenten voor zover liet behouden blijven. Naar de opvatting belang van deze agglomeratie zulks van het K.O.V. laat de raamwet van vereist. Neem Iedere das de kleine dosis nFE^HEN en drijf zo die Rheumatiek uit Uw ledematen. 't Is alsof U een wonder beleeft, als U al betrekkelijk gauw de gunstige dachten" dat"aan'"de'kindérën een minister Cals hiervoor alle kans. Daarop wees ook de heer J. van Kam pen, voorzitter van de V.G.L.D.- sectie in het K.O.V. over „heroriën tatie van de godsdienstige vorming", sprak de z.e. heer B. J. de Bot, gees telijk adviseur van het K.O.V. Hij pen, voorzitter van de V.G.L.O.- met „voor goed levens onderwijs", er op wijzend dat de ouders ver- b vou, wacmen aal aan ae Kinaeren een invloed van de aansporende werking goede inleiding op het volle leven van Kruschen's zes minerale zouten op Uw bloedzuivende organen onder vindt. Naarmate het bloed wordt vrij gemaakt leeft ge weer heiemaal op en voelt ge U allengs weer de oude, fit van lijf en leden en vrij van pijn. (Advertentie) In de Leidse Oranjestraat is het leven nog steeds mooi I ECHTPAAR M0NTAGNE 55 JAAR GETROUWD Vijf en vijftig jaar heeft zij voor haar huishouden gezorgd. Men zou verwachten, dat ze nu eindelijk wel naar een beetje rust zou verlangen. Maar nee: aan de vooravond van haar malige missiegebied van de Hawaii-lvijf en vijftigjarige huwelijksfeest _:iiTei nen i 1 v. rlrtnrl +l"tn WOC KVi eilanden. Tot aan zijn dood toe was pater Jacobus Beijnes er op verschil lende plaatsen werkzaam in de ziel zorg. FINANCIëLE VERHOUDING RUK—GEMMENTEN. Mr dr Verkerk had tevoren over de financiële verhouding tussen rijk en gemeenten gesproken. Hij zei het te betreuren, dat een nieuwe wette lijke regeling nog niet tot stand ge komen is, en vreesde dat stagnatie de ontwikkelingsmogelijkheden zou remmen en het voorzieningspeil zou ombuigen. De heer Ritmeester (VVD) zei met gelatenheid de nieuwe regeling af te wachten. Ook dr Van Heivoort (KV P) uitte zich in deze geest. De heer Smallenbroek (AR) be handelde in het bijzonder de finan ciële positie tussen het rijk en de ge meenten in de probleemgebieden en de industriekernen. Wil het regiona le industrialisatiebeleid slagen, aldus spreker, dan zullen de gemeenten Zoete kindertijd, bijzondere steun van het rijk nodig hebben. 1 Ze houdt van kmderen, deze kras- De heer Smallenbroek wees dei se bruid. Toen we haar onze felici- dinsdagavond ingediende motie-1 taties kwamen brengen, hield ze juist Franssen (PvdA) van de hand. Deze kindervisite. Er zat bijna een dozijn kleuters aan tafel. Het waren maar zwaait mevrouw J. C. Montagni Mulder nog steeds zelf de scepter in het kleine huisje aan de Oranjestraat heeft hij harde klappen moeten incas seren. Drie van zijn zestien kinderen stierven. Twee oorlogen maakte hij mee. Als houtbewerker beleefde hij de opkomst van de moderne techniek. Hij werkte als negentienjarige jon gen op een van de drie houtmolens, die toen langs Stinksloot en Haarlem mervaart stonden. Hij maakte in de houthandel de ontwikkeling van de elektrische gereedschappen mee van- al het eerste ogenblik. In 1902 vervulde hij zijn militaire 14 te Leiden. Alleen vrijdags, bij de dienstplicht bij de Pontonniers in „grote beurt", komen twee dochters haar helpen. Zij doen de bovenverdieping en de bruid neemt de huiskamer voor haar rekening. De was helemaal aleen te doen, is haar een beetje zwaar ge worden: zij doet alleen de witte was. De bonte doet een van haar doch ters. Voor haar huwelijk werkte zij bij de wolfabriek Limburg te Leiden, waar ze in de Bouwelouwesteeg geboren werd. Haar gezin is altijd de liefhebberij van mevrouw Montagne geweest en de mooiste tijd van haar leven was, toen ze nog „in de kleine kinderen zat". Die „kindertijd" vond ze zo ge zellig omdat ze zo van zingen houdt „Als de kinderen groter zijn, dan doe je dat niet meer", zegt mevrouw Montagne en er klinkt enige wee moed in haar stem. motie vraagt om bijzondere subjec tieve verhogingen van de algemene uitkering uit het gemeentefonds aan de gemeenten in de ontwikkelings gebieden. De steun moet niet gaan via de subjectieve verhoging, aldus de AR- woordvoerder. Er zal een apart fonds, een ontwikkelingsfonds gevormd moeten worden, waaruit met mede werking van de provinciale besturen uitkeringen gedaan kunnen worden. Dan wordt een nationale zaak het beste gediend, aldus de heer Smal lenbroek, die vervolgens zijn motie indiende. Dordrecht. Met enig ontzag maakt de bruidegom een vergelijking tussen materiaal en methoden van toen en die van nu. De heer Montagne kon slechts met moeite afscheid nemen van het werk aan het water en na het verlaten van de militaire dienst werkte hij enjge tijd bij een scheepswerf aan de Lage Rijndijk. Hij was inmiddels op 11 november 1903 getrouwd en na verloop van tijd verhuisde het jonge gezin naar Delft. „Het leven samen leven". Het verblijf daar duurde niet lang: de bruidegom nam weer werk aan bij een houthandel in Leiden, de stad waar hij op 19 december 1862 in de „Dirrekiespoort" geboren was. Met een zucht van genoegen zegt de jubilaris: „Ik heb altijd plezierig gewerkt". Maar gemakkelijk heeft hij het niet gehad. De verdiensten waren niet erg groot. De zorgen werden wat ver licht, toen de kinderen gingen wer ken. Twee zoons zijn nog thuis en vader en moeder Montagne zijn het er roerend over eens, dat dat een elf van haar 41 kleinkinderen. De geluk is. „Je moet het leven zo'n rest en ook haar 14 achterklein kinderen vond ze nog wat te klein: „Die moeten een ander keer maar eens komen". De jubilaresse houdt van muziek en ze luistert grag naar de radio. Behalve zang hoort ze ook graag ac cordeon melodietj es. Daarin is de bruidegom, de heer H. Montagne, het geheel met zijn vrouw eens. Hij heeft met haar het leven gedeeld en evenals zij vindt ook hij het nog steeds mooi. beetje samen leven", zeggen ze. Van pensioen en AOW 't Is wel mooi, hoor" kunnen ze er niet komen. Dat zien de zoons ook. Zij hebben televisie in huis ge haald. Tot groot plezier van hun va der vooral, die met verlangen uitziet naar de avonduitzendingen. Zijn ge zondheid toont de laaste jaren enkele kleine feilen. Daarom houdt hij zo veel mogelijk rust. Overdag „schar relt" hij wat en ook zorgt hij voor de „kippenbeweging" op het kleine wordt gegeven. Godsdienstige vorming is in wezen niets anders dan antwoord geven op de diepste vragen van de ziel van de mens en de kinderen worden op deze leeftijd geconfronteerd met di verse levensvragen waarbij zij ge holpen moeten worden. Zij moeten de Blijde Eoodschap op begrijpelijke wijze ontvangen en geen theologie- in-zakformaat. Heroriëntatie ook in het godsdienstonderwijs is werkelijk hard nodig. Rector De Bot pleitte daarbij voor een goede samenwerking tussen de priesterdocent en de leken kracht, waaraan nog veel mankeert. AANKOMST M.S. „SIBAJAK". Met 666 passagiers, onder wie 156 kinderen beneden 12 jaar, aan boord, afkomstig uit Nieuw-Zeeland Austra lië, Indonesië en Singapore, is het m.s. „Sibajak" op weg naar Rotter dam, waar het schip, onder comman do van kapitein J. C. Flach, op dins dag 11 november a.s. wordt ver wacht. Dnvoorziene omstandigheden voorbehouden, zal de ontscheping der passagiers hier 's morgens om 9 uur aan de Lloydkade een aanvang ne men. In Indonesië kwamen 513 repa- triërenden aan boord, onder wie 14 patiënten, voornamelijk chronische zieken en invaliden, met een gemid delde leeftijd van 70 jaar; de jongste patiënt is 39, de oudste 91 jaar. Daar er een onverwacht groot aantal hulpbehoevende bejaarden onder de passagiers is, werden ijlings nog twee extra verpleegsters per helikopter van Heliport in Rotterdam naar Brussel gebracht, om vandaar per vliegtuig via Khartoem naar Aden te reizen, waar zij de medische staf Landgraf 43 cm beeldbuis f 1320,- ReichsgraJ 53 cm beeldbuis f 1565,- Moderne mensen willen radio èn televisie vanzelfsprekend maar een moderne woning biedt vaak niet de ruimte voor 2 toestellen. Juist d&n is een GRAETZ radio-televisiecombinatie op zijn plaats! En wat de technische kant betreft: de stralende beeldhelderheid (gegarandeerd door de 21 anti-stonngsautomaten) en de verfijnde klank (door de GRAETZ klankcompressor) zullen U verrassen! Méér precisie, méér betrouwbaar heid en méér ervaring kunt U voor deze prijs en in zo'n elegante vorm niet kopenImporteur: N.V. Thabur, Den Haag. (Advertentie). Herwonnen Levenskracht maakt zich zorgen Ten behoeve van tbc-patiënten heeft „Herwonnen Levenskracht" van 1945 af tot op heden meer dan 4 mil joen gulden besteed. In totaal werd voor zieken en zwakken rechtstreeks of indirect een bedrag van ruim 6,5 miljoen gulden besteed. Dit deelde de voorzitter, de heer W. Assers, mee in de gisteren te Utrecht gehouden aan boord van de „Sibajak" kwamen versterken. Eén der passagiers, een 68-jarige heer, die met vrouw en dochtertje uit Djakarta repatrieerde, is gedu rende de reis overleden en in zee be graven. Tussen Erm en Sleen is gister avond de 40-jarige motorrijder G. Zols uit Erm in volle vaart achterop een voor hem rijdende melkwagen van de landbouwer J. uit Erm gere den. De motorrijder werd vrijwel op slag gedood. Zijn echtgenote, die bij hem op de duo zat, moest naar het ziekenhuis te Emmen vervoerd wor den. Mede namens de heeren Beerninckl (CHU), Ritmeester (WD), Biewenga (AR) en mr dr Verkerk (AR) heeft het Tweede Kamerlid de heer Smal lenbroek, gistermiddag tijdens de algem. beschouwingen over de begro ting van Binnenl. Zaken een motie in gediend, waarin de regering uitgeno digd wordt een ontwikkelingsfond? te vormen, waaruit de gemeenten in de probleemgebieden en in het bij zonder in de ontwikkelingskernen financieel in de noodzakelijke be hoeften kunnen voorzien. DE „SCHRIK VAN DE BETUWE" Het gerechtshof te Arnhem heeft hedenmorgen de 25-jarige transport arbeider J. S. en de 31-jarige bank werker Th. van de B. beiden uit Tiel, veroordeeld tot een gevangenisstraf van vijf jaar met aftrek. De procureur-generaal had tegen het tweetal zes jaar gevangenisstraf met aftrek geëist. Beide mannen wa ren door de rechtbank te Arnhem in juli tot vier jaar met aftrek veroor deeld; geëist was door de officier van justitie vijf jaar met aftrek. Het tweetal, bijgenaamd „de schrik van de Betuwe", waren hoofdschuldi gen van een dievenbende, die in 1957 en in het begin van i958 in Tiel en omstreken „opereerden". Onder de aan 't tweetal ten laste gelegde wan daden bevond zich e i roofoverval op een oude invalide vrouw te Gel- dermalsen op 5 februari jl. De vrouw werd gekneveld, bedreigd met een speelgoedpistool en beroofd van haar spaargeld, circa ƒ400.—. S. en Van de B. hebben al verschillende veroor delingen achter de rug. bijeenkomst, de eerste eigen zelfstan dig wetgevende vergadering van „Herwonnen Levenski-acht" in de 45 jaren van haar bestaan was wegens de vorig jaar gewijzigde statuten. Het rusthuis „Sonnehaert" voor moe ders te Zeist, heeft sedert 1948 ruim 4500 moeders uit K.A.B.-gezinnen weer op verhaal gebracht. Sedert 1 augustus 1958 heeft Herwonnen Le venskracht een eigen rusthuis, dat „Ariënshof" wordt genoemd te Huis ter Heide, bestemd voor rustbehoe- vende mannen. Het sanatorium Berg en Bosch was in 1957 de eerste zes maanden vol ledig bezet, daarna trad een onder bezetting in zelfs tot het eind van het jaar ongeveer 11 procent. Door de stijging van het ïantal tu- berculose-gevallen en het sluiten van andere sanatoria was in april de be zetting weer volledig. Het tekort aan verplegend personeel is echter de bron van voortdurende en ernstige zorg. Uitgegeven werd in het jaar 1957 voor hulpverlening aan patiën ten 933.960,60 waarvan ruim 400.000 voor t uberculose-verple- ging. Ruim f 186.000 voor rust- en herstelbehoevenden en ruim 128.000 voor kinderuitzending en ruim 154.000 voor gezinshulp. De inkomsten bedroegen 1,15 mil joen waarvan slechts rond 9 procent aan vaste inkomsten, waarover de voorzitter zich zorgen maakt. Hij deed daarom een dringend beroep op de leden de vaste inkomsten op ho ger niveau te brengen. LEIDERDORP Ten aanzien van de volksgezond heid neemt Nederland een eervolle plaats in, welke vooral te danken is aan de grote nauwgezetheid waar mede de vorderingen der praeven- tieve geneeskunde in de praktijk zijn gebracht. Een uitzondering hierop vormt de bestrijding van het tand bederf. Volgens de statistieken blijft nauwelijks 5% der volwassenen vrij van tandbederf. Van geneeskundig oogpunt uit be zien mag in deze toestand alleen worden berust wanneer hieraan geen paal en perk gesteld zou kunnen worden. Doch dit is niet het geval. Want de ervaring leert, dat in plaat sen, waar de schooltandverzorging reeds geruime tijd geleden werd in gevoerd, ruim 90% der kinderen de lagere school verlaat met een gezond gebit, doordat elk optredend tandbe derf in de kiem kon worden ge smoord. Evenals dit in de eerste jaren bij de invoering van de schoolartsen diensten het geval was, ontmoet men bij de invoering van de schooltand verzorging het principiële bezwaar dat de overheid zich mengt in de plichten der ouders. Tegenstanders van de schooltandverzorging menen dat een toenemende verzaking van de plicht der ouders hiervan het ge volg kan zijn. Het tandbederf is in het begin niet door de ouders te ontdekken, zelfs niet door de schoolarts. Hier kan al- Hij zegt dat zonder aarzelen, al erf achter het huis. Vrachtauiochauffeur reed door De bestuurder van de vrachtauto stopte, maakte van het ongeval mel ding tegen een naderbij hollende boer, en vervolgde zijn weg in de richting Nijmegen zonder *ich te hebben be kend gemaakt. Vermoed wordt, dat de vrachtauto in Rotterdam thuishoort. De politie van Rotterdam speurt reed? intensief, dooh had de wagen van morgen nog niet aangetroffen. W zijn enige vrachtauto's aangehouden, maar na anderzoek bleken deze wa gens niets met het ongeluk uitstaande te hebben. Bij een auto-ongeval, dat gister avond omstreeks 18.30 uur op de rijks weg VenloNijmegen, nabij Will is geschied, zijn de 39-jarige vertegen woordiger E. Rijnaorts uit Venlo en de 37-jarige caféhouder P. Peeters uit Arcen om het leven gekomen. Beiden waren in een kleine personenauto op weg naai huis toen de wagen door een vra htauto met aanhangwagen bij passeren werd geraakt. De wagen raakte uit zijn koers en vloog enige tientallen meters verder tegen een boom. leen een deskundige, de schooltand- arts, de fout in haar eerste begin ontdekken. B. en W. achten de be strijding van het tandbederf een be lang voor de volksgezondheid. De schooltandverzorging is een spre kend voorbeeld van noodzakelijke praeventieve verzorging, welke ten goede komt aan de kinderen, die niet uit eigen beweging naar een tand arts gaan en waarvan vele ouders nog onvoldoende belangstelling heb ben voor de gebitsverzorging van hun kinderen. Op grond van bovenstaande over wegingen achten B. en W. het tand heelkundig schooltoezicht van uiter mate grote betekenis in het belang van de volksgezondheid. In verband daarmede komen zij met een voorste) tot het deelnemen in de op te richten stichting ter be vordering van de tandverzorging van schoolgaande kinderen in het district Alphen aan den Rijn. De minister van sociale zaken en volksgezondheid acht de stichtings vorm voor het instituut van de schooltandverzorging de aangewe zen vorm. De ontwerpbegroting geeft een door de deelnemende gemeenten te verlenen bijdrage aan van 0,19 per inwoner voor het eerste jaar en van 0,47 per inwoner voor de jaren, waarin de dienst volledig zal wer ken. Het ligt namelijk in de bedoe ling dat, overeenkomstig hetgeen bij de invoering van schooltandverzor ging algemeen gebruikelijk is, in het eerste jaar waarin de stichting zal werken, uitsluitend de leerlingen van de eerste klasse der lagere scho len te behandelen, enzovoorts, zodat na enige jaren alle leerlingen van de lagere scholen onder controle zul len staan. Voor de gemeente Leiderdorp wordt de voorkeur gegeven aan het verwijzingssysteem, hetgeen inhoudt dat de kinderen na onderzoek naar de eigen tandarts vorden verwezen, aangezien dit systeem B. en W. als het meest aanvaardbare voorkomt, waardoor de ouders worden geat tendeerd op eventuele gebreken bij de mondverzorging van hun kinde ren en dan zelf de nodige maatre gelen kunnen nemen door hun kin deren naar de tandarts te zenden. Bovendien verkeert Leiderdorp in de gunstige omstandigheid dat het verwijzingssysteem hier met succes kan worden toegepast aangezien in de gemeente een tandarts is geves tigd waarnaar de kinderen verwe zen kunnen worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 7