3)e £cidóe(5ou/fca/ivt
Plechtige Pauskroning in
de basiliek van St. Pieter
DERTIGDUIZEND MENSEN
VULDEN DE BASILIEK
Gekroond met een
drievoudige kroon
Pontificale Pausmis boven het
graf van St. Petrus
De Kroning
DINSDAG 4 NOVEMBER 1958
50ste JAARGANG No. 14552
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J ROOZEN
Telefoon: Directie. Abonnem, Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
20826. Giro 103003 Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f7.50 p kwart.
Franco p.p. f 8.—. Advert.: 17 ct p man. Telefoontjes f 1.50
Gekroond met de tiaar in de buitenloggia
In een luisterrijke plechtigheid heeft hedenmorgen in de St. Pieter de
kroning plaatsgevonden van de nieuwe Paus Johannes XXIII. Omgeven
met talrijke ceremonieën vond de plechtigheid haar hoogtepunt in het op
dragen van de II. Mis, door de Paus zelf gecelebreerd aan het altaar der
Confessio, het Paus-altaar, dat is opgericht boven het graf van St. Petrus
onder de machtige koepel van de grootse basiliek. De drie-kroon werd de
Paus opgezet door de kardinaal-diaken Canali in de buiten-loggia aan het
St. Pietersplein ten aanschouwe van een menigte van honderdduizenden.
Tenslotte gaf de H. Vader zijn Apostolische zegen „Urbi et Orbi", aan de
stad Rome en aan heel de wereld.
DE EEUWIGE STAD IN DE REGEN
Tienduizenden mensen hadden zich
in een stromende regen, die vanmor
gen over de Eeuwige Stad neerdaal
de, naar de basiliek van St. Pieter be
geven om getuige te zijn van de kro
ningsplechtigheid.
De Paus, die 25 november 77 jaar
wordt, kwam van zijn particuUere
vertrekken op de bovenste verdie
ping van het paleis naar beneden,
vergezeld van twee leden van de
edelgarde met blanke degen en twee
Zwitsers met hellebaarden, en ka
merheren in het zwart met witte kra
gen.
Twee kardinalen hielpen de Paus
in de kledingshal in zijn witte ge
waad. De Paus droeg verder een rijk
met goud gestikte mantel en op het
hoofd een met juwelen versierde mij
ter. Toen de Paus gereed was, riep
mgr. Dante, de prefect van de apos
tolische ceremoniën „Extra" (naar
buiten), waarop de stoet zich langs
de koninklijke trap van het paleis
naar beneden begon te begeven, naar
de basiliek.
GEKROOND
van wij heden van nabij of van
verre getuigen zijn geweest, is een
praalvolle plechtigheid, maar niet
meer dan dat.
Johannes XXIII was Pays, nadat
hij de keuze tot bisschop van Rome
had aanvaard, en de kroning draagt
daar niets toe bij.
De plechtigheid beoogt ten over
staan van de Kerk en van de gehele
wereld, de Paus te introniseren als
wereldherder.
Men kan de vraag stellen of deze
luisterrijke plechtigheid in de tegen
woordige tijd haar zin heeft behou
den.
Ter beantwoording van deze vraag
dient men te overwegen, dat de Kerk
een wereldgenootschap is, dat vele
volkeren omvat van verscheidene
aard, waarvan het ene'volk meer voor
uiterlijk vertoon ontvankelijk is dan
het andere.
Bovendien is de Pauskroning een
historisch-gegroeide plechtigheid,
waarbij zich het verschijnsel voor
doet, dat in een zeer verzakelijkte tijd
dergelijke historisch-beladen plech
tigheden juist door de tegenstel
ling tussen heden en verleden de
moderne mens boeien. In Nederland
zou niemand de Prinsjesdag in zijn
overgeleverde statie willen missen.
En al is ons nationale koningschap
van jonge datum, toch geschiedt ook
de „inhuldiging in de stad Amster
dam" met veel vertoon, ofschoon de
Koningin reeds krachtens de erfop
volging volledig vorstin is.
In versterkte mate geldt deze over
weging voor een zeer oud koning
schap als het Engelse. De kroning
van de Engelse vorsten (evenals
vroeger van de koningen van Frank
rijk en de keizers van het Duitse
Rijk) is een omvangrijke, luisterrijke
godsdienstige plechtigheid gebleven.
Zo ook geschiedt de ontvangst van
een nieuwe gezant volgens een vast
protocol, in sommige landen met veel
meer statie dan bij ons.
In de Kerk zien we de Paus min
der als een vorst dan wel als een
gezant, als een gezant van de Aller
hoogste, als plaatsbekleder van de
verrezen, maar in de Kerk voortleven
de Zoon van God.
Ook al kan men over onderdelen
van het ritueel der Pauskroning van
mening verschillen, het is passend,
dat de komst van deze nieuwe Gezant
van Christus in ons midden met luis
ter wordt aangekondigd en dat is
in wezen de bedoeling van de plech
tigheid van heden.
Eerst kwamen vijfhonderd kloos
terlingen in bruine, witte en zwarte
habijten, en vertegenwoordigers van
de saeculiere geestelijkheid in zwar
te toog en wit koorhemd. Twee Zwit
sers met stokken, die vroeger ge
bruikt werden om de weg door de
menigte vrij te maken, prelaten in
zwarte mantels, de apostolische pre
diker in Capucijnerhabijt en
biechtvader van de Pauselijke huis
houding, van de orde der Servieten,
gingen aan het pauselijk hof vooraf.
Een geestelijke in rode cape droeg
de pauselijke tiara, de met edelstenen
bezette driekroon met witzijden voe
ring en bovenop een gouden bol met
diamanten Kruis. Daarnaast ging de
„juwelier /an de apostolische palei
zen", met degen, om het kostbare
stuk te „bewaken".
Andere geestelijken, in paarse toog
en rode cape, droegen de mijter.
OP DE SEDIA GESTATORIA.
Aan de voet van de trap nam de
Paus plaats op de sedia gestatoria,
die door twaalf sediari, in rode jas,
broek en kousen, op de schouders
werd genomen. Acht prelaten hiel
den boven hem een witzijden balda
kijn op. Achter hem droegen twee
geheim-kamerheren in met goud be-
stikte rode tuniek de twee grote
struisveerwaaiers.
Officieren van de edelgarde, in ro
de tuniek, witte broek, zwarte schoe
nen,- met zilveren helm met paarde-
staart en blanke degen omgaven de
sedia. Alsmede vier Zwitserse gardis
ten in hun blauw-geel-rode uniform
met op .run schouders de zwaarden,
die de vier katholieke Zwitsere kan
tons symboliseren, waaruit de garde
wordt gerecruteerd.
De standaarddrager van de Heilige
Roomse Kerk, in blauwe tuniek met
gekruiste zwarte riemen, witte broek
en zwarte laarzen en met gepluimde
curassiershelm op, liep links van de
draagtroon. De apostolische subdia
ken droeg het Pauskruis, geflankeerd
door zeven andere prelaten met kaar
sen en geëscorteerd door talrijke
functionarissen.
Langzaam begaf de kleurrijke pro
cessie zich naar het voorportaal van
de Sint Pieter, waar de afgevaardig
den van de vertegenwoordigde staats
hoofden hun plaats hadden op een
rood gedrapeerde tribune. De da
mes waren in het zwart met zwarte
sluier en handschoenen.
De eerste hulde.
Op een rood en gouden troon geze
ten in het voorportaal ontving de
Paus de hulde van de geestelijkheid
van de basiliek, de vijfenvijftig ka
nunniken en de anderen, die voor
hem neerknielden om voet- en hand
kus te geven. De Paus boog zich ech
ter voorover om de prelaten, van wie
velen zich door hoge ouderdom moei
lijk konden bewegen, ervan te weer
houden de voetkus te geven. De stoet
was onderwijl het middenschip van
de basiliek ingegaan.
EVVTVA IL PAPA.
Toen de Paus, wederom op de
draagtroon gezeten, de basiliek werd
binnengedragen, weerklonk trompet
geschal en betuigde de dertigdui
zend-koppige menigte haar vreugde.
Het interieur werd door duizenden
elektrische lampen verlicht. De ka
pel van de Pauselijke Palatijnse
Garde speelde de Pauselijke mars.
De Paus maakte in zegenend ge
baar naar links en rechts het kruis
teken over de met zakdoeken wui
vende menigte.
Bij de kapel van het H. Sacra
ment daalde de Paus af van de se
dia om blootshoofds voor het op het
altaar uitgestelde H. Sacrament te
bidden. Het pauselijk koor zette het
aloude „Tu es Petrus" in.
Dan werd de Paus naar het Gre-
gorius-altaar gedragen, waar hij de
hulde van kardinalen, bisschoppen
en abten, van overal ter wereld in
Rome samengekomen, in ontvangst
nam. De kardinalen bestegen de zes
treden naar de troon, de lange rode
sleep van hun statiemantel achter
zich aan, en knielden om de Paus de
hand te kussen. De Paus glimlachte
en sprak op levendige wijze tot ieder
van hen en hielp hen omhoog.
Daarna werd de Paus gekleed voor
de Pontificale H. Mis.
Ook de kardinalen deden hun lan
ge mantels af en kregen een wit met
zilveren gewaad aan, de mijter op
het hoofd.
Weer op de sedia gezeten sprak de
Paus de woorden „Procedamus in
pace" (laten wij gaan in vrede) en de
processie trok opnieuw met schip in.
Tot driemaal toe bleven de dragers
met de sedia stilstaan. Elke keer hield
een ceremoniemeester de Paus dan
Twee broers van de Paus (op de
voorgrond) uit het dorpje Sotto il
Monte, een nicht (geheel rechts) en
een van zijn zusters (tweede rij) bij
de plechtigheid in de St. Pieter.
i Telefoto-ANP
een brander aan een zilveren stok
voor. De Paus deed een weinig vlas
in de brander en de prelaat stak dit
aan en zong: „Pater Sancte, six tran
sit gloria mundi" (Heilige Vader, zo
vergaat 's werelds roem).
Langs het bronzen Petrusbeeld, dat
men voor deze gelegenheid ook een
kostbaar gewaad had aangedaan,
werd de Paus naar de absis bij het
hoogaltaar gedragen. Daar bevonden
zich op de tribune drie broers, een
zuster, twee-en-twintig oomzeggers
en drie neven van de Paus uit diens
Noord-Italiaanse geboorteplaats Sot
to il Monte. Zij stonden er in hun
eenvoudige zondagse kleren, sommi
gen met tranen van ontroering in de
ogen, toen hun broer en oom, in al
zijn pauselijke statie, hen voorbij
ging.
PONTIFICALE H. MIS.
Aan de voet van het hoogaltaar,
boven het graf van Petrus, reciteer
de de Paus de openingsgebeden van
de H. Mis en het onfiteor.
Kardinaal Canali deed de Paus een
witte band om de schouders als sym-
baool van de volheid der bisschoppe
lijke macht.
Na het Kyrie deed zich een kleine
ontploffing voor. Geschrokken richt
ten de mensen hun blikken naar de
koepel, waar het geluid vandaan
kwam er bleek slechts een schijn
werperlamp uit elkaar gesprongen
te zijn.
De Paus zette het Gloria in en bad
hierna: „God, Herder en Heer van
alle gelovigen, zie goedgunstig neer
op uw dienaar Johannes, die gij tot
opperherder van uw Kerk hebt wil
len maken!
In de Crypte onder de basiliek, bij
het graf van Petrus zette kardinaal
Canali een gezang in, waarop het
koor antwoordde: „Leve onze heer
Johannes, door God aangewezen als
Opperpriester en Paus".
Prelaten van de Latijnse en de Oos
terse ritus zongen Epistel en Evan
gelie in het Latijn en het Grieks
waarbij de cadans van het oosterse
Paus Johannes XXIII, gekroond met
de driekroon, op de loggia van de
gezang contrasteerde met de simpeler
westerse zangtoon.
onverwachte preek
Tegen de verwachting in hield de
Paus een preek in het Latijn, waarin
hij wees op de zware verantwoorde
lijkheid, welke hem op de schouders
was gelegd en de speciale bescher
ming over zijn pontificaat afsmeekte
van de h. Carolus Borromeus, wiens
feest op deze dag wordt gevierd en
over wie hij een uitgebreide studie
heeft geschreven.
De mensen in de basiliek, in de war
gebracht door deze afwijking van het
ritueel, zochten in hun gebedenboek
jes vergeefs naar de vertaling van 's
Pausen woorden.
Onder eerbiedige stilte werd de H.
Mis, na de preek van de Paus, voort
gezet. Men kon de schijnwerpers ho
ren zoemen die op het hoogaltaar met
zijn reusachtige door vier gedraaide
zuilen gesteunde baldakijn waren ge
richt en schitterende lichteffecten te
voorschijn riepen op het goud en
brons van gewaden en kandelaars en
het cremekleurige tapijt op altaar-
treden en koor. Bij de consecratie
brachten de leden van de garde het
saluut met degen of hellebaard en
knielden dan tijdens de opheffing.
Te 12.18 uur zong de Paus het „Ite,
Missa est" en gaf daarna de zegen.
Te dertien uur is Paus Johannes de
Drie-en-twintigste in de buitenloggia
van de Sint Pieter met de tiara ge
kroond, onder de enthousiaste toejui
chingen van zeker een kwart miljoen
mensen die op het Cint-Pietersplein
verzameld waren. Terstond daarna
gaf de Paus zijn zegen „Urbi et Orbi",
aan stad en wereld.
Te half een, na de beëindiging van
de pontificale Mis in de Sint Gieter,
was de processie uit de basiliek ver
trokken om de Paus naar de loggia,
te brengen, waar hij om zeven minu
ten voor een verscheen.
Terwijl hij, op de sedia gestatoria,
uit de basiliek werd gedragen, juich
ten de dertigduizend mensen die bij
de Mis tegenwoordig waren geweest,
hem zonder ophouden toe. Er werd
orgelmuziek van Palestrina gespeeld
en op zilveren trompetten geblazen.
Paus Johannes XXIII bleek een
heel andere verschijning, dan zijn
voorganger. Bewoog Pius XII leven
dig, de handen uitstrekkend, alsof hij
alle toeschouwers tegelijk wilde
zegenen, Johmnes XXIII zat dood
stil op de Sedia Gestatoria. Er lag
een goedige glimlach op zijn gezicht.
Tevoren was de Paus, volgens oude
gewoonte, door de aartspriester van
de basiliek, kardinaal Tedeschini,
een zijden beurs overhandigd met 25
oude munten als „stipendium" voor
een „goed gezongen mis".
Het in de basiliek aanwezige volk
had zich bij de menigte op het plein
gevoegd. Voor het balkon van de
loggia hing een tien meter lang ta
pijt met het pauselijk wapen. Daar
beneden stonden afdelingen van de
Italiaanse strijdkrachten.
Toen de Paus in de loggia ver
scheen, omgeven door prelaten en le
den van de edelgarde, zong een koor
achter zijn troon de oude hymne
„Een gouden kroon op zijn hoofd".
De Franse kardinaal-deken Tisserant
reciteerde tezamen met de anderen:
„Laat ons zingen tot de Heer, want
ten eerste is Hij verheerlijkt. Laat
de trompetten klinken, op de glorie
rijke dag van uw plechtigheid. Ver
heug u in God, geheel de aarde. Dien
God met vreugde".
Een kardinaal nam de Paus de mij
ter af en kardinaal Canali hief de
tiara hoog boven 's Pausen hoofd
Terwijl hij de tiara liet zakken zong
hij: „Ontvang de tiara van de drie
kronen en weet dat gij zijt de vader
van prinsen en koningen, bestuurder
van de gehele wereld, plaatsbekle
der van onze Zaligmaker Jezus Chris-
De tiara
De tiara, welke de Paus is opge
zet, geldt als symbool van zijn drie
voudige autoriteit: opperpriester, op
perherder en opperste leraar. Het is
geen liturgisch stuk in de eigenlijke
zin. De Paus draagt de tiara alleen,
behalve bij de kroning, wanneer hij
in feestelijke processie naar de Sint
Pieter gaat of er van terugkeert. Tot
de elfde eeuw werd de Paus een wit
te bisschopsmijter opgezet, men deed
later een gouden band hier omheen
als onderscheidingsteken. In de
twaalfde eeuw kwamen er de twee
achterwaarts afhangende banden
bij. De gouden band werd een kroon
en Paus Bonifacius VIII voegde er
een tweede kroon aan toe om de sa
menvoeging van de geestelijke en
wereldlijke macht te verzinnebeelden.
Waarschijnlijk kwam de derde kroon
er bij onder Paus Clemens V, die in
het begin van de veertiende eeuw de
Pauselijke zetel naar Avignon ver
plaatste.
tus, aan Wie eer en glorie in alle
eeuwigheid".
De Paus, met de tiara op het hoofd,
bad hierop: „Mogen de heilige apos
telen Petrus en Paulus, op wier
macht en gezag wij vertrouwen, onze
voorsprekers zijn bij God".
Oprijzend van zijn troon zong hij
dan de Latijnse formule van de ze
gening.
Een groot gejuich steeg op, er werd
met zakdoeken gewuifd en de klok
ken van de kerken van Rome be
gonnen te luiden. De Paus verliet
zijn troon en trad naar voren om
terug te wuiven. Dan keerde hij zich
om en trok zich, nog getooid met de
tiara te vijf minuten over een, in
het paleis terug.
Er werden vluchten witte duiven
losgelaten, de kapel van de Pala
tijnse garde speelde en de aftocht
van de honderdduizenden begon.
(Advertentie)
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
(Geldig van dinsdagavond tot 1
woensdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
PLAATSELIJK MIST
Overwegend droog weer met
plaatselijk mist. Weinig wind en 1
lagere temperaturen.
5 Nov. zon op 07.40; onder 17.06;
maan op onder 14.11.
Hoogwaterstanden
5 Nov. v.m. 8.50; n.m. 9.25.
Korreltje
„En lk, Ik zeg u: Gij zijt Petrus
(„Rots") en op deze Rots zal Ik Mijn
Kerk bouwen".
