S)e CaidieSoii^cmt
Algerijns comité in verzet tegen
De Gaulle's maatregel
Hei beschouwi zich
„in siaai van nood"
IJslanders schieten op
Britse trawlers
Het is Peking om
Formosa te doen
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN
Telefoon: Directie. Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p. kwart
WOENSDAG 15 OKTOBER 1958
50ste JAARGANG
No. 14536
Franco p.p. 8.Advert.: 17 ct p. nun. Telefoontjes f 1410
c
Militairen gehoorzaamden, burgers niet
Het comité van openbaar welzijn voor geheel Algerië en de Sahara heeft
dinsdag een afvaardiging naar de Franse minister-president, generaal De
Gaulle, gezonden om te protesteren tegen diens bevel, dat het leger zich
voor de aanstaande algemene verkiezingen buiten de politiek moet houden.
Het comité verklaarde zich in staat van nood en besloot in permanente zit
ting bijeen te blijven.
Het gevolg van De Gaulles bevel is, zoals gemeld, geweest, dat de para
chutisten-generaal Massu en twaalf andere officieren geen zitting meer in
het comité hebben. Generaal Massu was één van de voorzitters.
Het comité, dat werd opgericht na de opstand in Algiers op 13 mei, gaf
dinsdagavond een in krachtige bewoordingen gestelde bekendmaking uit,
waarin wordt gezegd, dat politieke partijen, die bang zijn voor de vaste wil
van het comité de politiek buiten de verkiezingen in Algerië te houden,
generaal De Gaulle hebben voorgeschreven dit bevel uit te geven.
Rechtse leden van het comité riepen op tot een algemene staking en
nieuwe massabetogingen voor het regeringsgebouw.
Gematigde Europeanen wezen deze ideeën van de hand. Zij vrezen ech
ter, dat het bevel van De Gaulle kan leiden tot gewelddaden en incidenten
in de verkiezingstijd.
KABINET BIJEEN.
Generaal De Gaulle heeft dinsdag
avond besloten het Franse kabinet
woensdag bijeen te doen komen om
te spreken over de toestand in Alge
rië. De Franse militaire commandant
in Algerië, generaal Salan, word uit
genodigd aan deze vergadering deel
te nemen.
Generaal Salan is dinsdagochtend
te Parijs aangekomen om als getuige
te worden gehoord in de z.g. bazoo
kazaak".
De niet militairen in het comité
van openbaar welzijn voor geheel Al
gerië en de Sahara hebben later een
communiqué uitgegeven, waarin
wordt gezegd, dat besloten is de
strijd voor verwezenlijken van hun
doelen van 13 mei te zullen voortzet
ten. Deze doelen zijn de volledige en
definitieve integratie van Algerië en
de Sahara met Frankrijk en nationa
le hervormingen.
COMMENTAREN.
De Parijse ochtendbladen van he
den betuigen hun instemming met
De Gaulle's maatregelen ter verzeke
ring van de vrijheid bij de komende
verkiezingen in Algerië en ter beëin
diging van de invloed van het leger
in de politiek. Maar volgens verschei
dene bladen vervulden de legeroffi
cieren in de comité's voor openbaar
welzijn een matigende rol en zijn de
ze thans in handen van de meest ex
treme elementen.
Ook de „New York Times" prijst De
Gaulle voor zijn houding en voor het
herstel van de Franse eenheid, zoals
die uit de recente volksstemming is
gebleken. De GaullVs bevel legt de
basis voor de redding van het Franse
rijk en ook voor zijn omvorming in
een soort Gemenebest, waarin een
oplossing voor Algerië gelegen kan
zijn.
De „New York Herald Tribune"
vindt het een bemoedigend teken om
te zien, hoe De Gaulle zowel de mi
litairen flink onder de duim heeft als
nieuwe verzoeningsgebaren tegen
over de rebellen maakt.
Van de Engelse bladen acht de „Ti
mes" de Gaulle's brief aan Salan het
werk van een handhaver van orde en
tucht, niet van een dictator. Het blad
koestert goede hoop, dat de voorlopi
ge Algerijnse regering, gezien de ver
zoenende verklaringen van premier
Abbas, nog eens met De Gaulle in
contact zal komen. De „Scotsman"
acht het duidelijk, dat De Gaulle tot
vrede in Algerië wil komen en dat
niet alleen door tot het bittere einde
te vechten. Het enige, dat Algerijnse
nationalisten van verkiesbaarstelling
afhoudt, is angst voor het leger en de
kolonisten en voor de waarschijnlijk
heid voortaan getekende mannen te
zijn. De Gaulle zou iets voor hun be
scherming moeten doen, aldus dit
onafhankelijke Schotse blad.
Kard. Wyszynski Bijzetting van de Pastor Angelicus'
naar Rome
Kardinaal Wyszynski, de primaat
van Polen, zal vrijdag per trein uit
Warschau vertrekken naar Rome,
waar hij het Conclaaf voor de Paus
keuze zal bijwonen, zo meldt het
Poolse blad „Express Wieczorny".
Hij zal dan de enige kardinaal van
achter het IJzeren Gordijn zijn, die
aan de Pauskeuze deelneemt.
De crypte onder het hoogaltaar van
de St. Pieter, waar 't stoffelijk over
schot van Paus Pi us XII is bijgezet,
is voor het publiek opengesteld. Een
lange stroom pelgrims bewoog zich
gisteren reeds langs de marmeren
tombe van Pius XII.
Hete vis-oorlog
Het visserij-conflict tussen IJsland
en Engeland wordt er niet gemoede
lijker op. Gisteren is er voor het eerst
geschoten tussen Britse vissers, die
binnen de 12-mijlszóne voor de kust
van IJsland visten, en een IJslands
inspectievaartuig.
De Britse trawler „Campbell" was
in dichte mist binnen de twaalfmijls-
grens aan het vissen, toen er plotse
ling een inspectieschip van de IJs
landse kustwacht uit de nevelen op
dook.
De IJslanders poogden de Engels
man te enteren, maar die slaagde er
met behulp van een snel toegescho-
Verklaring van Dulles
lijk doel is Formosa en de status der
kusteilanden wordt als een zaak van
I weinig belang behandeld.
In een officiële verklaring, die de Het voornaamste thema van de
Amerikaanse minister van huit°n communistische verklaring is de aan-
landse zaken, Foster Dulles, gisteren houdende herhaling, dat de Verenig-
bij het begin van zijn perscon
voorlas, verklaarde hij o.m.: „Uit de
verklaring van Peking over de ver
lenging van het voor Straat Formosa
afgekondigde bestand blijkt zonne
klaar, dat communistisch China veel
meer wil dan zijn gezag te vestigen
over de z.g. kusteilanden. Het eigen-
14 oktober: Dwight David Eisenhower, president van de Verenigde Sta
ten viert zijn 68ste verjaardag.
de Staten hun bondgenootschap met
nationalistisch China moeten verbre
ken en hun troepen op Formosa moe
ten terugtrekken.
Doch de Verenigde Staten zullen
hun verdrag met de (nationalistische)
Chinese republiek getrouwelijk na
leven.
Zij menen bovendien, dat dit ver
drag niet slechts een tussen regerin
gen gesloten overeenkomst is, doch
dat het een belichaming is van de
verlangens van alle Chinezen, die
vrij willen zijn.
In een toelichting op het boven
staande zei Foster Dulles dat z.i. uit
de verklaring was gebleken, dat
naar zijn mening het belang van het
vraagstuk van een vermindering der
sterkte van de nationalistisch-Chinese
troepen op de kusteilanden enigszins
overschat was.
Hij verklaarde ook te menen, dat
de meeste Amerikaanse bondgenoten
„en in feite alle, waarmee ik hier
over van gedachten heb gewisseld"
het volledig eens zijn geweest met
het standpunt, dat de Verenigde Sta
ten met betrekking tot de kusteilan
den hebben ingenomen, en dat werd
geschraagd door kracht en vastbe
slotenheid, om niet te wijken voor
communistische eisen en dreigemen
ten.
Het Bazooka-proces"
In het geruchtmakende „Bazooka -
proces" te Parijs heeft de openbare
aanklager gisteren vijftien jaar
dwangarbeid geëist tegen Philippe
Castille en tien jaar tegen vier andere
verdachten. De belangrijkste ver
dachte, dr Kovacs, is voortvluchtig.
Dr René Kovacs, een jonge Frans
man van radicaal rechtse politieke
overtuiging en vjjf andere verdach
ten staan terecht, omdat zij in januari
1957 van de overzijde van een straat
in Algiers een schot met een bazooka
hebben gelost op het werkvertrek
van generaal Salan. Zijn adjudant
kwam hierbij om het leven.
Gisteren is generaal Salan uit Al
giers naar Parijs gekomen om te ge
tuigen. In zijn getuigenis zei de ge
neraal van oordeel te zijn, dat dit
geen zaak is voor clementie. Hij ver
trouwde erop dat er recht zal wor
den gedaan. Volgens Salan was het
v/apen, waarmee de aanslag werd ge
pleegd, bijzonder krachtig. Hij kon
zich niet voorstellen, dat de daders
alleen maar een harde knal hadden
willen veroorzaken als psychologi
sche schok ten gunste van een har
dere Franse politiek in Algerië. De
verdachten hadden dit namelijk ter
verdediging van hun daad aange
voerd.
Verwacht wordt, dat de rechtbank
vandaag uitspraak zal doen.
ten collega in de vijand van zich af
te houden.
Terwijl de Britten noodseinen uit
zonden om de schepen van de Britse
marine te waarschuwen, openden de
IJslanders het vuur op de trawlers.
Pas toen het Engelse marineschip
Russel te hulp kwam, konden op de
Campbell de netten worden binnen
gehaald.
De Britten achtten het daarna toch
veiliger om ondanks de dikke mist op
te stomen en een plekje op te zoe
ken buiten de twaalfmijlsgrens.
Het wordt nu ernst
Het incident heeft het de Engelsen
wel duidelijk gemaakt, dat het de
IJslandse regering ernst is met de
verdediging van haar visgronden.
Totnogtoe werden de Britse vissers
slechts met enterpogingen bedreigd
en als de vissers daarbij soms wel
eens slaags raakten met de IJsland
se kustwacht, werd alleen maar ge
bruik gemaakt van tamelijk onscnul-
dige wapens als zwabbers, stokken,
waterslangen en al wat er meer aan
boord te vinden was.
De vervuiling van de
Rijn
In de vergadering van de interna
tionale commissie tot bescherming
van de Rijn tegen verontreiniging,
die gisteren in Duisburg is begonnen,
heeft de Nederlandse delegatie de Ne
derlandse verlangens op dit punt
kenbaar gemaakt.
Nederland wenst dat in de rivier
niet meer dan 250 milligram chloor
per liter water aanwezig is. Het ge
halte aan keukenzout moet belang
rijk verminderd worden: per seconde
moet niet meer dan 250 kilogram
zout door de Rijn naar zee gaan. De
Nederlandse delegatie vestigde er de
aandacht op dat Nederland het meest
te lijden heeft onder de verontreini
ging van de Rijn.
Bij de commissie zijn alle Rijn-
oeverstaten aangesloten. De voorzit
ter, de Zwitser dr Otto Jaag, had bij
het begin van de vergadering gezegd,
dat dagelijks meer dan 30.000 ton
keukenzout in de rivier terecht komt.
Ook het gehalte aan phenolen heeft
de grens van het toelaatbare over
schreden. De radioactiviteit van de
rivier is volgens dr Jaag niet onna
tuurlijk hoog.
In de diepe schaduwen van het kaarslicht in de St. Pieterskerk te Rome
wordt hier de kist met het stoffelijk overschot van Z.H. Paus Pius Xn neer
gelaten in de „Grotto" onder de basiliek (achtergrond) terwijl dignitarissen
toekijken.
Kantoormachines
Kantoormeubelen
Firma J. M. GERDING
BREESTRAAT 11 TEL. 25876
(Advertentie*
Af en toe zon
In de omgeving van IJsland be
vindt zich 'n samengesteld lagedruk
gebied, terwijl een hogedrukgebied
ten noorden van de Azoren wordt
aangetroffen. Tussen de beide druk-
systemen in staat over de gehele
breedte van de Oceaan een sterke
westelijke luchtstroming. In deze
stroming bewoog een kleine storing
via de Noordzee in de richting van
Denemarken. Deze deed vannacht
de wind in ons land korte tijd flink
toenemen. Tegelijkertijd werd een
met de storing samenhangend kou
front in snel tempo over ons land
gevoerd. Dit ging plaatselijk met
wat regen gepaard. Na de frontpas
sage stroomde drogere lucht het land
binnen, wavin vandaag opklaringen
voorkwamen. Ook morgen duurt de
aanvoer van polaire lucht voort. Mo
gelijk reikt deze lucht dan voldoen
de hoog om in het noorden van het
land hier en daar aanleiding te kun
nen geven tot een bui, maar daar
naast zullen er ook flinke opklarin
gen zijn. De temperatuur handhaaft
zidh op ongeveer hetzelfde niveau. Er
blijft vooral in het noorden van het
land nog vry veel wind.
Dit nummer bestaat uit S pagina's
Korreltje
Een genoegen in het vooruitzicht
hebben, is ook een genoegen.
(Lessing).
weer:
(Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur)
WESTELIJKE WIND
Af en toe zonneschijn en slechts
hier en daar een bui, voorname
lijk in het noorden van het
land. Weinig verandering in
temperatuur Matige tot krach
tige, langs de kust af en toe
harde westelijke wind.
15 okt. zon op 07.03; onder 17.48;
maan op 10.20; onder 19.36.
Hoogwaterstanden
15 Okt. v.m. 4.40; n.m. 5.
Het weer in Europa
HELSINKI geheel bewolkt 4 gr.
STOCKHOLM mist 13
OSLO regen 11
KOPENHAGEN regen 12
ABERDEEN onbewolkt 14
LONDEN zwaar bewolkt 17
AMSTERDAM licht bewolkt 14
BRUSSEL zwaar bewolkt 15
LUXEMBURG regen 13
PARIJS geheel bewolkt 19
BORDEAUX motregen 19
GRENOBLE mist 11
NICE onbewolkt 17
FRANKFORT motregen 15
ZURICH geheel bewolkt 12
GENèVE zwaar bewolkt 12
LOCARNO onbewolkt 17
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MADRID
MALLORCA
ALGIERS
zwaar bewolkt
regen
licht bewolkt 23
onbewolkt 22
onbewolkt
onbewolkt 25
mist 26
De kist met het stoffelijk overschot van Z.H. Paus Pius Xn wordt hier neergelaten in de „Grotto" onder de
St. Pietersbasiliek, na van het hoofdaltaar te zijn genomen, waarop de kist heeft gestaan tijdens de plechtige
Requiem-Mis t£.v. de bijzetting van de Paus.