De Leidse raad kwaad over een
»onfatsoenlijke« aanbesteding
ÏW$LmÏLGAT
&>ymiSTAD
Nieuw-Guinese prauw
arriveerde ie Leiden
DINSDAG 14 OKTOBER 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Weth.»ik ken ze die aannemers
Het conflict tussen de gemeente Leiden en de laagste inschrijver van het
woningcomplex Leiden-noord zes heeft gistermiddag in de Leidse raad
geleid tot een scherpe woordenstrijd tussen de wethouder van openbare
werken enerzijds en de raad anderzijds. De raadsleden die aan het woord
kwamen hekelden het optreden van het college van B. en W., dat in strijd
met de erecode contact had gezocht met de één na laagste inschrijver
(fa. Kuyl, Voorschoten) van deze aanbesteding. Slechts de fractie van de
P.v.dJL voor wie sprak dr. W. Winsemius, dacht daar anders over. Aller
eerst kwam aan het woord de interpellant, de heer A. v. Dijk, die geen toe
lichting gaf op de vragen over deze kwestie, die hij eerder al gesteld had,
maar het antwoord van de wethouder afwachtte. Deze vragen hebben wij
al eens gepubliceerd; later hebben wij naar aanleiding van hetgeen door
Gedeputeerde Staten hierover werd gezegd, nog commentaar gegeven door
de gedupeerde aannemer en de architect aan het woord te laten (onze
krant van vorige week dinsdag). De antwoorden van de wethouder op deze
vragen hielden een ontkenning in van de bewering, dat door zijn manier van
handelen het college het I.B.B. (de laagste inschrijver) onrecht heeft aan
gedaan en dat het in strijd met de goede verhoudingen in het aannemers-
en architectenbedrijf onrechtmatig heeft gehandeld.
De heer Woudstra (Prot. Chr.)
sloot zich bij het betoog van zijn frac
tiegenoot de heer Van Iterson aan. Al
was er een verschil geweest van één
gulden tussen beide inschrijvers, dan
nog had het college met de laagste in
zee moeten gaan. Er zijn in de juris
prudentie gevallen bekend, dat de
Kroon na een dergelijke onverkwik
kelijke gebeurtenis, raadsbesluiten
heeft vernietigd.
Van bezwaren tegen de laagste in
schrijver is niets gebleken: er is toe
stemming van de laagste inschijver
nodig vóór een andere inschrijver in
een aanbesteding zich met de op
drachtgever in verbinding stelt. Een
andere handelwijze is in strijd met
alle normen van fatsoen. Hij vindt het
dan ook een sterk staaltje, dat de
heer Winsemius namens zijn fractie
B. en W. met hun standvastige hou
ding gelukwenst.
De heer Hagens (V.V.D.) liet een-
ïlfde afkeurend geluid horen. Mét
de heer Van Dijk vroeg hij zich af
of het doel wel de middelen heiligt.
Na lang debat voorstel G.S.
overgenomen
Het antwoord vermeldde onder
meer het reeds in het geding ge
brachte gebrek aan tijd, oók dat de
bezuinigingen door de laagste twee
inschrijvers aangebracht door neu
trale deskundigen zijn beoordeeld en
dat de minister die zich eveneens in
ongunstige zin over deze aanbeste
ding uitliet slechts van één zijde is
ingelicht
Afkeuring.
De heer A. v. Dijk, die aan het be
gin van zijn antwoord hierop vast
stelde, dat hij vanmiddag namens
zichzelf sprak voerde nogmaals de
bekende argumenten aan, die ook in
de toelichting van het I.B.B. zijn
weergegeven in onze krant van dins
dag j.l.
Hij zei nog, dat ook te goeder naam
en faam bekende architecten deze
handelwijze van het college hadden
afgekeurd. Een architect behoort zich
over bezuinigingen tot de laagste in
schrijver te wenden. Hij legde er
tevens de nadruk op, dat het de
architect of moet zijn die de bezuini
gingen aanbrengt.
Hij sprak over het feit, dat het
I.B.B. ook de bouw van een riool
waterzuivering destijds was misgelo
pen door de bestedingsbeperking. Het
zou toch niet onredelijk zijn geweest,
indien men nu aan het I.B.B. extra
aandacht had besteed. Het college,
aldus de heer Van Dijk, mag niet de
schijn wekken, dat het „het doel der
middelen laat heiligen". Het ziet in
mij misschien een rtniet-volgzaam
raadslid", maar in dit verband zou ik
willen herinneren aan de woorden
van prof. Rogier, die zich afvroeg of
er één gemeenschap is, die de volg
zaamheid als deugd huldigt. Volg
zaamheid is het instinct van de
schapen
Gepeperd.
Ook de heer Van Iterson (Prot.
Ohr.) beet zich stevig in deze zaak.
Hij gaf een recapitulatie van de fei
ten en noemde de term „de twee
laagsten" een redactiefout in het
raadstuk, omdat er maar één de laag
ste kan zijn, en daar gaat het om bij
een aanbesteding. Slecht als men aan
de soliditeit van de laagste twijfelt,
is men gerechtigd zich tot een tweede
inschrijver te wenden. Het college
gaf de volgende aannemer een mooie
kans om de laagste te onderbieden.
Hij besloot met de vraag:
Wie heeft de opdracht gegeven te
gaan praten met de tweede inschrij
ver?
Dr. Winsemius vertegenwoor
digde het idee van de fractie van
de P.v.d.A., nl. dat het belang
van de woningbouw op de eerste
plaats komt.
Het verschil tussen beide in
schrijvers was zo gering, dat men
inderdaad wel van twee laagsten
kon spreken. Waar de raad nu
over spreekt is een procedure
kwestie, aldus dit raadslid en hij
feliciteerde het college met zijn
standvastige houding; dat het
de druk van de publieke opinie
heeft durven weerstaan nu het
ging om het belang van de wo-
ningbehpevenden.
Ik kén ze, die aannemers.
Wethouder A. J. Jongeleen zei,
dat hij in zijn 12-jarige loopbaan
enige ervaring heeft gekregen met
aanbestedingen, helaas. Wat weten
formele juristen van zijn problemen:
wijze van aanbesteding in het ver
leden, ervaringen en de tijd. Men
vergeet de belangen van de gemeente
die zo goed mogelijke woningen
wenst voor een redelijke prijs.
Het college wilde geen tijd verspil
len en hij begrijpt het rumoer niet
dat nu ontstaan is, want vier jaar ge
leden heeft het college bij de aanbe
steding van 99 woningen precies het-
zelfde gedaan Maar toen kwamen er ken. Er volgden enige schorsingen
Terwijl de raad debatteerde dreun
de in Leiden noord het heiblok. De op
één na de laagste inschrijver van de
gewraakt begroting, de firma Kuyl te
Voorschoten heeft immers al met dit
werk in de buurt van de Kooilaan
een aanvang gemaakt.
De gebrs. Nederveen uit Rotterdam
hebben het heiwerk aangenomen.
geen reacties. Het is moeilijk, zo be
toogde ook de wethouder, wegwijs te
worden in de erecodes van aanne
mers en architecten. Het is óók wel
eens voorgekomen, dat de één na
laagste inschrijver de opdrachtgever
het verwijt maakte, dat hij bij een
voorstel tot bezuiniging was gepas
seerd. Hij vertelde over zijn talloze
moeilijkheden met aannemers: er
was er eens één die een inschrijving
indiende 400.00Q gulden boven de be
groting en toen doodleuk opmerkte,
dat hij het wel met het departement
in orde zou maken. Een andere aan
nemer, die een werk niet kreeg zei
eens: „dan is dit werk besmet". En
nu zullen juristen vaststellen wat
moet en niet moet. Het I.B.B. was de
laagste inschrijver, dat is juist, maar
het werk werd het niet gegund van
wege. de curveprijs, hier zal dus geen
beroep mogelijk zijn, temeer niet,
omdat deze aannemer op de eerste
voorstellen tot bezuiniging de ge
meente antwoordde: er kan geen cent
van af. Er is nooit gezegd, aldus de
wethouder: „u moet een ton omlaag",
maar alleen „kunt u een lijst met
aanvaardbare bezuinigingen voor
leggen". Den Haag heeft op de be
zuinigingsvoorstellen van het I.B.B.
gezegd, dat zij te diep in dit plan
grepen. Het gevolg zou geweest zijn,
dat óók de curveprijs weer omlaag
was gegaan en dan waren we even
ver geweest. Men zat met het feit,
dat de plannen van de één na de
laagste inschrijver het minst het plan
aantastten,
ntastten.
De wethouder betoogde voorts nog
in een niet geheel duidelijk gewor
den verband met het feit, dat hij wei
gert met aannemers te praten, dat
„aannmers elkaar toch wel vinden".
Van het bordes van het stadhuis
heeft hij eens tien minuten vóór elf
(tien minuten vóór het officiële uur
van aanbesteding der gemeente.
Red.) gezien, dat aannemers uit het
Gulden Vlies naar buiten kwamen.
Hij releveerde, dat het werk nu ge
gund is, de palen zijn door de aan
nemer Kuyl in de grond geslagen.
Tenslotte verklaarde hij, dat hij op
zijn vacantie opgebeld moest worden
over de stand van zaken in deze
kwestie; hij heeft toen gesteld, dat
hij geen bezwaar zag in het contact
zoeken met twéé aannemers. Het
speet hem tóen op vacantie te zijn
gegaan. Gezien de verwikkelingen
zou hij deze zaak graag zelf behan
deld hebben.
Dit was niet bedoeld als kritiek
op het college van b. en w. en ande
ren die deze zaak hadden behandeld,
maar hij meende op dit punt iets
meer ervaring te hebben dan ge
noemden. Hij laat zich niet zo snel
onder de indruk van aannemers bren
gen, omdat hij deze heren kent,
Niet fraai.
Dee voozitter legde de nadruk op
de formulering van de minister in de
brief die hij b. en w. over deze kwes
tie schreef. „Niet fraai" houdt geen
veroordeling maar een oordeel in.
Later heeft de minister na een
desbetrefend verzoek van het college
laten weten, dat hij géén behoefte
meer had het college te horen en
dat hij zijn toestemming in de bouw
van deze woningen verleende. De
burgemeester erkende, dat de wet
houder op reis was en het college zich
heeft laten leiden door de gedachte
de woningbouw primair te moeten
stellen.
In tweede instantie werd nog ge
ruime tijd over de kwestie gespro-
van de vergadering, waarin het col
lege en de raadsleden druk met el
kaar confereerden. We vermelden
nog de opmerking van de heer Van
Dijk, die zich dankbaar toonde bij de
belangstelling voor zijn interpellatie,
maar zich in de loop van het debat
vergeten gevoelde. Gelukkig, zo
hij, heeft de wethouder aan het eind
van zijn rede mij weer ontdekt.
Hij hekelde scherp de aanvallen
van de wethouder op de aannemers,
die zich hiér niet konden verdedigen.
Het geval van de 99 huizen was hem
niet bekend geweest. Een raadslid
gaat af op informaties, die hij krijgt.
De heer Van Iterson herinnerde er
aan, dat de gang van zaken óók niet
de goedkeuring van de commissie
openbare werken kon wegdragen. Hij
las een brief van het IBB voor, waar
uit bleek, dat de aannemers in
strijd met wat de heer Jongeleen ge
zegd had er wél van op de hoogte
waren, dat zij 100.000 gulden op hun
prijs moesten bezuinigen. De heer
Woudstra noemde het betoog van de
wethouder „woorden zonder inhoud".
Er moet wat gedaan worden voor
het gedupeerde IBB, aldus de heer
Woudstra. Hij stelde geen schadever
goeding voor, maar wel verwachtte
hij van het college de verklaring, dat
het IBB geen blaam treft en dat zijn
houding volkomen correct is geweest.
Want voor het IBB was dit alles niet
alleen vervelend, maar zelfs uiterma
te grievend.
XXX
De heer Van Weizen (CPN) noem
de een dergelijke verklaring overbo
dig en de heer Piena (P. v. d. A.)
verzette zich er eveneens tegen.
B. en w. beraadden zich vervol
gens, de raad beraadde zich en de heer
Jongeleen zei nog dat de architect
overleg had gepleegd met het hoofd
bestuur (dat gunstig adviseerde)
vóór hij met de tweede inschrijver
ging praten. „De naam van het IBB
is niet omlaag gehaald."
De voorzitter sloot hierna de inter
pellatie af, maar de raad zat nog met
voorstel 22, waarin voorgesteld werd
overeenkomstig de wil van G. S. de
openbare aanbesteding nu een on
derhandse te noemen.
De commisie van openbare werken
ging nogmaals in beraad en no enige
tijd deed het oudste commissielid, de
heer Ten Broek, mededeling van de
vrucht van het beraad, n.l. het voor-
De brugwachter van een der Leid- was een prauw uit Nieuw Guinea,
se bruggen heeft hedenmorgen zijn Om precies te zijn: een prauw, af-
ogen uitgekeken op een vaartuigje bomstig van het eiland Biak in de
dat van Voorschoten naar Leiden i Geelvinkbaai in het noordwesten van
werd gesleept. Het heeft zelfs enige
tijd geduurd, voordat hij kon vast
stellen, dat het scheepstype niet
voorkwam in de tabellen, aan de
hand waarvan hij het doorvaart tarief
moest berekenen.
Het vaartuig was zoals de op
varenden van de kleine motorsloep,
die het ding langszij vervoerde, be
weerden „een museumstuk". Het
stel van b. en w. aan te nemen. Dit
werd daarna met algemene stemmen
gedaan, en om tien voor half acht
'sloot de voorzitter de vergadering.
IJzeren-straat slijpers aan hei werk
Met veel lawaai en een snelheid van drie kilometer per uur kruipt op
het ogenblik in de buurt van de Duitse stad Mainz een speciale trein over
de rails, ontworpen voor het gladslijpen van de spoorstaven. Deze „slijp-
trein", de eerste in Europa, werkt zo secuur, dat zelfs oneffenheden wor
den weggeslepen, welke met het blote oog niet te zien zijn, hetgeen erg
belangrijk is, want ook deze kleine ongelijkheden veroorzaken grote schade
aan het rijdend materieel. De gehele trein bestaat uit drie „slijp-wagens",
een motorwagen en een wagen voor materieel. Verder rijdt een wagen
mee, waarin de „bemanning" woont en slaapt.
iXH\,<L
BROMMEN OM EEN BROMMER? I FUNCTIE LEIDS RAADSLID IN
EUROPESE BEWEGING
Twee Leidienaars, beiden van veel-l
belovende leeftijd van 14 jaar, hebben In de eerste vergadering van het
gistermiddag uit de Oosterdwarsstraat Hoofdbestuur (in de ochtendzitting
een bronze's weggehaald, die daar van het Congres van de Buiopese Be- G*ntaea)"b«'fc" p'ia'uw, dfe"nog'zijn
geparkeerd stond. Later in de middag
werd één van hen met het voertuig
aangehouden door een agent, die wel
graag wilde weten, waar het brom
mertje vandaan kwam. De jongen gaf
toe, dat hij het ding had weggehaald
maar dat \yas alleen maar geweest
omdat hij een stukje wilde rijden. Hij
noemde de naam van zijn vriend en
ook die ging enige tijd naar het bu
reau om verhoord te worden. Ook hij
beweerde, dat het niet de bedoeling
was geweest te stelen. De politie was
evenwel een andere mening toege
daan en maakte proces verbaal op, op
grond van diefstal. In de loop van de
avond keerden de beide knapen terug
in de familiekring, waar ze in span
ning mogen afwachten, hoe een for
midabele staart hun „muisje" wel zal
krijgen.
De Opbrengst van de collecte, die
op dierendag 4 oktober j.L ge
houden werd is eindelijk bekend: Er
kwam een bedrag binnen van ruim
2263, hetgeen ruim 800 meer is dan
het vorig jaar.
Paren-competitie „D.D.S." De
uitslagen van de derde ronde in de
Paren-competitie luiden:
Groep zwart: 1. Parmentiervan
der Voort 40V» mp.; 2. dames Van
Zijpv. Tuyn 35 mp.; 3. dames Brou
werBrouwer 34Vt mp.; 4. mevr.
BeekerBagen 34 mp.; 5. Van Leeu
wenEijndhoven 307« mp.; 6. dames
VerstraatenNagel 28 mp.; 7. dames
Van Berge Heneg.Landzaat 27 mp.;
"I. dames SeisAalbersberg 22Vt mp.
Groep Groen: 1. Hr. en mevr. Eich-
horn 391/» mp.; 2. heer en mevr. Kuil
man 36 mp.; 3-4 heer en mevr. Lau-
tenbaoh 34 mp.; 3-4 dames v. d. Valk
Schneider 34 mp.; 5. VerboogVel-
lenga 32Va mp.; 6. mevr. ReekersD.
Reekers 29V« mp.; 7. de NieH. Ree
kers 25 mp.; 8. dames van Alphen
den Holder 21V» mp.
Groep rood: 1. Brouwer Sr.Brou
wer Jr. 41 mp.; 2. van der Meerde
Meyier 40 mp.; 3. dames Visservan
der Meer 35 mp.; 4-5. heer en mevr.
van Heusden 29 mp.; 4.-5. heer en
mevr. de la Court 29 mp.; 6. heer en
mevr Krul 28 mp.; 7. heer en mevr.
Lancel 25 mp.; 8. Van Berge Heneg.
v. Noort 23 mp.
Vorige week speelde D.D.S. een
Mitchell-duplicatie wedstrijd tegen
de Bridgeclub „A.B.C." uit Alphen;
elke met twee zestientallen.
D.D.S. 1 won van A.B.C.-l met 149
tegen 110 mp., het tweede team van
D.D.S. sloeg het 2de vtin A.B.C. met
160 tegen 129 mp.
weging bij acclamatie gekozen) is tot
algemeen secretaris benoemd de heer
M. van Aken raadslid te Leiden, die
tevens directeur van het bureau te
Den Haag (Alexanderstraat 2) zal
zijn.
dit overzeese gebiedsdeel van Ne
derland.
De prauw, die een lengte heeft van
12 meter is uit een stuk gehouwen
uu een boomstam. De houtsoort
komt iets overeen met die van de
balsa-boom zacht maar taai. De voor
steven is versierd met houtsnijwerk
en enkele vreemde tekens in rood,
zwart en wit.
Het vaartuigje was aangekocht
door de heer H. Englebert uit Voor
schoten, die er enige tijd mee heeft
gevaren op de Kaag.
Daartoe was er op de achterplecht
een steunplankje aangebracht voor
een buitenboordmotor. Het onder
houd van de prauw is evenwel te
moeilijk en daarom heeft de eigenaar
het scheepje in bruikleen afgestaan
aan de Nieuw-Guinea-afdeling van
het Rijksmuseum van Volkenkunde
te Leiden. Daar is het omstreeks elf
uur gearriveerd en zal het in de oor
spronkelijke staat gebracht, de be
zoekers iets vertellen over het nog
voor velen zo onbekende deel van
het Koninkrijk der Nederlanden.
Het vaartuig is een van de scheep
jes, waarmee de Biakkers verre rei
zen overzee maakten naar de Moluk-
ken en zelfs naar de Indonesische
eilanden. Biak, dat zelf te weinig
middelen van bestaan had voor zijn
bewoners, was van oudsher een van
de emigratiegebieden van Nieuw-
Guinea. De bewoners van het eiland
kenden de ijzerbewerking en ver
kochten hun arbeidskrachten aan an
dere samenlevingen overzee.
De heren H. H. Frese (educatieve
afd.) en S. Kooijman (afd. Nieuw
vlerken en het houtsnijwerk op de
boeg mist. Het vaartuig zocht een
ogenblik ligplaats in de Morssingel,
alvorens het met negen man op de
wal gehaald werd en verdween in
de museumkelder.
Prins Albert geeft zijn stem
Zendag zijn in België gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Deze foto
toont prins Albert van België, die zijn stem uitbraoht in een bureau aan
de Claeöensstraat te Laken.
