S)e £<2idóc6oti/fca/nt
De Gaulle
De Gaulle's succes met voldoening ontvangen
ALLEEN GUINÈE DEED NIET MEE
Little Rock
verhuurt de scholen
Indonesische vertegenwoordiger zet
alles op z'n kop
Komt Spoetnik 4
uit China?
weer?
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1958
49ste JAARGANG No. 14524
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN t BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon; Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w, f 2.55 p.mnd., f7.50 p kwart.
zijn nop/es
Franco p.p. 8.—, Advert.: 17 et p. tn.m. Telefoontje» 1189
Behalve door de communisien,
die een nederlaag leden
Voldc«:ninff, in kringen van de Westelijke regeringen, teleurstelling en
vrees in de communistische landen, afwachtende houding bij de „neutralen",
aldus zijn de eerste reacties in het buitenland op de uitslag van de Franse
volksstemming over de grondwet van De Gaulle samen te vatten.
In de westelijke hoofdsteden, zowel te Washington, Londen en Bonn als
in Zuid-Amerika en Scandinavië, toonde men zich vooral verrast door het
grote percentage ja-stemmen. Men had wel een meerderheid verwacht,
maar niet zulk een grote. In de meeste regeringskringen verheugt men
zich daarover, omdat men er voor Frankrijk een factor van stabiliteit in
ziet, waaraan het boven alles behoefte heeft. Aan de andere kant legt men
de uitslag, van het referendum tevens uit als een ernstig prestige-verlies
voor de communisten. Te Londen sprak men van de eerste ernstige neder
laag voor de Franse communisten sedert de oorlog.
I den in werking zijn. Om het bestuur
1 j„ c-ue scnuuiraau van ijiiue ivoctv. neen
en de financien van het gebied met te
li j u maandag de gebouwen van de vier
verstoren, zullen de ambtenaren voor-
De schoolraad van Little Rock heeft
lopig in functie blijven, aldus
boodschap.
HOE ALGERIë STEMDE
j" middelbare scholen, die gesloten wa
ren om rassenintegratie te verhinde
ren, verhuurd aan een particuliere
vereniging, welke de scholen alleen
voor blanken wil heropenen.
De minister van justitie heeft eer-
Volgens de laatste uitslagen van (jer gezegd, dat bovengenoemde gang
het referendum voor districten in Al- Van zaken onwettig is.
gerië, waar in het geheel 4.182.110 kie- j Het federaal gerechtsof te Omaha
zers zijn geregistreerd, hebben in de staat Nebraska heeft maandag
3.206.050 Europeanen en Mohamme- echter besloten, de actie van de
danen „ja" gestemd en slechts 112.573 schoolraad van Little Rock een week
,neen".
De uitslag wordt in Algiers be
schouwd als een verpletterende ne
derlaag van het Algerijnse bevrij
dingsfront (FLN) en als een motie
van vertrouwen van alle Algerijnen,
Europeanen zowel als Mohammeda
nen, in de Gaulles bekwaamheid om
tegen te houden voor een nader on
derzoek.
Intussen heeft het opperste ge
rechtshof te Washington met alge
mene stemmen verklaard, dat Ame
rikaanse leerlingen een onvervreemd
baar en in de grondwet verankerd
recht bezitten om op school niet aan
rassenscheiding te worden onderwor-
ZWARE TAAK
Men verheelt zich overigens niet,
dat de nieuwe instellingen in Frank-
JEUGDSPAAR-
Wfcf
Met de bedoeling, dat de Jeugd-
spaarwet op 1 oktober a.s. in
werking zal treden is dit wetsont
werp verleden week in de Eerste Ka
mer behandeld enaangenomen.
De jongeren zullen op die datum
dus kunnen beginnen te sparen bij de
spaarbanken, waar zij hun besparin
gen zullen kunnen beleggen met de
wetenschap, dat zij van het Rijk tien
percent premie zullen krijgen tot een
maximum van ƒ20 per jaar, waar
bij als voorwaarde wordt gesteld, dat
per jaar minstens dertig gulden zal
moeten worden gespaa'rd.
Bij de behandeling van dit wets
ontwerp is hier en daar wel sterk de
nadruk gevestigd op de economische
overwegingen, die aan dit wetsont
werp ten grondslag zouden liggen.
Het is echter onjuist om deze eco
nomische overwegingen primair te
stellen.
Minister Struycken -heeft
Eerste Kamer duidelijk gesteld, dat
de Jeugdspaarwet in de eerste plaats
op sociale overwegingen, vooral dus
op het bevorderen van de spaarzin
met al de pedagogische effecten daar
van. Wat weer niet wil zeggen, dat er
aan het geval geen economische kant
zou zitten.
Nu is hier en daar deze jeugd
spaarwet nogal gebagatelliseerd. Men
heeft haar nauwelijks van enige be
tekenis genoemd met het argument,
dat een jeugdige, die b.v. f 3000 per
jaar verdient jaarlijks 320.belas
ting moet betalen. Bespaart hij jaar
lijks het toegestane maximum van
ƒ200.— dan ontvangt hij van deze
jaarlijkse stortingen aan het einde
van zijn zesjarige spaarperiode een
premie van 20.
Hij krijgt dus, als hij aan de voor
waarden voldoet, zo zegt men, 20
per jaar, terwijl de fiscus hem 320
afneemt.
Dit is niet juist. Ten eerste, maar
dit is maar een bijkomstigheid, krijgt
hij, die tien percent van jaar tot jaar
ook uitgekeerd over de verkregen
rente. Maar overigens gaat deze ver
gelijking ten enemale mank. Het be
talen van belasting heeft met deze
spaarregeling in het geheel niets te
maken. Iedereen, die een bepaald in
komen heeft, betaalt nu eenmaal be
lasting en al is de vrijgezellenbelas
ting dan ook zó hoog, dat deze wel
eens de strafklasse wordt genoemd,
dan heeft dat nog helemaal niets met
een spaarregeling te maken. Hoog
stens kan men ervoor ijveren, dat de
ze vrijgezellenbelasting wordt vermin
derd en hoogstens ook kan men staan
de houden, dat deze hoge belasting
het sparen door jeugdige personen
niet bevordert. Maar dat is dan ook al
het verband tussen deze beide za
ken, dat men er met enige mogelijk
heid kan inleggen.
Staatssecretaris Schmelzer heeft
dan ook reeds verklaard, dat de ver
laging van de belasting voor vrijge
zellen hoge prioriteit heeft, indien
het, zo voegde hij er aan to, tot be
lastingverlaging zou kunnen komen.
Deze wet is ook wel pretentieloos
genoemd. Dat is een pas geboren
baby ook en die moet ook groeien.
Dit is een begin, toegegeven een
schuchter begin, maar daarom juist
een begin, dat meer sociale dan eco
nomische aspecten biedt. Of het zal
leiden tot verdubbeling van de
spaaractiviteit zal moeten blijken.
Onbekend maakt onbemind en men
zal dus vooral onder de jeugd voor
deze spaarmogelijkheid propaganda
moeten maken.
Men zal de opvoering van de spaar
activiteit ook langs andere wegen
dienen te stimuleren, zoals wij reeds
zeiden door fiscale maatregelen en in
het bijzonder door het stimuleren van
ondernemingsspaarfondsen.
De grondslag is nu pas gelegd.
Daarvan kan men nu reeds zeggen,
zelfs een kleine vermeerdering van
de spaaractiviteit, welke hiervan het
gevolg zou zijn, een pedagogisch ef
fect heeft, dat men niet gering moet
achten.
Omdat iedere jonge man en ieder
jong meisje, dat hierdoor in zijn of
haar jeugd leert sparen, iets goeds
voor zich en iets waardevols voor de
maatschappij heeft geleerd.
.rijk voor een zeer zware taak gesteld^A'gerijn5e ™aSstukka" aan ta.pen en dat de wetgevende noch de
<7iiii*>ri «jArdpn «m te herinnen wat I Pakken- uitvoerende macht van enige Ameri-
Aleerië betreft Wat aangaat de .De Gaulle zou donderdag naar Al-1 kaanse staat, noch zijn rechters, het-
Algrenc betrctt. wat aangaat ae gierg vertrekken en ^nasaie in Con- zii rechtstreeks hetzij indirect aan
plaats, die de verschillende politieke
groeperingen in de nieuwe instellin
gen zullen gaan innemen, blijkt in
zekere kringen van het Westen met
name onder socialisten, enige be
zorgdheid te bestaan. Zo is van Britse
socialistische zijde te dien aanzien
nogal scherpe commentaar geleverd
en van de Duitse sociaal-democraten
verwacht men iets dergelijks.
Onder de afwachtende „neutralen"
telt men met name de Arabische lan
den.
De Westduitse minister van buiten
landse zaken, dr. von Brentano heeft
maandag te West-Berlijn verklaard:
„Wij moeten er als vrienden van
Frankrijk belangstelling voor hebben
en ons er over verheugen, wanneer
dit grote land zijn inwendige kracht
en stabiliteit vergroot".
Het hoofd van het bureau Arabi
sche Liga te Geneve, Zabbani ver
klaarde maandag: „Wij hebben goede
hoop, dat de Franse regering tussen
nu en 15 oktober a.s. een beslissing
zal nemen, die een belangrijk keer
punt zal betekenen in die Frans-Alge
rijnse betrekkingen".
De vertegenwoordiger van de
„voorlopige Algerijnse regering" der
opstandelingen bij de V.N. in New
York vindt dat de uitslag van het
referendum in Algerië met 98 pet der
stemmen vóór, doet denken aan „be
paalde stemmingen van andere re
geringen in andere omstandigheden
uit een droef verleden". Het is dus
nu nog slechts aan de Franse regering
om zijn expeditieleger uit Algerië te
rug te trekken, dat naar het schijnt
voor 98 procent door goede en trouwe
onderdanen van de republiek wordt
bewoond".
GUINéA WORDT OPGEHEVEN
De Franse regering heeft maandag
de minister-president van Guinéa,
Sekoe Toere, officieel meegedeeld, dat
Guinéa zich van de andere West-
Afrikaanse gebieden heeft afgeschei
den door tegen de door generaal De
Gaulle voorgestelde grondwet te stem
men.
De officiële mededeling is te Co
nakry overhandigd. Er wordt in ge
zegd. dat Guinéa niet langer finan
ciële en administratieve hulp van
Frankrijk zal ontvangen en dat maat
regelen zullen worden genomen tot - - -
terugtrekking van Franse ambtenaren agnemmg en overname van de
7°, 6 bedrijven en eigendommen van Ne-
lecnnici. derlanders", zeide dr. Ali Sastroa-
Een plan voor geleidelijke en me- mid jojo, dat de genomen maatregelen
thodiscbe overplaatsing van deze „gebaseerd waren op de tijdens de
functionarissen zal over twee maan-1 periode van het Nederlandse kolo-
zij rechtstreeks hetzij indirect.
1 dit recht afbreuk kunnen doen.
Dr. Ali Sastroamidjojo, de Indonesische permanente vertegenwoordiger
bij de Verenigde Naties, heeft gisteren in een rede voor de Algemene Ver
gadering van de V. N. geantwoord op de door de Nederlandse minister van
buitenlandse zaken de vorige week in de V. N. geuite beschuldigingen.
De Indonesische afgevaardigde betoogde, dat de door zijn regering geno
men maatregelen „ten doel hadden om de betrekkingen tussen Indonesië
en Nederland op een nieuwe basis van gelijkheid en rechtvaardigheid
te plaatsen".
Minister Luns als
leugenaar
Minister Luns had gezegd „dat ge
durende het afgelopen jaar bijna
40.000 Nederlandse onderdanen ge
noodzaakt waren huis en haard in
Indonesië achter te laten". In wer
kelijkheid had de Indonesische rege
ring maatregelen getroffen met be
trekking tot „werkloze Nederlandse
onderdanen".
„Het is alleen maar logisch, dat
deze mensen werden gerepatrieerd
naar het land, waarvan zij onderdaan
zijn. Wat echter betreurd moet wor
den, is dat de uitoefening door mijn
regering van haar recht op het gebied
van de werkloosheid, door de Neder
landse regering en pers werd aange
grepen en misbruikt om alle Neder
landse onderdanen in Indonesië te
overreden het land te verlaten".
„Inderdaad drong de Nederlandse
regering aan op de onmiddellijke
massa-evacuatie van Nederlandse on
derdanen, hoewel er geen noodzaak
bestond voor zulk een onmiddellijke
evacuatie. Dit optreden van de Ne
derlandse regering kan slechts wor
den opgevat als te zijn gericht op het
verstoren en lamleggen van de econo
mische, technische en administratieve
diensten van mijn land.
„In het licht van de Nederlandse
subversieve activiteiten, begaan te
gen de Indonesische regering, welke
in een goed gedocumenteerd officieel
stuk aan de kaak werden gesteld, kan
dit de enige juiste verklaring zijn.
Het past een minister van buiten
landse zaken bepaald niet om de
republiek Indonesië verwijten te
maken over de consequenties van de
maatregelen van zijn eigen regering".
Met betrekking tot de „zogenaamde
niale bewind vastgestelde wetten. De
toepassing van deze wetten is ten
volle gerechtvaardigd in verband
met de bevoorrechte economische
positie van Nederland in Indonesië,
die de oude gevestigde belangen ver
tegenwoordigde. Bovendien waren in
enkele gevallen deze maatregelen
noodzakelijk geworden door econo
mische sabotage door bepaalde Ne
derlandse bedrijven, die op het punt
stonden hun bezittingen naar het
buitenland over te brengen en die
van vitaal belang waren voor onze
economie".
Wat betreft de Nederlandse inves
teringen in Indonesië die, volgens de
vertegenwoordiger van Nederland,
1.250 miljoen dollar -zouden bedragen,
moet worden opgemerkt, dat deze
bezittingen nimmer uit Nederland
naar Indonesië werden gebracht. Van
oorsprong is het Indonesische kapi
taal doch mijn regering heeft deze
bezittingen niet zonder betaling in
beslag genomen, zoals door de Ne
derlandse minister van buitenlandse
zaken is beweerd.
„Wij hebben ze altijd gerespec
teerd, en wij zullen ze blijven respec
teren, als de Nederlandse regering
wil leren ook de Indonesische belan
gen te respecteren".
Op grond van berichten die het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft ontvangen, wordt
het mogelijk geacht, dat de Sowjet-
Unie de vierde kunstmaan op één
oktober, de verjaardag van het com-
munistisch-Chinese regime, op Chi
nees gebied zal doen afschieten.
In persberichten was gezegd, dat
de Chinese communisten van plan
zijn op genoemde datum een specta
culaire demonstraties van kracht te
geven.
Ook Nigeria wil zichzelf besiuren
Toen in het Lancaster House te Londen gisterochtend de openingszitting
werd gehouden van de Nigeriaanse constitutionele conferentie, stonden
bij de ingang van het gebouw vrij veel gekleurde demonstranten, die via
spandoeken onafhankelijkheid voor Nigeria eisten. De foto laat zien hoe
twee gemoedelijke Londense „Bobby's" de demonstranten ervan weer
hielden verder op te dringen.
De 100.000sie emigrante ging aan boord
Gistermiddag is uit Amsterdam de „Johan van Oldeb arneveldt" naar Australië vertrokken met aan boord
mevrouw A. Zevenbergen uit Abbenbroek, de 100.000 ste emigrante en haar echtgenoot. Op de foto zien we
het echtpaar naast de „Johan" op de kade bij hun attractief uitgedoste „verhuiskist" die blijkens de opschriften
aan duidelijkheid niets te wensen overlaat.
NIEUWE KOERS
I"\AT DE GAULLE een meerder-
heid zou verkrijgen by het refe
rendum van zondag j.l., was te ver
wachten, maar dat deze meerderheid
zó groot zou zijn, was een verras
sing.
Het Franse volk moet toch wel
grondig genoeg gehad hebben van de
partijpolitiek tijdens het regiem, dat
nu ter ziele is. Anders had het zijn
vrijheid niet met zoveel bereidwillig
heid opgeofferd. De Fransman is im
mers een doorgefourneerde indivi
dualist, die aan discipline een broer
tje dood heeft.
Maar naast de afkeer van de
0 oude machteloze partijpoli
tiek, welke Frankrijk aan de
rand van de afgrond had gebracht,
heeft ongetwijfeld gestaan het ver
trouwen in de bekwaamheid en de
integriteit van De Gaulle persoon
lek. Deze is in Frankrijk zó groot
geweest, dat zelfs communisten hun
stem aan de nieuwe grondwet heb
ben gegeven, een typisch verschijn
sel, dat voor Moskou aanleiding is
geweest, om in strijd met alle waar
heid te beweren, dat het resultaat
van zondag verkregen is door poli-
tie-terreur. Hetgeen niets of minder
dan dwaasheid is, want de enige ter
reur, welke in Frankrijk in de voor
afgaande weken geheerst heeft, is
gekomen van de kant der Algerijnen
en wel van die Algerijnen, welke
met steun van Moskou streven naar
een volkomen losmaking uit het
Franse gemeenschapsverband. Overi
gens hebben zowel de Europese als de
Mohammedaanse Algerijnen zich met
'n overweldigend grote meerderheid
uitgesproken voor De Gaulle, het
geen erop wijst, dat zij verlangend
zijn om een einde te maken aan de
Algerijnse oorlog.
Ook in de andere Afrikaanse ge
bieden heeft de bevolking zich ac-
coord verklaard met het denkbeeld,
een eenheid te blijven vormen met
het Franse moederland. Behalve in
Guinee, dat in grote meerderheid te
gen gestemd heeft, met het gevolg,
dat dit land vanaf dinsdag midder
nacht een onafhankelijk land zal
zijn. Het is 'n gebied met 'n 2V* mil
joen inwoners en gezien de erva
ringen met andere plotseling onaf
hankelijk geworden volken is 't de
vraag, of deze lieden straks reden
zullen hebben om zich te verheugen
over hun vrijheid.
In elk geval: de nieuwe grondwet
kan nu van kracht worden en De
Gaulle kan gaan beginnen met het
aanpakken van de twee grote proble
men, waarvoor Frankrijk nog altijd
staat: n.l. de economische crisis en
de Algerijnse oorlog. Het grote werk
komt nu eerst aan; De Gaulle /al nu
kunnen tonen, wat hij waard is en
het Franse volk tot welke prestaties
het in staat is.
(Geldig van dinsdagavond tot
woensdagavond, opgemaakt te
11.15 uur).
WISSELVALLIG
Veranderlijke bewolking met
enkele buien. Matige tot vrij i
krachtige wind in hoofdzaak tus- i
sen oost en zuid. Weinig veran- 1
dering in temperatuur.
In samenwerking met de ge
meentepolitie van Elim (Drente)
hebben opsporingsambtenaren van
de PTT op 23 september een clandes
tiene zender, die in de ether kwam
onder de naam „Hollandia", opge
spoord en in beslag genomen. Er
werd proces verbaal opgemaakt te
gen een 20-jarige landarbeider.
1 okt. zon op 06.39, onder 18.20;
maan op 19.52; onder 10.13.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luidden:
HELSINKI zwaar bew. 13 C.
STOCKHOLM 15
OSLO 14
KOPENHAGEN 15
ABERDEEN half bew. 14
LONDEN regen 18
AMSTERDAM zwaar bew. 21
BRUSSEL regen 21
LUXEMBURG 20
PARIJS motregen 23
BORDEAUX regen 28
GRENOBLE zwaar bew. 26
NICE 24
BERLIJN licht bew. 18
FRANKFORT zwaar bew. 22
MüNCHEN onbewolkt 22
ZüRICH mist
GENèVE regen
LOCARNO geheel bew.
WENEN onbewolkt 18
INNSBRUCK licht bew. 23
ROME onbewolkt 28
AJACCIO licht bew. 25
MADRID geheel bew. 26
MALLORCA zwaar bew. 29
ALGIERS half bew. 31
Korreltje
Het publiek juicht een vuurwerk
toe, maar nooit een zonsopgang.
