Leidse Courant | 1958 | 29 september 1958 | pagina 5

Traagheid van Nederlandse katholieken
in kunsten en wetenschappen

„De Zonnige Zeurpiet"

Het „Onze Vader" voor alle mensen

DE SCHAT

MAANDAG 29 SEPTEMBER 1958

DE LEIDSE COURANT

PAGINA 5

Achterstand wordt slechts
langzaam ingelopen

De inertie onder de katholieken met
als gevolg een min of meer grote ach
terstand in de deelneming aan het
culturele en wetenschappelijke leven
in ons land, is voorwerp van bespre
king geweest op de landdag van „St.
Adelbert", de vereniging van leiding
gevende katholieken, die zaterdag en
zondag te Nijmegen werd gehouden.

In tegenwoordigheid van de aarts
bisschop van Utrecht, mgr. dr. B. J.
Alfrink, en van de bisschop-coadju
tor van Den Bosch, is dit probleem
aangesneden door prof. dr. N. R. A.
Vroom, directeur van de Academie
voor Beeldende Kunsten te Amster
dam en door prof. dr. L. J. Rogier,
hoogleraar te Nijmegen.

Beide sprekers moesten aan de hand
van feiten en statistieken constateren,
dat de katholieken overigens om
zeer verklaarbare redenen een
achterstand hebben op cultureel en
wetenschappelijk gebied. Deze ach
terstand wordt weliswaar ingelopen,
doch zeer langzaam.

In de kunst.

Er heerst onder de katholieken, zo
zei prof. Vroom, traagheid in kunst
aangelegenheden, alsmede gebrek aan
deskundigheid bij katholiekeu, die in
overheidsorganen zitten. Door gebrek
aan technische kennis heerst dilettan
tisme. Door gebrek aan animo om

Aetherklanken

DINSDAG
HILVERSUM I, 402 M.
7.00 AVRO. 7.50 VPRO. 8.00—24.00
AVRO

AVRO: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20
Gram. VPRO: 7.50 Dagopening.
AVRO: 8.00 Nws. 8.15 Gram. 9.00
Gym v. d. vrouw. 9.10 V. d. vrouw.
9.15 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 Mor
genwijding. 10.00 Gram. 10.50 V. d.
kleuters. 11.00 Hammondorgelspel.
11.15 V. d. zieken. 12.00 Promenade
ork. en solist. 12.20 Regeringsuitz.:
Landb.rubriek. Nieuws over de bie-
tenoogst. 12.30 Land- en tui-nb.med.
12.33 Promenade ork. 13.00 Nws.
1315 Meded. of gram. 13.20 Dansmuz.
13.55 Beursber. 14.00 Gram. 14.40
Schoolradio. 15 00 V. d. vrouw. 15.30
Solistenconc. 16.00 Gram. 16.30 V. d.
jeugd. 17.30 Jazzmuz. 18.00 Nws.
18.15 Pianospel. 18.30 Amateurs-
progr 18.55 Paris vous parle. 19.00
V. d. kind. 19.05 Gram. 20.00 Nws.
20.05 Eens komt de kans, radio-ope
rette. 21.55 Act. 22.10 Toneelbeschou
wing. 22.25 Strijkkwartet en solist.
23.00 Nws. 23.15 Koersen v. New
York. 23.16 New York calling. 23.21
Lichte muz. 23.40—24.00 Metropole
ork.

HILVERSUM II. 298 M.

7.00—24.00 KRO

KRO: 7.00 Nws. 7.15 Gram. 7.30
V. d. kind. 7.40 Gram. 7.45 Morgen
gebed en lit. kal. 8.00 Nws. 8.15
Gram. 8.50 V. d. huisvr. 9.40 School
radio .10.00 V. d. jeugd. 10.15 Licht
baken, caus. 10.30 Gram. 11.00 V. d.
vrouw. 11.30 Gram. 11.50 Als de ziele
luistert, caus. 12.00 Middagklok
noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land
en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.50
Act. 13.00 Nws. 13.15 Zonnewijzer.
13.30 Platennieuws. 13.30 Metropole-
ork. en soliste. 14.00 Gram. 14.25
Gram. 14.35 V. d. plattelandsvrou
wen. 14.45 Gevar. progr. 16.00 V d.
zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 V. d.
jeugd. 17.40 Beursber. 17.45 Rege
ringsuitz.: Rijksdelen Overzee: mr,
J. A. J. van Górkom: Cultureel leven
in Suriname. 18.00 Lichte muz. 18.20
K.V.P., pol. caus. 18.30 Radio volks
universiteit: Cultuursociografische
verkenningen, door prof. dr H. D. de
Vries Reilingh. Tweede lezing. 19.00
Nws. 19.10 Act. 19.20 Sportpraatje.
19.30 Lichte muz. 19.50 Gram. 20.00
Ja, met mij. 20.35 Alt en piano. 21.05
Caus. over kernenergie. 21.35 Saxo
foonkwart. 22.05 Boekbespr. 22.10
Brabants ork. en sol. 22.45 Avondge
bed en lit. kal. 23.00 Nws. 23.15
24:00 Gram. I

TELEVISIEPROGRAMMA'S
-NTS: 20.00 Journ. en weeroverz.
20.20 Natuurfilmpje. 20.35 Tekenfilm
21.00—22.15 Speelfilm.

mee te spreken in neutraal verband
is er een veel te geringe bijdrage van
katholieke zijde aan nationale presta
ties.

Dr. Vroom concludeerde, dat de
kunstenaars in het bijzonder de archi
tecten meer vrijheid moeten krijgen.
Dit geldt bijzonder voor de jongeren
onder hen. Een bijzondere wens uitte
dr. Vroom ten aanzien van de ker
kenbouw, welke gevaar loopt te ver
zanden.

In de wetenschap.

Prof. dr. Rogier voerde aan, dat 27
procent van de Nederlandse studenten
katholiek zijn, van de afgestudeerden
20 procent katholiek, maar slechts 10
procent is deelgenoot in de weten
schappelijke geschriften-productie.
Een katholiek steekt geen geld in we
tenschappelijke ondernemingen. Het
boek in de katholieke gezinnen is de
roman, niet het wetenschappelijk
werk.

Bij een onderzoek hetgeen daar
achter steekt stootte prof. Rogier op
een ghetto-geest onder de katholie
ken, welke ongetwijfeld door het Cal
vinisme bevorderd is. Katholieken
zijn bovendien enerzijds geneigd het
geloof als het unum necessarium (het
enig noodzakelijke) te aanvaarden,
anderzijds niet bereid arm te leven
omwille van de wetenschap. Een
mengsel van deze factoren kwam prof.
Rogier als de oorzaak van de huidige
achterstand der katholieken voor.

In het godsdienstige.

Mgr. Bekkers, die de vergadering
van „St. Adelbert" zondagmiddag
bijwoonde, wees op de inertie in het
godsdienstige. Deze is een factor, die
vele tientallen jaren tot verslapping
van het geloof geleid heeft.. Hij vroeg
vooral door beroepskerstening een
eind aar. deze inertie te maken.

Op de jaarvergadering heeft de
voorzitter van ,St. Adelbert", mr.
F. J. baron van Voorst tot Voorst er
voor gepleit, dat „St. Adelbert" een
ideële beweging zal blijven, dochfdat
de leden hun sociaal-economische be
langen via de eigen beroepscentrales
zullen behartigen. Hij zette nogmaals
uiteen, dat „St. Adelbert" in het ge
heel gezien voorstander is van een
nieuwe organisatiestructuur van het
katholieke sociale leven, namelijk
van het verbond van de arbeid.

De landdag van ,St. Adelbert"
werd door ongeveer 600 leden bijge
woond.

MINISTER VAN OORLOG
ZOEKT HET „LEK"

Naar aanleiding van het feit, dat
in de pers citaten zijn verschenen
uit brieven en rapporten, gewisseld
tusen de chef luchtmachtstaf, lt.-ge-
neraal Schaper en het directoraat
materieel luchtmacht, over de aan
schaffing van Fokker-Friendships,
is op het ministerie van oorlog een
intern onderzoek gaande, waardoor
men klaarheid tracht te brengen in
de vraag, op welke wijze en met wel
ke bedoeling zekere geheime gege
vens naar buiten bekend werden ge
maakt.

Acties ,,Bond Zonder
Naam'' uitgebreid

Voor 12.000 van de 300.000 promo
toren en promotrices heeft pater W.
Loop SMM zondagmiddag de uitbrei
ding aangekondigd van zijn actie
„Het Onze Vader voor alle mensen".
Dit gebeurde in een toespraak op de
jaarlijkse D-day, waar 12.000 mede
werkers van de Bond Zonder Naam
in Den Bosch, Deventer, Goes, Haar
lem, Leeuwarden, Maastricht, Nij
megen en Utrecht aan deelnamen.
Dank zij de medewerking van de
PTT waren alle zalen met elkaar
verbonden, zodat de toespraak van
pater Loop gelijktijdig in alle plaat
sen werd gehoord.

De bekendste Nederlandse artisten
verzorgden in cabaret en revue de
omlijsting.

Het afgelopen hondsjaar lanceerde
de BZN de actie „Het Onze Vader
voor alle mensen". De nieuwe actie
is er de voorzetting van en wil het
Onze Vader voorbidden „met dat
nieuwe besef en in alle kringen van
mensen, die het vergeten zijn, het al-

MATROOS DOODDE ECHTGENOTE

In de nacht van zaterdag op zon
dag heeft een 25-jarige matroos bij de
grote vaart te Rotterdam, zijn 20-ja-
rige echtgenote in een bar aan de
West Duelstraat in Charlois met een
dolkmes neergestoken. De vrouw is
korte tijd hierna aan haar verwon
dingen in het ziekenhuis Coolsingel
overleden. Operatief ingrijpen mocht
niet meer baten.

De man en vrouw leefden al enige
tijd gescheiden. Omstreeks half-
twaalf zaterdagavond zag de varens
gezel haar dansen in genoemde bar
Hij zou toen naar zijn kosthuis ge
gaan zijn en een dolkmes hebben ge
haald. Toen hij terug kwam zat de
vrouw met een partner aan de bar.
De matroos dronk nog een glas bier,
ging vervolgens naar haar toe en on
der de woorden; „Nu ga je er aan"
stak hij haar in rug en borst. Hevig
bloedend vluchtte de vrouw achter
de toonbank en viel daar neer. In de
verwarring wist de man uit de bar te
ontsnappen, doch later in de nacht
kon hij worden aangehouden. Hij
heeft een volledige bekentenis af
gelegd.

leen nog maar als een herinnering
horen of die gewoon zijn het af te
raffelen als een gammele plaat op
een juke-box, uit gewoonte, uit sleur,
zonder nog iets van zijn verheffende
en verpletterende grootheid te be
seffen".

Pater Loop wil het ONZE VADER
wederom tot de mensen brengen met
de modernste middelen. Hij heeft een
film van 20 minuten laten verwaar
digen door Polygoon „Profilti", waar
in op duidelijke, aangrijpende wijze
de diepe betekenis van het ONZE
VADER geïllustreerd wordt. Idee en
inhoud van de film zijn van pater
Loop zelf. Drie bestelwagens zijn in
gericht als film wagen, compleet met
film-geluidsprojector, microfoonver
binding en een projectiescherm van
3 bij 4 meter. Daarmee wil hij open
lucht voorstellingen geven.

De financiering heeft hij aan de
medewerkers van de Bond Zonder
Naam toevertrouwd. Onder het mot
to: „Laat bloeien de bloemen der we
reldvriendschap" zullen de promo
toren en promotrices in de komen
de weken 12 crocusbollen (gecontro
leerd door de Rijk9keuringsdienst)
aanbieden voor 1.De opbrengst
hiervan moet voldoende zijn om de
actie der openluchtvoorstellingen te
financieren. De bedoeling is, dat half
oktober de eerste openluchtvoorstel
ling zal gegeven worden.

In zijn toespraak deelde pater Loop
voorts mede, dat het tekort ontstaan
door de tariefsverhoging der PTT is
teruggebracht van 60.000 tot
10.000. Hij verwacht, dat volgend
jaar dit tekort in een winstpost zal
kunnen worden omgezet. Het week
blad van de BZN is uit zijn grootste
financiële zorgen dank zij een kleine
abonnementen-campagne. Dit jaar
zal de Kerstkaarsen-actie worden
gehouden voor de mensen in nood,
evenals de kalender-actie voor de ge
vangenen (vorig jaar 3000). Dit jaar
hebben 60 huismoeders gratis 12 da
gen rust genoten in het eigen vacan-
tiehuisje van de BZN. De ideeën van
de Bond hebben krachtig wortel ge
schoten in België, en Frankrijk, waar
eigen bureaux met groeiend succes
werkzaam zijn.

Op de werf Gusto te Schiedam
is zaterdagmiddag het motorschip
„Leiderkerk" met goed gevolg te wa
ter gelaten. Dit is het derde schip in
de serie, welke voor rekening van de
n.v. Verenigde Nederlandse Scheep
vaartmaatschappij te 's-Gravenhage
wordt gebouwd.

(73)

Bejaard echipaar
om 'i leven gekomen

Een bejaard echtpaar is in Bussum
in de nacht van zaterdag op zondag
het slachtoffer geworden van kolen
dampvergiftiging. De man, (82 jaar)
Is onmiddellijk overleden. Zijn echt
genote (77) vanmorgen om half
zeven in het ziekenhuis.

Toen zaterdagnacht omstreeks half
een nog licht brandde in de woning
van 't bejaarde echtpaar Corver aan
de Zwaardemakerstraat te Bussum,
wekte dit bevreemding bij de buren,
daar het echtpaar nooit laat naar bed
gaat. Toen men door de ramen naar
binnen keek zag men de man voor
over in zijn rolstoel en zijn vrouw
op de grond liggen. De politie werd
gewaarschuwd en bij het openbreken
van de deur werd geconstateerd, dat
het echtpaar slachtoffer was gewor
den van kol ndampvergiftiging.
Beide echtelieden werden naar de
Sint Gerardus Majellastichting over
gebracht. Bij aankomst bleek de
man reeds te zijn overleden. Zijn
vrouw verkeerde toen in levensge
vaar.

Uit het onderzoek is gebleken, dat
de kachelpijp verkeerd geplaatst was,
zodat de haard niet kon trekken.

SPORT

Zaterdag.

IA: RouwkoopKagia 40; Sleu
tels—Woubrugge 1—3; TAVVAl
phen 26; WSBHazersw. B. 32.

IB: ARC 3—Ter Leede 3, 2—3;
SVOW 2—Katwijk 2, 5—8.

2A: Katwijk 3Rouwkoop 2, 12;
Quick B. 5—ARC 4, 3—4; RCL 3—
Rijnsb. B. 4, 1—0; VWS 2—Woubrug
ge 2, 2—2.

2B GWS 3—Katwijk 4, 0—2; Oegst-
geest 2Leiden 3, 7—0.

Adspiranten k: DOSR (a)-MMO

(a) 6—2; SJZ (a)St. Bern (a) 9—0.
1: SJZ (c)—SJZ (b) 1—3. Weter.

B. (b)—DOSR (b) 1—3.

m: Foreholte (a)SJC (a) 07.
Teyling. (a)Warmunda (a) 50;
WSB (a)—Docos (a) 1—1.
n: Docos (b)-SJC (c) 9-4). SJC

(b)Docos (c) 51. Teyling. (b)
WSB (b) 2—0.

o: Docos (d)—SVLV (c) 4—2; SJC
(d)—WSB (c) 1—5; SVLV (b)—
Teyling. (c) 4—1; UDO (a)—SJC (e)
7—1.

p: Docos (e)Foreholte (b) 08;
WSB (d)SJC (g) 5—4; SJC (f)
WSB (e) 34.
q: Docos (h)SJC (i) 40; Foreh.

(c)Docos (g) 1—3; SJC (h)—SV
LV (e) 0—5.

Zondag.

IA: Alphia 2Alphen 4 04; ASC
3—Lugdun. 3, 1—2; UVS 5—Forehol
te 2, 3—2.

2A: Altior 2-^DOSR 2, 6—7; LFC 4
ASC 4, 52; Rouwkoop 2Roo-
denb. 3, 1—2; SJC 3—LDWS 2, 1—4.
2B: Lugdun. 4—UVS 6, 4—2.

3B: Alphen 4—SJZ 2, 1—5; ASC 5
—UDO 2. 1—6.

3C: Roodenb. 6Rouwk. 3, 100.
VTL 2Leidse B. 2, 11; Warmun-
da3—Foreholte 3, 0—7.

3D: LDWS 3—Teyling. 4. 4—2.

4B: Stompw. B. 3—SJZ 3, 1—2.

Junioren B: SJC (A)Teyling.

(A) 8—3.

C: Altior (A)-MMO (A) 6—3;
SJZ (A)—St. Bern. (A) 11—0; We
ter. B. (A)DOSR (A) 4—4.

G: Lisse (B)—SJC (B) 1—5; WSB

(B)Teyling. (B) 3—0.

H: UDO (A)—SJC (D) 4—1.

I: Teyling. (C)—SJC (E) 7—0; St.
Bern. (B)—SJZ (B) 21.

J: MMO (B)—DOSR (B) 1—5.

DOSR—CONCORDIA 1-4.

In een zeer sportieve strijd heeft
DOSR het hoofd moeten buigen voor
een op alle fronten beter spelend
Concordia. De 41 uitslag in het
voordeel van de Geestkanters mag
dan misschien wat geflatteerd zijn,
dit nam niet weg, dat de overwin
ning volkomen verdiend was. Immers
de Concordia-voorhoede speelde wel
wat al te gemakkelijk de DOSR-
achterhoede uiteen, hetwelk hun di
verse fraaie kansen bezorgde. De in
valler DOSR-keeper Zaal mocht dan
niet zo betrouwbaar zijn als Oomen
die nog steeds niet zijn in de wed
strijd tegen THB opgelopen blessure
te boven is aan de DOSR-nederlaag
kon hij echter weinig doen. Van de
DOSR-voorhoede kunnen wij alleen
maar zeggen, dat zij wel een zeer po
vere indruk maakten. Een gunstige
uitzondering kunnen wij maken voor
de DOSR-middenlinie, welke deze
middag zeer goed partij gaf. Reeds na
6 minuten spelen werd een fout in
de DOSR-verdediging afgestraft
door de Concordia-midvoor B. de Ko
ning, die in vrye positie onhoudbaar
zijn club de leiding gaf (01). Door
dat DOSR voor rust goed partij gaf
kan zeker van een spannende strijd
gesproken worden. Jammer daarom,
dat de 'DOSR-achterhoede het 2 min.
voor rust wederom iets te gemakke
lijk opnam, waardoor De Koning
naar de in vrije positie staande
linksbuiten Visser kon plaatsen, die
van dichtbij onhoudbaar de stand op

02 bracht.

Na de hervatting trok DOSR reeds
direct flink van leer en kon de Con-
cordia-keeper Van Looij zijn kwali
teit bewijzen op een hard schot van
Paul van 't Hart. Het DOSR-offen-
sief leverde na 6 min. spelen ver
diend succes op toen een onverwacht
se keiharde schuiver van H. van Am
sterdam keeper Van Looij te machtig
bleek (12). Concordia zag het ge
vaar in en wierp zich met volle
kracht op de aanval. Bepaald for
tuinlijk waren zij >n de 11e minuut,
toen midvoor B. de Koning na een ge
heide handsbal zich aan de DOSR-
bewaking wist te onttrekken en met
een goed gericht schot de stand op

13 bracht. En toen dan in de 20ste
min. een door rechtsbuiten Visser
genomen vrije trap, welke niet on
houdbaar, keeper Zaal blijkbaar toch
verraste, de stand op 14 kwam, was
DOSR begrijpelijk een geslagen elf
tal. Het pleit daarom voor de Veen-
ders, dat zij het hoofd niet lieten
hangen en er voor zorgden, dat Con
cordia geen scoringskansen meer
gegeven werd. Het scheelde zelfs nog

maar een haar of DOSR had de ach
terstand nog verkleind, maar keeper
Van Looy bad naast zijn goede kwa
liteiten blijkbaar ook nog het geluk
op zijn hand. Bij het eindsignaal
mocht de volle eer aan Concordia
gegeven worden van deze in de beste
verstandhouding gespeelde strijd.

PAARDESPORT

NEDERLAND—BELGIë DRAVERIJ

De datum van de jaarlijkse Neder
landBelgië draverij is door de stich
ting Nederlandse draf- en rensport
vastgesteld op zondag 26 okober. Deze
22ste ontmoeting in de reeks landen-
wedstrtjden tussen Nederland en Bel
gië wordt gehouden op de renbaan
Duindigt bij Den Haag. Evenals vorig
jaar bestaat de wedstrijd uit drie dra
verijen over 2100 meter met autostart
t.w. een voor 4-jarige Belgische en Ne
derlandse hengsten en merriën een
voor 5-jarige Belgische en Ned. heng
sten en merriën, en oen voor oudere
paarden, nl. 6 en 7 jarige Belgische en
Ned. merriën en 6 t.m. 9-jarige Bel
gische en Ned. hengsten. In elke drave
rij wordt elk der beide landen verte
genwoordigd door vier paarden.

COURSES TE DUINDIGT

De uitslagen van de gisteren te Duin
digt gehouden draverijen luiden:

lYIarianne-prtJs, afstand 2040 m. 1.
Whirlwind, B. de Vries, tijd 3.06.8 km.
tijd 1.31.6; 2. W. H. Hollandia; 3. Wil
ly's lieveling. Toto: w. 3.70, pl. 1.60, 1.30,
5,80, gek. 3.40, cov. 5.

Markles-prljs, afstand 2600 m. 1.
Trekduif S. L. J. Olsthoorn, tijd 3.49.4
km., tijd 126.2; 2. Uriel; 3. Royal Star.
Toto: w. 7.—, pl. 2.20, 1 40, gek. 4.40,
cov. 7.50.

Marry Simons-prUs, afstand 2000 m.

1. Umberto, W. Leeuwenkamp, tijd
2.51.1 km, tijd 1.23.9; 2 Vlieger D: 3.
Vainqueur. Toto: w. 4.30, pl. 1.40, 1.30,
1.30. gek. 6.40, cov. 4.60.

Matador-prijs, afstand 2100 m. 1. Ria
Kitty, mej. P. J. Wagenaar, tijd 2.57.6
km., tijd 1.23; 2. Quite Heny; 3. Sam-
spencer. Toto: w. 3.80, pl. 2.50, 2.50, gek.
12.—, cov. 3.80.

Minatonka-prijs, afstand 2100 m. Prij-
zendraveren voor paarden, welke
9.000.doch nog geen 15.000.
hebben gewonnen. 1. Traviata, J. Ham,
tijd 2.58.4, km. tijd 1.24; 2. Query Han
over; 3. Rosamunde. Toto: w. 1.70, pl.
1.40. 1.60, 2.40. gek. 5.—. cov. 4.70.

Mustang-prijs, afstand 2100 m. 1.
Sammy Mars, J. P. de Vlieger, tijd
2.57.4, km. tijd 1.28.7; 2. Martini Spen
cer; 3. Ivan Wilkes. Toto: w. 1.70, pl.
1.10, 1.40, gek. 5,90, cov. 4.40.

Rcnnen-prIJs, afstand 1800 m. Ie af
deling. 1. Cicero, H. J. v. d. Kraats, tijd
1.58.7; 2. Quadroon; 3. Wurftaube. Toto:
w. 3.40, pl. 1.30, 1.50, 1.90, gek. 5.20, cov.
4.70.

Solenzara-prijs, 2e afdeling. 1. Mani
toba, A. Meynaert, tijd 1.59.6; 2. Dream
Star; 3 Princesse Aldis. Toto: w. 48.30,
pl. 6 50, 2 40. 1.30. gek. 29.70, cov. 5.10.

De gouden droom-prijs. afstand 1350
m. 1. Comet, F. Delbrassinne, tijd 1.24.9

2. Irish Doll; 3. Sans Aide. Toto: w. 2.20,
pl. 1.10, 1 20, 1.40, gek. 5.80. cov. 3.60.

Cesarewitch-prijs, afstand 3600 m. 1.
Mangala. F. Delbrassinne, t(jd 4.09.7; 2.
Sans Valeur; 3. S Cnrabee. Toto: w.
1.50. pl. 1.10. 1.20. gek. 2.90, cov. 1.90.

Toto-omzet 132.123.

Gisteren is te Luxemburg een voet
balwedstrijd gespeeld tussen Luxemburg
en België B. Het werd een gelijkspel:
22, nadat de Belgen bij de rust een
2—1 voorsprong hadden genomen.

Zaterdag is te Bournemouth een
voetbalwedstrijd gespeeld tussen de ama
teurteams van Engeland en Ierland. De
ontmoeting werd gewonnen door Enge
land met 62.

door George F. Worts

van MATABONGA

27)

Lida schreef in een toestand van
de grootste, vreugdevolle opwinding,
lange brieven cn verzond die per
vrachtschip .Ze vertelde alles over
Richard Cramer zowel aan Hendrik
als aan haar overgrootmoeder

In haar brief aan Grootje schreef
ze: „Er bestaat bij mij niet meer de
minste twijfel, of uw beroemde man
heeft die kruithoorn met edelstenen
ergens op Matabonga verstopt en uit
gebreide aanwijzingen nagelaten,
waar hij te vinden is. Die aanwijzin
gen waren voor u bedoeld, Grootje
en voor niemand anders, want ze
waren blijkbaar gegeven in bewoor
dingen, die alleen aan U en hem be
kend konden zijn. Jack Benders heeft
er de lucht van gekregen, hoe, weet
ik niet. Schipper Nick Holby, kapi
tein van de „Bloem van Hawaii", de
schoener, die ik bezig ben te charte
ren, is een man van over de zeventig
en hij beweert dat hij Han Russel in
z\jn jeugd nog heeft gekend. Hij zegt,

dat Han van Celebes af tot Honolulu
bekend stond als „de branieschop
per".

In haar brief aan Henk gaf ze
zakelijke inlichtingen en bijzonder
heden van haar plannen en schreef
hem hoe ze dat verwijderde eilandje
in de Stille Oceaan hoopte te vinden.
Ze gaf hem verder een volledige be
schrijving van de „Bloem van Ha
waii", van zijn zeilsne'ï.eid en de
kracht zijner machines. De hulpmotor,
zo vertelde ze hem, was een splinter
nieuwe Dieselmachine, die meer dan
genoeg kracht kon ontwikkelen, om
het nauwe kanaal tussen de riffen
veilig door te vare... Verder schreef
ze:

„Als tolk neem ik een alleraardig
ste zeventienjarige inlandse jongen,
Tara geheten, mee. Hij is afkomstig
van het Penhryn Eiland, dat dichtbij
Matabonga ligt. Het was echt een ge
lukje, dat ik hem vond. Ik zal na
tuurlijk heel erg een tolk nodig heb
ben. Ik deed hier en daar navraag
naar zo iemand en vond hem ten

slotte aan het werk op de havenkade.
Hij was meegekomen op een handels
vaartuig, dat Penhryn had aangedaan
en nu al bijna een jaar in Honolulu
gelegen heeft. Hij kan net zo grijns
lachen als Sam Dessain, die vriend
van Suze. Hij babbelt een raar En
gels taaltje en vergaat van heimwee
naar zijn eiland. Hij is dolblij dat hij
zijn terugtocht kan verdienen en ik
ben ervan overtuigd, dat hij als tolk
heel geschikt zal blijken.

Cramer heeft me verteld, dat de
inwoners van Matabonga er een eigen
taaltje op na houden. Het is een
variatie van het Polynesisch, dat
nauw verwant is aan de taal van
Tahiti en Hawaii en afstamt van
het oorspronkelijke Maorisch. Tara
spreekt Tahitisch, Hawaiisch, Mao
risch en eigenaardig Engels en is, net
als alle Polynesiërs een uitstekend
zeeman".

Vervolgens deed ze nauwkeurig
rekening en verantwoording van het
door haar tot dan toe besteedde geld
en sloot een inventarisstaat van alle
benodigdheden, die ze aan het inslaan
was voor haar lange reis langs de
Aequator, bij haar brief in. Het was
een inventaris, die de geuren van de
zee en vqn een grootavontuur in
zich meedtoeg, die deed denken aan
hars en pek, aan het gekabbel van
water langs een stevige scheepsromp,

aan een felle tropische zon en aan
bolstaande zeilen in een straffe wind.

Dat was genoeg om een warm
bloedige man ertoe te brengen, de
ketenen, die hem aan zijn kantoor
stoel bonden, te verbreken.

HOOFDSTUK VIII.

Matabonga steeg als een eiland in
wording uit de golven op. Eerst was
het slechts een flauwe glanzende ne
vel aan de horizon, die langzaamaan
zich tot een stralende wolk ver
dichtte en nog wat later nam die
wolk vorm en vaste omtrek aan en
werd een groen begroeide, ronde
kegel van een uitgedoofde vulkaan.
Naarmate het eiland dichterbij kwam
en de schoener van koers veranderde
deelde de vaag afgeronde top zich in
twee verschillende kegels, die door
een flauwgebogen bergrug verbon
den waren. Doch lang voordat het
eiland duidelijk van omtrek gewor
den was, zelfs in Lida's kijker, onder
scheidde ze de witte schuimrand der
brede branding en hoorde ze het ge
weldige ruisen der brekende golven.
Ze zag donkere scherpe tanden boven
het water uitsteken en telkens ver
anderen, de witte schuimkringen, ver
oorzaakt door riffen onder de water
oppervlakte.

Schipper Holby naderde het eiland

met de grootst mogelijke omzichtig
heid. Toen de voorste riffen nog een
heel eind verwijderd waren, gaf hij
reeds bevel de zeilen te strijken en
te reven en de „Bloem van Hawaii"
naderde de eerste riffenreeks op mo
torkracht. De schipper zelf hield het
roer, twee zijner matrozen zaten in
het want op uitkijk en Tara stond op
de voorplecht om te waarschuwen en
aanwijzingen voor de koers te geven.

Lida bleef op het achterdek en
bleef de bemanning uit de weg.

De machine werkte regelmatig door
en zo voer de schoener de woelige,
witschuimende watemiassa tussen de
riffen in, die hem aan alle kanten
dreigend omringden. Het was een
waar meesterstuk van zeemanskunst
en goede discipline jnder de beman
ning dat het schip zonder ook maar
een enkele keer tegen een rif te sto
ten, er doorheen kwam. De matro
zen riepen rustig en duidelijk hun
aanwijzingen, en schipper Holby
bracht ze in toepassing door nu eens
snelle, dan weer langzame grote wen
telingen van zijn stuurrad. Het was
spannender, schrikwekkender en on
eindig veel erger dan de voorspellin
gen van Cramer Lida hadden doen
vermoeden. Doch tenslotte kwamen
ze toch in kalmer water en lagen de
buitenste riffen, Jie het gevaarlijkste
waren, achter hen. Opeens waren ze

heel dicht bij Matabonga. Lida had
op haar horloge gekeken, toen ze de
vaargeul invoeren.

Het had meer dan anderhalf uur
geduurd door de buitenste koraal
banken heen te komen. Aan het te
vreden grenzende gezicht van schip
per Holby kon ze zien, da+ het ergste
achter de rug was. Dat stelde haar
gerust en ze keek nu belangstellend
naar het steeds groter wordende
eiland; ze rook de zwoele tropische
geuren door de wind meegevoerd en
haar ogen dwaalden langs'het strand
cn de zachte bergglooiïngen, als ver
wachtte ze haar overgrootvader met
grote schreden naar het strand te
zien komen om haa* welkom te
heten. Ze zag de palmbomen met hun
groene wuivende kruinen tegen de
hemel afsteken; ze zag de hutten der
inboorlingen tussen de bomen genes
teld; en door haar kijker, die ze tegen
de grote mast steunde, omdat de
schoener weer begon te schommelen
en te rollen, ontdekte ze een groot,
zwart kruis op de heuvelrug tussen
de beide kratertoppen in.

Wordt vervolgd.