3)e CeiddeCoii/ïatif
10 doden bij ongeluk met „Mariner"
van de Marine Luchtvaart Dienst
IN SURINAME ZIJN SPOREN VAN
URANIUM GEVONDEN
VONDST
Eisenhower houdt rede
over Formosa
Vijf slachtoffers uit Leiden
en omgeving
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f7.50 p kwart.
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1958
49ste JAARGANG No. 14508
in Suriname
Franco p.p. 8.—. Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Deze fotocombinatie toont de
slachtoffers van het ongeluk
met het Nederlandse marine
vliegtuig „Mariner" P. 303, dat
bij Abadan in Perzië brandend
neerstortte, waardoor alle tien
de inzittenden om het leven
kwamen. Boven: v.l.n.r.: kor-
poraal-vliegtuigmaker-motor-
monteur J. Bosma, luit. ter zee
2e klasse oudste categorie J.
Andreas, korp. vliegtuigmaker-
motormonteur K. W. Smits,
serg. vliegtuigmaker algemeen
H. Q. Spiessens en serg. vlieg
tuigmaker G. Decharon de Saint
Germain. Onder: v.l.n.r.: serg.-
vlieger J. M. Paardekoper, korp.
vliegtuigtelegrafist J. J. F.
Schrijver, luit. t. z.-vlieger eer
ste klasse T. M. A. Hoebink, die
het commando voerde, luit. t. z.
technische dienst 2e klasse oud
ste categorie J. A. Wurtz en
korp. vliegtuigmaker-vliegtuig
monteur A. Rompies.
Quemoy schoot op Amoy
De ernstigste vliegramp, die in vredestijd ooit de Marine Luchtvaart
Dienst heext getroffen, heeft zich gistermorgen te Abadan in Perzië aan
haar voltrokken.
Zoals we gisteren in een gedeelte van onze oplage reeds hebben gemeld,
is een amphibievliegtuig van de Koninklijke Marine met tien man aan
boord nabij het vliegveld van de bekende oliehaven neergestort en uitge- Op M A/v/pM
brand. Geen der inzittenden kon uit de vlammen worden gered.
I Direct na het ongeval vloog een
speciale groep Perzische luchtvaart
deskundigen o.a. in gezelschap van
de ambassadeur van Nederland in
Teheran, van daar naar Abadan.
Kapitein-luitenant ter zee G. F.
Venema en luitenant ter zee van
technische diensten 1ste klasse, J. B.
van der Berg, zijn gisteren als com
missie van onderzoek naar de plaats
des onheils vertrokken.
Het vliegtuig, een Martin „Mari
ner" (in gebruik als transport- en
pau-ouiilevuegtuig) was reeds meer
dan zes weken geleden voor een gro
te onderhoudsbeurt uit Biak naar
Nederland vertrokken. De inzittenden
waren een normale bemanning en
enig marinepersoneel, dat na aflos
sing in Nieuw Guinea, naar Neder
land terugkeerde. Het lag in de be
doeling, dat het toestel via Karachi
en Athene naar Valkenburg zou vlie
gen. Alles ging goed totdat in de
buurt van Abadan dat langs de
verhief zich de plompe machine van
de baan.
Nog geen vijf minuten na de start
constateerde de bemanning een lek
kage aan de olieleiding van een der
motoren. Dat werd aan de verkeers
toren van het zojuist verlaten vlieg
veld gemeld en men kreeg de op
dracht, terug te keren.
De tien omgekomenen zijn: ltz-
vlieger eerste klasse T. M. A. Hoe
bink, Prins Mauritslaan 28, Voor
schoten; geboren in 1912, die het
commando voerde; ltz 2 o.c. J. An
dreas, Snelliusstraat 32 te Den Haag,
geboren in 1927; ltz 2 o.c. (Techni
sche dienst- J. A. Wurtz. Rijnlaan 4
te Valkenburg, geboren in 1928; ser-
route lag een van de beide mo-1 bedrijfsbrandweer van de ('s werelds
toren een ernstig defect bleek tegrootste) olieraflinaderij gealarmeerd,
vertonen.
Méér moeilijkheden
Men landde in Abadan en daar
bleek, hoe storend het mankement
wel was; de moeilijkheden konden
niet door de Nederlandse en Perzi
sche technici worden opgelost. De
M.L.D.-leiding heeft toen besloten,
een nieuwe „ophaalbemanning" naar
Perzië te sturen, bestaande uit vier
man alsmede zes vliegtuigmakers en
motormonteurs, die per KLM met
een reservemotor naar de Perzische
Golf vertrokken. Vorige week kwa
men ze daar aan. Inmiddels was de
oorspronkelijke bemanning naar Ne
derland doorgereisd omdat de repa
raties wel enige tijd in beslag zou
den kunnen nemen. Na terugkeer in
Nederland is zij deels weer naar Ne
derlands Nieuw-Guinea gedirigeerd,
deels staat zij voor vertrek gereed.
Dinsdagavond was het zover, dat
de Martin „Mariner", die de regis
tratie P 303 droeg, weer luchtwaardig
leek. Daarom werd alles voor de start
gereed gemaakt en woensdagmorgen
Een toestel van dit type Martin
Mariner PBM-5a is in de nabij
heid van Abadan neergestort.
Het was niet moeilijk te raden, watl geant-vlieger P. J. M. Paardekoper.
de gevolgen van de lekkage voor het Boshuizerkade 117 te Leiden, gebo-
vliegtuig en zijn bemanning zouden rfn in 1930; sergeant-vliegtuigmaker
kunnen zijn en daarom werden de algemeen H. Q. Spiesens, Burg. v. d
brandweer van het vliegveld en deVeldestraat 48 te Loosdrecht (1919);
- sergeant-vliegtuigmaker G. Decharon
de Saint Germain, Pioenhof 13 te
Katwijk (1925); korporaal- vliegtuig
korporaal-vliegtuigmaker A. Rom
pies, Voltastraat 20 te Den Haag
1934)korporaal-vliegtuigmaker-mo
tormonteur J. Bosma, Boxum 14 te
Menaldumadeel (geboortejaar onbe
kend) en korporaal-vliegtuigmaker-
motormonteur K. W. Smits, Rapen
burg 96 te Leiden, geboren in 1930.
Behalve Rompies en Bosma waren
alle slachtoffers gehuwd.
President Eisenhower zal vanavond
via radio en televisie spreken over
de crisis in het Verre Oosten.
De perschef van het Witte Huis,
James Hagerty, die dit meedeelde,
wilde niet zeggen of zich een nieuwe
ontwikkeling in de crisis in de Straat
van Formosa heeft voorgedaan, wel
ke tot het besluit van de president
Kleurlingen
in Engeland
Manley, de eerste minister van Ja
maica, heeft gisteren op een perscon
ferentie te Londen gezegd, dat als het
nodig mocht zijn controle uit te oefe
nen op de immigratie van kleurlin
gen in Engeland, dit land de volle
verantwoordelijkheid ervoor zou moe
ten aanvaarden na de uitwerking
overdacht te hebben, die een derge
lijke beslissing in de landen van het
gemenebest zou kunnen hebben.
om zich tot het Amerikaanse volk to
wenden, heeft geleid.
Hagerty zei, dat de president een
voudig aan het Amerikaanse volk
verslag zou uitbrengen over de toe
stand in het Verre Oosten.
De president zal zijn vakantie te
Newport onderbreken en voor de
uitzending naar Washington gaan.
Vervolgens keert hij naar Newport
terug.
Gisterochtend zijn er van Quemoy
af circa dertig artilleriegranaten op
de universiteit van Amoy terechtge
komen, meldt het communistisch-
Chinese persbureau „Nieuw China".
Er was ernstige schade aangericht en
een student werd zwaar gewond.
Het communistische geschut dat de
Quemoy-eilanden bestrijkt. heeft
woensdag het grootste deel van de
dag gezwegen.
Door de ongunstige weersomstan
digheden is het transport over zee
van Formosa naar Quemoy tijdelijk
gestaakt.
De regering te Peking heeft woens
dag voor de derde maal een „ern
stige waarschuwing" aan het adres
van de Amerikanen gericht wegens
schending van het Chinese luchtruim.
Yolgens de verklaring hadden die
Ktimeiieoesi, zuu KJiumen neuueii.
Manley zei van mening te zijn, dat hnL, V'egtUlgen
de hoofdoorzaak van de huidige situa-gebied gevlogen.
tie de overbevolking is van zekere
straten waar de gekleurde immigran
ten wonen. Hij gaf te kennen, dat in
Jamaica reeds maatregelen genomen
zijn om degenen die willen emigreren
op de hoogte te stellen van de toe-
11/ I 1 .1 op de hoogte te st
Weer minder Amerikanen r***A oP het gebied van de werkgele
genheid en arbeidsvoorwaarden en
in
Libanon
Moedig tot het uiterste
Ooggetuigen verklaarden, dat het
zware toestel dat normaal al niet tot
de gemaKkelijkst-bestuurbare kisten
behoort ogenschijnlijk met uiterste
moeite het grote raffinaderij complex
ontweek. Doch slechts enkele ogen
blikken later gehooizaamde het toe
stel helemaal niet meer aan zijn be
stuurder en zestien minuten nadat
het gestart was, smakte het, in vlam
men gehuld, neer aan het begin van
de landingsbaan.
Toen vrijwel tegelijkertijd de to
taal gevulde brandstoftanks explo
deerden, was elke mogelijkheid uit
gesloten, dat de reddingsploegen nog
maar één van de inzittenden zouden
redden.
Eerst lang nadat het vuur bedwon
gen was, werden de stoffelijke over
schotten uit het vliegtuigwrak ge
haald. De Marine-voorlichtingsdienst
heeft laten weten, dat zij niet naar
Nederland zullen worden gebracht,
doch dat de autoriteiten thans voor
bereidingen treffen om de slachtof-
telegrafist J. J. F. Schrijver, Miers-
veldstraat 18, Amersfoort (1928);
In Washington is woensdagavond
bekendgemaakt, dat de volgende
week weer een bataljon Amerikaanse
mariniers uit Libanon zal worden te
ruggetrokken. De inscheping van de
1.700 man begint op 15 september.
Het bataljon wordt.naar de Ver. Sta
ten teruggebracht. Er zullen daarna
nog circa 10.000 Amerikaanse mari-
-niers en soldaten in Libanon zijn.
IJSLAND WIL VISSERIJGESCHIL
VOOR V. N. BRENGEN
IJsland zal de komende algemene
Vergadering der V. N. voorstellen,
dat zij zelf een oplossing zoekt voor
de kwestie van de visserij grens, zo
wordt meegedeeld in een communi
qué van het IJslandse ministerie van
buitenlandse zaken dat woensdag is
uitgegeven.
Gezegd wordt, dat IJsland steeds
heeft gemeend, dat de algemene ver
gadering der V. N. het zeerecht voor
alle landen moet vaststellen.
de huisvesting in Engeland.
Norman Manley, heeft gisteravond
op een bewogen vergadering van
1.500 Westindiërs en andere kleurlin
gen in Londen de niet-blanken opge
roepen verdraagzaam te zijfn. Dan
zal men ook verdraagzaam zijn te
genover u, zo zei hij.
„U volgt de zware weg van d-
vreemdeling, van de minderheid, bij
het meewerken aan het opbouwen
van vriendschap en goede wil", al
dus Manley. Onder instemmend ge
roep zei hij, dat hij veel vijandigheid
ten aanzien van de kleurlingen in
Londen had gezien, doch ook veel
goede wil en vriendschap. „Waar u
iets vindt dat bouwt aan een betere
gemeenschap, neem daar deel aan. U
zult nooit in dit land gelukkig kun
nen leven als u zich isoleert", meende
de premier.
Manley voegde hier nog aan toe,
dat beperking van de immigratie in
Engeland een „verachtelijk bukken
voor geweldpleging en kwaad" zou
zijn.
DE RASSENKWESTIE IN DE V.S.
De Amerikaanse Federale Commis
sie voor de Burgerrechten heeft
woensdag een onderzoek gelast naar
zekere klachten volgens welke de
inschrijving op kiezerslijsten aan ne
gers in de staten Florida, Mississippi
en Alabama is geweigerd.
Te Kitzbuehl (Oostenrijk), zal
van 14 tot 21 september een ronde
tafelconferentie over vraagstukken
van de atoomtijd worden gehouden,
waaraan 80 deskundigen uit weste
lijke en communistische landen zul
len deelnemen.
Opzienbarend bericht door minister bevestigd
1 niet alle vondsten tot een lonende
Geologen gaan onderzoek instellen .wwu* hebben Eeieid.
I Een intensieve exploratie, zoals
r\ I voor de opwekking van kernenergie ™et Je Nederlands-Surinaamse stich-
L/nmiSbaar onmisbaar en Nederland had in eigen ^ori^Jj^^kto^JjehaL
voor kernenergie
grondgebied tot nu toe nog geen bron
gevonden waaruit men kon putten.
Men heeft nu een actie ondernomen
In Suriname zijn sporen van ura- s^men met de landsregering van Su-
nium en ander splijtbaar materiaal riname om tot een^ snelle opsporing
stellen.
fers te Abadan ter aarde te laten be- j ontdekt. Zij bevonden zich in erts-komen van alle in Suriname aan
I lagen. Zoals bekend zijl. deze stoffen wezige splijtbare materialen.
De minister van Zaken Overzee,
rar G. Ph. Helders en de gevolmach
tigde minister van Suriname, mr R.
H. Pos, voeren thans onderhandelin
gen over deze kwestie. Men wil een
stichting in het leven roepen, die
zich met dit onderzoek zal belasten.
Maar voor die tijd dient men het in
Suriname en Nederland eens te wor
den over de financiële zaken.
j ve uranium nog andere verrassende
ontdekkingen opleveren, meende de
Surinaamse minister.
Binnenkort zijn van departemen
tale zijde officiële mededelingen over
ae gemeenschappelijke plannen te
verwachten.
Als de uraniumvondsten meeval
len, zal ons koninkrijk voor de voor
ziening in onze toekomstige behoef
ten aan splijtbaar materiaal voor
atoomkracht in veel mindere mate
afhankelijk zijn van andere landen.
Weinig verandering
Terwijl in Scandinavië de lucht
druk nagenoeg ongewijzigd bleef, is
op de Britse eilanden de barometer
De uraniumvondsten staan op naam flink gaan stijgen. Nederland kwam
van de Geologische mijnbouwdienst als gevolg hiervan te liggen aan de
in Paramaribo, van Surinaamse zijde oostelijke flank van een hogedruk-
zal deze stichting aan het onderzoek gebied, dat vanmorgen zijn centrum
deelnemen. Nederland zal op zqn in Noórd-Engeland had. Noordelijke
beurt bekwame geologen van Leiden winden bleven polaire lucht aanvoe-
en Delft beschikbaar stellen en een ren maar de onstabiliteit hiervan
belangrijk deel van de financiën voor werd geleidelijk geringer. Boven het
zijn rekening nemen.
Men neemt aan, dat directeur van
deze stichting zal worden dr G. Zijl
stra uit Wassenaar, die tot heden een
functie bekleedde bij de Billiton-
Maatschappij en thans aan het mi
nisterie van Zaken Overzee verbon
den is.
betrekkelijk warme water van het
IJsselmeer ontwikkelden zich de af
gelopen nacht evenwel nog enkele
flinke buien, die door de noorden
winden de provincie Utrecht werden
binnengedreven. Soesterberg tapte
vanochtend 10, de Bilt 4 mm regen
af. Een voor de kust van Noord-
Noorwegen gelegen depressie zal zich
Particulier de eerstkomende 24 uur in zuidoos-
lelijke richting gaan bewegen. Uit-
De „Telegraaf" verneemt, dat in- breiding van het boven de Britse
dien een rendabele exploitatie van de eilanden aanwezige hogedrukgebied
gevonden stoffen mogelijk blijkt,in de richting van Scandinavië is
deze door een particuliere onderne- daarom nauwelijks te verwachten,
ming ter hand genomen moet wor-Nederland blijft aan de rand van dit
den- hogedrukgebied, zodat noordelijke
Mr Pos wees er op, dat Suriname winden zullen blijven overheersen,
rük is aan mineralen, maar dat lang I De kans op buien is klein.
(Geldig van donderdagavond tot
vrijdagavond. Opgemaakt te
kwart over elf).
WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt en op de i
meeste plaatsen droog weer. In
de nacht en ochtend hier en
daar mist. Zwakke tot matige J
wind tussen noordwest en noord-
oost. Weinig verandering in tem-
peratuur. i
12 Sept. zon op 06.08; onder 19.04;
maan op 04.44; onder 18.15.
Hoogwaterstanden
12 Sept. v.m. 2.10; n.m. 2.35.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luidden:
weer temp.
zwaar bew. 14 C.
regen 17
zwaar bew. 19
HELSINKI
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
LUXEMBURG
PARUS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
GARMISCH P.
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
ALGIERS
MADRID
MALLORCA
half bew.
geheel bew.
licht bew.
onbeu olkt
zwaar bew.
half bew.
zwaar bew.
mist
niet ontv.
zwaar bew.
licht bew.
zwaar bew.
half bew.
onbewolkt
niet ontv.
Korreltje
Wie in zijn leven ijdele eer na
streeft, tergt anderen en wekt nijd.