S)e CoidóeSouAo/nf
OPERETTE-OORLOG IN DE
IJSLANDSE WATEREN
Scliip geenterd; (islanders .krijgsgevangen'
Little Rock
Atoomnieuwtjes van de
Geneefse conferentie
De strijd tussen
de China's
Fascistische invloed achter de
Londense rassenrellen
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur L. C. J. ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent. 20826. Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 pjnnd., f7.50 p. kwart
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1958
49ste JAARGANG
No. 14501
De vis wordt
duur betaald
in IJsland
Franco p.p. 8.Advert.: 17 ct p. m.m. Telefoontjes f 1-50
Een poging van twee IJslandse patrouillevaartuigen om de Britse treiter
Northern Foam, die binnen de door IJsland afgekondigde twaalf-mijlszone
viste, op te brengen, is gisteren mislukt doordat het Britse fregat East
bourne tussenbeide kwam, nadat de IJslanders de treiler hadden geënterd.
Enkele tientallen Britse treilers vissen op het ogenblik onder bescherming
van marinevaartuigen in de IJslandse twaalfmijlszone, die door Engeland
niet wordt erkend.
trouilleboten „Thor" en „Maria Julia"
bij mij aan boord.
Twee officieren en twee manschap
pen bleven aan weerszijden van mij
staan, terwijl ik het net inhaalde. Ze
namen vervolgens de controle over
het schip over. Ze gaven me bevel
hun geheime documenten te overhan
digen en aan boord te komen van de
„Thor". Ik weigerde beide bevelen op
te volgen. Vervolgens hield mij
vast en gaven aan de machinekamer
door de machines op volle kracht
voorwaarts te laten gaan.
Ik schreeuwde mijn mannen toe de
le machinist te zeggen de machines af
te zetten tot nader bevel van mij. Toen
Protest aan Engeland
De IJslandse minister van buiten
landse zaken, Gudmundur Gudmunds-
son, heeft dinsdagmiddag de door
hem op het ministerie van buiten
landse zaken ontboden Britse am
bassadeur een tweede protestnota
overhandigd.
De gemoederen zijn inmiddels zo
verhit geraakt dat gisteravond zich
meer dan duizend IJslanders voor de
Britse ambassade te Reykjavik ver
zamelden. Enige ruiten werden door
stenen verbrijzeld. De politie ver
richtte enkele arrestaties.
Geënterd.
:Kapitein Jim Crockwell van de
„Northern Foam" heeft het volgende
verslag van het incident met zijn
schip naar Huil geseind: „Terwijl ik
bezig was met mijn net op een af
stand van acht mijl oostzuidoost van
Horness, kwamen officieren en man
schappen van de twee IJslandse pa-
„Er zijn in Little Rock reeds fede
rale agenten die klaar staan om Öe
toestand op de centrale middelbare
school in handen te nemen, indien
het hooggerechtshof opdracht geeft
opnieuw over te gaan tot integratie"
Dit heeft de gouverneur van Arkan
sas, waarin Little Rock ligt, Faubus
gisteren op een persconferentie ver
klaard.
Hij voegde eraan toe, dat hij zich
met allemacht zou verzetten tegen
het gebruik van federale politie in
Arkansas. Een der eerste maatrege
len die hij ingeval van optreden van
deze politie zou nemen, zou de slui
ting der scholen zijn.
Zoals bekend zal het hooggerechts
hof, de hoogste gerechtelijke instantie
in de V. S., elf september opnieuw
de kwestie van de opheffing der ras
senscheiding op de middelbare school
te Little Rock in behandeling nemen.
De „Raad van burgers van Little
Rock" meldt vernomen te hebben, dat
deze week in de stad een afdeling
van de Ku Klux Kan een extre
mistische organisatie die zich o.a. te
gen de negers keert zal worden ge
vormd.
De voorzitter van de raad, een pre
dikant, zei, dat de organisator van de
Ku Klux Kan leden van de raad had
verzocht zich bij de afdeling aan te
sluiten. Deze leden hadden dit ver
zoek van de hand gewezen.
MIJNONGELUK IN POLEN.
Door een mijngasontploffing die
zich maandag in de kolenmijn Now
Ruda in Neder-Silezië heeft voorge
daan zijn veertien mensen omgeko
men.
De vorige week kwamen door een
mijnongeluk in Zabrze in Opper-Sile-
zië 72 mijnwerkers om het leven. 52
werden gewond.
kwamen officieren en manschappen
van de Eastbourne mij te hulp. En
na verloop van tijd verwijderden zij
de IJslanders met geweld."
De IJslanders werden daarna op de
Eastbourne overgebracht. Vervolgens
hebben de twee IJslandse patrouille
vaartuigen echter geweigerd de man
nen weer aan boord te nemen, zodat
zij op het fregat zijn gebleven. Bij de
eerste gelegenheid zouden ze aan land
worden gezet.
De IJslanders zeiden: de bezettings-
ploeg is door de Britten gearresteerd
en ondanks krachtig protest aan boord
van het Britse fregat gebracht. In de
IJslandse verklaring wordt verder
gezegd, dat dezelfde bezettingsploeg
eerder had getracht aan boord van
een andere Britse treiler te gaan. De
bemanning van die treiler had dat
echter met stokken en stralen water
verhinderd.
In welingelichte Reykjavikse krin
gen was men gisteravand van me
ning dat alle hoop op een spoedige
hervatting der onderhandelingen over
het geschil betreffende de door IJs
land opgeëiste twaalf mijlzone thans
wel als vervlogen kan worden be
schouwd.
Uranium uit water
De Russische gedelegeerde A.
Krasin bij het V.N. congres over het
vreedzaam gebruik van atoomenergie
te Geneve heeft dinsdag onthuld dat
er_ een lichte ontploffing is geweest
in een atoomkrachtcentrale van de
Sowjet-Unie. De ontploffing had eni
ge radio-actieve besmetting verooi -
zaakt, maar geen ongewenste uitwer
kingen buiten het brandstofkanaal
waarin de ontploffing plaats had.
De ontploffing was ontstaan door
dat te weinig water in het koelsy
steem had gelaten. De besmetting wai
binnen de zuil gebleven en niet in
de atmosfeer doorgedrongen. Sedert
de ingebruikstelling van de zuil in
1954 had men drie maal eerder moei
lijkheden met de reactor gehad.
De Britse thermonucleaire deskun
dige P. C. Thonemann betoogde dat
het nog steeds onmogelijk is om de
vraag te beantwoorden of stroom kan
opgewekt worden door de lichte ele
menten zichzelf als brandstof te la
ten gebruiken. Maar hij verwachtte
dat het antwoord op dit probleem bin
nen tien jaar gegeven kan worden.
De Russische geleerde Artzimovioh
verstrekte daarna gegevens over Rus
sische onderzoekingen inzake beheer
ste thermonucleaire reacties.
Sowjet-geleerden hebben een me-
De bewapeningswedloop is een eco
nomische last waarvan de Sowjet-
Unie gaarne zou zijn ontheven, heeft
premier Chroesjtsjef van de Sowjet
thode ontwikkeld om uranium de
brandstof voor kernenergiecentrales
uit zeewater te winnen.
In een rapport, dat woensdag op
de atoomconferentie te Geneve werd
gepubliceerd, zeggen drie Russische
geleerden verder, dat de natuurlijke
wateren een geweldige hoeveelheid
uranium bevatten. Hoewel zeewater
minder uranium bevat dan sommige
ertsen met weinig uranium, kan de
winning toch goedkoper geschieden.
Het proces vereist noch een groot
aantal technicie nog een groot ver
bruik van energie, aldus het rapport.
Invasievloot wordt uitgerust
Van officiële nationalistische zijde
is gisteren verklaard, dat de Chinese
communisten een invasievloot uitrus
ten voor een aanval op de nationalis
tische eilanden voor de kust
Ten oosten van Quemoy is gisteren
een korte zeeslag geleverd, waarbij
volgens de nationalister. elf van de 12
communistische torpedoboten tot zin
ken zjjn gebracht.
Volgens het communistische ver
slag van de strijd hebben de commu
nisten twee nationalistische oorlogs
schepen van Amerikaans makelij be
schadigd. Deze schepen brachten ver
sterkingen naar Quemoy en vluchten
toen zij werden aangevallen.
De Chinese communisten hebben
vandaag (woensdag) hun beschieting
van Quemoy voortgezet, doch even
als de laatste dagen was het kanon
vuur niet zwaar.
Te Clinton is gisteren het nieuwe
schooljaar rustig begonnen. 10 Neger
jongens en negermeisjes konden on
gehinderd de middelbare school be
treden, in tegenstelling tot twee jaar
geleden toen er ongeregeldheden ont
stonden naar aanleiding van de op
heffing van de rassenscheiding op
scholen en staatstroepen moesten in
grijpen.
In geheel het zuiden van de V.S.
zijn vandaag de scholen open ge
gaan. Er zijn geen berichten ontvan
gen over ongeregeldheden naar aan
leiding van de gisteren ruw geschil
derde opschriften bij de middelbare
school met waarschuwingen als: „Dit
is een school voor blanken" en .„Nik
ker ga naar huis".
De Hongaarse vluchteling Ist-
van Buzas (25) is gistermiddag om
streeks vijf uur op de onbewaakte
overweg aan de Kettingbrug te Hen
gelo met een motor tegen een loco
motief van een posttrein gereden. Hij
overleed enige uren later in het r. k.
ziekenhuis te Hengelo.
Dr Hendrik
Frensch Verwoerd
die tot premier
van Zuid-Afrika
is gekozen.
PLAATS VA! „SARDIS"
GEVONDEN.
Archeologen van de Amerikaanse
universiteiten van Harvard en Cor
nell hebben dicht by de weg van Iz
mir naar Salihli in West-Turkye de
plaats van de oude Lydische stad Sar
dis, waar de fabelachtig rijke koning
Croesus woonde, gebonden.
Sardis was de hoofdstad van Lydie
in de zesde eeuw voor Christus en
een der grote steden van die tijd
Onder de puinhopen van een Ro
meinse stad werden verscheidene
giote beschilderde kruiken en de mu
ren van een groep huizen opgegraven.
In het Londense district Notting
Hill is het dinsdagavond weer tot in
cidenten tussen blanke jongelui en
gekleurden gekomen. Er werden
personen aangehouden.
Er ontstonden gevechten toen er
uit een passerende auto benzinebom
men werden gegooid en de politie,
die door vele honderden manschap
pen was versterkt, een groep van
honderd blanke „nozems" uiteen
dreef die „weg met de nikkers" zong.
Intussen wint de opvatting veld,
dat er fascistische invloed achter de
ze rassenkwestie schuilt. De „News
Chronicle", de „Times" en de „Daily
Sketch" wijden over deze mogelijk
heid uit De „Times" zegt dat „de
aanhoudende agitatie van „fascisti-
Unie in een asDrek met een Ameri- sche elementen" am „Engeland blank
unie, in een gesprex mei een Amen -,ai wnr_
kaanse industriee' gezegd. Hij voegde
daaraan toe dat hij graag een bezoek
aan Amerika zou brengen. Als Ame
rika en Rusland tot overeenstemming
zouden kunnen komen, zouden vele
wereldproblemen zijn opgelost.
Chroesjtsjef betreurt wat hij noem
de de vijandige houding van het sta
te department jegens zijn land.
niet ger egeerd zal wor
den.
De federale regering van de West-
Indische federatie heeft inmiddels
uitdrukking gegeven aan haar
„groeiende bezorgdheid" over de in
cidenten in Engeland (veel van de bij
de relletjes betrokken gekleurde) ko
men uit West-Indië. De vice-premier,
Met tammeit ai twee jaa% tand duemaif
Nationalistische soldaten marcheren over een weg op Quemoy: een foto die twee jaar geleden werd gemaakt,
doch eerst nu vrijgegeven. Duizenden nationalistische soldaten zijn sedert de eerste beschietingen als verster
king naar het eilandje onder de kust van het Chinese vasteland gebracht.
dr Carl Lacorbiniere, zou direct naar
Londen vertrekken om met de leden
van de Britse regering te spreken.
Dit besluit werd genomen op een
spoedbij eenkomst van de Raad van
State welke was belegd met het oog
op „de ernstige toestand".
Onder de omgekomen bemannings
leden van het toestel dat dinsdag
ochtend in Londen neerstortte bevond
zich ook een Nederlander: de 26-ja-
rige Gerald Altena uit Rotterdam,
eerste piloot. De heer Altena was een
week gehuwd met de dochter van de
Rotterdamse apotheker dr P. H.
Brans. Er waren zeven doden te be
treuren.
BRITSE A-BOM BOVEN OCEAAN.
Het Britse ministerie van bevoor
rading heeft meegedeeld dat een
Brits kernwapen een waterstofbom,
van grote kracht op grote hoogte bo
ven het midden van de Stille Oceaan
tot ontploffing is gebracht.
Engeland heeft hiermee zijn negen
tiende kernwapen tot ontploffing ge
bracht Het is de tweede proefont-
ploffing in de huidige reeks, die de
Britse regering, naar zij heeft ver
klaard, „zodra mogelijk zal beëindi
gen".
HUISARREST OP CYPRUS.
In Nicosia en de voorsteden van de
hoofdstad van Cyprus moeten alle
Griekse Cyprioten van vijftien tot 25
jaar met ingang van woensdag tot na
der order in huis blijven. Deze maat
regel volgt op de moord op twee Brit
ten in Nicosia.
De Britse veiligheidsdienst vreest
dat de activiteit van de verzetsbewe
ging Eoka wellicht zal toenemen als
gevolg van de dood van vier Grieks-
Cyprische verzetsstrijders op dinsdag.
Gisteravond is in het dorp Aylan-
ja, ten zuiden van de hoofdstad van
Cyprus, een lid van de Britse
luchtmacht doodgeschoten en zijn
echtgenote gewond. Dit geschiedde bij
het Britse militaire zikenhuis. Ver
scheidene verdachtei zouden gearres
teerd zijn.
In Famagusta hebben Griekse Cy
prioten vandaag een algemene sta
king van een dag georganiseerd ten
teken van rouw over vier verzetslie
den die gisteren by een schietpartij
te Liopetri werden gedood.
In een druipsteengrot in.Honga-
rye zal een kliniek worden ingericht
meldt het Hongaarse persbureau. Ge
bleken is dat mensen met een chroni
sche aandoening van de ademhalings
organen na een kort verblijf in de
grot herstelden. De lucht is er heel
schoon en bevat veel kalk.
KORTE golf
De Romein Alfredo Anselmi
heeft een wereldrecord gi/estigd
door voor de duizendste maal bloed
af te staan. In totaal heeft hy tot dus
ver 600 liter bloed gegeven. De „kam
pioen" eet dagelyks o.a. zeven ons
vlees en hij drinkt twee liter wijn.
Te Pila, bij de Poolse stad Poz-
nan, zijn elf kinderen om het leven
gekomen door het ontploffen van een
granaat, die zij in een rivier hadden
gevonden. Twee kinderen verkeren in
levensgevaar. In de rivierbedding
werden later nog vier onontplofte
granaten gevonden.
Kolonel Townsend is dinsdag
ochtend uit Parijs naar Zagreb Zuid-
Sla vië vertrokken om vandaar zijn
reis om de wereld te hervatten.
De Nederlandse artiest Toby Rix
is uitgenodigd zaterdagavond a.s. voor
de Engelse televisie op te treden. Hij
zal medewerking verlenen aan het
programma van de show van George
Formby.
VINGER VERBRIJZELD
OM VERZEKRINGSUITKERING
TE KRIJGEN
De Hoge Raad der Nederlanden
heeft gisteren het beroep in cas
satie behandeld van de 45-jarige ver
tegenwoordiger W. J. G. J. uit Venlo-
Blerik, die met de punt van een ha
mer zijn rechterwijsvingei had ver
brijzeld om daardoor ƒ7500.van
een verzekeringsuitkering te kunnen
innen. Het gerechtshof te 's-Her-
togenbosch had de man tot negen
maanden gevangenisstraf veroor
deeld. De rechtbank te Roermond
had de vertegenwoordiger vrijge
sproken, maar de officier van jus
titie die eveneens negen maanden
gevangenisstraf had gevorderd was
tegen dit vonnis in beroep gegaan.
De vertegenwoordiger heeft reeds
eerder getracht op deze manier ver
zekeringspenningen te verkrijgen.
Hij sloeg toen een pink kapot. Dat
deed hij onverdoofd. Ditmaal, toen
hen zijn wijsvinger „onder de hamer"
nam verdoofde nij hem eerst.
De procureur-generaal zal maan
dag 15 sept. a.s. conclusie nemen.
OOSTELIJKE WIND.
De Bilt, woensdag 10 uur.
Een hogedrukgebied handhaaft zich
boven Scandinavië en het westen van
Rusland. Aan zyn zuidelijke flank
staat een vrij krachtige oostelijke
luchtstroming, die in de onderste ni-
veaux geleidelijk drogere lucht aan
voert. Ten zuidwesten van Ierland
bevindt zich een tamelijk diepe
Oceaandepressie, die slechts langzaam
beweegt. Het erbij behorende fron
tensysteem bereikte het westen van
Frankrijk en Engeland, en veroor
zaakte er plaatselijk vrij veel regen.
Met het regengebied samenhangende
bewolking in de hogere niveau kan
later ook boven het zuidwesten van
ons land verschijnen. Overigens komt
er maar weinig verandering in het
huidige weertype.
GEEN WIJZIGING
ZUID-AFRIKAANSE KABINET.
Dr Hendrik Verwoerd, de nieuwe
premier van Zuid-Afrika, heeft geen
wijzigingen in het kabinet aange
bracht maar hij heeft dinsdagavond
meegedeeld, dat de omvang van de
regering tijdens de huidige parlemen
taire zitting van 14 tot 16 leden zal
worden uitgebreid.
OPSTANDELINGEN IN NOORD-
CELEBES GAVEN ZICH OVER.
De Indonesische regering heeft van
morgen bekend gemaakt, dat meer
dan 3.000 opstandelingen op Noord-
Celebes zich hebben overgegeven.
Deze overgave had plaats na de val
van de plaatsen Sonder, Kawangkoan,
Tomahon en nog andere plaatsen
rondom het meer van Tondano.
Voorts zijn 22 opstandelingen tij
dens de gevechten gedood. De overi
gen namen in wanorde de vlucht.
Dit nummer bestaat oit 10 pagina's
(Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond, opgemaakt te
11.15 uur.
ONGEVEER DEZELFDE
TEMPERATUREN.
Aanvankelijk weinig bewolking,
later wat meer bewolking en in
het zuiden van het land een kans
op onweer. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. Over
wegend matige wind in hoofd
zaak tussen ost en zuidoost.
4 Sept. zon op 05.55; onder 19.22;
maan op 21.51; onder 12.22.
Hoogwaterstanden
4 Sept. v.m. 6.40; n.m. 6.55.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
HELSINKI
onbew.
22 C.
STOCKHOLM
mist
16
OSLO
onbew.
24
KOPENHAGEN
orubew.
21
ABERDEEN
geheel bew.
15,
23
LONDEN
mist
AMSTERDAM
onbewolkt
25
BRUSSEL
onbewolkt
27
LUXEMBURG
onbewolkt
29
PARIJS
onbewolkt
23
GRENOBLE
onbewolkt
25
BORDEAUX
half bew.
29
NICE
onbewolkt
26
BERLIJN
onbewolkt
22
FRANKFORT
onbewolkt
25
MüNCHEN
onbew.
23
ZüRIOH
mist
23
GENEVE
mist
24
LOCARNO
onbewolkt
25
WENEN zwaar bewolkt
24
INNSBRUCK
licht bewolkt
27
ROME
onbewolkt
27
AJACCIO
onbewolkt
26
MADRID
onbewolkt
30
MAT.LORCA
onbewolkt
29
ALGIERS
onbewolkt
30
Korreltje
Menigeen ontvlucht de mensen en
merkt niet, dat hy in de grond slechts
voor zichzelf zou willen vluchten.
Peter Sirius.