Weer een nieuwe bollenrooier gedemonstreerd Scheiding links-rechts in Tweede Karner bij behandeling ontslag huwende ambtenares Huwelijk van mej mr Meurs Natu-raLax Tweede Kamer vindt geen lijn in Nieuw-Guinea-beleid Capaciteit: 200 roeper dag Onderzoek naar verbetering kost £100.000 Pater Aegidius Versluijs in Australië VRIJDAG 20 JUNI 1958 DE LEIDSE COURANT PAGINA 8 Maximum en minimum aantal lesuren In de Tweede Kamer sprak men gistermiddag over het wetsontwerp tot wijziging vqn de lager onderwijs wet van 1920. Hierin staat geschreven over de gehuwde onderwijzers, het leerplan, het lesrooster en dé opne ming van het verkeersonderwijs als verplicht vak. Het belangrijkste voorstel was wel volgens minister Cals het opne men van het beginsel, dat de basis school voortaan zes leerjaren zal om vatten. Kritiek was wel in het wets ontwerp om het bevel tot ontslag van onderwijzeressen die in het huwelijk treden te vervangen door de be voegdheid tot ontslag voor de ge meenten. Hierin was de Kamer ver deeld in een rechter- en linkerzijde. De heer Van Sleen (P. v. d. A.) diende het voorstel in ten aanzien van het ontslag aan gehuwde onder- wijzeressen geen enkele bepaling in de wet op te nemen. WD en CPN steunden dit voorstel, de anderen niet. Dinsdag a.s. zal over dit en andere amendementen worden be slist. Geen bezwaar werd inge bracht tegen het voorgestelde dat het Spaans facultatief leervak toevoegt, het verplichte verkeersonderwijs en de muzikale vorming. De LO-wet, dat de basisschool zes leerjaren omvat werd eveneens aanvaard. Het zevende en achtste leerjaar zullen als aan vullend onderwijs worden be schouwd. De minister noemde dit belangrijk voor een toekomstige har monische opbouw van het onderwas. De scholen die nu nog acht achter eenvolgende schooljaren bezitten mogen dit tot het schooljaar 1959 I960 volhouden. De minister kan daarna ontheffing verlenen, als het aansluitend onderwijs ontbreekt. Lesuren. Langdurig werd gesproken over de manier, waarop de minister het aantal lesuren bij het lager onderwijs wil regelen. De normale schoolweek varieert nu van 21 tot 33 'esuren per week. Sommige scholen zijn door het groot aanta lesueren in staat twee en een halve maand vacantie tc geven. De minister wil aan deze toestand een einde maken. Daarom wil hij het aantal lesuren per dag op vijf stellen, de inspecteur voor het L.O. mag ten aanzien van het VGLO en het ULO dispensatie verlenen tot maximaal zes uren per dag. Per jaar zullen minimaal ro40 lesuren gegeven worden. De heer Van Sleen (P. v. d. A.) merkte op, dat naast het minimum getal uren van 1040 een maximum van 26 üren per week dient te wor den bepaald. De heer Tilanus (CH) maakte bezwaar tegen de dispensa tie-bevoegdheid van de inspecteur. Van Nelle bestellen! Adv. Mej. mr. M. Meurs, particulier se cretaresse van Prinses Beatrix, zal zaterdag 5 juli a.s. te Hilversum in het huwelijk treden met mr. N. Scholtens. Mr. N. Scholtens vervult sinds twee jaar zijn dienstplicht als officier der huzaren te Oirschot. Hij is een zoon van prof. J. E. Scholtens, hoogleraar in het Romeins recht aan .de univer siteit te Witwatersrand in Zuid- Afrika. Prof. Scholtens zal morgen met zijn echtgenote naar Europa vertrekken. Hij zal het huwelijk van zijn zoon bijwonen en deelnemen aan bijeenkomsten van juristen te Keulen en Brussel. Het ligt in het voornemen van Prinses Beatrix gedurende enige tijd onofficieel aanwezig te zijn bij de ontvangst, die door de Scheveningse bevolking voor poliokinderen uit alle delen van het land op 8 juli wordt georganiseerd. Geit voor ex-vrijgezel Op het bordes van het gemeente huis te Scherpenzeel kreeg gister middag het bruidspaar P. VeerA. van Essen een geit als huwelijksge schenk aangeboden. Dit niet alledaagse huwelijksca deau was het gevolg van een belofte die de leden van de vrijgezellenclub, waarvan de bruidegom lid was ge weest, elkaar hadden 'gedaan. Zij hadden namelijk afgesproken dat degene onder hen die het eerst zou trouwen een geit cadeau zou krijgen. MOTORRIJDER VERONGELUKT. Gisteravond om acht uur is de 19- jarige Henk te Riet even buiten Lochem in botsing gekomen met een bromfiets. Te Riet, die een motor fiets bereed, verloor de macht over het stuur en vloog met zijn hoofd tegen een betonnen paaltje .Hij is in de loop van de avond overleden. De bromfietser, de heer H. J. Mee ling, te Warnsveld, kwam tegen een hoop stenen terecht en liep een her senschudding en een paar gebroken ribben op. De botsing ontstond, door dat een geparkeerde vrachtauto het uitzicht belemmerde op de splitsing van twee wegen. (KVP) gingen ook accoord met de maximum- minimum-voorstellen, zij kantten zich echter eveneens tegen het verlenen van dispensatiebevoegd heid. Misstanden? Zijn er dan werkelijk zulke misstanden?, zo vroeg men, dat deze maatregelen van minima en maxima gerechtvaardigd zijn? De minister gaf een voorbeeld er is in Nederland een VGLO-school die volgens het leer plan maar drie en halve dag les geeft. Een objectieve buitenstaander dient dispensatie te verlenen, de in specteur komt hiervoor het eerst in aanmerking. Huwende onderwijzeres. Sprekend over de gehuwde onder wijzeres verweet de heer Van Sleen (P. v. d. A.) dat de minister overstag Van Nelle bestellen! Hardnekkige verstopping Geen gewoon laxeermiddel I Zorgl dal de ingewanden weer regelmatig gaan functioneren. Ook bij zonder getchikl voor hen die buitenshuis werken. Flacon a 60 tabletten versterkte werking) II. 135 is gegaan. Bij de behandeling van de kleuteronderwijswet heeft de minis ter zich verzet tegen het opnemen van een bepaling waarbij het gemeente bestuur de bevoegdheid te geven huwende onderwijzeressen te ont slaan. Thans moedigft de minister het opnemen van deze bepaling aan. De heer Peters (KVP) zei, dat in de kring van de katholieken verschil lend over deze zaak wordt gedacht. We leggen ons echter bij het voorstel van de regering neer, omdat wij aan een overbodige demonstratie geen behoefte hebben. De fractie vraagt zich edhter af, waarom in de L.O.- wet geen zelfde lijn kan getrokken worden als in het kleuteronderwijs. Daar is géén bepaling, dat 5t gemeen tebestuur de beslissing over het ont slag in handen heeft. Bij het aanne men van het amendement van Sleen keert de toestand van voor 1925 te rug. De jurisprudentie heeft toen uitgewezen, dat het gemeentebestuur de bevoegdheid mist. Onsystematische wijze van werken De Tweede Kamer heeft in de toe lichting op de begrotingen 1957'58 van Nederlands Nieuw Guinea alge meen een duidelijke formulering ge mist van de wijze, waarop de rege ring zich voorstelt de ontwikkeling van Nieuw-Guinea te leiden. Dit wordt nu opgemerkt in het voor lopig verslag van de Tweede Kamer. Men had de indruk, dat nosteeds op onsystematische wijze gewerkt wordt en dat noch op economisch, sociaal en cultureel gebied, noch op politiek gebied van een ontwikkelingsplan kan worden gesproken. Deze toestand achtte men onbevredigend en men drong aan op het duidelijk ontvou wen van de plannen der regering. Omdat naar hun mening de nauwere verbindingen met Australië het ele ment in de Nederlandse politiek vor men, dat althans enigermate in de richting van een internationale be nadering der problemen wijst, zouden vele leden gaarne van de minister vernemen, in hoever die contacten met Australië in de naaste toekomst zouden kunnen leiden tot gemeen schappelijke ontwikkelingsplannen en tot het vormen van gemeenschappe lijke diensten. Vormt, zo vroegen zij, het standpunt van Australië ten aan zien van de rassenkwestie geen be lemmering voor 'n dergelijke samen werking, daar van Nederlandse kant immers het beginsel van de gelijk waardigheid der rassen als onaan tastbaar wordt beschouwd? Politieke bewustwording. Over de toekomstige staatkundige structuur merkten sommige leden op, dat de minister in de Memorie van Toelichting spreekt over volledige medezeggenschap, zelfbestuur en zelfstandigheid van de Papoea. Daar naast verklaart de minister, dat er nog weinig te bemerken valt van een politieke bewustwording bij de Pa poea. In welke verhouding staan deze twee uitspraken tot elkaar? Betekent de laatstbedoelde zin van de minister dat het niet mogelijk en onverant woord is om een bepaalde termijn te stellen, waarbinnen aan de Papoea zelfbestuur zal worden verleend? Exploratie en beschaving. Zeer vele leden meenden, dat een plan ontworpen zal dienen te worden om op korte termijn, b.v. binnen drie jaren, tot een exploratie van dit ge bied te komen. Zij meenden, dat de Van Nelle bestellen! Adv. Stereofonisch openluchtconcert werd succes Donderdagavond is op het Gouver nementsplein te 's-Hertogenbosch voor het eerst in Europa door Philips geëxperimenteerd met stereofonische geluidsversterking in de openlucht. Het betrof hier een concert, dat door het Brabants Kamerorkest onder lei ding van Evert van Trigth als eerste van een serie van drie werd gegeven. Het bleek, dat de installatie, die van dezelfde soort is als in verschillende concertzalen wordt toegepast ter ver betering van de accoustiek, uitste kend in staat is op een omsloten plein als het Bossche Gouvernementsplein een accoustiek te geven, als in een concertzaal. Tot in alle hoeken van het plein was de muziek volledig en tot in details te volgen en de verde ling der instrumenten kwam volko men natuurlijk tot haar recht. De bijna duizend bezoekers werden door de uitvoering zo geboeid, dat zij zich niet lieten beïnvloeden door de regen, die bij het laatste werk in stro men begon neer te vallen. VLIEGTUIGBOM IN VISSERSNET. Een vliegtuigbom, met een door snede van 15 cm, en een lengte van 50 cm, werd deze week opgehaald in de voskorren van het mosselvaartuig Bru 40, schipper Joh. van den Berg Wz. Het schip viste in het dijkwater bij Bruinisse. Het projectiel ontplof te niet en men heeft het later weer overboord gezet op een diepe plaats in het Zijpe, waar meer dan 20 meter water staat. daartoe benodigde gelden niet op de begroting van Nieuw-Guinea moeten drukken, doch dat een speciaal fonds voor dit onderzoek moet worden ge vormd. Naar het oordeel van vele leden getuigde van een tekort aan begrip voor de samenhang van het werk van gouvernement en missie de volzin, waarmede in de Memorie van Ant woord op de begroting van 1956 de afwijzing van een adhesiesubsidie aan het eerste beschavingsonderwijs ge motiveerd wordt: „De beschavings- scholen zijn toch vooral godsdienst schooltjes, terwijl de sufosidiërings- politiek van het gouvernement ge baseerd is op algemeen vormend on derwijs". Staat de regering, zo vroe gen deze leden, nog op hetzelfde standpunt? Het houdt maar niet opGing er vorige weeek een nieuwe bollen- rooiimaohine in Noor d wij kerhout over de akkers we vertelden daar uitvoerig over gisteren de monstreerden de Gebrs. van Nobe— len van de Heereweg in Noordwij- kerhout ook een nieuw type rooier. En de resultaten waren zó goed, de machine rooide zó puntgaaf, dat het er héél sterk op lijkt, dat het bollen- vak nu de ideale machine heeft ge vonden. Zij berust óp een geheel ander principe dan de Kooiman-rooier, die vorige week werd gedemonstreerd. Van Nelle bestellen! Adv De Van Nohelen-rooier neemt nl. de gehele breede van het bollen veld in één keer mee. Transportban den heeft deze machine niet. Een sta len bak schept telkens regel voor regel op en deponeert de bollen dan onmiddellijk op een stalen zeefin- richting, waarop de bollen van zand worden ontdaan en gelijk, zonder horten of stoten langzaam omhoog gevoerd om vervolgens in aan de machine hangende kistjes te vallen. Een tractor is voor deze machine niet nodig. Een klein motortje (slechts 2 PK sterk) zorgt voor de voortbeweging vi aeen lier. De rooi- machine wordt aangedreven door Werkmethoden in bollenvak Het bollenvak is op verschillende punten vastgeroest in tradities. Vele handelingen gebeuren nog óp de manier, waarop de bet-overgrootvaders in de negentiende eeuw het ook deden en het is de vraag of dat wel de meest efficiënte methode is. Bovendien weet men te weinig van de zuivere kostprijzen en is er een onjuiste verkooporganisatie. De steeds stijgende kosten en de noodzaak om het produkt tegen een lonende en toch redelijke prijs te kunnen aanbieden in het buitenland, zullen het vak nu dwingen de weg te gaan, die de industrie een kwart eeuw geleden ai insloeg. Een juiste kostprijsberekening: wat kost dit en wat kost dat produkt, hoeveel tijd gaat er in een bepaalde teelt zitten, welke gereedschappen moeten we ge bruiken, hoe en op welke manier presteert men het meeste met de minst mogelijke moeite en kosten, enz. De eerste stap op die weg is deze week tijdens een bijeenkomst in de Twentse Bank te Sassenheim ge zet. Daar werd nl. door de heer L. de Bruyn van de Kring Sassenheimse Bedrijven meegedeeld, dat reeds vol gende week begonnen wordt met het onderzoek naar de werkmethodever- Van Nelle bestellen! Baby overleefde val van acht meter De P/ïjarige baby Theo J. in Den Haag dankt zijn prille leventje aan een lichtraam van draadglas. Toen hij gisteren speelde in de keuken op de tweede verdieping van zijn ouderlij ke woning aan het Hoge Zand te Den Haag viel hij uit het venster. Hij maakte een val van acht meter, die halverwege door het lichtraam gebro ken werd. Hij schoot erdoor en liep daarbij hoofd- en kinwonden op. Hij is ter observatie in het ziekenhuis Zuidwal opgenomen. KOBALTSTRALER VOOR EINDHOVEN. In het Binnenziekenhuis te Eindho ven is donderdagmiddag een kobal- straler in gebruik gesteld. Deze kost bare installatie, een belangrijk wapen in de strijd tegen kanker en andere kwaadaardige gezwellen, is ter be schikking gekomen dank zij steun van de landelijke organisatie Kanker bestrijding en het Koningin Wilhel- minafonds. De kobalstraler vormt een belangrijke aanwinst voor het radio therapeutisch instituut Eindhoven, waarin de drie Einhovense ziekenhui zen samenwerken. Behalve Eindho ven, beschikken Amsterdam, Rotter dam, Den Haag en Tilburg over een dergelijke installatie, welke vele voordelen heeft boven een röntgen- bestraler. Een team, bestaande uit prof dr Müller, dr Pefesch, dr Frank, dr Van der Weel en dr Wertz, is be last met het toezicht op de behande ling. Bij de ingebruikneming van de kobaltstraler waren o.m. aanwezig de burgemeester van Eindhoven, mr dr Ch van Rooij, en tal van wethouders. Van Nelle bestellen! In het Diaconessenhuis te Em- men overleed gisteren de heer M. Voois uit Apeldoorn, hij werd gis teren ernstig gewond, toen hij te Emmen met zijn personenauto onder een vrachtauto, die plotseling voor een paar bussen moest stoppen, te rechtkwam. betering in het bollenvak. Het onder zoek wordt ingesteld door het Comité Ontwikkeling Middelgrote en Kleine Ondernemingen, kortweg: Coméko genaamd, het Instituut voor Tuin bouwtechniek te Wageningen, het Economisch Technologisch Instituut voor Zuid-Holland. Uit het vak de Kon. Alg. Ver. v. Bloembollencultuur en de Bond van Bloembollenhande laren is een commissie benoemd. Daarin hebben zitting de heren A. H. Bergman uit Sasser.heim (voorz.), L. de Bruyn, Sassenheim (secretaris), drs J. v. Nieuwkoop, Sassenheim (tweede secretaris), C. Driehuizen, Lisse; Jac. L. van Zijverden, Hille- gom; A. v. Rooden, Hillegom; G. Timmer, Breezand; M. Bakker Pzn, Enkhuizen; dr ir C. Rietsema, de Rijkstuinbouw-consulent te Hoorn en ir A. F. Vlag, Rijkstuinbouwconsu- lent te Lisse. Het projekt is in feite een follow up van de onderr.emersbij eenkom sten die de Prov. Contactcommissie voor de Produktiviteit in Zuid-Hol land in samenwerking met de Kring Sassenheimse bedrijven organiseerde sinds 1955. De problemen van het bollenvak zijn o.m. een onvoldoende kostprijs calculatie. Men beschikt niet over juiste cijfers. Ook die van het Land bouw Economisch Instituut waar men notabene de kostprijsbereke ning op baseert en daarmee ook de minimumprijzen zijn niet geheel zui ver, omdat het LEI slechts van en kele bedrijven cijfers ontvangt. De meeste kwekers zijn huiverig om hun cijfers aan derden bekend te maken. Men vreest dat de fiscus Van Nelle bestellen! Adv. daar op een gegeven moment ook inzage van zal eisen Verder is er een onjuiste verkoop organisatie. Het komt voor dat bloemkwekers bijv. in de omgeving van Harwich of Londen binnen één week door tien en meer vertegen woordigers van Hollandse bloembol lenfirma's worden bezocht, met het gevolg: scherpe, tè scherpe prijzen. Verder is er tot nu toe onvoldoen de aandacht geweest voor de interne organisatie en voor de werkmetho den in het bedrijf in het bijzonder bij de schuurjjehandeling en de ver pakking. Het gehele project is in drie phasen gesplitst. Eerst zullen aan de orde worden gesteld de werkvoorberei ding en de werkmethoden bij de schuurbehandeling en verpakking voor export. Van meet af zal men dus gaan werken naar practische resultaten. Men zal zich niet bege ven op het gebied van de tuinbouw- technische research. Wel wil men basiscursussen voor werkgevers en werknemers in vast verband gaan organiseren. De kosten van dit on derzoek, dat rond twee jaar zal ver gen, bedragen 100.000.—. De helft daarvan zal het bollenvak betalen (het Centrale Bloembollen Comité heeft dit bedrag reeds toegezegd) en de andere halve ton komt met een aan zekerheid grenzende waarschijn lijkheid uit de Marshallfondsen. Een verzoek om subsidie uit deze fond sen heeft nl. zo'n gunstig onthaal gevonden, dat het vertrouwen be staat dat de nodige middelen zullen komen. Als de eerste phase is afgesloten wil men gaan beginnen aan de twee de dat het opstellen van een kos- tencalculatiesysteem en een onder linge bedrijfsvergelijking. Voor het derde deel van het on derzoek staan op het programma: een onderzoek naar de huidige ver kooporganisatie, de mogelijkheden voor verbetering en samenwerking en het samenstellen en geven van cursussen. De laatste twee delen van het on derzoek zullen ook verschillende jaren vergen. De kosten daarvan worden globaal op anderhalve ton geschat. De verwachting is, dat het eerste deel zulke duidelijk aanwijs bare voordelen voor het vak zullen opleveren, dat de bollenmensen de kosten van deze laatste twee geheel voor hun rekening zullen nemen. een vier en een half PK-motor. Brede platte wielen maken het on mogelijk dat de machine wegzakt. De twee wielen, die vrijwel het ge hele gewicht van de machine (pl.m. 500 kg) dragen, rijden in het pad. De twee brede voorwielen rijden op het bed en zorgen er voor, dat de machine niet bij de minste geringste oneffenheid in het terrein omhoog of omlaag gaat. De Van Nobelen-rooier kan tot een diepte van 24 cm. gaan en dat bete kent, dat het niet uitgesloten is, dat men er ook aardappelen mee zal kunnen rooien. Men acht het verder niet onwaarschijnlijk, dat hij ook peen goed vit de grond haalt. Uiter aard is ook deze machine alleen ge schikt voor zandgrond. De capaciteit van deze rooier? De heer Van Nobelen garandeert dat hij zeker 200 Rijnl. Roeden per dag rooit. De prijs zal waarschijnlijk tus sen de 5500.— en 6000.liggen. De heer Arnold van Nobelen ont wikkelde deze nieuwe machine sa men met zijn broer Arie. Belden waren tot hun achttiende jaar bloem bollenkwekers van professie. Op een goede dag besloten ze het in een an dere richting te zoeken: in die van de metaalnijverheid. Op de Rijks werkplaats te Leiden volgden ze een omscholingscursus en werkten daarna vier jaar in de praktijk. Toen uit het bollenvak de roep om een plantmachine steeds groter werd, be gonnen ze aan de constructie van een nieuwe type planter, die enkele jaren geleden werd geïntroduceerd en die de gebruikers alle reden tot tevredenheid gaf en nog geeft. Ter wijl in Wageningen de ingenieurs met veel ijver naar een rooimachine zochten, zette men zich in Noord wij- kerhout in alle bescheidenheid ook achter de tekenplank. Het heeft er op geleken, dat het Instituut voor Tuinbouwtechniek de race zou win nen, toen enkele jaren geleden het prototype van de nieuwe I.T.T.- rooier op de Bloemlust-tentoonstel- ling te Lisse werd getoond. Bij het uitproberen kwamen enkele minder feestelijke gebreken naar voren maar een jaar later meende men alle kin derziekten overwonnen te hebben. Opnieuw werd de machine naar de Bollenstreek gebracht en opnieuw traden fouten aan het daglicht, die niet een-twee-drie- te verhelpen bleken. En nu zijn dan twee jonge kerels uit Noordwij kerhout, nauwe lijks twee jaar geleden begonnen als met een type voor het voetlicht getreden, dat sterk de aandacht heeft getrokken. En als ge het de heren Van Nobe len vraagt hoe dat mogelijk is, dan zegt men U, dat ze dit nooit voor el kaar hadden kunnen krijgen ales ze vroeger het bollenvak niet tot-en- met hadden geleerd. Technici alleen kunnen moeilijk een goede machine ontwikkelen. Voor alles moet men het vak kennen, dat is de mening van de heren Van Nobelen. En als ge nu weet, dat de I.T.T.-rooier ver leden week op de tuin van de fa. Van Reisen in Voorhout weer gede monstreerd zou worden en daar promptin de sloot reed, dan zou men bijna gaan 'denken, dat men het in Noord wij kerhout bij het goede eind heeft Van Nelle bestellen! Adv. Pater Aegidius Versluijs o.f.m. geboortig uit War mond, geestelijk leider van de Nederlanders in Austra lië, poseerde met 4 jongens en 8 meisjes allen Neder landers, die deze maand hun eerste H. Communie hebben gedaan in hun nieuw vaderland. Pater Versluijs vertrok in 1956 naar Australië. Hij is werkzaam in Bordertown en bezoekt dagelijks de' Nederlanse Emigranten. Voor het vertrek naar Au stralië was Pater Aegidius Versluijs werkzaam te Houthem (L.), Maastricht, Alverne-Wijchen, en Ven- raij.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 6