Voor wie is het lidmaatschap van de gemeenteraad verboden? sr* w Ontrouwe echtgenoot trachtte vrouw te doden L.P.V. „De Oude Leidsche" bestaat vijftig jaar N.Z.H.V.M. - zomerdienst WOENSDAG 7 MEI 1958 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 V m»- By de Wet van 12 maart 1958 is de gemeentewet op het stuk der in- compatibiliteiten gewijzigd. Incom- patibiliteiten zijn betrekkingen, die onverenigbaar zijn met het lidmaat schap van de gemeenteraad. Het is niet de eerste maal, dat de gemeente wet op dit punt gewijzigd is. En wij d-urven gerust te voorspellen, dat de jongste wijziging evenmin de laatste geweest zal zijn. De nieuwe regeling verkreeg niet de algemene instem ming der Staten-Generaal. Zij werd in de Tweede Kamer met 73 tegen 55 en in de Eerste Kamer met 36 te gen 19 stemmen aangenomen. Boven dien heeft de Minister van Binnen landse Zaken bij de mondelinge be handeling van het wetsontwerp in de Eerste Kamer de toezegging ge daan de kwestie der incompatibili- teiten bij de herziening der gemeente wet opnieuw t»e bezien. In het lidht der gemeenteraadsver kiezingen lijkt ons het onderhavige probleem voldoende actueel om een beschouwing te wijden aan de be langrijkste punten van de nieuwe wet. Personen boven en onder de raad. Volgens de nieuwe wet is het lid maatschap van de gemeenteraad on verenigbaar met de betrekkingen van: Minister, Staatssecretaris en Commissaris der Konings in de pro vincie, lid der Gedeputeerde Staten en Officier der Staten. Hierdoor wordt vermenging van bevoegdheden voorkomen. Het toezicht op handelin gen van het gemeentebestuur mag niet samenvallen met het lidmaat schap van dat bestuur. Personen, die boven het gemeentebestuur staan, zijn dus van het raadslidmaatschap uitgesloten. In de tweede plaats worden per sonen, die onder het gemeentebestuur staan, uit de gemeenteraad geweerd. Ambtenaren en arbeidscontracten, die in dienst van de gemeente zijn, mogen dus geen lid van de raad wor den. De interne verhoudingen moeten zuiver gehouden worden. Dezelfde persoon kan niet lid van een bestuurs college en tevens aan dat college on dergeschikt zijn. Een raadslid, tevens gemeente-ambtenaar, staat niet vrij en onafhankelijk tegenover het ge meentebestuur. Vrijwilligers, die hulpdiensten verrichten. Op laatstbedoelde incompatibiliteit bestonden enkele uitzonderingen, o.a. voor vrijwillige leden van de brand weer. De nieuwe wet heeft deze uit zondering uitgebreid tot allen, die als vrijwilliger, niet bij wijze van beroep, hulpdiensten verrichten. Blij kens de Memorie van Toelichting heeft de Minister van Binnenlandse Zaken in dit verband gedacht aan vrijwilligers bij de politie en in het algemeen bij de organen der burger lijke verdediging. De Minister heeft er op gewezen, dat bedoelde vrijwil ligers in een geheel andere verhou ding tot het gemeentebestuur staan dan ambtenaren. Nu verwacht móet v/orden, dat het aantal „vrijwilligers" in gemeentedienst sterk zal toenemen, zou vooral in kleinere gemeenten hun uitsluiting van het raadslidmaatschap tot grote praktische moeilijkheden kunnen leiden, aldus de Minister. Beroepsmilitairen. De gemeentewet bevatte nog een derde groep van personen, voor wie de toegang tot de raad verboden was. Oorspronkelijk behoorden hiertoe de „geestelijken en bedienaren van de godsdienst", de „krijgsman in werke lijke dienst" en de „onderwijzer van het lager of middelbaar onderwijs." In 1931 verdween de uitsluiting van geestelijken en bedienaren van de godsdienst uit de gemeentewet. Te dien tijde werd evenwel een voor stel van een Tweede Kamerlid om ook de uitsluiting van de krijgsman in werkelijke dienst te schrappen ver worpen. Het militaire belang zou zich tegen toelating van beroepsmilitairen verzetten. De politiek moest buiten het leger blijven. Het als collega's zitting nemen in de raad door mili tairen van verschillende rang achtte men ongewenst. Tenslotte zou het raadslid, tevens beroepsmilitair, niet voldoende onafhankelijk zijn, omdat een militair te allen tijde overge plaatst of opgeroepen kan worden Al deze bezwaren schijnen thans als sneeuw voor de zon te zijn ver dwenen. De nieuwe wet heeft voor beroepsmilitairen de toegang tot de raad vrij gemaakt zonder dat daar tegen ook maar één bezwaar werd gehoord. De onderwijzers. De incompatibiliteit van de onder wijzers van het lager of middelbaar onderwijs is reeds in het verleden een struikelblok geweest. In 1928 wil de de regering meer eenheid in deze uitsluiting brengen door ook de on derwijzers bij het handels- en bij het nijverheidsonderwijs van het lidmaat schap uit te sluiten. Blijkens het Voorlopig Verslag van de Tweede Kamer rees hiertegen verzet. Men wees er op, dat sommigen van deze onderwijzers bedoeld onderwijs slechts enkele uren per week geven of wel hun taak in een andere ge meente verrichten. Voor deze bezwa ren zwichtend stelde de regering toen voor de uitsluiting van onderwijzers geheel te schrappen. Doch ook hier mede kon de Tweede Kamer zich niet verenigen. Het regeringsvoorstel bracht namelijk met zich mede. dat de onderwijzers bij het bijzonder on derwijs wel tot de raad toegelaten zouden worden, maar niet de onder- "wijzers bij het gemeentelijk open baar onderwijs. Deze laatsten zouden immers als gemeente-ambtenaren uit gesloten blijven. Dit verschil in be handeling beschouwde de Tweede Kamer destijds als meten met twee maten en dus onrechtvaardig. Zo werd in 1930 zonder hoofdelijke stem ming een amendement aangenomen waarbij de uitsluiting van de onder wijzer van het lager en middelbaar onderwijs gehandhaafd werd. In 1956 meende de regering een op lossing van het probleem te hebben gevonden door enerzijds de uitslui ting van onderwijzers te schrappen en anderzijds ten behoeve van het onderwijzend personeel van gemeen te-scholen een uitzondering te ma ken op de regel, dat gemeente-ambte naren geen lid van de raad mogen zijn. Ditmaal ging de Tweede Kamer ac- coord met de voorgestelde opheffing van de algemene uitsluiting van on derwijzers. Doch het verdere rege- Acht jaar geëist Verdacht van poging tot vergifti ging van een 52-jarige mevrouw te Meijel hébben vandaag voor de rechtbank te Roermond terechtge staan haar echtgenootvertegen woordiger en 35 jaar oud en de ze ventienjarige hulp in de huishou ding, het meisje J. V. uit Helden. Tegen de man eiste de Officier van Justitie, acht jaar gevangenisstraf en voorwaardelijke ter beschikking stelling van de regering met een proeftijd van drie jaar." Tegen het meisje eiste hij ter beschikkingstel ling tot haar 21ste verjaardag en drie jaar gevangenisstraf, die echter, bij goed gedrag van verdachte, mo gelijk niet ten uitvoer zal worden gelegd. De man, die zekere relaties met het meisje had aangeknoopt en be loofd had met haar te trouwen, zou op het plan zijn gekomen zijn echt genote uit de weg te ruimen om zijn belofte gestand te kunnen doen. Eerst zou hij het meisje heb ben voorgesteld, met zijn vrouw per auto te water te rijden en dan te ontsnappen. Een voorstel waartegen het meisje zich had verzet. Later zou hij op de gedachte gekomen zijn zijn vrouw te vergiftigen. Hij ver schafte zich een hoeveelheid thalium waarvan op gezette tijden iets ge mengd werd door spijzen en dran ken, die het meisje aan de vrouw voorzette. Verdachte betoogde, dat zijn hu welijksbeloften slechts schijn waren en uitsluitend tot doel hadden het meisje tevreden te stellen. Toen hij de ernst van zijn vergiftigingspogin gen begon in te zien had hij de fles jes terug gevraagd en in een daar van water gedaan, waaruit hij in het bijzijn van het meisje, voor de schijn iets in de koffie van zijn vrouw had gedaan. De 18-jarige zus ter van het meisje echter, kwam on der ede verklaren, dat de man ook tegen haar over zijn voornemen had gesproken en ook over het plan, met de vrouw te water te rijden. Ook had hy tegenover haar verklaard, met haar zuster te willen trouwen. De vrouw, die bijna het slachtof fer was geworden van de moorde naars, verklaarde in de zomer van 1957 reeds geruime tyd lijdende te zijn geweest en onder medische be handeling te hebben gestaan. Zij had echter eerst argwaan gekregen, toen haar man herhaaldelijk telefoonge sprekken voerde met het meisje van Duitsland uit, waarheen hij gevlucht was om zich te onttrekken aan een strafvervolging voor een door hem veroorzaakte aanrijding. Zy had h.et meisje toen onmiddellijk uit haar woning verwijderd. Als deskundige gehoord, verklaar de een arts, dat het gebezigde thali- um-preparaat een dodelijke uitwer king kan hebben. Of de bedreigde hierdoor in levensgevaar had ver keerd, stelde getuige afhankelijk van de vraag, of zij hiervan na 1 augus tus 1957 nog tot zich had genomen. Zo ja, dan was dit gevaar concreet aanwezig. De verdediger van de man, meen de, dat het voornemen tot verdrin king van diens echtgenote slechts in de verbeelding van de beide meisjes heeft bestaan. Wat de vergiftigings poging betreft, meende hij dat zijn cliënt slechts de bedoeling had ge had, tijdens ziekte van zijn vrouw vrij spel te hebben. Hij heeft ook nimmer toegegeven, zelf vergif aan zijn echtgenote te hebben toege diend. Pleiter achtte de aan zijn cliënt ten laste gelegde feiten niet bewezen en concludeerde tot vrij spraak. Naar de president van de recht bank tijdens de zitting meedeelde, heeft verdachte verklaard, dat na 1 augustus 1957 geen vergif meer aan de vrouw is toegediend. De verdediger van het meisje meende dat van voorbedachten rade bij zijn cliënte geen sprake is en dat haar geen poging tot moord, doch slechts het toebrengen van lichame lijk letsel zou kunnen worden ten laste gelegd. Ook de verdediger van de man meende dat deze slechts van medeplichtigheid aan het toebren gen van lichamelijk letsel zou kun nen worden beschuldigd. ringsvoorstel kon geen genade vin den in de ogen van de Tweede Kamer. De combinatie van raadslid en onder wijzer van een gemeentelijke school achtte de Tweede Kamer ongewenst. De gemeentelijke onderwijzers wor den door de raad benoemd. Een on derwijzer, tevens raadslid, zou dus invloed kunnen uitoefenen op de be noeming van het hoofd van zyn eigen school. Wordt de onderwijzerraadslid wethouder, dan wordt hij tevens chef van het hoofd van zijn eigen school. Een gezonde democratie eist, dat de gezagsverhoudingen zuiver worden gehouden. Wie ondergeschikt is aan het gemeentebestuur, behoort daar van geen deel uit te maken. Op grond van deze overwegingen schrapte de Tweede Kamer met een betrekkelijk kleine meerderheid van 79 tegen 49 stemmen de voorgestelde uitzonde ring ten behoeve van het onderwij zend personeel van gemeente-scholen. Ingevolge de nieuwe wet mag het onderwijzend personeel van alle bij zondere en Rijksscholen thans lid van de gemeenteraad zijn. Onderwijzers en leraren van gemeentelijke scholen blijven daarentegen uitgesloten van het lidmaatschap van de raad der ge meente, waaraan zij ondergeschikt zijn. Wonen zij buiten die gemeente dan mogen zij wel lid van de raad van hun woongemeente worden. De echtgenoot van de uitgeslotene. In 1931 werd in de gemeentewet een bepaling opgenomen, welke ook de echtgenoot van de uitgeslotene verbood lid van de raad te worden. Bij de jongste wijziging van de ge meentewet achtte de regering het ge wenst deze uitsluiting te handhaven met het oog op de band, die tussen echtgenoten bestaat. Doch een kleine meerderheid van de Tweede Kamer dacht er anders over en maakte de weg naar het raadslidmaatschap weer vrij voor de echtgenoot (echtgenote) van de uit geslotene. MR. C. A. BARON BENT IN CK Het was in april 1908 dat enige pluimveeliefhebbers nl. J. Roem, J. Zaalberg, H. L. A. v. d. Horst, A. Kouwenberg en dr. H. E. T. Th. van Sillevoldt een schrijven rondstuur den om tot oprichting van een pluim vee Vereniging te Leiden te komen. Het resultaat hiervan was dat op 1 mei 1908 in Café Rest. „Zomerzorg" de L.P.V. werd opgericht, waarvan genoemde heren 't bestuur vormden met J. Roem als voorzitter en J. Zaal berg als secretaris. Reeds dat zelfde jaar hield de af deling Postduiven haar wedvluchten, waarvan W. A. Neuteboom de beste was. De le Internationale Tentoonstel ling vond plaats in „Zomerzorg op 5, 6 en 7 maart 1909 waar 500 dieren de zalen vulden. De 2e Nationale Tentoonstelling, eveneens in „Zomerzorg" gehouden, leverde in 1910 reeds 900 inzendin gen op. A.s. zondag, 11 mei, gaat de zomer dienstregeling in van de N.Z.H.V.M., gelijktijdig met die van de Nederland se Spoorwegen. Naar op een te Haar lem gehouden persconferentie door de directie van de N.Z.H. werd mee gedeeld, brengt een en ander geen in grijpende wijzigingen in het ver- voersrooster met zich mede; voor de Bollenstreek zijn er in 't geheel geen veranderingen aangebracht. De komende zomerdienst gaat vroe ger in dan andere jaren het geval was. Men heeft dit echter gedaan met het oog op Hemelvaartsdag en Pinkste ren, dagen die met goed weer altijd een zeer versterkt reizigersvervoer met zich meebrengen. Tramlijnen in en rond Leiden. In de dienstregelingen van de tram lijnen Leiden-Katwijk, Leiden-Noord- wijk en Noordwijk-Leiden-Den Haag vv. komen slecht onbetekenende wij zigingen. Wél komt er een vervoers- verbod op het traject Den Haag (Ma lieveld) Viaduct (ter bescherming van het locale vervoer). Reizigers, gaande van Den Haag naar Leiden mogen op het bedoelde traject slechts instappen, in tegenovergestelde rich ting mag slechts worden uitgestapt. De avonddiensten op deze lijn, een half-uurdienst, gaan voortaan i.p.v. 5 minuten over heel en half, 10 minu ten over heel en half, waardoor men betere aansluiting verkrijgt met trein diensten. In de Leidse stadlynen komt geen verandering, de in het vorige seizoen ingevoerde nieuwe frequentie heeft aan alle verwachtingen voldaan en blijft gehandhaafd. Hetzelfde geldt voor de busdiensten Leiden-Leider- dorp vv en Leiden-Valkenburg-Kat- wijk v.v. In verband met aansluitings mogelijkheden zijn op deze lijnen en kele vertrektijden iets gewijzigd, welke veranderingen van slechts ge ringe betekenis zijn. In de Bollenstreek. De dienst Leiden-Haarlem v.v. geheel hetzelfde gebleven. Ook de fel omstreden route in Lisse langs de Randweg. Ondanks suggesties van be paalde particuliere- en zelfs over- heidszijde zal deze route langs de Randweg ook in de toekomst wel ge handhaafd blijven. De z.g.n. Haagse lijn over De Glip, dat is de lijn Haarlem-Den Haag v.v. die Hillegom, Lisse en Sassenheim passeert en dan afbuigt naar Noord- wijk, ondergaat evenmin verandering in de dienstregeling. Wél gaat deze lijn voorlopig weer terug naar de Zwarte Weg langs de v. d. Berg-stich- ting ten gerieve van de bezoekers aan deze inrichting. De Zwarte Weg is echter zeer slecht en voor zwaar ver voer bijna niet te berijden. Mocht hierin a.s. winter geen verbetering zijn aangebracht dan gaat de lijn weer terug naar de Provinciale weg. De route Den Haag-Noordwij k-Haar- lem v.v. via Noordwijkerhout en De Zilk blijft de Provinciale weg volgen. Voor inwoners van Katwijk a. d. Rijn is een verbetering aangebracht in de vorm van een vroege dienst in de richting Haarlem des morgens om 6.20 uur. Volgens de bestaande rege ling vertrekt de eerste bus pas om 7.07. De regeling op de lijn Leiden- Noord wykerhout (Sancta Maria) v.v. blijft zoals ze thans is. Andere verbindingen. Met ingang van zondag heeft de N. Z.H. geen bemoeienis meer met de lijn Voorburg-Scheveningen. Op' de ze route, thans tramlijn, gaan bussen rijden maar deze diensten worden overgenomen door de H.T.M. Wel komen er weer z.g.n. zomerlij- nen naar de badplaatsen Wassenaarse Slag (vanaf Voorschoten) en Zand- voort vanaf Heemstede, lijnen die ook van belang zijn voor het noordelijke deel van de Bollenstreek. In de maan den mei en juni worden deze routes alleen op zon- en feestdagen bereden, van 1 juli tot 3 september dagelijks. Voorts zijn er enkele veranderin gen gebracht in de lijn Amsterdam- Haarïem-Zandvoort, o.m. door het in lassen van versnelde diensten met slechts enkele halteplaatsen. Deze lij nen hebben echter voor Leiden en de Bollenstreek geringe betekenis zodat wij daaraan gevoegelijk kunnen voor bijgaan. Tenslotte deelde de directeur van de N.Z.H., de heer Jurissen nog mede dat men overweegt de nog bij deze maatschappij in exploitatie zijnde tramlijnen mettertijd te liquideren. In dit verband werd als voorlopige streefdatum het jaar I960 genoemd. De indertijd voorgestelde bouw van een nieuwe brug te Rijnsburg kan hierop echter van invloed zijn. Hoe wel deze oorspronkelijk gepland was voor 1957 staan op de begroting voor 1959 nog geen gelden voor dit object uitgetrokken. Daarna verhuisden de tentoonstel lingen naar de „Stadsgehoorzaal", waar men toen jaarlijks dit grote die- renfestein kon bewonderen. Het hoogtepunt van deze tentoonstellin gen wa. wel in 1924 met ruim 2200 inzendingen. De mooiste tentoonstel ling vond echter in 1913 plaats bij het eerste lustrum. Toen had men in één der zalen een fraai bos aangelegd, waarin zich o.a. eekhoorns bevonden. Er was ook een vijver aangelegd, waarin zich niet alleen een paar zeld zame eenden bevonden, maar zelfs ook enige ooievaars. Deze fraaie ten toonstelling trok dan ook een enorm aantal bezoekers. Van 1930 tot 1947 trad een stille periode voor de vereniging in. In 1947, onder voorzitterschap van overste M. v. Mens ging de L.P.V. met de konijnen vereniging L.E.O. 'n fusie aan, onder de naam L.P.K.V. In 1948 werd ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan de 17e Interna tionale Tentoonstelling gehouden in de Stadszaal met 1200 nummers. On der de organisatoren bevond zich als secr. pennm. de heer J. A. Otten. Het jaar 1953 was voor de vereni ging weer minder gunstig. Toen zag men het ledental sterk verminderen, doordat de Ned. Bond uit de Raad van Beheer ging en zeer vele konij nenfokkers die Bond volgden. Me' alle pluimvee-, duiven- en en kele konijnenfokkers ging men ver der onder de oude naam L.P.V. „De Oude Leidsche". Nog steeds vindt men de heren H. L. A. v. d. Horst als erelid en F. v. d. Mark Sr. als actief lid en'-exposant in de LP.V. De heer v. d. Horst ver richt nog steeds zijn werk als A- keurmeester en is zelfs internationaal zeer bekend. Op 10 mei 1958 hoopt men het 50- jarig jpbleum te vieren. Op 18, 19 en 20 december zal een Nationale tentoonstelling van pluim vee en konijnen worden gehouden in de veilinghallen van Bloemlust te Rijnsburg in samenwerking met Ko- PluKo te Katwijk. Wij hopen dat deze jubileum-ten toonstelling, waarvoor reeds veel be langstelling bestaat, als een waardig sluitstuk van een halve eeuw ver enigingswerk mag slagen. Oud-Burgemeester jhr. mr. N. C. de Gijselaar was jaren beschermheer der vereniging, welke traditie onze huidige burgemeester jhr. mr. F. H. van Kinschot vanaf zijn vestiging hier ter stede heeft voortgezet. President van Oostenrijk in België V.l.n.r. W. H. Ramak, commissaris; J. A. Otten, secretaris; F. van der Mark Jr., voorzitter; W. d. Nieu- wendijk, penningmeester; J. J. Kort, commissaris. Van sprong tot sprongetje De wereld is wel zeer snel aan het veranderen en in luttele jaren wordt het aanschijn van de aarde grondig gewijzigd. Wat vroeger onmogelijk scheen of waar men maanden voor nodig had, is thans in een paar uur mogelijk. Amerjka is niet meer het verre, bijna onbereikbare gebied van 300 jaar geleden, maar is a.h.w. in Europa's voortuintje komen liggen. Had de beroemde „Mayflower" 330 jaar geleden nog 65 dagen nodig om van Europa naar Amerika te zeilen, 226 jaar later wisten de snelle clip perschepen het in 13 dagen te doen, maar daarmede had de zeilvaart dan ook haar topprestatie bereikt. De we reld moest op een andere techniek wachten om de continenten dichter bij elkaar te kunnen halen. Voor de eerste wereldoorlog kon er geen sprake zijn een luchtdienst over de oceaan te openen. Een nieuw tijd perk kondigde zich echter spoedig aan en er werden verschillende ge slaagde pogingen gedaan om van Amerika naar Europa te vliegen. Lindbergh zette de kroon op het werk door in ca. 33 uur een non-stopvlucht van New-York naar Parijs te maken. Hij maakte de sprong over de oceaan echte niet sneller dan Alcock en Brown in 1919 reeds deden, maar hij was de eerste die het helemaal in zijn eentje volbracht, een formidabele prestatie en 100.000 felicitatie-tele grammen vertelden hem dit. Regelmatig werden er grote pres taties verricht en de luchtvaart be gon haar greep op de Atlantische Oceaan te verstevigen. Een ontwikke ling waarachter zich durf en door zettingskracht verbergt van talloze onbekende en bekende helden. Thans is het heel gewoon om „even tjes" naar Amerika te vliegen en vo rige maand is er een nieuw record ge vestigd door een Bristol Britannia van de Israëlische luchtvaartmij. „EI Al". Dit schroefturbine-vliegtuig wist de afstand Londen-New York af te leggen in precies 9 uur en 23 minuten. Als u dus 's morgens acht uur uit Londen vertrok zou u nog in Ameri ka kunnen dineren. De steeds sneller sprong over de grote vijver maakt dit mogelyk, een prestatie van de techniek op de be lemmeringen van de afstanden die de mens ketenen. De beweeglijkheid van een land is voor een groot deel afhan kelijk van de luchtvaart. Daarom zijn de records die met de sprong over de Oceaan worden bepaald zo belangrijk. In zijn paleis te Brussel heeft Z.M. Boudewijn, koning der Belgen, de heer A. Schaerf, president van Oostenrijk ontvangen. Deze foto geef hier van een beeld. Wilt U iets weten? Vraag J. z.: Hoe luidt het adres van de huuradviescommissie? Antwoord: Het secretariaat is ge vestigd te Leiden, adres stadhuis. Openingsuren gewoonlijk gedurende een uur (niet op zaterdag) in de voor middag. Prijsvaststelling kunt u be ter verzoeken per brief. Het kost 2.50. Vraag J. M. Z.: Gaarne zou ik van u willen weten het adres van Catha- rina Valente in Duitsland. Antwoord: U kunt het adres te we ten komen bij de Hafbofilm, Nieuwe Doelenstraat 8 te Amsterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1958 | | pagina 3