EXTRA LAGE PRIJS
Het spiekende testament
TEEKENS' slagerijen
gaan weer uitbreiden
Wie zijn de
mannen van d e linnstzon?
Sunderland degradeert na
26 jaar le-klasse-schap
Naar hogere lonen in het
Engelse profvoetbal
MAANDAG 28 APRIL 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 12
Eenvoudige jonge geleerden werken aan het
ZETA-projectde kunstmatige warmtebron
HARWELL (P P) „Het doel waarnaar wij streven is werkelijk
niet zo ontzettend moeilijk te begrijpen", vertelt ons Donald William Fry,
hoofd van de afdeling vobr belangrijk fysische onderzoekingen van het
instituut voor atoomonderzoek te Harwell in Engeland, beter bekend
onder de afkorting A.E.R.E. (Atomic Energy Research Establishment).
H(j maakte deel uit van de kleine ploeg Engelse geleerden die met hun
ZETA-project werken aan de bouw van een kunstzon.
„Wat is een kunstzon vragen wij. Zeer begrijpelijk legt deze
geleerde het ons uit„Wanneer ik twee zware atomen neem en die door
middel van een voldoende hoge temperatuur, minstens 5 miljoen graden,
samenbak krijg ik één atoom van een aanmerkelijk lichter soort. Waar
is dat verloren gewicht gebleven Omgezet in warmte-energieDat
komt in grote lijnen overeen met wat de zon doet.
Kan ik dit kunstmatig bewerken, dan krijg ik dus een kunstzon.
Wanneer deze nieuwe methode geperfectioneerd wordt en praktisch
toegepast kan worden, zal de wereld geen energie-gebrek meer kennen,
want gewoon zeewater zal dan als grondstof kunnen dienen en uit één
liter zeewater zal zoveel energie gewonnen kunnen worden als nu uit
honderden liters benzine."
(van onze verslaggever)
De geweldenaren
ER BRANDT ons een vraag op de lip
pen „Meneer Fry, toen wij al dit grote
nieuws vernamen, nieuws van zo'n ge
weldige betekenis, dachten we evenals
dat het geval is geweest bij grote tech
nische ontdekking<m in de laatste jaren
dadelijkwie zouden toch deze gewelde
naren zijn, die dit klaarspelen? Zouden
we met deze heren kunnen kennis ma
ken?"
„Ja, dat kan zeker".
Het blijkt, dat de geheimzinnige figuren
Dr. Peter C. Thonemann.
op de achtergrond gewone mensen zijn
gelijk wij; zelfs nog jonge mensen en
helemaal niet van die kamergeleerden
zoals zoveel mensen zich dergelijke man
nen van de wetenschap voorstellen. De
drie prominenten van het Zeta - project
zijn dr. P. Thonemann, Mr. R. Carrut-
hers en Mr. R. S. Pease. Zij werden bij
gestaan door andere prominenten en wel
door Mr. D. W. Fry, John Mitchell en dr.
William Bell Thompson, een Canadees.
Snelle carrières
Dr. PETER Clive Thonemann antwoordt,
de benen over elkaar geslagen, de vin
gertoppen tegen elkaar. „Ik heb sinds
1949 het werk geleid van een groep, die
onderzoekingen verricht naar de eigen
schappen van hoog geïoniseerde gassen,
een onderwerp waarvan men nog weinig
weet, maar waaraan ik belangrijke bij
dragen heb kunnen leveren.
Dr. Thonemann, links van mij, werd op
-17 Juni 1917 te Kew, Melbourne in Aus
tralië geboren. Hij behaalde in 1940 zijn
graad aan de universiteit van Melbourne
en werkte daarna bij een overheidslabo-
ratorium in Victoria en bij de laboratoria
van Almalgamated Wireless. Later deed
hij wetenschappelijk werk aan de univer
siteit van Sydney, waar hij was in ver
band met studies betreffende de natuur
kundige verschijnselen in geïoniseerde
gassen. Voor dit werk werd hij ln 1946
onderscheiden met de titel „Master of
Science". Inmiddels was hij in 1942 ge
huwd met een meisje uit Sydney en met
haar ging hij naar Engeland, waar hij
zijn gespecialiseerd werk voortzette op
een laboratorium in Oxford. Later kwam
hij bij ons in Harwell.
In 1951 ging dr. Thonemann samenwer
ken met Mr. Robert Carruthers, 37 Jaar,
die ook zijn sporen heeft verdiend. Hij
ging namelijk na een leertijd van twee
jaar bij de technische dienst van de En
gelse P.T.T. elektrotechniek studeren aan
de Londense universiteit en deed met lof
ln 1941 zijn candidaatsexamen. In de oor
log werkte hij bij het instituut voor te
lecommunicatie, nu het Koninklijk Radar
Instituut, waar hij veel bijdroeg tot de
ontwikkeling van de radar. Daarna voeg
de hij zich bij een groep die speciale on
derzoekingen verrichtte op het gebied
van de infra-rode straling.
Hij is het geweest die als technicus de
machine bouwde, de machine die door
Thonemann is ontworpen."
De fysicus
„MR. R. S. PEASE is het, die als 35-
jarige het experimentele werkprogramma
opstelde en daarmee als derde zijn be
langrijke aandeel leverde in ons project.
Hij kreeg zijn opleiding op Pedales
School en het Trinity College te Cam
bridge, waar hij fysica studeerde. Gedu
rende de tweede wereldoorlog was hij
verbonden aan het hoofdkwartier van de
R.A.F. als specialist op het gebied van
de apparatuur voor blind bombarderen.
Nu is hij getrouwd evenals zijn collega's
en heeft twee dochtertjes en één zoontje.
Grote steun hebben wij, Jongeren, on
dervonden van Mr. Donald William Fry,
het hoofd van de afdeling voor belang
rijke fysische onderzoekingen te Harwell.
Hij heeft het zijne bijgedragen tot het
welslagen van de experimenten. Mr. Fry
werd geboren in 1910 en kreeg zijn op
leiding op het King's College van de
Londense universiteit en studeerde fysica
bij niemand minder dan professor Ed
ward Appleton, die ln 1947 de Nobelprijs
won. Hij blonk reeds dadelijk uit en la
ter behoorde hij tot de groep die de
hoogfrekwente radio-apparatuur ontwik
kelde, die later ln de slag om Engeland
zo'n grote steun bleek te zijn ln de oor
logvoering.
Mr. Fry begreep dat er grote perspectie
ven zaten in de oorlogsvondsten op het
terrein van de wetenschap en zo ging
hij in 1946 over naar het atoomonderzoek
instituut te Harwell. Hier heeft hij zeer
belangrijk werk verricht waarvoor hij in
1950 onderscheiden werd met de Duddell
medaille van de Physical Society en
werd benoemd tot hoofd van de fysische
afdeling van A.E.R.E.
Ook Mr. "Fry is gehuwd en heeft drie
zoons van 20, 18 en 12 Jaar, waarop hij
niet weinig trots is."
De anderen
MR. CARRUTHERS, die de machine
bouwde, voegt er 6nel aan toe „Ik heb
ook zeer veel steun ondervonden van een
ander lid van de groep, ik bedoel John
Drew Mitchell, die 41 jaar oud is nu. Hij
volgde indertijd het koninklijk technisch
College te Salford, werkte enige tijd bij
Metropolitan Vickers Ltd. te Manchester
en ging toen in het leger, waar hij dien
de in het koninklijk verbindingscorps. Na
de oorlog werd hij als majoor gedemobi
liseerd. In 1946 kwam hij in dienst van
het instituut te Harwell, waar hij reeds
verschillende belangrijke technische bij
dragen leverde. Waarvan de laatste Zeta.
En Dr. William Bell Thompson, onze Ca
nadese medewerker is wel een man, die
wij hier niet mogen vergeten. Hij is het
die zich heeft geconcentreerd op de the
oretische analyses van de natuurkundige
eigenschappen van hoog geïoniseerde gas
sen en dus meer op theoretisch gebied
belangrijke aanwijzingen heeft gegeven".
„En hoe Jong bent u, meneer Thompson?"
Een verlegen glimlach trekt om de bleke
lippen ln het jeugdige gelaat van de ge
leerde. „Ik ben pas 35 en geboren in
Noord-Ierland, al heel Jong emigreerde ik
met mijn ouders naar Canada. Met lof
promoveerde ik aan de universiteit van,
Brits Columbia in de wis- en natuur
kunde. Ik schreef in de loop der tijden
enkele wetenschappelijke verhandelingen
over diverse onderwerpen. In 1947 kreeg
ik een 'leerstoel aan de universiteit van
Toronto in Canada, waar ik weer een
heel gunstig ontvangen werk publiceerde
over aardmagnetisme."
Atoomwerk in de vakanties
„HET ATOOMWERK deed hij in zijn
vakanties", verklapte D. W. Fry en hij
verschuilt zich snel achter een rookwolk.
„Ja, dat gaat over het Canadese atoom-
energieproject, waaraan ik werkte gedu
rende enkele zomervakanties," herneemt
dr. Thompson, „dat ging natuurlijk als
volontair, maar ik heb er toch twee pu
blicaties over kunnen doen. Kort daarop
werd ik aangezocht om in Harwell mede
te verken, waaraan ik graag voldeed."
Zo zagen wij, dat de mannen achter hel
Zeta-project, de mannen die werken aan
de verwezenlijking van een kunstzon en
misschien de wereld zullen verlossen van
het energieprobleem, gewone mensen zijn.
Zij zijn getrouwd en hebben kinderen,
waarop ze trots zijn. Zij zijn jong en in
de kracht van hun leven en staan be
slist niet buiten de normale maatschappij.
Zij hebben allen een wetenschappelijk
beroep, waardoor zij in staat zijn schep
pend werk te verrichten en zo mogelijk
bij te dragen tot het welzijn van de
mensheid, met uitvindingen van een nor
male betekenis.
(Nadruk verboden).
VAN DE ENCEl.SE VELDEN
Verliezende jSromotiecIub bracht
champagne naar de winnaar
Sunderland heeft zijn laatste wed
strijd van het seizoen met 20 tegen
Portsmouth gewonnen. Maar in weer
wil van deze zege zal het afstand
moeten doen van het fiere record
j van „enige Engelse eerste divisieclub
die nog nooit gedegradeerd is". Want
weliswaar heeft het evenveel pun-
I ten (32) als Newcastle en Ports-
j mouth, en moet Newcastle vandaag
nog een wedstrijd spelen tegen
Bunrley, maar van deze drie is Sun-
i derlands doelgemiddelde verreweg
i het slechtste. En alleen als New
castle zijn laatste wedstrijd met
astronomische cijfers zou verliezen
(meer dan 400) zou deze club nog
beneden Sunderland komen te staan.
Het is dus wel zeker, dat Sunderland
in weerwil van de twee doelpunten
van de Zuidafrikaan Don Kirchen-
brandt, Sheffield Wednesday naar
i de tweede divisie zal vergezellen.
Ook de Wednesday nam waardig af-
scheid met een overwinning, en nog
wel op de leaguekampioen Wolver
hampton. Maar de ploeg bleef hekke-
sluiter met een totaal van 31 punten
uit 42 wedstrijden.
West Ham en Blackburn Rovers
verzekerden zich op deze laatste za
terdag met een volledig leaguepro-
gram van de promotie naar de eer
ste divisie. West Ham dat met 31
Middlesbrough klopte, keert terug na
I een afwezigheid van 26 jaar.
Blackburn, een van de oudste lea-
I gueclubs met een prachtige staat van
j dienst (twee kampioenschappen en
i zes overwinningen in de bekerfinale)
schakelde Charlton met 4-3 uit op
het terrein van laatstgenoemde club.
Meer dan 56.000 toeschouwers woon
den dit treffen tussen de twee pro-
motie-kandidaten bij. De Rovers wa-
i ren over het algemeen een tikje be-
j ter en verdienden de zege, maar
Charlton had grote pech toen de mid
denvoor Stuart Leary een allerge
makkelijkste kans miste. Een gelijk
spel was voor Charlton genoeg ge
weest voor de promotie....
Voor Blackburn scoorden Peter Dob-
bing (2), Roy Vernon en Bryan Dou
glas, voor Charlton Freddie Lucas,
Peter Firmani en John Hewie (pe
nalty).
Charlton had gezorgd voor cham
pagne, in de hoop op promotie. Maar
nu de fortuin Blackburn toelachte
was de Londense club zo sportief de
goudgele drank naar de kleedkamers
van de Rovers te laten brengen op
dat hun tegenstanders het succes
waardig konden vieren, een aar
dige geste!
De uitslagen luiden:
Eerste divisie: Birmingham City
Leicester City 01; BurnleyBolton
Wanderers 31; ChelseaManches
ter United 21; Manchester City
Aston Villa 12; Newcastle United
Leeds United 12; Nottingham Fo
restEver ton 03; Portsmouth
Sunderland 02; Preston North End
Arsenal 30; Sheffield Wednesday
Wolverhampton Wanderers 21;
Tottenham HotspurBlackpool 21;
West Bromwich AlbionLuton
Town 42.
Tweede divisie: Bristol City
Swansea Town 12; Cardiff City
Fulham 30; Charlton Athletic
Blackburn Rovers 34; Doncaster
RoversIpswich Town 11; Grims
by TownBristol Rovers 32; Hud-
dersfield TownLincoln City 01;
Leyton OrientSheffield United 01
LiverpoolBarnsley 11; Middles
broughWest Ham United 13; Ro-
theiham UnitedNotts County 13;
Stoke CityDerby County 21.
539ste STAATSLOTERIJ u k.os
3 9742 10134 10510 10817 11232 11452
11750 12409 12645 12679 12700 12769 12836 12922 13592 13791 14143 14258 14507 14955 15124
15970 16065 16278 16536 16646 16740 16781 16839 17206 17249 17469 17595 17611 17903 18519
18717 18838 19165 19295 19397 19862 20101 20605 2''633 20S63 21453 21501
I 070 079 C
in? 153;
080 173 230 248 270 309 310
1 464 471 489 560 581 582
- -- 1 716 782 733 741 747 770
771 796 798 803 810 816 836 854 87? 975
PRIJZEN VAN 20.—
320 368 371 383 398 509 547 582
629 643 656 662 683 692 706 757
3S
8< '35 042 043 059
219 250 265 283
366 383 432 468
6S1 693 717 798 t
37 j
265
520
I 619 620 641
??S ill
B(J de Engelse voetbal league Is een
voorstel aanhangig om de lonen van
Engelse profs van 17 jaar en ouder te
verhogen. Als de algemene vergadering
van de Engelse league, die op 31 mei a.s.
bijeenkomt het voorstel aanvaart, in
gewijden geloven dit stellig zal dit
een grote financiële verbetering voor de
Engelse beroepsspelers betekenen. Een
professional zou dan met de toelagen
mee tot een weekloon van rond de 40
pond sterling (ruim 400 gulden) komen.
n.L een standaardloon van 20 pond en
een toeslag van hetzelfde bedrag.
Voor elke gespeelde interlandwedstrijd
zal een bedrag van 50 pond worden ge
geven. Wedstrijden met selectie-elftallen
zullen eveneens belangrijke bedragen op
leveren, terwijl voor gewonnen compe
titiewedstrijden 4 pond en voor gelijke
spelen 2 pond gegarandeerd wordt.
Op de lijst van bonus-uitkeringen ko
men verder voor. wedstrijden buiten het
normale competitie-programma (3 pond),
door televisie uitgezonden wedstrijden
(2 pond), extra toeslagen voor de 4 best-
geklasseerde teams van de league, en
de cupwinnaar, benefietgelden en als
maatregel voor de toekomst een fonds
voor de oude dag, waaruit iedere speler
bij zijn afscheid van de actieve wed
strijdsport een aandeel van 8 procent
van zijn geregistreerd totaalloon zal ont
vangen.
De nieuwe loonregeling biedt de ta-
gressie toegepast. Zo verdiende een prof
van 17 jaar 455 pond. Een jaar later
559 pond, nog een jaar later 682 pond
en als hij 20 jaar of ouder was, kon hij
hoogstens 845 pond verdienen.
Het nieuwe betalingsvoorstel wil voor
alle spelers vanaf 17 jaar een maximum
loon van 1040 pond vaststellen, zodat een
speler van 17 jaar er met ongeveer 130
procent op vooruitgaat,
Ook de minimum lonen zullen hoger
worden. Het hele jaar door zal een mi-
nimumverdienste van 8 pond per week
worden gegarandeerd. Het bestuur van
de Engelse lague zal tijdens de algemene
vergadering op 31 mei het voorstel warm
aanbevelen. De nieuwe loonschaal maakt
van het Engelse voetbal een aantrekke
lijk beroep, vooropgesteld, dat niet al
leen de rijke clubs tot de toegestane
maxima gaan.
Voor de nieuwe regeling zijn twee
redenen maatgevend geweest. Ten eerste
wilde men de voetbaluitblinkers in En
geland houden en ten tweede belooft de
betere betaling een verhoging van
Engelse speelniveau, nationaal en inter
nationaal gezien.
DE GAZZETTA IN GEBREKE GESTELD
Jacques Goddet, directeur van l'equipe,
heeft in zijn kwaliteit van president van
de AIOCC de bond van organisatoren
van wielerwedstrijden een brief ge
zonden aan de directeur van de Gazzetta
dello Sport, waarin hij meedeelt, dat
een voorstel tot uitsluiting van de
Gazzetta aanhangig is gemaakt, op grond
van het feit dat dit blad bij zijn organi
saties van wedstrijden de fundamentele
beginselen van de AIOCC heeft over
treden. Het voorstel zal in de eerstvol
gende zitting van het bestuur worden
behandeld, en indien het wordt aange
nomen, zal dit o.m. het einde van de
Challenge Desgrande-Colombo beteke
nen.
544 556 567 580 594 602 608 619
660 696 753 842 872 918
8(»i6 026 064 127 130 160
313 315 389 402 439 442 513 519 536 558
560 591 598 634 641 651 664 676 711 713
724 748 765 794 801 860 945 955 959 970
189 192 195 261 265 269
342 368 376 410 455 462
547 555 597 604 631 653
278 285 323
473 .r21 524
688 692 700
713 718 735
7S5 792 821 824 837 874
7009 031 035 043 052 109 136 152 194 201
213 217 226 245 257 260 284 295 303 366
367 420 454 461 468 489 514 559 587 654
713 717 753 764 797 823 895 896 908 909
913 916 954 959 975
«Oio 088 094 112 113 137 189 221 299 303
322 332 340 346 357 437 482 483 497 507
513 561 588 591 596 610 619 650 684 729
736 760 792 794 802 816 863 884 891 893
S°5 916 919 930 945 960 970 971 997
90O6 039 049 051 099 101 119 127 132 141
142 180 189 203 222 225 285 302 331
353 366 401 450 492 523 535 553 586 591
606 614 631 637 655 671 714 731 744 780
886 919 927 934 994 995
521 550 558 568 574 586 598
619 623 650 659 660 662 666 689 782 788
792 833 850 913 918 924 980
11016 024 025 026 037 041 045 046 066 080
111 122 132 135 145 154 201 257 294 312
361 373 386 407 441 478 494 495 505 >43
547 532 605 638 645 656 681 700 757 763
767 773 799 824 826 831 846 860 870 887
906 937 967 986
12106 135 167 178 202 212 252 269 277 293
317 355 358 372 411 433 449 454 497 517
541 546 567 573 613 625 641 681 720 743
851 860 915 926 934 959 967
13001 006 035 050 066 105 107 108 115 145
150 194 262 287 292 319 335 406 411 426
14019 026 027 046 068 069 090 104 108 >36
153 160 171 305 395 407 408 417 431 135
442 456 483 529 538 559 590 622 626 643
697 722 764 768 780 78J 824 868 879 892
904 956 968
15062 082 084 089 195 199 232 261 285 391
394 410 457 458 510 522 578 601 609 620
672 716 732 821 845 850 861 880 008 930
936 945 947 981
16043 056 091 093 161 215 233 249 273 285
297 327 335 365 416 457 469 512 517 544
552 565 575 644 676 694 713 736 741 777
787 793 836 884 888 937 949
17002 055 100 106 111 119 136 187 209 248
278 288 294 299 313 347 354 357 399 410
422 439 451 478 491 495 544 629 648 666
690 694 697 761 776 841 846 879 886 897
898 927 946 954 997
18005 065 145 154 161 174 226 231 271 297
299 309 364 365 388 478 484 485 499 528
590 591 593 649 705 748 760 791 806 808
838 844 856 8S3 942 958 972 979
10011 022 042 089 106 144 192 206 222 240
306 319 340 561 601 638 645 676 759 763
780 801 825 830 856 858 874 962
2002C' 024 032 099 105 120 123 195 210 218
221 236 256 267 297 301 302 310 353 364
401 403 432 459 462 467 497 511 524 535
579 583 587 589 592 597 613 635 639 637
670 703 726 752 734 790 822 902 915 927
:014 136 148 212 215 217 220 248 260 295
852
(56)
Albert Heijn vraagt
voor het filiaal te Katwijk
een flinke verkoopster,
leeftijd 1824 Goed loon.
reiskostenvergoeding.
Aanmelden: filiaal Voor
straat 37. Katwijk, (ook
's avonds na 6 uur).
Tuinbanken, tuinstoe
len. tuintafels, kippengaas,
harm.gaas. vlechtdraad.
tuinneften, zaden, tuin
slang. regenkuipen, was-
kuipen. voerkuipen. baden
en alles voor uw tuin. A.
J. Hartwiik. Nwe Beesten
markt 7-9-4, Leiden, telef.
26627.
Schildersknechts eevr.
bij Schilders- en behan-
gersbedrijf Th. C. de Boer.
Hoge Rijndijk 99. Zoeter-
woude.
5?* Ouden van Daeen Roe-
lofarendsveen. Bij loting is
gevallen op 666 het thee
servies en op 968 de taart.
Seb Bakker N.E. 162a.
BODEGRAVEN
Abonnementen en adver-
tentiën worden aangeno
men door
I. VAN WIJK
OUD BODEGRAVEN 9
door een steeds stijgende omzet.
NU 500 gram extra MAGERE SPEKLAPPEN 0.98
NU 200 gram heerlijk gekruide HAMWORST 0.38
BRAADKRABJES 0.68
BAKSPEK. licht gerookt 0.75
Gelderse VARKENSLEVER 1.49
KALFSLAPPEN 1.90
Dinsdag
ijs
500 |T. verse worst
200 gr. zachte
zure zult 0.28
KARBONADE, klein beentje 1.65
HACHEE VLEES1.38
DOORR. RUNDERLAPPEN 1.40
GEHAKT, half om hall 1.40
Alles per 500 gram.
EXTRA LAGE DAGPRIJZEN
Woensdag I Donderdag
500 gr. gehakt h.o. 1.28 1 kg. doorr. speklapp. 1.25
250 gram Teekens' 1 kg. doorregen
leverworst 0.49 runderlappen 2.58
Weekreclame: 100 s***» ham en 100 gram cervelaatworst
SAMEN 85 cent.
Per stuk: Hamburgers 0.25; Gehaktschijven 0.25; ^lavlnk 0.35
250 gram Teekens' leverworst 0.60 i 500 gram palingrookworst 1225
500 gram ossestaart 1.25 500 gram doorregen speklappen 125
TEEKENS' Slagerijen openen binnenkort ook op het
5 MEIPLEIN een moderne slagerij.
En voor ome te klein geworden zaak Hogewoerd 72 komt een
moderne SLAGERIJ HOGEWOERD 19.
WOENSDAG NA 1 UUR ZIJN ONZE WINKELS GESLOTEN.
