Sowjets protesteren tegen Amerikaanse
aktiviteit aan de Noordpool
Grotere radio activiteit boven
ons land niet schadelijk geacht
Amerika stelt
Parijs gerust
Regeringstroepen rukken op
naar Boekittinggi
Risico voor het
leven gering
Lente-zondag
SteftziebeSotinwuX
Directeur: C. M v HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN
Telefoon: Directie, Abonnem., Drukkerij 20935; Red. 20015, 25594; Advertent.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
ZATERDAG 19 APRIL 1958
49ste JAARGANG
No. 14389
fwmyfoo'b
jongste stunt
Giro 103003. Abonnemenspr. f 0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., f 7.50 p kwart Franco p.p. 8.—. Advert: 17 ct p nun. Telefoontjes f 1.50
PROVOCERENDE VLUCHTEN
MET WATERSTOFBOMMEN
Veiligheidsra d in spoedvergadering
bijeengeroepen
De Sowjet-Unie heeft gisteren verzocht met spoed de Veiligheidsraad
bijeen te roepen om een einde te maken aan provocerende vluchten van
Amerikaanse vliegtuigen met waterstofbommen in het Noordpoolgebied in
de richting van Rusland.
De Veiligheidsraad zal maandag bijeen komen.
De Russische minister van buitenlandse zaken verklaarde gisteren op een
persconferentie: „De Sow jet-regering is te weten gekomen, dat Amerikaan
se bommenwerpers met atoom- en waterstofbommen de laatste tijd her
haaldelijk vluchten over het Poolgebied hebben gemaakt in de richting van
de Russische grens. Deze vluchten werden uitgevoerd telkens wanneer er
een vaag voorwerp te zien was op de radarschermen van het Amerikaanse
a.g. snelle waarschuwingssysteem. Die voorwerpen zijn door Amerikanen
ten onrechte aangezien voor geleide projectielen of ballistische raketten".
bezwaar hebben tegen bespreking
van de Russische klacht door de
Verenigde Naties.
Over de vluchten van Amerikaan
se bommenwerpers met kernwa
pens werd gezegd, dat die allemaal
„zorgvuldig" voorbereid zijn. Er
zijn voorbereidingen getroffen, die
verhinderen, dat de vliegtuigen van
het strategische luchtcommando zon
der uitdrukkelijk bevel van presi
dent Eisenhower bepaalde grenzen
passeren. Die grenzen liggen nog ver
van Russisch gebied verwijderd.
Amerikaanse functionarissen vra
gen zich af, wat de Russen met deze
klacht voor hebben. De Sowjet-Unie
weet immers al jaren, dat de Ver
enigde Staten altijd bommenwer
pers paraat hebben. Ongetwijfeld
zullen de russen ook hun voorzorgs
maatregelen hebben genomen, die
o.m. bedofeld zijn om te verhinderen
dat de bommenwerpers die in geval
van nood vergeldingsaanvallen moe
ten uitvoeren, bij een verrassende
aanval van de vijand op de grond
vernield worden.
Het ministerie verklaart verder,
dat zolang de vrees voor onver
hoedse aanvallen niet is opgeheven,
de Ver. Staten alle nodige stappen
voor bescherming van de vrije we
reld moeten nemen. Het strategische
luchtcommando is het voornaamste
middel. Het heeft in de afgelopen
„MET VUUR SPELEN"
Gromyko zei. dat de Amerikanen
door deze vluchten „met vuur spe-
i?n" en dat de mensheid reeds ver
scheidene keren aan de rand van
een nieuwe oorlog heeft gestaan,
die „ogenblikkelijk zou kunnen uit
breken als gevolg van onverant
woordelijke of provocerende hande
lingen van het Amerikaanse opper-
IveveL"
Het „state department" in Was
hington heeft Gromyko's beschuldi
gingen onmiddellijk verworpen. In
oen lange verklaring,' uitgegeven in
overleg met de Amerikaanse strate
gische luchtmacht, werd gezegd, dat
de Verenigde Staten evenwel geen
Amerikaans diplomaat
door Praag uitgewezen
Tsjecho-Slowakije heeft vrijdag de
Amerikaanse diplomaat Joseph Ja
cyno op beschuldiging van spionage
uit het land gewezen.
Jacyno, een tweede amJbassadese-
cretaris zou donderdag op heterdaad
betrapt zijn, toen hij in de woning
van een Tsjech militaire inlichtingen
in ontvangst nam, zo wordt verklaard
in een protestnota, die vrijdag aan de
Amerikaanse zaakgelastigde in Praag,
is overhandigd.
Het ministerie van buitenlandse za
ken in Washington heeft de beschul
diging verworpen. Jacyno is in een
val gelopen. Hij bezocht donderdag
een Tsjechische kennis, die hij wat
grammofoonplaten zou lenen, doch
bij de kennis thuis werd hij door drie
politiemannen in burger meer dan
twee uur vastgehouden en onder
vraagd, aldus de verklaring.
doen, als het goed geoefend is en
zodanig opgesteld, dat het niet op
de grond kan worden vernietigd bij
een verrassende vijandelijke aanval.
Er zijn voorzorgsmaatregelen ge
troffen, die verhinderen, dat de
vliegtuigen van het strategische
luchtcommando zonder uitdrukke
lijk bevel van president Eisenhower
bepaalde grenzen passeren, die nog
ver van de Sowjet-Unie en de com
munistische landen liggen." Deze
De Dood bij zijn vrienden ot> bezoek
Bij Muggiano in de buurt van Como in Noord-ltalië zijn acht grafdelvers
om het leven gekomen toen zij in een Fiat 600 tijdens een rit met grote
snelheid door het nachtelijk duister, de leuning van een brug over een ka
naaltje ramden. Na de enorme klap, welke de botsing veroorzaakte, sloeg
de kleine wagen over de kop, waarbij drie van de acht inzittenden eruit
werden geslingerd om aan de overkant van het kanaal terecht te komen. Zij
moeten op slag dood zijn geweest, de overige vijf inzittenden, die in het
wrak van de auto opgesloten geraakten, verdronken. De foto toont de zwaar
beschadigde auto half in het water. Nog nooit is in Italië met een zo kleine
auto een zo ernstig ongeluk gebeurd.
maatregelen zijn absoluut niet uit
dagend en kunnen onmogelijk per
ongeluk een oorlog veroorzaken",
aldus het communiqué.
Wat willen de Russen?
Amerikaanse functionarissen vra
gen zich af, of de Sowjet-Unie de
Ver. Staten in het defensief wil
dringen aan de vooravond van het
begin der diplomatieke voorberei
ding van een topconferentie. Het is
in Moskou al jaren bekend, dat een
deel van de Amerikaanse strategi
sche luchtmacht altijd paraat is. On
getwijfeld hebben de Russen soort
gelijke voorzorgsmaatregelen ge
troffen. Het feit, dat het Russische
beroep op de Veiligheidsraad juist
nu komt, acht men veelbetekenend.
Amerika heeft Frankrijk er giste
ren van verzekerd, dat het zich zal
houden aan zijn huidige politiek om
de oplossing te laten brengen zonder
tussenkomst van Amerika.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken verklaarde, dat
de telegrammen uit Parijs, waarin ge
zegd wordt dat Amerika nu voorstan
dier is van rechtstreekse besprekin
gen tussen de Framsen en de Alge
rijnse opstandelingen zonder grond
zijn.
De verklaring werd uitgegeven, na
dat de Franse ambassadeur te Wash
ington, Al'phand, een onderhoud had
gehad met de waarnemende minister
van Buitenlandse Zaken, Herter.
Rebellen achten zich
nog niet verslagen
Het persbureau Pia meldt, dat pre
mier Djoeanda in een gesprek met
het dagblad ,,Merdeka" heeft ver
klaard, dat de opstand op Sumatra
met het uur ineen schijnt te schrom
pelen. De regeringstroepen rukken
thans op naar Padangpandjang, vijf
tien kilometer ten zuiden van Boe
kittinggi. De premiei* had nog geen
berichten ontvangen over het lot van
Boekittinggi. De bezetting van deze
plaats zou het gezag fler centrale re
gering over de gehele provincie Mid-
den-Sumatra practisch herstellen.
Nederland legt zich
neer bij 6-mijlszöne
Nederland heeft besloten een Ame
rikaans voorstel op de conferentie
over het zeerecht te Genève, om de
territoriale wateren uit te breiden
tot zes mijl buiten de kust, te steunen.
Prof. J. H. W. Verzijl, leider van
de Nederlandse delegatie naar de
conferentie, die zich tot dusverre
krachtig tegen uitbreiding van de
driemijlszone heeft verzet, verklaar
de gisteren dat Nederland hiertoe
heeft besloten om te voorkomen dat
de conferentie in een mislukking zou
eindigen.
Ik zou er gaarne op wijzen, zei
prof. Verzijl, dat onze beslissing om
tot een compromis te komen voor
mijn land een ernstig, economisch
verlies betekent In het bijzonder gold
dat volgens hem voor de visserij,
waarvan belangrijke groepen van het
Nederlandse volk vam oudsher afhan
kelijk zijn.
In het Amerikaanse voorstel wordt
namelijk tevens bepaald, dat aan zee
grenzenden landen in een zone van
twaalf mijl uit de kust dezelfde rech
ten hebben voor visserij en voor de
exploitatie van zeerijkdommen, als
in hun territoriale wateren.
Daarbij zal echter de bepaling gel
den, dat dit niet het recht aantast vam
schepen van landen, die in de vijf
jaar, voorafgaande aan de eventuele
aanvaarding van het voorstel, de vis
serij in deze tweede zesanijlszone heb
ben uitgeoefend.
Volgens te Singapore opgevangen
berichten van radio-Djakarta zal de
aanval op Boekittinggi in de komen
de dagen worden begonnen. Volgens
de berichten zouden de opstandelin
gen bij elk treffen met de regerings
troepen, tot nu toe in grote wanorde
op de vlucht zijn geslagen.
Een woordvoerder van de opstan
delingen heeft vrijdagavond te Sin
gapore gezegd: „Naar het schijnt zul
len wij ons moeten neerleggen bij het
verlies van Midden-Sumatra, doch
onze strijd is nog maar pas begonnen
Wij hebben nog vaste voet in Noord-
Celebes, waar onze luchtmacht ge
vestigd is. Daar hebben wij ook onze
beste soldaten en hier in Singapore
zijn wij dan dichter bij onze vrien
den. Zegt u alsublieft niet, dat wij al
verslagen zijn", aldus deze woord
voerder.
Een woordvoerder van de rebellen
heeft in Boekittingi toegegeven, dat
de val van. deze stad onvermijdelijk
is. Er is nu alleen nog maar een gue
rilla te de beboste bergen mogelijk.
Voorts zei de woordvoerder, dat de
leiders der opstandelingen „zeer ver
baasd en geschokt'' zijn. dat hun troe
pen in Padang niet gevochten heb
ben. Hij voegde hieraan toe, dat twee
bataljons opstandelingen, die zich tot
op circa acht km ten noordwesten van
Padang hebben teruggetrokken, een
tegenaanval voorbereiden.
Wat is er in Medan aan de hand?
Merkwaardig is een bericht van
radio-Djakarta dat een bataljon re
geringstroepen uit Atjeh naar Medan
is overgebracht om daar te helpen
ibij het herstel van rust en orde. Dat
bericht zou er op wijzen dat de cen
trale regering de toestand op Medan
nog altijd niet geheel meester is.
De chef-staf van het Indonesische
I leger, generaal-majoor Nasoetion,
I heeft verklaard, dat geheel Aua.en-
Celebes thams eveneens in handen
is van regeringstroepen. In Makassar
zijn gisteren huiszoekingen gehouden
bij mensen, die verdacht worden van
sympathieën voor de tegenregering
Er werd een hoeveelheid wapens in
beslag genomen.
Adenauer eert de onbekende soldaat
r/-T\ VT-1
ACCN/NUtR
K b.wr««'-'r A
2 jL «-
De West-duitse bondskanselier dr Konrad Adenauer brengt als gast van
de Britse regering een driedaags officieel bezoek aan Engeland. De onder
ste foto laat zien hoe dr Adenauer in de Abdij van Westminster een krans
legde op het graf van de Britse onbekende soldaat, terwijl (foto boven) le
den van de Engelse beweging teged de atoombewapening uit Kensington en
Chelsea voor de Duitse ambassade op het Belgrace Square in Londen met
borden liepen waarvan de opschriften geen uitleg behoeven. De demonstran
ten hielden hun wacht voor de ambassade t.g.v. het bezoek van Adenauer
24 uur vol.
Generaal Gamelin
overleden
Generaal Maurice Gamelin, bevel
hebber van de geallieerde legers in
Frankrijk tijdens de eerste negen
maanden van de tweede wereldoor
log, is vrijdagavond op 85-jarige leef
tijd overleden in het ziekenhuis van
Val de Grace, waar hij reeds enige
weken verpleegd werd.
Gamelin is één der belangrijkste
figuren geweest in het militaire dra
ma, dat tot Frankrijks nederlaag in
1940 leidde.
Hij ging de oorlog in met een gro
te reputatie en een prachtige staat
van dienst, doch zijn strategie in de
kritieke oorlogsmaanden is zeer om
streden. Zijn critici verweten hem
vooral, dat hij in september 1939 geen
aanvallen op de Duitse troepen bij
de Siegfriedlinie had uitgevoerd en
ook niet in België in mei 1940.
Gamelin zelf weet de nederlaag
aan de Duitse overmacht in de lucht
en het gebrek aan strijdlust in Frank
rijk.
Na de capitulatie van Frankrijk
werd Gamelin gearresteerd. Na een
internering van anderhalf jaar moest
hij voor een hoog gerechtshof te
Riom verschijnen, doch hij weiger
de hooghartig zichzelf te verdedigen.
Het proces werd 'verdaagd en in
maart 1943 werd de generaal met ver
scheidene andere politieke figuren
naar Buchenwald gedeporteerd. Daar
werd hij in mei 1945 door de Ameri
kanen bevrijd.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
In de afgelopen maand is een
verhoging van de atmosferische ra
dioactiviteit boven ons land gecon
stateerd. Vanaf 9 april hebben zich
hoge pieken voorgedaan, zowel in
de radio-activiteit van de lucht als
in die van het regenwater. Dit is,
naar het ministerie van Sociale Za
ken en Volksgezondheid meedeelt,
vastgesteld bij de waarnemingen van
het medisch-biologisch laboratori
um van de rijksverdedigingsorganisa
tie T.N.O.
Het verschijnsel heeft zich over
een langere periode uitgestrekt, dan
in de regel het geval is. De achter
grondactiviteit ten gevolge van vroe
gere explosies ligt volgens de waar
nemingen tussen vijf en tien eenhe
den. Op het ogenblik zijn er pieken
tussen vijftig en honderd, een enkele
maal zelfs van meer dan honderd.
Het medisch-biologisdh laborato
rium is niettemin van oordeel, dat
van deze verhoging geen waarneem
bare schadelijke gevolgen te ver
wachten zijn. Op zichzelf zijn de ge
constateerde pieken niet hoger dan
in het verleden gedane waarnemin
gen hebben uitgewezen.
De mogelijkheid dat, gerekend
over de gehele wereld, een gering
aantal mensen het slachtoffer zal
worden van de gevolgen van atoom
explosies, is niet op wetenschappe
lijke gronden uit te sluiten. Het risi
co is echter gerekend naar andere
risico's van het leven gering, zo
wordt meegedeeld.
De gevonden activiteit valt op door
een zeer heterogene verdeling over
de lucht, dat wil zeggen: het aantal
radio-actieve stofdeeltjes is betrek
kelijk gering, doch de activiteit per
deeltje is hoog. Deze verdeling van
de activiteit wordt vermoedelijk be
paald door de aard van het kernwa
pen en de omstandigheden van de
explosie.
De situatie -is des te moeilijker te
beoordelen, omdat van het effect van
een sterke bestraling op één punt,
zoals door deze deeltjes veroorzaakt
wordt nog minder bekend is dan van
de gevolgen van uniforme bestra
ling. De natuurlijke activiteit in de
atmosfeer vertoont een veel gelijk
matiger verdeling dan de kunstma
tige, aldus het ministerie van Sociale
Zaken.
Ook uit andere landen zijn dezer
dagen mededelingen gedaan over
verhoogde radio-activiteit in de at
mosfeer. Volgens een Deens blad
zou er kortgeleden in Rusland een
„catastrofaal" ongeluk zijn gebeurd
bij proeven met kernwapens waar
door de radio-activiteit in Rusland
en de landen daaromheen aanzien
lijk is verhoogd.
Tussen een hogedrukgebied, waar
van het centrum vanmorgen boven
Spanje was gelegen, en een aantal
depressies op het noordelijk deel van
de Atlantische oceaan komt een brede
westelijke tot zuidwestelijke lucht
stroming voor, waarmede zachte oce-
aanhicht naar West-Europa wordt ge
voerd. In Zuid-Engeland steeg de
temperatuur gistermiddag tot 17 gra
den. Ook in ons land zal het tijdens
het weekeinde zacht weer zijn.
De depressie-activiteit op de oce
aan neemt echter weer toe. Het front
van een storing ten westen van Schot
land komt geleidelijk naderbij, maar
het zal waarschijnlijk het weer in
onze omgeving niet voor morgenavond
bein vloed en, zodat het zondag droog
zal zijn met zonnige perioden.
(Geldig van zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te 11.15
uur).
ZACHT LENTEWEER. J
Zacht en droog weer met zon-
nige perioden. i
i Overwegend matige wind tus- J
sen west en zuid.
20 April zon op 05.34; onder 19.45;
maan op 06.10; onder 21.20.
21 April zon op 05.32; onder 19.46;
maan op 06.43; onder 22.20.
Hoogwaterstanden
20 April v.m. 4.20; n.m. 4.35.
21 April v.m. 5.—; n.m. 5.05.
Het weer in Europa
weer
HELSINKI onbewolkt
STOCKHOLM zwaar bewolkt
OSLO regen
KOPENHAGEN regen
ABERDEEN mist
LONDEN zwaar bewolkt
AMSTERDAM regen
LUXEMBURG mist
BRUSSEL geheel bewolkt
PARIJS geheel bewolkt
BORDEAUX zwaar bewolkt
GRENOBLE onbewolkt
NICE onbewolkt
BERLIJN regen
FRANKFORT zwaar bewolkt
MüNCHEN geheel bewolkt
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
ROME
AJACCIO
ALGIERS
WENEN
INNSBRUCK
MADRID
MALLORCA
zwaar bewolkt
licht bewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bewolkt
licht bewolkt
onbewolkt
onbewolkt
Korreltje
Er is geen plicht die we zozeer on
derschatten als de plicht gelukkig te
zijn.
