Nederlandse straalhelikopter „Kolibrie"
ontving het bewijs van luchtwaardigheid
Voor landbouw- en E.H.B.D.-doeleinden
Afgelopen
dat ge-j
hoest
Katholieke studenten van Leiden
richtten hun eigen kapel in
Pater Cunibertus S.oots o.f.m.
viert 40-jarig priesterfeest
DINSDAG 4 MAART 1958
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 4
STUWSTRAALMOTOREN AAN DE „WIEKEN"
Iïet was gisteren een feestdag voor de „Nederlandse Helikopter Indus
trie N.V.": gistermiddag heeft de directeur-generaal van de Rijkslucht
vaartdienst, de heer J. W. F. Backer, het bewijs van luchtwaardigheid van
de „Kolibrie"-helikopter uitgereikt. De uitreiking geschiedde in het restau
rant van de luchthaven Rotterdam, in tegenwoordigheid van verscheidene
autoriteiten.
De „Kolibrie" zal, naar verwacht wordt, haar Nederlandse bewijs van
luchtwaardigheid ook in de Verenigde Staten en in Groot Brittannië kun
De directeur-generaal van de Rijks
luchtvaartdienst de heer J. W. F.
Backer (links) reikt het bewijs van
luchtwaardigheid uit aan de directeur
van de N.H.I, ir. G. F. Verhage.
Enige tijd later werd in samenwer
king met Kromhout's Motorenfabriek
de basis gelegd voor de stichting voor
de ontwikkeling en bouw van een
experimenteel hefschroefvliegtuig
luiunvaai nigiiciu win m uc «cicuiguc oiaicu cit ui uiuuv DIIIUIIIIUC «vuil- r
nen laten gelden, omdat de beproeving van het toestel met het oog op
export, gebaseerd was op de eisen die men in de Verenigde Staten stelt ,"v"" ,aa~
ten aanzien van het verkrijgen van een bewijs van luchtwaardigheid voor
helikopters.
Buitenlandse
be'angstelling
De „Kolibie" is een'geheel Neder
lands ontwerp waarin verscheidene
uitvindingen van Nederlanders zijn
verwerkt. Het toestel is het enige hef
schroefvliegtuig met stuwstraalvoort-
stuwing ter wereld, dat een bewijs
van luchtwaardigheid voor gebruik
in de burgerluchtvaart heeft verwor
ven. Het is van het begin af aan de
bedoeling geweest het toestel ge
schikt te maken voor vele niet-mili-
taire doeleinden.
De „Kolibrie'' is uitgerust met twee
stuwstraalmotoren die aan het uit
einde van de rotorbladen zijn aan
gebracht. De bijzondere eigenschap
pen van dit hefschroefvliegtuig vin
den voor het grootste deel hun ont
staan in het toepassen van dit soort
straalmotoren en in de wijze waarop
ze zijn geplaatst. De stuwstraalmotor
is de eenvoudigste krachtbron die
men tot nu toe kent en ook de licht
ste. Het in de „Kolibrie" toegepaste,
in Nederland uitgevonden, ontwik
kelde en gebouwde type weegt
slechts negen kilogram.
Goedkoper en veiliger.
De toepassing van dit type motor
heeft het nadeel dat het verbruik
veel hoger is, maar als brandstof
wordt huisbrandpetroleum gebruikt
die niet alleen goedkoper is dan an
dere brandstof doch tevens veiliger.
Door de plaatsing van de motoren
aan de uiteinden van de bladen van
de motor kon bij de constructie ook
op andere punten zeer veel aan on-,
derdelen en dus aan gewicht worden
bespaard.
Elke stuwstraalmotor levert een
vermogen van zestig pk., bewegende
delen bevinden zich er niet in. Voe
ding en ontsteking van de twee mo
toren geschieden afzonderlijk. Wan
neer er een storing in een van de
motoren optreedt, terwijl het toestel
vliegt, kan het op de kracht van de
andere motor landen.
Zelfs wanneer beide motoren tij
dens de vlucht hun dienst zouden
weigeren dan biedt dit hefschroef
vliegtuig nog twaalfmaal zoveel ga
rantie om zonder brokken te landen
als een helekopter van gebruikelijke
constructie. De „Kolibrie" heeft n.l.
een in verhouding grote en zware
hefschroef die, als de motoren zou
den uitvallen, als een vliegwiel werkt
en nog lange tijd blijft doordraaien.
Klein en licht.
De hefschroef heeft een diameter
van tien meter. Het toestel heeft een
leeggewicht van 240 kg, een nuttige
lading (civiele uitvoering) van 410
kg, zodat het startgewicht 650 kg be
draagt. De maximum snelheid van
het vliegtuig is 113 km, de maximum
kruissnelheid 100 km per uur, de
maximum vluchtduur een uur en het
maximum vliegbereik dus honderd
kilometer.
De „kolibrie" kan worden gebruikt
o.a. voor de landbouwluchtvaart, als
ambulancevliegtuig (waarbij twee
brancardsen een verpleger kunnen
worden meegevoerd) reddingswerk,
luchtkaartering, luchtfotografie, po
litietaken, personenvervoer, vracht
vervoer, reclamevliegen enz.
Een eerste serie van tien „Koli
bries", waarvan de bouw het vorige
jaar begon, is thans nagenoeg ge
reed. De prijs van de „Kolibrie" is
minder dan honderdduizend gulden.
Uit verscheidene delen van de we
reld heeft men vele tekenen van be
langstelling voor de helikopter ont
vangen, maar vooral uit Engeland,
de Duitse Bondsrepubliek, de Vere
nigde Staten en Israel.
Er is vele jaren gewerkt aan deze,
naar vele deskundigen menen, revo
lutionaire hefschr oever.
Ir. G. F. Verhage, electrotechnisch
ingenieur bij de PTT, begon ongeveer
vijftien jaar geleden met het bestu
deren van de constructie van hef-
schiroeven. Drie jaar na de oorlog
kwam hij in contact met ir J. Meijer
Drees jr, die als vliegtuigbouwkun
dig ingenieur werkzaam was bij het
Nationaal Luchtvaart Laboratorium
te Amsterdam en zich had toegelegd
op hefschroefvliegtuigen.
Samenwerking.
De twee technici hebben daarna
samengewerkt: het bleek dan hun ge
dachten en ideeën te verwerkelijken
waren. De windtunnelproeven die de
juistheid van hun ideeën aantoonden
trokken de aandacht van prof. dr ir.
H. J. van der Maas, voorzitter van het
Nederlands Instituut voor Vliegtuig
ontwikkeling.
het Nederlands Instituut voor Vlieg
tuigontwikkeling.
In het begin van 1952 kon een on
der leiding van ir. Meijer Drees staan
de werkgroep van deze stichting met
het bauwen van het experimentele
hefschroefvliegtuig beginnen.
In oktober 1955 werd de Neder
landse Helikopter Industrie n.v. op
gericht. Aandeelhouders werden de
n.v. Vliegtuigfabriek Aviolanda te
Papendrecht en de n.v. Kromhout
Motorenfabriek te Amsterdam. Di
recteur werd de heer van Houwelin-
gen, spoedig terzijde gestaan door dr.
Verhage. Ir. Meijer Drees werd be
noemd tot onderdirecteur-hoofdcon
structeur.
DE UITREIKING VAN HET BEWIJS
„Met het volste vertrouwen reik
ik u vier bewijzen van luchtvaardig-
heid uit". Ongeveer met deze woor
den eindigde de heer J. W. F. Backer,
directeur-generaal van de Rijkslucht
vaartdienst, in het restaurant van de
luchthaven Rotterdam, zijn rede.
De heer Backer zeide er een eer
in gesteld te hebben, deze eerste be
wijzen van luchtwaardigheid zelf uit
te reiken. Hij noemde het een histo
rische gebeurtenis, temeer omdat het
hier een zeer bijzonder type vliegtuig
betreft, waarvoor veel pioniers werk
verricht is moeten worden.
Er is onderhandeld met Engeland
en Amerika en we zijn van onze kant
reeds zover gevorderd, dat wy tot
een onderlinge erkenning van het be
wijs van luchtwaardigheid zullen
kunnen kamen.
In zijn woorden van dank verklaar
de ir. Verhage daarna, dat de uitge
reikte documenten voor geheel de
wereld de weg openen, omdat de
conscientieuse controle en de deskun
digheid van de rijksluchtvaartdienst
door de analoge diensten in het bui
tenland aanvaard zullen worden.
Over de toekomst sprekend zei ir
Verhage tenslotte: die is sterk af
hankelijk van de talenten, maar ook
van de omstandigheden. Voor de
landbouw zyn er reeds vijf toestellen
besteld, waarvan drie nog deze week
worden afgeleverd.
Voorts verheugde het hem te kun
nen mededelen, dat er juist vandaag
een contact is getekend met Israel
voor de levering van drie toestellen.
Op een desbetreffende vraag liet
ir Verhage nog uitkomen, dat licen-
tiebouw voor het buitenland niet uit
gesloten is en er reeds contacten in
deze geest zijm gelegd.
„Demonstratie".
Na deze bijeenkomst gaf de invlie-
ger van de Kolibrie, de heer R. J.
van der Harten, een demonstratie met
het toestel, waarbij hy het toestel
alle denkbare zwenkingen liet maken
zowel vooruit als achteruit.
De kinderen be
gonnen toen m
man Stop! dacht
ik en haalde een fles V/1
Abdijsiroop. Drie maal
per dag een lepel en heus, het was
meteen afgelopen met dat gehoest.
Gelukkig. je weet maar nooit,
wat er uit voort kan komen!
De 23 genezende bestanddelen
Prof. dr P. Gerbenzon, die on
langs vanwege de provinciale onder
wijsraad van Friesland benoemd is
tot bijzonder hoogleraar in de facul
teit der letteren en wijsbegeerte aan
de rijks-universiteit te Utrecht, om
onderwijs te geven in de Friese taai
en letterkunde, heeft gistermiddag
Izijn ambt aanvaard met een oratie
over: „Friese rechtstaal en vreemd
frecht".
geplaatst en geverfd, een altaarver
hoging werd getimmerd, de muren
gepleisterd. Pater Van Rooyen heeft
het ontwerp voor het houten altaar
gemaakt en de 28-jarige student in
de psychologie, de heer Jan Ibelings,
maakte in gips een beeld van de
Intocht van Jezus in Jeruzalem, dat
naast 't altaar zal worden geplaatst.
Op het altaar komt een processie-
kruis met twee toortsen.
Niet blijvend.
Het staat nog niet vast hoe lang
deze kapel, die aan Maria „Zetel der
Wijsheid" wordt toegewijd, zal blij
ven bestaan. Zij heeft in elk geval
geen blijvend karakter, het is maar
de vraag, wanneer er geld genoeg
zal zijn om een blijvende kapel te
bouwen. De stichting katholieke
studentenzielzorg voelt het bezit van
een blijvende kapel buiten het
„Eigen Huis" als ideaal. Niet alle
katholieke studenten immers zijn
lid van „Sanctus Augustinus". Voor
lopig acht men in de kring der ka
tholieke studenten de stichting van
deze kapel al als een grote verbete
ring en de inwijding, die donderdag
a.s. om 6 uur nam. door de deken
van Leiden zal geschieden, is dan
ook een heugelijk moment in de ge
schiedenis van de studenten-zielzorg
te Leiden.
Op 10 maart a.s. zal le Venraij in
het Gymnasium I.C. Pater Cuniber
tus Sloots o.fun. den dag herdenken,
waarop hij voor 40 jaar te Weert
door mgr. Laurentius Schrijnen, Bis
schop van Roermond tot priester
werd gewijd.
Pater Sloots werd geboren te Lei
den, 5 april 1893, uit een gezin van
8 kinderen, waarvan drie zoons en
een dochter in de Franciskaanse Orde
traden.
Zij gehele priesterleven heeft de
jubilaris doorgebracht in Limburg
en wel 30 jaar te Weert en 10 jaar
te Venraij.
Te Weert was Pater Cunibertus
Archivaris van de Orde van de Ne
derlandse Provincie; hij was tevens
leraar aan het Pensionaat en de
MULO-school vanaf 1919.
Tussen zijn drukke werkzaamhe
den door was hij 30 jaar biechtvader
van het Bisschoppelijk College te
Weert.
De Archivaris heeft de Orde-biblio
theek belangrijk hervormd; deze
is in deze jaren uitgegroeid van 18000
tot 40000 boeken.
De belangrijke uitverkiezing tot lid
van de Nederlandse Maatschappij
voor Letterkunde was een gevolg van
zijn opvallende verdiensten in deze
funktie, evenals zijn benoeming tot
lid van de Rij ks-Commissie voor het
Bibliotheekwezen.
Als schrijver van vele boekwerken
heeft deze priester-jubilaris zijn spo
ren verdiend. Zijn bekendste werken
zijn hiervan wel Haga Mariana, waar
in het hele Middelbaar onderwijs van
de laatste 300 jaren beschreven wordt
met het Bisschoppelijk-college te
Weert als uitgangspunt. Eenzelfde
werk kwam van zijn hand over het
Gymnasium I.C. te Venray, van de
HBS te Heerlen.
Bij de inwoners van Leiden zijn de
volgende werken van de jubilaris
welbekend: „100 jaren Hartebrug-
kerk" en het lijvig boek „500 jaar
Minderbroeders te Leiden". Deze uit
gaven verschenen in de jaren 1936
en 1947.
Verder heeft hij de redaktie ver
zorgd van Franciskaanse tijdschrif
ten o.a. St. Antonius, Tertiaris, enz.
enz. Zelf richtte hij het maandblad
Neerlandia Seraphica op, in Neder
land en daarbuiten, voor de mede
broeders.
Als hoofdredacteur heeft Pater Cu
nibertus thans nog de verzorging van
de „Bijdragen" over de geschiedenis
van de Minderbroeders, waarvan
thans 27 bundels zijn verschenen.
Verder heeft hij nog onderhanden de
bundel over de Minderbroeders in
Maastricht en 100 jaar Derde Orde
Venraij. Toen in 1948 de nieuwe ka-
techismus werd voorgeschreven
greep pater Cunibertus (sedert 1919
in Weert en Venray godsdienst-on
derwijzer aan verschillende MULO
scholen) zijn kans om bij de didacti
sche en pedagogische vernieuwing van
de Katechismus aan te sluiten en er
een commentaar in vraag en ant
woord op te schrijven dat sedert dien
de Nederlandse onderwijswereld
heeft veroverd; in 10 jaren beleefde
het 34 drukken.
Deze zeer eenvoudige zoon van St.-
Frans heeft zijn gehele priesterleven
gewerkt zolang het dag was en
brengt nu met dezelfde Franciskaanse
blijmoedigheid, waarmee hij zijn om
vangrijke publicistische arbeid heeft
verricht, het offer van zijn vroeg
tijdige non-activiteit (om gezond
heidsredenen) voor het onderwijs.
Dagelijks werkt Pater Cunibertus
thans aan zijn geliefde arbeid, welke
hoofdzakelijke bestaat uit: schrijven
van boeken en het redigeren van de
reeds genoemde uitgaven. Gelukkig
kan hy dit deel van zijn arbeid nog
voortzetten.
Doch dit is slechts het wetenschap
pelijk deel van Pater Cunibertus'
rusteloze aktiviteit.
De bevolking van Weert en Venray
heeft hier weinig van bemerkt. Zij
kenden de pater in een andere kwa
liteit, welke zeer hoog wordt ge
waardeerd: als de kindervriend.
Dagelijks ziet Venray alls weers
omstandigheden trotserend deze
vriendelijke pater door de straten
gaan. In zijn hand een wandelstok,
terwijl zijn rechter wijsvinger ver
manend zich richt tot derond om
hem springende jeugd. Is het dan een
wonder, dat vele jongeren hun ge
heimen toevertrouwen en tot hem
gaan om hulp en leiding?
Onberekenbaar veel goeds heeft hij
voor de jeugd gedaan.
Venray en ook Weert zijn grote
dank verschuldigd aan deze priester-
kindervriend. Daarom zullen talloos
velen in Limburg en in den lande
zich met dankbaarheid deze priester
herdenken op zijn 40-jarig priester
feest.
In Franciskaanse eenvoud zal de
dag gevierd worden, intiem in kloos-
terverband. Er zal gelegenheid ge
geven worden tot feliciteren tijdens
een receptie.
Als Pater Cunibertus één stille
hoop mocht koesteren, dan is het
deze, dat zijn vele vrienden zijn al
lerbeste vrienden, de arme kinderen
van Venray, niet zouden vergeten.
Dat zou een echt feest voor hem zijn.
„Zetel der wijsheid"
in „Eigen Huis"
Leiden telt ongeveer 900 katho
lieke studenten, die in een
niet officiële studentenparo
chie verenigd zijn. Het bezit van
een eigen kapel is altijd een
dringend vraagstuk geweest; de
studenten hebben bijvoorbeeld
enige tijd gekerkt in de St. Lode-
wijkskerk aan het Steenschuur.
Sinds deze kerk weer tot paro
chiekerk is verheven, missen de
katholieke studenten een bede
huis, dat zij hun kerk konden
noemen.
In de feestzaal van het „Eigen
Huis" van „Sanctus Augustinus", de
katholieke studentenvereniging,
stond een los altaar, dat het moge
lijk maakte van deze zaal van tijd
tot tijd een kapel te maken. Het be
hoeft geen betoog, dat deze toestand
als bijzonder onbevredigend werd
aangemerkt. Nu heeft men in het
„Eigen Huis" op de tweede verdie-
De student met kalkspatten, die
hier een bank van de nieuwe kapel
schildert, is de heer Jan Ibeiings,
die in gips een beeld maakte van de
intocht van Jezus in Jeruzalem.
(foto: De Leidsche Courant)
ping een zaal ingeruimd, die geheel
als kapel is ingericht. Pater dr. H.
L. M. van Rooyen O.S.C. de studen
tenpastoor, de voor de stichting van
deze kapel hemel en aarde heeft be-
wogen, heeft hier met medewerking1
van actieve studenten de ruimte
brandschoon gemaakt en er zijn'
banken geplaatst, die plaats bieden
aan 140 studenten. Door de bijzón
dere ligging van deze zaal het
zijn lang geleden kamers geweest
was het zelfs mogelijk een zijbeuk
aan te leggen.
Activiteit.
De studenten zijn thans bezig met
de inrichting. De banken worden
Wat nu1
Bliksemloterijen zijn
taboe geworden
Om geen aanleiding meer te geven
tot knoei par tijen, welke in het ver
leden nogal eens voorkwamen, heeft
de minister van justitie besloten, geen
toestemming meer te verlenen voor
bliksem-loterijen. Voortaan zullen
slechts nummerloterijen zijn toege
staan, aldus is van het departement
van justitie vernomen.
Over het algemeen vielen bij
bliksem-loterijen de verkoop en de
uitslag op één dag samen. Men neemt
op het ministerie aan, dat verschei
dene mensen weten op welk lot een
prijs zal vallen. Er werd ook opge
merkt, dat bij de verkoop van loten
ir. enveloppen wel eens iets van
knoeierij is gebleken.
Tegen organisaties, welke bliksem
acties hebben gevoerd, zal in geen
geval een strafvervolging worden in
gesteld. De ongeregeldheden bleven
doorgaans beperkt tot kleinigheden,
welke evenwel toch de minister heb
ben genoopt tot het nemen van deze
maatregelen.
De SUS-krant met zijn geheim
vindt in de ogen van de minister ge
nade. Deze krant toch wordt gratis
verstrekt en vergt geen contra-pres
tatie. De bliksemloterij van het Natio
naal Katholiek Thuisfront en de Ka
tholieke EHBO zullen niet meer te
rugkomen. De geheimen aan deze lo
ten verbonden vindt de minister van
minder onschuldige aard.
SI EM
75 JAAR
De revne-artlst Siem
Nieuwenhuyzen hoopt
16 maart te Den Haag
75 Jaar te worden.
