Il
is te klein
Nieuwe vleugel naar Breestraat
zal de gewenste ruimte bieden
Ook nieuwbouw achter de gasfabriek
100 Geslaagden!
BELL had hel niet kunnen vermoeden
maar dit jaar worden alle wachtenden
350 in getal - nog geholpen
Bell had het niet kunnen vermoeden, dat hij zulke problemen zou schep
pen toen hij de telefoon uitvond, maar de Leidse Centrale is al geruime
tijd te klein. 350 Aspirant-abonnees wachten in de Sleutelstad op aan.
sluiting. Zij worden dit jaar nog allen geholpen, want het aantal nummers
wordt van 10.000 tot 11.000 uitgebreid.
Daar wordt aan gewerkt. In de automatenzaal worden nieuwe kolommen
aan de reeks toegevoegd. De moeilijkheid is echter, dat het getal registers
49 te klein is, dit wil zeggen, dat er niet genoeg „robot-telefonistes"
zijn, die dadelijk alle verbindingen tot stand kunnen brengen. Men kan
een centrale maar niet uitbreiden wat het getal abonnees betreft, zonder
gelijktijdig iets te doen aan de service, die men de abonnees kan verlenen.
De wachtlijst wordt vlug uit de wereld geholpen, maar de moeilijkheden
bij het snel tot stand brengen van de verbindingen blijven en worden zelfs
vergroot U heeft het als u met de telefoon werkt misschien ook wel
eens ervaren, dat het heel lang kan duren vooral op zaterdagmorgen
vóór de kiestoon brommend zijn toestemming geeft.
Hier zit de moeilijkheid van de
Leidse centrale. In de loop van dit
jaar worden 14 nieuwe automatische
dienaressen van de telefoondienst in
de vorm van registers in gebruik ge
steld, maar daarmee zijn de moeilijk
heden nog niet de wereld uit. De
centrale blijft te klein en de nood
kreet luidt dan ook: meer ruimte!
Meer ruimte voor apparaten, die
vele zalen van de telefooncentrale
aan de Boommarkt vullen; andere
zeer belangrijke afdelingen zijn in dit
gebouw gevestigd, er is een teken
kamer, employe's moeten een plaats
hebben en vooral ook de buitendienst
heeft veel ruimte nodig. De PTT heeft
dan ook twee panden (van de accoun
tantsdienst) aan de Breestraat in be
zit, die gesloopt zullen worden en
plaats maken voor een vleugel, die de
centrale tot de Breestraat doortrekt.
Op dit moment kan men ruimer
ademhalen. De kasten, die nu een
plaats hebben gevonden in de gangen,
zullen weer een normaler standpunt
innemen, ruimte komt vrij voor het
bouwen van nieuwe registers en voor
noodzakelijke uitbreiding van de
automatenzaal. Er is echter een zeer
snelle stijging van het aantal abon
nees van de PTT te verwachten.
Groeiende belangstelling.
Niet alleen Leiden, maar ook een
groot deel van de omgeving wordt
bediend door de centrale in Lei
den, in de omgeving groeit de be
langstelling voor de telefoon enorm.
De boeren wensen telefoon in huis,
op afgelrgen boerderijen heeft men
behoefte aan zo'n makkelijk apparaat,
dat de spreekbuis kan zijn naar de
bewoonde wereld. Waar de telefoon
ingang vindt, kunnen ook de winke
liers niet achter blijven. De groei van
de telefoon zal volgens de berekening
van deskundigen in Leiden even
eens een snel verloop hebben. Deze
week hebben wij het structuurplan
gepubliceerd, dat volgens een raming
van Leiden woonruimte moet bieden
aan 250.000 mensen. De telefoon
dienst moet er op vorbereid zijn, dat
er onder deze 250.000 velen zijn, die
zich van de telefoon willen bedie
nen.
Zo was het vroeger, de wind streek
muziek uit de snaren van de telefoon.
Het telefoonnet gaf het landschap een
nieuw perspectief van palen, die naar
de horizon steeds kleiner werden. Nu
vindt u deze bovengrondse telefoon
verbindingen niet veel neer in Ne
derland. Gelukkig maar, want koning
winter verbrak dikwijls met ijzige
hand de verbindingen.
hebben en de PTT zou gaarne direct
aan alle aanvragen voldoen, zo zij
niet met ruimtegebrek en de snelle
groei te kampen had.
Het zal ondanks dit voor de wach
tenden nog een verrassing zijn, dat zij
in de loop van dit jaar nog gehol
pen worden. Uit het feit, dat de te
lefooncentrale zich goed op de hoog
te stelt van de uitbreidingsplannen
van de gemeente en in een nieuwe
wijk nog vóór er mensen wonen al
kabels heeft gelegd, blijkt wel, dat
men iedereen langs de snelste weg wil
helpen.
Ook de grafieken wijzen het uit,
dat het getal telefoonbezitters snel
zal stijgen. Als het zo doorgaat ver
wacht men, dat er in 1970 onder het
hoofdstuk Leiden 23.000 abon-
neer vermeld staan. Dit is meer dan
een verdubbeling in 13 jaar tijd. i
Geen wonder, dat ook de uitbreiding
van het gebouw aan de Boommarkt
verre van voldoende wordt geacht en
dat er vaste plannen bestaan om een
gedeelte van de dienst buiten de
deur te brengen.
Het is de „buitendienst" die hier
voor in aanmerking komt. Voor deze
dienst, die zich bezighoudt met de
telefoons bij de abonnees thuis, met j
de kabelverbindingen naar de cen
trale, met draadomroep, telex etc.
kortom met alles wat zich buiten het
het gebouw aan de Boommarkt be
vindt, gaat men een gebouw plaat
sen achter de gasfabriek aan de Ko
ningstraat. Dit gebouw komt om
het precies aan te geven tussen de
beide hoogspanningsgebouwen in de
buurt van de Groenoordstraat. Eerst!
dan zal men van een voldoende uit-
breiding kunnen spreken, dan ook
eerst zullen de telefoonverbindingen
sneller tot stand kunnen komen, en
zal de abonnee niet klagen, dat hij
zo lang op zijn interlokale verbin
dingen moet wachten.
Service.
Al deze nieuwtjes, die elke huidige
of toekomstige telefoonbezitter zullen
interesseren, hoorden wij van de he
ren J. J. Bijleer en C. W. Louisse van
de PTT toen wij aan de centrale in
Leiden een bezoek brachten. De tele
foondienst wil graag alle service ver
lenen, die zij verlenen kan. Zij heeft
echter zoals nu wel duidelijk zal
zijn, met veel moeilijkheden te kam
pen.
De telefoon is geen luxe meer, zo
als eigenlijk de wasmachine, de brom
fiets en de TV-sets dit niet meer
zijn. Haast iedereen wil telefoon
350 Wachtenden
In Leiden hoor je nog wel eens
over de gebreken van de telefoon
spreken. De Centrale is te klein
zo werd ook in de gemeente
raad gesteld op de wachtlijst
staan 350 abonnees in spé en op
spitsuren moeten de abonnees
lang op hun locale en interlocale
gesprekken wachten.
In de Centrale aan de Boom
markt in Leiden hebben wij een
indruk gekregen van de moeilijk
heden waarmee de telefoondienst
in Leiden te kampen heeft. Om
dat dit centrum van de telefoon
bedrijvigheid zeer interessant is
en ook omdat door een uiteen
zetting van de techniek het dui
delijkst de moeilijkheden om
schreven kunnen worden, treft u
hierbij een beschrijving aan van
de Leidse Centrale.
Veeldradig probleem.
Om u een inzicht te geven in de
problemen van de telefoon hebben de
heren van de dienst een uiteenzet
ting gegeven. Het is geen langdradig
exposé geworden, ook al komen er
veel lange draden aan te pas. De func
tionarissen van de dienst zijn echter
gewend om iets uit te leggen. Er komt
veel bij kijken. Je bent ook niet in
een paar maanden een volleerd tele
foonmonteur. Men rekende ons voor,
dat het een studie van vijf jaar vergt
vóór een jongeman zich monteur kan
noemen. Daar zijn diverse examens
voor nodig en zelfs dan is hij in de
telefoonkunde nog niet uitgestu
deerd.
De ouderen geven onderricht aan
de jongeren en ook daaraan is het te
danken dat onze zegslieden zulk een
deskundige uiteenzetting konden ge
ven.
Populair verteld komt het hierop
neer:
Als u ergens in Leiden de hoorn
van de haak neemt begint een inge
wikkelde apparatuur voor U te wer
ken. Uw signaal gaat via de dubbel
draad, langs één van de vele ka-
De automatenzaal geeft in een in
drukwekkend perspectief 't beeld van
een serie robots, die met eindeloos
gezoem hun werk doen. Mensen, die
deze zaal bezoeken, moeten hard pra
ten om het getik van duizenden con
tacten te kunnen overschreeuwen.
Rechts'staan de registers, die de taak
van de telefonisten overnamen. Uit.
breiding om vluggere verbindingen
tot stand te kunnen brengen is aan
beide zijden nodig.
Een „langdradig" en
„ingewikkeld" probleem
dat tóch interessant is
bels onder de grond er zijn kabels
van 6 cm dik, die 1800 draden ver
enigen naar de centrale. In de ka
bel kunnen zich ook verbindingen
voor de draadomroep, de klokkenin-
stallaties en de telex bevinden. Uw
oproep komt langs de kabel in de ka
belkelder van de centrale.
In deze kelder, die door een wa
terkering beschermd is, bevinden
zich de kabelrekken, waar door
een loden pijp de verbinding tot
stand wordt gebracht met de
hoofdverdeler. In deze kelder gaat
men van de papier-isolatie, die
voor het buitenwerk bij uitstek ge
schikt is, over op andere isolatie.
In de hoofdverdeler worden de
abonnees op hun plaats gezet, alle
draden leiden naar de nummers,
die van 20.000 tot 26.999 naast el
kaar staan opgesteld. Voor de vol
gende 3000 nummers begint men
bij nummer 30.000.
Via deze verdeler komt de oproep
in de automatenzaal, waar achter el
kaar de rijen kolommen staan met op
elke kolom honderd abonnees. In
verband met uw oproep gaan zeven
of acht, soms wel tien zoekers draaien,
rusteloos tasten tot zij de vragende
abonnees hebben gevonden. Zij ge
ven u door aan het register, dat de
kiestoon uitzendt en vervolgens het
gewenste nummer opzoekt. Wij zei
den al, dat voor de Leidse centrale
de voornaamste moeilijkheden liggen
bij deze registers.
Verkeers-opstopping.
Er zijn meer van deze nuttige ap
paraten nodig, anders moet u op
spitsuren „in de rij staan", of beter
u moet wachten tot u met een van de
registers in verbinding komt. Het
heeft weinig zin op zo'n moment te
wachten met de haak in de hand tot
een register vrij is. Beter is het de
hoorn weer op de haak te leggen en
na enige tijd nog eens uw geluk te
beproeven. Het heeft helemaal geen
zin het laatste nummer dat u draait
„vast te houden". U houdt onnodig
het telefoonverkeer tegen, de verbin
ding kan op deze wijze niet sneller
tot stand komen.
Wij kregen nog een betere verge
lijking voor de moeilijkheden van de
centrale. Het is er als op een druk
verkeerspunt, dat te nauwe verbin
dingswegen heeft, het verkeer raakt
in de knoop. 328 Abonnees kunnen te
gelijk oproepen en daarna spreken en
dit alles geldt ook voor de ver
bindingen met andere districten in
Nederland. Ook voor interlocale ver
bindingen zijn de registers nodig.
Nieuwigheden.
De telefooncentrale in Leiden her
bergt nog andere interessante snufjes.
Wij noemen bijvoorbeeld, de draag-
golfkabels die de verbinding van dis
trict naar district tot stand brengen,
zij maken het mogelijk dat over één
dubbelader 48 gesprekken tegelijk
worden gevoerd, in de kabelkelder
liggen ook de kabels voor de inter
lokale gesprekken naar plaatsen in
de omgeving van Leiden, andere ver
bindingen buiten Leiden komen al
leen via Den Haag tot stand. Het kan
voorkomen, dat twee huurlieden, die
toevallig op de grens van telefoon
districten voeren met elkaar gesprek
ken voeren via omwegen, die hun
stemmen langs verschillende centra
les leiden. Aardig is ook de methode,
waarmede de rekening van de abon
nees wordt opgemaakt. De tel-
eenheden worden geregistreerd op de
abonneetellers, die naast elkaar zijn
opgesteld. Geregeld worden van deze
nummerblokken foto's gemaakt, die
in Den Haag bij de telefoonincasso
worden geprojecteerd en in rekening
gebracht.
En hier zijn wij dan meteen bij de
laatste fase in een telefoongesprek
centrale beland.
Hier ziet u een punt, dat belangrijk
moet zijn voor de mensen, die
op telefoon-aansluiting wachten. De
hoofdverdeler, die de nummers in
een rij naast elkaar plaatst, houdt n.l.
op. Maar er wordt gewerkt aan een
nieuw gedeelte, dat u hier in aan
bouw ziet. 1000 Nieuwe nummers
worden aan de 10.000 toegevoegd. De
muur op de achtergrond vormt een
begrenzing, die alleen met de slopers
hamer doorbroken kan worden. Dui
delijk blijkt hoe nijpend de woning
nood voor de telefoondienst is.
Een heer.
Ook de telefoonklant is koning, zo
luidt onze conclusie. Wij hopen, dat
bovenstaande regelen ertoe bijdra
gen, dat de klanten zich ook „heren"
in het telefoonverkeer" zullen tonen,
zolang er nog verkeersproblemen
zijn. En indien wij de dienst nazeg
gen, dat „kort spreken" gewenst is,
zult u begrijpen, dat wij de dames
van deze verkeersregels niet uitzon
deren.
In deze tijd heeft de telefoondienst
een spinneweb van kabels over de
stad uitgespreid, die allen bij dé cen
trale aan de Leidse Boommarkt bij
elkaar komen. U ziet hier de over
gang van grondkabel, die met papier
is geïsoleerd naar loodkabels, die
naar de verdeel kamer leidden. De
verbinding van buiten naar bin
nendienst is tot stand gekomen. Ook
uw nummer zit op één van de vele
„klossen", die hier de kabelkelder
vullen.
29 candidaten
29 middenstandsdiploma's
R.K. Handelsinsthuut
..RIJNLAND"
MIDDENSTAND
HANDELSCORR.
NEDERLANDS
ENGELS, FRANS
BOEKHOUDEN
CONV. ENGELS, FRANS
Lage lesgelden
Bevoegde leerkrachten.
Dir.: J. MEIJS, Rijnzichtweg 24,
Oegstgeest Telef. 20313
ZATERDAG 18 JANUARI 1958r>F t.F.IDSE COURANTPAGINA 7
