S)e ftziclóeSoii/fca/iit
Rode staatsgreep zou een
burgeroorlog veroorzaken
Het rode gevaar
Waarschuwing van Soetan Sjahrir
GRATIS Koopuur
B. DE KONING
Vrachtschip door Indonesische
kanonneerboot opgebracht
De gevaren van de Zuidpool
Hillary nadert
Zuidpool
HOE
wordl
het
weer?
yn-rx
J
GELUKKIG
Eerste officiële daad als burger
diijth
Ik
liéel «top!
Directeur: C M v. HAMERS VEI. JD.
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
VRIJDAG 3 JANUARI 1958
49ste JAARGANG
No. 14299
in het Oosten
Telefoon: Directie Abonn. Drukkerij 20935: Redactie 25594 en 20015; Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs ƒ0.59 p.w., f 2.55 p.mnd., ƒ7.50 p.kwart. Franco p.p. ƒ8.—. Advertenties: 17 ct. p. nun. Telefoontjes 1.50
PAUS EN
POLITIEK
l^e Pausen van Rome hebben
meer dan eens aan po
litiek gedaan soms ten goede, soms
ten kwade. Dit is echter lang verle
den tijd, even lang als de Kerkelijke
Staat.
Maar politiek en politiek is twee;
of men ze bekijkt als eigen staatsbe
leid, of als kerkelijk wereldbeleid.
In de laatste zienswijze doet de Paus
nog steeds aan politiek en geeft hij
wat de bisschoppen doen voor hun
Kerk-provincie aan de wereld
richtlijnen voor het openbare leven
en gedragslijnen voor de christenen
daarbij betrokken, d.w.z. voor ieder
een.
In zijn jongste Kerst-toespraak
heeft Pius XII de plicht van iedere
christen benadrukt mede te werken
aan de ordening van de wereld, ook
in het openbaar of in organisatorisch
verband, zelfs al wordt dat als
machtswellust uitgekreten.
Ziehier de Paus:
Spitsvondige beweringen kun
nen een dergelijke verantwoor
delijkheid niet opheffen. Zij wor
den te berde gebracht als ver
ontschuldigingen om de passivi
teit van sommige christenen te
verbloemen, ofwel zij worden in
gegeven door èen niet-gerecht-
vaardigde afgunst van de tegen
standers, vooral wanneer men
gaat beweren dat onder de acti
viteiten van de christenen in de
wereld machtswellust schuil gaat,
welke vreemd is aan de geest
van Christus, en, dat deze weer
zin opwekt tegen het christelijk
geloof bij hen, die daar toch al
vijandig tegenover staan en dat
deze een gevolg is van tekort
aan vertrouwen op God en Zijn
Almachtige Voorzienigheid „en
dat zij een bijsmaak heeft van
verwaandheid aan de zijde van
het schepsel.
Enigen geven zelfs te kennen
dat het christelijke wijsheid zou
zijn, terug te keren naar de zo
genaamde bescheidenheid van de
catacomben-tij d.
Tegen een dergelijke catacomben-
geest verzet de Paus zich, omdat ér
_geen, enkel terrein is, waar „verbo
den toegang" op staat voor de in
vloedssfeer der christenen om de
goddelijke orde en harmonie in de
wereld te bewaren.
Samenwerking met andersdenken
den moet daarbij worden gezocht.
„Geen werkzaamheid, die zich afzon
dert", maar samenwerking met an
deren „wanneer hun werk en de ver
standhouding met hen zodanig zijn,
dat zij werkelijk de orde en de har
monie in de wereld vooruithelpen".
Maar bij deze „openheid", acht de
Paus ook noodzakelijk „geslotenheid",
om hier twee termen te gebruiken,
die in het Nederlandse katholieke le
ven in zwang zijn, en tot veel mis
verstand, gelucht in enkele periodie
ken, aanleiding geven.
De katholieken zegt Pius
moeten zich vóór alles rekenschap
geven waartoe zij in staat zijn en wat
zij willen; geestelijk en technisch
voorbereid zijn om positieve hulp te
kunnen bieden aan de gemeenschap.
En de Paus vervolgt;
Dit vooropgezet is het onrecht
vaardig om het aan een geest
van „onverdraagzaamheid" en
van afzondering, die men vaak
„Ghetto" noemt, toe te schrijven
als de katholieken er naar stre
ven hun school, hun opvoeding
en vorming van de jeugd te ba
seren op christelijke grondslag,
om katholieke beroepsorganisa
ties op te richten, om de georga
niseerde invloed van de christe
lijke beginselen ook op het ge
bied van de politiek en vakbon
den tot gelding te brengen, wan
neer traditie en de omstandighe
den daartoe noden.
Het was niet alleen de louter
in de lucht hangende christelijke
„gedachte", die in het verleden
in staat was tot het scheppen van
een hogere beschaving, waar de
christelijke naties terecht zo
trots op zijn, maar de handelin
gen waardoor deze „gedachte" in
de werkelijkheid ten uitvoer
werd gebracht, dat wil zeggen:
de wetten, de verordeningen, de
inrichtingen in het leven geroe
pen en bevorderd door mannen
die verknocht waren aan de Kerk
en die onder Haar leiding of al
thans volgens Haar geest werk
ten.
Men zal aanvoeren, dat de traditie
in Nederland wel noodt tot eigen or
ganisatie, maar dat de „omstandig
heden" hier te lande een koers-wij
ziging nodig maken naar de z.g.
doorbraak.
De a.s. verkiezingen voor de Prov.
Staten en de Gemeenteraden hebben
dat wil men wel van ons aanne
men! niet gediend tot inspiratie
voor de pauselijke Kerstrede, voor de
gehele wereld uitgesproken
Niettemin vindt de doorbraak-idee
geen enkele aanmoediging van de
Paus, wanneer hij zegt:
De christelijke werkzaamheid
kan ook nu geen afstand doen
van haar eigen weg en aard, al
leen omdat de een of ander in de
hedendaagse menselijke samen
leving een zogenaamde „plura
listische" gemeenschap ziet, ver
deeldheid in tegenover elkaar
Communisten: „Wij zijn niets van plan"
Politieke kringen in Djakarta zijn gisteren in opschudding geraakt door
een verklaring, di ede voormalige premier Soetan Sjahrir, thans voorzitter
van de Indonesische socialistische partij, zou hebben afgelegd. Volgens het
Indiase dagblad Statesman zou Sjahrir hebben gezegd, dat „een communis
tische greep naar de macht tijdens de afwezigheid van president Soekarno
in Indonesië een burgeroorlog zou veroorzaken".
De minister van voorlichting Soedibjo verklaarde naar aanleiding hier
van: „De verklaring van Sjahrir doet mij herinneren aan de bewering van
Hitier, dat de communisten in Duitsland de Rijksdag in brand hadden ge
stoken, terwijl dit in werkelijkheid door zijn eigen mensen was gedaan".
Het linkse dagblad Bintang Timoer in Djakarta merkte op, dat Sjahrir
kennelijk een tweede „Madioen-affaire" wenste uit te lokken teneinde alle
communisten te liquideren.
GEEN PLANNEN
De ,Madioen-affaire" was een ge
wapende communistische opstand in
1S48 in Madioen, op Oost-Java, een
Gpstand die door het Indonesische
republikeinse leger werd onderdrukt.
De Bintang Timoer schreef dat de
communisten niet het plan koesteren
een staatsgreep" te organiseren.
Donderdag van half 1 tot 1
uur „stempel 8"; van 2 uur
tot half 3 „stempel C".
Elke das één uur
GRATIS KOPEN
KOOPT U RIJK
Leiden Noördwijlc
GOEMAAT
Katwijk Rijnsburp
(Advertentie)
staande opvattingen onverwrik
baar in de verschillende posities,
die zij ingenomen hebben en niet
genegen tot welke samenwerking
dan ook, wanneer deze niet ge
beurt op het zogenaamd „men
selijke vlak".
Wanneer het woordje „mense
lijk" betekent, zoals dat schynt,
een terzijde schuiven van de
godsdienst en van de werkelijke
levenswaarden, dan zal iedere
uitnodiging tot samenwerking
'neerkomen op een verzoek tot
afwijzing van het godsdienstige.
Daarmee kan de christen niet in
stemmen.
)e bisschoppen van Nederland
hebben in hun Mandement in andere
woorden hetzelfde gezegd. Het was
duidelijk genoeg. Misschien dat het
door de Kerstrede van de wereld
herder overduidelijk wordt.
Sjahriir> zei intussen: „Wat in de
Statesman werd gepubliceerd als een
interview, vormde slechts een deel
van een algemeen gesprek, waarin ik
dikwijls antwoord gaf op hypotheti
sche vragen en waarop ik beslist geen
antwoord zou hebben gegeven, als ik
had geweten, dat het zou worden ge
publiceerd".
Soekarno zal op zijn reis naar het
buitenland vergezeld worden door
zijn minister van Buitenlandse Za
ken, Soebandrio, wordt iü Djakarta
vernomen. Men verwacht dat Soe
karno begin volgende week naar In
dia vertrekt.
GEEN LEVERING VAN WAPENS
De legerwoordvoerder in Djakarta,
majoor Harsono, heeft donderdag
verklaard, dat „voorzover hem be
kend was", Zweden het verzoek van
Indonesië om levering van wapens
„op grond van politieke overwegin
gen" van de hand heeft gewezen.
De woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken heeft donderdag gezegd, ',dat.
een Indonesisch verzoek om Ameri-"
kaanse wapens in Washington noff
steeds bestudeerd wordt. Hij gaf ech
ter geen aanwijzing omtrent een mo
gelijke voltooiing van de studie. Het
State Department heeft medegedeeld,
dat Indonesië ongeveer zes maanden
geleden informeel om wapens heeft
gevraagd.
RUBBE R-RIJS T-RUILH AN DEL
Donderdag is de derde zending van
500 ton rijst, die in Singapore met
rubber werd geruild, in Bandjerma-
sin aangekomen. Van de 10.000 ton
rijst, die op grond van de tussen Bor
neo en Singapore gesloten overeen
komst voor 10.000 ton rubber zullen
worden geruild, zullen tegen het ein
de van deze maand 2.500 ton in Band-
jarmasin zijn gearriveerd.
Volgens plaatselijke persberichten
zou thans ook het bestuur van Mid-
den-Sumatra tot ruilhandel zijn over
gegaan. Duizend ton rubber, koffie,
nootmuskaat en kinabast zouden in
de loop van deze week naar Europese
havens worden verscheept. De ex
porteurs in Midden-Sumatra zouden,
aldus deze berichten, toestemming
hbeuen gekregen om hun exportpro-
dukten voor alle soorten andere goe
deren te ruilen, op voorwaarde dat
ten minse een kwart van de door hen
te importeren goederen zal bestaan
uit rijst, krantenpapier, textiel en ge
droogde vis.
Schending van de
vrije zee
Een vrachtschip uit Singapore, de
2777 ton metende „Honesta", is vol
gens uit Singapore ontvangen be
richten in volle zee aangehouden
door een Indonesische kanonneerboot
en opgebracht naar Poeloe Samboe,
een Indonesische marine-station op
ongeveer vijf mijl ten zuiden van
Singapore.
Het schip, dat onder Panamese
vlag voer en gecharterd was door
Lian Sian Handelsmaatschappij te
Singapore was met een lading copra
op weg van Celebes naar zfjn thuis
haven.
De Indonesische marine-attaché in
Singapore, majoor Noerdin, zei Dja
karta om bijzonderheden te hebben
verzocht, doch deze nog niet te heb
ben ontvangen.
richten zou de „Hortesta" inmiddels
weer vrijgegeven zijn. Er is niet be
kend wat met de lading copra is ge
beurd. De Lian Sian Handelsmaat
schappij bevestigde de inbeslagne
ming doch weigerde nadere bijzonder
heden over het incident te verstrek
ken.
EVACUATIE GAAT DOOR
TÊrwijl verscheidene scheepvaart
maatschappijen zich reeds ernstige
zorgen maken over deze schending
van de vrije zee en vrezen, dat dil
afzonderlijke geval een precedent
voor de toekomst zal gaan vormen,
heeft de Indonesische luchtvaart-
Op de ochtend van 30 november 1957 ls de koninklijke onderzoekingsboot
Shackleton in de wateren rond het Zuidpoolgebied tegen een stuk drijfijs
gevaren waardoor er onder de waterlijn een gat in de romp van het schip
kwam. Er deden zich geen persoonlijke ongelukken voor, maar wel liep een
deel van de lading waterschade op. De Shackleton maakte de jaarlijkse
reis naar de Falkland-eilanden en de bijbehorende waarnemingsstations.
Boven: met een sloep werd een pompinstallatie overgebracht van het En
gelse schip Hr Ms Protector, die de Shackleton ook verder begeleidde. On
der: bemanningsleden van de Shackleton mengen cement om de schade zo
goed mogelijk te herstellen.
De Nieuw Zeelandse erpeditie, die
onder leiding van sir Edmund Hil-
maatschappij berichten ontkend, dat n,flr, ?eZ"WP«>'.
de Indonesische reeerine verdere 1 donderda£ haar d<>«I tot op circa 6o
evacuatie van^ïlederlandere doo^Te tUTte ITjZül
lucht zou hebben verboden. Woord- ^im 45 l^iaf «peditie
voerders voor de maatschappij deel-
den mee, dat op nieuwjaarsdag niet
gevlogen is, waarschijnlijk ten gevol
ge van een gebrek aan bemanningen
Men hoopt de vluchten echter vanaf
5 januari te hervatten.
Dit (nimmer bestaat uit 10 pagina's
De evacuatie per schip gaat intus-
De aanhouding zou Om diverse re- sen voort. De .Waterman" heeft gis
>npn 7lin «ïpctnhifvl 7na c hot moido. 0
denen zijn geschied, zoals het weige
ren gehoor te geven aan een bevel
te stoppen, het vervoer van smokkel
waar en het niet gunnen tonen van
bepaalde vereiste documenten.
Volgens gisteravond ontvangen be
teren 750 en de „Tjiluwah" 177 per
sonen naar Singapore gebracht. Van
de 3488 evacués, die sinds het begin
van de repatriëring in- Singapore zijn
aangekomen, zyn er 3014 naar Ne
derland doorgereisd.
\khebTöTtlVyA dekens'
(Aaver tenue
LICHTE VORST
Door verdere drukstijgingen heeft
het hogedrukgebied in de omgeving
van Scandinavië zich verder naar
Midden-Europa uitgebreid. Daar
door bleef ons land in polaire lucht,
waarin door uitstraling de tempera
turen op enkele plaatsen tot 5 gra
den beneden het vriespunt daalden.
Een kleine storing, die donderdag
veel sneeuw in Denemarken veroor
zaakte, trok naar Polen weg.
Een ander neerslaggebied bevindt
zich boven Ierland en de Ierse Zee
en breidt zich langzaam naar Schot
land en Engeland uit. Op de oceaan
speelt de depressie-activiteit zien
ver van het Europese continent af.
Aangezien de luchtdruk in Europa
blijft stijgen, zal in ons land de ko
mende nacht overwegend lichte
vorst optreden. In de loop van de
dag zal bewolking in de hogere ni-
veaux binnendrijven, die samen
hangt met een front bij Ierland.
De neerslagkansen zijn echter tot
de avond gering.
Op Nieuwjaarsdag heeft veldmaarschalk burggraaf Montgomery in de «Empire Hall Olympia" te Londen de
vierde nationale scheepvaart tentoonstelling geopend. Dit was zijn eerste officiële daad als burger na 50 jaar
militaire dienst. De tentoonstelling is de grootste in haar soort in Europa en de prijzen van de ongeveer 300 re-
exposeerde voorwerpen variëren van 100 tot 100.000 gul den. Na de officiële opening maakte de veldmaarschalk
een rondgang over de tentoonstelling en hier ziet men hem bij het kostuum van een kikvorsman. I
Irtienu
'an de dat
1
Mi
i (taj
BLIKGROENTEN
in 4 miniton
klaar op tofel
(Geldig van vrijdagavond tot za-
terdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
LICHTE TOT MATIGE VORST
Droog weer en opklaringen.
Vannacht hier en daar mist en
lichte tot matige vorst. Morgen
overdag temperaturen tot om
het vriespunt. Zwakke of matige,
zuidoostelijke wind.
4 Januari zon op 8.48; onder 16.42;
maan op 15.50; onder 07.06.
Hoogwaterstan len
4 Jan. v.m. 2.10; n.m. 2.25.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI licht bewolkt -17 C.
STOCKHOLM nog niet ontv.
OSLO onbewolkt —12
KOPENHAGEN mist -12
ABERDEEN geheel bew. 8
LONDEN zwaar bew. 2
AMSTERDAM onbewolkt —3
BRUSSEL half bewolkt 1
LUXEJVTBURG licht bew. 3
PARIJS geheel bewolkt 3
j BORDEAUX onbewolkt 1
1 GRENOBLE licht bew. 4
NICE half bewolkt 6
BERLIJN onbewolkt 4
FRANKEORT onbewolkt 2
MüNCHEN sneeuw 1
ZURICH geheel bew. 1
GENèVE mist 1
LOCARNO onbewolkt —5
WENEN geheel bewolkt -3
TNNSBRUCK geh. bew -6
ROME licht bewolkt 4
AJACCIO licht bewolkt 1
MALLORCA onbewolkt 4
Korreltje
Behandel ook de mensen met zacht
heid.