W.J. v.d, Poel maakte 'n prachtige
film over een dorpsgemeenschap
Een documentaire werd geboren
TV-camera's in de Meerburgkerk
10 opname-dagen in Leiderdorp
Welsprekendheid in cantine
van het r.-k. Lyceum Leiden
MOMENTEN UIT DE DOCUMENTAIRE FILM
MAANDAG 16 DECEMBER 1957
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 10
Een voortreffelijke documentaire, wel ke niet het bestaan van de ééndags
vlieg is beschoren, werd door een parochiaan van de Meerburgparochie,
Zoeterwoude-Leiderdorp gemaakt. Deze film heeft zondagmorgen om 10 uur j een klein rolletje voor zijn rekening
Een werkfoto van de film. De camera
man Willy Oldenbroek filmt een
scène, waarin hij kapelaan Keesen
volgt op diens bezoeken in het dorp.
W. J. v. d. Poel, uit Leiderdorp was
samensteller van deze voortreffelijke
documentaire. 400 meter film ging
door zijn handen.
raman een deur binnen te gaan, met
de stethoscoop te luisteren etc. Land
arbeiders moesten van hun werk ge
haald worden.
Moeite
ter inleiding van de uitzending van de Hoogmis in de Meerburgkerk op de
KRO-televisieuitzending gedraaid en tienduizenden hebben op de beeld
buis met de Meerburg-parochie kennis kunnen maken. De film is meer dan
een serie opnamen van gebeurtenissen in een parochie; zij heeft als docu
ment van het kerkelijk leven in een kleine gemeenschap blijvende waarde.
De draaiboekschrijver van deze film, de heer Willem J. v. d. Poel, heeft
ook niet de bedoeling gehad een serie snapshots van de Meerburg-parochie
te maken. Toen hij in de zomer van dit jaar contact opnam met de TV-staf
van de KRO liep hij al met het plan rond een film te maken over de kerk
als het middelpunt van een dorpsgemeenschap.
Zondagmorgen voor
de KRO-televisie
De KRO-mensen waren spoedig
voor dit plan gewonnen, temeer om
dat het naar TV-begrippen geen
„dure" film zou worden.
De heer v. d. Poel had zélf het sce
nario geschreven; hij vond in Den
Haag een cameraman, Willy Olden
broek, die ook dadelijk enthousiast
was voor het maken van deze film.
De KRO stond het materiaal af: ca
mera, 16 mm film, etc. en vele zon
dagen achtereen hebben beide heren
in Leiderdorp deze film van een pa
rochiegemeenschap gemaakt.
Ervaring
De heer W. J. v. d. Poel (42) Is In
dienst van de legervoorlichtings-
dienst. De film, die hij van de paro
chie Leiderdorp maakte is niet zijn
eerste. Hij was spoedig na de oorlog
al in contact met de televisie, en in
de studio's te Bussum heeft hij ge
leerd hóe je een draaiboek moet
schrijven.
Nadat hij né de oorlog een mili
taire opleiding in Engeland had ge
volgd, is hij via de verbindingsdienst
bij de legervoorlichtingsdienst te
recht gekomen. Hij vertelde ons, dat
zijn opleiding eigenlijk in de richting
van de accountancy lag, maar voor
cijfers toonde hij zeer weinig aanleg.
In 1946 heeft hij zich met vrouw en
kinderen gevestigd aan de Lindelaan
te Leiderdorp. Dat hij in de 'afgelo
pen tien jaar geleerd heeft zijn pa
rochie, de Meerburg, te waarderen,
laat deze film duidelijk zien. Hier is
een man aan het woord, die liefde
heeft voor de gemeenschap, waarvan
hij deel uitmaakt.
12 Dagen
De film .,Zij zullen Mijn volk wor
den" is in 'tien opnamedagen en twee
montagedagen gereed gekomen. Toen
de scenarioschrijver en cineast met
hun rolprent gereed waren, hadden
zij 400 meter film geschoten. Na
tuurlijk moest dit materiaal gecou
peerd worden, de schaar heeft uit
eindelijk het filmpje tot 200 meter
d.w.z. 20 minuten filmen terug
gebracht.
Het grootste probleem, zo ver
telde ons de heer v. d. Poel, was wel,
dat wij een film moesten maken met
mensen, die nog nooit gefilmd wa
ren. De meesten dachten, dat zij met
een fotograaf te doen hadden, zij
bleven stokstijf staan. Het kostte de
heer v. d. Poel veel moeite de deel
nemers te bewegen toch „gewoon te
doen". Een andere moeilijkheid was,
dat belangstellenden rond de camera
zwermden zo gauw deze zich op
straat vertoonde.
Met veel kunst- en vliegwerk slaag
de men er soms in de aandacht van
de nieuwsgierigen af te leiden, bijv.
door een „opname" te maken, ter
wijl er geen film in het toestel zat.
Op de film komt ook een scène in
een school voor. De schoolkinderen
zijn echter speciaal voor deze gele
genheid gemobiliseerd, want het was
volop vakantietijd, toen de heer v. d.
Poel deze film maakte. De leerlin
gen zijn echter nooit zo enthousiast
naar school gegaan als op deze va
kantiedag. Moeilijk was het ook de
mensen die gefilmd moesten worden
uit hun werk te halen. Dokter Bake-
ma bijvoorbeeld moest zijn praktijk
onderbreken om even voor de came-
De film werd in Bussum gesyn
chroniseerd, dat wil zeggen, dat het
geluid werd toegevoegd. Het school
meisje, dat volgens het draaiboek een
bijbeltekst spreekt moest door de -
draaiboeksóhrijver van een zusters- ^eP over in de opgang van het kerk-
moeten nemen, n.l. dat van de ge
wonde man. Stomverbaasd hebben
zijn buurtgenoten toegekeken hoe hij
op de hoek Lindelaan-Meidoornstraat
plotseling voor een omgevallen scoo
ter op straat ging liggen.
COMMENTAAR
Onze TV-medewerker schrijft over
deze film:
Levende parochiegemeenschap
Dank zij de KRO-televisie heeft
men kunnen kennis nemen van een
eclit levende parochiegemeenschap.
Het is die van Zoeterwoude-Leider
dorp, waaromtrent de cineast Willejn
J, van der Poel en de cameraman
Willy Oldenbroek, ons met overtui
gend, gevoelig en ongedwongen
commentaar in een beknopte film
documentaire hebben ingelicht. Aar
dig gevonden bijvoorbeeld was het
filmrijm, dat het contrast liet zien
tussen de uitreiking van het dagelijks
brood en het levend Brood in de hei
lige Eucharistie. De toediening van
de Sacramenten werd hier zonder de
vaak voorkomende sentimentaliteit
verbeeld. Het was verbluffend wat
in de korte tijdsduur van slechts
twintig minuten was samengebracht.
Alle vertrouwden uit het burger
lijke en kerkelijke leven van Leider
dorp verschenen met gepaste beschei
denheid op het beeldscherm. Daar
was het gesprekje van de pastoor
met zijn kapelaans, met de dominee,
met de burgemeester en op huisbe
zoek. En waar het zin had liet de pa
rochieherder zich verleiden tot een
spelletje kaart; waar komt dat nog
voor in onze verzakelijkte tijd? Na
tuurlijk was er ook het gesprekscen-
trum; één ervan had in Leiderdorp
kennelijk een teleurstellend verloop,
met betrekking tot de bankenpacht.
Het van vakmanschap en liefde
voor de parochie getuigend filmpje
Nadat zondagmorgen de film over
parochie-gemeenschap en de
Hoogmis in de Meerburgkerk waren
uitgezonden door de K.R.O.-televisie
werd pastoor Kouwenhoven van ver
schillende zijden opgebeld door T.V.-
kijkers, die opgetogen waren over de
uitzending.
Film en Hoogmis kunnen ook in
hoge mate geslaagd genoemd worden.
De deelnemers aan de voorbereidin
gen voor de T.V.-uitzending weten,
dat het succes niet cadeau is gegeven.
Zaterdagavond werden in de Meer
burgkerk de generale repetities voor
deze uitzending gehouden.
Onder leiding van de regisseur
Wim Bary hebben vele technici de
juiste instelling van de camera's be
proefd, de lichtpunten op de juiste
plaats opgesteld en de verdeling in
scènes vastgelegd. Koor, organisten
celebrant en assistenten waren bij
deze camera-repetities aanwezig. Vier
toortsclragertjes, die op het priester
koor zouden worden opgesteld, moes
ten helaas naar huis gestuurd wor
den, omdat zij het zicht van de
camera's op het altaar belemmer
den.. Het koor werd van hoofdaltaar
naar zijaltaar verplaatst. 25 Man
technisch personeel wai:en ook zon
dagmorgen een uur voor de uitzen
ding ^eer aanwezig om alles voor de
opnamen gereed te maken. De kerk
van de Meerburg was geheel gevuld
ten onrechte had dus de pastoor
de vrees uitgesproken, dat de paro
chianen thuis naar de televisie zou
den kijken Voor de opstelling van
een camera was het nodig, dat een
serie plaatsen onbezet bleven. Deze
lege plek kwam enige malen in het
beeld van de televisie, maar gebrek
aan belangstelling was zeker niet de
oorzaak.
Na afloop van de uitzending, heb
ben alle T.V.-mensen in de pastorie
koffie gedronken.
Parochianen in de kerk zullen zich
afgevraagd hebben, waarom de mis
dienaar vóór de preek de kaarsen van
het altaar doofde. Een cameraman
verklaarde, dat dit noodzakelijk is,
omdat de camera tijdens de preek op
één punt gericht blyft staan. Evenals
bij het menselijk oog, zou nadat
de camera geruime tijd op een licht
punt is ingesteld het beeld een
storende donkere vlek vertonen.
school gehaald worden.
„Ze zeiden tegen me: haal jij éven
een meisje uit de zesde klas van een
school. Het is niet „even" gewor-
volk naar de plechtige hoogmis in de
kerk van O. L. Vrouw aan de Rijn
dijk. Pastoor H. Kouwenhoven en
zijn assistenten, met kasuifel en dal
den, het duurde een uur voor ik de matieken van opvallende snit, heb'
- - -ben de liturgische handelingen ver
richt met het gezicht naar de aanwe
zigen gekeerd, hetgeen ook de kijkers
thuis zal hebben getroffen. Practisch
en op de omstandigheden van de tijd
ingesteld was het herderlijk woord
over de stem van Christus, die ook
tot in het fabrieksapostolaat moet
doordringen.
Nog steeds zijn de Misuitzendmgen
van de KRO.-televisie luisterrijk ge
slaagd.
zusters had kunnen duidelijk maken,
wat nu eigenlijk de bedoeling was".
Zeer realistisch is de vechtpartij in
deze film uitgevalL.i, dank zij het
feit, dat men de camera op geringe
snelheid heeft laten draaien. Het re
sultaat is, dat de vechtersbazen el
kaar „oplawaaien" geven, die zeer
„echt" lijken.
De heer v. d. Poel zelf heeft, naast
de dominee, de bakker, de slager, de
koster, de burgemeester etc. ook nog
De -mast met straalzender geplaatst Camera-man in de sterk verlichte
door de P.T.T, Meerliurgkerk.
j (foto: Gerrit Fianen).
De cantine van het R.K. Lyceum
aan de Mariënpoelstraat, die op die
tijd in diepe rust pleegt te verzin
ken, was jl. zaterdagavond vrijwel
tot de laatste plaats bezet met de
jonge mensen, die er andere dagen
hun lunch-in-een-papiertje nuttigen.
De interscholaire contactcommis
sie yaa de Leidse Middelbare scho
len, die een levendig contact in stand
houdt tussen de diverse schoolver
enigingen, had de beschikking ge
kregen over deze cantine, om een
welsprekendheid concours te hou
den voor leerlingen der middelbare
scholen.
Johan Vodegel, de voorzitter van
de I.C.C. verwelkomde namens het
Pastoor Kouwenhoven brevierend in zijn kamer.
De koster laat de klok galmen.
bestuur de aanwezigen en wenste de
deelnemers aan dit concours succes
toe.
Aan het eerste deel van het pro
gramma namen vijf jongelui deel,
die 7 tot 10 minuten moesten spre
ken over een geprepareerd onder
werp. Deze jongens en het meisje
hebben zich moedig op het podium
geplaatst. A. Harteveld met „Mecha
nisering en automatisering", C. van
Leeuwen met „Rock and Roll", Mej.
A. v. d. Berg met „De Ned. Littera
tuur op het wereldpodium". Paul de
Koning met „Stierengevechten in
Spanje" en Jan van Putten met „Is
experimentele poëzie bedrog?" weer
den zich goed, de een wat beter in
voordracht, de ander beter in arti
culatie en houding.
Een waar letterkundig produkt
bracht Paul de Koning met zijn ver
haal over een stierengevecht.
Na de pauze mochten de deelne
mers voor de vuist weg (slechts na
een kwartier voorbereiding) spre
ken over een onderwerp, dat werd
aangewezen. Natuurlijk was het voor
de jongelui dikwijls gemakkelijk om
de lachers op de hand te krijgen met
de veelal lachwekkende onderwer
pen zoals „Het hobbelpaard", „Rock
and Rollkousen", „Van speen tot
fles", „Ochtendgymnastiek", maar
het bleek slechts enkelen gegeven
zulke onderwerpen behoorlijk te
behandelen en de toehoorders in een
vijf minuten, iets te vertellen.
Aan dit programmapunt namen
deel: L. de Koning; R. Groen; Fr. de
Vries; Hugo Jacob; F. Segaar; Koos-
je Kuperis; H. Brousder; Wim Dusée;
H. de Lagreböhl. Terwijl de jury
zich terug trok, hield Albert Labor-
dus de aanwezigen bezig met een
goed uitgevoerde pantomime.
De jury, welke werd gevormd door
Mevr. E. D. Schmidt v. Maren en de
heren A. Apeldoorn; Zeelen; Vos;
T. H. M. Joosten en D. G. Magé, al
len leraren (essen) Nederlands der
diverse scholen, gaf de volgende uit
slag: bij de deelnemers van het ge
prepareerde onderwerp ontving C.
van Leeuwen de eerste prijs, terwijl
mej. Anne' v. d. Berg op de tweede
prijs beslag legde..
Bij de tweede groep werd de eer
ste prijs toegewezen aan Koosje
Kuperis voor haar uitstekende voor
gedragen „Ochtendgymnastiek", Hu-
go s'Jacobs mocht de tweede prijs in
ontvangst nemen.
De prijzen bestonden uit boeken.
Na de prijsuitreiking dankte Joh.
Vodegel de rector van het Lyceum
voor het beschikbaar stellen van de
cantine en de jury voor de mede
werking.
GERDING
voor Kantoorinrichting
voortaanBREESTRAAT11
Stadstram reed op
Breestraat tegen
handkar
Om één uur vanmiddag reed de
stadstram op de Breestraat tegen een
handwagen op, die geladen was met
verwarmingsmateriaal. De wagen
sloeg om en een lange pijp versplin
terde de winkelruit van de opticiën
Paes, waarachter op dit moment een
etaleur, de heer J. Dreef een nieuwe
etalage inrichtte. Gelukkig werd de
etaleur niet geraakt, maar wel werd
hij door glasscherven aan de hand
gewond. Brilmonturen werden door
het glas en de pijp vernield, maar
grote schade werd niet aangericht
omdat de kostbare apparaten op dit
moment nog niet in de vitrine waren
De handwagen werd gedeeltelijk
vernield, gedeelten van radiatoren
en verwarmingsbuizen lagen op de
Breestraat verspreid.
De bestuurder van de handwagen
wilde uitwijken voor de stadstram;
de trambestuurder heeft waarschijn
lijk niet in de gaten gehad, dat pijpen
buiten de laadbak van de wagen uit
staken.