Verklaring Mederlandse rtgeriiig Mislukte start van de Amerikaanse kunstmaan S)e £ddóe(Soti/fca/itt i SOLIDARITEIT Nog niets bekend omtrent de evacuatie uit Indonesië Tijdstip noch duur der repatriëring vastgesteld HEES GEVRAAGD J Nederl. eigendommen mogen niet beschadigd of vernietigd worden Vertrekken op eigen gelegenheid onmogelijk Neergestort viaduct maakte vernietiging groter Eisenhower knapt weer op GRATIS Koopuur B. DE KONING ZATERDAG 7 DECEMBER 1957 49ste JAARGANG No. 14279, Directeur: C M. v. HAMERS VEI D. Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPENGRACB1 32 Telefoon: Directie Abonn. Drukkerij 20935: Redactie 25594 en 20015; Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f 0.59 p.w., ƒ2.55 pjnnd., ƒ7.50 p.kwart Franco p.p f8.—. Advertenties: 17 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 In gezaghebbende kringen is vrijdagavond medegedetid, dat de datum waarop de massa-repatriëring van de 50.000 personen omvattende Neder landse gemeenschap moet beginnen tot op heden nog niet is vastgesteld. In deze kringen deelde men de correspondent van het A.N.P. mede, dat de mogelijke duur van een dergelijke evacuatie ook nog niet bekend is. De minister van voorlichting deelde gisteren mede, dat in principe alle Nederlanders Indonesië moeten verlaten. Hij zei, dat zij niet worden uitge wezen, maar dat hen „vriendelijk verzocht was Indonesië te verlaten". De 12.000 Nederlanders in Djakarta waren over het algemeen van me ning, dat het niets baatte pogingen te doen op eigen gelegenheid te ver trekken. Enkelen, die reeds in het bezit waren van uitreis-vergunningen, poogden zonder resultaat plaats te krijgen in de vliegtuigen van buiten landse maatschappijen, die vrijdag uit Djakarta vertrokken. IN DRIE FASEN. Het immigratiekantoor deelde don derdag mede, dat het vertrek in drie fasen zou moeten geschieden; tot de eerste groep zullen ongeveer 9.000 Nederlanders behoren, die werkloos zijn en die reeds financiële steun van hun regering ontvangen. Deze groep bestaat bijna geheel uit Indo-Euro peanen, die geboren zijn en opgroei den in de tropen. In de eerste fase zouden ook de Nederlanders moeten worden geëvacueerd, wier werkkrin gen zouden kunnen worden ingeno men door Indonesiërs. De Nederlanders, behorend tot de „middenstand", zoals winkeleige naars, zouden in de tweede fase ver trekken en „de andere groepen" daar na. Intussen werd echter in Djakarta bericht, dat de Nederlandse advoca ten, die werken aan het landgerecht te Djakarta, met ingang van vrijdag van hun functies waren ontheven en bevel gekregen hadden zo spoedig mogelijk het land te verlaten. ARRESTATIES. De politie te Djakarta heeft vrijdag twee Nederlandse leidende functio narissen van de Nederlandse handels firma Jacobson van den Berg gearres teerd onder beschuldiging van bele diging van de Indonesische vlag. Zij zouden gepoogd hebben een Indone sische vlag neer te halen, die met een rode vlag boven de gebouwen had ge hangen sedert een groep arbeiders drie dagen geleden de panden had overgenomen. In Djakarta is een waarschuwing uitgegeven door Jusuf Suwondo, het hoofd van het bureau van de open bare aanklager, volgens welke Neder landers, die het land binnenkort ver laten, niet mogen handelen in strijd met de wet, als zij hun eigendommen verkopen of overmaken. Hij zei, dat er berichten waren over gevallen, waarin mensen ongepast gebruik maakten van de gelegenheid van het onmiddellijk vertrek van Nederlan ders. Het was voorgekomendat Neder landse bezittingen waren gekocht, waarvoor in buitenlandse courant moest worden betaald. Tegen beide partijen zouden in dergelijke trans acties strenge maatregelen worden getroffen. VERKLARING VAN SOEKARNO VERWACHT. Naar verwacht wordt zal president Soekarno zaterdag in Surabaja een belangrijke beleidsverklaring afleg gen. Minister Sudibjo heeft vrijdagavond verklaard, dat de regering maatrege len in verscheidene plaatsen zoals het in brand steken van enige Nederland se pakhuizen in Oost-Java, betreurt. Hij zei, dat de regering ook het eigen machtig overnemen van enige Ne derlandse bedrijven ondanks bepaal de instructies van de minister van de fensie om dergelijke activiteiten te vermijden, betreurt. Hij legde er de nadruk op, dat de maatregelen, door het Indonesische volk ondernomen, niet beoogden het vernietigen of schaden van Neder landse eigendommen. Elke actie moet ten doel hebben het beveiligen van die eigendommen in ons eigen belang. De militaire commandant van Ban doeng, luitenant-kolonel Soeprapto, gaf opdracht dat de boycot-actie te gen Nederlanders moet worden be ëindigd. Hij zei, dat de „acties, die tot nu toe waren uitgevoerd, niet de uiting waren van een vijandige ge steltenis tegenover dc Nederlandse bevolking maar tegenover hun rege ring, met haar ouderwetse politiek van het kolonialisme te willen hand haven". De Nederlandse regering heeft gisternamiddag de volgende officiële me dedeling gedaan: „De berichten, welke de Nederlandse regering uit Indonesië bereiken, wyzen in toenemende mate op acties door de Indonesische republiek geleid, bevorderd of toegelaten tegen de Nederlanders en de Nederlandse econo mische activiteiten in Indonesië, maatregelen welke in strijd zijn met de eerste beginselen van het Volkenrecht en de menselijke waardigheid. Daar bij wordt op volstrekt onrechtmachtige wijze beslag gelegd op Nederlands eigendom. Bij haar beleid ten aanzien van deze acties baseert de Neder landse regering zich in de eerste plaats op het welzijn en de veiligheid van or.ze landgenoten in Indonesië. Openbare uitlatingen van Indonesische rege ringspersonen geven de indruk, als zou de Indonesische regering ernaar streven, de Nederlanders op zo kort mogelijke termijn uit Indonesië uit te wijzen, te doen vertrekken of het leven en werken practisch onmogelijk te maken. Hoewel nog niet met zekerheid kon worden vastgesteld, hoever de Indo nesische regering bedoelt te gaan met maatregelen, welke zo diep zullen in grijpen in het Indonesische economische bestel, stelt de Nederlandse rege ring alles in het werk om hen, die Indonesië zullen moeten of willen ver laten, daartoe op korte termijn in staat te stellen. Reeds nu wordt scheeps- ruimte hiervoor gereed .gehouden en de nodige andere materiële voorzie ningen worden getroffen. Ondanks het feit, dat de Indonesische regering sinds geruime tijd nor maal diplomatiek verkeer uitermate bemoeilijkt, zal de Nederlandse rege ring zich tot de Indonesische regering richten teneinde regelingen mogelijk te maken, die voor een ordelijk vertrek noodzakelijk zijn. Zo nodig zal de Nederlandse regering een beroep doen op internationale organisaties, met name het internationale Rode Kruis, teneinde de nodige medewerking te verkrijgen. De Nederlandse regering heeft uiteraard tegen bovenbedoelde maatrege len van de zijde van Indonesië op scherpe wijze geprotesteerd. Daarenboven heeft zij haar permanente vertegenwoordiger bij de Nato instructies gege ven de Nato-raad in spoedzitting bijeen te roepen, teneinde de partners van Nederland in de Nato een uiteenzetting te geven over de situatie en alle maatregelen van solidariteit te vragen, welke de huidige situatie vereisen. Ook buiten het kader van de Nato is een beroep gedaan op verscheidene buitenlandse regeringen". Van .gezaghebbende zijde in Den Haag vernemen wij, dat de Nederlandse regering tot dusverre geen officiële mededeling van de regering in Djakarta heeft ontvangen, dat alle Nederlanders Indonesië zullen moeten verlaten. SUMATRA RUSTIG. Volgens berichten uit verschillen' de steden op Sumatra is de toestand daar „rustig". Het werk op de Nederlandse rub ber-, tabak- en thee-ondernemingen vond op normale wijze voortgang, al dus de berichten. Er is in dat gebied geen boycotac tie, en er zijn geen acties „tot overne ming" van Nederlandse firma's door Indonesische arbeiders. De militaire commandant in Zuid- Sumatra, luitenant-kolonel Barlin heeft een order uitgevaardigd, waar bij overneming van Nederlandse on dernemingen verboden wordt. Hij zei, dat iedere actie slechts genomen zou worden door het militaire commando. Overtredingen van deze order zou den beschouwd worden als misdaden en zouden dienovereenkomstig ge straft worden. SINGAPORE TOT HULP BEREED. Van andere zijde werd vernomen, dat de Nederlandse autoriteiten con tact hebben opgenomen met de „Ro yal Air Froce in Singapore voor het verkrijgen van vliegtuigen voor het vervoeren van Nederlandse onderda nen, in het geval hun evacuatie uit Indonesië noodzakelijk mocht zijn. De Engelse militaire autoriteiten hebben hun medewerking toegezegd voor de ontvangst van de Hollandse „vluchtelingen", die zullen worden ondergebracht in legerkampen. Een woordvoerder van de Qantas- Boac heeft vrijdagavond gezegd, dat de twee maatschappijen de Indonesi sche regering toestemming gevraagd hebben om volgende week vijf extra diensten uit te voeren tussen Singa pore en Djakarta. Nederlandse hirzen onder militair beheer De militaire commandant van Dja karta heeft zaterdag bekend gemaakt, dat alle woonhuizen, die binnenkort door de Nederlandse bewoners zullen worden verlaten, met ingang van vandaag onder militair beheer zullen worden gesteld. „Het is onbevoegde instellingen, organisaties of indivi duele personen verboden deze woon huizen te betrekken", aldus de be kendmaking. Deze maatregel is ge nomen, nadat zich „ongewenste aan- President Eisenhower van de Verenigde Staten heeft een gedeelte van zijn werkzaamheden weer hervat nadat hij onlangs door een lichte beroerte was getroffen. Donderdag werd de eerste foto van hem in zijn werkkamer na zijn ziekte gemaakt tijdens een onderhoud met de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken John Foster Dulles en de nieuw benoemde Ameri kaanse ambassadeur in Saoedi-Arabië, Donald R. Heath (rechts). wijzingen" hadden voorgedaan met betrekking tot Nederlandse huizen en bezittingen. Hij waarschuwde dat te gen overtreders van dit verbod dras tische maatregelen zullen worden ge nomen overeenkomstig de staaat van oorlog en beleg. De woordvoerder van het plaatse lijk militair commando in Djakarta heeft medegedeeld, dat een Neder landse employé van de Koninklijke Paketvaartmaatschappij is gearres teerd, op beschuldiging van een po ging tot het smokkelen van gelden van de maatschappij uit de hoofdstad. Zijn naam werd niet bekend gemaakt. VERBREKING DER DIPLOMA TIEKE BETREKKINGEN. Roeslan Abdulgani, de vice-voorzit- ter van de Nationale Raad, waarvan president Soekarno voorzitter is, zou vandaag een onderhoud hebben met premier Djuanda Kartawidjaje in verband met de voorstellen van de Raad aan de regering om voorberei dingen te treffen tot verbreking der diplomatieke betrekkingen met Ne derland. Naar werd gemeld, zou de Raad twee weken geleden hebben besloten een voorstel daartoe aan de regering te doen. Politieke waarnemers menen, dat het verbreken der diplomatieke be trekkingen „zeer binnenkort" kan worden verwacht. SCHRIJFMACHINES H06(H/oeW9Z TH.3I9S3 Dit nutsmer bestaat uit 12 pagina's Raket ontplofte Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft bekendgemaakt dat gisteren een poging om de Vanguard- raket met de eerste Amerikaanse kunstmaan af te schieten is mislukt. Toen men de raket om 17.45 uur Ne derlandse tijd op het proefterrein te Cape Carnaveral wilde afschieten, ontplofte zij op haar voetstuk. De ontploffing, die met een steekvlam en grote rookontwikkeling gepaard ging, heeft geen slachtoffers geëist. In kringen van het Amerikaanse ministerie van Defensie in Washing ton is gezegd, dat het nu ongeveer een maand zal duren voordat een nieuwe poging kan worden gedaan om de eerste Amerikaanse kunst maan te lanceren. Een woordvoerder van het lance ringshoofdkwartier in Cape Carna veral heeft verklaard dat na twee se conden in de eerste trap van de raket een drukvermindering opgetreden is. „De raket viel op haar voetstuk terug, kantelde en explodeerde", al dus de zegsman. Het duurde twee tot drie minuten voordat de rook was opgetrokken. Waarschijnlijk is aan de startbasis en aan andere raketten die in de buurt stonden geen schade toegebracht door de explosie. De kunstmaan die afgeschoten had moeten worden was ongeveer zo groot als een kleine voetbal. In Cape Carnaveral liggen nog twee van der gelijke kunstmanen klaar om afge schoten te worden. De lancering zou voorafgaan aan het afschieten van een grote Amerikaanse kunstmaan in het begin van het volgende jaar. De Engelse treinramp Het dodencijfer van de treinramp bij Londen is zaterdagmorgen tot 97 gestegen. In de veraiejde trein had Donderdagochtend vroeg werd deze foto gemaakt even buiten het St. John's station in de Londense voorstad mpn nf.„ 4 jaw- e^Vondpn Pn een Lewisham, waar een stoomtrein was ingereden op een stilstaande electrische trein. Het ongeluk gebeurde nabij j een stalen viaduct dat instortte. De foto laat duidelijk zien hoe een deel van het viaduct op de trein is terecht zwaargewonde vrouw was in een gekomen. i ziekenhuis bezweken. Ontsteltenis. Zichtbare ontsteltenis was af te le zen van de gezichten van een twin tigtal functionarissen die op 't mini sterie van Defensie in Washington verzameld waren. Zij konden hun oren niet geloven toen zij vernamen dat de lancering was mislukt. Een woordvoerder van het ministerie ver frommelde de voorbereide tekst, die hij had moeten publiceren als het afschieten geslaagd zou zijn. Eisenhower zeer teleurgesteld. President Eisenhower heeft het ministerie van Defensie gevraagd om een volledig rapport over het mis lukken van de lancering van de eer ste Amerikaanse kunstmaan. De pre sident is, naar zijn perschef Hagerty meedeelde, „zeer teleurgesteld" over het gebeurde. Dr. John Hagen, directeur van het Vanguard-project, heeft vrijdagavond op een persconferentie te Washing ton gezegd, dat niemand precies weet wat het mislukken van de lancerings poging heeft veroorzaakt. Hoewel de mislukking „een ontzag lijke teleurstelling" is zal het Ameri kaanse kunstmaanprogram er in zijn geheel niet door worden vertraagd, aldus Hagen. De Vanguard-raket bestond uit drie delen. Het eerste deel had het geheel 50 km. boven de aarde moeten bren gen. Daarna zouden de overige twee delen van de raket met een snelheid van 5500 kilometer per uur hun tocht omhoog bijna verticaal hebben voort gezet By de mislukte start zijn het eerste en het tweede deel vernield. De poging om de eerste Ameri kaanse aardsatelliet te lanceren werd ondernomen door de marine. Zoals bekend werkt ook de Ameri kaanse landmacht aan een kunst maan. De Amerikaanse minister van Defensie, McElroy gaf de deskundi gen van het leger vorige maand op dracht te trachten een satelliet door middel van een ,Jupiter-C"-raket te lanceren. Doch het leger heeft ten opzichte van de marine een achter stand. (Geldig van zaterdagavond tot zondagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). ZACHT WEER Zwaarbewolkt met nu en dan regen of motregen. Krachtige, tijdelijk harde of stormachtige zuidwestelijke wind. Zacht weer. 8 Dec. zon op 8.37; onder 16.31; maan op 18.08; onder 9.20. 9 Dec. zon op 8.38; onder 16.31; maan op 19.16; onder 10.06. Hoogwaterstanden Het weer in Europa helsinki stockholm kopenhagen ABERDEEN LONDEN amsterdam BRUSSEL LUXEMBURG parijs BORDEAUX GRENOBLE nice berlijn frankfort MüNCHEN zürich GENèVE locarno WENEN INNSBRUCK ajaocio MALLORCA regen 4 regen 5 licht bew. 4 regen 4 geh. bew. 5 geh. bew. 2 geh. bew. —1 mist 2 geh. bew. —3 mist 2 onbew. 5 half bew. 7 goh. bew. 0 geh. bew. 0 half bew. 3 zwaar bew. —2 mist 6 mist 2 onbew. 4 onbew. —9 zwaar bew. 6 licht bew. 6 Vrijdag van 3 tot 3.30 uur „stempel 4". Elke dag één uur CRATIS KOPEN KOOPT u RIJK Leiden Noordwijk GOEMAAT Katwijk Rijnsbure Korreltje Dankbaarheid is geen overbodige luxe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1957 | | pagina 1