S)e Ceix&eSotiAo/nt
Nieuw-Guinea-kwestie voor het forum der naties
Soebandrio
J ziét heel
Azië bedreigd
Soebandrio ziet de veiligheid
geheel Azië in gevaar
van
Nederland denkt aan 'n verenigd
en onafhankelijk Nieuw Guinea
iï*ïïï?i"™ ïan Nlpe,s
De Indonesische
handel mzt
Nederland
De kwestie der wapenleveranties
Spoetnik-
gegevens
Chaufferen
zonder armen
Korreltje
Directeur: C. M. v. HAMERS VEI .D.
Hoofdredacteur: L. C. J RÜÜZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1957
49ste JAARGANG No. 14265
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Uirectte Aboon.. Drukkerij 20935: Redactie 25594 en 20015; Advertenties 20826 Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.59 p.w., 2.55 p.mnd., f3.50 pj,wart Franco p.p f8.—. Advertenties: H et. p. tn.m. Telefoontjes f 1.50
INDONESISCH STANDPUNT.
Soebandrio, de Indonesische minis
ter van Buitenlandse Zaken zei, dat
de Indonesische delegatie bereid is
„een resolutie te aanvaarden die een
„De manifestaties in Indonesië zijn niet alleen op zichzelf ongepast, doch goede werkwijze of een instrument
indien zij bedoeld zouden zijn om te worden gebruikt als argumenten in hetschept om beide partijen bij te staan
debat in de Verenigde Naties, zouden ze een zeer laakbare en ontoelaatbare
poging vormen tot intimidatie van de Algemene Vergadering, die haar oor
niet kan lenen aan een lid, dat zijn wil tracht op te leggen door bedreigin
gen".
Dit zei de Nederlandse afgevaardigde mr. C. W. A. Schürmann, gisteren
in de politieke commissie van de V.N., bij de behandeling van de kwestie
Nieuw-Guinea, over de jongste verklaringen en gebeurtenissen in Indone
sië.
De Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, mr. Soebandrio, die
voor de Nederlandse afgevaardigde aan het woord kwam, betoogde dat zijn, genegeerd wordt, hoofdzakelijk om
regering thans wellicht haar laatste appèl tot de Verenigde Naties richt om j dat de andere partij van mening is
te helpen bij het vinden van een oplossing van het geschil. „Wij zijn hier j dat het zich kan veroorloven een der-
weer naar toe gekomen om te streven naar een oplossing via de Verenigde gelijke houding aan te nemen op ba-
Naties, hoewel het moeilijk te zeggen valt of dit niet de laatste poging in j sis van haar huidige superioriteit
deze richting zal zijn. Het geduld van een volk is niet onuitputtelijk", aldus wat betreft haar fysieke kracht. Dit
bij het vinden van een vreedzame op
lossing van dit geschil, dat reeds te
lang onopgelost is gebleven als een
groeiend gezwel in de betrekkingen
tussen Nederland en Indonesië".
Soebandrio zei ook: „geen enkel
land, dat zichzelf respecteert, zou
kimnen blijven toelaten, dat zijn re
delijk verzoek om onderhandelingen
Soebandrio.
NEDERLANDS STANDPUNT.
De Nederlandse woordvoerder stel
de tegenover de haatcampagne, die
tegen de Nederlanders in Indonesië
is ontketend, dat, ondanks deze be
treurenswaardige gebeurtenissen de
Nederlandse regering niet za' afwij
ken van haar vreedzame koers.
Deze koers is gericht op de bescher
ming van Ned. Nieuw-Guinea en de
bevordering van de vooruitgang en
het welzijn tot het moment en de
Ned. regering zal alles doen wat in
haar macht ligt om dat naderbij te
?flhfTlki°f-fe'r Ned. Nieuw-Guinea te zijner tijd zal
eigen wensen ten aanzien van haar WAncAT1 haar .w +A „ArW„riA„
is een zeer gevaarlijke houding en
zou kunnen leiden tot onvoorziene en
vooruit te lopen op de uitspraak van ongewenste, zelfs explosieve gebeur
de bevolking van Ned. Nieuw-Guinea. tehiSsen op internationaal gebied."
Mocht de bevolking uiteindelijk be-j De minister suggereerde de moge
sluiten dat zij zich wenst aan te slui-1 lijkheid van „het einde niet alleen
ten bij Indonesië, dan zal de Neder
landse regering zich niet tegen deze
wens verzetten".
Hereniging van geheel Nieuw-Guinea.
De Ned. afgevaardigde wees er ech
ter op dat de Ned. regering in haar
taak tekort zou schieten, als zij niet
de mogelijkheid van een veel waar
schijnlijker ontwikkeling onder de
ogen zag, nl. dat de bevolking van
politieke toekomst kan uitspreken.
Het is noch aan Nederland, noch
aan Indonesië of aan wie dan ook,
SPEL OM
NIEUW GUINEA
WEDEROM staan Nederland en In
donesië voor het forum van de
Verenigde Naties om hun rechten te
bepleiten op de souvereiniteit over
Nieuw-Guinea.
Van vorige keren kent men de
wederzijdse standpunten en de we
derzijdse argumenten. In 't kort komt
het hierop neer, dat bij de Ronde
Tafel Conferentie overeengekomen
is, dat de souvereiniteit over Ned.
Oost-Indië aan de Indonesiërs zou
worden overgedragen, doch
0 deze later beslist zou worden
over Nieuw-Guinea. Nu zegt
men in Djakarta: Nieuw-Guinea be
hoort tot het vroegere koloniale be
zit van Nederland, dat werd aange
duid als Ned. Oost-Indië; dit Ned.
Oost-Indië werd aan ons overgedra
gen. Geef ons terstond Nw.-Guinea,
want het is van ons.
Waarop men in Nederland zegt:
Juist omdat Nw.-Guinea niet op één
lijn stond en staat met de rest van
Ned. Oost-Indië, hebben wij een uit
zondering gemaakt voor Nw.-Guinea.
Wij zoudgn er later eens over praten,
maar de Indonesiër? wilden niet
praten; zij eisten. Daar trappen wij
niet in.
Wie nu meent, dat de Ver. Naties
een Salomonsoordeel zullen gaan vel
len, vergist zich. De Algemene Ver
gadering is een politiek lichaam en
neemt politieke beslissingen, nl. be
slissingen, welke voortvloeien uit de
politieke inzichten en belangen van
de verschillende deelnemende lan
den. Wie meer belang heeft bij
vriendschappelijke relaties met In
donesië steunt het Indonesische
standpunt en wie meer heil ziet in
vriendschap met Nederland, zegt, dat
dit laatste land gelijk heeft. Som
mige landen willen de kool en de
geit sparen en onthouden zich van
stemming.
De kwestie wordt op het ogenblik
besproken in de zgn. politieke com
missie van de Ver. Naties. Hier geldt
een gewone meerderheid van stem
men. Daarna komt de zaak in de
Assemblép; daar zijn precies dezelf
de landen vertegenwoordigd als ini
de politieke commissie, alleen de
woordvoerders verschillen. Maar in
de Assemblée geldt een meerderheid
van twee-derde. I
Conclusie: de ingediende resolutie
wordt aanvaard in de politieke com
missie, maar haalt geen twee-derde
meerderheid in de Assemblée.
Resultaat: er gebeurt niets.
De vraag is dan: wat zal Indonesië
gaan doen? Zal het zijn dreigemen
ten waar maken en een koude oorlog
beginnen tegen Nederlandse belan
gen in Indonesië? Het ziet er wel
naar uit. Voor Soekarno is de kwes-
tie-Nieuw-Guinea nl. een welkome
bliksemafleider voor zijn binnen
landse moeilijkheden. Zoals de Ara
bische „solidariteit" alleen op de been
wordt gehouden door de gezamen
lijke haat tegen Israël, zo kan de
noodlijdende Indonesische eenheid
misschien gered worden door een ge
zamenlijke actie tegen Nederland.
Het spel om Nieuw-Guinea wordt
gespeeld met politieke pionnen. Ge-
wensen haar lot te verbinden met de
bevolking van de rest van Nieuw-Gui
nea aan het oosten van de kunstma
tige grens, die thans het westelijke
Nederlandse deel van het eiland
scheidt van het oostelijke Australi
sche deel.
De Ned. vertegenwoordiger las
voorts de onlangs verschenen Ned.-
Australische verklaring inzake de
ontwikkeling van Nieuw-Guinea voor
van onze actieve Indonesische poli
tiek, doch ook van het huidige demo
cratische karakter van Indonesië en
zijn omschakeling in een kaleidos-
coop van verschillende politieke sys
temen. Een dergelijke ontwikkeling
zou de veiligheid van geheel Azië in
gevaar kunnen brengen", zei hij.
Soebandrio betoogde, dat de Indo
nesische politiek nimmer gewijd is
geweest aan het opbouwen van de na
tionale defensie om te waken tegen
mogelijke aanvallen. „Doch als wij
gedwongen worden dit te doen, zijn
wij beslist niet hulpeloos. Als wij on
ze nationale veiligheid bedreigd ach
ten door bondgenootschappen tussen
ONTPLOFFING
IN DE HAVEN VAN NAPELS
Het 2.285 ton metende Italiaanse
vrachtschip „Anna Maria Ievoli" is
uuiwitiAcmig v<ui isieuw-üuiiiea vuur „„i.'
vooruit te lopen op de beslissingen
van de bevolking van de beide delen
van het eiland, die zij te zijner tijd zal
moeten nemen, deze verklaring uit
zicht geeft voor een mogelijk toekom
stige ontwikkeling, die een gezonde
basis zou leggen voor het bestaan van
de bevolking van geheel Nieuw-Gui
nea in de moderne wereld.
Indonesië maakt de bedreiging.
Over de gebeurtenissen van de laat
ste weken in Indonesië zei de Ned.
woordvoerder nog dat dit jaar de In
donesische regering blijkbaar gerede
neerd heeft, dat indien de kwestie
Nieuw-Guinea geen bedreiging voor
de vrede inhield, zij zelf een bedrei
ging zou kunnen veroorzaken. Indien
er sprake is van eèn gevaar voor de
vrede, dan komt dat gevaar niet van
Nederland, maar van Indonesië.
„Ik heb getracht, zo besloot de Ned.
woordvoerder, zijn rede, „aan te to
nen dat het geschil tussen mijn land
en Indonesië niet moet worden gezien
als slechts een ruzie over een eigen
dom, in het bezit, van de een en be
twist door de ander. Wat op het spel
staat is de toekomst van een van de
grootste eilanden ter wereld, het
recht van zijn bevolking haar eigen
weg naar de toekomst te kiezen en de
handhaving van de beginselen, die
het handvest van onze organisatie tot
grondslag zijn".
Volgens de eerste berichten zouden
er talrijke doden zijn.
Door de kracht van de ontploffing
brak het sihip, waarop herstelwerk
zaamheden werden uitgevoerd, in
tweeën, waarna het snel zonk. Stalen
platen werden tot op een plein in de
stad, honderd meter van de ligplaats
van het schip, geslingerd.
bepaalde landen, is één ding zeker:
wij zullen niet rustig blijven afwach
ten, terwijl door anderen over ons lot
wordt beslist, doch wij zullen ons
aanpassen aan de eisen van de nieuwe
situatie."
Tijdens het debat steunden Cuba
en Columbia het juridische stand
punt van Nederland, doch Ceylon,
Rusland, Jordanië en Haiti schaarden
zich achter Indonesië.
INGEDIENDE RESOLUTIE.
Volgens A.F.P. is de tekst van de
resolutie, die bij de V.N. is ingediend
door de Aziatisch-Afrikaanse landen
en Bolivia, als volgt:
„De Algemene Vergadering, gezien
de kwestie Nieuw-Guinea, met grote
bezorgdheid ziende, dat het voortdu
ren van dit politieke geschil waar
schijnlijk de vreedzame ontwikkeling
van dit gebied in gevaar brengt, zich
realiserend, dat een vreedzame op
lossing van dit vraagstuk zonder uit
stel moet worden verkregen:
1) nodigt beide partijen uit hun
pogingen om een oplossing van het
geschil in overeenstemming met de
beginselen van het Handvest der Ver
enigde Naties voort te zetten;
2) verzoekt de secretaris-generaal
de betrokken partijen bij te staan,
wanneer hij het nodig oordeelt voor
de uitvoering van deze resoluties en
aan de dertiende bijeenkomst van de
algemene vergadering rapport uit te
brengen.
De Indonesische monetaire raad
heeft donderdag vier en half uur lang
informeel beraadslaagd over een mo
gelijke verbreking van de handels-
betrekingen met Nederland, in het
geval de huidige debatten in de Ver
enigde Naties over westelijk Nieuw-
Guinea voor Indonesië ongunstig,
mochten uitvallen.
De bijeenkomst werd bijgewoond
door de ministers van financiën, han
del en industrie, en door de gouver
neur van de bank Indonesia.
Intussen heeft een vooraanstaand
lid van de nationalistische partij
voorgesteld om de maatregelen,
welke de regering voornemens is
tegen de Nederlandse belangen in
Indonesië te nemen, ook op andere
buitenlanders toe te passen, „omdat
ook zij de Indonesische economie be
heersen en benadelen".
Dit werd gemeld door het Indone
sische persbureau „Antara".
Ook in Navo-raad
Premier GaiHard heeft de Franse
regering volgende week voor een in
formele zitting bijeengeroepen. Op
deze zitting zullen de Engels-Ameri
kaanse wapenleveranties aan Tunesië
worden besproken.
Doorgaans goedingelichte kringen
te Parijs beschouwen deze kabinets
vergadering als een mogelijke inlei
ding voor directe besprekingen tussen
Frankrijk en Tunesië over de wapen-
kwestie. Premier Gaillard en de on
der-minister van Buitenlandse Zaken
zullen waarschijnlijk volgende week
donderdag in de Nationale Vergade
ring een uiteenzetting geven over de
Tunesische kwestie.
De permanente raad van de NAVO
heeft zich gisteren onder voorzitter
schap van mr. A. baron Bentinck, op
nieuw met de wapenzendingen naar
Tunesië beziggehouden. Na afloop
van de vergadering werd een com
muniqué uitgegeven waarin gezegd
werd dat de besprekingen bevredi
gend waren verlopen; de Amerikaan
se afgevaardigde, Burgess, verklaarde
echter na afloop, dat er geen vorde
ringen waren gemaakt.
De Amerikaanse en Franse minis
ters van Buitenlandse Zaken, die
eveneens over de Tunesische kwestie
spreken, verklaarden dinsdagavond
te zullen streven naar een spoedige
oplossing van de moeilijkheden, maar
verklaarden er nog niet in geslaagd
te zijn de zaak alleszins bevredigend
te regelen. Dulles en Pineau zetten
hun besprekingen morgen voort.
Het Koninklijk bezoek aan Leeuwarden
Veldmaarschalk Montybij zijn afscheid
Dinsdag is op het „Shape"-hoofdkwartier nabij Parijs een diner gegeven
voor de stafleden ter gelegenheid van de 70ste verjaardag van veldmaar
schalk Burggraaf Montgomery van Alamein. Bij zijn aankomst op het hoofd
kwartier werd de 70-jarige veldmaarschalk (rechts) verwelkomd door Ge
neraal Lauris Norstad, commandant van de NA.V.O.-strijdkrachten.
Radio-Moskou heeft woensdagavond j
zijn rij-examen deed op spiegelgladde
straten en in zeer druk middagver-
keer.
De auto, waarin Lundkvist rijdt, ls
speciaal geconstrueerd. Hij stuurt
met zijn voeten, met behulp van een
voetschijf, en kan tegelijkertijd met
meegedeeld, dat alle gegevens, die^Le linkervoet koppelen en schakelen.
- c„ Het gas regelt hij met zijn Imker
door middel van de Sowjet-satellieten schouder, om te remmen drukt hij
zijn verkregen, aan de geleerden der
andere landen zullen worden bekend
gemaakt. Maar de Sowjet-geleerden
moeten de tijd hebben de gegevens te
ontcijferen, hetgeen een moeilijk
werk is, aldus de radio.
„Tass" meldt, dat de Sowjet-Russi-
sche geleerde, dr Jakof Albert, op een
bijeenkomst van natuurkundigen in
de Sowjetacademie van wetenschap
pen heeft verklaard, dat proefnemin
gen, die konden worden genomen na
het lanceren der twee kunstmanen,
hebben aangetoond, dat de oneindige
ruimte geen luchtledig is, doch dat
zich in elke kubieke centimeter hier
van verscheidene duizenden gasdeel-
tjes bevinden.
Volgens Albert zal een aantal leer
stellingen op het gebied van astrofy
sica en geofysica moeten worden her
zien.
Volgens prof. Albert heeft men met
behulp van de tweede Spoetnik ont
dekt, dat er zich op 1.500 tot 1.700 km 1
hoogte een concentratie van negatie- j
ve deeltjes, elektronen, bevindt. De
dichtheid van de deeltjes, die de kos-
mische ruimte vullen, scheen bij de
zon het gfootst te zijn.
Een Zweed, die beide armen mist,
Paul Lundkvist, heeft onlangs zijn
rijbewijs gehaald in een auto zonder
stuurrad. Zijn examinator zei nader
hand, dat Lundkvist een van de vaar
digste rijders was, die hij ooit had ge
zien, en dat ondanks het feit dat hij
zijn borst tegen het instrumenten
bord. Het licht, de ruitenwisser, de
claxon, de starter en de richtingwij
zers bedient hij met de kin. De deur
wordt van buiten met de schouder
geopend en van binnen met de voet
gesloten en met de knie geopend.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
NACHTVORST
(Geldig van donderdagavond
tot vrijdagavond, opgemaakt te
11.15 uur).
LICHTE VORST IN DE NACHT
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk mist en hier en daar
motregen. Vanacht op vele
plaatsen lichte vorst. Morgen
overdag dezelfde temperaturen
als vandaag of iets hogere. Aan
vankelijk weinig wind, later
overwegend matige wind uit
zuidelijke richtingen.
22 Nov. zon op: 8.13; onder: 16.43;
maan op: 8.53; onder: 17.36.
Hoogwaterstanden
22 Nov. v.m. 3.25; n.m. 3.45.
Het weer in Europa
HELSINKI geheel bewolkt 2 C.
De wolkenveldenjDOven het vaste-STOCKHOLM geheel bew. 3
geheel bewolkt 0
land van Europa namen in omvang af. OSLO
In Noord-Duitsland kwamen woens
dag al flinke opklaringen voor. Deze
breidden zich in de afgelopen nacht
over het noorden en midden van Ne
derland uit. Daardoor trad een ster
ke afkoeling op, waarbij de tempera
tuur vanmorgen in Leeuwarden en PARIJS
Soesterberg tot 4 graden onder nul BORDEAUX
daalde. De nachtelijke afkoeling ver-GRENOBLE
oorzaakte hier en daar bewolking, NICE
waardoor de temperatuur in dezeBERLIJN
streken boven het vriespunt bleef. FRANKFORT
I Intussen neemt het continentaleMüNCHEN
hogedrukgebied langzaam in bete-1 ZURICH
kenis af. Gelijktijdig ontwikkelde zich' GENèVE
boven het zeegebied tussen IJsland LOCARNO
en Schotland een nieuwe depressie,INNSBRUCK
onder invloed waarvan zachtere WENEN
Oceaanlucht in de richting van de
Britse eilanden wordt getranspor
teerd. Deze depressie zal later ook
het weer in ons land gaan beïnvloe-
I den. De komende nacht echter zal er
KOPENHAGEN geh. bew.
ABERDEEN licht bewolkt 8
LONDEN geheel bewoikt 4
AMSTERDAM geheel bew. 1
BRUSSEL geheel bewolkt 1
LUXEMBURG geh. bew. 1
- .bij opklaringen op vele plaatsen weer
JWHUAfcin juliana heeft woensdag een informeel bezoek gebracht aan Leeuwarden. Op de foto zien we lichte vorst optreden Het ziet er
H.M. tijdens de ontvangst in het kunstcentrum „Prinsentuin", waar haar door de presidente van de Vrouwelijke evenwel naar uit, dat daarna de tem-
lukkig, dat de Papoea s er geen weet hulpverlening een Hindeloper presenteerblad werd aangeboden. De foto werd gemaakt toen HJVL de Koningin peraturen zowel in de nacht als van
van hebben. het presenteerblad uit handen van mevrouw A. M. C. Mulder—Müller aannam. 1 daag weer hoger zullen worden.
ROME
AJACCIO
geheel bewolkt
geh. bew. 4
geh. bew. 5
half bewolkt 9
onbewolkt 2
onbewolkt 2
geheel bew. 2
motregen 0
geh. bewolkt 3
zwaar bewolkt 3
onbewolkt 5
licht bewolkt 1
zwaar bewolkt 8
geheel bew. 12
Speel niet met het geluk van ande
ren.
