fDe gtemmenpo
s'Avonds bij de begrotingsdebatten
Efficiency in gemeentelijke
huishouding
Er wordt te kwistig met
subsidies omgesprongen
Leidschendam over plan Wilsveen
De jury zal het wel niet bij ruiken hebben gelaten
DONDERDAG 14 NOVEMBER 1957
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
Hoe lang moet een
raadslid zwijgen?
Roes der welvaart.
De eerste spreker in de avondzit
ting, de heer De Hosson (KVP) zei
in een beschouwing over de gemeen
telijke financiën, dat de gemeente
het slachtoffer is geworden van een
te hoog geschatte welvaart. We heb
ben een tijd gekend, waarin weer
#en stemming levesteerde van „waar
om zullen we ons zorgen maken,
liet komt toch wel weer in orde".
Terecht worden in de Memorie van
Antwoord bezorgde geluiden verno
men. Zo snel mogelijk dienen wjj tot
een oplossing van de sombere finan
ciële situatie te komen. Leiden kan
hieraan weinig doen. Wij kunnen
slechts bij onze politieke vrienden in
Den Haag aandringen op maatrege
len, die de oplossing van de moei
lijkheden moeten brengen.
Spr. herinnert er aan, dat in de
roes der welvaart menig verenigings
bestuur niet tevergeefs bij de ge
meente voor subsidie heeft aange
klopt. De verzoeken werden dikwyls
ingewilligd. „De weg terug'' zal een
zware en moeilijk zyn. Hier en daar
en dan niet te drastsch zal een
pas terug noodzakelijk zijn. Spr. gaf
als zijn mening te kennen, dat men
ten aanzien van het verzorgingspeil
niet te zwaar op de overheid moet
steunen. Efficiency in de gemeente
lijke huishouding noemde spr. hoogst
belangrijk. Hij erkende, dat op dit
punt al voortreffelijk werk is gedaan.
Hij wekte het college op deze weg
te blijven volgen, desnoods moet het
in deze ingrijpende maatregelen ne
men.
Tenslotte vroeg spr. zich af, of het
riet mogelijk is ter verbetering van
het financieel beeld tot verkoop van
niet-noodzakelijke eigendommen over
te gaan. Hij vroeg nog even aandacht
voor het uiterlijk van de stad Leiden.
Met de heer Meester is hij van me
ning, dat het aardig zal zijn de fon
tein op de Vismarkt steeds te laten
spuiten. Zo duur zal dit niet zijn.
Met dit kruimelwerk, dat het aan
zien van de stad kan verlevendigen
komt de gemeente niet in strijd met
de bestedingsbeperking.
De heer Stolp (Prot. Chr.) vond
het niet juist, dat de regering nog
steeds vasthoudt aan een rentegam
ma van 4terwijl zij zelf een
woningbouwlening van 6 uit
schrijft. Hoe wil men in Leiden toch
ae kasgelden consolideren? Hij vroeg
hoeveel woningen in 1958 gebouwd
kunnen worden, afgezien van de fi
nanciering. Met belangstelling wacht
hij de resultaten af van het onder
zoek naar eventuele doublures bij de
dienst Sociale Zaken en de Sociale
Raad.
Zwijgplicht.
De heer K. de Bree ging dieper in
op het vraagstuk van de geheimhou
ding. De onderwerpen, die op de ge
heime zittingen zijn besproken, kun
nen voor de raadsleden ook op an
dere bijeenkomsten actueel zijn. Ge
bonden door de zwijgplicht kunnen
zij, indien hen naar bepaalde pro
blemen gevraagd wordt slechts de
schouders ophalen. Naar zijn mening
blijven de raadsleden te lang door
de zwijgplicht gebonden over zaken,
die al lang in behandeling zijn. Hij
drong daarom aan op een tijdige ont
heffing van de zwijgplicht, de mo
tieven, waarmede de zwijgplicht
wordt opgelegd, wenste hij concreter
gesteld te zien en hij hoopte, dat het
college de geheimhouding zo veel
mogelijk zal beperken.
Dr Knol (Prot. Chr.) belichtte de
financiële zijde van de begroting. Hij
zei dat de begroting zo nauw ver
bonden is aan verschillende econo
mische vragen, dat het goed is eerst
de economie van het land in het al
gemeen te bespreken. Spr. ging ver
volgens dieper in op de oorzaken van
de conjunctuur-omslag. Hij zei, dat
de regering de gemeenten gedwongen
heeft de inflatoire tendenz te bevor
deren. Ten aanzien van de positie
der gemeentelijke financiën ziet spr.
enige lichtpunten: de liquiditeit van
Leiden is nog behoorlijk, terwijl een
tekort nog gedekt kan worden uit de
reserves, hoewel men deze maatre
gel slechts node moet toepassen.
Een ander lichtpunt is de ontwik
keling van de rente. Zij vertoont een
dalende lijn.
Niet tomen.
De heer Zunderman (P.v.d.A.)
eveneens over de financiën spre
kend, zei o.m. dat de autonomie van
de gemeenten steeds nauwer be
grensd werd. Hij sprak over de psy
chologische bezwaren van de beste
dingsbeperking. Hij vroeg o.m. bij
het vaststellen van de tarieven voor
gas en elektriciteit met de belangen
van de burgerij rekening te houden.
Efficiency in de bedrijven dient op
gevoerd te worden. Dit geldt ook
voor de gemeentediensten. Ook ver
mindering van het personeel kan er
toe bijdragen de uitgaven te verla
gen. We mogen zeker niet gaan tor
nen aan sociale en culturele voor
zieningen in de gemeente, aldus spr.
Eerder moet men gebruik maken
van belastingverhoging, zodat sterke
schouders de lasten kunnen dragen.
Hij maakte voorts aanmerking op
de interpretatie van de vermakelijk
heidsbelasting, die eerder naar de
letter dan naar de geest wordt uit
gelegd. Bazars voor een goed doel,
filmmiddagen in clubhuizen, speel
tuin-activiteiten worden z.i. ten on
rechte belast.
Geluk.
De heer Portheine (WD) merkte
op, dat ook de zelfwerkzaamheid en
persoonlijke verantwoordelijkheid bij
dragen aan het menselijk geluk. In
antwoord op het betoog van de heer
Zunderman (P.v.d.A.) zegt hij dat
men ook rekening moet houden met
het geluk van de mensen, die de be
lasting moeten betalen.
Zijn fractie is van mening, dat de
openbare nutsbedrijven moeten ren
deren. Saldi van deze bedrijven mo
gen niet gebruikt worden om tekor
ten in de gemeentelijke huishouding
aan te vullen.
De heer Huurman (Prot. Chr.)
wees op de dwingende noodzaak in
dustrieterrein gerede te hebben.
Mr Drijber (WD) meent, dat de
PTT niet alles doet om het aantal
telefoons uit te breiden. In nieuwe
wijken dienen telefooncellen ge
plaatst te worden.
Antwoorden
In zijn antwoord zei de voorzitter
van de Raad, dat ook het college het
niet nodig vindt een extra-commissie
voor de reiniging in te stellen. Het
acht het ook niet nodig de commis
sie voor openbare werken uit te brei
den. Spr. kan zich voorstellen, dat
de heer Meester zijn schaapjes gaar
ne ergens wil onderbrengen, may
dat is geen argument om tot uitbrei
ding over te gaan.
Over de geheimhouding zei de
voorzitter, dat er reden bestaat voor
de bezwaren. Het college kan echter
niet de zwijgplicht opheffen vóór 'n
volgende zitting van de raad is ge
houden. Voortaan zal men aan het
eind van de zitting vaststellen of de
geheimhouding de discussies op de
hele zaak betreft. Hij zal deze kwes
tie nog nader bezien.
Spr. meent dat het goed is, dat
de raad iets meer op de hoogte wordt
gebracht over de uitvoering van
raadsbesluiten. Ook bij de perso
neelsvoorziening wordt rekening ge
houden met bestedingsbeperking. Het
speet spr. dat de heer Zunderman
in het openbaar over het werk van
een bepaalde ambtenaar gesproken
heeft
Het college acht de telefoonaan
sluiting van groot belang. Ook voor
de PTT geldt de bestedingsbeper
king. De Centrale te Leiden is bijna
vol. De directeur van de PTT te
Leiden is ten aanzien hiervan zeer
diligent Spr. hoopt, dat het Pilgrim
huisje in het voorjaar van het vol
gend jaar gereed zal zijn.
Aangstig beeld
Wethouder Van der Kwaak zei,
dat we allen zitten met de vraag
hoe we in 1958 de weg moeten vin
den. Het zelfbestuur van de gemeen
ten is volkomen geblokkeerd. De ge
meenten hebben in 1956 19 procent
meer geïnvesteerd. Het particulier
bedrijf laat echter een stijging van
34 procent zien. Het Rijk tenslotte
toont de grootste stijging in inves
teringen. Leiden heeft zeker geen
over-investering laten zien. Spreker
was het er mee eens, dat kasgeld
schulden een angstig beeld kunnen
oproepen. 1 november jl. was de kas
geldschuld van de Nederlandse ge
meenten zou echter niet meer dan 660
miljoen mogen bedragen. Het voor
schrift slechts leningen van 414 Pc*.
te mogen sluiten zet een rem op alle
activiteiten der gemeente. Spreker
betreurt dit. Men heeft een lening
van 20 miljoen tegen 5 pet moeten
laten lopen, en dat terwijl de rege
ring zelf een lening van 6 pet. uit
schrijft.
Woningbouw
De financiering van de woning
bouw zal het Rijk voor zijn rekening
nemen. Het college is hier niet ge
rust op. De regering beschikt nu over
een bedrag van 586 miljoen gulden.
Men heeft zich voorgesteld 40.000
woningen te bouwen. Daar heeft men
minstens 720 miljoen voor nodig.
Waar krijgen de gemeenten het geld
van om bouwrijp maken, straataan-
leg etc. Boven dit bedrag zijn nog
enkele honderden miljoenen guldens
nodig.
Uit het verdere betoog van de wet
houder bleek, dat Leiden nog een
uitkering heeft gekregen voor de
bouw van 134 woningen.
Betreffende de subjectieve verho
ging zei spr., dat hij goede hoop heeft
dat de uitkeringen over 1956 en '57
elk voor een half miljoen nog
plaats zullen vinden. Spreker zei nog
dat de vondsten van aardgas in Zuid-
Holland zo enorm zijn, dat zij in 1958
een belangrijke uitbreiding aan de
gasvoorziening kunnen geven. De ge
meentelijke energiebedrijven van
Leiden zullen in de komende maan
den voor belangrijke investeringen
geplaatst worden.
Wethouder Van der Kwaak sprak
ook over de kern-energiecentrales.
Men moet hierover niet te optimis
tisch zijn.
Tarieven
Het college heeft op het gebied
van de tarieven der nutsbedrijven
nog geen standpunt bepaald. De winst
van de electriciteit en gasbedrijven
is in vergelijking met andere jaren
niet in overeenstemming met de stij
ging der productie.
De wethouder zei, dat de ambte
naar voor de omzetbelasting richt
lijnen van de gemeente volgt. Iedere
vereniging dit tot de heer Zunder
man vindt zijn eigen werk het
belangrijkst.
Gemeenteraad van Oegstgeest
Gisteravond kwam de raad van
Oegstgeest in openbare vergadering,
onder voorzitterschap van burg. H.
L. du Boeuff, bijeen, ter behandeling
van de gemeentebegroting 1958.
Na de opening werd eerst goedge
keurd de begroting van het H. Geest
armbestuur en daarna kwam in be
handeling begroting Maatschappelijk
Werk, welke aangaf 89.400.Mr
Slingerberg had verwacht, dat deze
begroting, na alle sociale voorzienin
gen wel zou dalen, doch spreker ziet
een steeds stijgende lijn.
Weth. Den Ouden wees op de ho
gere kosten van verpleging en sana
torium-opname.
Algemene beschouwingen werden
niet gehouden, doch in verband met
de bestedingsbeperking vroeg mevr.
Smits voorrang voor bouw 2de open
bare school. De heer Van Welsen
wees op de noodzakelijke verbreding
Warmonderweg en vroeg of de on
derhandelingen met Leiden zijn be
ëindigd.
De heer van Mameren zag gaarne
dat aanleg sporevelden prevaleerde.
De voorzitter antwoordde, dat als
kapitaal kan worden aangetrokken,
eerst die werken zullen worden uit
gevoerd die productief en het meest
gewenst zijn. Over- de verbreding
Warmonderweg is men met Leiden
ongeveer tot overeenstemming geko
men. Hierna werden de ingekomen
subsidie-voorstellen behandeld. B. en
w. wilden al deze verzoeken afwij
zen. Er wordt naar hun mening al
te gemakkelijk een beroep gedaan op
de overheidskassen en kwijnt tot
particulier initiatief.
Schoolpsychologisch onderzoek
Verzoek van het bestuur Hofdyck-
school en r.k. jongensschool om gehe
le of gedeeltelijke vergoeding van de
kosten van psychologische onderzoek
der leerlingen van de hoogste klas
sen. Dit schoolpsychologisch onder
zoek kan een verkeerde schoolkeuze
voorkomen, en heeft de overheid
inderdaad enige belang bij een der
gelijk onderzoek.
Wanneer alle scholen met hun
hoogste klassen aan een dergelijk on
derzoek mee zouden doen was daar
mee per jaar een bedrag gemoeid
van 2750. B. en w. zijn tegen inwil
liging van het verzoek.
Mr Bergmeijer merkt op, dat de
overheid er is voor de gemeentena
ren. In het algemeen meent spr. dat
er juist veel initiatief is. De algeme
ne subsidies zijn niet hoog. Wat de
(31)
gemeente aan culturele subsidies
verleent is belachelijk. De k.v.p.-
fractie zal alle subsidie-aanvragen
op hun meritie beoordelen.
De heer van Weizen meent dat be
paalde verzoeken wel moeten wor
den toegestaan.
Mevr. Smit zegt dat er geen sprake
is van kwijnende particulier initia
tief. Het bloeit juist en is niet bij te
houden. Spreekster beschouwt de
nieuwe aanvragen om subsidie als
kinderen die pas ter wereld komen
en die hulp nodig hebben.
Mr Slihgenberg kan zich geheel
met de afwijzende voorstellen van b.
en w. verenigen en zou alle subsidies
op de korrel willen nemen of er mo
gelijk niet kunnen worden afge
schaft.
Weth. Simon Thomas zegt dat in
verband met rijks financiën de rege
ring tracht haar uitgaven te verla
gen en heeft dit ook gevraagd aan
de besturen van provincie en ge
meente.
Mr Bergmeyer meent, dat een slui
tende begroting altijd nog geen
ideaal betekent. De ondervinding
heeft dit geleerd.
Over het voorstel tot psychologisch
onderzoek staakten de stemmen, zo
dat daarover in een volgende verga
dering weer moet worden gestemd.
Verzoek van het bestuur der r.k.
meisjesschool om subsidie in de kos
ten van het schoolzwemmen, wordt
na korte bespreking afgewezen. Die
onkosten moeten eventueel uit de
gewone vergoeding worden bestre
den.
Aangaande het verzoek van de
Commissie voor Huishoudelijke en
Gezinsvoorlichting om de subsidies
van 150.op 300.te brengen,
zegt mevr. Smit, dat deze commissie
op verzoek van het gemeentebestuur
drie en twintig jaar geleden is inge
steld en veel nuttig werk verricht
Met 9 tegen 5 stemmen werd de sub
side verhoogd.
Door de Nederl. Amateur Unie en
door het Werkverband Katholiek
Amateurtoneel wordt een subsidie
gevraagd van 25.per toneelver
eniging in de gemeente.
De heer Kerkhoff meent als de
plaatselijke toneelverenigingen lid
van een der genoemde organisaties
zijn, deze subsidie moet worden ver
leend.
B. en w. zullen hierna informeren
Het gemeentebestuur van Leidschendam meent, dat de wijzigingen van
het plan Wilsveen naar aanleiding van de bezwaren voor de aardoliewin
ning, die het eerste concept opleverde, de merites van dit oorspronkelijke
plan niet aantast.
In een nota aan de gemeenteraad wordt vastgesteld, dat het gewijzigde
plan Wilsveen de gemeente Leidschendam zelfs 145 ha. minder grondgebied
zal kosten en dat de aardoliewinning in het gebied van de Zoetermeerse
Meerpolder zelfs mogelijk zal maken, dat de plannen, daar tuinbouw te
gaan beoefenen, worden gerealiseerd.
Door de exploitatie van aardolie in deze polder zal deze namelijk niet
meer geschikt zijn voor akkerbouw en veeteelt, maar door het aanleggen
van verharde wegen met het oog op de oliewinning des te meer voor de
tuinbouw.
Over het plan Reyens wordt opgemerkt, dat B. en W. van Leidschendam
daarvan nog niet anders dan door de pers vernomen hebben. Gezien de
rechten van de Nederlandse Aardolie Maatschappij zal dit plan, naar de
mening van B. en W. van Leidschendam, ook moeten worden herzien. Ten
opzichte van het plan Reyens wordt daarom nog een afwachtende houding
aangenomen.
en wordt over dit verzoek in een
volgende vergadering beslist.
Verzoek van de Centrale Kerke-
vormde Jeugdraad een subsidie van
4000.in verband o.m. met de aan
stelling van een beroeps-jeugdwerk
leider.
De heer Oosterom is er in beginsel
niet voor een kerkgenootschap sub
sidie te verlenen, doch zou de sub
side aan de gezamenlijke jeugdver
enigingen willen verhogen tot ƒ4000.
De heer van Kerkhoff zegt, dat het
verzoek zijn volle sympathie heeft en
zouden andere jeugdgroepen op
voorwaarde van aanstelling ener
beroepsjeugdleider ook deze subsi
die moeten verkrijgen.
Particuliere offers.
De heer Van Weizen schetste de
vele particuliere offers die zijn ge
bracht. Er wordt verder serieus ge
werkt. Spr. zou een subsidie van
ƒ2000 willen verlenen.
De heer Van Mameren toont zich
voorstander van inwilligging van
het verzoek.
De heer Van der Voort wijst op de
consequenties indien het verzoek
mocht worden ingewilligd.
Na repliek van b. en w. zou de
heer v. Kerkhof liever nog een jaar
willen wachten.
In stemming gebracht wordt het
voorstel van ƒ4000.subsidie; aan
genomen met 86 stem .en.
Verzoek Maatschappij van Toon
kunst te Leiden om een subsidie over
1957 van 1125 en voor 1958 van
5400. B. en w. staan over dit ver
zoek eveneens afwijzend.
Mr Bergmeijer meent dat b. en w.
hebben verzuimd nadere inlichtingen
aan het bestuur te vragen.
Het niet meegaan met deze aan
vrage zou steunen op andere ge
meente zijn. 225 leerlingen uit Oegst
geest bezoeken de muziekschool.
ïfrevr. Smit verdedigt het verzoek
en zou de Maatschappij voor 1958
1125 subsidie willen geven.
Met 8 tegen 6 stemmen wordt het
voorstel om 5400 subsidie te verle
nen verworpen eveneens het voorstel
van 1125 subsidie.
De Openbare Leeszaal en Biblio
theek Reuvens vraagt een subsidie
van 3000.
De heer v. Kerkhoff wees op de
commerciële inslag van Reuvens. Ve
le boeken die daar aanwezig zijn kan
men ook bekomen in onze plaatselij
ke bibliotheken en kath. bibliotheek
en leeszaal te Leiden.
Wil men subsidiëren dan moet men
dit op de eerste plaats onze eigen bi
bliotheken doen. Een voorstel van
mevr. Smit om 1000 subsidie te ver
lenen werd niet ondersteund,
Mr Bergmeijer is voor inwilliging
van het verzoek der diaconie der
Hervormde gemeente om 750 sub
ydie in verband met aanstellen van
aen maatschappelijk werkster.
De heer v. Kerkhoff wijst er op,
dat, wanneer op dit verzoek gunstig
wordt beslist, er ook de gelegenheid
is geopend voor andere kerkelijke
richtingen.
Het verzoek wordt met 8 tegen 5
stemmen aangenomen.
Aan het Rijnlands Lyceum wordt
een subsidie verleend van ƒ535.
De behandeling der begrotingsarti
kelen leverde weinig commentaar.
GEM. AANKONDIGING
UITBREIDINGSPLAN.
De Burgemeester van Leiden
brengt ter openbare kennis, dat met
ingang van 15 november 1957 tot en
met 28 november 1957 ter gemeente
secretarie, afdeling Openbare Wer
ken (Stadhuis, kamer 111) voor een
ieder ter inzage zal liggen een plan
van uitbreiding met betrekking tot
gronden, gelegen ten zuiden van de
Slaagh- of Stinksloot, ten westen van
de Zijl, ten noorden van de Timor-
straat en de Ringkade,. ten noorden
van de Lage Rijndijk, de Herensingel
en de Maresingel en ten oosten van
de verbindingsweg naar de gasfa
briek, nader aangegeven op de kaart
gemerkt KUc-1570 (partieel uitbrei
dingsplan „Leiden-noord" 1957), met
bijbehorende bebouwingsvoorschrif
ten, een en ander vastgesteld door
de Gemeenteraad bij besluit van 4
november 1957 met intrekking van
het partiële uitbreidingsplan „Lei
den-noord", vastgesteld bij raadsbe
sluit van 11 juli 1947, zoals dit is her
zien bij raadsbeluit van 4 februari
1952 en van 3 november 1952.
Leiden, 13 november 1957.
De Burgemeester voornoemd,
F. H. VAN KINSCHOT.
UITBREIDINGSPLAN
De Burgemeester van Leiden
brengt ter openbare kennis, dat met
ingang van 15 november 1957 tot en
met 28 november 1957 ter gemeente
secretarie, afdeling Openbare Wer
ken (Stadhuis, kaaner 111), voor een
ieder ter inzage zal liggen een plan
van uitbreiding met betrekking tot
gronden, gelegen ten zuidwesten van
de Maredijk, ten noordwesten en een
gedeelte ten zuidoosten van de Boer-
haavelaan, ten noordwesten van de
bestaande bebouwing langs de noord
oostzijde van de Rijnsburgerweg en
ten zuidoosten van de Houtlaan, na
der aangegeven op de kaart gemerkt
Kük-1533 (partieel uitbreidingsplan
Leiden-Houtkwartier-noord), met bij
behorende bebouwingsvoorschriften,
een en ander vastgesteld door de Ge
meenteraad bij besluit van 4 novem
ber 1957 met intrekking van een ge
deelte van het uitbreidingsplan van
6 november 1933, sedert gewijzigd,
en van een gedeelte van het partiële
uitbreidingsplan „Leiden-Boerhaave-
laa/n" vastgesteld bij raadsbesluit van
26 september 1955.
Leiden, 13 november 1957.
De Burgemeester voornoemd,
F. H. VAN KINSCHOT.
MOEDER DOODDE HAAR BABY.
Het gerechtshof te Arnhem heeft
vandaag de 29-jarige huisvrouw G.
H. P. uit Oosterbeek wegens moord
op haar zoontje van drie maanden
veroordeeld tot een gevangenisstraf
van vier jaar voorwaardelijk met af
trek, alsmede voorwaardelijke ter be
schikking stelling van de regering.
De vrouw heeft bekend op 16 maart
1953 haar kind in een put te hebben
verdronken. De misdaad kwam aan
het licht na een onderzoek dat volgde
op een controle van het bevolkings
bureau van de gemeente Renkum.
In Hotel Krasnapolsky te Amsterdam begon woensdag ochtend de zevende nationale competitie van de Ne
derlandse Bartenders Club. De foto laat zien hoe een van de leden van de jury een aantal cocktails beoordeelt
op de geur.
