I
Ontwerp voor een maanreis
IS GEEN SLAG IN DE RUIMTE
ZATERDAG 26 OKTOBER 1957DE LEIDSE COURANT PAGINA 7
Het „WIEL" als springplak
gINNEN 10 a 15 JAAR zullen de mensen naar de he
mel opzien en een vreemde maan van horizon naar
horizon zien spoeden. Het is 'n kunstmaan, vele malen
groter dan de „Spoetnik", die werkelijk de eerste
slap in de richting van de reizen door het heelal zal
plaatsen. Op het eerste gezicht zal men het hemel
lichaam kunnen houden voor een nieuw soort straal
jager, maar iedere 12 uur zal men het opnieuw zien,
een mensen-leeftijd lang.
Spoedig zal het als ruimte-station even normaal
bezien worden als de echte maan. Enige jaren na zijn
verschijning, zal een ruimteschip op de maan landen,
maar ook dat zal een alledaagse gebeurtenis worden.
Mars, Venus en andere planeten zullen volgen als doe
len voor de ruimteschepen, die tegen die tijd een mas
saproduct zullen zijn.
Dit zijn geen droombeelden: ernstige geleerden wer
ken nu aan ontwerpen, die gerealiseerd kunnen wor
den bij de huidige stand van de wetenschap.
De tijd is rijp voor ruimtevaart. De wetenschap bijv.
is zeer ver gevorderd waar het gerichte projectielen
betreft. De foto Iaat de vlucht van een bestuurbaar
raket zien, gefotografeerd uit een vliegtuig hoog boven
de wolken.
De Spoetnik en de Amerikaanse kunstmanen die nog
in de maak zijn worden niet voor niets gefabriceerd
en afgeschoten. De projecten hebben misschien mili
taire betekenis, maar toch werken de geleerden op de
eerste plaats omdat zij menen, dat voor de mens de
tijd rijp is de ontdekkingsreis door het heelal te be
ginnen. Feitelijk had Columbus het bij zijn reis naar
Amerika veel moeilijker dan de moderne avonturiers
die een greep naar de maan doen. Columbus wist niet
méér dan, dat de aarde rond is; de moderne mens kent
afstand tot, grootte en aantrekkingskracht van - de
maan. Hij beschikt over de natuurkundige gegevens,
die van een sprong in het heelal, geen slag in de ruimte
maken. De eerste springplank voor deze sprong zal
ongetwijfeld zijn het ruimtestation een satelliet van
de aarde die volgens berekeningen van dr Wernher
von Braun, de uitvinder van de V-2, 1700 kilometer
boven de aardbodem zal zweven; ruimteschepen zullen
hier gebouwd worden op een plaats waar de zwaarte
kracht van de aarde practisch overwonnen is. De ma--
terialen zullen worden aangevoerd door kleinere ruim
tevaartuigen. Dr von Braun stelt zich voor, dat de
vooruit gefabriceerde onderdelen voor de zwevende
luchthaven door raketschepen gebracht worden. Het
station zal waarschijnlijk de vorm krijgen van een
enorm wiel met een doorsnede van 75 meter. Het zal
zachtjes in de rondte draaien en de 80 a 100 kunst
maanbewoners zullen in de rand van dit wiel leven en
werken. We zullen hopen dat de mensheid tegen die
tijd van eendrachtig samenwerken is toegekomen,
want dit wiel zou ook voor de oorlogvoering van door
slaggevende betekenis kunnen zijn. Met krachtige te
lescoop-camera's zouden de „wiel-bewoners" gedetail
leerde foto's van elke plaats op aarde kunnen maken.
-Zij zouden een ijzeren gordijn op kunnen lichten, het
doel er niet toe, waar het neergelaten is.
Maar laten wij in dit toekomstbeeld, dat grotendeels
berust op gegevens van Wernher von Braun, thans
werkzaam in de U.S.A., optimisme betrachten en eens
zien, welke maatregelen de mens moet nemen om in
het bezit van een werkelijk bruikbare satelliet te
komen.
AflEN ZAL ZICH AFVRAGEN hoe men het gevaarte
van honderd meter in doorsnee op zijn plaats zal
kunnen krijgen; men begrijpt, dat hier ook een van de
moeilijkse punten in deze affaire aangesneden wordt.
De heer Von Braun, die het ontwerp als een serieuze
studie heeft ingediend, laat zich over deze étappe niet
in details uit. In het algemeen stelt hij, dat bemande
raketten de onderdelen voor dit wiel buiten de damp
kring zullen brengen. Werklieden in ruimtpakken zet
ten de onderdelen in elkaar, tot een geperfectioneerd
station, beschikkend over een elektrische centrak
vele kostbare meetinstrumenten, radio etc. gereed is
Het is een ware fabriek, waarin specialisten 80 a 100
in getal dagwerk vinden.
Ruimteschepen zullen af en aan vliegen en in dit
centrum worden de voorbereidingen getrfofen voor
een eerste vlucht naar de maan. Op deze wijze kan
men een vlucht van satelliet tot satelliet maken. De
medische zijde van „space-traveling" zoals het door
de Amerikanen genoemd wordt is een zeer belang
rijke. Men moet rekening houden met bet startpro
bleem, het gewicht van de ledematen wordt vele ma
len vergroot bij een vermeerdering van de snelheid,
de hitte zal snel stijgen door de lucht die langs de
wand strijkt, de ruimte-reizigers moeten voorzien zijn
van zuurstof-tanks en zij behoren ook rekening te hou
den met de gewichteloosheid, indien zij zich eenmaal
in de vrije ruimte bevinden. Zelfs meent men, dat het
ontbreken van gewicht invloed kan uitoefenen op
bloedsmoloop, ademhaling, enz. Geen wonder, dat ook
dit onderdeel van de ruimtevaart ernstig onderzocht
wordt.
De vlieghaven van de maan: op de grond staan In een
verlaten landschap een groep raketten klaar om te
vertrekken; hier is geen plantengroei mogelijk. Andere
ruimteschepen zijn reeds onderweg naar de aarde.
Men heeft berekend, dat het tochtje heen en weer naar
de aarde (766.000 kilometer) ongeveer in tien dagen
kan geschieden. Hoewel de maan dertien maal kleiner
is dan de aarde, heeft zij bergen die hoger reiken dan
de Himalaja en omdat er geen wind en geen water is,
verdwijnen deze bergen ook nimmer. De hemel is
zwart, maar de helderheid van de aarde (13 x zo groot
als wij de maan zien) is zeer groot en in tegenstel
ling met de maan gezien van de aarde kan men
haar om haar as zien draaien.
|7EN VRAAG die ook velen intrigeert is: wat zullen
*-• wij op de maan aantreffen? De eerste bezoekers
aan deze satelliet van de aarde kunnen zeker niet op
een dichte plantengroei rekenen. Voorzover de tele
scopen het nu bezien kunnen is de bodem van de maan
practisch kaal. Chemisch is er sterke overeenkomst
tussen de beide hemellichamen. Het is wel zeker, dat
dezelfde mineralen, die op onze planeet voorkomen
ook op de maan aangetroffen worden. Met het voort
schrijden van de tijd wordt het steeds moeilijker voor
de aardbewoners delfstoffen uit de grond op te diepen.
Edele metalen zoals goud, zilver en andere kostbare
stoffen, inzonderheid uranium liggen dikwijls diep on
der de oppervlakte.
Op een afstand van nog geeri 400.000 kilometer ech
ter kan voor dit probleem een afdoende oplossing ge
vonden worden. Geleerden zijn het er namelijk over
eens, dat de maan zeer rijk aan mineralen is. Het werk
op de maan wordt nog aanzienlijk vergemakkelijkt
door het feit, dat men er zich minder gewichtig bewe
gen kan. Een man van 75 kilo immers weegt op de maan
niet zwaarder dan 12 kilo en hij zal 100 kilo met het
zelfde gemak tillen, als waarmee hij op aarde de ko
lenkit de trap opdraagt. Geleerden, die zich nu al met
bespiegelingen over de toekomst bezig houden, hou
den met dit gewichtsverlies rekening. Het werk op de
maan zal immers aanzienlijk vereenvoudigd worden.
/"YVER EÈN DING zijn de mannen der wetenschap
het eens: zij twijfelen er niet aan of de maan zal
eenmaal door menselijke voeten betreden worden.
Men noemt tijden van 30 tot 50 jaar als de periode die
Hierboven de eerste étappe in de reis AardeMaan:
een enorme satelliet wordt geïnstalleerd op 1700 kilo
meter hoogte. Een ruimteschip links op de tekening
brengt materialen aan en levensmiddelen. Het over
laden geschiedt door middel van een „ruimte-taxi".
Mensen en voorwerpen zweven in de ruimte, omdat
zij door het ontbreken van de aantrekkingskracht der
aarde géén gewicht hebben.
Deze tekeningen zijn gemaakt naar een ontwerp van
dr Wernher van Braun, een Amerikaanse geleerde, die
de onderzoekingen voor de ruimtevaart leidt Het la
geen toekomstblik geschikt voor een fantastische ro
man, maar een serieus en naar men zegt weten
schappelijk verantwoord ontwerp.
men nog moet doormaken om tot een resultaat te ko
men. Zij leggen echter ook allen de nadruk op samen
werking. Eerst als het werk gedaan wordt door geleer
den uit alle landen, die in een verovering van het
heelal belangstelling hebben, eerst als de grote wereld
machten de resultaten van hun geleerden uitwisselen,
het werk verdelen in de vele onderdelen die van be
lang zijn, heeft men pas met recht een kaartje voor de
reis naar de maan in de zak. We hopen dat het een
retour zal zijn en dat we niet met zijn allen inééns
naar de maan gaan.
