L.D.M. bevloeit het duin tussen
Katwijk en Wassenaar
Leidenaar maakt zijn T.V.-debuut
voor de N.C.R.V.-camera
Méér water, geen verzilting
dündeAimjjvnS'
C.H. LENS Co
Winterprogramma Residentie Orkest
40 jaar IEMCO,
LEIDEN
V D maakte slot aan
geslaagd showseizoen
VRIJDAG 11 OKTOBER 1957
DE LE1DSE COURANT
PAGINA 3
WAAR UW KRAAN GEVOED WORDT
In het duinterrein tussen Katwijk aan Zee en de Wasenaarse Slag: wordt
uw drinkwater gemaakt. De directeur van de Leidse Duinwatermaat-
schappij heeft ons op zijn heerlijkheid eens laten zien, wat er gedaan moet
worden vóór u onbezorgd en met smaak uw kopje thee kunt drinken.
Daarvoor hebben wij een wandeling gemaakt, langs kakelende fazanten
en langs h.v.c. die verschrikt hun oren overeind staken bij het zien van
de vreemde bezoekers. Wij hebben ook in het miniatuur spoortreintje van
de L.D.M. gezeten: de droom van de speelse vader, die zo graag het spoortje
van zijn zoon laat rijden. Met deze spoorwagen waarin je zelf spoortje mag
spelen, voortgedreven op smalspoor door een benzine-motor, hebben wij
het bevloeiïngsgebied van de Leidse Duinwater Maatschappij, vijf kilometer
van de watertoren bij Katwijk bereikt.
We staan midden in het terrein, ter
wijl een helicopter van Valkenurg
als hommel boven ons zoemt.
„Het is polderwater van Rijnland.
Schoon polderwater, dat vrij is van
de vervuiling der rivieren. Het wordt
met de Wassenaarse Wetering, die
ergens bij Valkenburg in ie Rijn uit
mondt aangevoerd en door het duin
zand schoner dan schoon gefilterd.
„Hoe worden de vele pompen op dit
terrein bediend?"
„Dat is zeer vernuftig. In het ge
bouw bij de watertoren, waar het wa
ter een laatste zuivering ondergaat,
ijzer vrij wordt gemaakt en waar zo
nodig dit komt slechts zelden voor
chloor wordt toegevoegd be
vindt zich een kiesschijf waarmede
de pompen in beweging gezet kunnen
worden."
Natuur verfraaid
Een verrukkelijk stukje natuur.
Vlierstruiken, brem, duindoorn en
duingras bloeien je voor de voeten
op. De wandeling gaat over berg en
door dal, terwijl de schoenen diep in
het mulle zand wegzakken. Dit
een stuk ongerept duin, dat de Duit
sers in hun verdedigingswerken, ver
geten hebben, óf zij hebben dit deel
van hun verdedigingslinie goed we
ten te camoufleren.
Soms staat men voor een duinmeer
tje, idyllisch begroeid, zacht kabbe
lend aan een geel strand.
Men zou er forellen kunnen vissen,
indien er forellen in zwommen, maar
het is een meertje van de LDM.
T*VE MAATSCHAPPIJ heel veel ka-
nalen moeten graven, maar in te
genstelling tot de streng-rechte be-
vloeiïngskanalen, die in andere duin
terreinen aan de Nederlandse kust
zjjn gegraven, heeft men van de be-
vloeiïngskanalen in het recreatie
gebied Bergheide, dichterlijke rivier
tjes gemaakt. Het lijkt alsof dc
stroompjes er duizend jaren over ge
daan hebben om van hun oorsprong
hun doel te vinden. Het zijn rivier
tjes, soms zelfs snelstromend, omdat
er gepomd wordt, die dit landschap
verfraaien.
Toch zit er achter dit idyllische
brokje natuur meer dan streling voor
het oog. Twee employé's van de LDM
hebben een groot gedeelte van het
twee kilometer lange bevloeiïngska-
naai aangelegd. Deze bevloeiingswer
ken zijn het behoud van de drink
waterwinning.
De directeur," dr. ir. Lindenbergh,
vertelt, dat in 1943 al een eind ge
komen zou zijn aan de reserve voor
het drinkwater, indien men geen be
vloeiingswerken had aangelegd.
Nu heeft men een rijke, reserve
kunnen kweken. Het laatste be-
vloeiïngskanaal is enige weken gele
den gereed gekomen. Het voorziet in
nieuwe behoeften.
HET is niet zo, dat Leiden en de
omliggende plaatsen, die het kos
telijk vocht van de LDM afnemen,
direct behoefte hebben aan de voor
raden, die zich in de grond onder het
duin verzamelen. Maar wel heeft men
zich bevrijd van de nukken van de
natuur. Men is niet meer op regenval
alléén aangewezen.
Er kunnen natte zomers komen
(zoals de afgelopen zomer) maar het
kan ook zo droog worden dat de
bloemetjes in het duin in koor om
een druppeltje water smeken.
In zulke zomers heeft de LDM toch
water in overvloed.
Men heeft nu een capaciteit als
wij het wel hebben van 6.7 miljoen
kubieke meter water. Het is een ca
paciteit die tot twaalf miljoen uit
gebreid kan worden, indien men de
sterkte van de pompen vergroot. Méér
water kan in het duin gepompd wor
den. Meer kanalen zullen zich vul
len.
HET zich immer uitbreidend volk
heeft ook steeds meer water no
dig, niet om een onbedwingbare dorst
te lssen, of eigenlijk toch wél: om een
niet te stuiten dorst van de industrie
naar water te kunnen stillen. 98 Pet.
van het waterverbruik is bestemd
voor reiniging.
Er is echter nog een klemmender
noodzaak voor de bevloeiïng aan te
wijzen.
Indien men maar steeds water uit
het duin wegzuigt, water dat alléén
door regenval wordt aangevuld, ver
groot men het gevaar van verzilting.
Het zout komt steeds dieper het land
in, het zout tast de plantengroei aan,
waar zout is kan geen leven zijn.
„Waar komt dit water vandaan?"
Een duinmeertje, dat dank zij de
bevloeiïng is ontstaan.
de kanalen verdeeld. Bepaalde be-
vloeiïngsgebieden worden uit- of in
geschakeld, zonder dat er een men
selijk wezen in de buurt komt. Dit
menselijk wezen kiest op vijf kilome
ter afstand slechts een nummer. Het
is een noodzakelijke maatregel, want
hoeveel medewerkers zou men op dit
terrein niet moeten hebben in aan
merking nemend, dat het 900 hectare
groot is?
„Hoe kunt u de stroming van het
water door het duinzand volgen?"
„Daar hebben wij verschillende
proeven voor: we maken een door
snede van het duinterrein, we ken
nen formules en ook stellen we wel
vast hoe snel het water zich onder
de grond verplaatst door een zak van
honderd kilo zout in het bevloeiïngs-
kanaal te leggen. Als het zout in het
kanaal wordt aangetroffen, waarin
het water zich verzamelt, weet men
tevens hoe lang het water er over ge-
dan heeft van punt A naar punt B
te gaan.
wordt in dit duingebied ge-
werkt om het water zonder gebre
ken in uw kraan te brengen. Men
laat „Gods water niet over Gods Ak
ker lopen" er wordt zelfs geen „wa
ter bij de wijn gedaan".
Drie zeer nuttige dingen bereikt
men: goed water, géén verzilting en
een duinterrein, waar' het goed wan
delen en vertoeven is.
NIEUWE RIJN 39-40
(Advertentie)
LANDELIJKE MIDDENSTANDS
COMMISSIE V.V.D.
Het hoofdbestuur van de Volks
partij voor Vrijheid en Oemocratie
heeft in de landelijke middenstands
commissie onder meer benoemd: lid
en voorzitter drs H. A. Korthals, te
Voorschoten en de heren W. Zwart
en mr F. Portheine te Leiden.
MAANDAG L.L. WAREN de Leid
se muziekrecensenten tot een
persconferentie uitgenodigd door de
directie van het Residentie-orkest,
waar de heer Brederode de plannen
toelichtte voor deze winter. Een pro
gramma voor het seizoen betekent
een wikken en wegen van velerlei;
het vinden van een compromis tus
sen veel, dat niet overeenkomend of
Na zorgvuldig afwegen van voor-
en nadelen, besloot de heer J. A.
Beurze afscheid te nemen van zijn
baas en op 10 oktober 1917 vestigde
hij een eigen zaak in elektrische
apparaten en (later ook) radiotoe
stellen aan de Mare.
Dat was het begin van een „suc-
cess-story", die hoewel nog niet
beëindigd door de N.V. Iemco
werd bekroond met een groots za
ken jubileum.
Weliswaar werd de feestvreugde
enigzins getemperd door de overwe
ging, dat de oprichter-directeur deze
heuglijke datum niet heeft mogen
beleven en de huidige directie, die
tijdens een overweldigend-drukke
receptie vele gelukwensen in ont
vangst mocht nemen, schonk daar
om een groot deel van de eer aan
de overledene.
Des morgens was er voor het ge
hele, meer dan 120 koppen tellende,
personeel van de N.V., een feeste
lijke morgen in 't Gulden Vlies. Hier
schonk de heer J. Hakkaart, chef
monteur, namens het personeel een
plakette met afbeelding van de heer
Beurze aan de directie. In antwoord
sprak de heer Schouten, adjunct
directeur, een dankwoord. Elk van
de personeelsleden kreeg een zakje
bruidssuikers, dat vergezeld ging
van een verrassing, waarvoor de
heer A. Iterson uit aller naam
dankte.
De belangstelling voor de recep
tie die des middags tussen drie en
vijf uur gehouden werd, was zo
groot, dat een verkeersagent de af-
en aanrollende auto's en het passe
rende verkeer in goede banen moest
leiden. En dat valt te begrijpen, wan
neer men weet, dat Iemco vele gro
te overheidsbedrijven en industrieën
in het gehele land van elektrische
installaties voorziet. Onder degenen
die him opwachting kwamen maken
zagen we o.a. burgemeester jhr mr
F. H. Kinschot, de wethouders Jon
geleen en Menken, afgevaardigden
van politie en brandweer en van
verschillende gemeentelijke dien
sten. Ook enkele buitenlandse za
kenrelaties gaven acte de presence
«MARIONETTENSPEL IS GEEN POPPENKAST«
Passie binnen
grenzen
Mensen kijken graag in de spiegel,
Zij zien zichzelf graag zoals anderen
hen zien maar liever nog, zien zij
Na ampele opmetingen en afspra
ken omtrent spel en speltijd en met
de stellige verzekering „dat hij er
nog wel van zou horen" zdjn de des
kundigen weer vertrokken, een ij de
le hoop achterlatend.
De liefde voor het poppenspel en
iicu wen maai xicvci m>ë, «cu xij - -
zichzelf zo voordelig mogelijk. Het de nk geroken kruitdamp gaven
voorhouden van een snieeel aan de'dlngen naar opname
in het NCR V-programma „Dit is nu
mijn hobby". Gretig kwamen weer
televisiemensen uit Hilversum.
voorhouden van een spiegel aan de
mensen hoort daardoor tot de oudste
cultuuruitingen. Men vindt pogin
gen daartoe in dans, zang en poëzie
enin het poppenspel. Wie zich
aan poppen spiegelt, spiegelt zich
zacht.
Poppen kunnen de mensen obsede
ren en daarvan weet de heer P. J.
Onderwater, Middenweg 19c te Lei
den, mee te spreken. Poppen zeiden
hem iets en dat was het, waarom hij
een jaar of zeven geleden, begon met
het snijden van een aantal poppen-
koppen uit Balsahout. Hij vermaakte
zichzelf en zijn kennissen wat met
zijn spel.
Poppenspel werd zijn liefhebberij.
Maar een hobby kan uitgroeien tot
een passie en ook dat heeft de heer
Onderwater moeten ervaren. Aan
vankelijk maakte hij alleen een paar
eenvoudige handpoppen maar toen
hij de speltechniek beter beheerste
en hij eens wat anders wilde, werden
er enkele stokpoppen geboren.
Het meest echter bleef hem het
echte marionettenspel boeien. „Ma
rionettenspel is geen poppenkast".
De weg daarheen liep via een voor
stelling met één-meter grote poppen,
die hij gafvoor de Bond Zonder
r.aam, op D.Day in Den Bosch.
Hij was toen nog maar een ama
teurtje, dat toen een persfotograaf
hem in zijn spel „blitzte" een heel
lelijk woord aan de microfoon toever
trouwde, tot grote vrolijkheid van
zijn auditorium.
Zijn poppen spreken en de heer
Onderwater laat zé spreken, hopend
dat zijn toehoorders hen verstaan.
Daardoor is zijn hobby buiten de
proporties gegroeid, die een liefheb
berij kan hebben: De gelukkige pop-
penvader is voor het voetlicht ge
treden en kreeg reeds een vermaard
heid, die doordrong tot de Vara-tele-
visie.
is geen hobby meer", meende de
heer Rol, een van de deskundigen, die
daarom een uitnodiging achterliet
voor het programma „Debuut".
Een debuut, waarvan u morgen
avond getuige zult kunnen zjjn.
Terwijl we met vader Onderwater
in gesprek zijn, komt Sjaakie de ka
mer inlopen, hetgeen de heer Onder
water schersend doet zeggen: Kijk,
daar is de opvolger in mijn zaak!"
En meteen laat hij er op volgen: „Ik
hoop het niet. Je moet die niet voor
je beroep doen, dat wordt „zwaar
armoe", En daarmede peilen we het
argument, dat de liefhebberij van
deze poppenspeler binnen grenzen
houdt: het zijn zijn vrouw en zijn
beide kinderen Sjaak en Janneke.
Sjaakie en Janneke zijn vertrouwd in
de omgang met vader's poppen.
zelfs tegengesteld is. E: is met zorg
gespeurd, geselecteerd en 't beste ge
kozen. Van een groep van 16 werken,
welke het Residentie-orkest speelt,
zijn er 9 uit deze eeuw; 2 Romanti
sche en 5 klassieke. Deze indeling
moet tot een succes leiden.
Een bijzondere gebeurtenis voor
de Leidse concertbezoekers belooft
de avond van 17 oktober te worden
met Antonietti als solist en van Ot-
terloo als dirigent o.a. in „Le Sacre-
du Printemps", het meesterwerk van
Strawinsky. Het 2e concert brengt
ons de Oostenrijkse pianiste Ingrid
Haelber die bij een proefspel te Pa
rijs van de vakmusici aller aandacht
trok. Ook vermelden deze genoemde
programma's werken van Bach, Beet
hoven en Mozart, naast o.a. van Hin-
aemuth: de Symphonie .Die Harmo
nie der Welt". Willem Andriessen
mogen wij horen in Beethoven's 4e
Pianoconcert; de pianist, wiens pure
muziek-opvatting aan allen bekend
is. Hiernaast staat Konzertante Mu-
sik van Blaches, die dit werk zon
der problemen heeft geschreven en
Shéhérazade van Rimsky Korsakoff.
Staan deze concerten onder leiding
van Willem van Otterloo; op 9 ja
nuari a.s. komt Ignace Neumark als
dirigent en de violist Herman Kreb-
'bers als solist in Dvórak, in de en
tourage van Glinka en Borodien;
mooie aansprekende muziek.
Het volgende concert onder van
Otterloo brengt een modern werk
van Jaap Geraeds en de Poolse pia
nist Werschenska in Grieg's piano
concert. Op 29 februari dirigeert Pe
dro de Freitas Brenco, die nieuwe
Portugese muziek zal uitvoeren o.a.
Elégie van Braga Santos. Uninsky
speelt dan het 2e pianoconcert van
Brahms. Onze jonge landgenoot Da
niël Wayenberg speelt op 28 maart
Liszt's pianoconcert in Es en er
wordt bovendien een kort stuk: „Ka-
leidoscoop" van Landré als inleiding
gespeeld. De veelgeliefde 5e Sym
phonie van Tschaikowsky besluit dit
programma.
Het laatste concert vangt aan met
een werk van de Roos, waarna Ri-
cardo Odnoposoff, die wij hier al
ruimschoots bewonderd hebben, het
2e vioolconcert van Paganini zal ver
tolken. Nog andere werken (zo mo
gelijk) staan op de programma's, die
op gelijk niveau gehouden worden
als in Den Haag. Iets van deze tijd,
een culturele noodzaak; en daarnaast
het meer bekende repertoire, ge
wijd aan de romantische en klassieke
werken, die de algemene belangstel
ling en waardering hebben. Grootse
plannen bestaan voor de uitwisse
ling met buitenlandse orkesten.
J. KORTMANN.
DE HALFJAARLIJKSE serie mo-
deflitsen werd gisteren door
V D besloten met een collectie
die een uitstekend slot van het ge
slaagde showseizoen vormde. Thans
viel de aandacht op de hoeden, die
dit najaar een tikje schuin op het
hoofd worden gedragen, wat een
ovaal gezicht iets pikants geeft. De
baretmodellen uit de collectie waren
bij de sportieve kledingstukken glad
aan de rand gezet, bij de geklede
japonnen en ensembles werden meer
bewerkelijke baretten gedragen,
die dikwijls geplooid aan de rand
waren aangezet. Het clochemodel
heeft dit seizoen een opgeslagen
rand. De variaties op de zuidwester
kleden speciaal de slanke vrouwen
goed.
Van de japonnen noemen we een
grijs pied-de-poule ruitje met hoef
ijzervormige halsuitsnijding, waar
bij enziaanblauwe accessoires waren
gekozen. Verder een rood-zwart ge
streept japonnetje, waarvan de
streep horizontaal was verwerkt,
wat het alleen geschikt maakt om
door slanke vrouwen te worden ge
dragen. Voor de oudere vrouw was
er een eenvoudige roestbruine ja
pon met een kleine vierkante hals
uitsnijding en een plooirok. Apart
en chique was de cerise-rode japon
met a-symmetrische knoopsluiting
van de hals tot aan de zoom van de
rok. De voorbaan was geheel uit een
stuk geknipt, achter vertoonde ja
pon een smal ceintuurtje in de tail
le. Een shawl in wit en zwart was
in de halsuitsnijding geplooid.
M
DE FLES LEEG,
DE LUCHT VERZADIGD
Een hele straat heeft kunnen rui
ken, dat er een klein ongelukje had
plaats gevonden in een bestelauto
van Van Gend Loos. Het gebeurde
gisteren op de Lange Gracht, ter
hoogte van de Lichtfabrieken. Een
stalen mandfles, waarin een chemisch
preparaat, „pyridine" werd vervoerd,
raakte gedurende de rit onklaar en
de inhoud stroomde over de bodem
van de wagen de straat op.
De chauffeur, die niets bemerkte,
reed door naar een sajetfabriek aan
de Derde Binnenvestgracht terwijl
zijn wagen een spoor van stank door
de straten legde.
Vanaf de Rijneveststeeg tot aan de
Derde Binnenvestgracht was de be
nauwde lucht zo sterk, dat de weg
onbegaanbaar was. De gemeentelijke
Reinigingsdienst heeft het vuile var
kentje gewassen.
Elfde lustrum „St. Eloy".
Met een triduum ter bezinning, een
H. Mis waardoor zij willen demon
streren, dat'de leden van „St. Eloy"
een hechte gemeenschap vormen, die
niet slechts materiële belangen na
jagen, en een feestavond voor de jon
geren gaat de Leidse afdeling van
de Nederlandse Katholieke Metaal-
bewerkersbond zijn 55-jarig bestaan
vieren.
Het afdelingsbestuur hoopt, dat
alle leden het feestprogramma ont
vangen en met belangstelling gelezen
hebben. En dat zij en hun huisgeno
ten in groten getale en vol geestdrift
het feest zullen meevieren. Men ver
zoekt ons te willen mededelen, dat
kaarten voor de feestavond verkrijg
baar zijn bij de heer J v Lierop,
Oude Singel 44, en, voorzever voor
radig, aan de zaaL
DE WARME WINTERMANTELS
werden met twee rijen knopen
gesloten. De visgraat in zwart en
wit is weer in het modebeeld terug
gekeerd, maar ditmaal in een veel
groter dessin. Nieuw is de bouclé
mantel gegarneerd met houten kno
pen en met in het achterpand de
suggestie van een ceintuur op de
heup. We zagen een model in olijf
groen, gecompleteerd met een lang
harige melusirie hoed in dezelfde
kleur. Een driekwart tweed ensem
ble vertoonde een v-vormige rugpas
die tot aan de heup reikte, en daar
het jasje strak om de heupen trok.
Voor cocktailjaponnen bracht men
een nieuwtje uit Italië. Een meta
len ceintuur snoerde de taille in.
Zuivere zijde, fluweel, satijn en vele
lagen tulle in verschillende tinten
waren in de cocktail- en avondja
ponnen verwerkt.
SPORT
Naar Belga gisteren meedeelde, zou
de voetbalwedstrijd tussen Neder-
lanse en Belgische parlementsleden
op 2 november worden gehouden, zo
als wij vandaag op de sportpagina
mededelen. Van Nederlandse zijde
deelt men nu mee, dat de wedstrijd
wordt gehouden op maandagavond
28 oktober o<m 19.30 te Antwerpen.
KORFBAL.
KORFBALPOOL
BEGINT OP 3 NOVEMBER.
Het bestuur van de Koninklijke
Nederlandse Korfbalbond verzoekt
ons te willen mededelen, dat de korf-
balpool zondag 3 november zal star
ten. Recht van deelneming hebben
alleen leden van de KNKB en yan
de regionale bonden. Zij moeten
evenwel de leeftijd van 18 jaar heb
ben bereikt.
WIELRENNEN.
De data voor de wereldkampioen
schappen, in 1958 zijn definitief als
volgt: Wegkampioenschap amateurs:
30 aug. te Reims (185.670 km), weg
kampioenschap profs: 31 aug. te
Reims 288.820 km). Baankampioen-
sohappen: 2-7 sept. Pare des Prinses
Parijs; Cyclo cross: 23 februari te Li
moges.
1 2 3
1 2 3
1 2 3
1 2 3
12 3
1 2 3
2 3
1 2 3
1 2
TOTAAL OER TOLLEN
