SPITSBERGEN
Adenauer maakt plannen
voor een coalitie-regering
Sociaal-democraten in oppossitie
Verklaringen van Tito
en Gomoelka
Mgr. Giobbe en mgr. B. J. Alfrink
genoemd onder de candidaten
Israëlisch diplomaat tijdelijk ontvoerd
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1957
DF LEIDSE COURANT
PAGINA 3
Zetelverdeling in de nieuwe Bondsdag
Hoewel er nog geen vaste plannen zijn voor de vorming van de nieuwe
Westduitse regering hebben woordvoerders van de Chr.-Democratische Unie
medegedeeld, dat de C.D.U. hoopt met de Vrije Democraten en de Duitse
Partij een coalitie te vormen.
Bondskanselier Adenauer verklaarde gisteren, dat zijn partij er niet aan
denkt een partij (de Duitse Partij) ontrouw te worden met wie zij de rege
ringsverantwoordelijkheid heeft gedeeld. Er komt echter in ieder geval
geen coalitie met de socialisten.
In de nieuwe Bondsdag zullen slechts vier partijen vertegenwoordigd
zijn, namelijk de christen-democraten, die 270 zetels hebben, de socialisten
(169), de vrije democraten (41) en de Duitse partij (17). De andere partijen
hebben niet het vereiste aantal stemmen behaald om een zetel te verkrij
gen.
TWEE-PARTIJENSTELSEL.
De westduitse minister van buiten
landse zaken, von Bretano, verklaar
de maandag in Bonn, dat een nieuwe
stap is gezet naar een twee-partijen
stelsel en „daarmee naar een stevige,
goed functionerende democratie". Er
kan nu niet meer getwijfeld worden
aan de verbondenheid van de Bonds
republiek met de vrije wereld.
De leider van de westduitse sociaal
democraten, Erich Ollenhauer, ver
klaarde in een eerste commentaar op
de verkiezingsuitslag, dat de socialis
ten er weliswaar niet in geslaagd zijn
de absolute meerderheid van de C.D.
U. te breken, maar dat zij wel vol
doende zetels hebben behaald om el
ke grondwetswijziging te kunnen ver
hinderen. Wij zijn ons volledig be
wust van onze verantwoordelijkheid
voor het handhaven van vrijheid en
democratie. De verkiezingen zijn
voorbij, de strijd voor eenheid, vrede
en vrijheid van het Duitse volk gaat
voort, zo zei hij.
Het bestuur van de sociaal-demo
cratische partij komt woensdag bijeen
om de verkiezingsuitslag nader te be
spreken.
Vervroegde schuldaflossing.
De stembusoverwinning van dr.
Adenauer zal, naar wordt verwacht,
de uitwerking versnellen van uitvoer
bare plannen voor vervroegde aflos
sing van Duitse buitenlandse schul
den, met het doel van vermindering
van de Westduitse overschotten op de
betalingsbalans, zo verklaarden waar
nemers te Bonn. Het lijkt "echter nog
steeds onwaarschijnijlk, dat de appa
ratuur voor dergelijke transacties
voor het einde van dit jaar gereed zal
De bosbranden in
Zuid-Frankrijk
De dorpen Scint-Paul en Foret en
Callas aan de Franse Rivièra worden
bedreigd door de hevige bosbranden,
welke in Zuid-Frankrijk woeden en
al duizenden h.a. bos in de as hebben
gelegd. Uit geheel Frankrijk heeft
men hulp laten komen om de vlam
men een halt toe te roepen.
Elders in Zuid-Frankrijk hebben de
afnemende wind en de te hulp ge
snelde versterkingen de bestrijders
van de brand enige verlichting ge
schonken. De bewoners van vele ge-
isoleerde boerderijen zijn geëvacu
eerd. Grote tankauto's zijn door
brandweerlieden van de marine van
Marseille naar de bedreigde gebieden
gebracht.
Thailands leger
grijpt macht
In het centrum van Bangkok zijn
maandagavond tanks verschenen. Het
leger van Thailand 'Siam) is de stad
binnengerukt om de macht in de stad
in handen te nemen.
Er bestond een gespannen toestand
in het land door het conflict tussen
de legerleiders en de -regering, dat ge
smeuld heeft sinds maarschalk Sarit
Thanarat en vier andere legerleiders
zich vorige maand uit het kabinet te
rugtrokken.
Sarit Thanarat en andere legerlei
ders zouden premier Pibul Songgram
gisteren verzocht hebben af te tre
den.
zijn, zo werd nieraan toegevoegd.
Het wordt vrijwel zeker geacht, dat
prof. Ludwig Erhard in functie zal
blijven als minister van Economische
Zaken. Deze heeft onlangs medege
deeld, dat zijn ministerie reeds be
gonnen was met het maken van plan
nen voor deze aflossingen.
Weinig verrassing.
De overwinning van Adenauers
C.D.U. heeft weinig verrassing ge
wekt in leidende politieke kringen.
Vele politieke leiders zonden felici
taties aan Adenauer. In Moskou ci
teerde Tass het Oostduitse commu
nistische blad „Vorwaerts", dat
schrijft, dat Adenauers overwinning
te danken is „aan het gebruik van het
gehele staatsapparaat en alle moge
lijke propagandamiddelen, de steun
van de Kerk en het voortbestaan van
politieke opvattingen uit de Nazi-pe
riode".
ZETELVERDELING IN BONDSDAG.
De Westduitse Bondsdag telde aan
het eind van de zittingsperiode tien
zetels meer dan tijdens de verkiezin
gen in i953, aangezien hij aangevuld
is met afgevaardigden van Saarland,
toen dit gebied pp 1 jaunari jl. bij de
Bondsrepbliek werd gevoegd. Voorts
waren er tussentijds verschuivingen
opgetreden tussen de partijen. Met
het oog daarcp volgt hier een over
zicht van de verhouding der partijen
in de oude en de nieuwe Bondsdag:
p. 15 nieuwe
sept Bondsd.
Chr.-Democraten
244
255
270
Soc.-Democraten
151
153
169
Vrije Democraten
48
36
41
Duitse Partij
15
33
17
Vluchtelingenpartij
27
19
geen
Centrumpartij
2
1
geen
Totaal
487
497
497
Op middelen v.d begroNnq bedraqen ca75miljard aid
PITIS7.5IVUUARD GbLÖEIV.
zou men van Hof 7,5 mil
jard woordelijk willen
drukken dan zou men
627.000 boeken knjgen
■nkan er ieder mens
ip de wereld ca. fL 3.—
Ontstemming in
Bonn
President Tito van Joegoslavië en
de Poolse partijleider Gomoelka zijn
van oordeel dat de hereniging van
Duitsland slechts door besprekingen
van Oost- en West-Duitsland tot stand
kan worden gebracht.
Dit blijkt uit een vefklaring die
gisteren na afloop van Gomoelka's
bezoek aan Joegoslavië is uitgege
ven.
Met het oog op deze verklaring is
de Westduitse ambassadeur in Bel
grado, Karl Pfleiderer, onmiddellijk
voor overleg naar Bonn ontboden.
Het Weètduitse ministerie van Bui
tenlandse Zaken had vorige week al
scherp geprotesteerd tegen een soort
gelijke uitlating van Tito over de
OderNeissegrens. Waarnemers ge
loven dat het ontbieden van
Westduitse ambassadeur naar Bonn
gevold zal worden door minstens
nog een scherp protest aan het adres
in Belgrado.
Partijleider Gomoelka is gisteren,
na een bezoek van zeven dagen aan
Joegoslavië met premier Cyranckie-
wicz per vliegtuig naar Polen terug
gekeerd.
Geen afwijking.
Waarnemers in de Joegoslavische
hoofdstad aanvankelijk verbaasd over
Tito's eerder gedane uitval tegen het
zgn. „nationale communisme", zien
in het communiqué geen aanwijzing
dat Joegoslavië zal 'afwijken van de
tot op heden gevolgde koers, die het
midden houtft tussen Oost en West.
De Pools—Joegaslavische verkla
ring doet op de grote mogenheden
een beroep invloed aan te wenden
opdat rechtstreekse onderhandelin
gen tussen Oost- en West-Duitsland
mogelijk worden.
Dit is precies het standpunt van
de Sowjet-Unie. En dat terwijl Joe
goslavië diplomatiek Duitsland niet
erkent. Vandaar dat men in Bonn
bezorgd is.
De verklaring zegt. dat de „erken.
Politiestaat Hongarije
Ook kinderen van zestien jaar en
jonger moeten zich nu bij de Hon
gaarse politie laten inschrijven, meldt
het Hongaarse dagblad Esti Hirlap.
Tot dusver gold dit voorschrift alleen
voor personen boven de zestien.
Het blad vertelt dat 22.000 Hon
gaarse kinderen van de lagere school
wegblijven en dat het ministerie van
Onderwijs daarom aan de politie ver
zocht heeft de nieuwe maatregel te
nemen. Het ministerie hoopt op die
manier de wegblijvers op te sporen.
Kenners van de Hongaarse toestand
in Wenen hebben nog een andere
verklaring: de registratie heeft ten
doel voorn alige jeugdige vrijheids
strijders en tegenstanders van het
communistisch bewind op te sporen.
ning van de westelijke grens van
Polen door landen, die dit nog niet
gedaan hebben, zou bijdragen zowel
tot de stabilisatie van de verhoudin
gen in Europa als de versteviging
van de vrede in dit deel van de We
reld.".
De Sowjet-Unie.
Slechts eenmaal wordt de naam
van de Sowjet-Unie in het slotcom
muniqué genoemd, namelijk wan
neer beide staatslieden constateren,
dat het twintigste partijcongreshet
begin van de destalinisatie) ,,'n zeer
belangrijke gebeurtenis in de geschie
denis van de internationale arbeids-
beweging was".
Overeenstemming bestaat over „de
verschillende vormen en methoden
bij de opbouw van het socialisme",
waardoor „de ervaring en theoreti
sche kennis" van de internationale
arbeidsbeweging slechts wordt ver
groot
Overeengekomen werd het over
leg voort te zetten voor de uitbrei
ding van de economische betrekkin-
Veel bewolking
Boven het zuiden van Europa be
vindt zidh nu een gebied van hoge
druk, dat zijn centrum met een baro
meterstand van 1025 rrub in de Alpen
heeft. De oude depressie boven Zuid-
Noorwegen is verder opgevuld en nu
vrijwel geheel verdwenen. En ander
lagedrukgebied dat op hefr noorde
lijk deel van de oceaan wordt aange
troffen, breidde zich iets uit in de
richting van Schotland.
Tussen dit lagedrukgebied en het
maximum boven Zuid-Europa door
voerden zuidwestelijke winden zach
te oceaanluoht naar Ierland en En
geland. De afgelopen nacht bereikte
dit warmtefront ook ons land, het-
geen tot vanochtend in het gehele
land met uitzondering van Friesland
en Groningen regen veroorzaakte. In
het westen van het land viel plaat
selijk ongeveer 10 mm.
De eerstkomende 24 uur zal het
warmtefront zich slechts weinig ver
plaatsen. Er blijft daarom veel be
wolking en ook kan er morgen hier
en daar wat regen vallen.
Nieuwe geruchten over consistorie
In de Romeinse dagbladen circu- dat geruchten over een aanstaand
leert vandaag het bericht waarin het
Vermoeden wordt uitgesproken dat
de H. Vader tegen Kerstmis een con
sistorie bijeen zal roepen voor de
benoeming van kardinalen.
Onder de candidaten die in het be
richt worden genoemd bevinden zich
mgr. Paolo Giobbe, pauselijk inter
nuntius in Nederland, en mgr. dr. B.
J. Alfrink, aartsbisschop van Utrecht.
De bladen motiveren de candiöa-
tuur van mgr. Giobbe in verband met
zijn langdurige diensttijd als pause
lijk diplomaat; mgr. Giobbe heeft n.l.
als zodanig het grootst aantal dienst
jaren, 32 jaar.
Wij tekenen bij de>ze berichten aan
Vreemde Russische
praktijken
Een diplomaat van de Israëlische
ambassade in Moskou is ontvoerd
door Sowjetagenten, die hem wilden
dwingen voor Rusland te spioneren.
Deze beschuldiging is op een pers
conferentie in Tel Aviv uitgespro
ken door Walter Eytan, secretaris
generaal van het Israëlische ministe
rie van Buitenlandse zaken.
De diplomaat is inmiddels vrijge
laten.
De ontvoering is uitgevoerd op 7
september 's avonds om negen uur,
toen de diplomaat, de attaché Eliay-
bu Hazan, in Odessa een Joodse
vriend bezocht. Sow jet-veiligheids
officieren versohenen en wensten het
huis te doorzoeken.
Om tien uiur ging de diplomaat op
weg naar zijn hotel, vergezezeld van
een veiligheidsagent. Nog drie agen
ten voegden zich bij hen en de vier
Russen dwongen de diplomaat een
huis binnen te gaan. Daar werd hij
tot de volgende ochtend tien uur
vastgehouden. Voortdurend werd hij
in die tijd verhoord en met „verdwij
ning" bedreigd als hij er niet in toe
stemde voor Rusland te spioneren.
Op zijn gelaat richtte men een ver
blindend licht
Na gewaarschuwd te zijn dat hij
zijn vrouw, die in het ziekenhuis lag,
nooit zou terugzien als hij niet voor
Rusland wilde werken, werd de di-
KORTE golf
In de Braziliaanse staat Minas
Gerais is een vrachtauto met bede
vaartgangers van een rivierbrug ge
stort. Tien pelgrims kwamen hierbij
om het leven, terwijl er vier ernstig
werden gewond.
Als men de correspondenten van
verscheidene bladen in Nieuw Delhi
mag geloven, heeft het zondag in bet
dorpRazapoer, 20 km. van d.e hoofd
stad, kleine visjes geregend. In de
omgeving van Delhi valt de laatste
tijd veel regen, Wat in dit seizoen 'n
zeldzaamheid is.
Tussen een geparkeerde perso
nenauto en een bus van de HTM
raakte zaterdagochtend om half tien
de 57-jarige L. Plug op de Sport-
laan te 's-Gravenhage met zijn rij-
iel bekneld.
De wie'rijder liep hierbij ernstige
verwondingen op en is via het zie-
gen, waartoe een speciale commissie kenbuis Westeinde overgebracht
werd ingesteld. r<?ar de Ursulakliniek te Wassenaar
wordt steeds warmer
plomaat ten slotte 's morgens mee
naar het ziekenhuis genomen om zijn
vrouw te bezoeken. Alles bij elkaar
hield men hem 2>6H uiur onder druk.
Op 11 september kregen de diplo
maat en zijn vrouw toestemming per
vliegtuig te vertrekken, nadat een
van 500 roebel in zijn jas was
..Mondje dicht, anders
Hazan werd gewaarschuwd met
geen woord over het incident te rep
pen tegen de Israëlische ambassa
deur of tegen enig ander lid van de
ambassade, daar hem anders „licha
melijke liquidatie" te wachten stond.
„De arm van de MGB (de Russi
sche geheime dienst) kan u waar ook
ter wereld bereiken", had de offi
cier verklaard. Niettemin bracht Ha
zan een rapport uit aan de ambassa
deur, die op zijn beurt een scherp
protest indiende bij het Russische
ministerie van Buitenlandse Zaken.
Dit ministerie beloofde een onderzoek
in te stellen.
Hazan en zijn vrouw hebben de
Sowjet-Unie inmiddels verlaten.
consistorie op gezette tijden in de
Romeinse pers opduiken. Een beslis
sing tot het bijeenroepen van een
consistorie ter benoeming van kardi
nalen ligt echter uitsluitend bij de
Paus.
Er zijn op het ogenblik 12 plaatsen
vakant.
HOESSEIN TREEDT NIET AF.
De Jordaanse ambassadeur in Lon
den Toekan, heeft maar dag het be
richt van het Egyptische blad „Al
Aharm" over aftreden van koning
Hoessein „absoluut ongegrond" ge
noemd.
Tram contra bus
Tram won het
Gistermorgen omstreeks negen uur
is bij Steenwijk een bus van de Ne
derlandse Tramweg Maatschappij
aangereden door een goederentram
metje van dezelfde maatschappij. De
gevolgen van het ongeluk zijn mee
gevallen: een jongetje van acht jaar
werd aan de benen gewond; de bus
werd beschadigd maar kon op eigen
kracht van de plaats van het ongeluk
naar de garage rijden.
De tram, die van Steenwijk naar
Oosterwolde rijdt, kruist op een aan
tal plaatsen de weg en kwam op de
plaats van het ongeluk achter een
rijtje langs de weg staande huizen
uit. De bus werd bij de middendeur
door de tram gegrepen en zijdelings
weggedrukt.
Vanmorgen omstreeks 8 uur heeft
een rangeerlocomotief nabij de Schie-
haven te Rotterdam een vorkheftruc
aangereden. De bestuurder van de
vorkheftruc werd licht gewond en
overgebracht naar het Havenzieken
huis te Rotterdam.
De truc werd zwaar beschadigd.
Orval Faubus geintervieuwd door student
Gletschers krimpen in
In vroeger jaren was het moeilijk
om Spitsbergen vóór augustus per
schip te bereiken, omdat er dan te
veel ijs in de zee was om de reis zon
der grote gevaren te kunnen onder
nemen.
De laatste paar jaar is het echter
mogelijk om reeds in de vroeg»}
mer per schip naar Spitsbergen
gaan. Tevens bleek het de laatste
paar jaar mogelijk om langs denoord-
kust van Spitsbergen te reizïn zonder
ijs tegen te tcomen
Dr. Orvin, lid van de Staf van het
Noorse-Pool-instituut heeft in 'n in
terview verklaard, dat de ïnkrir.iping
der gletschers op Sp tsbergon „kalos
saai groot" is geweest en dat Spits
bergen er weldra geneel anderj zal
uitzien, als die inkrimping der glet
schers voortgang vinct!
Miljoenen jaren geleden was Spits
bergen, gelegen in de thans ijskoude
wateren van de Poolzee, een tropisch
land. Weelderige, klamvochtige wou
den bedekten het. Aan die bossen
dankt het eiland zijn rijke steenkool-
voorraden, die thans door Noorse en
Russische mijnbouwmaatschappijen
worden ontgonnen.
Toen de temperatuur op Spitsber
gen ging dalen, verdween de overda
dige plantengroei geleidelijk. Sneeuw
en ijs namen de plaats in der steen
koolwouden. Toen in de zeventiende
en achttiende eeuw Nederlandse wal
visvaarders er een zomernederzetting
Smeerenburg op het tot Spitsber
gen behorende eilahd Amsterdam
bouwden, was het land reeds bar en
SPITSBERGEN svalbabd
nauwelijks bewoonbaar. Zo is het ge
bleven tot voor kort.
Thans echter bereiken ons gerucht
makende mededelingen van Noorse en
Deense zijde over ingrijpende natuur
lijke veranderingen op Spitsbergen,
beter in Svalbard, zoals de Noren
Spitsbergen en nabije eilanden noe
men.
Enige jaren reeds volgen Noorse
kenners der poolgebieden met
groeiende belangstelling de gevolgen
Student Wallace Terry van de Amerikaanse Brown Universiteit in Provi
dence wordt allerhartelijkst begroet door de man, die hij in zijn functie
van verslaggever van de Universiteitskrant gaat interviewen: gouver
neur Orval E. Faubus.
der hogere temperaturen, die daar in
het hoge noorden de Jaatste jaren be
staan.
Men stelde vast, dat enige glet
schers op Spitsbergen aanmerkelijk
ingekrompen zijn. Een enkel voor-
be.eld: De Horn Gletscher (bij Horn
Sund) is sedert 1936 vijf kilometer
korter geworden.
En dit geldt ook voor andere glet
schers in Evalbard.
Aardrijkskundigen zijr van oordeel,
dat men, als de smelling van het ijs
doorgang vindt, tot de ontdekking zal
komen, dat de Zuidkaap van Spits
bergen een eilandje is, dat slechts
door een heel snulle landtong met
het hoofdeiland is verbonden.
Blijkt dit juist te zijn en veel
wijst er op, dat zulks het geval is
dan hebben de kaartentekenaars
weer werk!
PROF. H. BRUGMANS IN
KATHOLIEKE KERK
OPGENOMEN.
In de Benedictijner-abdij van Lo-
phem is zaterdag prof. H. Brugmans,
rector van het Europese College te
Brugge, in de Katholieke Kerk opge
nomen.
Prof. Henk Brugmans heeft vooral
na de oorlog een belangrijke rol ge
speeld in de propaganda voor de
Europese eenwording. Voor de oorlog
was hü lid van de Tweede Kamer
voor de Soc. Dem. Arbeiderspartij. In
1948 werd hij benoemd als hoogleraar
te Utrecht, in 1950 tot eerste rector
van het Europees college, dat toe
komstige Europese leiders op hun
taak voorbereidt.
TREIN GREEP WIELRIJDER.
Op de onbewaakte overweg tussen
Effen en Roosendaal is vanmorgen
te omstreeks half tien de wielrijder
P. C. van G. uit Nispen door een pas
serende trein uit Antwerpen gegre
pen, G. werd in zorgwekkende toe
stand naar het ziekenhuis in Roosen-
aaal overgebracht.
NIEUWE S.U.S,-ACTIE.
Ook deze winter zal een SUS (4)
actie worden gehouden. Opgericht
werd een stichting genaamd Katho
lieke Noden die voor 15 katholieke'or
ganisaties, na verkregen goedkeuring
van de minister van justitie, de gel
den van de SUS-4 actie zal verdelen.
Deze vijftien organis .ties zijn: Neder
landse Federatie Apostolaat ter Zee;
Verpleeghuis Oosterwolde; Het Dr
ïf ortenhorstfondsDr Veeger insti
tuut; Stichting „Nearderhaven"; Ka
tholieke Levensscholen; Rooms Frysk
Boun, Bisdom Groningen; Katholieke
Actie; Katholieke Centrale voor Be-
roekpskeuze; Advies-commissie voor
geest, ontwikkelingsgebieden Bisdom
Haarlem; Bedryfsapostolaat in de Bis
dommen Haarlem en Rotterdam;
Broeder Everardus Witte Stichting;
R.-K. Med. Onv. Bureaux; De Vrien
den van de Eilanden Amsterdam.
De heer A. M. Bergers (Rotterdam)
zal de actie organiseren en uitvoeren.
De Katholieke Radio Omroep zal mid
dels radio en televisie op de gebrui
kelijke wijze steun verlenen. De actie
die op 1 december een aanvang neemt
zal voor de vastentijd beëindigd zijn.
