De twee uit Scheveningen ontsnapte Duitsers
capituleerden voor honger en vermoeidheid
ZONDER SLAG OF STOOT
Reis naar Noorden duurde5 dagen
In Mijdrecht werd nummer twee herkend
Geschenk voor het Baden Powellhuis
DINSDAG 6 AUGUSTUS 1957
PAGINA 5
Ludger J. Wilke, de 20-jarige Duitser, die samen met zijn landgenoot,
de 22-jarige Erwin L. Frese, op donderdag 1 augustus uit de strafgevange
nis te Scheveningen wist te ontvluchten, is gisteren door wachtmeesters
der rijkspolitie uit Nieuw Vennep en Hoofddorp in een schuur van een
boerderij langs de Venneperweg te Nieuw Vennep gearresteerd. Daarmede
is het ontvluchtingsavontuur van deze jeugdige Duitser ten einde.
Op zijn metgezel, de 22-jarige Erwin L. Frese, werd de gehele dag door
tientallen politiemannen en een aantal speurhonden in de Haarlemmermeer
een klopjacht uitgevoerd, waaraan de vluchteling zich echter volkomen
wist te onttrekken. Hij wist uit het door de politie gelegde net te ontglip
pen, maar liep dankzij de waakzaamheid van een vrachtauto-chauffeur om
streeks kwart over vier in de provincie Utrecht in de vaL
Dat gebeurde in de gemeente Mijdrecht, waar een chauffeur met zijn
auto voor het politiebureau reed, er binnen ging en mededeelde, dat hij
op de provinciale weg van Hilversum naar Haarlem een verdachte figuur
had zien wandelen. Onmiddellijk reed een wachtmeester in een motor met
zijspan naar de aangegeven plek en trof daar inderdaad Frese aan, die
zonder tegenstand in het zijspan plaats nam en zich naar het politiebureau
liet vervoeren.
I Toen hij tenslotte bemerkte, dat hij
In de nacht van zondag op maan-1 geen enkele hulp kon verwachten
dag surveilleerden twee wachtmees-verdween hü en nadat alles stil was
ters der rijkspolitie uit Nieuw-Vennep geworden, ging de familie Burghout
op de Lisserweg in de Haarlemmer- weer naar bed.
meer, toen er een wielrijder naderde,
die zonder licht reed. Op de bagage
drager reed een andere man mee, die
evenals de bestuurder van de fiets,
nog jeugdig was. Toen de wacht
meesters de wielrijder toeriepen af te
stappen, sprongen de twee onbeken
den van de fiets af en renden het
nachtelijk duister in: De ene liep de
korenvelden rechts van de weg in, de
andere verdween in de tegenoverge
stelde richting door de weilanden aan
de linkerzijde van de weg.
Wel poogden de wachtmeesters het
tweetal te achterhalen, doch dit ge
lukte niet.
Zekerheid.
Het rijwiel bleef achter op de weg.
Bezitsspreiding.
Maandagochtend tegen 11 uur ging
ik naar de moestuin om groente te
halen voor het middageten", vervolg
de mej. Burghout, „en toen vond ik in
de tuin een paar schoenen, twee shag-
doosjes met sigarettenpeukjes er in
en een doosje lucifers. Dat vond ik
toch wel vreemd en ik bracht het in
verband met het vreemde bezoek, dat
we 's nachts hadden gehad. Dus beslo
ten we de politie maar op te bellen
en die kwam hier om kwart over elf
aan".
Het waren twee wachtmeesters van
de rijkspolitie uit Nieuw-Vennep, die
zich naar de moestuin begaven om
deze verder na te zoeken. Dat leverde
Maandag bleek, dat het zondagavond i al heel gauw een plastic regenjas op,
aan de Hillegommerdijk gestolen was.
Het vermoeden, dat men hier bijna
de twee Duitse vluchtelingen had ge
pakt, werd ongeveer 12 uur later ze
kerheid. Toen belde nL de 67-jarige
landbouwer P. Burghout, die met
zijn twee ongehuwde dochters Lies en
Nel in een nogal afgelegen boerderij
aan de Venneperweg 261 in Niew-
Vennep woont, de plaatselijke rijkspo
litie op, met de mededeling dat er
zich bij zijn hoeve vreemde dingen
hadden voorgedaan.
Ludger Wilke
verloor zijn kalmte
Terstond trokken twee wachtmees
ters naar de boerderij en troffen
daar na enig zoeken in een open
schuur met gereedschappen en wat
hooi de uitgeputte Wilke slapend
aan.
De jongeman lag in een hoek bijna
geheel onder het hooi verborgen, op
zijn neus, ogen en voorhoofd na. Wel
die tussen de rode kool-struiken
lag. De wachtmeesters begaven zich
daarop naar de open schuur met ge
reedschappen, die op het erf staat.
Toen zij op het hooi stapten vonden
ze er Wilke in een hoek liggen.
„Wij herkenden hem direct als een
van de vluchtelingen door de foto's in
de kranten", vertelde mej. Burghout.
„Hij zag er alleen ontzettend armoe
dig, ongeschoren, vermoeid en ver
magerd uit. Sinds zijn vlucht van 4
dagen geleden had hij bijna niets ge
geten, vertelde hij ons. De wacht
meesters namen hem mee naar de
keuken en daar heb ik hem 5 boter
hammen met kaas en 2 glazen melk
gegeven.
Ik heb er een heel gesprek met hem
gevoerd. Hij zei, dat hij zaterdag en
zondag in Vogelenzang was geweest
en toen via HiÜegom naar Nieuw-
Vennep was gezworven. De fiets had
den ze gisteravond gestolen aan de
Hillegommerdijk".
Wel informeerden de wachtmeesters
bij Wilke waar zijn ontvluchte maat
Op deze fotocombinatie zien we links
hoe Lies Burghout haar zuster Nel de
plaats wijst, waar een jas, een paar
schoenen en een tabaksdoos van Wil
ke werd gevonden. Op de rechter-
foto wijst zij de plaats in de hooiberg
aan, waar Wilke lag te slapen.
De aanhouding van
Erwin Frese
Slechts enkele uren nadat de ont
vluchte Wilke weer in de strafgevan
genis te Scheveningen was terugge
bracht, reed er een tweede politie
wagen de binnenplaats op, waarin
zijn metgezel, de 22-jarige Erwin L.
Frese, arriveerde.
Ook diens arrestatie maandag
middag in Mijdrecht is te danken
aan de grote oplettendheid van de
Nederlandse burgers, die aan de hand
van de publikaties en foto's van de
ontsnapten in de pers, de politie mede
werking hebben verleend.
Frese was er ondanks alle maatre
gelen van de Amsterdamse en de
rijkspolitie, die de gehele Haarlem
mermeer hadden afgesloten met een
net van agenten, wachtmeesters en
zelfs speurhonden, in geslaagd naar
de provincie Utrecht te ontkomen.
's Nacht rende hij weg, toen hij met
Wilke in Nieuw Vennep op de fiets
werd aangehouden en van daar af
wist hij te voet ruim 20 km af te leg
gen zonder aangehouden te worden.
Eenmaal buiten de gordel van poli
tiemannen liep hij echter dank zij
twee pientere burgers in de val.
Zij waren de 29-jarige Anton van
Capel, moshandelaar in het dorp
Noorden (gemeente Nieuwkoop), die
gisteren met zijn vrachtwagen naar
Uithoorn was geweest,en diens 16-ja-
rige bijrijder Kees Leliveld, zoon van
een expediteur uit Noorden.
„Dat is 'm
„Toen we terugkwamen uit Uit
hoorn", zo vertelde gisteravond de
jeugdige Kees Leliveld, „kregen we
een lekke band en Toon draaide de
wagen meteen van de provinciale weg
af een doodlopend zijpad in om rustig
een ander wiel te kunnen omleggen.
Terwijl we daarmee bezig waren, za
gen we over dat weggetje een mm
komen aanwandelen met zijn han
den in zijn zakken die er nogal
sjofel uitzag. Hij had een lichtgroen
jack aan, een bruine broek en erg
oude, afgesleten schoenen.
Mijn maat zei meteen tegen me:
„Dat is vast die uitbreker", want hij
kwam ons bekend voor van de foto's
uit de krant.
Meteen hadden Anton en Kees een
idee. „Goeiemiddag" zeiden ze na
drukkelijk toen Frese (want die was
het) langs hen heen liep naar de pro
vinciale weg, „misschien zegt hij wel
wat terug", had Kees gehoopt, „en
dan kunnen we horen of hij een Hol
landers of een Duitser is."
Maar de vreemde figuur negeerde
de groet volkomen en liep zonder iets
te zeggen door.
Daar stonden Kees en Toon dan.
Zij haalden hun schouders op, gingen
voort met het omleggen van het
nieuwe wiel en vervolgden hun weg
naar Mijdrecht over de provinciale
weg.
„Daar moesten we bij een bloemen
winkel baaltjes mos afleveren", ver
telde Kees verder. „Maar vlak voor
Mijdrecht zagen we die snuiter weer
lopen. We reden hem voorbij en beslo
ten de politie te waarschuwen."
Regelrecht reden ze. naar het bu
reau van de rijkspolitie in Mijdrecht
en lichtten daar een wachtmeester in.
Die begaf zich naar de gereedstaande
motor met zijspan en reed naar de
provinciale weg. „We zijn hem ach
terna gegaan", besloot Kees, „en we
zagen hoe de wachtmeester hem aan
hield en hem gelastte in het zijspan
te gaan zitten. Dat deed hij."
Ook Frese bleek op het politiebu
reau uitgehongerd te zijn en evenals
zijn eerder gepakte kameraad
Nieuw-Vennep, kreeg hij er eerst wat
te eten. Veel tijd werd er niet verlo
ren. Nauwelijks een uur na zijn arres
tatie werd hij per auto terugge
bracht naar de strafgevangenis in
Scheveningen. Het ontvluchtingsavon
tuur was ten einde.
was hij bijzonder zenuwachtig, toen I gebleven was, doch hoe mededeel
de politiemannen hem wekten, maar
hij verzette zich niet en ging gewillig
mee naar de keuken van de boer
derij.
Mej. Lies Burghout vertelde wat er
gisteren allemaal op de boerderij ge
beurd was.
„Midden in de nacht werd er plot
seling aan het raam van mijn vaders
slaapkamer geklopt", vertelde ze.
„Die slaapt beneden. Maar ook mijn
zuster en ik hoorden het lawaai en
we kwamen ons bed uit. Buiten rrtond
een nog jonge man, die in gebroken
Hollands vroeg of hij binnen mocht
komen, maar wjj dachten, dat we te
doen hadden met iemand, die dron
ken was en we weigerden dus. Het is
n.l. wel eens meer voorgekomen, dat
een beschonkene op het raam klopte,
omdat we hier nogal eenzaam wonen
en zo'n man dan 's nachts niet meer
verder kan."
De man buiten liet zich niet gemak
kelijk wegzenden. Hij liep het huis
om naar de voordeur, duwde de klep
van de brievenbus omhoog en plaatste
toen zijn mond voor de opening. Sme
kend riep hij naar binnen: „Laat me
toch alstublieft binnen, ik word door
de politie achtervolgd."
„Maar wij dachten dat het een
smoesje was en hielden de deur op
slot", vertelde mej. Burghout. Intus
sen was overal in huis het licht opge
stoken en de man buiten bleef aan
houden. Plotseling riep hij: „Doet u
toch het licht uit, want dat wekt arg
waan".
zaam de jonge Duitser in ander op
zicht ook was, over zijn metgezel wei
gerde hij inlichtingen te verstrekken,
omdat hij niet aan diens arrestatie
wilde medewerken.
Vervolgens belden de wachtmees
ters de rijkspolitie in Hoofddorp op
met het verzoek de arrestant per auto
te komen ophalen.
Dit geschiedde. Wilke werd eerst
nog naar het politiebureau in Hoofd
dorp gebracht, maar vertoefde daar
slechts zeer kort. Om kwart voor
drie werd hij in een auto terugge
bracht naar Scheveningen. Precies
vier dagen nadat hij uit de strafge
vangenis aldaar was ontsnapt werd
hij onder politie-geleide weer terug
gebracht om zijn straf verder te on
dergaan.
De „Gouden Jamboree"
Verkenners vierden
verjaardag prinses Irene
Met vliegers en lampions hebben
de Nederlandse deelnemers aan de
Jamboree maandag de verjaardag
van H. K. H. prinses Irene gevierd.
Vroeg in de ochtend zijn van het
marktplein van de Jamboreestad vlie
gers opgelaten. Elke vlieger droeg
een letter en tezamen vormden de
letters het woord „Holland". De hele
dag heeft het woord „Holland" boven
de jamboree gezweefd.
Alle Nederlandse padvinders waren
maandag met oranje getooid en des
avonds gaf het Nederlandse contin
gent een speciale voorstelling in de
,kamp-arena".
In de middaguren gaf de leider van
het Nederlandse contingent, Miel Ka
velaars, een „internationale receptie"
op het hoofdkwartier van het Neder
landse contingent.
Gekleed in een wit padvindersuni
form hield de heer Kavelaars een re
de op de receptie, waarin hij o.m. zei
dat de verjaardag van H. K. H. prin
ses Irene de gelegenheid biedt de
nauwe banden tussen H. M. de Ko
ningin en het volk te versterken en
de padvinders te tonen dat gezag,
mits op de juiste wijze uitgeoefend,
zoals zeker eeuwenlang in ons land
is gebeurd, geëerbiedigd en bemind
kan worden.
De heer Kavelaars bood hierna
Chief Scout Lord Rowallan het Ne
derlandse wapenschild, in brons uit
gevoerd, aan.
Lord Rowallan bracht in zijn dank
woord hulde aan Koningin Juliana en
Prinses Irene en zei dat het een ge
lukkig iets voor Nederland en Groot-
Brittannië is dat beide landen gere
geerd worden door koninginnen, die
eens padvindster zijn geweest en die
hun leven in dienst stellen van hun
land in de geest van de padvindsters-
eed.
Lord Rowallan deelde mee dat het
wapenschild een plaats zal krijgen in
het Baden-Powell huis dat op het
ogenblik in Londen worden gebouwd.
Kees Leliveld
.oplettende jongen.
Na de redevoeringen gaven Neder
landse padvinders een demonstratie
de acrobatiek en vertoonden zij volks
dansen met muzikale begeleiding van
een padvinders-muziekcorps uit En
schede.
TACHTIGDUIZENDSTE ABONNé
OP HAAGS TELEFOONNET
AANGESLOTEN.
De burgemeester van Rijswijk, drs
A. T. Bogaardt, die gistermiddag de
nieuwe telefooncentrale te Rijswijk
heeft geopend door een nieuwe
abonné van zijn aansluiting te ver
wittigen, heeft hiermede de tachtig-
duizendste aansluiting op het tele
foonnet van 's-Gravenhage verricht.
63ste NATIONALE BEDEVAART
NAAR LOURDES.
Gisteren, het feest van O.L. Vrouw
ter Sneeuw, reisde de 63ste nationale
bedevaart van de Vereniging tot Sa
menstelling van Nederlandse Bede
vaarten naar Lourdes af. Om 12.45
uur vertrok vanuit Maastricht een
trein met 200 pelgrimj, welke in
Schaarbeek bij Brussel aan de blauwe
trein uit Roosendaal werd gekoppeld.
Na het vertrek te ongeveer kwart
voor drie van deze blauwe trein ver
liet de witte trein met 300 zieken het
Roosendaalse station. Te kwart voor
vijf sloot de rode trein de rij. Eergis
teren is reeds een gele trein met 400
Montfortaanse bedevaartgangers uit
Nederland vertrokken.
Zij zullen zich in Lourdes bij de
63ste nationale bedevaart aansluiten.
Deze telt dan ongeveer 1900 pelgrims,
die hun bedevaart maken onder de
geestelijke leiding van de bisschop
van Haarlem, Mgr. J. P. Huibers.
Een veertigtal verpleegsters en
evenzovele verkenners assisteren bij
de verzorging van de zieken. Deze
kern wordt in Lourdes nog uitgebreid
met vrijwilligers uit de rangen der
pelgrims.
%Wel te ruste"
Kibbelpartij
rond matrassen
Voor jhr mr D. J. P. Hoeufft, vice-
president van de rechtbank te Dor
drecht, heeft gistermiddag een kort
geding gediend over voor matrassen
gemaakte reclame. Het geding ging
tussen een matrassenfabriek
Zwijndrecht en een aantal andere
matrassenf abri eken.
De fabriek te Zwijndrecht had in
folders en in een advertentie aan het
publiek medegedeeld, dat het slapen
op haar bovenbinnenveringsmatras
met daaronder een zogenaamde spi
raalmatras voor de gezondheid in
het bijzonder van de stand van de
wervelkolom niet zo best zou zijn. In
deze publicaties werd volgens eisers
gesuggereerd, dat inplaats van een
spiraalmatras een zogenaamde bin-
nenveringsonderlaag van het fabri
kaat der fabriek ui-t Zwijndrecht
moest worden gebruikt.
Door deze publikaties voelden an
dere matrassenfabrieken zich bene
deeld. Zij zagen er een poging in om
het publiek te suggereren, dat het
gebruik van een spiraalmatras nade
lig voor de gezondheid zou zijn.
Mr A. E. Kaufman, uit Deventer,
advocaat van de eisende partij, be
toogde, dat de advertentie de indruk
vestigt, dat er twee produkten met
elkaar vergeleken worden. Hij vond
dit ontoelaatbaar en verzocht de pre
sident de gedaagde partij te gelasten
zich te onthouden van het plaatsen
van dergelijke advertenties en de
nog in voorraad zijnde folders
vernietigen.
Mr J. G. v. d. Steenhoven, uit Dor
drecht, die voor de g daagde fabriek
optrad, constateerde, dat de eisende
partij de adverentie uit haar verband vtui
had gerukt en het steeds maar had|au^0 moest fel remmen, een achter
over spiraalmatrassen; de fabriek te j ligger botste op de voorste wagen,
Zwijndrecht aldus deze raadsman, j een derde auto probeerde de twee wa-
heeft echter gewezen op het belang |gens te omzeilen, haalde naar links
van het gebruik van produkten van uit greep toen de bejaarde voet-
hetzelfde fabrikaat zonder daarbij ganger,
andere fabrikaten opzettelijk te wil-
Nieuw gevechtstenue
voor Nederlands leger
Binnen niet al te lange tijd zal het
Nederlandse leger een ander aan
schijn krijgen. Dat wil zeggen: het
leger-te-velde. De battledress van
Engelse afkomst, wordt het volgend
jaar vervangen door een nieuwe ge
vechtstenue dat hoewel naar Ame
rikaans voorbeeld geheel in Neder
land is ontworpen en door eigen in
dustrie vervaardigd.
Het nieuwe gevechtstenue wordt
het eerst verstrekt aan de parate on
derdelen. Het voldoet meer aan de
eisen van de moderne oorlogsvoering
dan de battledress; de stof is minder
dik, stoot water af, laat gaan wind
door en is bestand tegen schimmel
en verrotting.
Het windjack, het voornaamste deel,
bevat vele zakken en is voorzien van
een uitknoopbare molton voering.
Over de helm past een vaste capu
chon. De veldschoenen, die in ver
schillende onderdelen reeds worden
gedragen, zullen de „kistjes" geheel
vervangen. Men heeft de fabricage
van Mars' nieuwe klederdracht op
grote schaal aangepast.
De battledress blijft niettemin
voorlopig als uitgaanstenue gehand
haafd.
Bouwonderneming
failliet
Met een negatief saldo van ruim
440.000 is de N.V. Steenbergen uit
Epe dezer dagen failliet verklaard.
De N.V. is ruim twee jaar geleden be
gonnen met een beginkapitaal van
enkele miljoenen.
De N.V. had nog een bouwobject
onder handen in de gemeente Drach
ten, evenals een werk in Heerenveen.
Het financieel tekort werd tijdens
de bouwvakvacantie ontdekt. 80 Ar
beiders uit Drachten en Heerenveen
werden op staande voet ontslagen. Zij
zulen voor het merendeel werk bij
Friese aannemers kunnen vinden.
BEJAARDE V' ETGANGER
GEGREPEN.
Op de rijksweg UtrechtDen Haag
is zondagmiddag bij Harmeien de 82-
jarige Van W. uit Den Haag aangere
den door een personenauto. Op weg
naar het St. Antoniusziekenhuis te
Utrecht is hij overleden.
Het slachtoffer verliet op een gege
ven moment zijn medepassagiers, die
zich even aan het vertreden waren
en de auto hadden verlaten. De heer
Van W. stak de Rijksweg over. Een
len kleineren. Hij betwijfelde overi
gens of deze zaak nog wel in een kort
geding behandeld kon worden, aan
gezien partyen al een schikking had
den getroffen en het spoedvereisen-
de karakter van de zaak aldus was
verdwenen. De president zal uit
spraak doen dinsdag, 13 augustus om
10 uur.
BIJ HET BADEN VERDRONKEN.
Een 21-jarige jongeman uit Gendt
is gistermiddag tijdens het zwemmen
in de Waal onder Gendt verdronken.
Toen hij in moeilijkheden kwam,
heeft zijn broer, die ook aan het
zwemmen was nog getracht hem te
redden, maar hij mocht daarin niet
slagen. Verscheidene malen is er
naar de drenkeling gedoken, doch
het slachtoffer bleef onvindbaar. De
verdronkene was de zwemkunst niet
geheel meester. Het dreggen is tot
in de late avond voortgezet.
DE GROTE DAHLIA
TENTOONSTELLING TE
HILLEGOM.
De jaarlijkse grote dahliatentoon
stelling van de Nede. landse Dahlia
vereniging wordt dit jaar in 't prach
tige Beursgebouw „Tr slong" te Ilil-
legom gehouden van 6 to* en met 8
september.
Dit dahliafestijn wordt jaar na jaar
van grotere betekenis en is ook daar
om van zoveel belang, omdat tal van
liefhebbers (amateurs) uit het gehele
land er hun kweekk'mst tonen. Dat
deze bij de liefhebbers hoog is opge
voerd, kan men op de tentoonstel
ling zien, want vele door de amateurs
gekweekte bloe l kunnen met die
van de kwekers wedijveren.
Naast de inzendingen der liefheb
bers zal men in Hillegom buitenge
woon mooie arrangementen van da
hlia's zien, aangelegd door kunstzin
nige kwekers.
Ter gelegenheid van de verjaardag van H.K.H. Prinses Irene vond bij het Nederlandse contingent padvin
ders op de Jamboree in Engeland een receptie plaats. Tijdens deze receptie ontving de Chief Scout, Lord Ro-
wallen uit handen van de leider van de Nederlandse padvinders, de heer Kavelaars, een bronzen wapen
schild van Nederland, dat een plaatsje zal krijgen in het Baden Powell huls, dat in Londen wordt gebouwd. Op
van hun kunnen op het gebied van de telefoto zien we hoe Lord Rowallen de heer Kavelaars met een stevige linker dankt voor het geschenk.