De dictator van Columbia
door militairen afgezet
S°leX-
LV.Ï.-KARPEÏ
I Het lot van
dictators
Hij was pas twee dagen geleden herkozen
Schorsing van kernproeven
als uiting van goede wil
Is er een samenzwering op Java?
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 11 MEI 1957
48ste JAARGANG No. 14104
j
j
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935; Redactie 20015; Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs ƒ0.59 p.w., ƒ2.55 pjnnd., ƒ7.50 p.kwart. Franco p.p. 8.—. Advertenties: 17 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50.
BUREAUX: PAPENGRACH1 32
Amerikanen en het
processieverbod
deze week afgespeeld in de ver
gadering van de Tweede Kamer.
Op de agenda stond namelijk, zo
als het ambtelijk ietwat uitvoerig
heette, de goedkeuring van het op 27
maart 1956 gesloten verdrag van
vriendschap, handel en scheepvaart
tussen het Koninkrijk der Nederlan
den en de Verenigde Staten van
Amerika.
Men zou hebben gedacht: een een
voudige zaak, een verdrag, dat zon
der, discussie en zonder hoofdelijke
stemming door de Kamer wordt aan
vaard. Het zal natuurlijk tenslotte
ook wel zonder hoofdelijke stemming
worden aanvaard, maar zonder dis
cussie is het niet gegaan. Er is on
geveer drie uur gedebatteerd over de
goedkeuring van dit verdrag. Of
eigenlijk niet over dit verdrag, maar
over de processie vrijheid in Neder
land.
In dit vriendschapsverdrag met
Amerika staat een bepaling, dat bei
de partijen het recht hebben op el
kanders grondgebied besloten én
openbare godsdienstoefeningen te
houden. Daarnaast dient men dan
rekening te houden met een andere
bepaling, die zegt, dat dit recht om
besloten en openbare godsdienstoe
feningen te houden onverlet laat het
recht van ieder der partijen om
maatregelen toe te passen, welke
noodzakelijk zijn ter handhaving van
de openbare orde enz. De rest doet
niet ter zake.
In art. 184 echter van de Grondwet
staat de bekende bepaling, dat open
bare godsdienstoefeningen binnen
gebouwen en besloten plaatsen zijn
toegelaten behoudens verstoring van
de openbare orde en dat onder de
zelfde reserve openbare godsdienst
oefeningen buiten gebouwen en be
sloten plaatsen geoorloofd zijn daar,
waar zij thans (dat is in 1848 bij de
herziening van de Grondwet onder
Thorbecke) zijn toooelafen.
IJet standpunt van de katholieken
in de Kamer is nu aldus: In de
Grondwet staat een absoluut verbod.
Daar waar openbare godsdienstoefe
ningen in 1848 niet werden gehou
den, mogen zij ook nu niet meer
worden gehouden met het oog
op de verstoring van de openbare
orde. Nu, meer dan honderd jam-
later, mogen zij dus alleen worden
gehouden in het Zuiden, in Laren en
misschien nog ergens, maar verder
is dat taboe.
Volgens het vriendschapsverdrag
met Amerika mag het overal in Ne
derland, tenminste voor de Ameri
kanen, die dus een recht krijgen wat
de Nederlanders in een groot deel
van het land niet hebben. In de
Grondwet staat een absoluut ver
bod. In het vriendschapsverdrag
wordt een absoluut recht voor open
bare godsdienstoefeningen gegeven.
Het vriendschapsverdrag is dus in
strijd met de Grondwet en als dat
het geval is, treedt art. 63 van de
Grondwet in werking, dat bepaalt,
dat in zulk geval het ontwerp met
een meerderheid van twee derden in
de Kamer moet worden aanvaard.
Daarnaast staat echter weer het
feit, dat internationale verdragen
boven de Grondwet gaan en zo zit
men in een bijna onoplosbare juridi
sche puzzle.
Nu is het standpunt van de K.V.P.,
dat dit internationale verdrag
en de Verenigde Staten hebben er
reeds zestien van dit soort gesloten,
waarin steeds deze zelfde bepaling
staat verder gaat dan de Grond
wet, deze eigenlijk doorbreekt, en
het begrip rijp maakt, dat onze be
paling uit de Grondwet volkomen
uit de tijd is.
In 1848 heeft men deze bepaling
gemaakt met een beroep op de ver
storing van de openbare orde. Ten
minste dat beweren de protestanten,
en prof. Romme heeft dit met een
beroep op Buys duidelijk weerlegd.
Buys stelt duidelijk, dat bij het ma
ken van deze bepaling de openbare
orde in het geheel niet in het geding
was. De protestanten houden daar
aan vast en zeggen, dat in het ver
zet van protestantse zijde de span
ning openbaar wordt, die het proces-
sievraagstug toen én steeds in Ne
derland heeft verwekt.
Ons verweer is dit, dat deze span
ning door de protestanten kunstma
tig levend wordt gehouden en dat
men op grond van deze spanning ten
aanzien van de openbare orde na
aanneming van dit verdrag de Ame
rikanen niet kan verbieden, bijvoor- j
beeld bij de begrafenis van een ka
tholieke Amerikaan, om een Ameri
kaans priester de gelegenheid te ge
ven het stoffelijk overschot liturgisch
te begraven, óók over de openbare
weg, iets wat aan Nederlanders nog
altijd is verboden. Prof. Oud, een
staatsrechtkenner bij uitstek, stelde
het aldus: Als een Amerikaans pries
ter dat zou doen, zou hij een pro
cesverbaal moeten krijgen volgens
protestantse opvattingen. Want voor
hen geeft op dit punt dit verdrag de
Amerikanen alleen maar dezelfde
vrijheid, die de Nederlanders genie
ten. Nu doet de Amerikaanse Staat
met dit verdrag in de hand een be
roep op het Internationaal Gerechts
hof in Den Haag. Wat dan?
De staatssecretaris van Buitenland
se Zaken, Drs. van den Beugel, kon
niet anders zeggen, dat de Staat der
Nederlanden zich dan bij die uit
spraak heeft neer te leggen.
Daar ligt de kern van de zaak en
zo kon de heer Oud ook zeggen, dat
de Staat zich bij het afsluiten van
Botsingen met politie eist doden en gewonden
63-jarige verloor zijn Engelse flegma
Generaal Rojas Pinilla, de dictator van Columbia, is door een militaire
junta afgezet. Aan de afzetting van de dictator waren vier dagen van een
soort algemene staking voorafgegaan, waardoor het werk in industriële en
handelsbedrijven en op banken werd stilgelegd, terwijl er ook geen ver
voersmiddelen meer beschikbaar waren.
Onmiddellijk na het bekend worden van de afzetting van president ge
neraal Pinilla werden door de burgerij spontane betogingen gehouden,
waarin de eis werd gesteld: „Wij willen nu een burger als president".
Dat zal wel een ijdele wens blijven, want voorlopig is weer een generaal,
nl. Gabriel Paris, de minister van oorlog, tot voorzitter gekozen van de
militaire junta, die thans de macht in handen heeft.
NOG PAS HERKOZEN.
De grondwetgevende vergadering
van Columbia had nog pas twee da
gen geleden president Pinilla met 76
stemmen tegen een herkozen voor een
volgende ambtstermijn, die tot 1962
had moeten duren.
Onder het volk bestond echter een
grote oppositie tegen de dictator,
want enkele dagen geleden heeft de
politie te Bogota betogende studen
ten.met traangasbommen moeten ver
spreiden. Zodra de afzetting van de
president bekend werd verzamelde
zich een juichende menigte in de stra
ten van Bogota. Er verschenen even
wel troepen, die de menigte uiteen
dreven.
In het gedrang werden tenminste
dertig personen onder de voet gelo
pen en gedood.
Het schijnt dat de afgetreden pre
sident heeft getracht naai Jamaica te
vertrekken, maar dat een menigte op
reeds
vanaf
1 349.50
Zeer aantreWeUike krediet-service
fa. H. Walenkamp Zonen
TURFMARKT 5 - LEIDEN
het vliegveld zijn vertrek belette.
In 1954 werd Pinilla door een na
tionale vergadering voor vier jaar ge
kozen, nadat hij de regering door
middel van een militaire staatsgreep
had overgenomen. Hij zou nog als
president zijn aangebleven tot 7 aug.
1958, maar door de verkiezing van
woensdag was zijn herverkiezing voor
een tweede vierjarige periode verze-
ren tussenbeide kwam.
In een communiqué van de militai
re junta wordt meegedeeld, dat er een
kabinet zal worden gevormd uit ver
tegenwoordigers van de liberale en
de conservatieve partij en dat de
persvrijheid zal worden hersteld. De
regering zal verkiezingen voorberei
den, die in het begin van het volgen
de jaar gehouden zullen worden.
Het liberale blad „Intermedio", dat
door de afgezette Columbiaanse pre
sident Pinilla was verboden en thans
weer in Bogota is verschenen, schrijft,
dat bij heftige incidenten in de ste
den Medellin en Cali verscheidene
personen om het leven zijn gekomen.
Het blad schrijft, dat vrijdagoch
tend, toen een menigte in Medellin
luisterde naar een toespraak van een
geestelijke, de politie het vuur open
de, wat aan negen mensen het leven
kostte. Later vielen er nog meer
slachtoffers toen de polit; er niet in
slaagde de massa te verspreiden. Ook
in Cali vielen veel doden, aldus het
blad, dat 'n lijst van de eerste slacht-
kerd, totdat de militaire junta giste- offers publiceerde.
Advertentie
vragen of bepalingen daarvan niet
in strijd zijn met de Grondwet.
Men kan van protestantse zijde
zeggen wat men wil, een feit is, dat
in dit verdrag aan de Amerikanen
een absoluut recht wordt gegeven
en dat de Grondwet voor datzelfde
recht van openbare godsdienstoefe
ningen een absoluut verbod geeft
voor de Nederlanders.
En daarom begrijpen wij niet, dat
de socialistische heer de Kadt een
motie kon indienen, dat dit verdrag
niet in strijd is met de Grondwet en
dat er dus geen meerderheid van
twee derden nodig is.
Ook als de Kamer zulk een uit
spraak zou doen, verandert dit nog
niets aan de situatie. Dan blijven de
Amerikanen dit recht houden, om
dat een internationaal verdrag bo
ven de Grondwet gaat. Het verdrag
zal natuurlijk worden aangeboden.
Het ging er de K.V.P. alleen maar
om te constateren, dat onze bepalin
gen van de Grondwet uit de tijd zijn
en dat deze nodig moeten worden
herzien. Misschien kan dit debat er
toe bijdragen, dat bij de volgende
grondwetsherziening deze zaak ein
delijk zal worden geregeld.
Motie in
Duitse Bondsdag
De Westduitse Bondsdag heeft vrij
dagavond bij handopsteken een mo
tie van de regeringspartijen goedge
keurd waarin de grote mogendheden
verzocht wordt, „als zichtbaar teken
van hun verlangen naar een alge
mene ontwapening onder internatio
naal toezicht, de proeven met kern
wapens voor een bepaalde tijd op te
schorten".
De socialisten en de vrije demo
graten stemden tegen, omdat de mo
tie volgens hen niet ver genoeg ging-
Een socialistische motie, waarin de
regering .werd verzocht geen ver
gunning te geven voor het opslaan
van atoomwapens voor de geallieer
den op Westduits gebied, werd met
113 tegen 228 stemmen verworpen.
Deze motie wilde de geallieerden ook
verbieden atoom troepen in de bonds
republiek te legeren. De regering zou
volgens deze motie voorts moeten
afzien van uitrusting van de West
duitse strijdkrachten met kernwa-
wapens.
Atoomwapens noodzakelijk.
De Westduitse regering heeft ver
klaard, dat de Russische regering
„een nieuwe fase heeft ingeluid in
de zenuwenoorlog tegen het Westen"
en dat, zolang met de Russische re
gering nog geen overeenstemming in
zake een ontwapening is bereikt, de
Amerikaanse troepen in Duitsland
moeten worden uitgerust met atoom
wapens.
De regeringsverklaring werd in de
Bondsdag uitgesproken door de
Westduitse minister van Defensie,
Strauss.
De Ver. Staten moeten in staat
worden gesteld de voorbereidingen
te treffen die nodig zijn voor het ef
fectief maken van de verleende ga
ranties.
Chessman boft weer
De Nationale Vergadering van de
Amerikaanse staat Californië heeft
met 43 tegen 29 stemmen besloten
de doodstraf voor zes jaar op te schor
ten.
Door deze wet, die nog door de Se
naat goedgekeurd moet worden, wor
den de levens van een aantal man
nen, die op him terechtstelling wach
ten, gespaard.
Onder hen bevindt zich ook Caryl
Chessman, wiens terechtstelling tij
dens de acht jaar, die hij al in de
gevangenis zit, herhaalde malen is
uitgesteld.
In zijn cel schreef hij een aantal
boeken, die zeer veel opzien baarden.
KOOP HET BESTE....
EEN KROON
200 x 300 254.-
HAARLEMMERSTRAAT
172 174 179
HERENSTRAAT 9
MIDZA-bonnen voor onze
cliënten.
Indonesië bereidde Worosjilof een (te) warm onthaal
Deze foto laat zien hoe een adjudant van de Indonesi sche president Soekarno trachtte de woedende menigte
buiten het presidentieel paleis in Djakarta tot bedaren te brengen tijdens de ernstige ongeregeldheden, welke
zich voordeden bij de aankomst van de Russische presi dent Klimenti Worosjilof, die een staatsiebezoek van
twee weken aan Indonesië brengt. De politie moest ge bruik maken van traangasbommen om een eind te ma-
vërdragen ernstiger zal moeten af- ken aan de anti-Russische demonstratie, waarbij harde klappen vielen.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Dit is de 63-jarige Harold Steele, die bereid is zijn leven te geven uit
protest tegen de komende Engelse proeven met kernwapens, gefotografeerd
tijdens zijn misschien laatste avond met zijn vrouw in Londen. De heer
Steele, een rustend pluimveefokker uit Great Malvern in het Engelse graaf
schap Worcestershire, vertrekt vandaag uit Londen naar Dehli, waar van
daan hij zal doorreizen naar de plaats van de proeven, het Christmas-eiland.
Hij heeft verklaard bereid te zijn hier te sterven als de proeven toch zouden
doorgaan. Het echtpaar Steele heeft drie kinderen.
f j _£C n wisten alles van de arrestaties af,
inaon. omcitrvll maar waagden het eenvoudig niet, er
nparrPCtPPPfl melding van te maken uit vrees voor
ycorrcolCCril represailles van de zijde van het le
ger Men herinnert zich dat in april
De Indonesische legerleiding heeft verscheidene bladen tijdelijk door het
21 officieren van het leger gearres- leger gesloten zijn omdat ze militaire
teerd op verdenking, dat zij betrok- berichten hadden gepubliceerd die
ken waren bij een komplot voor een niet afkomstig waren van officiële
staatsgreep in Djakarta en West- militaire woordvoerders.
Java, verneemt United Press van be
trouwbare zijde.
De 21 arrestanten waren werk
zaam bij het hoofdkwartier van de
strijdkrachten, bij het ministerie van
Defensie en bij het hoofdkwartier
van het derde militaire commando in
Bandoeng.
Hoewel de arrestaties reeds een
week geleden zijn verricht, weet
men volgens de zegslieden nog altijd
niet, welke omvang het komplot had.
Men wist al evenmin te zeggen, of
het komplot zich richtte tegen de re
gering, tegen de legerleiding of tegen
het gewestelijk commando. Maar men
uitte de veronderstelling, dat de sa
menzwering een nasleep is van de po
ging, die kolonel Loebis in november
1956 heeft ondernomen, om met steun
van het leger de regering in handen
te nemen. Loebis loopt nog vrij rond.
Als centrale figuur in de samen-
zwering wordt genoemd lt.-kol. Akil j
Prawiradiredja, voormalig militair
commandant van Djakarta. Hij werk I
op het ministerie van defensieI
maar vertoeft reeds enige tijd in het
ziekenhuis.
Namens de militaire commandant
in Djakarta was aanvankelijk een
persconferentie belegd tegen vrijdag
avond tien uur, maar deze is uitge
steld tot tien uur vanochtend. Men
nam aan, dat daar een uiteenzetting
gegeven zou worden van de arresta
tiekwestie.
De meeste dagbladen in Djakarta
Iets lagere temperaturen
Gedurende de laatste dagen heeft
de invloed van storingsgebieden op
de oceaan zich geleidelijk tot over
Frankrijk, België en ons land uitge
breid. Er werd daarbij belangrijk
vochtiger lucht aangevoerd, waarin
plaatselijk buien, welke hier en daar
met onweer vergezeld gingen, voor
kwamen.
De miniumtemperaturen ondergin
gen een verdere stijging. In de nacht
van vrijdag op zaterdag was de laag
ste temperatuur, welke op normale
waarnemingshoogte werd gemeten, 6
graden. Een front behorend bij een
oceaandepressie, welke zaterdagmor
gen bij Ierland was aangekomen, zal
vergezeld van buien ons land passe
ren, waarna lucht aangevoerd wordt,
waarin de maximumtemperaturen
iets lager zijn.
Op de oceaan strekt zich een groot
hoge drukgebied uit van Portugal
via de Azoren en Bermuda tot by
Florida. Langs de noordflank hiervan
bewegen nog enkel volgende sto
ringsgebieden zich in de richting
van de Britse eilanden.
Voor deze omgeving betekent dit
aanhouden van het veranderlijke
weer bij winden tussen west en zuid
en temperaturen, welke ongeveer
normaal zijn of iets daarboven.
weer
(Geldig van zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
Veranderlijke bewolking met
enkele buien. Iets lagere mid-
dagtemperaturen. Overwegens
matige wind tussen zuid en
zuidwest.
12 Mei zon op 4.53; onder 20.24;
maan op 18.57; onder 3.57.
13 Mei zon op 4.52; onder.20.26;
maan op 20.11; onder 4.29.
Hoogwaterstanden
12 Mei v.m. 1.50; n.m. 2.15.
13 Mei v.m. 2.35; n.m. 2.45.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
nevel
16 C.
OSLO
regen
8
KOPENHAGEN
geh. bew.
9
ABERDEEN
nevel
11
LONDEN
motregen
18
AMSTERDAM
regen
19
LUXEMBURG
zwaarbew.
16
PARIJS
motregen
18
BORDEAUX
regen
17
BRENOBLE
half bew.
19
NICE
licht bew.
19
BERLIJN
onbew.
15
FRANKFORT
nevel
21
MUNCHEN
half bew.
16
18
ZURICH
licht bew.
GENEVE
zwaarbew.
18
LOCARNO
licht bew.
20
WENEN
onbew.
18
INNSBRUCK
licht bew.
20
ROME
nevel
20
AJACCIO
licht bew.
18
MALLORCA
zwaarbew
19
Korreltje
Nederigheid is een lafhartige ma
nier om wat te schijnen.
Multatuli (1820—1887).
