3)e Cd/dócSoti/fco/tit
Amerika wil Nasser nog een kans geven
De spanning rond Jordanië
is aanmerkelijk afgenomen
roeven
NASSER
krijgt zijn kans
Frankrijk wijst Egyptisch memorandum af
Amerika's houding maande tot matiging
Kijkje in de ingewanden van de Groene Draeck
Burgemeester op de schietstoel
isiraiie van xer
ZATERDAG 27 APRIL 1957
48te JAARGANG No. 14093
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACH1 32 S„.--Tl*
Telefoon; Directie. Abonnementen. Drukkerij 20935; Redactie 20015; Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs ƒ0.59 p.w., ƒ2.55 pjnnd., 7.50 p.kwart. Franco p.p. ƒ8.Advertenties: 17 ct. p. m.m. Telefoontjes ƒ1.50.
Rusland ziet er de oplossing van de Suezkwestie in
De Amerikaanse vertegenwoordiger in de Veiligheidsraad, Henry Cabot
Lodge, heeft vrijdag, bij de bespreking door de Raad van de Egyptische
voorwaarden voor de exploitatie van het Suezkanaal, voorgesteld, dat de
landen, wier schepen het kanaal gebruiken, het Egyptische stelsel „een
kans" zullen geven.
De Amerikaanse regering blijft echter van mening, dat de Amerikaanse
schepen, die van het kanaal gebruik maken, de kanaalrechten slechts onder
protest aan de Egyptische Suezkanaal Maatschappij moeten betalen.
„Het Egyptische memorandum komt in zijn huidige vorm niet ten volle
tegemoet aan de zes voorwaarden voor de exploitatie van het Suezkanaal,
die de Veiligheidsraad in oktober j.l. met algemene stemmen heeft aan
vaard", aldus Cabot Lodge.
WEL VOLDOENDE?
De hierna sprekende Egyptische
vertegenwoordiger Omar Loefti ver
klaarde tegenover de Raad, dat de
verklaring der Egyptische regering
wel „in overeenstemming is met de
zes beginselen voor de exploitatie
van het Suezkanaal, zoals die in ok
tober 1956 door de Veiligheidsraad
zijn aanbevolen".
Dit sloeg volgens Loefti ook op de
„kwetsbaarste" van deze beginselen,
namelijk het derde, dat bepaalt dat
de exploitatie van het Suezkanaal
„los moet staan van elke nationale
politiek".
„Egypte heeft hierin voorzien door
de exploitatie van het kanaal toe te
vertrouwen aan het Egyptische „ge
zagsorgaan voor het Suezkanaal",
een onafhankelijk lichaam, dat een
eigen begroting heeft.
De Egyptische regering heeft voorts
verklaard, een scheidsrechterlijke
uitspraak te zullen erkennen in geval
van geschillen over tarieven, exploi
tatie-methoden of schending van de
kanaal-regiem en ten. Zij heeft er
vooral mede ingestemd een uitspraak
van het Internationale Gerechtshof te
zullen aanvaarden in geschillen, wel
ke zich zouden kunnen voordoen bij
het uitleggen van bepalingen van de
overeenkomst van Constantinopel.
Hieruit volgt, dat Egypte uitvoe
ring heeft gegeven aan het derde,
door de Veiligheidsraad aanvaarde
beginsel, aldus Omar Loefti.
Egypte blijft voorstander van vrij
heid van scheepvaart door het Suez
kanaal en toepassing der bepalingen
van de overeenkomst van Constan
tinopel. Het zal er oprecht naar stre
ven de exploitatie van het kanaal
op de juiste wijze te doen verlopen,
aldus de Egyptische vertegenwoordi-
VAAG EN NEVELIG.
De vertegenwoordiger van Frank
rijk, Guillaume Georges-Picot, noem.
de de Egyptische regeringsverklaring
„vaag en nevelachtig".
Hij verzekerde, dat zij slechts in
overeenstemming was met één der
zes door de Veiligheidsraad aanvaar
de beginselen, namelijk dat de Egyp
tische soevereiniteit zou worden ge
ëerbiedigd.
„De verklaring is evenmin in
overeenstemming met de bepalingen
van de overeenkomst van Constanti
nopel van 1888. Zij bevat passages
met onverholen bedreigingen jegens
schepen, die van het kanaal gebruik
zouden willen maken en zij is daar
om in strijd met de in september
1951 door de Veiligheidsraad aan
vaarde resolutie, waarin Egypte werd
bevolen de vaart van Israëlische
schepen door het kanaal niet te be
lemmeren". De verklaring der Egyp
tische regering bevat geen waarbor
gen dat de schepen van alle landen
vrijelijk van het Suezkanaal gebruik
mogen maken, zoals dit in het eerste
en derde der zes beginselen wordt
gevergd.
Zij voorziet met in samenwerking
tussen Egypte en de kanaalgebrui
kers, als voorgeschreven in punt vier.
Er is geen juiste voorziening getrof
fen voor de bestemming van een re
delijk gedeelte der kanaalrechten
voor de ontwikkeling van het Suez
kanaal, zoals in punt vijf wordt be
paald.
Ook bevat de verklaring geen vol
doende voorziening voor de regeling
van geschillen, welke eis in het zes
de beginsel wordt gesteld, aldus
Georges-Picot.
Rusland is het met Nasser eens.
Namens de Sowjet-Unie zei Sobo-
lef dat het vooruitzicht van rust in
het Midden-Oosten niet in het be
lang scheen te zijn van bepaalde im
perialistische westelijke mogendheden
In dit licht moesten de jongste ge
beurtenissen in Jordanië worden be
schouwd. De Rus gewaagde van
„chantage" en „wrok" en noemde de
beweging van de Amerikaanse zesde
vloot „machtsvertoon met de vuist".
Sobolef zei dat Egypte door zijn
verklaring van drie dagen geleden
een oplossing voor het Suez-pro-
bleem had geleverd. Naar zijn me
ning zijn de zes beginselen wel in de
verklaring neergelegd.
Te eenzijdig.
De Engelsman sir Pierson leverde
vooral kritiek op het eenzijdige ka
rakter van de Egyptische verklaring.
Enkele punten in de Egyptische ver.
klaring behoefden verduidelijking.
Engeland betreurde het o.m., dat de
Egyptische verklaring „zo weinig
voorziet in samenwerking met de ge
bruikers van het kanaal".
De zitting van de Veiligheidsraad
werd verdaagd tot een nader door
de voorzitter in overleg met de le-
denstaten vast te stellen daum.
Pavelic gearresteerd
Op last vaa de Argentijnse regering
is de sinds 10 jaar uit Joego-Slavië
gevluchte Kroatische leider dr. Pave
lic gearresteerd Joego-Slavic had zijn
uitlevering gevraagd ten ei-ide hem
als oorlogsmisdadiger te doen terecht
staan.
Dr. Pavelic heeft sinds zijn ontsnap
ping uit Europa in 1947 te Buenos
Aires in ballingschap geleefd. Op 10
april j.l. werd een aanslag op hem
gepleegd waarbij hij slechts licht ge
wond werd.
tl April verzocht Zuid-Slavië Ar
gentinië om uitlevering van Pavelic,
omdat hij verantwoordelijk zou zijn
voor de dood van duizend mannen,
vrouwen en kinderen.
Tussen de beide laatste wereldoor
logen richtte Pavelic de Kroatische
revolutionaire O est asji-be weging op.
In 1936 werd hij door een Franse
rechtbank schuldig bevonden aan het
beramen van de moord (in 1934; op
koning Alexander van Zuid-Slavië in
Marseille.
Hij bevond zich toen in Italië Mus
solini weigerde Pavelic uit te leveren.
In 1947 week Pavelic uit naar Argen
tinië.
Weer ontsnapt?
Nader wordt gemeld, dat PaveUc
aan de waakzaamheid van de Argen
tijnse politie, die bij zijn huis de
wacht hield, ontsnapt is en is ver
dwenen.
In Amman schijnt de rust weergekeerd
Amerika heeft er bij Egypte, Syrië, Israël en andere landen van het Mid
den-Oosten op aangedrongen voorzichtigheid en matiging te betrachten in
hun houding ten opzichte van de huidige crisis in Jordanië. Dit heeft een
woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken
gisteren meegedeeld.
De Ver. Staten hebben deze landen nogmaals duidelijk gemaakt dat de
onafhankelijkheid en ondeelbaarheid van Jordanië van vitaal belang is,
zei de woordvoerder.
In Jordanië is de rust inmiddels weergekeerd en ook in de omringende
Arabische landen is de spanning verminderd.
ERGSTE SPANNING IS VOORBIJ.
In regeringskringen te Amman is
men meer en meer geneigd de bin
nenlandse crisis als geëindigd te be
schouwen. Gedurende de periode dat
het uitgaansverbod in Amman werd
opgeheven, van 9 tot 12 uur gister
ochtend, deden zich geen ongeregeld
heden voor.
Koning Saoed van Saoedi-Arabië
heeft vrijdag koning Hoessein van
Jordanië in een boodschap gelukge
wenst met de jongste ontwikkeling
van de toestand in Jordanië, is van
gezaghebbende zijde intussen verno
men. De vorst van Saoedi-Arabië uit
te zijn tevredenheid over de wijze
„waarop koning Hoessein het voor
beeld heeft gegeven en de weg, aan
de Arabische naties getoond heeft".
President Kowatli van Syrië is gis
teren van Cairo, waar hij met presi
dent Nasser de crisis in Jordanië
heeft besproken, naar Saoedi-Arabië
vertrokken voor besprekingen met
koning Saoed. Hij wordt vergezeld
van Nasser's politieke adviseur Ali
Sabry.
De Syrische president schijnt
Saoedi-Arabië en Egypte te hebben
geraadpleegd over de kwestie of hij
de Syrische troepen, die ten tijde van
de Suez-crisis Jordanië zijn binnen
getrokken met het oog op een even
tuele Israëlische aanval, thans zal
terugroepen, zoals Irak eist.
Ex-premier Soeleiman Naboelsi
van Jordanië heeft in Amman huis
arrest gekregen, melden onbevestig
de berichten.
Volgens deze berichten heeft Ook
het hoofd van de Jordaanse politie
en veiligheidstroepen, Mohammed
Maaita, huisarrest.
Buitenlandse woordvoerders zeg
gen, dat ruim zestig officieren van de
zogenaamde „vrije officierengroep",
die tegen koning Hoessein is, op het
militaire vliegveld van Amman ge
vangen zijn gezet.
Waarnemers te Amman geloven,
dat koning Hoessein de jongste fase
van de crisis gewonnen heeft.
Men verwacht, dat het uitgaansver
bod geleidelijk zal worden verzacht.
Vrijdag mochten de inwoners van
Op de scheepswerf van G. de Vries Lentsch jr aan de Grasweg in Amsterdam nadert de Lemsteraak
voor H. K. H. Prinses Beatrix, welke de naam „De Groene Draeck" zal krijgen, nu snel zijn voltooiing. De foto toont
arbeiders druk aan het werk in de „ingewanden" van de „Groene Draeck".
Amman drie uur op straat om inko
pen te doen en de moskee te bezoe
ken.
Sirenes loeiden om de bevolking
mede te delen, dat het uitgaansver
bod tijdelijk was opgeheven. De men
sen stroomden in vakantiestemming
de straat op. Toen het uitgaansverbod
weer van kracht werd, .waren de
straten binnen 10 minuten leeg. Mi
litairen en politie joegen lachend en
goedgehumeurd de weinige talmers
terug naar huis.
Uit betrouwbare bron is verno
men, dat circa 200 arrestaties zijn
verricht sedert donderdag de staat
van beleg werd afgekondigd.
Burgemeester jhr mr C. J. A. de Ranitz van Utrecht heeft vrijdagmiddag de
mobiele legertentoonstelling „Paraat 857" geopend. Na de opening maakte
hij een rondgang langs het tentoongestelde, waarbij hij zich ook liet vast
binden op een vliegtuig-schietstoel; een ogenblik was Utrechts eerste burger
onherkenbaar.
In een kaliummijn bij Staffelfel-
den dicht bij Mulhouse heeft
zich vrijdag een ontploffing van
mijngas voorgedaan, die vermoedelijk
aan zeven mijnwerkers het leven
heeft gekost. Er zijn vele gewonden.
Een Noors voorstel
Dinsdag, 30 april, Koninginnedag,
zal De Leidse Courant NIET ver
schijnen.
DE DIRECTIE.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Noorwegen heeft vrijdagavond een
uit zeven punten bestaand memoran
dum aan de thans te Londen verga
derende onder-commissie voor de ont
wapening der Verenigde Naties ge
zonden, waarin het onder meer voor
stelt, dat elk land, dat proefnemin
gen met kernwapens wil houden, die
I er waarschijnlijk toe zxdlen lelden dat l-JOE
I radio-actieve neerslag buiten zijn
wordt
het
weer?
Encycliek over Afrika
Gisteren is een nieuwe Pauselijke
Encycliek verschenen beginnende met
de woorden „Fidei donum", gedateerd
le Paasdag 1957, die handelt over de
missies in Afrika.
In deze Encycliek behandelt de H.
Vader de gevaren, welke het Afri
kaanse continent bedreigen en om
schrijft hij, de plaats der Kerk in
Afrika. De gevaren welke hij noemt
zijn, de grote bekoring om foute op
vattingen omtrent nationalisme te
huldigen, in plaats van zich toe te
leggen op de samenwerking der vol
keren. Een tweede gevaar vormt het
god-loos nationalisme, dat de reële
moeilijkheden van dit continent uit
buit, de geesten in verwarring
brengt, tweedracht zaait en aldus de
samenwerking onder de mensen ver
hindert.
De Afrikanen zijn zo merkt de
Encycliek op voor deze belem
meringen bijzonder gevoelig, wijl zij
in enkele tientallen jaren een ont
wikkeling moeten doormaken waar de
Europese volkeren honderden jaren
over hebben moeten doen.
In dit Afrika werkt de Katholieke
Kerk, haar uitbreiding rechtvaardigt
ook grote verwachtingen.
Er is een hiërarchie opgericht, ter
wijl het aantal gelovigen voortdurend
toeneemt en de inlandse clerus een
steeds belangrijker plaats bezet.
Ondanks deze verheugende feiten,
die zich in Afrika vordoen, moet men
de moeilijkheden niet verdoezelen:
Een gebrek aan priesters werkt zeer
belemmerend. Het gaat er om pries
terroepingen te wekken en te bevor
deren.
Iedere dag komen er by de H. Va
der smeekbeden binnen om hulp, en
het is hem een smart niet allen te
kunnen helpen. Soms zelfs moet imn
seminaristen naar huis uren, omdat
er geen geld is. Daarom roept hij al
len op de Pauselijke liefdewerken te
willen steunen.
Voorts beveelt de Encycliek aan
overal een sfeer te scheppen, die be
vorderlijk is voor roepingen tot mis
sionaris.
eigen grenzen terecht komt. hiervan
een half jaar tevoren kennis zal ge
ven aan de internationale organisa
ties.
De Noorse regering heeft het me
morandum doen samenstellen op ver
zoek van de commissie, dit naar aan
leiding van het ter Algemene Ver
gadering van de V.N. door Noorwe
gen, Canada en Japan gedane voor
stel, dat staten, die proefnemingen
met kernwapens willen uitvoeren,
hiervan tevoren kennis aan de Vol
kerenorganisatie zullen geven.
Noorwegen stelt verder voor, dat
de secretaris-generaal der V.N. drie
maanden vóór de proefneming gede
tailleerde bijzonderheden zullen wor
den verstrekt en dat aanvullende in
lichtingen of veranderingen in de
plannen minstens een maand tevo
ren ter kennis van Hammarskjoeld
zullen worden gebracht.
In het Noorse memorandum wordt
voorts gezegd, dat het schijnt, dat in
ternationaal toezicht ter plaatse,
noodzakelijk om controle te kunnen
uitoefenen op alle kernwapenproef-
nemingen ter wereld, thans niet uit
voerbaar is.
„Doch door het ken/nis geven van
voorgenomen kernwapen beproevin
gen te beperken tot die ontploffingen,
welke er toe kunnen leiden het radio
actieve neerslag in waarneembare
hoeveelheden buiten het eigen land
terecht komt, zou het vraagstuk van
toezicht ter plaatse uit de weg zijn ge
ruimd'', aldus het Noorse voorstel.
(Geldig van zaterdagavond
tot zondagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
TAMELIJK ZONNIG.
Overwegend zonnig en op de
meeste plaatsen droog weer.
Zwakke tot matige wind uit
oostelijke richtingen. Dezelfde j
temperaturen als vandaag
iets hogere.
28 April zon op 5.19; onder 20.01;
maan op 4.27; onder 18.38.
29 April zon op 5.17; o tder 20.03;
maan op 4.52; onder 19.47.
Hoogwaterstanden
28 April v.m. 2.85 mm. 2.50.
29 April v.m. 3.10; n.m. 3.50.
Het weer in Europa
Tamelijk zonnig
In de gordel van hogedruk, die
zich van de Azoren tot Noord-Rus
land uitstrekt, hebben zich twee af
zonderlijke hogedrukgebieden afge
splitst, waarvan het voornaamste zich
op de oceaan ten westen van Ierland
bevindt. Boven Spanje bevindt zich
een actieve depressie, die langs de
Spaanse Middellandse Zeekust wolk
breuken veroorzaakte. Tussen beide
druksystemen is de noordoostelijke
stroming van continentale lvcht
sterk in kracht afgenomen, waardoor
de temperaturen door instraling elke
dag iets hoger worden. Ook morgen
zal de aanvoer van continentale
lucht voortduren, waarbij het weer
overwegend zonnig zal zyn, hoewel
er een kleine kans bestaat dat er in
de middag, vooral in het zuiden van
het land een bui optreedt. De tempe
raturen kunnen plaatselijk tot om de
twintig graden oplopen.
weer
temp.
STOCKHOLM
regen
5 C.
OSLO
zwaar bew.
4
KOPENHAGEN vrijwel onb.
7
ABERDEEN
onbewolkt
-1
DUBLIN
zwaar bew.
6
LONDEN
geheel bew.
8
AMSTERDAM
zwaar bew.
8
BRUSSEL
nevel
6
PARIJS
nevel
8
BORDEAUX
regen
7
GRENOBLE
regen
10
NICE
zwaar bew.
18
BERLIJN
nevel
7
FRANKFORT
nevel
8
MUNCHEN
mist
5
ZURICH
nevel
6
GENEVE
nevel
9
LOCARNO
regenbui
8
WENEN
nevel
9
INNSBRUCK
nevel
6
ROME
licht bew.
11
MALLORCA
licht bew.
11
Korreltje
Geestdrift ?n moed zijn schoon;
maar zelfs schatten van geestdrift
kunnen de bezonnenheid niet vervan
gen. Heine.
