V/REEMDELINQ op zoek
naar het hart van Leiden
W/at bij V/V/V begon eindigde
juichend bij Van der Wierf
Nauwe straten dwingen de
Leidenaars tot waardigheid
HUIBERS
Communie-Geschenken
^ZATERDAG^^APRH^l^
DE LEIDSE COURANT
PAGtNA
HET WAS STRALEND WEER, toen wij onlangs op een morgen uit de
trein stapten en ons door een naar vis riekende stationshal naar de uit
gang spoedden. Terwijl wij de trappen van deze tamelijk recente nederzet
ting van de Nederlandse Spoorwegen afdaalden een andere manier van
Jaan was hier niet mogelijk, majestueus en breed als de treden waren
eed een onvriendelijke gure wind ons de kraag opzetten en drukte onze
hoop op een warme lentedag meteen de kop in. Wij hebben later op de dag
een Leidenaar met trots horen vertellen, dat het in deze stad altijd waait,
de ene dag iets minder dan de andere, maar wind is er; dit moet dan een
speciaal privilegie van Leiden zijn, want ergens anders in ons goede vader
land is dit niet het geval. Erg benijd hebben wij de goede man echter niet.
De aanblik van Leidens stations
plein is waarlijk wijds en bezorgt de
vreemdeling gelijk al 'n grote hoeveel
heid gemengde indrukken. Wij werden
er geïponeerd door het drukken ver
keer, hetgeen overigens voorname
lijk bestond uit voertuigen van di
verse soorten vervoermaatschap
pijen. In een bonte mengeling ver
toonden zich groene, blauw-crême en
hard-blauwe bussen, daar doorheen
vochten zich trams van allerlei
pluimage een weg: enkele soorten
lange blauwe trams, een paar klein
tjes en gele wagens met een soort
claxon. Rechts opzij van het station
ontwaarden wij een complex van
bushaltes, praktisch geplaatst en
ruim genoeg om de hoeveelheden
mensen te verwerken, welke hier on
getwijfeld dagelijks van de bus ge
bruik maken. Ofschoon de grootsteed
se en moderne indruk van het plein
prettig aandoet, vinden wij het toch
wel een betere omzoming waardig
dan het thans heeft. Mogelijkheden
zijn er, dunkt ons, in ruime mate
aanwezig om het geheel een stede
bouwkundig verantwoorde entourage
te geven. Waarschijnlijk spelen ook
hier bestedingsbeperkende motteven
een rol, of ligt de moeilijkheid mis
schien ergens anders? Wij weten het
niet, dit is een zaak die de Leidenaars
aangaat.
Eerlijke lieden
Na DEZE CONCLUSIES staken wij,
niet zonder levensgevaar, het
plein over en begaven ons, de ogen
te kost gevend, stadiwaars met de
onverschillige nieuwsgierigheid een
tourist eigen. Weldra werden wij ge
troffen door het opschrift boven een
restaurant. „Zomerzorg" lazen wij;
welluidend doch heel niet bijzonder
Zonder twijfel een gerenommeerde
gelegenheid. Wie beschrijft echter on
ze verbazing, toen wij enkele meters
verder een dergelijk etablissement
zagen, eveneens gesierd door een
naam, niet zo welluidend als die van
zijn buurman, maar veel treffender,
veel eerlijker vooral. De openhartige
eigenaar dreef hier zijn nering on
der het alleszeggende devies „Eigen-
zorg". Zelden hebben wij eerder
iemand ontmoet, dit zo rond voor zijn
mening durfde uit te komen. Wij
hadden gehoopt, dat een toevallige
voorbijganger onze verbazing zou
hebben bemerkt en ons zou hebben
toegevoegd, dat deze eerlijkheid in Lei
De klim die reeds zo veel toeristen
gemaakt hebben.
(Foto's: „De Leildse Courant").
den helemaal geen uitzondering was,
maar dat de echte Leidenaar deze
deugd aangeboren was, maar nie
mand sprak ons daarover aan. Ge
sticht en gesterkt vervolgden wij ech
ter onze weg, overtuigd, dat wij hier
iets gevonden hadden wat wel uniek
in Nederland genoemd mag wor
den.
OP het kantoor van de Leidse VW
gekomen, gelegen temidden van
feestelijk bloeiende tulpen, werden
wij aangesproken door een vriende
lijk meisje, dat ons ongevraagd alle
inlichtingen gaf, welke een vreem
deling zich maar zou wensen. Daar
er nog meer personen aanwezig wa
ren, verkondigde ze maar in het al
gemeen, dat de Lakenhal gesloten
was en dat wij ons ook niet zouden
kunnen verdiepen in de geschiedenis
der Natuurwetenschappen, ook dit
museum was gesloten. Dit laatste
was wel jammer, want de toegang
tot dit museum is onmiddellijk naast
het gebouwtje van de V.V.V. Hier
mede was wel een stukje reclame
verloren gegaan. Onze teleurstelling
was spoedig verdwenen toen wij
hoorden, dat wij een bezoek konden
brengen aan het Rijksmuseum van
Oudheden, een instelling, welke zijn
weerga in Nederland niet kent. Ge
wapend met onze informaties namen
wij afscheid van de V.V.V.
Zo onder het lopen viel het ons op,
dat Leiden gekenmerkt wordt door
een zekere waardigheid. Dit kwam
het meest uit in de werkelijk ontzet
tende drukte van het verkeer. Van
jachten was geen sprake, hiertoe
kreeg men overigens geen kans, want
om de honderd meter vonden opstop
pingen plaats. Maar de rust waarmee
alles gepaard ging was opmerkelijk.
Wij stonden werkelijk te kijken van
de bijna apathische kalmte van de
bestuurders van trams, bussen, auto's
en de wielrijders, die gelaten met hun
materiaal over de smalle bruggen
trachtten te komen, de ene enge bocht
na de ander nemend, alles zonder
scheldpartijen of woeste blikken.
Werkelijk voorbeeldige mensen. Het
is haast niet te geloven.
Weldadige rust
ZOALS de meeste echt-Hollandse
steden is Leiden niet arm aan wa
ter. Singels verfraaien overal het
stadsbeeld, maar in de Sleutelstad ga
ven zij een sfeer, welke toch wel ge
heel eigen aan Leiden moet zijn; zij
verschilt volkomen met het karakter
van de Amsterdamse of Utrechtse
grachten, vooral ook omdat alles
kleiner van opzet is. Het Rapenburg
deed ons echter sterk aan Amster
dam denken, er ging een grote be
koring van uit. Door het ontbreken
van het zware verkeer deed de rust
hier weldadig aan. Het was op het
Rapenburg, dat wij het museum van
Oudheden betraden.
Over ons bezoek aan deze uitgele
zen verzameling antieke schatten
zouden wij kolommen vol kunnen
schrijven. Het zou ons te ver voeren
een volledige weergave van onze in
drukken te doen. De aanwezigheid
van mummies uit 't oude Egypte was
ons reeds bekend, maar daarnaast
valt er aan schoons nog veel meer te
genieten. Op onze tocht door het mu
seum werden wij herhaaldelijk ge
schaduwd door suppoosten, die* hun
uiterste best deden zoveel mogelijk
argelooheid te veinzen, maar die wij
niettemin daarheen konden lokken
waar wij wilden. Maar genoten héb
ben wij, zowel van de Griekse en
Romeinse plastieken als van de uit
beeldingskunst der Egyptenaren en
Assyriërs. Wij zijn stil geworden bij
het zien van flessen en vazen van Sy-
risch glas in de meest wonderlijke en
toverachtige kleuren zogoed als bij
het aanschouwen van een levensecht
gouden hakenkruis uit de Franki
sche en Bataafse tijd, opgegraven
ergens bij Naaldwijk. Een buitenge
woon aardige geste vonden wij de
service aan de museumbezoekers ge
boden, in de vorm van een laagge
plaatste wasbak, kennelijk bestemd
voor het reinigen van veri
voeten. Deze handeling is geen ov<
bodige luxe na urenlang zwerven;
MEN weet niet direct, komend,
uit de richting Haarlem, wat
te denken van een stad, waarvan
het centrum op slechts enkele
honderden meters afstand van
grazige weiden gelegen is. In de
buurt van een zeer steedse singel
liggen dromerig en lui een een
der soort koeien als elders in de
provincie, zij het, dat de herkau
wers daar ietwat meer bont ver
tonen dan hun collegae aan de
boorden der stad. Het zou ons in
het geheel niet verbazen, als wij
straks, door de rustieke straten
slenterend, ons opgenomen zou
den voelen in een vee-gemeen
schap, een vriendelijk plaatsje,
waar fok- en pluimvee gemoe-
delijk-loom de rijwegen frequen
teerden, desnoods in é>én-rich-
tingverkeer, zo dachten wij.
Nooit zijn wij eerder zó in onze
verwachtingen beschaamd ge
worden als in Leiden. Wij moe
ten bekennen, dat -vij ons aan de
stadsrand hebben laten beetne
men; wij hebben ons door gras en
koeien om de tuin laten leiden.
Wat wij vanuit de trein zagen
was slechts décor, bedoeld om
de overgang van land naar stad
zo klein mogelijk te maken. Men
houdt in Leiden blijkbaar van
effect. Het is zeker, dat ze in
dit opzicht volkomen geslaagd
zijn. Alles wate enigszins met de
boerderij verband houdt bleef
beperkt tot de Veemarkt; maar
die is dan ook groots en alom
vermaard, voor het overige is de
Sleutelstad een dergelijke, hard
werkende en oer-Hollandse stad.
Een vriendelijke jonkvrouw geeft al
leen aan u de beste tips voor een
bezoek aan de Sleutelstad.
vroeger wel een andere naam heb-
j ben gehad, het is een oude kerk zo-
gezegd, hèè?"
Wij konden dit slechts ronduit be
amen. Üet is jammer, dat deze twee
prachtige kerken him torens,, de uit-
l eindelijke bekroning, missen. Nu
steken zij als geweldige reuzen zon
der hoofd boven hun omgeving uit.
Het eigenaardige bouwsel aan het
einde van het schip der Hooglandse
kerk deed ons sterk denken aan de
vroegere Klokhuistoren in Haarlem.
Het zal wel dezelfde functie hebben-
vermoeden wij.
1UIET dit al begon onze dag ten ein-
de te spoeden. Wij waren uren
achtereen in touw geweest en begon
nen onze benen behoorlijk te voelen.
Wat wij van Leiden te zien hebben
gekregen was slechts een klein ge
deelte, maar genoeg om de echte
Leidse smaak te proeven. De indruk
was algemeen doch goed. Wij hebben
Leiden gezien in zijn schilderachtige
aantrekkelijkheid en zijn gebreken,
zoals iedere levende stad ze heeft.
was reeds dankbaar gebruik gemaakt
van de gelegenheid blijkens een laag
je zand in de bak. Wij hebben de di
rectie geprezen, maar geen gebruik
gemaakt.
Tijdens onze wandeling door Lei
dens binnenstad is het meermalen
voorgekomen, dat wij moesten over
gaan tot het redden van het vege
lijf. Als wij wilden uitwijken voor
een ons tegemoetkomende dame
moesten vij van het trottoir af, «en
andere mogelijkheid bestond eenrou-
Overpeinzingen op een brug van het
stille Rapenburg.
Maar wij hebben bovenal gemerkt dat
Leiden geen saaie, naargeestige stad
is, waar wij eerlijk gezegd wat bang
voor waren, maar een plaats, waar
het prettig is om te zijn.
In het late zonlicht hebben wij nog
even gezeten in het schitterend aan
gelegde plantsoen rondom het stand
beeld van de roemrijke burgemeester
Van der Werf, een monument waar
menige Nederlandse stad jaloers op
mag zijn. Vanaf zijn voetstuk kijkt
hij neer op de spelende kinderen en
naar honden van bekende en onbe
kende rassen, die over het sappig
groen dartelen en rennen, ondanks
het bordje: Verboden honden los te
laten lopen. En hij herinnert ons aan
wat.Leiden eens is geweest; geens
zins de minste der steden. Wij lazen
de woorden, gegrift in het steen:
„Juich Holland, dat door Leidens
moed
Uw roem, Uw vrijheid zag behoed."
A. J. PIETERS.
Het station biedt voor een paar
kwartjes de gehele wereld te
koop aan.
dig niet. De enkele malen, dat wij
ons tot deze manoeuvre genoodzaakt
zagen, voelden wij de gemotoriseer
de dood langs ons heen snellen in de
vorm van een auto of iets dergelijks.
Op deze, niet spaarzaam gezaaide
momenten vroegen wij ons in alle
ernst af, of men zich in Leiden niet
gedrongen voelde, iets aan de levens
gevaarlijke situaties in de nauwe stra
ten, waar twee trams elkaar kunnen
passeren en meer niet, te doen. Lei
den is een deftige oude dame, die uit
haar bontjas is gegroeid, zij maakt
de indruk niet zonder slag of stoot
toe te willen geven aan de eisen
van de moderne tijd. Toch zal dit
moeten gebeuren en niet op lange ^jtr-
mijn.
Een oude kerk
zogezegd
OPVALT .F.ND was het kleine
aantal toren dat Leiden bezit. Dit
konden wij vooral constateren, toen
wij op de Burcht stonden en ons ver
lustigden in het panorama op de
stad. Wij waaiden bijna van de oude
sterkte af maar wisten ons toch te
handhaven. In de blauwgrijze verte
rustten de duinen en naar het noor
den konden wij de koepelkerk van
Lisse goed onderscheiden. Rondom I
beneden ons zagen wij de weelde van
prachtige bloesembomen waarachter j
kleine huizen en buitengehangen I
wasgoed schuil gingen. En dat in het j
centrum van een drukke stad. Een i
oase was het toegangspleintje tot de
Burcht, een kleine brink onder twee
enorme kastanjebomen met de adem
van enige eeuwen terug. Hier betaal
den wij ons dubbeltje entrée aan een
man, die ons wist te vertellen, dat de
Burcht gebouwd was aan de samen
loop van de Oude en Nieuwe Rijn.
Na ons verblijf op het rondeel kwam
op het pleintje beneden een andere
persoon op ons af, vragend: „Zoudt
u graag de Burcht willen beklim
men?" Wij antwoordden: „Wij komen
er zo juist vanaf, maar we deden het
graag."
Bij de Hooglandse kerk, evenals
de Pieterskerk een kathedrale bouw
werk, hebben wjj iemand gevraagd
hoe de kerk vroeger heette. Hij kon
ions helaas geen nadere inlichtingen
hieromtrent verstrekken. „Zij zal
Haarlemmerstr. 123 - Leiden
In onze speciaalzaak van
religieuse artikelen vindt U
o.m. 'n uitgebreide keuze in
Zie ook onze etalage en show
ruimte aan de Stille Mare.
Advertentie
DE WERELDOMROEP MAAKTE
NIEUWE VORDERINGEN.
Uit het heden verschenen jaarver
slag 1956 van de Wereldomroep blijkt,
dat in 1956 beslissende vorderingen
zijn gemaakt voor wat betreft de
stichting van een eigen studiogebouw.
Op het ogenblik zijn de bouwwerk
zaamheden aan de rand van Hilver
sum zelfs .eeds begonnen. Het nieu
we gebouw, zal worden aangepast aan
de behoeften van het bedrijf; over
bodigheid of duplicering wordt ver
meden. Men rekent verder op samen
werking met de binnenlandse om
roep; derhalve wordt afgezien van
het projecteren van grote muziekstu-
dio's of andere kostbare voorzienin
gen. In verband met de huidige situa
tie in de bou„nijverhe.d zal de uit
voering van het nieuwe gebouw in
vier etappes worden uitgevoerd. Me
de als gevolg daarvan zal de huisves-
tingnood van de Wereldomroep voor
lopig nog niet zijn opgeheven. De op
zet van parallel lopende program
ma's in het Nederlands en vreemde
talen is na de gereedkoming van het
nieuwe zenderpark praktisch niet te
verwezenlijken, zonder dat ook het
studiogebouw tenminste voor een be
langrijk deel zal zijn voltooid.
De beide nieuwe zenders van 100
kw beantwoorden aan de verwachtin
gen. Voor een groot aantal luisteraars,
vooral in Indonesië en aniere gebie
den in het Verre Oosten, betekent dit
feit een bijna revolutionaire verande
ring in de ontvangstmogelijkheid.
Toch belet de concurrente in de
etl er en het storen van uitzendingen,
nu reeds victorie te roepen.
