Succesrijk jaarlijks optreden „Wilskracht" te Alphen van Dr Zamenhof, de vader van het Esperanto DB LEIDSE COURANT PAGINA 6 Lenigheid, gratie en dwaze capriolen De enkele honderden leden tellen de r.-k. Sportvereniging „Wils kracht" heeft dinsdagavond in het Nutsgebouw te Alphen a. d. Rijn de eerste van de twee jaarlijkse uitvoe ringen gegeven. Dit soort avonden geniet altijd grote belangstelling. De leden krijgen gelegenheid om hetgeen zij in de loop van het jaar onder bekwame leiding van de direc teur de heer P. Zuidam, leren, voor belangstellenden te tonen. En de ouders der leden, de donateurs en begunstigers zien immer met verlan gen hiernaar uit. Het zijn ook altijd gezellige familieavonden, soms wat rumoerig door de levendige jeugd, vaak ook leuk door het optreden van de kleuters, die veelal onbewust en ongekunsteld voor de komische ver wikkelingen en voorvallen op het to neel zorgdragen. Ook het kunstzinnige ontbreekt op „Wilskracht's" avonden nooit waar. voor de oudere meisjes en de dames met hun gracieuse rhythmische dans jes en -standen zorg dragen. Een bal letachtig slot, overgoten met feërieke sprookjesachtige lichtbundels, zorgt er dan meestal ook deze avond voor dat de aanwezigen met een heel prettige herinnering naar huis keren. Onder de vele aanwezigen tot wie de heer G. Ponsioen, voorzitter van „Wilskracht", inzonderheid een wel komstwoord sprak, bevonden zich ojn. emeritus-deken L. H. M. Nieu- wenhuizen, deken E. A. M. Paap, be schermheer der vereniging, en kape laan C. J. Heijnen. Milde beoordeling. Met voldoening introduceerde de heer Ponsioen de verjongde heren- ploeg, die in aantal weer op peil is, al zou nog enige uitbreiding van har te welkom ziin, evenals bij de dames. af^elineen. De heer Ponsioen vroeg bij voorbaat, voor wat de heren be treft, een niet al te critische beoor deling van de prestaties. Na nog een jaartje studie en oefening zullen zij ook kwalitatief het prestatiepeil wel bereiken waarop de oude ploeg was gekomen. Het gevarieerd programma, dat uit niet minder dan negentien nummers was samengesteld, werd ingeleid met de traditionele, maar telkens weer indrukwekkende opmars en vaandel- groet, waarbij de tonen van het Roomse Blijdschap ten gehore wor den gebracht. Dit fraaie en imposante schouwspel bereikt nog lang niet zijn hoogtepunt, want de podium-ruimte laat slechts een gedeelte van het aan tal leden toe hieraan deel te nemen. In de diverse programmanummers kriigen zij evenwel allemaal gelegen heid om van zich te doen blijken. Het programma kreeg een vlotte afwerking onder leiding van de heer P. Zuidam, die bij de kleuter-oefenin gen werd bijgestaan door de voor turnsters, de dames W. Haus, N. Straver en mevr. S. Kapel-van Leeu wen, die de adspirant meisjes onder haar hoede had. De muzikale be,gelei ding werd keurig verzorgd door het duo G. v. Mild. Gespannen aandacht. Na de welgeslaagde vrije oefenin gen waarin de dames-A naar voren kwamen, volgden de kleuters met en kele behendigheidsspelletjes. De meis jes en adsp.-meisjes-B toonden haar kunnen met gevarieerde oefeningen op de brug, de jongens met bankoefe. rtiingen en de meisjes-B werkten net jes enkele vrije oefeningen af. De verrichtingen op de evenwichtsbalk brachten de meisjes-A onder gespan nen aandacht van de toeschouwers, gelijk zulks het geval was met de dames-B op de brug en de dames-A op de brug met hoge en lage leggers. Vooral met de oefeningen op de laat ste dwongen enkele turnsters bewon. dering van de aanwezigen af. De jon gens kregen de lachers weldra op hun hand door de vreemde kapriolen en duikelingen die zij maakten op en af van de springkast. De oefening van ene op de plaats verzorgd door de adspirant meisjes-A was een te waarderen besluit van het eerste deel van de avond. Het tweede gedeelte begon met de vertoning van krachtprestaties op het hoog rek door de heren, een nummer dat van ouds ieders aandacht boeit en de toeschouwers respect inboe zemt. Heel aardig verliepen de bal- oefeningen van de dames-A, de knots en rhythm ische oefeningen der da mes-B alsmede het linterspel dat overigens ook een prettige afwisse ling in de traditie bracht door de meisjes. Behendig toonden de ad spirant meisjes-A in het nummer Tremplin-paardspringen. Leuk was voorts door de verrassingen de klap- oefening waarin de adspirant meis jes-B haar geslaagd aandeel hadden. De heren werkten ook nog enkele malen op de brug. De rhythm ische fantasie, met plas tische standen a3n het einde, waaraan meewerkten de adsp. meisjes-A en de dames-A, bood, mede door de kleurrijke belichting, de fraaie kle ding en het prachtige décor, een on vergetelijk schouwspel en vormde daardoor een voortreffelijk slot van de avond op de drempel van het veertig-jarig bestaan van de R.-K. S.V. „Wilskracht". Haar voorzitter, de heer G. Pon sioen, heeft tijdens de avond een ex tra dankwoord gericht tot de direc teur en diens assistenten .Zij kregen ais stoffelijk blijk van waardering een nuttig geschenk. In zijn sluitingswoord verklapte de heer Ponsioen, dat de heer Zuidam dit jaar zomer 35 jaar als directeur aan „Wilskracht" zal zijn verbonden. Een speciale bijeenkomst ter viering van dit feit, wordt voorbereid. Scheepsoverdracht. Op de Nieu we Waterweg heeft het m.s. „Huba", bouwnr. 1251 van de Scheepswerf „De Vooruitgang" van D. en Joh. Boot N.V. te Alphen a. d. Rijn en gebouwd voor rekening van de Rede rij m.s. „Huba" (Familie Van der Graaf) te Rotterdam, met goed ge volg proefgevaren. De afmetingen van dit schip zijn: lengte: 54.28 m„ breedte 8,65 m., hol te 3.50 m.; tonnage: bruto 499.87 reg. ton, netto 278.62 reg. ton, D.W. 680 ton. Het schip is van het gladdek type met bak en kampagne, gebouwd on der klasse B.V. Atlantische Vaart. De voortstuwing geschiedt door 'n 450 P.K. „Industrie" direct omkeer bare Dieselmotor, type 6. D. 7 van de Motoren fabriek „De Industrie" te Aiohen a. d. Rijn. De uitrusting bestaat uit twee mas ten met twee laadbomen met een hijsvermogen van 2 ton. Bodewes lieren, oliegestookte centrale verwar- min, electr. installatie van 110 volt, radiotelefonie, echoloodinstallatie en richtingzoeker. Puzzlerit bromfietsers. De afde ling voor bromfietsers een nieu we loot van de Motor- en Auto CVub „Rijnland" is dinsdagavond ge start met haar eerste puzzlerit over 50 km. Er werd door de 40 bromfiet sers deelgenomen. De route ping via Aarlanderveen, Nieuwkoop, Ter Aar. terug naar Alphen a. d. Rijn Gestart en gefinishd werd bij hotel „Toor" Tevens konden deze avond twintig nieuwe leden worden ingeschreven. Eerst werd D. A. v. d. Soek, Ter Aar, 6 strafpunten; 2. Jac B. Cats, idem, 6 strafp.; 3. M. Tromp, Aiohen a. d. Rijn, 10 strafp.; 4. P. de Pater, Ter Aar, 10 strafp.; 5. J. de Bruin, Alohen a. d. Rijn, 10 strafp. Het hoogst aantal behaalde straf- pimten was 190. Enkele deelnemers zijn zo ver van de route afgedwaald, dat zij o.m. in Nieuwerbrug zijn te rechtgekomen. De volgende puzzle-rit voor brom fietsers is vastgesteld op 21 mei, die voor auto's en motoren op 7 mei. Te water geraakt. De vier-jari ge Bram Blouw, wonende in de Grij- pesteijnstraat is dinsdagmiddag spe lenderwijs in de vijver langs de Park laan geraakt. Een voorbijganger, die onbekend is gebleven, slaagde erin hem op het droge te halen. Behoudens een nat pak heeft het ventje geen BOSKOOP DISTRICTS- SCHOOLARTS ENDIENST BOSKOOP. Dezer dagen verscheen het jaar overzicht van de districtsschoolartsen- dienst Boskoop. Hierin merkt de schoolarts, dr. E. J. Nagel, op, dat de werkzaamheden m het j aar 1956 niet geheel zonder moeilijkheden zijn verlopen, aangezien niet regelmatig hulp van assistenten aanwezig was. Gelukkig is hierin, doordat een goede administratieve hulp is gevonden, verbetering gekomen. Van alle kleuterscholen werden onderzocht de kinderen, die over twee jaar in de eerste klas van de lagere scholen zullen zitten. Van de lagere scholen werden onderzocht de leer lingen van de eerste, vierde en zesde klassen. Van de Ulo-scholen de leer lingen uit de tweede klassen. Van het voornemen om in 1956 ook de leer lingen van de tweede klas van de Rijkstuinbouwschool in Boskoop aan ZOETERWOl'UE (Dorp) Par. H. Kruisverheffing. Alle ka bouters, welpen, gidsen en verken ners worden morgenochtend om 7 uur in de H. Mis verwacht ter gelegen heid van de verjaardag van aalmoe zenier S. v. Beurden. Denk om je uni form! niet in het gehele distrikt schoolmelk wordt gedronken. De redenen waar om dit van de hand wordt gewezen zijn van uiteenlopende aard. Hoewel met de bezwaren wel akkoord kan worden gegaan, is er één reden, die pleit vóór de melkvoorziening en deze ligt zuiver op medisch terrein. De tijd tussen ontbijt en middagmaal is voor de kinderen te lang. Vooral als zij ver van de school wonen en daar door vroeg van huis moeten. Omdat door uitgebreide proefnemingen is uitgemaakt, dat melk het beste voe dingsmiddel is en dat hierdoor de prestaties van de kinderen het best op peil blijven, nemen zeer velen in Nederland de moeite van de school- melkverstrekking op zich. Aangezien de ouders niet om half elf de melk op school kunnen brengen is de enige oplossing, dat deze taak door het personeel van de school wordt over genomen en dat er dan niet mag worden gesproken van „op elkanders terrein komen". Een kwaad, dat hand over hand toeneemt is het werken tegen beloning door jonge kinderen. Afgezien van het feit, dat het wette lijk verboden is voor een kind be neden de vastgestelde leeftijd te werken, moet dit soort werk voor en na schooltijd als verderfelijk voor de lichamelijke en geestelijke ontwikke ling en als niet bevorderlijk voor de prestaties op school worden be schouwd. De Koninginnefeesten te Boskoop. Door de Boskoopse Oranjevereni ging worden ter gelegenheid van de verjaardag van H. M. de Koningin op 30 april feestelijkheden georganiseerd volgens onderstaand programma. 7.30 uur: reveille door 3 drumbands in het oostelijk en westelijk gedeel te van de gen eente. 8 uur: klokluiden. 9 uur: verzamelen van de school kinderen aan de scholen voor de au bade. 9.30 uur: aubade door de schoolkin deren voor het raadhuis. 10 uur: korte optocht met de school kinderen vanaf raadhuis, Zijde; Ko ninginneweg; Bootstraat, Tunnel; Kerkstraat; B.C.straat; Dorp; Den Ham; Onderweg; Nieuwstraat; Dwars- Nieuwstraat; Galerij. Hier vandaan gaan de kinderen weer naar hun eigen school, alwaar zij zullen worden getrakteerd. 11.15 en 12.30 uur: grote poppen- kastvertoning met andere attrakties, o.m. sneltekenen op het terrein aan de Onderweg. 14 en 15.45 uur vertoning van 2 kin derfilms voor kinderen van leden van de Oranjevereniging Boskoop in het r.-k. verenigingsgebouw. Hierover volgen nadere bijzonderheden. 19.30 uur: op veelvuldig verzoek 'n Oranje-avond verzorgd door de Chr. Harmonie Concordia en de Chr. zang vereniging Hosanna met solisten en sprekers in de ger. kerk. Dit programmapunt gaat buiten het officiële programma om. 20 uur: muzikale wandeling door het centrum der gemeente. 21.30 uur: Filmvoorstelling met na tionaal programma op het terrein aan de Onderweg. Benoemd. Bij beschikking van de minister van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening is voor 't tijd vak van 1 januari j.L tot 1 september a.s. tot lerares aan de Rijkstuinbouw school te Boskoop benoemd, mej. J. C. van Hoeken te Leiden. KOUDEKERK EHBO-examen. Het EHBO- examen werd afgenomen, in het verenigingsgebouw, door dr. Bazuin uit Leiden en dr. Blauwendraad, al hier, Tevens assisteerde de heer De Koning van Leiderdorp. Er waren negen candidaten, die allen knap zenuwachtig waren. We kregen ech ter de indruk, dat allen flink hadden gewerkt, zodat zij zowel het theore tisch gedeelte als het practische vol doende onder de knie hadden. Hierbij kwam, dat beide examina toren op prettige, coulante wijze hun vragen stelden en hun opgaven de den uitwerken, zodat het gehele examen door, ondanks de spanning, de geest goed was. Alle negen candidaten, te weten de dames B. v. Velzen, N. Voorma, J. van het Loo en mevr. Lekx en de heren Nomelop, Duiker, Verbree, de Jong en Boogaards konden de prettige mededeling mee naar huis een onderzoek te onderwerpen, moest nemen, geslaagd te zijn. worden afgezien. °r. Bazuin drong er in een korte Intussen zijn deze leerlingen toch toespraak op aan, dat de pasgeslaag- onderzocht. In 1957 zullen de leerlin- den trouw de oefenavonden zouden gen uit de tweede klas worden onder- bezoeken. Hij feliciteerde de ge zocht, evenals de leerlingen uit de tweede klas van de Chr. Lagere Tuin bouwschool, die in 1956 voor het eerst bij de dienst werd aangesloten. Voorts werden nog kinderen onderzocht welke klachten hadden in verband met het volgen van het onderwijs. Geheel onderzocht werden 3007 kinderen, t.w. 2535 leerlingen van de lagere scholen, 381 kleuters en 91 ulo-scholieren. Gedeeltelijk onder zocht werden 335 kinderen, w.o. 297 leerlingen van lagere scholen en 38 kleuters. Hiervan werden 30 kinderen getest en 19 werden verwezen naar een B.L.O.-schooL Van de 3007 onderzochte kinderen hadden er 1226 een goed gebit, 1311 een matig en 470 een slecht gebit. Bij navraag bleek, dat pl.m. 75 der kinderen niet regelmatig hun tanden poetsen. Bij de kleuters kwamen 6 af wijkingen van gezichtsscherpte voor. Over het algemeen moet gezegd worden, aldus dr. Nagel, dat de scho len nog even ouderwets en onprak tisch zijn ingericht als in vorige jaren. Verheugend is echter, dat de tendenz voor vernieuwing aanwezig is en dat, waar dit kan, de toestanden worden verbeterd. Nieuwe scholen kwamen in het afgelopen jaar niet gereed. De hygiënische toestand op de scholen laat soms zeer veel te wensen over, waarbij de urinoirs bijzonder op vallen. Van zeer groot belang is, dat hier op door alle schoolbesturen nauwlettend wordt toegezien. Naar vakantie-kolonietehuizen werden 72 kinderen uitgezonden. Uit Boskoop 32, Waddinxveen 23t Hazerswoude 16 en Moerkapelle 1. Voorts betreurt dr. Nagel het, dat slaagden avenals dr. Blaauwendraad. De voorzitter van de EHBO vereni ging, de heer de Vries, sprak ook zijn gelukwensen uit. Hij bracht dank aan beide docenten, dr. Blaau wendraad en de heer de Koning. Dr. Blaauwendraad mocht een legger voor zijn bureau en een tafelaanste ker in ontvangst nemen, terwijl men de heer t)e Koning met een enve loppe met inhoud bedacht. Ook de heer Witte, die gratis zijn lokaal had afgestaan voor de lessen, moest woorden van dank in ontvangst ne men. Nadat de heer de Vries er ook op aangedrongen had vooral de oefen avonden niet te vergeten, bleef men nog enige tijd gezellig bijeen. DE KWAKEL Politie te water. Op ie Paasdag reed de wachtmeester der rijkspoli tie De B., vergezeld van een collega, beiden uit Uithoorn, per motor met zijspan Op de Hoofdweg alhier, rich ting Vuurlijn. Toen bij het passeren van een wandelende vrouw met kin derwagen, ter hoogte van landbouwer R. R., de bestuurder iets uit moest wijken, kon hij zijn stuur niet meer houden en reed pardoes de steile grasberm af, de diepe tocht in. De passagier zag kans bijtijds uit het bakje te springen en kwam er slechts met een paar natte voeten af. Wacht meester De B. echter dook kopje on der en door toegesnelde getuigen en door hulp van zijn collega was hij spoedig op het droge. De onfortuin lijke politiemensen werden bij de fa milie R. van droge kleren voorzien. De motor met zijspan werd later door de kraanwagen van garage Zeestraten op het droge gebracht Na aldaar schoongemaakt te zijn en rij klaar gemaakt, kon men voortrijden, zodat toch weer rijdende de com mandopost werd bereikt. KDODOI 5 61. Onder ideale weersomstandigheden speelde het le elftal op eigen terrein tegen Odi 5 'n elftal uit de onderste regionen van deze afdeling. Het wist im deze ont moeting met 61 te zegevieren. Na de aftrap was dadelijk te zien, dat het voor de onzen geen zware ont moeting zou worden, al duurde het tot de 13e minuut, eer KDO door E. de Jong de leiding zou nemen (10). Enkele minuten later was het Maas- sen, die door een mooie boogbal de stand op 20 wist te brengen. De en kele uitvallen der gasten bleven zon der resultaat en hun spel was te kort, zodat doelman v. d. Vlugt praktisch geen werk te verzetten kreeg. Drie minuten voor half time wist Cor Brouwer door een mooi schot de stand tot 30 op te voeren. De goedspelen- de Cor Brouwer vergrootte de voor sprong zelfs tot 40. Na een verras sende aanval wisten de gasten de eer te redden 41. In de 30e minuut was het wederom Brouwer, die de bal in het verlaten doel wist te plaatspn 51. Twee minuten voor het einde bracht Maassen de stand op 61. De reserven keerden in hoeras tem ming terug uit Badhoevedorp. Zij wis ten namelijk een zeer gevaarlijke te genstander, n.l. Lijnden 3 met 02 te verslaan door doelpunten van Kees Kok in de eerste minuten, en Wim Verlaam in de laatste minuten. Zij zijn thans bijna kampioen, en moeten nog slechts 1 punt zien te bemachtigen, om de begeerde titel veilig te stellen. ROELOFAREPSSVEEN Jaarvergadering Coöp. Boeren leenbank. Voor de in hotel „De Vier Heemskinderen" gehouden jaar vergadering van de Coöp. Boeren leenbank Roelofarendsveen bestond deze keer een zeer bevredigende be langstelling. In zijn openingswoord stelde de voorz. van de Raad van Toezicht, de heer N. Turk, vast dat gezien de financiële uitkomsten het jaar 1956 bevredigend is geweest. Als het de leden goed gaat, dan gaat het ook aan de bank goed. Minder optimistisch was spr. over het ver loop van de eerste maanden van het jaar 1957, waarvan het overige ge deelte bijzonder zal moeten meeval len, wil de achterstand t.a.v. 1956 in gelopen worden. Tot secretaris werd benoemd de heer Seb. Bakker. Na lezing der notulen bracht de kassier der bank, de heer Seb. Bak ker, een met uitgebreid cijfermate riaal keurig verzorgd verslag der bank over 1956 uit. Hij besprak hier in het verloop in 1956 van de belang rijkste sektor der bank n.l. de tuin derij, vooral met betrekking tot de bloemen- en groenteteelt, alsmede de oorzaken welke tot een hogere Hij stierf 40 jaar geleden MIDDEN IN DE LAAIENDE BRAND, die wij nu Eerste Wereldoorlog noe men, op de 14de april van het jaar 1917, sloot doctor Lodewijk Lazarus Zamenhof voor het laatst de ogen. Wie was deze dr. Zamenhof en wat presteerde hij? Aan de Westzijde van het grote Russische rijk liggen aan de Oostzee de z.g. Baltische of Russische randstaten. Vergeleken met de oos telijke kolos zijn ze slechts klein, maar stuk voor stuk toch altijd nog heel wat groter dan Nederland. Een van deze staten is Litauen of Litwa- land. Daar, in Bialystok, schonk op 15 december 1859 Rozalie Sof er, jonge echtgenote van de joodse koopman Zamenhof, het leven aan haar eerste zoon, Lodewijk Lazarus. Nog vier zonen en drie dochters zouden vol gen. De zorgen waren vele in het ge zin en hard, zeer hard, hebben va der en moeder Zamenhof moeten ploeteren, om hun kinderen die op leiding te kunnen geven, die zij wens ten, de gymnasiale en universitaire Maar drie van hen werden arts en één apotheker. De jonge Lodewijk groeide op in een land, dat de liefde van zijn hart kreeg, maar voortdurend geteisterd werd door onderdrukking en verzet. Het verzet tegen de Russische over heerser was algemeen, maar in zijn strijd bleek men helaas niet één. De tragiek van Litauen was namelijk, dat de bevolking riet uit Litauers be stond, maar uit Joden, Russen, Po len en Duitsers en elk van deze groe pen verdroeg slechts het eigen volk. Het gezin Zamenhof verhu'sde naar de hoofdstad en de oudste zoon bezocht het gymnasium in Warschau. omzet geleid hadden. Met de minder gunstige ontwikkeling op de kapi taalsmarkt, rijst onwillekeurig de vraag of aan de goede jaren een ein de gaat komen. Door de regerings maatregelen moet de bank met een hogere rente meewerken aan de be stedingsbeperking. Het verloop der bank over 1956 is in zijn geheel be vredigend te noemen. De spaargel den zijn met 9 pet gestegen, waarbij 2286 spaarboekjes in omloop zijn met een gemiddelde van 523.45 per boekje. Het schoolsparen wordt nog steeds gestimuleerd; 491 rekening- couranthouders gaven een omzet van bijna 25 miljoen. De liquiditeitsposi tie van de bank is gezond te noemen. Met de wens dat 1957 voor de leden weer bevredigend zal verlopen, be sloot spr. zijn verslag. Door de ver gadering werd de balans en ver lies- en winstrekening goedgekeurd. Het tegoed van rekeninghouders was met 107.000,— gestegen tot S 1.242 135,73 en de spaargelden met f 133.000, tot f 1.595 922,95. De uitstaande hy potheken en voorschotten waren met 177.000,toegenomen tot een be drag van 1.197 022,15. De winst ad 9.672,01 werd toegevoegd aan de reserve. De totale omzet beliep 45.553.691,90. Namens de R. v. T. bracht de heer J. L. Bakker een goedkeurend ver slag uit. Met cijfermateriaal gaf hij hierin het verloop van de krediet aanvragen en toewijzingen hiervan aan, alsmede de aflossingen. Voorts vermeldde hij, dat het ledental thans 455 bedraagt. Met enige zorg bezag spr. voorts nog de werkzaamheden in uivoering bij de ruilverkaveling. In het bestuur zag de heer E. Els- geest zich herkozen, evenals de heer J. L. Bakker in de Raad van Toe zicht. De statutenwijziging evenals de wijziging van het huishoudelijk re glement werden door de voorz. na der toegelicht, waarna de vergade ring haar goedkeuring hechtte aan deze wijziging. Aangezien het ver eiste ledental niet aanwezig was, zal opnieuw een vergadering belegd moeten worden voor de definitieve vaststelling van het reglement. Tij dens een gratis verloting van prach tige kamerplanten, werd de aanwe zigen een consumptie en een rokertie aangeboden. Vervolgens ging de vergadering met het bestuursvoorstel akkoord om van de winst f 500, beschikbaar te stellen voor het plaat selijk comité voor de vluchtelingen hulp voor Hongarije. Met een kort dankwoord en de wens tot een gun stig verloop van het jaar 1957 be sloot de voorz. deze in prettige sfeer geleide vergadering. Laster, verdachtmaking, strijd en el lende bleken niet alleen in Litauen, maar ook hier welig te tieren en de geest van de jonge Zamenhof leed er bitter onder. Die geest was geniaal en samengesteld uit kostbare elemen ten. „Van de moeder het hart, van de vader het verstand, van de omge ving de indruk, ziedaar de drie hoofdelementen van Zamenhofs ge nie", zegt een van zijn biografen. Ook de jonge gymnasiast hoorde het „Arbeiders van alle landen, ver enigt u!" Maar hij zag, er is één gro te barrière: de taal! Toen begon in zijn brein te groeien de idee, die hij later zelf uitdrukte met de woorden: „Sloop, sloop de muren tussen de volken!" Dit werk van slopen kon mirabele dictu slechts bereikt wor den door (estaag en volhardend bou wen, wist Lodewijk nl. 't ontwerpen van en bouwen aan een nieuwe taal. Eerste ontwerp. ZAMENHOFS EERSTE ontwerp van een taal was opgebouwd uit zui ver kunstmatig samengestelde woor den. Maar zo zou hij er niet komen, ontdekte de enthousiaste gymnasiast al spoedig. Levend moest de taal zijn en niet doodè Toen ontleende hij de stammen voor zijn woorden aan di verse bestaande talen, stelde alles volgens zeer simpele en uniforme richtlijnen vast en kwam met een volledig ontwerp al spoedig klaar. Zijn vader maakte zich bezorgd over zoon Lodewijk met z'n wonder lijke liefhebberij „Zo'n vastgeroest denkbeeld in een jong hoofd kan im mers tot krankzinnigheid leiden". Lo dewijk moest maar dokter worden en dan de zaak van zijn wereldtaal uit het hoofd zetten, althans voorlopig. En Lodewijk berustte, hoe zeer het hem ook smartte. ALS STUDENT in de medicijnen I vertoefde de jonge Zamenhof in Mos kou. En hij werkte hard, maar de I scheidsmuur tussen de volken bleef hem hinderen en zijn grote idee ver- 1 liet hem ook daar niet. Na twee jaar j keerde hij naar huis terug en zette de studie in Warschau voort. Maar I waarom dan niet in -ijn vrije tijd verder gewerkt aan het taaiprogram? IWaar waren de proeven, die zijn va der zo zorgvuldig had opgeborgen? Lodewijks moeder schreide, toen hij er naar vroeg. Met de beste bedoe lingen had vader Zamenhof op een rampzalig moment alles verbrand! Toen vroeg de vastberaden zoon zijn vader hem van de gegeven be lofte te ontslaan en opnieuw ging hij aan het werk. I^it was trouwens niet eens al te moeilijk voor hem, want in feite zat het oude ontwerp nog goeddeels in zijn hofd. Zes jaar lang ploeterde hij dag aan dag door aan zijn taal, ontwerpend, aanvullend, le zend, verbeterend. Zo kwam het defi nitieve ontwerp, dat hij nog steeds voor zichzelf gehouden had, tenslotte uit de bus. Enthousiaste ontvangst. Zamenhof trouwde met Klara Zil- bernik en samen zette het tweetal nu de schouders onder het hoge ideaal. Het artsdiploma was intussen al een paar jaar geleden behaald. De prak tijk leverde hem echter maar weiaig op, zodat de gezinszorgen groot wa ren. Toen stelde zijn schoonvader hem in staat tot publicatie over te gaan. Het eerste boekje verscheen ender het pseudoniem „Doktoro Esperanto" en de ontvangst was enthousiast. EEN TWEEDE BOEKJE volgde. Vrienden en medewerkers richtten het maandblad „La Esperantist©" op. Tolstoi interesseerde zich voor Za menhofs idee. De Esperantoclub van Upsala in Zweden gaf het blad „Lingvo Internacia" uit en sedert dien was de gang van de wereld hulptaal, die vandaag als het Espe ranto algemene bekendheid geniet, niet meer te stuiten. Te Boulogne-sur-Mer werd het eerste Esperantistencongres gehou den. De ontroering van de deelne mers was zo mogelijk nog groter dan het enthousiasme. Andere congres sen volgden. Veel tegenstand, zelfs verraad in eigen kring, moest wor den overwonnen. Zamenhof zelf ging zich meer wijden aan het homaranis- me, een speciaal en volledig bepaald politiek-religieus programma, dat zijn persoonlijk geloof weergaf, wel te on derscheiden dus van het Esperanto. Maar deze laatste naam althans en de idee, die er aan ten grondslag ligt, verschaffen zich ruimer baan in heel de wereld en vervullen nog van daag hoofd en hart van vele miljoe nen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1957 | | pagina 6