Coöp* Boerenleenbank te
Lisse bestaat vijftig jaar
Eigen onderdak voor de r*-k.HBS te Lisse
Ook in Warmond groeien
en bloeien orchideeën
Zwevende zandzuiger te Oude-Wetering
VRIJDAG 5 APRIL 1957
HE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
Dynamische ontwikkeling van een ton
tot 206 miljoen
TOEN IN 1897 DE EERSTE boerenleenbanken („met schuchterheid")
werden opgericht en dit aantal slechts moeizaam steeg tot vijftig in
1902, kon niemand vermoeden dat een halve eeuw later ons land zou zijn
bevolkt met een net van 1300 boerenleenbanken, die tezamen de grootste
spaarinstelling van Nederland vormen en die enige honderdduizenden le
den tellen.
Dat net van 1300 banken is thans geconcentreerd in een tweetal grote cen
trale banken, één in Eindhoven en één in Utrecht. Bij deze laatste instelling
zijn 730 plaatselijke banken aangesloten en een daarvan is de Coöp. Boe
renleenbank van Lisse die dit jaar het vijftigjarig bestaan herdenkt.
Een zegen voor dorp
en streek
Voor ons ligt het keurig uitgevoer
de jubileumboekje, dat tevens het
jaarverslag over 1956 bevat, en waar
in verschillende prominenten hun ge
lukwensen tot uiting brachten.
Mr. Th. M. J. de Graaf, burge
meester van Lisse, opent de rij van
gelukwensende schrijvers, terwijl
ook de heer B. Berbeé, voorzitter
van de Raad vain Toezicht en een der
oprichters van de bank in 1907, zich
vanzelfsprekend niet onbetuigd laat.
DE ONTWIKKELING
De eerste 10 jaren van de 20e eeuw
zyn voor de bollenstreek van zeer
groot belang geweest, aldus vangt
die heer Z. v. d. Burg, de secretaris
van het bestuur, zijn overzicht aan
van de ontwikkeling der thans vijf
tigjarige bank.
Was er in 1900 een export van
8.417.482 kg. bloembollen, in 1907
was dit reeds 15.277.400 kg. en de
teelt breidde zich steeds meer uit.
Kleine boeren en tuinders werden
bollenkwekers, ook arbeiders schaf
ten zich enkele bedden bollen aan en
verscheidene hunner wisten zich door
hard werken en sober te leven een
bestaan in het bedrijf te verwerven.
Exporteurs breidden hun relaties uit
tot in Amerika en Rusland en het is
geen wonder dat bij een dergelijke
ontwikkeling ook de credietbehoefte
groeide.
Daarom verschenen op 15 februari
1907 voor de toenmalige candidaat-
notaris te Lisse, de heer J. Tuyme-
laar, een aantal heren die verklaar
den te willen oprichten een „Coöpe
ratieve vereniging, ten doel hebbende
de verbetering van het land- en tuin
bouwbedrijf van Lisse en naaste om
geving, door het verschaffen van
voorschotten of credieten voor land
bouwers en bloembollenkwekers on
der de naam van Coöperatieve Boe
renleenbank voor Lisse en naaste
omgeving, gevestigd te Lisse". Deze
heren waren J. Marbus, J. Pijnacker,
D. Guldemond, J. B. Meskers, W. v.
Dijk Pzn., C. van Leeuwen Jr., C.
d. Zaal Cz. en J. P. Hulsebosch.
De oprichtingsvergadering werd
gehouden op 4 april d.a.v. in „De
Witte Zwaan", waar het ledenregis-
ter door 62 leden werd getekend. Het
eerste bestuur werd gevormd door
de heren G. C. Tromp, voorzitter,
A. Verduyn, vice-voorzitter, D. Gul
demond, secr., C. van Leeuwen Jz. en
G. Vreeburg. Als leden van de Raad
van Toezicht werden gekozen de he
ren C. H. Wolff, J. Riggel en G. van
Parijs; de eerste kassier was J. C.
Zaneveld, die voor de resterende 8
maanden van 1907 een salaris zou
genieten van in totaal 50.
Ter vermijding van kosten werd
aan de gemeente verzocht een kamer
in het Raadhuis te mogen gebruiken.
In het eerste jaar kwamen reeds
vele aanvragen binnen, meestal ge
dekt door borgen, wat zo algemeen
werd, dat reeds spoedig borgen wer
den geweigerd, omdat zij reeds meer
mallen borg waren, en vaak zelf ook
■geldnemer.
Van het begin af bleek de Bank
levensvatbaarheid te hébben, de om
zet breidde zich steeds uit.
Enige moeilijkheden kwamen door
de eerste wereldoorlog, in 1915 was
de Bank betrokken bij 3 faillisse
menten, hiervoor werden de borgen
aangesproken.
In 1924 kwam er een gelegenheid
waarnaar het bestuur reeds lang had
uitgezien, het gebouw van de Hanze-
bank werd gekocht voor f 19.000,
en op 3 oktober 1924 in gebruik ge
nomen. terwijl in januari 1925 Ce
bank iedere werkdag opengesteld
werd.
Op 6 april 1932 werd het 25-jarig
bestaan gevierd, en werd in de
vacature H. Hulsebosch als be
stuurslid gekozen de heer J. W. A.
Lefeber, onze tegenwoordige voor
zitter, die dus nu zijn 25-jarig ju
bileum viert. Bij dit 25-jarig be
staan vielen enkele woorden op van
de toenmalige voorzitter van de
Raad van Toezicht, de heer Tromp,
nl. dat. hoewel het afgelopen jaar
voor de Bank gunstig was geweest,
men met vrezen en beven de toe
komst tegemoet ging.
Inderdaad zijn er in de crisisjaren
zeer moeilijke tijden geweest, doch
het is de grote verdienste van het
toenmalige bestuur geweest, dat zij
door geduld en vertrouwen in hun
debiteuren, velen die financieel het
zeer zwaar hadden, weer op de been
hebben geholpen, terwijl anderzijds
het financiële beleid zodanig is ge
weest, dat er door de bank geen ver
liezen werden geleden.
In 1939 werd de oude kassier Zane
veld wegens hoge leeftijd gepensio
neerd en vervangen door de heer
N. Matthijs, die in 1945 opgevolgd
werd door de heer G. van Gerven,
die het genoegen mag smaken, de
bank in de dynamische tijd na de
tweede wereldoorlog te hebben zien
groeien tot een van de grootste Boe
renleenbanken van ons land, met een
omzet in 1956 van meer dan 200
miljoen.
De loop der cijfers
De ontwikkeling van de bank laat
Het tegenwoordige bestuur van de
jubilerende Boerenleenbank te Lisse.
In het midden zittend de voorzitter
J. W. A. Lefeber, geheel rechts staan
de kassier G. van Gerven.
WARMOND
Jeugdnatuurwacht. De in deze
gemeente bestaande jeugdnatuur-
wacht, welke ten doel heeft de jeugd
de liefde voor de natuur bij te bren
gen, vooral voor hetgeen groeit en
bloeit, ontwikkelt nu het voorjaar en
de zomer weer aanstaande zijn, een
grote activiteit. Onder de bezielende
leiding van de heer J. Schipper wordt
niets nagelaten om de jeugd eerbied
voor de natuur bij te brengen. Zo is
door hem een grote huisbroeiwed-
strijd georganiseerd waarvan de uit
slag was als volgt: RJC. Meisjesschool
le prijs Corrie Sikking, 2e pr. Ineke
Bremmer.
R.-k. Jongensschool: 1. G. Kennis,
2. A. v. Benten.
School met de Bijbel: 1. Corrie Heijl
2. Ria v. d. Sleet.
De prijzen bestonden uit mooie
boekwerken als „Wat bloeit daar",
„Wat groeit daar" en „Welk dier is
dit", alle bekende uitgaven op het ge
bied van de natuur. Met een toepasse
lijk woord werden de prijzen door de
heer Schipper aan de prijswinnaars
uitgereikt. Binnenkort zal een mid
dag -of avond worden geroganiseerd,
waarbij een film met betrekking tot
de natuur zal worden vertoond en
waarbij de nodige toelichting zal wor
den gegeven. Ook ligt het in de be
doeling de natuurwachters een ex
cursie te laten maken naar Keuken
hof, zo mogelijk in de aanstaande
Paasvacantie. Deze nuttige instelling
verdient de medewerking en belang
stelling van alle natuurliefhebbers.
Warmondse fanfare. Op het aan
staande te houden bloemencorso zal
de Warmondse fanfare voor de eerste
maar haar muzikale medewerking
verlenen.
300 vel
fijn en zacht
toiletpapier
op één rol
prijs slechts
VRAAG BIJ UW BOODSCHAPPEN
OOK EEN ROL POP LA
zich het beste illustreren met nuch-
ter-zakelijke cijferreeksen en dan
zien we de volgende groei als fan
tastisch beeld van de dynamische
ontwikkeling der bollenstreek.
De omzet beliep in
1907 102.000,—
1908 367.000.—
1909 413.0CO,-
1910 440.000,—
1915 485.000,—
1920 1.723.000,-
1925 9.001.000,-
1930 19.852.000,—
1940 13.087.000,-
1950 93.199.000,-
1955 186.000.000,
1956 206.000.000,-
De balans over 1956 geeft de vol
gende cijfers:
Activa: kasmiddelen ƒ3.761.247,42,
Debiteuren 7.088.284,84, Beleggingen
ƒ963.701,60. Vaste goederen f 11.000.
Passiva: Spaargelden 7.609.554,85,
Bankiers 21.204,61, Crediteuren
ƒ3.646.335,58, Personeelsfonds en be
lastingen 10.067,07, Res. 523.983,47.
Saldo winst: f 13.088,28.
Het netto-vermogen van de bank
bedraagt ƒ48.848,67.
VOORSCHOTEN
Kindje door tram
gegrepen
Gisternamiddag even na 5 uur is
het 3)4-jarig dochtertje van de heer
J. Bolle, manufacturier, wonende aan
de Leidseweg door een voorbijrijden
de tram gegrepen.
Het kind was aan het spelen op
de stoep voor het huis en liep onver
hoeds de trambaan op. Het werd door
de tram gegrepen, 30 meter meege
sleurd en vrijwel op slag gedood.
Het verminkte lichaampje werd
naar het gemeentehuis aan de over
zijde gebracht.
Liefhebberij van uit Indonesië
gerepatrieerd arts-
In de laatst gehouden raadsverga
dering werd een voorstel van b. en w.
aangenomen, om de bouwplicht rus
tende op het door dr. A. H. Schrage
gekochte bouwterrein aan de Bur
gemeester Nederburghlaan alhier, te
doen vervallen.
B. en w. meenden de raad hiertoe
te moeten adviseren, niet alleen om
dat op dit terrein toch geen woning
tot stand zou komen, welke dienst
baar gemaakt zou kunnen worden
aan de leniging van de plaatselijke
woningnood, doch ook omdat de heer
Schrage dit terrein wil benutten
voor de aanleg van een fraaie bloe
mentuin.
Waar het hier een verfraaiing der
gemeente betreft, zijn wij eens een
praatje gaan maken met de heer
Schrage. Deze deelde ons mede dat
hij zich in 1956 in deze gemeente
heeft gevestigd, komende uit Indo
nesië, waar hij de laatste jaren
werkzaam was bij het Indonesisch
gouvernement met als standplaats
Siantar. Een van zijn liefhebberijen
is altijd geweest, en nog, het kweken
van orchideeën Hij vertelde ons hier
over het volgende: Orchidieeën,
groeien over de hele wereld (ook
in Holland), doch het overgrote deel,
grootbloemige en uitnemend geschikt
voor snijbloemen, komen uit de tro
pen, zowel het Aziatische als Ame
rikaanse deel. Afrika is betrekkelijk
arm.
De tropische orchideeën groeien
voor het grootste gedeelte epiphytisch
d.w.z. levende op bomen doch niet
ten koste van de bomen, zulks in te
genstelling met parasieten. Men moet
ze dan ook zoeken met het hoofd in
de nek.
Ongeveer 15000 verschillende soor
ten zijn in de natuur gevonden.
In de kwekerijen is dit aantal ech
ter enorm uitgebreid door kruisin
gen. Ik ben altijd gejnteresseerd ge
weest in de botanische wonderen op
deze wereld. Toen ik in Indië kwam
trok ik al spoedig naar de jungle om
deze fascinerende planten te ver
zamelen, zodat ik al spoedig in het
bezit was van een vrij grote collec
tie.
Natuurlijk heb ik ook verschillen
de exemplaren gekocht en wel de
soorten uit de nieuwe wereld. Bij
mijn repatriëring uit Indonesië nam
ik een groot deel van mijn verzame
ling mede als Phalaenopsis, Vanda
en vele andere soorten.
In mijn collectie vindt men plan
ten uit India (Birma en Himalaija-
gebergte), Philippijnen, Indonesië,
Madagascar en tropisch Amerika.
Men kan het beste de planten laten
groeien op hun natuurlijke wijze,
n.L op blokken hout of beter nog
op stukken boomvarens.
Hier in Nederland volgt men echter
algemeen een andere methode, n.l.
het kweken in potten. Dit is inder
daad gemakkelijker voor de behan
deling en men heeft minder ruimte
nodig.
Als plantmateriaal worden gebruikt
gehakte varenwortels, vermengd met
een klein deel veenmos. In de rust
periode moeten zij een weinig be
goten worden om de pseudobulben
te doen uitrijpen.
Daar de meeste orchideeën in het
oerbos groeien, kunnen zij niet de
felle zon verdragen zodat de kweek
kassen vanaf maart wit geschilderd
moeten worden of met latten moeten
worden afgeschermd.
Het vermeerderen van orchideeën
Mozaiekwedstrijden
daags voor het corso
In tegenstelling met het eerder be-
slotene hebben de samenwerkende
V.V.V.'s in de bollenstreek thans be
paald dat de grote wedstrijden in
het leggen van bloem-mozaieken zul
len worden gehouden op 12 april, dat
is vrijdag a.s., dus daags voor het
grote bloembollencorso.
De wedstrijden zijn regionaal en
worden georganiseerd in zeven in de
ze samenwerkende gemeenten nl.
Hillegom, Lisse, Sassenheim, Voor
hout, Noordwijkerhout, Noordwijk en
Warmond.
Oorspronkelijk was men bevreesd
dat er voor deze wedstrijden niet
voldoende bloemen zouden zijn, maar
het mooie zachte weer van de laatste
dagen wettigt de hoop, dat ze er
tóch wel zullen zijn. De inschrijvers
voor de wedstrijden hadden trou
wens ook ernstige bezwaar tegen de
week na het corso; dan zijn er min
der toeristen langs de weg dan op de
corsodag wanneer de kleurige tapij
ten bovendien een attractie te meer
voor die dag zullen vormen.
Voor inlichtingen wende men zich
overigens tot het bestuur van de V.
V. V. in zijn woonplaats.
DE MEIJE
TEGEN LOSLOPEND PAARD
GEBOTST.
Woensdagmorgen, toen de heer C.
H. om circa 4 uur op zijn bromfiets
op weg was naar zijn werk in Woer
den, stak plotseling een loslopend
paard de weg over. De heer H. kon
het dier niet meer ontwijken, door
dat hij het in de duisternis te laat
opmerkte met het gevolg dat hij er
tegen op reed en tegen de weg ge
slingerd werd. Hierbij trapte het
paard nog op zijn duim, die ernstig
beschadigd werd. Ook de bromfiets
kreeg enige schade.
Zoals wij reeds berichtten hebben
de leerlingen van de r.-k. Ii.B.S. te
Lisse gisteren voor het eerst les ge
kregen in het nieuwe, eigen, houten
gebouw. U ziet hier een opname van
de eerste klasse van de H.B.S. met
als leraar vóór de klas, drs. W. A.
Terwijn, de directeur van de school.
De heer Th. Wuestenberg, lid
van het kerkbestuur der St. Aloysius.
parochie te Utrecht, is door Z. H. de
Paus benoemd tot ridder in de Orde
van St. Gregorius de Grote, zulks
wegens zijn verdiensten voor het
mannelijk jeugdwerk.
De crisis in de Britse bioscoop
wereld, waarvan de opkomst van de
televisie de voornaamste oorzaak is,
heeft tussen april 1956 en februari
1957 de sluiting van ongeveer 200
zalen tot gevolg gehad. 13 Theaters
moesten eveneens hun deuren slui
ten.
duurt erg lang. Een voldoende ste
vige plant kan gescheurd worden.
Daarom is de algemeen gevolgde
methode: het zaaien van orchideeën.
Dit is echter zeer bewerkelijk en moet
precies gebeuren. Van zaad tot bloei-
bare plant duurt ongeveer acht jaren.
Daar de planten als regel slechts
eenmaal per jaar bloeien, veel
warmte nodig hebben en de vermeer
dering zo langzaam gaat, zal het dui
delijk zijn, dat deze planten en bloe
men steeds zeer kostbaar zullen blij
ven.
Ik vind het een zeer mooie doch
ook leerzame liefhebberij, die veel
voldoening geeft en waardoor men in
nauw contact komt' met de wonde
ren der natuur.
Wij hebben kunnen ervaren dat
een bezoek aan een orchideeën-kwe
kerij de moeite waard is, en het vele
natuurschoon dat Warmond reeds be
zit, is door de liefhebberij van de
heer Schrage nog aantrekkelijker ge
worden.
RECHTZAKEN
OVERWEGWACHTER SLIEP.
Een maand onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf legde de Haagse poli
tierechter op aan een 26-jarige over
wegwachter uit Leiden, in dienst by
de Nederlandse Spoorwegen. Ver
dachte was vorig jaar hoogst onver
antwoordelijk te werk gegaan door
de beweegbare bomen, die hij altijd
bediende, niet te sluiten, terwijl een
trein in aantocht was.
De man was voordien naar enkele
café's geweest en had daar een ne
gental borrels en enkele glazen bier
naar binnen geslagen. Daarna was
hij teruggegaan naar zijn wachtpost.
Door de drank echter viel hij in slaap
en merkte daardoor niet, dat er bin
nen enkele minuten een trein de
overweg zou passeren.
Doordat de overwegwachter in ge
breke bleef, gebeurde er bijna een
ernstig ongeval. De trein naderde de
ongesloten overweg.
Op de weg die de overweg kruist,
naderde met vrij grote snelheid een
personenauto, bestuurd door een
dame.
Een toevallige voorbijganger met
grote tegenwoordigheid van geest,
wist door wild met zijn armen te
zwaaien de automobiliste juist voor
de overweg te waarschuwen. De wa
gen kwam net voor de overweg tot
stilstand, terwijl de trein langs den
derde.
De verdachte voerde aan, dat hij
de straf, hoewel hij wist dat hij het
had verdiend, nogal zwaar vond om
dat hij ook zijn ontslag bij de Neder
landse Spoorwegen had gekregen.
De politierechter vond echter de
eis van de officier van justitie wel
gerechtvaardigd. Als overwegwach
ter heeft men een verantwoordelijke
taak, waarbij mensenlevens betrok
ken kunnen worden.
In Oude-Wetering werd
gisteren een zandzui
ger, bestemd voor de
voltooiing van de Rijks
weg 4A, uit het water
gelicht en op een auto
geladen. Het interessan
te karwei trok veel be
langstelling. Op de foto
ziet men de zandzuiger
zweven boven de
vrachtwagen.
