$zQeidóe(2ouïwit
REIS VAN TSJOE EN LAI
naar POLEN cn HONGARIJE
Tsjoe En Lai heraut
van Kroestsjef
Chinees moest rode eenheid demonstreren
Breekt nieuwe opstand
in Hongarije los?
Nieuwjaarsreceptie van het koninklijk paar
-j
'fi
Heroprichting van de Kominform?
SOEKARNO ZET ZIJN
PLANNEN UITEEN
DONDERDAG 17 JANUARI 1957
48ste JAARGANG No. 14008
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w. f2.35 p. mnd„ f 7e- p. kwart Franco p.p.f7.40 Advertenties: 17 et. p. m.m Telefoontjes 11.50
Onder de leiding van Sowjet-Rusland
Premier Tjsoe En Lai van communistisch China is gisteren met een Rus
sisch straalvliegtuig in Boedapest aangekomen. Hij werd verwelkomd door
het voltallige Hongaarse kabinet onder leiding van premier Janos Kadar en
president Istvan Dobi. In een korte toespraak zei Tsjoe, dat de „westelijke
imperialisten" hadden getracht het kapitalisme in. Hongarije te herstellen
en dat hun doel was „het gehele socialistische kamp uiteen te doen vallen".
De Chinese premier eindigde met de woorden: „Lang leve de communis
tische eenheid onder leiding van de Sowjet-Unie".
Enkele uren tevoren had Tsjoe in Warschau een Pools-Chinese verklaring
ondertekend, waarin Polens streven wordt erkend als „het socialisme, ge
grond op de beginselen van het Leninisme". In sommige kringen legt men
deze verklaring uit als een overwinning voor de Poolse partijleider Go-
moelka. Maar hier staat tegenover, dat Tsjoe er tijdens zijn bezoek de na
druk op heeft gelegd, dat de Sowjet-Unie de leider van de communistische
wereld is.
GEHEIMHOUDING
Over het tijdstip van zijn aankomst
in Boedapest was de grootste geheim
houding bewaard. De westelijke cor
respondenten waren niet uitgenodigd
noch op de hoogte gestell van de tijd
van aankomst.
In het besneeuwde Boedapest waren
overigens slechts weinig extra-veilig
heidsmaatregelen genomen.
GEEN INMENGING.
De bovengenoemde Pools-Chinese
verklaring zegt dat „de betrekkingen
tussen socialistische en onafhanke
lijke en souvereine staten behoren
te zijn gegrond op de beginselen van
eerbied voor eikaars souvereiniteit,
niet-inmenging in binnenlandse aan
gelegenheden, gelijkwaardigheid en
wederzijds voordeel".
„Het gemeenschappelijk ideaal van
het socialisme vormt een nauwe band
tussen de Sowjet-Unie, de Chinese en
die Poolse' volksrepubliek en andere
socialistische landen", wordt verder
gezegd. „De grondbeginselen van het
Marxisme-Leninisme moeten in aan
merking worden genomen bij een be
schouwing van de omstandigheden in
de diverse landen afzonderlijk".
Chinese apostel
PREMIER TSJOE EN LAI van com-
munistisch China is op het ogen
blik aan het reizen in Oost-Europa.
Na een bezoek aan Moskou is hij
blijkbaar door Kroestsjef uitgestuurd
naar Warschau en Boedapest om er
een bepaalde zending te vervullen.
Hij fungeert thans als apostel voor
„de solidariteit van de socialistische
landen onder leiding van de Sowjet-
Unie".
Toen na de ontluistering van
0 Stalin en het loslaten van de
straffe centrale partij-disci
pline aan de communistische partijen
werd toegestaan een eigen weg te
volgen, meer in overeenstemming
met de eigen geaardheid van het
volk, liep Polen het eerst van stapel,
dooh het daarop volgende Hongarije
liep de Sowjets uit de hand. Het ge
volg is geweest, dat terwijl in Boeda
pest de Russen hardhandig moesten
optreden en daar in Kadar een stro
man moesten aanstellen, in Polen een
leider optrad in de persoon van Go-
moelka, die men in Moskou alleen
maar wat in toom had te houden.
Gomoelka ging zijn eigen weg, welke
weg wel naar een soort socialisme
leidde, maar niet naar Moskou. Deze
weg moest de Chinees blijkbaar wat
ombuigen en hij heeft het klaar ge
speeld door Gomoelka te laten ver
klaren, dat Moskou bij al die ver
schillende wegen naar het socialisme
de leiding heeft en dat alle socialis
tische landen eensgezind behoren te
zijn.
Of hij Gomoelka daarmee een dienst
heeft bewezen is zeer de vraag. Want
a.s. zondag worden er in Polen ver
kiezingen gehouden voor het parle
ment en daarbij kan een erkenning
van de leiding van het Kremlin hem
en zjjn partij meer kwaad dan goed
doen. De Polen hebben n.l. iets meer
vrijheid van keuze gekregen dan
VToeger het geval was. Vroeger waren
er zoveel kandidaten als er zetels
waren; de kandidaten waren aange
wezen en men kon praktisch alleen
maar ja zeggen; een „neen"-stem
werd toch genegeerd. Nu zijn er meer
dere kandidaten en onder hen zijn
zelfs niet-commiunisten; zij staan wel
helemaal onderaan maar zij zijn er
toch en kunnen voorkeurstemmen
krijgen.
Wanneer Gomoelka en de zijnen
geen grote meerderheid zouden ver
werven, is het hek van de dam voor
de inmiddels wat achterop geraakte
„Stalinisten" om onder leiding van
Moskou weer de oude weg uit te
stippelen, welke rechtstreeks naar het
Kremlin loopt.
Als dan straks de „orde" in Boeda
pest weer hersteld is en dé Komin-1
form in een nieuw gewaad weer is
opgericht, zijn we opnieuw aange
land in de oude toestand.
Stem voor Kadar.
Over de Hongaarse kwestie verkla
ren de delegaties van de twee landen I den-Oosten.
dat zij de Hongaarse revolutionaire
arbeiders- en boerenregering, geleid
door Janos Kadar, steunen. Zij steu
nen het laatstelijk door deze regering
afgekondigde programma. De verkla
ring is gericht tegen „alle pogingen
van imperialistische krachten, zich te
mengen in de binnenlandse aangele
genheden van Hongarije".
Het feit, dat de grondgedachte van
de Hongaarse vrijheidsstrijd niet is
veroordeeld, wordt uitgelegd als een
overwinning voor de Poolse premier
Gomoelka. In tegenstelling tot het
standpunt van de Russische en Chi
nese regering, is de Poolse zienswijze
dat dé Hongaarse opstand tegen het
Stalinisme gerechtvaardigd was.
De verklaring zegt verder dat in
verscheidene westelijke landen de
weerstand tegen militaire verdragen
toeneemt.
Beide landen erkennen de Oder-
Neissegrens en veroordelen de En-
gels-Franse aanval op Egypte, even
als de Eisenhowerleer voor het Mid-
Biljetten aan de muur
Op de muren in Boedapest zijn bil
jetten verschenen, waarin de bewo
ners worden opgeroepen over tien
dagen de strijd tegen de Russen te
hervatten. Reizigers uit Hongarije
verklaarden in Wenen, dat op de bil-
Het proces tegen
dr Adams
Bij de voortzetting van de zaak
tegen de Britse arts John Bodkin
Adams, die ervan beschuldigd wordt
zes jaar geleden de 81-jarige weduwe
mevr. Morrell met morfine vergiftigd
te hebben om van haar te kunnen er
ven, heeft de verdediging woensdag
middag aangetoond, dat mevr. Mor
rell twee maanden vóór haar dood dr.
Adams uit haar testament had ge<
schrapt.
De notaris van mevr. Morrell, Hu-
bert Sogno, die door de verdediging
was opgeroepen, verklaarde voor het
gerecht in Eastbourne, dat mevr. Mor
rell tussen 1946 en 1950 veel testa
menten had gemaakt. In een oud tes
tament was duizend gulden aan dr.
Adams vermaakt, klir vermaakte
de dame haar huds en al haar roeren
de goederen aan de dokter, doch in
een nog later testament kreeg de
dokter alleen maar een kist met zil
veren serviesgoed, een antieke kast
en haar Rolls-Royce. In september
1950 had zij echter in een woedende
bui, dr. Adams geheel uit haar testa
ment geschrapt.
Dat dr. Adams toch de Rolls-Royce
had gekregen, was een gunst van de
zoon van mevr. Morrell geweest,
aldus de notaris.
De verdediger van dr. Adams wees
er nog op, dat het lijk van mevr.
Morrell niet op verzoek van de dok
ter verast was, doch dat de over
ledene dit zelf in haar testament had
bepaald.
De rechtbank hoorde woensdag
middag ook nog een getuige in ver
band met het overlijden van de 71-
jarige Alfred Hullett, die, volgens
de aanklager vorig jaar met zijn 50-
jarige vrouw Gertrude ook door dr.
Adams vergiftigd zou zijn.
Een verpleegster, mej. Gladys Mil
ler, verklaarde, dat zij acht uur voor
het overlijden van Hullett gezien had,
dat dr. Adams hem een injectie gaf
jetten 26 januari als datum voor de
nieuwe revolutie wordt genoemd.
De regering Kadar heeft intussen
verklaard dat alles in de fabrieken
van Boedapest nu rustig is. Te con
troleren is die verklaring niet, want
de meeste fabrieken zijn reeds sinds
enige dagen door knokploegen bezet
en volledig van de buitenwereld af
gesloten.
In Kecskemet ten zuiden van Boe
dapest zijn weer twee Hongaren, een
man en een vrouw, ter dood veroor
deeld, wegens het opzetten tot de
monstraties. In Verscheidene andere
plaatsen zijn processen begonnen te
gen journalisten, militairen en arl ei
ders wegens hetzelfde vergrijp, dat
thans in Hongarije met de dood kan
worden gestraft.
De stroom van Hongaarse vluchte
lingen naar Oostenrijk is sterk afge
nomen. Gisteren waren in 24 uur tijds
slechts 271 vluchtelingen aangeko
men, dat is het laagste dagtotaal
sinds 28 oktober. Het toezicht op het
reizigersverkeer naar het grensgebied
schijnt steeds strenger te worden.
In Wenen kwamen gisteren ook 131
Hongaarse vluchtelingen aan, die op
de terugweg naar Hongarije zijn. De
meesten van hen zijn afkojnstig uit
Frankrijk en de Verenigde Staten,
waar zij aanvankelijk asiel hadden
verkregen, doch later om politieke
redenen weer werden uitgewezen.
Proces tegen Maleter gaande?
In gewoonlijk betrouwbare kringen
gelooft men, dat een week geleden
voor een militaire rechtbank in Hon
garije een geheim proces is begonnen
tegen kolonel Pal Maleter, één der
leiders van de opstand.
De gezant van de Heilige Stoel in ons land, mgr. P. Giobbe, arriveert aan het Koninklijk Paleis te Amster
dam, waar het Koninklijk Paar woensdagmorgen de Nieuwjaarsreceptie hield.
Woensdagochtend arriveerden H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard op het Paleis op de Dam te Am
sterdam waar zij een Nieuwjaarsreceptie hielden voor het Corps Diplomatique. HJVL de Koningin en Z.K.H.
Prins Bernhard inspecteerden voor het betreden van het Paleis de erewacht waarvan deze foto een beeld geeft.
Kroestsjef blaast
verzamelen
De Russische partijleider, Kroest
sjef, heeft de communistische partij
leiders in West-Europa naar Moskou
ontboden om de Kominform opnieuw
op te richten, ten einde alle commu
nisten weer in het gareel te brengen,
aldus wordt in Parijs vernomen.
Geleide democratie
President Soekamo heeft vandaag
verklaard, dat hij een „conceptie"
heeft om de tegenwoordige binnen
landse crisis in Indonesië te boven te
komen. Daartoe behoort de instelling
van een adviserende raad, welke door
hem zelf, zal worden voorgezeten.
Hij legde er de nadruk up, dat zijn
plan in geen enkel opzicht tot een
met een vloeistof uit een bruin flesje, dictatuur zal leiden, doch hij gaf toe,
dat gewoonlijk een soort morfine be
vatte.
Toen dr. Adams na het overlijden
van Hullett geroepen was, ver-
klaare hij, nog vóór hij het lijk goed
gezien had: „Hersenbloeding, hij
klaagde gisteravond over hoofdpijn".
Portret van de 57-jarige dr. John
1 Bodkin Adams.
dat als de democratie in Indonesië
haar tegenwoordige koers zou mogen
blijven volgen, niet die resultaten
zullen kunnen worden bereikt
wel op politiek als op economisch
gebied waarop werd gehoopt.
Soekarno zeide, dat Indonesië op
dit ogenblik nog niet aan de vereis
ten voldoet, om de westerse parle
mentaire democratie met succes door
te voeren. Deze vereisten zijn een ze
kere mate van alfabetisme en een ze
kere graad van voorspoed.
„Om de democratie te redden, moet
ik beslist een uitweg vinden uit het
experiment, dat wij in Indonesië elf
jaren lang hebben uitgevoerd. Het
zal in geen enkel opzicht een dicta
tuur zijn. De Indonesiërs hechten
meer waarde aan hun individuele
vrijheid dan wie dan ook. Maar aan
de andere kant zal het toelaten van
een ongebreidelde oppositie om een
meerderheid van de „helft plus één"
te krijgen, alleen maar ontaarden in
een wegwerken zonder meer van po
litieke genstanders.
Op een vraag of genoemde raad het
hoogste gezag in de jonge republiek
aan zich zou trekken, en of die raad
het kabinet opzij zou zetten, ant
woordde Soekarno, ervan overtuigd
te zijn, dat met zijn conceptie „er
geen conflicten meer tussen het par
lement, het kabinet en de politieke
leiders zullen bestaan". Hij weigerde
echter hierop verder in te gaan dan
de opmerking dat zijn plan geen
schending van de huidige grondwet
zal zijn.
OOK EEN NlfiEUW KABINET.
Het socialistische blad „Pedoman"
onthulde, dat het plan van de presi
dent niet alleen voorziet in de in
stelling van een nationale raad on
der zijn voorzitterschap, doch ook in
de vorming van een nieuw kabinet,
op basis van de stemmenverhouding
in het parlement.
De adviserende raad zou komen
te bestaan uit de drie chefs van sta
ven van land-, lucht- en zeemacht,
vijf ministers (de minister-president
en de ministers van defensie, finan
ciën, economische zaken en voorlich
ting) en vertegenwoordigers van de
Islamietische godsdienstleiders,, land
bouwers, arbeiders, jeugd- en vrou
wenorganisaties. De raad zou be
voegd zijn plannen voor te leggen aan
het kabinet, dat op zijn beurt die zou
moeten indienen bij het parlement.
Volgens „Pedoman" zou het parle
ment de plannen dan moeten goed
keuren. Dit systeem wordt genoemd
een „nieuwe democratie op basis van
overleg".
ARRESTATIES IN DJAKARTA.
In de nacht van woensdag op don
derdag heeft de militaire politie in
Djakarta een aantal arrestaties ver
richt onder leden van het leger en
burgers. Zij werden verricht tijdens
razzias in het zakencentrum van de
hoofdstad en twee andere wijken, en
geschiedden op last van de militaire
commandant van Djakarta, majoor E.
Dachjar, „als eerste stap in de rich
ting van de veiligheidssituatie in de
hoofdstad". Het aantal aangehouden
personen is niet bekend.
Het Parijse blad France-Soir, dat
bekend staat om zijn nauwkeurige
berichtgeving uit Oost-Europa en
communistische kringen, wist reeds
te melden, dat de Franse partijleider
Maurice Thorez bezwaar gemaakt
heeft. Thorez zou dit gedaan hebben
via Francois Billoux, die onlangs te
ruggekeerd is van een bezoek aan het
Kremlin, waar hij de rode leiders er
op gewezen zou hebben, dat de tijd
absoluut niet rijp is voor een derge
lijke stap.
De Kominform werd verleden voor
jaar opgeheven, toen Kroestsjefs po
litiek van de vele wegen, die naar het
socialisme leiden begon uit te botten.
Dit gebeurde, voordat president Tito
van Joegoslavië in Moskou aankwam.
Tito was in 1948 uit de Kominform
gezet, omdat hij geen gevolg had ge
geven aan de bevelen van Stalin.
De circulaire van Kroestsjef over
de heroprichting van de Kominform
onder een nieuwe naam zou gestuurd
zijn aan de communistische partijen
in Groot-Brittannië, Frankrijk, België,
Nederland, Italië en de buiten de wet
gestelde communisten in West-Duits-
land.
Sommige waarnemers brengen de
bezoeken van de Chinese premier
Tsjoe En-Lai in verband met de plan
nen voor de oprichting van een soort
opperorgaan van de communistische
beweging.
Weinig verandering
Als gevolg van de sterke uitstraling
heeft het de afgelopen nacht op de
meeste plaatsen 3 tot 6 graden gevro
ren. De laagste temperatuur namelijk
7 graden, werd uit Zuid-Limburg
gemeld. Bovendien ontstond plaatse
lijk mist Het krachtige hogedrukge-
bied bij Schotland begint nu tamelijk
snel in betkenis af te nemen, omdat
het door een ander hogedrukgebied
wordt overvleugeld, dat bij New-
Foundland de oceaan bereikt heeft.
Bovendien wordt 't aan zijn noord
flank aangetast door drukdalingen,
die met een depressie samenhangen,
die tussen IJsland en Groenland naar
het oosten trekt.
Hoewel dit proces belangrijke wij
zigingen in de luohtdrukverdeling tot
gevolg heeft, zal er de komende 24
uur nog geen merkbare verande
ring in het weerbeeld komen.
In de komende nacht zal weer
lichte en mogelijk hier en daar matige
vorst optreden. Morgen overdag lopen
de temperaturen tot enkele graden
boven het vriespunt op. De wind
draait morgen naar zuidoost of zuid
en er kan wat bewolking in de
hogere niveau's binnendrijven, i
Dit nummer bestaat uit 8 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van donderdagavond J
tot vrijdagavond. Opgemaakt te
i 11.16 uur).
NOG VORST.
j Weinig bewolking en droog j
weer, maar plaatselijk mist.
Aanvankelijk weinig wind, later
zwakke tot matige wind tussen
oost en zuidoost. Vannacht lichte
vorst, morgen overdag tempera-
turen om het vriespunt.
18 Jan. zon op 8.41; onder 17.05;
maan op 2<\46; onder 9.23.
Hoogwaterstanden
18 Jan. v.m. 4.45; n.m. 5.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
zwaar bew.
—2 C.
OSLO
mist
7
KOPENHAGEN zwaar bew.
1 M
ABERDEEN
geheel bew.
5
DUBLIN
onbew.
2
LONDEN
motregen
4
AMSTERDAM
ónbew.
—1
BRUSSEL
onbew.
5
PARIJS
onibew.
—4
BORDEAUX
sneeuw
—4
GRENOBLE
nevel
—3
NICE
zwaar bew.
2
BERLIJN
nevel
5
FRANKFORT
onbew.
—6
MüNCHEN
onbew.
—16
ZURICH
zwaar bew.
—8
GENèVE
geheel bew.
LOCARNO
zwaar bew.
—6
WENEN
geheel bew.
—10
INNSBRUCK
geheel bew.
—10
ROME
geheel bew.
3
MALLORCA
geheel bew.
6
Korreltje
Wie niets voor anderen doet, doet
niets voor zichzelf.
