Merkwaardig volksonderwijs gaf China
belangrijke plaats in de wereld
Pitmanschool
Geen zekerheid over verhoging
tarief van de Ned. Spoorwegen
Wat is 't motief voor de moord op
oude vrouw te Broek in Waterland?
Vissen met aluminium-
plaatjes de Maas in
Treinen voorlopig niet harder
dan 120 kilometer
Geval Gary Davis doet tekort in
de Ned. vreemdelingenwet blijken
Taxichauffeur overvallen
door drie jongens
I oo
10
I
ZATERDAG 5 JANUARI 1957
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
POLITIE SPEURT I bescheiden levende vrouw een vrij
aanzienlijk vermogen bezat, 5 erf-
De sectie op het lichaam van de' pnamen zullen 30.000 erven. Een
67-jarige caféhoudster Sijtje Koster
uit Broek op Waterland, die vrijdag
avond 28 december j.l. door een buur
man dood in de cafézaal werd aan
getroffen, heeft aangetoond, dat de
oude vrouw door wurging om het
leven is gebracht.
De politie tast nog volledig in het
duister welk motief de dader tot de
moord gebracht kan hebben. In het
huis zijn grote geldsbedragen aange
troffen, zodat roofmoord niet erg
waarschijnlijk wordt. Daarnaast heeft
het testament uitgewezen, dat de
PATER R. LAMBRIEX O.S.B.
25 JAAR PRIESTER.
Op 15 augustus van dit jaar viert
pater R. Lambriex O.S.B., secretaris
van de pauselijke nuntius mgr. P.
Giobbe te Den Haag zijn 25-jarig
priesterfeest.
Pater Lambriex, die 54 jaar oud is,
behoort tot de Benedictijnen van de
Abdij van Clervaux in Luxemburg,
met welke hij nog nauw contact on
derhoudt. Gedurende de oorlog leerde
mgr. Giobbe te Rome pater Lam
briex kennen en om zijn vele gaven
waarderen. Deze werkte toen in zijn
klooster aan de studie van Bijbel
handschriften.
Met toestemming van zijn overste
en op verzoek van mgr. Giobbe ver
wisselde pater Lambriex in juni 1946
het teruggetrokken leven in het
klooster voor de bewegelijkheid van
het diplomatieke milieu van de nun
tiatuur te Den Haag. Hij vergezelt
bovendien de nuntius op diens talrij
ke bezoeken* welke hij bij vele fees
telijke gelegenheden aan katholiek
Nederland brengt. Om zijn beminne
lijkheid en bescheidenheid staat pa
ter Lambriex in brede kringen van
ens land in hoog aanzien.
Gigantisch zeilschip
op A'damse werf
Nog deze maand zal de n.v. Am
sterdamse scheepswerf G. de Vries
Lentsch jr. beginnen met de houw
van het grootste zeilschip, dat ooit in
Nederland is gebouw. Volgens be
richten in de buitenlandse pers is de
Griekse scheepseigenaar John Car-
ras de opdrachtgever, doch de Vries
Lentsch heeft de opdracht het vori
ge jaar via een Panamese maatschap
pij ontvangen.
De ontwerper van dit stalen ple
zierjacht is de Engelsman Robert
Clark. Volgens de bouwers zal het
schip het 'grootste zeiljacht zijn, dat
waar ter wereld ook gedurende de
laatste 25 jaar is gebouwd.
Hoewel talloze details nog niet
vast staan, weet men thans wel, dat
het jacht 47 meter lang en 8J4 meter
breed zal zijn, terwijl het een diep
gang zal hebben van 4J4 meter. Het
totale zeiloppervlak zal 650 m2 be
dragen. De top van de hoogste mast
zal 45 meter boven de waterspiegel
uitsteken; de motor zal minstens
1000 p.k. sterk zijn.
Volgens de verwachtingen zou het
schip in april 1958 gereed zijn.
langdurig verhoor van de vijf erfge
namen heeft de politie echter geen
stap verder gebracht.
Andere mogelijkheden.
Het feit, dat de vermoorde vrouw,
die als zeer goedaardig bekend staat,
aan vele personen leningen verstrekt
heeft, opent een nieuwe weg voor
politie-onderzoek, doch ook op dit
terrein ontbreekt nog iedere aanwij
zing.
De politie houdt voorts nog reke
ning met de mogelijkheid, dat er een
veel groter geldsbedrag in huis aan
wezig is geweest en dat de moorde
naar een gedeelte van het geld heeft
laten liggen om de politie op een
dwaalspoor te brengen.
Regeling vrijstelling
omzetbelasting
Bij K.B. zijn thans aangewezen de
ondernemers, die vrijgesteld zijn van
omzetbelasting voor leveranties en
diensten van sociale of culturele
aard, waartoe de wet op de omzet
belasting 1954 de mogelijkheid opent
Deze ondernemers beogen of maken
met de exploitatie van hun onderne
ming geen winst, terwijl van de vrij
stelling van omzetbelasting geen ern
stige verstoring van concurrentiever
houdingen is te verwachten.
Het gaat hier om instellingen, zoals
de landelijke kruisverenigingen, ver
enigingen tot bestrijding der tuber
culose, stichting voor bevolkingson
derzoek, het Role Kruis, bloedtrans
fusiedienst, consultatiebureaus, instel
lingen welke zich bezig houden met
kraaimverzorging, verpleging, gezins
verzorging, speeltuinverenigingen,
ziekenhuizen, jeugdzorg werk, musea
enzovoorts.
Hengelaars helpen
bij onderzoek
In de Maas bij de stuw van Borg
haren is gisteren vierduizend pond
brasem en voorn uitgezet. Vijfhon
derd brasems werden voorzien van
een aluminium plaatje. Deze plaatjes
zijn met nylondraadjes aan de rug
vinnen bevestigd.
De Zuidlimburgse vissersclubs met
hun ongeveer tweeduizend leden en
de talrijke Belgische vissers aan de
overkant van de Maas, die hier de
grens vormt, hebben beloofd plaats
en tijd van het vangen der gemerkte
vissen op te zullen geven.
Van de gegevens over de gedragin
gen der vissen in de Limburgse Maas
stroom, die op die manier zullen bin-
SINT CATHARINA-APOSTOLAAT
OPENT KLOOSTER TE
ROTTERDAM.
De Zusters van het St. Catharina-
apostolaat, die o.m. gevestigd zijn in
Zwolle en Enschede zullen een nieu
we communiteit stichten in Rotter -
dam-Z. De leiding zal berusten, bij
zuster Beatrice, die reeds zeventien
jaar als parochiezuster werkzaam is
in de St. Jacobusparochie te Ensche
de. Zij zal o.m. geassisteerd worden
door zuster Benedicta, die reeds meer
dan vijf jaar ervaring opdeed te En
schede.
nenkomen, hoopt men gebruik te
kunnen maken bij het beramen van
maatregelen ter verbetering van de
visstand in dit deel van het land,
waar de rivieren blijkbaar arm zijn
aan paaiplaatsen.
Het initiatief is uitgegaan van de
Vereniging visstandverbetering Maas
te Maastricht, een overkoepelend li
chaam ter behartiging van de visserij -
belangen in Zuid-Limburg en de vis
serij-inspectie te Utrecht. Men is van
plan, dit jaar nog 18.000 pond vis uit
te zetten.
De president van de Nederlandse Spoorwegen, dr. Ir. F. Q. den Hollander
is niet ontevreden over de resultaten van de spoorwegen over het afgelo
pen jaar. Dit deelde hij mede tijdens een gistermiddag te Utrecht gehouden
Nieuwjaarsbijeenkomst. Het jaarverslag over 1956 van de N.S. zal ongeveer
eenzelfde eindcijfer vertonen als dat over 1955.
De aflevering van nieuw materieel overtrof de afvoer van oud materieel
naar de sloper, zodat het aantal beschikbare zitplaatsen toenam van 99.479
op 1 januari 1956 tot 105.199 op 30 november j.l. Het aantal reizigerstrein-
kilometers steeg van 54.1 miljoen in 1955 tot naar schatting 55.6 miljoen in
1956, hetgeen neerkomt op een toeneming met 3 procent.
beantwoord bleef. De heer Den Hol
lander verwees slechts naar de me
morie van antwoord van de minis
ter van verkeer en waterstaat,
waarin deze, volgens hem, zegt, dat
de tarieven van de spoorwegen
een voortdurend onderwerp van stu
die uitmaken.
In 1957 verdwijnt
laatste stoomlocomotief
Het verschil tussen opbrengsten en
kosten, dat naar verwachting van dr.
Den Hollander in 1956 kon worden
verkregen, zal, zo zeide hij, niet vol
doende zijn om verdere onvermijde
lijke kostenstijgingen op te vangen.
Tarieven.
In dit opzicht wees dr. Den Hol
lander op de stijging van de kos
ten van lonen, grondstoffen, mate
rieel en materialen.
Of de tarieven van de Nederland
se Spoorwegen in 1957 verhoogd
zullen worden, was een vraag die
op deze nieuwjaarsbijeenkomst on
REGELING VAN 1849
De gebeurtenissen rond Gary Da-
vis, die nu reeds vier dagen zit op
gesloten in het hoofdbureau van po
litie te Amsterdam, hebben eens te
meer het schrijnend tekort in de Ne
derlandse vreemdelingenwet aange
toond.
De wet van 1849 bepaalt dat een
vreemdeling op mondelinge aanmel
ding reeds een verblijfspas kan krij
gen. De betrokken autoriteiten zijn
echter vrij om deze bepaling al of
niet toe te passen. In het geval van
Gary Davis hebben zij deze bepaling
Tot zijn grote ontsteltenis kreeg de
56-jarige Amsterdamse taxichauffeur
A. J. de Ruijter vrijdagmorgen vroeg
met een hard voorwerp een klap op
zijn hoofd, nadat zijn drie jeugdige
pasagiers hem in de Burgemeester
Roëllstraat te Amsterdam hadden
verzocht te stoppen. Ook werd hij
van achteren vastgegrepen.
Hij rukte zich evenwel los, opende
het portier en schreeuwde luidkeels
hulp. De door een nachtwacht
gealarmeerde politie was snel ter
plaatse, doch toen hadden de drie
ongeveer 16 jaar oude knapen reeds
het hazenpad gekozen.
Een poging om met de auto er van
door te gaan mislukte. De omgeving
is met behulp van een groot aantal
auto's grondig afgezocht, zonder re
sultaat. In de taxi vond men later
een leeg bierflesje.
De chauffeur had de iongens even
na 5 uur op het Frederiksplein opge
nomen, om hen naar Slotermeér te
brengen.
niet toegepast. De wereldburger is
niet officieel geïnterneerd; tegen hem
is geen aanklacht ingediend. Was dat
wel geschied* dan zou er een beroep
op de rechter mogelijk zijn; dit is nu
uitgesloten.
Onbegrijpelijk.
Voor Gary Davis, die ten aanzien
van deze problemen geheel leeft van
uit de Angelsaksische rechtssfeer, is
de gang van zaken in Nederland on
begrijpelijk. Zijn raadslieden zijn van
mening, dat nu blijkt, dat de vreem
delingenwet dé figuur van de rech
ter, door wie een vreemdeling moet
worden gehoord, ernstig ontbeert.
De verantwoordelijke ambtenaren
op het Ministerie van Justitie zien
de moeilijkheid wel degelijk in. Dit
bleek gisteren bij een bezoek, dat de
twee Amsterdamse juristen aan Den
Haag brachten. Ten departemente is
men bereid naar een oplossing te
zoeken. Voorlopig bewegen echter
alle besprekingen zich rond de vraag
of Amerika Gary Davis zal willen op
nemen, Hij heeft destijds officieel af
stand gedaan van zijn burgerrechten.
De Nederlandse regering probeert nu
autoriteiten in de Verenigde Staten
er van te overtuigen, dat Davis aan
spraak kan maken op de status van
in Amerika wonend buitenlander.
Vooralsnog is niet gebleken, dat men
in Amerika iets voor deze opvatting
voelt.
Eind 1956 waren er nog 108 en op
het ogenblik zjjn er nog slechts 92
stoomlocomotieven bij de Nederland
se Spoorwegen in gebruik. De af
schaffing gaat dus wel hard. In 1957
zal de laatste stoomlocomotief zijn
verdwenen.
Beveiliging.
De beveiliging op de lijn en op de
overwegen hadden en hebben de
grootste zorg en aandacht. In 1956
werden bij 41 onbewaakte overwegen
knipperlichtinstallaties in dienst ge
steld, waarmee het totaal aantal van
deze installaties op 198 kwam. Bij
33 onbewaakte overwegen werden
halve bomen aangebracht, zodat nu
52 overwegen met deze moderne be
veiliging zijn uitgerust. Voorts werd
bij vele overwegen het uitzicht ver
beterd, door het aanbrengen van na-
triumverlichting.
De spoorwegwerken te Leiden en
Eindhoven werden in 1956 voltooid.
Automatisch blokstelsel met licht
seinen werd op drie baanvakken ge
ïnstalleerd. Leiden en Dordrecht kre
gen n-x beveiliging.
Ook voor N.S.
bestedingsbeperking.
In aanmerking genomen de nood
zakelijkheid van bestedingsbeperking
hebben de N.S. in het kader van de
financiële mogelijkheden nog een
groot programma voor 1957 opgesteld,
want de spoorwegen hebben ook een
taak tegenover de steeds toenemende
bevolking van ons land, namelijk: de
instandhouding van de veiligheid en
de vervoersverzorging, aldus dr. ir.
Den Hollander. Deze taak ligt, zo zei-
de hij, op de terreinen van de fre
quentie, snelheid, comfort en punc
tualiteit. Op het laatste gebied geven
de verschillende vernieuwingswerk
zaamheden hier en daar enige ver
traging, maar dat zal naar zijn me
ning geleidelijk beter worden. Ge
lukkig toont het reizend publiek be
grip voor deze moeilijkheden in het
bedrijf.
Na de elektrificatie van het baan
vak Alkmaar—Den Helder zal er van
Amsterdam naar Den Helder kunnen
worden gereisd zonder over te etap
pen. Dezelfde verbeteringen gelden
voor de Zeeuwse lijn.
Benelux.
Ook de verbinding tussen de Bene-
luxlanden zullen zijn verbeterd, na
de eiecirificatie van de trajecten Roo
sendaalAntwerpen en Antwerpen
Brussel. Met de winterdienstregeling
1957 kan dan tussen Amsterdam en
Brussel een uurdienst worden inge
steld, om het uur met een recht
streekse verbinding en om het uur
met overstappen.
Ook is in voorbereiding om met
ingang van de zomerdienst 1957 op
2 juni a.s. onder de naam trans-europ-
expresse snelle internationale diesel-
treinen te laten rijden tussen de be
langrijkste zakencentra van België,
Frankrijk, Luxemburg, West-Duits-
land, Italië, Zwitserland en Neder
land. Van Nederland uit zullen de
T.E.E.-treinen rijden van Amsterdam
naar en van Parijs, Frankfort aan de
Main en Zürich (via Brussel).
De wensen van het publiek.
Een enquête, gehouden onder de
reizigers van de Nederlandse Spoor
wegen heeft uitgewezen, dat het Ne
derlandse reizende publiek voorstan
der is van comfort, snelheid, pur.tu-
aliteit cn korte rijtijden, ruim 11.000
reizigers hebben het enquêteformu
lier ingezonden.
De snelheid die thans in Neder
land 120 kilometer per uur be
draagt kan voorshands niet ver
hoogd worden. Hard rijden is duur.
Voorlopig meent men het snel
heidsplafond bereikt te hebben,
hoewel de toekomst hierin uiter
aard wijzigingen kan brengen, al
dus dr. Den Hollander, die voorts
opmerkte, dat hogere snelheden
kosten met zich brengen door rem-
wegenslijtage etc.
Aan restauratie, toiletten, verlich
ting, prettige wachtwamers, duidelijke
aanwijzingen op stations en gemak
kelijke zitplaatsen in de treinen zal
de grootste aandacht worden besteed.
Kon. Erie.
PLANTSOEN 65 TEL. 26558
Typen
Steno in 4 talen
Boekhouden
Mfddenst. opleiding
Duits
Engels
Frans
Nederlands
Spaans
Privé-Secretaresse
Advertentie
Practisch rekenen
Men kan ongetwijfeld vaststellen,
dat 't MERKWAARDIGE ONDER
WIJS China heeft geplaatst op de
voorste rijen der waarlijk grote na
ties en voor zijn millioenenbevol-
king sinds duizenden jaren een
fundament heeft gelegd voor echte
innerlijke beschaving, kunst en le
venspraktijk.
BESCHAVING: Deze eeuwenoude
erfenis wordt het ,volk bijgebracht
feitelijk door onderwijs van vader
op zoon. Pas in de laatste halve
eeuw is Schoolonderwijs ontstaan.
Het taalonderwijs is de bron, waar
door dit talrijke volk over bijkans
een werelddeel verspreid, zich ont
plooit tot een natie van spreekwoor
delijk geworden beschaafdheid. Een
eigenaardig verschil doet zich In
China voor in vergelijking met onze
lagere scholen. De beginnende leer
ling op onze lagere school vangt het
taalonderricht aan met eenvoudige,
doch veelal nietszeggende zinnetjes.
De Chinese jeugd '"aarentegen be
gint van meet af aan de eeuwenoude
klassieken der voorvaderen te bestu
deren onder leiding van vader, die
naast de uitspraak der tekens ook de
juiste inhoud aangeeft. Deze klassie
ken, soms van diepe en dichterlijke
inhoud, werden, althans grotendeels,
van buiten geleerd. Zij bevatten de
hoogste wijsheid van de zedeleer en
haar practische toepassing in het da
gelijks leven, hoofdzakelijk de ge
hoorzaamheid en 'n diep respekt van
kinderen voor hun ouders. Het waren
de lessen der Natuur en de gevolg
trekkingen van het gezond verstand,
die de grote wijzen als Meester
Koeng. (Confucius), Lao Ts© en an
deren zonder voorlichting van een
goddelijke openbaring predikten en
die zich toch merkwaardigerwijze ten
nauwste aanpasten aan de verheven
lessen der christelijke zedeleer.
Feitelijk ving dus in China het on- één leer en één princiep, dat de na
der wijs van de jeugd aan met wat j tie tot op heden samensmolt tot één
wy hier noemen hoger onderwijs, grote familie.
terwijl eerst later de meer gemakke- De Chinese taal, die door beeldte-
lijke studie van de meer tastbare we-1 kens wordt geschreven, is daardoor
HET SCHRIJFONDERWIJS: Naast
de taal en de hoge levensbeschou
wing stond ook de Kqnst bij het on
derwijs in zeer hoge ere. Het Schoon
schrift, dat bij ons vrijwel heeft af
gedaan, wordt tot heden overal op
China's scholen beoefend.
De Chinese tekens lenen zich uiter.
aard ook veel beter dan onze wille
keurige letters tot een sierlijke uit
beelding, tot bijv. bomen, op welks
takken vogels worden gefantaseerd,
kabbelende wateren of andere tafe
relen uit de natuur. En naast deze
kunst ijverde het volksonderwijs
I ook voor schilderen, boetseren, snij-
tie tot op de huidige dag vast aan
haar eeuwenoude rekenmethode van
het Telbord of „Abacus". Men ge
bruikt dus voor optellen, aftrekker,
vermenigvuldigen en delen geen pa
pier en potlood, zoals wtf, en ik er
ken eerlijk, dat de doorsnee Chinees
met zyn methode veel vlugger en
uiteindelijk veel accurater is dan wij.
China volgt ook het tientallig stelsel.
De Abacus of Chinees telbord je:
eenvoudig meubeltje, dat iedere
winkelier zetös de groot-zaken
man op zijn kantoor bezit, bestaat
uit een stevig houten rechthoekig
raampje van ongeveer 30 centime
ter hoog bij 18 breed. Deze breedte
MILLIARD
too Miiuoew
tOMIlUOÉN
I MULlOÊfN
100.000
IO.OOO
J.OOO
5 MJLUAAO
500 MIUIOC*
SO HlUIOBN
f> Muuoew
Sö.OQOO
5 O.ooo
S.OOO
£>00
50
S
vooftöeeiD MerGÊToo.
'372 op dB ABACUS
tenschappen als rekenen enz. begon.
Al moet men toegeven, dat deze
leerstof aanvankelijk buitengewoon
moeilijk was, toch werd de jeugd
zodoende van begin af ingeleid in de
meest gewichtige levensvragen van
de mens en werd tevens de gehele
Chinese miljoenennatie opgevoed in
voor het gehele volk toegankelijk en
is niet aan verandering onderhevig.
Evenzo is ook het Latijn een "z.g.
„dode taal", juist door zijn onveran
derlijkheid, een voornaam middel
voor de eenheid en gelijkheid van
de wezenlijke leer der Kerk oVerél
ter wereld.
werk, lakwerk en fijn porcelein. De
enige kunstuiting, die totaal ont
breekt, is de Muziek.
LEVENSPRAKTIJK REKENEN:
Ofschoon tegenwoordig de Europese
rekenmethode op de Chinese scholen
wordt beoefend, houdt de gehele na-
is verdeeld door een tussenschot
en wel zo, dat de breedte links on
geveer 12 cm. bedraagt en de breed
te rechts 6 cm.
Nu lopen er in de breedte van
links naar rechts, ook door het tus-
enschotje heen, bamboe staafjes, die
op een afstand van enkele centime
ters onder elkaar zijn gelegen. Op
ieder staafje zijn links 5 balletjes ter
grootte van een knikkertje, en rechts
van het middenschot zijn twee dito
balletjes, welke alle vrij langs de
bamboestaafjes kunnen schuiven. De
ballen links van het middenschot
tellen op 't onderste bamiboestaafje
als eenheden. Die op het tweede
staafje van onderaf teller» ieder tien.
De vijf op de derde staaf naar boven
tellen ieder honderd. En zo gaat het
voort naar boven met ieder balletje
links duizend, tienduizend enz.
De 2 balletjes rechts echter heb
ben ieder dezelfde waarde als alle
vijf balletjes links op het bamboe
staafje. Dus elk balletje rechts op
het onderste staafje telt vijf en de
twee bij elkaar tien. Elk balletje
rechts op het tweede ptcafje van
onderaf telt dus 50. Bij de aan
vang van een optelling staan alle
balletjes op de uiterst linkse en
uiterst rechtse plaats van de staaf
jes, zie fig. 1. Is b.v. het eerste
getal 6, dan schuift de Chinees 1
balletje van rechts naar het mid
denschot, dus 5, plus nog 1 balletje
van links ook tegen het midden-
schot, dus 1. Het geheel tc;en het
middenschot bedraagt nu 6.
Een weinig praktijk en een vaar
dige kennis van de gewone getalta
fels maken dit systeem hoogst akku-
raat, en terwijl wij, Westerlingen,
nog moeten beginnen onze opgeschre
ven getallen op te tellen, staat de
Chinees ons. al glunderend aan te
kijken, warrt hij is klaar. Ter verdui
delijking nog een voorbeeld, zie fig.
2: Het getal 1372 bijv. wordt aldus
gevormd: Onderste staafje 2 balletjes
links, tweede staafje van onder 1
balletje rechts (50) en 2 balletjes
links (20). Op het derde staafje van
onderaf 3 balletjes links, dus 300.
Tenslotte op het vierde staafje van
onderaf 1 balletje links, dus duizend.
Zoals U uit het vorenstaande zal
zijn gebleken, behoort het Chinese
volk niet slechts tot de oudste vol
keren der aarde, doch is het tevens
van een zeer hoge beschaving. Wat
jammer dan toch, dat het rode regiem
met zijn Mongoolse horden met ge
weld bezig is deze beschaving te vuur
en te zwaard te vernietigen!!
Moge eenmaal het Kruis van Chris
tus ook dit edele volk ten zegen wor
den.
TOENG SIENG FOE.
