k MUTÏLGAT unstLeven in L eiöen DE MOORD IN SERAJEWO DdOf fat RIJNSTREEK Van parasol tot paraplu VRIJDAG 4 JANUARI 1957 DE LEIDSE COURANT PAGINA 3 m LEEDVERMAAK. Tussen de marktkraampjes van daan hadden de drie jongens grote stukken papier gekaapt. De bladen, die van de andere kant van de we reld waren gekomen, moesten hun reis beëindigen in een van de Leidse grachten: Ze werden gevouwen tot boten met een groot zeil en van een brugleuning af vond de tewaterlating plaats. De schepen voelden zich uitstekend thuis in hun element. Ze schommel den op de stroom en de wind dreef ze met rukken voort. Nu lag de ene voor en dan weer de andere. De com- petitiezucht ontwaakte in de knaap jes en ze begonnen elkaar te betwis ten als gold het de theerace. „De mij nes ligt voor!" „Nietes, t'is de mijne". Er werd een overeenkomst gesloten betreffende de eigendomsrechten en de race ging voort.-Er werden aller lei voorwerpen gezocht om de vaar tuigen wat aan te vuren. Eendogen- blik leek het of de vloot aan lager wal was geraakt, maar een rotte ap pel hielp de droomschepen weer in de wind. Een hoeraatje ging op en de knaap die de treffer geplaatst had, zwaaide zijn armen in de lucht van plezier. Dat kwam hem duur te staan want plots verloor hij zijn evenwicht. De kreet „Daar gaat 'ie!", bestierf hem op de lippen toen hij van de brugleuning af in de gore, koude gracht stortte. Verbijsterd hadden zijn medere ders het nakijken. Ze renden echter direct op een passerende marktem- ployé af en dank zij de spoedige hulp hing de ongelukkige een ogenblik later aan een dreghaak tussen hemel en aarde. Druipend en bibberend kwam het joch aan land, waar hij door zijn kameraadjes werd ontvan gen met de vreugdezang: „Snoek, snoek, modder in je broek!" Voor de jeugd is er maar één soort vermaak: leedvermaak. Burgerlijke Stand Geboren: Hendrik Holke zn van J. Keereweer en W. Potters; Elisa beth Nicoline dr van W. Slootweg en W. L. van Bockel; Franciscus Corne lls zn van M. L. van der Meij en M. A. M- van der Geer; Margarete dr van J. P. Schuiling en P. C- Zwa nenburg; Johanna Hendrika dr van J. van de Weerd en J. C. van Keste- ren; Elizabeth Adrie dr van M. Pel- melay en B. Rummers. Gehuwd: G. Bulk en G. den Hol lander; H. J. de Roos en J. Morits; G. H. Tankink en E. W. Gondens van den Handel. Overleden: G. Eikerbout ongehuw de vrouw, 83 jaar; A. Windhouwer, weduwe van A. J. Koejemans, 79 jaar; C. M. G. Koot, dr van J. C. Koot en P. M. M. Verkleij, 7 jaar. NIET-BEZORGING Bij eventuele NIET BEZORGING van De Leidse Courant gelieve te lefonisch te reclameren alleen num mer 20935 tot 19.00 uur (7 uur). Zaterdag 17 uur (5 uur). Wij kunnen dan alsnog trachten U een exemplaar te doen toekomen. DE ADMINISTRATIE. Residentie-orkest Leidse Agenda VRIJDAG 4 JANUARI. Priesterstudentenclub. Ouderavond (voor genodigden). Opvoering „Bol- leke", blijspel. Maria Gijzensteeg, 8 uur nam. TENTOONSTELLINGEN. „Het leven van Buddha in d< Kunst", Mus. v. Volkenkunde, Steen straat la. Tot 14 februari, geopend van 104 uur, zondags van 14 uur nam. Fototentoonstelling. Prentenkabi net, Kloksteeg. Ned. Fotografen Kunstkring tot en met 31 december. Dienst der apotheken. De avond en nachtdienst van de apotheken te Leiden en Oegstgeest wordt waarge nomen door: apotheek Van Driesum, Mare 110, tel. 20406; Zuider-apo- theek, Lammenschansweg 4, telefoon 23553; apotheek Oegstgeest, Wilhel- minapark 8, tel. 26274. BIOSCOPEN. De films in de week van 411 jan. zijn door de Kath. Film Centrale als volgt gekeurd: Casino: „Grote manoeuvres", 18 jaar. Lido: „Moby Dick", 14 jaar. Luxor: „De hofnar", alle leeftijden Trianon: „Aanranding", 18 jaar. Rex: „Bandido", 18 jaar. Wat lezers schrijven Leiden, 4 januri. Gaarne zou ik het navolgende on der uw en ook onder de aandacht van de Leidse ingezetenen willen brengen. Zoals velen bekend, doch ook zeer velen niet bekend zal zijn, moet voor het gebruik van een vuilnisbak met ingang van augustus 1956 0.50 per maand aan de Gem. Reinigingsdienst worden vergoed. De verrekening ge schiedt via de Electriciteitsfabrieken op de kwitanties van het verbruik van electriciteit. Ondergetekende be taalde een kwitantie over de maan den juli en aug. waarop voorkwam „Reinigingsrechten 2.25 in plaats van 0.50 en over de maanden sept. oct. 4.50 i.p.v. 1. Hierover werd gereclameerd bij de Gem. Reinigingsdienst, waar werd medegedeel:'. dat op mijn adres 3 vuilnisbakken genoteerd stonden. Op mijn antwoord, dat er slechts - vuil nisbak in gebruik was werd toege zegd dat men dit zou controleren. Op mijn vraag op welkewijze het teveel betaalde zou worden ver rekend, kreeg ik ten antwoord, dat dit wel niet zou gebeuren. Dit is toch wel een sterk staaltje van bureaucra tie. Een fout, die door een gemeente lijke instelling wordt gemaakt en dan niet terugbetalen is toch wel al te kras. Het lijkt mij wel verstandig, dat eenieder zijn electriciteits kwitantie eens naziet en bijzondere aandacht schenkt aan de regel reinigings 'ech ten. want zoals ik vernomen heb, blijken er wel meer fouten te zijn ge maakt. U dankend voor de plaatsruimte. 'n ABONNEE. OPSPORING GEVRAAGD. De groepscommandant der rijks politie te Zoeterwoude verzoekt na mens de familie te worden bekend gemaakt met de verblijfplaats van Adrianus Doornik, geboren 10 juli 1912 te Bodegraven, wonende te Moerkapelle, die op 31 december 1956 zijn woning in overspannen toe stand heeft verlaten en niet is terug gekeerd. Een ongeluk wordt gevreesd. Signalement: lang ongeveer 1.65 meter, blauwe ogen, lichtblond krul lend haar, litteken boven rechter oog. Gekleed in donkergrijze overjas, donkerblauw costuum, zwarte lage schoenen. Bij aanhouding wordt te lefonisch bericht gevraagd onder nummer 35 Moerkapelle. fJNDER LEIDING VAN Willem van Otterloo had het 5e Abonne mentsconcert van 't Residentieorkest gisteravond de bijzondere aandacht van een groot aantal toehoorders. On middellijk al werd belangstelling ge vraagd voor een Danssoiite van Béla Bartok, de heel oorspronkelijke Hon gaarse componist, die een eigen stijl en toonspraak vond, waaraan het sterke boerenlied en de volksdansen van Hongarije en naburige landen ten grondslag liggen. Hij heeft aan deze een eigen idioom en een eigen cachet gegeven. Een groot deel van de toehoorders, dat in hoofdzaak de melodie, ontstaan uit onze zeven tonen toonladder, kent en aan wie de harmonie en de inhoud sinds jaar en dag bekend is, staat wat onwennig tegenover Bartok's felle, moedige en ingewikkelde muziek, waarin har monie en ritme zo'n grote rol spelen. Enigszins voorzichtig klonken de betuigingen van waardering. Dit was geenszins aan het orkest te wijten want" dit gaf een verras sende wedergave; noch aan de diri gent, die ten volle een enthousiast applaus verdiende, noch aan de com ponist, die op zijn wijze een knap en mooi orkestwerk heeft gegeven. Na de levenskrachtige Danssuite kwam men op meer bekend gebied toen Cor de Groot het le pianoconcert van Tschaikowsky op zo grootse wijze heeft gespeeld. Een feilloze techniek stelt hem in staat, aan manlijk vurig VERKOOPSTER IN LOURDES. Ernstig wordt gewaarschuwd tegen het aannemen van een betrekking in Lourdes als verkoopster in een win kel, ook al betreft het winkels van „godvruchtige" artikelen. De gevaren voor jonge meisjes blijken zeer groot te zijn, indien zij niet tevoren infor maties hebben ingewonnen. Het enige betrouwbare adres voor informaties is: Home „Ave Maria", 11 Avenue du Paradis, Lourdes, met als extra aan duiding de letters „A-D" en „Neder- land-Lourdes". Zonder aldaar inlichtingen te heb ben ingewonnen, als „vendeuse- interprête" naar Lourdes te gaan is ten zeerste te ontraden. spel een uiterste fijnheid in dynamiek te paren. Altijd weer boeit deze pianist door zijn opmerkelijk gerijpt en voldragen spel. Een klankrijke be heerst uitgevoerde begeleiding. Als slot een hoogstaande vertolking van Dvoraks 5e Symphonie in e kl. t. (Uit de nieuwe wereld), een werk overbekend, maar dat nooit z'm charme mist, om z'n karakteristiek, z'n folklore, welke Dvoraks kunst kenmerkt, z'n melodische en ritmi sche wendingen. Suggestief bovenal in het Largo. Het orkest speelde tot in finesses verzorgd en onweerstaan baar. Van Otterloo heeft goed ver staan, een fraai maat overbekend werk weer als nieuw voor ons uit te voeren. Geestdriftig applaus voor de diri gent en het virtuose ensemble. J. KORTMANN. HAZERSWOUDE (H. R Kleuter aan brandwonden overleden Het zevenjarig dochtertje Cornelia van de heer J. Koot aan de Rijndijk te Hazerswoude, dat op de morgen van Tweede Kerstdag zeer ernstige brandwonden opliep, toen een straal- kachel haar kleding deed ontbranden, is gistermorgen in het Sint Elisabeth- ziekenhuis te Leiden aan de gevolgen bezweken. Een van de kinderen had de straal, kachel, die onder een tafel stond, in geschakeld zonder dat het meisje het had gezien. Ze ging tegen de tafel staan, waarbij haar nachtjapon het gloei-element geraakt moet hebben. Het kind rende naar de slaapkamer van haar ouders, die reeds berieden waren. Een broertje, dat op het ge- ALPHEN AAN DEN RIJN Plotseling overgestoken. Even voor zes uur werd de 4-jarige Nico van Donk in de Bloemhofstraat, waar hij woont, aangereden door een per sonenauto, bestuurd door de heer J. B., toen het ventje onbedachtzaam plotseling de rijweg op liep. De heer B. reed met geringe snelheid, waar aan te danken is, dat het jongetje slechts 'n lichte verwonding aan het hoofd opliep. Dr. Platteschor verleen de eerste hulp. ZOETERWOUDE Zoals reeds is medegedeeld, be staan er plannen om voor de Oost- vliet, de Hof, de Spek en de Riet een betere waterbeheersing te ver krijgen. De voorlopige plannen, waartoe o.a. het maken van hoogtekaarten, grond boringen enz. behoren, waren door de Heide-Mij. opgegeven voor 10. per h.a. Als de plannen tot uitvoering zul len komen, worden deze kosten in het plain opgenomen en alzo mede gesubsidieerd. De Hof, de Spek en Rietpolder hebben met bijna algemene stemmen besloten de opdracht tot het eerste plan aan de Heide-Mij te geven. In de vergadering van Stemgerechtigde Ingelanden voor de Oostvliet Polder, waarin 26 van de 52 stemmen verte genwoordigd waren, is het voorstel tot het voteren van 1430.voor het eerste plan met 15 tegen 11 stemmen verworpen. Het gemaal staat in de Oostvliet- polder, zodat de Oostvlietpolder nu alleen dit gemaal zal gaan exploi teren. Aalmoezenier kapelaan Van Veen zag dan ook de in zijn openingswoord uitgesproken wens, n.l. dat de ouders aan deze avond veel plezier zouden mogen beleven, volledig in vervul ling gaan. Zeer geslaagd op deze avond was voorts ook het optreden van de dames-gitaarklub, welke met haar zang en muziek voor een pret tige sfeer zorgde. Aangezien ook de verloting ter bestrijding van de on kosten een gunstig resultaat ople verde, kon voorz. Th. van Haes- tregt in zijn sluitings- en dankwoord van een alleszins geslaagde avond spreken. Een goede gedachte is het daarom van de jongens der K.J.B., om met de herhaling van deze toneel avond op morgen, zaterdagavond, het eerste steentje voor de bouw van een nieuw jeugdhuis bij te dragen. Op deze avond is iedereen van harte welkom. Laatste Bèrichten BESCHIKKEN MARINIERS A.B. VAN AMERIKAANSE ZESDE VLOOT OVER ATOOMWAPENS? Het Amerikaanse Ministerie van Landsverdediging en het Witte Huis hebben geweigerd commentaar te le veren op een in de Scripps-Howard- dagbladen gepubliceerd bericht, dat 1.800 man mariniers, die zich can boord van de Amerikaanse Zesde Vloot in de Middellandse zee bevin den, over „met scherp geladen" atoomgesehut beschikken. In het be richt werd verklaard, dat deze me dedeling was gegrondvest op een on derhoud met de bevelhebber der Amerikaanse mariniers, generaal Randolph Pate. De perssecretaris van het Witte Huis, James Hagerty, bepaalde zich tot de opmerking dat de president „geen toestemming heeft gegeven voor het gebruik van atoom- en an dere wapens in het Midden-Oosten". Van officiële zijde was reeds mede- rucht afkwam slaagde er in haar de gedeeld dat de mariniers over alle brandende kleding van het lichaam uitrusting, die zij bij een landing no te trekken. De kleine was toen reeds dig zouden hebben, beschikken, doch ernstig gewond. 1 er is niet gezegd over atoomwapens. IN ONS REGENRIJK landje, waar de paraplu onze ouders en groot ouders zulke onschatbare diensten heeft bewezen, is de waardering voor het regenscherm sterk gedaald. De moderne regenkleding heeft de paraplu van zijn plaats verdrongen en dit eertijds zo nuttige voorwerp vindt nu voor het grootste deel slechts emplooi als mode-artikel, als hoedanig het in fragiele, sierlijke vorm de gezel is van veel dames, doch waarbij het als regenscherm zelden of nooit gebruikt wordt. Het is een stuk van sierlijkheid en stan ding geworden en daarmede weer enigszins teruggekeerd tot zijn voor loper de parasol. MODE-ARTIKEL. DE MENSHEID heeft zich in de loop der tijden zeer ondankbaar ge toond jegens de paraplu en zijn voorvaderen, die reeds eeuwen gele den als sieraad fungeerden en bij de oosterse vorsten, o.a. in Birma. De bij ons bekende paraplu is slechts een aan lager wal geraakte nazaat van de parasol, die vroeger steeds dienst deed als een symbool van voornaamheid en aanzien bij veel oosterse volken. Dat oosten kent en kende toch een rijkdom aan gewoon ten en ongeschreven rechtsregels, waar wij in veel opzichten jaloers op kunnen zijn, omdat zij het leven zoveel kleur geven. Zo mocht men in India en China vroeger wel spreken van een wet op. de parasols, want er bestond een rij ke verscheidenheid naar kleur en vorm van die dingen en wee het ge beente van hem of haar, die met een verkeerd zonnescherm over straat liep. Daarom gedroeg ieder zich zo als het behoorde en liep men slechts met een gele parasol wanneer de standgenoten daar ook mee liepen. Wandelden de soortgenoten met een blauw zonnescherm, dan zorgde men ook zo'n ding in huis te hebben plus een bijbehorende bediende want men droeg nu eenmaal nooit zelf zijn De Siamezen van adel vonden dat zij met zo'n gekleurd zonnescherm niet voldoende opvielen en bij hen werd het gewoonte om een zonne dak met twee verdiepingen met zich te voeren. Toen was het hek van de dam. Men ging in de oosterse adellijke kringen elkaar overbluf fen, met als gevolg, dat de parasols steeds omvangrijker werden. Nog heden ziet men soms dat een pa rasol van drie of vier verdiepingen bij feestelijke gelegenheden door een bediende als een soort kerstboom voor hen uitgedragen wordt. Met 24 parasols! IN INDIA heeft men in de ach ter ons liggende eeuwen waarschijn lijk met jaloerse blikken naar die prachtige Siamese wolkenkrabber parasols gekeken. Men voelde zich daar belangrijker dan de Siamezen, maar het aantal verdiepingen was niet meer op te voeren, aangezien de draaggrens bereikt was en men moest dus iets nieuws bedenken om zijn statie te tonen. Daarom bepaalde de vorst van In dia bij decreet dat alleen hij gerech tigd was om vierentwintig parasols voor zich uit te laten dragen en de adel mocht een aantal zonnescher men in de stoet bezitten, dat even redig was aan de waardigheid die men bekleedde. Er kwam dus een wettelijk systeem van parasol-rech ten. Europa leerde de parasol icennen dank zij de Venetiaanse kooplieden, die in het oosten zaken deden en thuisgekomen hun familie vertelden van de gewoonte in India om voor name personen af te meten naar het aantal parasols. Ook de dogen van Venetië lieten bij plechtige gele genheden nu de pararol in de stoet meedragen en niemand van de koop- DROOM VAN EEN BISSCHOP Toen in januari 1889 Kroonprins Rudolf van Oostenrijk onder nog steeds niet volledig opgehelderde om standigheden de drempel tussen le ven en dood had overschreden, richtten aller blikken zich op zijn neef Aartshertog Franz Ferdinand, die thans voorbestemd scheen een maal de troon der Habsburgers te be stijgen. Hij was een autoritaire figuur die vaak met de oude Keizer Franz Joseph overhoop lag. Dat trad vooral sterk aan de dag, toen hij tegen diens wil in 1900 een morganatisch huwe lijk met de hofdame gravin Sophie Chotek sloot. Hij had zijn eigen ideeën over de structuur van de Dubbelmonarchie en wilde naast Oostenrijk en Hongarije aan de Zuidslavische rijksdelen po litieke zelfstandigheid geven. In de buitenlandse politiek wilde hij de Slaven niet met negatieve denkbeel den tegemoet treden; hij wenste be houd van de Duitse bondgenoot, maar beoogde ook toenadering tot Rusland. Hij wilde absoluut vasthouden aan een bevrediging van de nationale Slavische aspiraties binnen de struc tuur der bestaande monarchie en haalde zich daarmee de felle vijand schap der Grootservische nationalis tische stroming op de hals; deze wilde een zelfstandig samengaan van alle Zuidslaven onder leiding van Servië. Uet Servische nationalisme was in drie groepen georganiseerd: „Mlada Bosna" (Jong Bosnië), „Na- rodna Odbrana" (Volksweerbaarheid) en tenslotte „Ujedinjenje ili smrt" (Vereniging of Dood)' bekender onder de populaire aanduiding „Crna Ru- ka" (De Zwarte Hand); een groot aantal militaire en politieke per soonlijkheden in leidende posities maakte hier in het geheim deel van uit. De laatste organisatie had een belangrijke rol gespeeld bij het ver moorden van Koning Alexander en Koningin Draga in 1903. Het kon bij dergelijke fanatieke gevoelens niet lang verborgen blijven, dat men in de kringen der Servische samen zweerders de troonopvolger naar het leven, stond; zoals zo vaak bij ramp- zolige gebeurtenissen in de wereld geschiedenis, trachtte men ook hier de verborgen hand der Vrijmetselarij te zien, een vooralsnog onbewezen bewering. Zo bevatte in '1912 het Franse tijdschrift „Revue Internatio nale des Sociétés Secrètes" een mede deling, dat „een hoog vrijmetselaar uit Zwitserland zich over de troon opvolger zou hebben laten hebben ontvallen: „Hij is meer dan gewoon begaafd; jammer, dat hy ter dood veroordeeld is; hij zal op weg naar de troon sterven". pVe bisschop van Grosswardein, Dr. U Joseph von Lanyi, behoorde tot de vertrouwde vrienden van Franz Ferdinand; hij had hem vroeger les in de Hongaarse taal gegeven. De bis schop kende de gespannen politieke situatie op de palkan en wist ook, dat men met de mogelijkheid van een moordaanslag rekening moest hou den, toen de troonopvolger in Juni 1914 na de manoeuvres in Bosnië een officieël bezoek aan Serajewo wilde brengen; de Oostelijke Militaire In lichtingendienst had reeds meer dan genoeg informaties op dit punt ver zameld. Ook tegenover personen in zijn omgeving had Franz Ferdinand zich uitgelaten over zijn gevoel, dat hij geen natuurlijke dood zou sterven. De bisschop koesterde grote bezorgd heid over de goede afloop van het be zoek en ging aan de vooravond daar van met bange voorgevoelens te ruste. Hij had een onrustige slaap, welke eindigde in een droonvisioen, waar uit hij om half vier in de ochtend van de historische 28 juni 1914 wak ker schrok. Hij droomde, dat boven op zijn ochtendpost een brief met zwarte rouwrand en zwarte lakzegels met het wapen en in het handschrift van de troonopvolger lag. De bisschop opende de brief en zag als briefhoofd een gekleurde afbeelding als van een prentbriefkaart, welke de aartshertog en diens gemalin in een auto voor stelde; tegenover hen zat een gene raal, naast de chauffeur een officier. Uit de haag van toeschouwers sprongen plotseling twee jongeman nen te voorschijn, die op het aartsher togelijk paar begonnen te schieten. De tekst van de brief luidde „Monseigneur! Waarde Dr. La nyi! Deel u hierbij mede, dat ik heden met mijn vrouw in Seraje wo het slachtoffer van een poli tieke sluipmoord ben geworden. Gedenk ons in Uw heilige missen en geeft alstublieft ook verder Uw toewijding aan onze arme kinde ren. Hartelijke groeten van Uw Aartshertog Franz". Serajowo, 28 juni 1914, vier 's morgens. half 'T'oen de bisschop dodelijk geschrok- ken uit zijn droom ontwaakte, constateerde hij, dat het half vier in de ochtend was. Hij haastte zich naar zijn schrijfbureau en stelde om- middellijk de droom op schrift. Hij kon zich nauwkeurig de inhoud van de brief en zelfs het handschrift her. inneren, dat hij trachtte zo goed mo gelijk weer te geven. Toen even la ter zijn kamerdienaar het vertrek be trad, dacht deze, dat hij ziek was, want de bisschop was geheel ver bleekt. Hij liet zo spoedig mogelijk zijn moeder en een op bezoek zijnde dame roepen en vertelde hun meteen zijn droom. Vervolgens begaf hij zich naar de huiskapel en droeg een mis voor het aartshertogelijk paar op. De gehele dag verkeerde hij in de groot ste onrust en spanning. In de middag omstreeks half vier ontving hij uit Wenen een telegram, dat hem de moord op de troonopvolger en diens gemalin meldde. LJet drama had zich vrijwel geheel overeenkomstig de bijzonder heden van de droom afgespeeld. De generaal tegenover het paar was de „Feldzeugmeister Potiorek, de offi cier naast de schauffeur Graaf Har- rach. De aanslag zelf echter verschil de in zoverre van de droom, dat er eerst een bom in de auto was geslin gerd, waarbij het paar gespaard bleef; een half uur later evenwel op de terugweg van het stadhuis, maak ten de schoten van de student Gavrilo Princip een einde aan het leven van Franz Ferdinand en zijn gemalin. Deze schoten waren de aanleiding tot de uitbarsting van de Eerste Wereld oorlog en vormden de dramatische afsluiting van een voorgoed verdwe nen tijdperk. Toen in augustus 1914 de oorlog zich over het Oude Wereld deel had uitgebreid, zei de Britse minister van buitenlandse zaken, Sir Edward Grey, met profetische blik: „De lichten gaan uit boven Europa". Verschillende samenzweerders van de 28e juni zijn thans nog in leven: in juni 1955 bezocht een Amerikaans journalist een drietal hunner: een hoogleraar (de jongste deelnemer destijds), een bekend schrijver en een geestelijke, merkwaardige dragers van een brok wereldgeschiedenis lieden had de moed om deze gewoon te over te nemen, waarmee hij zich immers als een gelijke van de hoog ste gezagsdrager zou doen gelden. Pas veel later verstoutten de Vene tiaanse edellieden zich een parasol mee te dragen, welk voorbeeld spoedig door de dames werd ge volgd. Deze gewoonte werd later door de Spaanse en Franse adel overgeno men doch een algemene toepassing heeft zij nooit gevonden. Waarschijn lijk was het in die tijden als nu. dat er meer regen viel dan zonneschijn, zodat men op de gedachte kwam zich met dit overigens onnutte scherm tegen de regen te beschutten. De eerste „parapluyes". OMSTREEKS 1625 ziet men de eerste „parapluyes" verschijnen, die overigens wat vorm en gewicht be treft nog maar weinig op onze op vouwbare regenschermen leken. Zij waren vervaardigd van zware eiken stokken en walvisbeenderen. Onno dig te zeggen, dat alleen de kapitaal krachtigen zich aanvankelijk een der gelijke luxe konden permitteren en deze mensen dachten er niet over zich met dat regendak te vermoeien, zodat huisknechten en andere be dienden er bijna onder bezweken. Omstreeks 1850 was men zover, dat de parasols reeds opvouwbaar verkrijgbaar waren, doch als regen dak waren nog hoofdzakelijk de zwaardere uitvoeringen in zwang. In oude kronieken vindt men verhalen, waarbij ook in ons land paraplu en parasol betrokken waren, zodat in het midden van de zeventiende eeuw de Nederlanders verrijkt waren met een voorwerp, waarvan zij meer plezier beleefden als regenscherm dan de Indische vorsten als parasol. Het zou echter nog lange tijd du ren voordat dat paraplu in alle lagen van de bevolking bekendheid genoot en'gebruikt werd. Pas toen zij ge makkelijker te dragen en uit goedko per materiaal vervaardigd werden, gingen zij tot de regelmatige ge bruiksvoorwerpen der burgerij be horen. Sinds de laatste tientallen jaren wordt het vertrouwde regenscherm verdrongen door de waterdichte kle ding, die meer voor regenweer in ge bruik komt en is de paraplu overge gaan van gebruiksvoorwerp tot mo de-artikel, hetgeen een wezenlijk verschil maakt. Degelijkheid en bruikbaarheid staan niet meer voor op, doch lijn, sierlijkheid en kleur bepalen de verkoopwaarde. Zos is de paraplu in zekere zin weergekeerd tot de standing van zijn yoorvade- ren. Boekbespreking „Ik was en der millioenen". —Door Johan H. Wigmans. Uitg. Lannoo, Tielt/Den In oktober 1954 verscheen de eer ste druk van het bijzonder interes sante verhaal van de belevenissen als gevangene der Sovjets van de Bra bander Johan H. Wigmans. In ja nuari, augustus en september van het nu afgelopen jaar verschenen niet minder dan drie herdrukken. Is er beter aanbeveling nodig voor dit boeiende verhaal van een der miljoe nen slachtoffers der rode terreur ach ter het ijzeren gordijn. De beschrij ving van het mensonwaardige lot van degenen, die in de Sovjet-hel terechtkomen en ten ondergaan is de zoveelste felle aanklacht tegen het barbaarse regiem, waardoor de wreedheid door maar al te velen nog steeds niet wordt ingezien. Hun vooral raden we aan dit boek te le zen von de waarheid, die hier on verbloemd wordt weergegeven. Scheepsberichten ANKER 3 uessant gep n Rotterdam. BATJAN p 3 Reunion n Las Palmas. CALTEX NEDERLAND <t) 5 Rotterdam verw. DORDRECHT (t) 3 te Antwerpen. HOUTMAN 4 te Kobe. JAVA p 3 Gi braltar n Napels. KERTOSONO 4 East London. KORATIA (t) 3 v Singapore n Curacao. KOTA AGOENG 4 te Tj Priok. LIBERTY BELL (t) 3 v Mena al Ahmadi naar Philadelphia. METULA (tl 4 te Tj Priok. MOORDRECHT (t) 4 Mena al Ahmadi. MURENA (t) 4 te Balik Papan. NOORDZEE p 3 Landsend n Antwerpen. ORANJE 4 te Colombo. PERNA (t) 4 v Balik Papan n Tj Priok. RAKI 4 te Dakar. SALATIGA p 3 Midway n Ma nilla. SLOTERDIJK 3 te New York. STAD VLAARDINGEN 3 v Narvik naar Rotterdam. TARIA <t) p 3 Ouessant naar Curacao. VASUM (t> 2 v Las Palmas n Rotterdam. WATERMAN 3 v Las Palmas n Rotterdam. WONOSOBO 3 v Ccbu n Masinloc. Marktberichten LEIDEN, 4 jan. Vee. Aanvoer 3389 stuks vee waarvan 4 stieren, 60 melkkoeien; 265 vette koeien, 42 vare koeien, 15 graskalveren, 32 vette kal veren, 77 nuchtere kalveren, 75 vette schapen, 1989 vette lammeren, 23 varkens (zeugen), 321 schrammen. 471 biggen, 1 paard, 14 geiten. Prij zen: Melkkoenen 9701080; vette koeien sch. gew. 2.603.30; vare koeien 650880; graskalveren 200 —300; vette kalveren 200—280; nuch tere kalveren (sl.) 1. 110145; vet te schapen 80115; vette lammeren 90125; zeugen (drachtige) 275 330; schrammen 65100; biggen 3850; geiten 1540. Handel: vette koeien goed, verse koeien rustig, vare koeien redelijk, schapen en vette lammeren gedrukt, zeugen, schrammen en biggen rede lijk. Kaas. Aanvoer 13 partyen Goudse kaas. Goudse extra kwaliteit tot 2.45; idem le kwal teit 2.36 2.40; idem 2e kwaliteit 2.322.35. Handel kalm.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1957 | | pagina 3