z9eucicióeC^oii^^ii
Drama van de Mont Blanc afgesloten
Hongarije op weg naar grotere vrijheid?
Eisenhowers plan voor
het Midden-Oosten
A VRIJDAG 4 JANUARI 1957
m' M0 3 /^i 'V 4Lft 48ste JAARGANG No. 13997
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN triomfeerde j
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 ||n nm*
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, RedacUe 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.55 p. w. f2.35 p. mnd., f7.— p. kwart Franco p.p. f7.40 Advertenties: 17 ct. p. mm Telefoontjes f 1.50
Systeembovu:
DU DE BEHANDELING van de be-
groting van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid, zoals minister Witte
zijn departement heeft herdoopt, is
als een belangrijk punt de systeem
bouw ter sprake gekomen. Nogal na
tuurlijk zal men zeggen voor de be
groting van een departement, dat
zich hoofdzakelijk bezig houdt met
Bet nijpende woningvraagstuk.
Wat hier echter aan de orde kwam,
was niet zozeer het woningvraagstuk
op zich als wel de vraag hoe de sys
teembouw moet zijn en welk systeem
de voorkeur verdient.
Men kan natuurlijk bij de vraag
hoe de woningnood het snelst zal
worden opgelost zich van alle bijko
mende vragen los maken en zich be
palen tot het vraagstuk met welk sys
teem de meeste woningen zullen kun
nen worden gebouwd. Maar dat zou
een onvoldoende uitgangspunt zijn.
Daarnaast moet men zich immers de
vraag stellen, hoelange levensduur
deze woningen, eenmaal gebouwd,
zullen hebben, hoe zij zich in het Hol
lands klimaat zullen gedragen en of
ook deze bepaalde systeembouw zal
passen in de eisen en verlangens,
welke speciaal de Nederlandse bevol
king aan een woning pleegt te stel
len. Minister Witte toonde zich een
voorstander van systeembouw, die twee Franse militairen van de Mont
j j BJanc gehaat. Het waren de bestuur
ders van de helikopter die op oude
jaarsdag bij de reddingspoging ver
ongelukt was. Beide mannen zijn
naar een ziekenhuis te Chamonix
overgebracht, waar hun toestand ern
stig genoemd werd.
Na de twee gewonden afgeleverd
te hebben, keerden de helikopters
terug om uit een schuilhut nog zes
redders op te halen.
Dit reddingswerk is vlot verlopen,
de piloten hadden slechts in totaal
drie uur nodig om de acht personen
in veiligheid te brengen. Zij vertel
den, dat de lichte wind hen had ge
holpen bij het landen en opstijgen.
MEER MENSENLEVENS WAGEN
NIET VERANTWOORD
Het drama van de twee op de Mont Blanc verongelukte studenten heeft
thans zijn afsluiting gevonden in het zware besluit om de reddingspogingen
op te geven. Mede in overleg met de ouders van de studenten, die naar
Chamonix waren gekomen, heeft men besloten geen verdere mensen
levens te wagen. De plek, waar de twee studenten zijn gestrand, is vol klo
ven en spleten en er ligt onbetrouwbare sneeuw. Reddingspogingen per hef.
schroefvliegtuig zouden met het optreden van een ploeg op de grond gepaard
moeten gaan. Een beklimmnig van de berg zou echter aanzienlijke risico's
opleveren vooral met het oog op eventueel opnieuw snel intredend slecht
weer. Dit risico zou niet in verhouding staan tot de kans van slagen.
De lijken der twee gestranden zullen dus in de cabine van de veronge
lukte helikopter op de plaats der onheils moeten achterblijven totdat een
bergingsploeg de plek zal kunnen bereiken. Maar dat zal niet voor de
zomer kunnen geschieden.
Overtuigd dat de studenten gestorven zijn
REDDERS WERDEN VLOT GERED.
Zoals gemeld hebben gistermorgen
toen de weersomstandigheden iets be
ter werden, twee helikopters eerst
immers door de ontwikkeling, die de
ze in de laatste jaren reeds heeft
doorgemaakt, evenzeer aan eisen van
deugdelijkheid en schoonheid kan
voldoen als de traditionele bouw.
En het is ook zo, dat industriële
productie betekent het maken van
een massa-artikel op ondernemers-
risico voor de vrije markt.
Dit behoeft al lang wat de huizen
bouw betreft het gevaar niet meer
in te houden van vervelende unifor
miteit. Ook een japonnenfabrikant
weet wel, dat dames niet graag iets
kopen, dat ze overal op straat of bij
kennissen zullen tegenkomen en toch
weerhoudt hem dit niet van massa
productie, omdat hij daarbij zorgen
zal voor een zo groot mogelijke varia
tie. Hij zal bij de productie dus reke
ning houden met de belangen van zijn
toekomstige koopsters en zo zal de
systeembouw ook moeten zijn.
T'OALS wij reeds zeiden, spelen bij
de systeembouw ook andere eisen,
verlangens en wensen een rol. Een
Nederlander stelt andere eisen aan
zijn woning dan een Fransman of een
Spanjaard, omdat de Nederlander zijn
leven grotendeels in huis slijt en hij
daarom een warm, gezellig home
wenst, dat bovendien ook uiterlijk
nog een beetje in het landschap moet
passen en hem ook van buiten moet
aantrekken.
Bovendien moet het geschikt zijn
voor het Nederlands klimaat, dat ook
al weer bijzondere eisen stelt.
Nu ging het er in het onderhavige
debat om hier een Frans systeem te
importeren en gesproken werd daar
bij over het bepaalde systeem Coig-
net. Daarnaast heeft men dan nog het
systeem Camus, dat hier door een
bouwonderneming reeds is overgeno
men. Maar juist dan beginnen de ge
varen op te doemen. Deze beide sys
temen zijn Franse pystemen en er
werd door verschillende sprekers bij
deze begroting dus de aandacht op
gevestigd, dat wat geschikt is voor
Frankrijk nog niet geschikt is voor
Nederland, zodat het niet verant
woord is deze systemen nu maar
klakkeloos over te nemen.
Men moet daarmee toch eerst erva
ringen opdoen en dan kan men wat
de ervaringen in Frankrijk betreft
nog niet eens een zuivere conclusie
trekken voor ons land.
De zaak ligt namelijk zo, dat mi
nister Witte oog had op het systeem
Coignet, dat hij hier zou willen toe
passen, zo zelfs, dat de regering over
woog in een hierop te richten fabriek
van bouwelementen volgens dit sys
teem financieel aandeel te nemen.
En dat nu is, dunkt ons, volkomen
fout. Men zou hierover kunnen den
ken en dan zou men nog de grootste
voorzichtigheid moeten betrachten,
indien er geen enkele equivalent was
dè Nederlandse
VERGEEFS.
Alle pogingen, die daarna werden
ondernomen om Vincendon en Hanry
te redden, waren echter vergeefs.
De superieuren van de piloten, die
de acht man hadden gered, verboden
deze piloten nog eens op te stijgen om
te trachten de twee studenten op te
halen. Zij meenden dat de kans op
succes te gering was en achtten de
gevaren te groot.
Een Zwitserse piloot steeg echter
op in een éénmotorige Piper, gela
den met voedsel en medicamenten,
om te trachten de beide alpinisten te
bereiken.
De piloot, die bekend staat om zijn
prestaties in de Zwitserse Alpen, was
Hermann Geiger. Hij wilde trachten
bij de beide bergbeklimmers te lan
den, doch moest zijn pogingen opge
ven.
Geiger gaf overigens de moed niet
op. Hij was van plan vandaag een
nieuwe poging te wagen, doch be
sloot later hier vanaf te zien, aange
zien de ouders van de twee studen
ten zeiden, dat zij niet wensten, dat
nog iemand zijn leven zou wagen bij
zo'n gevaarlijke missie.
ANDERE POGING.
Een andere poging om Hanry te
Vincendon te redden, werd gister
morgen nog gedaan door de bekende
Franse helikopterpiloot Jean Boulet,
die honder is van het wereld-hoog
terecord voor helikopters, en door
commandant le Gall, de leider van
de reddingsoperaties.
Zij stuitten op hevige windvlagen
en luchtstromingen langs de hellin
gen van de Mont Blanc, terwijl de
dikke laag poedersneeuw in de wind
van de hefschroeven werd opge
zweept tot een verblindende sneeuw
storm. Boulet en le Gall moesten
dan ook onverrichter zake terugke
ren.
derland.se systeembouw werd afge-
remd. Dit was natuurlijk wel begrij-
systeembouw.pelijk. Men kende hier hoofdzakelijk
Maar die is er wel. Momenteel wordt I de eengezinswoning, het schone uiter-
met een Nederlands systeem in Rijs
wijk gebouwd. Dit Rijswijk heeft een
voortvarende burgemeester, die alle
goede dingen beproeft, welke de wo
ningbouw in zijn gemeente ten goede
kunnen komen. Daar wordt nu vol
gens het systeem gebouwd, dat de fir
ma, in ons land bekend als Schokbe-
ton, heeft geïntroduceerd.
Deze doet juist als het Franse sys
teem. Men giet in een fabriek stuk
ken voorgevel, waarin de leidingen
voor electriciteit, water, centrale ver
warming zijn uitgespaard en waarin
in vele gevallen zelfs de houten om
lijstingen van ramen en deuren zijn
aangebracht en vervoert deze naar de
bouwterreinen om daar met grote
montagekranen tot étagewoningen te
worden geassembleerd. Maar dan zal
men toch ook eerst deze Nederlandse
proefneming dienen af te wachten
van een firma, die haar sporen op
bouwgebied ruimschoots heeft ver
diend, voordat hier met de Franse
werkwijze wordt begonnen, waarvan
men nog niet weet of deze past in het
Nederlandse landschap, het Neder
lands klimaat en de Nederlandse ge
dachte.
En dan is er nog iets anders, waar
op de heer Andriessen van de K.V.P.
bij die gelegenheid heeft gewezen.
Hij legde er de nadruk op, dat de op
voering van de productiviteit door
middel van de systeembouw vroeger
op de achtergrond was gedrongen,
waardoor de ontwikkeling van de Ne-
lijk met de rode daken, maar nu men
na de oorlog noodgedwongen ook
door het tekort aan grond tot hoog
bouw is geraakt, kan men niet ver
langen, dat de Nederlander, die door
de jaren heen alleen die eensgezins
woning kende, nu opeens enthousiast
zou zijn voor de systeembouw. Daar
was tijd voor nodig, zoals er altijd tijd
nodig is voor iet? nieuws en dat nieu
we heeft zelf ook tijd nodig.
Zover zijn wij nu. DL. systeembouw
heeft zich in Nederland aangepast aan
de Nederlandse smaak, maar dan
moet men ook niet de voorkeur gaan
geven aan een Frans systeem, dat ons
alleen maar zou kunnen helpen iets
eerder uit de woningmisère te komen
met behulp van Nederlandse belas
tinggelden, terwijl er een hier een
systeem is, dat in ieder geval beter de
Nederlandse eisen kent dat het Fran
se systeem. Met het Franse systeem
worden veel groter risico's genomen,
in bouw en in geld, de heer Andries
sen wees daarop.
En dit alles mag de minister wel
bedenken, voordat hij de Nederlandse
belastinggelden gebruikt voor steun
aan een systeem, waaryan het uitein
delijk resultaat voor Nederland nog
geenszins vast staat. En dan spreken
wij nog niet eens over de investerings
beperking, welke de regering vóór-
staat, terwijl de regering met steun
aan dit buitenlands systeem diezelfde
investeringsbeperking met voeten zou
treden.
Het laatste restje hoop voor de
twee studenten was na de mislukte
reddingspogingen van gisteLen ver
vlogen.
WAARSCHIJNLIJK OVERLEDEN.
Ervaren bergbeklimmers meenden,
dat de twee studenten gisteren reeds
waren overleden.
Toen zij dinsdag het laatst werden
Ook een bergdrama
in Japan
Een Japanse reddigsploeg ter sterk
te van negen man, die was uitgetrok
ken om een 21-jarige student, die
woensdag j.l. was gaan skilopen op de
besneeuwde hellingen van de 1.500
meter hoge berg Hachikado, in Noord-
Japan, en die sindsdien wordt ver
mist, op te sporen, wordt vermist.
Men vreest dat de gehele ploeg om
het leven is gekomen.
Een tweede reddingsploeg heeft
geen spoor van de negen mannen
kunnen vinden.
gezien gewikkeld in chemisch ver
warmde dekens, voorzien van voedsel
en geplaatst in het wrak van de heli
kopter, bevonden beiden zich reeds
in kritieke toestand.
Vincendon was zo ernstig bevro
ren dat hij zich niet eens kon bewe
gen om voedsel tot zich te nemen.
Sindsdien is niemand meer in staat
geweest hen te bereiken.
De acht redders, die gisteren zelf
moester worden gered, moesten
hen cunsdag verlaten aangezien zij
zelf bevroren ledematen kregen. Zij
konden de twee studenten toen niet
meevoeren.
De lijken der twee gestranden zul
len in de cabine van de verongelukte
helikopter op de plaats des onheils
moeten achterblijven totdat een ber
gingsploeg de plek zal kunnen be
reiken, maar dat zal niet voor de zo
mer kunnen geschieden.
Vincendon en Hanry waren goede
vrienden, die elkaar jaren geleden
in Chamonix hadden ontmoet. Twee
dagen voor Kerstmis ondernamen zy
de beklimming van de Mont Blanc.
Vincendon trainde om deel te nemen
aan een expeditie naar het Himalaya-
gebergte.
Sltin&ettyke aeitauing
Prinses Margarita van Baden met haar verloofde, prins Tomislav van Joe
goslavië, die een dezer dagen hun officiële verloving hebben bekend ge
maakt. De prins is een fruitteler in Engeland, de prinses verpleegster in een
Londens ziekenhuis. Het paar zal naar verluidt in juni van dit jaar in Baden
in het huwelijk treden.
Coalitie-regering in de maak
In gewoonlijk goed ingelichte krin
gen in Boedapest verwacht men, dat
Hongarije de volgende maand een
nieuwe coalitieregering zal hebben
als de huidige politieke plannen vlot
verlopen.
Direct na de reeds lang verwachte
publikatie van de politieke verkla
ring van de regering-Kadar, die reeds
tweemaal uitgesteld is, zouden zeven
commissies van deskundigen benoemd
worden voor het opstellen van poli
tieke programma's voor de verschil
lende sectoren van het economische
leven. Daarna, zouden, over ongeveer
zes weken, besprekingen tussen de
communistische en de andere partijen
Men is daar niet enthousiast
In Israël staat men sceptisch en
wantrouwend tegenover Eisenhowers
nieuwe plan om eventuele communis
tische agressie in het Midden-Oosten
zo nodig met wapengeweld te keren.
De in het Engels verschijnende „Je
rusalem Postf, die vaak het officiële
standpunt weergeeft, schreef donder
dag:
„De gevaarlijkste fout, die de Ame
rikaanse regering bij het opstellen
van een nieuwe politiek voor het
Midden-Oosten zou kunnen begaan,
is ervan uit te gaan, dat het voor
naamste bindmiddel der Arabische
landen wordt gevormd door de ge
meenschappelijke haat jegens Israël,
want deze haat is slechts een onder
deel van de haat, die de Arabieren je
gens het Westen koesteren".
Het blad voegt hieraan toe: „De
politiek der Engelsen, die dachten
een wit voetje bij de Arabieren te
verwerven door hun nationalisme te
steunen en het Arabische standpunt
t.a.v. Israël op nauwelijks verholen
wijze goed te keuren, heeft gefaald.
De Amerikanen zullen evenzeer en
spoedig falen, indien zij hun politiek
t.a.v. het Midden-Oosten grondvesten
op dezelfde beginselen, waardoor de
Britse politiek werd geleid".
Ook Jordanië heeft Amerika laten
weten, dat het bezwaren heeft tegen
Eisenhowers plan.
De premier van India Nehroe zou
al evenzeer bezorgd zijn. Hij zou me-
men, dat een „warmer worden" van
de koude oorlog in het Midden-Oos
ten slechts kan worden voorkomen
door de hier gelegen landen sterker
te maken, opdat zij het politieke
luchtledig kunnen vullen, dat is ont
staan na de uitschakeling van de in
vloed van Engeland en Frankrijk.
De zuiging van Moskou.
Wat er gaande is in het Midden-
Oosten wordt overigens treffend ge-
illustreerd door het semi-officiële
Egyptische blad „Al Goemhoeria",
dat .donderdag schreef, dat er plan
nen zijn binnen tien dagen een „vrije
Iraakse regering" te vormen.
„De vrije Iraakse regering" zal haar
zetel krijgen in een hoofdstad in het
Midden-Oosten en zal Iraks uittreden
uit het pact van Bagdad afkondigen,
de diplomatieke betrekkingen met
Groot-Brittannië verbreken, commu
nistisch China erkennen en de be
trekkingen met Rusland herstellen",
aldus „Al Goemhoeria".
beginnen over een coalitieregering. In
sommige politieke kringen acht men
het zelfs mogelijk, dat Kadar dan als
premier vervangen zal worden door
een niet-communist.
Het parlement zou dan in speciale
vergadering moeten bijeenkomen om
een regering te kiezen en een premier
aan te wijzen, aldus deze kringen.
Men gelooft, dat de regeringsver
klaring van Kadar zondag of maandag
doch in ieder geval vóór 16 januari
gepubliceerd zal worden. Het zou een
liberale verklaring zijn over de mid
delen om uit de huidige politieke en
economische chaos te komen.
Het in Boedapest verschijnende
blad „Esti Hirlap" publiceerde don
derdagavond enige bijzonderheden
over de plannen. Volgens waarnemers
is de gewone burger „voorzichtig op
timistisch" gestemd. Het klinkt goed,
maar laten we afwachten wat er van
terecht komt, zo luidde dè commen
taar die men donderdag in Boedapest
op straat beluisteren kon.
De Sowjet-Russische troepen ver
laten geleidelijk aan de Hongaarse
hoofdstad, aldus heeft radio-Boedapest
meegedeeld. Sedert enige tijd, aldus
de radio, hebben zij aan geen enkele
miltaire operatie meer deelgenomen.
De bewaking van de bruggen en de
spoorwegen wordt door de Hongaarse
autoriteiten verzekerd.
In Boedapest staan lange rijen voor
de winkels. Er zijn genoeg levens
middelen, behalve thee, koffie, cacao
en dergelijke, maar aan goederen als
textiel, kleding, huishoudelijke arti
kelen, meubelen, zeep en dergelijke
is tekort. Steenkool voor huisbrand
wordt steeds moeilijker te vinden.
Volgens het Berlijnse blad „Tele-
graf" zouden twaalf arbeiders te Fel
menet zijn terechtgesteld, omdat zij
opstandelingen zouden hebben toege
laten tot een geheime wapenopslag
plaats.
Ook zouden volgens het blad op
de Kerstdagen acht spoorwegrijtuigen
met geketende gevangenen bij Zaho.
ny de Sowjet-Unie zijn binnengere
den.
Radio-Boedapest heeft gisteren be.
kéndgemaakt, dat de Hongaarse op
stand het land ongeveer 220 mil
Qe&taketde ócfleepó tuitte ap weg, ttaat MatCingett
Het met cokes geladen Zweedse s.s. „Visten" is ten noorden van de Waddeneilanden in brand gevlogen. Het
half uitgebrande schip, waarvan men de restanten van de brug op de foto ziet, wordt naar de haven van
Harlingen gesleept.
joen gulden heeft gekost. In dit getal
zit opgesloten het economische verlies
en de verwoesting van en schade aan
9cholen, woningen en andere gebou
wen.
Aanhoudend zacht
In de nacht van donderdag op vrij
dag passeerde een rug van hoge Lucht
druk met opklaringen ons land.
Daarna begon zeer zachte lucht oin-
nen te stromen, waarin temperaturen
van ongeveer 10 graden voorkomen.
Het binnendringen van de zachte
lucht gaat met regen en motregen
gepaard. Op de oceaan heerst nog
een grote depressieactiviteit. Deze
krachtige zuidwestelijke luchtstro
ming, waarin de storingen zich met
een grote snelheid verplaatsen, breidt
zich steeds verder naar het Europese
continent uit. Eén van de storingen,
die zich ten zuidwesten van Ierland
bevindt, trekt met een snelheid van
ongeveer 100 km. per uur in noord
oostelijke richting naar Schotland.
Deze zal boven de Noordzee en waar
schijnlijk ook in het Waddengebied
stormachtige winden veroorzaken.
Het zachte en onbestendige weer zal
ook morgen voortduren, waarbij de
wind tot krachtig of hard kan toe
nemen.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
HOE
wordt
het
weer
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te S
2 11.15 uur).
AANHOUDEND ZACHT.
Zwaar bewolkt met enige re-
gen of motregen. Langs de kust
j tijdelijk mist. Overwegend krach-
tige zuidwestelijke wind. Zacht
voor de tijd van het jaar.
Jan. zon op 8.50; onder 16.46;
maan op 10.23; onder 21.49.
Hoogwaterstanden
5 Jan. v.m. 5.55; n.m. 6.05.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
DUBLIN
LONDEN
AMSTERDAM
BRUSSEL
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBiRUCK
ROME
sneeuw
—5 C.
sneeuw
—4
nevel
2
onbew.
4
geheel bew.
8
geheel bew.
12
motregen
7
geheel bew.
9
regen
10
mist
6
zwaar bew.
—o
half bew.
6
nevel
2
nevel
3
zwaar bew.
2
geheel bew.
2
zwaar bew.
1
half bew.
3
nevel
—0
motsneeuw
1
nevel
4
Korreltje
Kwaadspreken is haat preken.
