Opnieuw ernstige botsingen
in de straten van Boedapest
Arbeiders verhinderen
arrestaties door de Russen
Talrijke deportaties in Bulgarije
Meisjes
3.20
Directeur: G M. v HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. G J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
VRIJDAG 7 DECEMBER 1956
48ste JAARGANG No. 13977
Houdt Kadar
Hammarskjoeld
voor de gek?
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w, f2.35 p. mnd., f7.— p. kwart. Franco p.p. f7.40 - Advertenties: 17 ct. p. m.m Telefoontjes f
ZIEKTEVERZEKERING
VOOR BEJAARDEN
l/ooruitlopend op de aanpassing der
pensioenen, waarover de Kamer
vorige week met de minister van
Binnenlandse Zaken in debat is ge
treden, is in de Kamer een wetsont
werp behandeld, dat met dezelfde
materie verband houdt en dat van het
grootste belang is voor de z.g. Drees-
trekkers en dat zijn er nogal wat
die straks op 1 januari hun zieken
fondsverzekering, welke op de nood
wet ouderdomsvoorziening was ge
baseerd, zullen zien vervallen.
Het betreft hier een regeling in
verband met de invoering van de ver
plichte oüderdomsverzekering op
1 januari a.s. Tegelijk met het op
heffen van de Noodwet Ouderdoms
voorziening vervalt dan tevens de
daaraan verbonden verplichte zieken
fondsverzekering.
Daarom had de minister van
Sociale Zaken een wetsontwerp inge
diend, dat een vrijwillige verzekering
inhoudt voor bejaarden, personen
dus boven 65 jaar, waarbij de wei
standsgrens is gebracht op f 3400
per jaar.
Deze regeling houdt in, dat beneden
een inkomen van f 2400 ongeveer f 2
premie per maand moet worden be
taald, bij een inkomen tussen f 2400
en f 3400 ongeveer f 4 per maand.
Boven de f3400 moet dan de premie
der vrije ziekenfondsen worden be
taald, wat zou neerkomen op een
premie van f 12 tot f 17 per maand.
Het is duidelijk, dat dit verschil te
groot is. Natuurlijk zullen mensen op
leeftijd zich willen verzekeren tegen
de kosten, die ziekten nu eenmaal
met zich meebrengen, al zou het goed
zijn, indien in het algemeen deze
kosten eens aan een bepaalde con
trole zouden worden onderworpen.
Maar onafhankelijk hiervan is een
verschil van f 4 per maand beneden
f 3400 en minimum f 12 per maand
boven dit bedrag al te groot.
Het was dus duidelijk, dat een
tussenklasse de oplossing voor dit
grote verschil zou zijn en daarom
wenste men in de Kamer een derde
groep met een inkomen van f 3400 tot
f 4200, die dan ongeveer f 8 premie
per maand zou hebben te betalen.
Nu is het merkwaardig, dat dit op
niets is uitgelopen. Men zou dit
van minister Suurhoff niet hebben
verwacht. Men zou met name niet
van hem, die altijd voor de minst
draagkrachtigen zegt op de bres te
hebben gestaan, niet hebben ver
wacht, dat hij de spoed, die met dit
wetsontwerp vereist was het moet
immers vóór 1 januari in kannen en
kruiken zijn zou hebben aange
grepen om te verhinderen deze rede
lijke wijziging aan te brengen. Het
ging er hier om, wie het op zijn ver
antwoording moest nemen, dat de be
jaarden op 1 januari geen ziektever
zekering zouden hebben.
De Kamer had volkomen gelijk,
toen zij de minister aan het verstand
bracht, dat voor deze mensen een
verschil tussen f 4 premie per maand
en minimum f 12 tot f 17 veel te hoog
was. De minister argumenteerde nu
aldus, dat het wetsontwerp, zoals het
was, door het kabinet was aanvaard
en dat hij bij een wijziging de zaak
zou moeten opschorten en opnieuw in
het kabinet zou moeten brengen,
waardoor op 1 januari er geen ziekte
verzekering voor de ouden van dagen
zou zijn.
Dat was eenvoudig een kwestie van
dwang. O.i. rustte hier de verant
woordelijkheid daarvoor op de minis
ter. Hij sprak het onaanvaardbaar uit
in de veronderstelling, dat de Kamer
de verantwoordelijkheid voor het ont
breken van een ziekteverzekering
voor de ouden van dagen niet op haar
verantwoording zou durven némen.
Maar met dit onaanvaardbaar zou dit
voor rekening van de minister zijn
gekomen.
Men kan erover twisten of hij dit
wetsontwerp vroeger had kunnen in
dienen, zodat bij een verschil van
mening tussen de Kamer en de mi
nister er nog tijd voldoende zou zijn
geweest om het wetsontwerp te wij
zigen. Misschien was dit niet het ge
val. Maar ook dan had de minister
van deze machtspositie, dat er haast
was, niet dit gebruik mogen maken.
En de Kamer had o.i. beter gedaan de
verantwoordelijkheid voor deze aan
gelegenheid duidelijk op de schou
ders van de minister van Sociale
Zaken te leggen, nu haar verlangens
zo eenvoudig en bovendien zo gemak
kelijk te verwezenlijken waren. Mi
nister Suurhoff heeft zijn zin ge
kregen en het wetsontwerp in de
oorspronkelijke vorm erdoor gedrukt,
maar daarmee heeft de Kamer voor
de zoveelsté maal gedemonstreerd,
dat het machtsmiddel van „onaan
vaardbaar" door een minister rustig
kan worden gehanteerd en dat de
Kamer daarmee aan handen en
voeten is gebonden.
En intussen hebben degenen, die
tot nu toe trokken van de Noodwet
Ouderdomsvoorziening - de weten
schap, dat zij, indien zij meer inkomen
hebben dan f3400 en dat is dan bij
de behandeling in de Kamer f3410
geworden ongeveer viermaal zo
veel premie voor hun ziekteverzeke
ring zullen hebben te betalen dan hun
lotgenoten, die juist onder deze grens
van f 4310 blijven.
Minister zijn blijkt toch nog iets
anders te zijn dan Kamerlid en lid
van de partij zonder deze ministeriële
verantwoordelij kheid.
Ernstige botsingen hebben gisteren wederom plaatsgevonden in Boeda
pest, nadat bekend was geworden, dat vijftig leden van arbeidersraden de
vorige avond in de stad waren gearresteerd.
Er vielen doden en gewonden, toen Russische tanks en pantserwagens
vuurden om volksoplopen uiteen te drijven.
Deelnemers aan demonstraties tegen de regering-Kadar botsten om som
mige plaatsen op blijkbaar voor deze gelegenheid geformeerde communis
tische propagandagroepen, die vóór de regering-Kadar betoogden.
De spanning in Hongarije is opnieuw toegenomen.
Kadar zetelt op Russische tanks
PANTSERWAGENS VERSCHENEN.
Toen, na het middaguur, de beto
gingen begonnen rukten de Russische
tanks en pantserwagens bij tiental
len uit en bezetten de strategische
punten op de hoeken van de straten
en op de pleinen.
Omstreeks half drie 's middags had
zich een groep demonstranten ge
vormd ongeveer 500 ingetal die
met de Hongaarse driekleur over de
Lenin-boulevard marcheerde.
Uit de tegenovergestelde richting
kwam een groep aanhangers van de
legering, blijkbaar op de been ge
roepen om de indruk te wekken
dat de bevolking van Boedapest in
nerlijk verdeeld is.
De communistische demonstranten
hadden steun van tal van Russische
tanks en eenheden van de Hongaarse
politie.
De anti-communisten schreeuwden
„Weg met Kadar, weg met de sla
vernij, weg met de Russische troe
pen uit Hongarije". De communis
ten riepen: „Wij willen vrede".
De anti-communisten raakten uit
het gelid en poogden, de rode vlag
te bemachtigen, die de tegenpartij
meevoerde. In dit handgemeen open
den de Russische tanks en pantser
wagens het vuur, grotendeels in de
lucht schietend, doch ettelijke anti
communistische betogers vielen ge
wond neer. Zij werden snel met am
bulance-auto's van de politie weg
gevoerd. Br vielen hier ook enige
doden.
Slaags met de politie.
De tegenstanders van de regering
zochten onder dit vuur een goed
heenkomen. Doch het duurde niet
lang, of voor het station-west ontstond
een nieuwe oploop, ditmaal van enige
duizenden. Voor een ring van Rus
sische tanks had zich Hongaarse poli
tie opgesteld. De demonstranten raak
ten slaags met de politie. De tanks
zowel als de politie openden daarop
het vuur op de betogers. Nu vielen
de betogers by tientallen tegelijk
gewond neer.
Het merkwaardigste was dat de de
monstranten op het ogenblik dat de
strijd het hevigst was, toch nog tijd
vonden, de westelijke fotoreporters
te helpen bij het maken van opna
men. „Wij willen, dat de hele wereld
ziet, wat ze met ons doen", werd er
Canadese minister hield persconferentie
Arrestaties verhinderd.
Eerder op de dag slaagden onge
veer 6000 arbeiders van de textiel
fabriek „Danubia" in een oostelijke
wijk van Boedapest erin, de arrestatie
van drie leden van de arbeidersraad
van de fabriek te voorkomen. Zij
negeerden daarbij Russische tanks en
pantserwagens.
Ooggetuigen vertelden, dat de poli
tie bij de fabriek was aangekomen
om de drie mannen in hechtenis te
nemen.
Toen de arbeiders dit hoorden ver
lieten zij hun werk en ze verzamel
den zich bij de hekken van de fabriek.
Zij versperden de politie de weg. Een
honderdtal arbeidsters van een sui
kerfabriek tegenover de textiel
fabriek gelegen voegden zich bij de
600 man.
Op dat ogenblik arriveerden twee
vrachtwagens met leden van de Hon
gaarse militie, die zich een toegang
tot de fabriek probeerden te banen.
De arbeiders hielden ze tegen.
Vervolgens verschenen vier Rus
sische tanks en een viertal Russische
pantserwagens op het toneel. Zy re
den dreigend heen en weer.
De menigte weigerde echter zich
te laten intimideren. De Russen en
de politie beseften, dat zy niet zon
der bloedvergieten in de fabriek kon
den komen en trokken zich kort voor
het middaguur terug.
Een delegatie van de centrale ar
beidersraad van Boedapest heeft don
derdagmiddag het parlementsgebouw
bezocht voor het overhandigen van
een lijst met de namen van meer dan
honderd arrestanten aan premier
Kadar.
De raad wil, dat de arrestanten óf
in vrijheid worden gesteld, óf dat de
voornaamste punten uit de tenlaste
leggingen worden gepubliceerd.
Amerikaans protest.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft donderdag
bij de Sowj et-Unie geprotesteerd te
gen „ongerechtvaardigd militair Sow-
j et-optreden in Boedapest", dat het
leven van Hongaarse burgers voor
de Amerikaanse delegatie in gevaar
had gebracht.
Het mondelinge protest is door de
plaatsvervangende onderminister van
buitenlandse zaken Robert Murphy
uitgebracht aan de Sowj et-zaakgelas
tigde Sergei Striganof.
Volgens een woordvoerder van het
state departement heeft Murphy Stri
ganof erop gewezen, dat de Ameri
kaanse legatie zich op Hongaars ge
bied bevindt en niet op Sowjet-
gebied.
Murphy betuigde ook de „ernstige
bezorgdheid" van de Verenigde Staten
over het Russische militaire optreden
in Hongarije in het algemeen.
DE VLUCHTELINGEN.
De stroom vluchtelingen uit Hon
garije is in de afgelopen 24 uur weer
toegenomen. Donderdag kwamen
meer dan 770 Hongaren over de Oos
tenrijkse grens, in de nacht arriveer
den 1.562 vluchtelingen.
Er waren veel vluchtelingen uit
Boedapest en een grote groep
Pecs in Zuid-Hongarije. Sommigen
van hen hadden gevochten in de
laatste verzetscentra, die enige da
gen geleden door .Russische troepen
zijn uitgeschakeld.
By elkaar zijn nu sedert eind okto
ber meer dan 119.000 Hongaren naar
Oostenrijk uitgeweken.
GEHEEL NIEUWE SORTERING
NATUURLIJK bij....
HAARLEMMERSTRAAT
172—174—179
HERENSTRAAT 9
voor onze cliënten.
midza-bonnen
(Advertentie)
Politiek onbetrouwbaar
Een aanzienlijk aantal personen is
uit Sofia verbannen en naar gebieden
in het noordoosten van Bulgarije ge
zonden. Dit is donderdag te Wenen
vernomen van uit Sofia gekomen rei
zigers.
De gezinnen die moesten verdwij
nen kregen van twaalf uur tot drie
dagen tijd, al naar gelang de omstan
digheden, om hun zaken te regelen
en de stad te verlaten.
Een groot aantal van de gedepor
teerden zijn boeren, die naar Sofia
waren gegaan om niet te hoeven
deelnemen aan de collectieve boerde
rijen. Anderen waren „politiek onbe-
trouwbaren" die reeds eerder uit de
hoofdstad waren verwijderd, maar
die kans hadden gezien terug te ke
ren.
Ongeveer 200 studenten van de
universiteit van Sofia en verschillen
de technische scholen zijn in de af
gelopen weken in hechtenis genomen,
aldus deze reizigers.
Er zouden betogingen zijn gehou
den te Plowdif nadat de vroegere
boerenleider Gitsjef weer in hechte
nis was genomen. De betogers, voor
het merendeel studenten en jonge ar
beiders, waren door het leger ver
spreid.
In de bladen worden steeds weer
aanvallen gedaan op het titoïsme.
Amerikanen blijven
op IJsland
Amerika en IJsland hebben volle
dige overeenstemming bereikt over
het verdere gebruik door de "meri-
kanen van de strategische luchtbasis
te Keflavik, halverwege Moskou en
Washington.
Het werk aan de uitbreiding van de
basis zal hervat worden, een project,
dat ongeveer 12 miljoen dollar per
jaar kost. De uitbreiding werd stop
gezet, nadat IJsland de Verenigde
Staten en de NATO-raad had later
weten, dat de 4.000 Amerikanen te
Keflavik teruggetrokken moesten
worden.
Politici hier en in Reykjavik schrij
ven de wijziging in het standpunt van
de regering van IJsland toe aan het
Russische optreden in Hongarije en
het Nabije Oosten.
Sjepilof juicht
anderen toe
De Sowjet-minister van buitenland
se zaken, Sjepilof, heeft donderdag
op een receptie van de Finse ambas
sade te Moskou (ter gelegenheid van
de Finse onafhankelijkheidsdag) te
genover westelijke verslaggevers ver
klaard, dat zijn regering het Brits-
Franse besluit uit Egypte terug te
trekken toejuicht „vooropgesteld
dat dit onvoorwaardelijk geschiedt".
Sjepilof vervolgde: „Eerst moet het
Egyptische grondgebied weer vrij
zijn, dan kunnen ook andere vraag
stukken worden opgelost".
Desgevraagd ontkende Sjepilof,
dat er 'n overeenkomst zou bestaan
tussen de Brits-Franse interventie in
Egypte en het optreden van de Sow-
jet-troepen in Hongarije. Sjepilof zei,
er de nadruk op te willen leggen, dat
zodra de orde daar is hersteld, dit
vraagstuk onmiddellijk zal worden
besproken. „Niet één Sowj et-soldaat
zal op Hongaarse bodem blijven te
gen de wil van het Hongaarse volk en
de Hongaarse staat'.
Voor degenen, die mochten menen,
dat dit toch mooi gezegd is door Sje
pilof, zij opgemerkt, dat ziplang het
Hongaarse volk de Russen'nog niet
smeekt om te blijven, de „orde" nog
altijd niet hersteld zal zijn.
De Canadese minister of citizenship and immigration, mr. J. w. Pickershill,
die in ons land vertoeft voor besprekingen met de Ned. regering, hield
donderdag een persconferentie op de Canadese Ambassade. Rechts de Ca
nadese ambassadeur de heer Thomas A. Stone.
De regering heeft concessies aan de
boeren gedaan door het invoeren van
kinderbijslag en verhoging van het
pensioen van boeren op collectieve
boerderijen.
Tito eist Nagy's
vrijheid
In een nota aan Hongarije ontkent
de regering-Tito, dat de zaak van de
ontvoering van ex-premier Imre Nagy
een interne Hongaarse kwestie is.
Joegoslavië staat er op, dat de over
eenkomst, waarin Nagy een vrijge
leide werd verstrekt, wordt uitge
voerd.
De Joegoslavische regering ver
klaart tevens, dat het het Hongaarse
standpunt, „dat de kwestie-Nagy is
afgedaan", niet kan delen.
Volgens een overeenkomst tussen
Joegoslavië en Hongarije zou Nagy
de Joegoslavische ambassade in Boe
dapest waar hij op 4 november
asiel had gekregen verlaten, op
voorwaarde dat hem niets zou ovei'-
komen en dat hij vrij naar zijn huis
zou kunnen terugkeren.
Joegoslavië blijft volhouden, dat
Nagy bij het verlaten der ambassade
is ontvoerd en door de Russen naar
Roemenië is getransporteerd.
De terugtocht uit
Egypte
Tweeduizend Britse militairen heb
ben donderdag aan boord van het
troepentransportschip „Dilwara" de
thuisreis naar Engeland aanvaard.
Nog meer Britse en Franse troepen
zijn ingescheept en klaar om Egypte
te verlaten.
De opperbevelhebber van de ver
bonden strijdkrachten in Port Said,
luitenant generaal sir Hugh Stock-
well, heeft woensdag aan verslagge
vers medegedeeld, dat er 13.000 Brit
se en 6500 Franse troepen in de ka
naalzone waren.
De Egyptische gouverneur van
Port Said zei de veiligheid van bui
tenlanders „zelfs van Britten en
Fransen" te willen garanderen tegen
molestatie door menigten. „Er zal
geen weerwraak zijn tegenover wie
ook". Hij zei voorts, Caïro te hebben
gevraagd om 1000 politiemannen,
daar hij meer dan de helft van zijn
korps van 1600 man had verloren.
Egyptische eisen.
Egypte heeft dondei'dag in de be
grotingscommissie van de Verenigde
Naties geëist, dat Engeland, Frank
rijk en Israël alleen de Losten van
het onderhoud der politiemacht van
de Verenigde Naties dragen alsook de
landen schadeloos stellen, wier eco
nomieën geleden hebben doordat het
Suezkanaal niet gebruikt kon worden.
Amerika boos op Kadar
De Verenigde Staten hebben gis
teren aangekondigd, dat zij onmid
dellijk besprekingen zullen beginnen
om te bepalen, welk optreden van
de Verenigde Naties het meeste suc
ces zal oogsten tegenover de klaar
blijkelijk Hongaarse weigering Ham
marskjoeld op 16 december te opt-
vangen.
Deze mededeling was vervat in een
verklaring van de permanente ver
tegenwoordiger van de Verenigde
Staten bij de Verenigde Naties, Cabot
Lodge, welke bedoeld is om de aan
dacht van de VJM.-Assemblée te ves
tigen op de ernst van het bericht,
dat de regering-Kadar niet heeft in
gestemd met Hammarskjoeld voor
gestelde bezoek van drie dagen aan
Boedapest. „Het bericht van de Hon
gaarse beslissing om de secretaris
generaal niet op 16 december te ont
vangen als het tenminste waar is
werpt bij iedereen de vraag op of
de verklaring van de Hongaarse
woordvoerder te goeder trouw was.
Er blijk duidelijk uit, dat de Hongaar
se woordvoerder, die als de minister
van buitenlandse zaken van dat land
wordt aangeduid, hetzy niet spreekt
uit naam van de Hongaarse regering,
of indien dat wel zo is zo han
delt om de secretaris-generaal en
de Assemblée te bedriegen en om de
tuin te leiden", aldus Cabot Lodge.
Algerijnse balans
De Franse strijdkrachten in Alge
rië hebben in de afgelopen drie maan
den 3.000 Algerijnse opstandelingen
gedood en verloren zelf bijna dui
zend man. Deze raming is afkomstig
van gewoonlijk betrouwbare kringen
te Parijs.
Sedert de opstand 25 maanden ge
leden begon werden naar schatting
tot 1 december j.l. 16.500 opstande
lingen gedood. Van de Franse veilig
heidstroepen sneuvelden in totaal
naar schatting 2.300 man.
De raming van de verliezen der op-
standelingen is moeilijk, omdat de'
verzetslieden hun doden met zich
meevoeren, wanneer hun dit moge
lijk is.
Weinig verandering
Een hogedrukgebied, dat donder
dag boven de Golf van Biscaye was
gelegen, heeft zich in de afgelopen
24 uur verplaatst naar Frankrijk.
Het weer in ons land wordt nu be
paald door dit maximum. Ook boven
Scandinavië is de druk tamelijk hoog,
zij het ook minder hoog dan in West-
Europa.
Daardoor komen in onze omgeving
zwakke westelijke winden voor,
waarmee zachte en vochtige lucht, die
boven de Britse eilanden aanwezig
was, naar Nederland wordt getrans
porteerd.
Hierin komen plaatselijk motregen
en mist voor. Wel zal de wind in het
komende etmaal verder naar het zui
den gaan krimpen en iets in kracht
toenemen, maar voor de rest veran
dert de weerstoestand niet belangrijk.
Op de oceaan is de laatste van een
reeks depressies, die van het zeege
bied ten zuiden van New Found-
land naar het noordoosten trokken,
nu bij IJsland aangekomen.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.16 uur).
NEVEL OF MIST.
Zwaar bewolkt en overwegend
droog weer met nevel of mist.
J Zwakke tot matige zuidwestelij-
ke wind. Weinig verandering in
temperatuur.
8 Dec. zon op 8.37; onder 16.31;
maan op 11.57; onder 22.56.
Hoogwaterstanden
8 Dec. v.m. 6.50; n.m. 7.10.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
STOCKHOLM onbewolkt —3 C.
OSLO onbewolkt 10
KOPENHAGEN regen 1
ABERDEEN licht bewolkt 8
DUBLIN onbewolkt 9
LONDEN mist 2
AMSTERDAM motregen 8
BRUSSEL zwaar bewolkt 8
PARUS mist 6
BORDEAUX geheel bewolkt 9
GRENOBLE geheel bewolkt 3
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MÜNCHEN
ZüRICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
rNNSBRUCK
ROME
MALLÖRCA
onbewolkt
mist
geh. bewolkt
motregen
mist
nevel
onbewolkt
zwaar bew.
mist
niet ontvangen
onbewolkt
1
Korreltje
De beschaming is een schone bloem,
tussen twee uitbarstingen op de rand
van een krater ontloken.
(H. Taine).