Honger en gebrek
dreigen in Hongarije
Boedapest rilt
van kou en honeer
Tienduizend vluchtelingen op één dag
Polen entstemd over het
en van de Russen
blij v
Quientftet dxaayt zijn iaói aaet
Decorwisseling in het
Kremlin aanstaande
Directeur: C. M v HAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 21 NOVEMBER 1956
48ste JAARGANG
No. 13963
Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935. Redaefe 20015. Advertenties 20826 Giro 103003 Abonnementsprijs f0.55 p. w. f2.35 p. mnd., 17.— p. kwart Franco p.p. f7.40 Advertenties: 17 ct. p. m.m Telefoontjes f 1.50
Kluitje in het riet
lieden; wanneer zij de leuzen, die
zij zelf verzonnen hebben, zoveel ke
ren hebben afgedraaid tot hun vol
gelingen niet beter meer weten, me
nen zij, dat het Westen er eveneens
intippelt. Zij vergeten eenvoudig, dat
onze hersens nog werken en niet dol
gedraaid zijn.
Zo pas hebben zij in het Westen al
hun zuinig gekweekte good will ver
speeld met de bloedige onderdruk
king van de Hongaarse volksbewe
ging, of met een stalen gezicht be
ginnen ze alweer aan hun vredes-
leuzen.
Alsof er niets gebeurd is ha-
0 len zij een oud vredespaardje
van stal in de vorm van af
gedankte ontwapeningsvoorstellen.
Zij hebben er een nieuw zadeldekje
op gezet om het beestje een schijn
van frisheid te geven ,n.L de aan
vaarding van Eisenhowers voorstel
van wederzijdse luchtinspectie. Even
wel niet zoals Eisenhower het be
doeld had, maar slechts voor een ge
Ibiacfii'auto. $.w-ee$t Canq.1 de. fiemei
OP ENKELE PLAATSEN WORDT
NOG TEGENSTAND GEBODEN
vain twee dagen aan voorafgegaan, in
hoofdzaak over Hongarije en het Mid.
den-Oosten.
De voormalige leider van Nehroe's
I ccngrespartij verklaarde gisteren dat
Gemeld wordt, dat uit geheel Hongarije berichten komen, volgens welke de huidige Hongaarse regering
er 'n tekort is aan steenkool, gronastoifen en elektrisch vermogen. njej. moet erkennen. Acharya J. B.
In een semi-onicieel rapport worden dertig fabrieken genoemd, waar 25 Kripalani, die nu socialist is, zei tij
tot 60 procent der op het werk verschenen arbeiders weer naar huis terug-
keerden, omdat zij niet aan het werk konden gaan.
Radio-Boedapest meldde dingsdagavond, dat maandag j.l. op alle fabrieken
in Nyiregyhaza het werk is neergelegd.
In het district Szabolcs zijn geen levensmiddelen meer. Inwoners van
naburige Roemeense dorpen helpen de Hongaren door het verstrekken van
zout en gist, aldus de omroep.
De minister voor vervoerszaken Gyoergy Czanadi heeft via radio-Boe-
dapest een beroep op de spoorwegarbeiders gedaan het werk onmiddellijk te
dens het parlementaire debat dat de
huidige regering in Boedapest teg°n
de wil van het Hongaarse volk rr.et
behulp van Russische wapens aan het
bewind gebracht is".
VRIJHEID SDANS.
bied van 800 kilometer ter weerszij- hervatten, daar de economische toestand van Hongarije van dag tot dag
den van het ijzeren gordijn.
Deze beperking ontneemt aan de
„concessie" elke waarde. De bedoe
ling van Eisenhower was om de on
gerustheid aan beide zijden van het
ijzeren gordijn weg te nemen, door
zowel het Oosten te laten zien, dat er
in het Westen geen aanvalspogingen
op touw worden gezet, als het Westen
in de gelegenheidd te stellen te con
stateren, dat in het Oosten alles vre
delievend was. Daartoe zou men el-
kaars grondgebied in z'n geheel moe
ten kunnen observeren en niet al
leen een klein strookje, dat aan Rus
sische zijde nauwelijks meer omvat
dan de satellietlanden. Wanneer Rus
land bijv. heimelijk een aanval met
vliegtuigen zou voorbereiden, zou
dit diep in het binnenland gebeuren
en zeker niet aan de Hongaarse of
Poolse grens.
Aan de andere kant zou het voor
de Russen een aardig voordeeltje
zijn om de in Europa gevestigde Na-
vo-strijdkrachten op een gemakke
lijke wijze te kunnen controleren.
Het lijkt wel of de Russen denken,
slechter wordt.
HIER EN DAAR WORDT NOG
GEVOCHTEN.
Radio-Boedapest heeft dinsdag
avond omgeroepen, dat de nieuwe
politie-eenheden in de Hongaarse
hoofdstad bezig zijn Boedapest „van
de laatste opstandelingen te zuiveren".
Zij zoeken tevens naar niet ingelever
de wapens en ammunitie.
„In het Petoefa-cultuurcentrum zijn
een grote waarde vertegenwoordigen
de wapens en militaire uitrusting
gevoncuen. In Boeda het oude ge
deelte der stad verbergen zien nog
steeds opstandelingen", aildus radio-
Bpedapest.
In Zuidslavië aangekomen Hongaar
dat zij ons alles wijs kunnen ma- rw7"r- ,an w„n v^rkla^rd
ken, zoals zij de Polen in de maling se M het ber«ee-
hebben genomen. Zij laten Gomoelka J*de ur^urrmijnen mtottegge
- - - - - bied van Mecsek, in de omgeving van
Pees, nabij de Zuidslavisehe grens,
in handen zijn van zesduizend jonge
Hongaren, over het algemeen stud en.
ten en ruim tweehonderd mijnwerkers
De Hongaren zijn door Sowjet-troe-
pen omsingeld, doch zij zijn over
vloedig van wapens voorzien en zij
kuinnen het geruime tijd uithouden.
Volgens deze vluchtelingen werd
nog zaterdag en zondag j.L in het
gebied van Baja slag geleverd door
opstandelingen en Russische troe-
na ar Moskou komen om te onderhan
delen over de terugtrekking der Rus
sische troepen. Gomoelka komt jui
chend naar huis: ,Hiep, hiep, hoera,
ze blijven", alsof dat het grootste
succes van zijn leven was. Maar de
gelijkgerechtigdheid van de Poolse
staat is dan toch maar door de Rus
sen erkend!
Wat de Polen doen moeten zij zelf
weten, maar hier in het Westen laat
men zich niet met een kluitje in het
riet sturen.
pen. Deze Hongaarse vluchtelingen
verzekerden tevens op de meest stel
lige wijze, dat in Hongarije deporta
ties zijn uitgevoerd.
Vluchtelingen.
Er zijn dinsdag meer dan tiendui
zend Hongaarse vluchtelingen over de
Oostenrijkse grens gekomen.
De autoriteiten van Burgenland
hebben een dringend beroep op de
met de hulpverlening belaste auto
riteiten in geheel Oostenrijk gedaan,
om hulp bij het opvangen van deze
plotselinge stroom van vluchtelingen.
NEHROE STUURT MEINON NAAR
HONGARIJE.
Premier Nehxoe van India heeft
dinsdag in het parlement meegedeeld,
dat hij aan K.P.S. Menon, India's am
bassadeur in de So-wjet-Unie en te
vens in Hongarije, heeft opgedragen
zich onmiddellijk naar Boedapest te
begeven om verslag uit te brengen
over de toestand in Hongarije.
Het lagerhuis van India heeft gis-
dooh zij zijn over- teren het buitenlands beleid van de
regering goedgekeurd. Er is een debat
in Moskou. Algemeen had men in
Fc en verwao.V, dat Gomoelka in
Moskou de terugtrekking van de
Sowj et-Russische troepen uit Polen
zou hebben afgedwongen.
Nep zabasag, het orgaan van de
Hongaarse commuinistisohe partij,
heeft de vrees geuit, dat de Sowjet-
Unie nu ook zal vasthouden aan hand-
having van de militaire bezetting van
sche troepen'in beide landen wrevel Hongarije. Br is echter volgens die
y krant een verschil tussen Polen en
Hongarije: Polen grenst ten westen
HONGAREN
HOPEN NOG
Uit commentaren in Poolse en Hon
gaarse kranten die in Wenen zijn
aangekomen kan men opmaken dat
de aanwezigheid van Sowjet-Russi-
blijft wekken.
In de Poolse stad Bydkoszsz (het
vroegere Bromberg) staken jeugdige
aan Duitsland en Hongarije grenst
ten westen aan het neutrale Oosten-
rijk. Hongarije zou daarom meer kans
demonstranten zondag uit woed-e °ver hebben op terugtrekking van de be-
het in Moskou genomen besluit, de
militaire bezetting van Polen te hand
haven, zelfs een radiostation in brand.
In een bericht daarover in een Pool
se krant werd die woedeuitbarsting
toegeschreven aan „avonturiers" die
op relletjes belust waren
Volgens het Weense blad Neuer
Kurier is het in geheel Polen bij
zonder cnrustig. In vele plaatsen zou
het tot wanordelijkheden zijn geko
men tij diens betogingen van mensen
die lucht gaven aan hun verontwaar
diging over Gomoelka's meegaandheid
Kard. Wyszynski
houdt opruiming
De kortgeleden in vrijheid gestelde
primaat van Polen, kardinaal Wys
zynski, heeft alle door de communis
ten benoemde priesters uit de bestu
ren der bisdommen verwijderd. Dit
werd gisteravond in kringen van het
Vaticaan onthuld.
Het massa-ontslag betreft ontrou
we geestelijken, die zich posten in de
diocesane besturen lieten geven om
de communistische autoriteiten op de
hoogte te houden van de interne ker
kelijke activiteiten. Er zijn tekenen,
dat de regering van Gomoelka bereid
is de vrijheden van de Kerk voor een
zeer belangrijke deel te herstellen.
Alle priesters, die voor de laatste
omwenteling gearresteerd werden,
zijn uit de gevangenis ontslagen. Go
moelka heeft er ook in toegestemd,
de officiële erkenning van de Pax-
groepen zogenaamde progressieve
katholieken, die met het communis
tische regiem samenwerken in te
trekken.
zettingstroepen dan Polen.
Wie liegt?
De waarnemende Hongaarse minis
ter van buitenlandse zaken, Istvan
Sebes, heeft in een telegram aan se
cretaris-generaal Hammarskjoeld ver
klaard, dat „geen van de personen,
die de laatste tijd in Hongarije zijn
gearresteerd, is gedeporteerd".
De laatste weken waren slechts
„fascistische terroristen en gewapen
de bandieten" aangehouden, die voor
gewone rechtbanken terecht zullen
staan.
Aan de andere kant wordt uit Boe
dapest gemeld, dat onlangs nog vier
spoorwegwagons met 250 Hongaarse
gedeporteerden via het grensstation
Zahony naar Rusland vertrokken.
De laatste man, die in de trein ge
stopt werd, was Sandor Szuecs, de
stationschef van Zahony, en de man,
die aantekening had gehouden van de
treinen, die zijn station op weg naar
Rusland gepasseerd waren
Dat noemt men: sporen uitwissen.
Het Oostenrijkse blad „Neuer Ku
rier" mellt, dat de vooraanstaande
Hongaarse danseres Vera Pasztor met
haar echtgenoot, Ernest Vashegyi,
naar Oostenrijk is gevlucht.
Zij had zich vermomd als oude
vrouw.
Haar man verklaarde tegenover
de „Neuer Kurier", dat hij een paar
dagen geleden in Boedapest maar
net aan deportatie was ontsnapt.
Hij was, ondanks waarschuwingen,
over straat gegaan om te proberen
of hij in het Gellerhotel, een warme
maaltijd kon krijgen. Hij werd door
een Sowjet-patrouille aangehouden
en in een vrachtauto met andere Hon
garen naar het station West van
Boedapest gebracht.
Met honderden anderen werd hij
in de kelder van het station opge
sloten, doch hij had de Russische
schildwacht omgekocht met zijn
gouden horloge en kon ontsnappen.
Na dit voorval besloten zijn vrouw
en hij te vluchten.
De Paus voor
één Europa
Z. H. de Paus heeft gisteren be
toogd, dat eenheid van Europa „nut
tig voor de wereldvrede" zou zijn en
„een prachtige weg" is, die nog open
staat „voor de jeugd, die bereid is
een betere wereld te organiseren, on
geacht de donkere wolken, welke
thans boven de toekomst zweven".
De Paus sprak in het Frans tot ge
delegeerden van de internationale
commissie voor in ontwikkeling ach
tergebleven gebieden, een jeugdorga
nisatie, die op het ogenblik te Rome
vergadert.
De Paus merkte Op, dat „jeugdige
personen, die op het punt staan thans
het maatschappelijk leven binnen te
treden of te beginnen verantwoorde
lijkheden te dragen, zich soms be
drukt voelen door de omvang en de
moeilijkheden van de plichten, die
hen wachten".
Niettemin voorzag de Paus „snelle
verbetering va nde levensomstandig
heden van tal van mensen" door „de
uitbreiding van de automatisering en
het gebruik van atoomenergie, waar
door thans onbeperkte vooruitzichten
worden geopend".
De Paus, die reeds lang het denk
beeld van Europese eenheid steunt,
zei verder, dat de jeugd van heden
„minder vatbaar voor de voordelen
van het verleden" is en vurig ver
langt „voor de toekomst een een
drachtiger en broederlijker Europa
voor te bereiden".
In het Shape-hoofdkwartier te Fontainebleau bij Parijs heeft genetaal Alfred M. Gruenther, de commandant van
de NAVO-strijdkrachten in Europa, zijn commando over gedragen aan generaal Lauris Nors tad. De foto geeft
een beeld van de overdracht Links generaal Gruenther, rechts zijn opvolger.
In Amerika heeft men proeven genomen met het afwerpen van zwaardere
lasten en voertuigen, dan voorheen met parachutes werd gedaan. Lag voor
korte tijd terug het maximum bij een jeep, nu is men al zo ver, dat ook een
vrachtauto van ly, ton met een parachute neergelaten kan worden en na
aankomst op de begane grond nog te gebruiken is. Op de bijgaande foto
zien we zo'n vrachtwagen naar moeder aarde zweven. De auto staat op een
plankier, dat de schok van het neerkomen nog aanzienlijk vermindert.
Stalinisten komen op
In Londen doen geruchten de ronde
dat Boelganin en Kroestsjef binnen
kort als leiders van de Sow jet-Unie
vervangen zullen worden door Molo-
tof en Malenkof. De geruchten zijn
gegrond op officiële rapporten uit
Moskou, die in diplomatieke kringen
te Londen van hand tot hand gaan.
De bittere aanval van de rawda",
het dagblad van de Sowjet-Russische
communistische partij, op president
Tito van Joegoslavië ziet men in Lon
den als een nieuw bewijs voor de ver
onderstelling dat de stalinisten, waar
schijnlijk met steun van het rode
leger, iii het Kremlin aan de winnen
de hand zijn.
Waarnemers menen dat de uitbar
sting van de Prawda twee dingen
kan betekenen: óf Kroestsjef is van
koers veranderd óf de politiek van
het blad wordt bepaald door stali
nisten, die daarmee laten zien, dat zij
aan het opkomen zijn. Dit laatste acht
men het waarschijnlijkst. Zowel Ma
lenkof als Molotof zijn stalinisten.
Hun verwachte promotie zou dus
passen in het zich ontwikkelende
beeld.
Men verwacht dat de vervanging
van Boelganin en Kroestsjef bekend
gemaakt zal worden op de bijeen
komst van het centrale comité van de
partij, die volgende maand zou kun
nen worden gehouden.
Onzekerheid of drank?
De uitval van Kroestsjef tegen de
Westelijke diplomaten tijdens een
ontvangst op de Poolse legatie zou
beschouwd kunnen worden als een
teken van zijn onzekerheid, ofschoon
ook de drank een rol kan hebben
gespeeld. Kroestsjef is een vroliifce
baas zolang de zaken goed gaan, maar
bij het eerste teken van gevaar wordt
hij venijnig.
De toestand is overigens nog erg
ondoorzichtig. Thaler, correspond *nt
van United Press, maakt uit diplo
matieke berichten op, dat een „com
binatie" van de door Kroestsjef ge
leide Kromlin-groep en het rode leger
uit de jongste strijd om de macht naar
boven begint te komen. Kroestsjef
zou er echter in toegestemd hebben,
enkele onderdelen van de destalini
satie te herzien.
Dit nummer bestaat nit 16 pagina's
Nog iets kouder
Een hogedrukgebied boven de Oost
zee blijft het weer in een groot deel
van Europa beheersen. Aan de flank
ervan voeren oostelijke winden koude
lucht naar onze omgeving. Vanmor
gen vroor het in het noorden van
het land ongeveer 5 graden. In de ko
mende nacht zal de vorst nog wat
toenemen. Over Tsjechoslowakiie is
een hoeveelheid zeer koude lucht in
aantocht, zodat in de komende nacht
minimumtemperaturen van 5 tot 8
graden onder nul worden verwacht
in het oosten van het land.
In Scandinavië is het in de afge
lopen 24 uur minder koud geworden
door het binnenstromen van Atlan
tische ludht. Deze lucht stroomt in
de riohtinig van Rjirsland en zal ons
voorlopig nog ndet bereiken. Het ziet
er danook naar uit. dat ook in de
nr.chl van donderdag op vrijdag nog
vorst zal voorkomen in Nederland.
HOE
wordt
het
veer
(Geldig van woensdagavond tot j
donderdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
MEER VORST.
Droog en zonnig weer met een j
S matige tot vrij krachtige wind
tussen oost en zuid-oost. Van- j
nacht en morgenochtend lichte 1
5 tot matige vorst, morgenmiddag j
temperaturen om het vriespunt.
22 Nov. zon op 8.14; onder 16.42.
Maan op 21.25; onder 11.33.
Hoogwaterstanden
22 Nov. v.m. 5.45; n.m. 6.10.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
temp.
STOCKHOLM
onbewolkt
—9 C.
OSLO
nevel
—8
KOPENHAGEN
onbewolkt
—o
ABERDEEN
geheel bew.
7
DUBLIN
nevel
8
LONDEN
geheel bew.
3
AMSTERDAM
onbewolkt
—3
BRUSSEL
onbewolkt
—3
PARIJS
onbewolkt
—1
BORDEAUX
mist
4
GRENOBLE
mist
—1
NICE
onbewolkt
6
BERLIJN
onbewolkt
6
FRANKFORT
onbewolkt
—5
MüNCHEN
onbewolkt
—7
ZüRICH
nevel
—2
GENèVE
nevel
1
LOCARNO
geheel bew.
5
WENEN
nevel
—8
INNSBRUCK
nevel
3„
ROME
nevel
5
MALLORCA
regen
10
Korreltje
Wie te ver wil springen, valt mid
den in de gracht.
