DE MIDDACHTER ALLEE
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1056
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 10
De geheimen van een nationaal monument
Zoals men weet zal dit najaar de
beroemde Middacliter Allee op de Vc-
luwegrens nabij Arnhem vallen
onder de bijlen van de houthakkers,
waarmede dan als het ware een stuk
historie voor ons wordt afgesloten.
De Allee was toch niet alleen zó maar
een prachtige schaduwrijke beuken
laan; zij was een nationaal mo
nument, waarvan vele generaties
van ons volk intens hebben genoten.
Het is wellicht thans het moment
Om even bij de geschiedenis en de
„geheimen" van de Middachter Allee
stil te staan.
Er zullen niet veel Nederlanders
zijn, die nooit van deze fraaie laan
hebben gehoord. Maar er zijn er daar.
entegen maar weinigen, die iets kun
nen vertellen over haar geschiedenis
en nog minder over het geheim van
haar schoonheid.
Waaraan ontleent namelijk de Mid
dachter Allee haar schoonheid?
Waarom is het zulk een heerlijk
natuurmonument?
Er zijn toch zoveel aan weerszijden
beplante straatwegen in ons land? En
waarom is dan juist die te Middach-
ten zo iets bijzonders?
AAN de hand van de jaarringen van
gevelde beuken heeft men kun-
nen vaststellen, dat de laan stamt uit Ï"\E as van de laan loopt Zuidwest-
het begin der 18e eeuw en daar we j noordoost en dat is wel één van
hier met langzaam groeiend hout j de vele redenen, dat er onder de dui
tbeuken) hebben te doen, mag men zenden mooie lanen niet één is, welke
rustig aannemen, dat er - wel een i de Middachter Allee evenaart. De
eeuw over heen is gegaan alvorens grond en bewatering zijn in deze
de laan tot volle wasdom was geko- i streek voor grote loofbomen al bij-
men. Volgens andere bronnen zou
deze beukembeplanting in de plaats
van een eikenplantsoen zijn gekomen
en wel omstreeks 1775. Of dit werke
lijk de Middachter Allee of een der
vele andere fraaie beboomde lanen
rondom het kasteel Middachten be
trof is misschien nog een vraag.
Heeft men wèl met de Middachter
Allee te doen dan staat het vast, dat
de beuken op 2-0-jarige leeftijd wer
den geplant en dat er 1500 van zulke
jonge bomen voor zijn gebruikt op
een lengte van 1410 m.
Dat de opdrachtgevers hier iets
groots tot stand wilden brengen en
in elk geval tot stand brachten is ze
ker, temeer omdat zij konden weten,
dat eerst latere geslachten het volle
genot ervan zouden smaken.
Dat men hier met iets zeer bijzon
ders te doen had is landgenoot en
vreemdeling aldra opgevallen en werd
de beplante verkeersweg de weidse
naam van „Allee" gegeven. Een be
naming, welke men voorheen zelden
gebruikte. Zelfs de fraai beplante
allee van Den Haag naar Schevenin-
gen heet simpel „Scheveningse Weg"
en die door Wassenaar „Leidse Straat
weg"....
zonder geschikt. De lengterichting is
gunstig met het oog op de heersende
zw-nw-winden, welke soms van
stormachtig karakter zijn. Gezamen
lijk hebben de bomen geleerd de har.
de noordwesters te weerstaan en de
erlangs strijkende zuidwesters kun
nen hen niet deren. Bovendien brengt
de as van de laan met zich dat de be
planting aan de oostzijde van de
ochtend tot de namiddag, en de west
zijde alleen in de namiddag aan de
zonneschijn, dus aan het directe zon
licht, bloot gesteld is. Diffuus hemel
licht daarentegen ontvangen beide
zijden evenveel.
De beplanting is zeer nauwkeurig
ontworpen en uitgevoerd: in 4 even
wijdige rijen zijn op elke rij 300
beukjes geplant, alle op precies ge
lijke onderlinge afstand van 3.80 m.
Men moet met grote zorg en liefde
voor de nieuwe beplanting de zaak
jarenlang hebben nagelopen, want
natuurlijk vallen er wel eens boom
pjes uit, welke men zo spoedig mo
gelijk weer dient aan te vullen, wil
men tenminste een gave laan doen
ontstaan. Dat dit tenslotte inderdaad
gelukt is, is te danken aan het vak
manschap en de liefderijke zorg, wel
ke in de jeugdperiode van de Mid
dachter laan, voortdurend haar deel
zijn geworden.
DE 4 rijen bomen vormden 3 gan
gen t.w. een rijweg van 14 m.
en rechts en links daarvan wandel
paden elk van 2,5 m. breedte.
En wat valt nu op wanneer men
zich in de laan bevond? Dat de bin
nenste rijen beuken on vertakte
rechtopgaande gladde stammen had
den en de buitenste rijen wèl
aan de buitenkant zwaar vertakt wa
ren, zó zelfs, dat de takken tot op
de grond reikten!
Op deze wijze ontstond in de zomer
een zó dicht loverdak en dichte lover-
muur, dat het directe zonlicht weinig
of in het geheel niet tot het binnenste
van de laan kon doordringen.
De gemiddelde hoogte van de laan
beuken bedroeg 43 m., zodat een to
renhoog dakgewelf over de straatweg
werd gevórmd. Een onvergetelijk ge
zicht. Volgens een deskundige in
„Daglicht" moet zulk een hoogte, ge
paard aan een gemiddelde stamom-
trek van 4 m., voor ons land bij een
grote aanplant van beuken als een
record worden beschouwd.
ZO 'n duizend groene beuken van
zulke afmetingen alle dicht bij
een vormen weliswaar geen bos, doch
toch zeker een natuurmonument van
ongekende schoonheid.
Het is vooral het licht, dat de bij
zondere sfeer schept, welke zo eigen
was aan de Middachter Allee in haar
gloriedagen.
Is het buiten fel zonnig weer, is
het er zomers heet dan is er in de
Middachter Allee prachtig getemperd
licht en is het er hoogstens warm.
Waait het op het omringend land, in
de laan voelt men slechts een zuchtje.
Harde geluiden van buiten dringen
slechts ten dele tot het binnenste van
de Allee door.
Dit alles heeft tal van generaties
een geheimzinnige sensatie doen on
dergaan van iets wat men niet nader
onder woorden kon brengen, doch er
nu eenmaal was.
70 zal volgend jaar de schone na-
tionale Allee er niet meer zijn. Al
thans in haar oude vorm, want in het
najaar hoopt men de jonge beuken
alweer geplant te hebben. Het zullen,
zoals de Toeristenkampioen mede
deelt, beukenheesters zijn en ze zul
len op onderlinge afstanden van 4 m.
worden geplaatst. Dus iets verder dan
de oude bomen stonden. Wèl zal een
deel, dat in 1949 reeds werd geplant
om de opengevallen plekken te vul
len, blijven staan. Deze zijn een meter
of zes hoog, doch op den duur zal men
het verschil niet meer merken. „Op
den duur" wil zeggen over een kwart
eeuw".
En zo zal dan volgend jaar opnieuw
een natuurmonument zijn opgericht,
dat eerst onze kleinkinderen of ach
terkleinkinderen weer een soortgelijk
genot zal kunnen verschaffen als de
„oude" Middachter Allee het ons en
onze, voorvaderen heeft gedaan.
Se aeizatgtog. aan de tujtotifïouA
tPjii^smaa^
£y>Pn Met de temde uit
Hoe heerlijk is het, wanneer de
.-effen in vlagen tegen de ruiten
ilettert of mistverstikkend in de
straten hangt, te denken aan het
coorjaar. Zich te wanen in de
jroeoe dreven, waarin duizenden
vogels zingen, te wandelen in de
tveiden, waar kieviten joelend
stoeien of langs een landelijke
(Peg.
De vorige week
Dat de molen, die wij de vorige
Eveek afbeeldden, dicht langs een
jrole in ieder geval drukke
weg ligt, was goed te merken aan
iet grote aantal inzendingen. Velen
aerkenden in de foto de molen „De
Gerechtigheid", daterend uit het
jaar 1740 en gelegen aan de Valken-
aurgseweg te Katwijk aan den KSjn.
De foto werd genomen vanaf het
Overrijn- De oplossing van de heer
Th. van Essen. Hoofdstraat 94 te
Valkenburg (Z.H.) werd beloond
net een waardebon van f 5.—.
Wat U moet doen
Schrijft O gewoon op een kaart,
brief of briefje aan de puzzlerc-
dactie van onze courant, welk
plekje in deze foto meent te
herkennen. Envergeet D vooral
niet (Jw brief in te sturen onder
het motto: „Met de lens de laan uit"
Het spaart de redactie moeilijkhe
den en behoedt zelf voor de
teleurstelling dat nw Inzending niet
meeloot. De inzendingen moeten
vóór donderdag a^. In bezit van de
redactie zijn.
WAAR TIEN JAAR geleden
de nylonkous een luxe-arti
kel was, waar vele vrouwen
met benijdende ogen naar keken
en die vanwege de hoge winkel
prijs een geliefdkoosd smokkel
object was, geloof ik nu te mogen
zeggen, dat er niet veel dames
meer zijn, die nog anders dan
met nylon gekousd door het le
ven gaan.
Maar al is de prijs dusdanig
gezakt, dat hij binnen het be
reik van vrijwel iedereen ligt,
toch blijft de nylonkous nog al
tijd een delicaat bezit, waaraan
men graag de uiterste zorg be
steedt, om de levensduur zo .ang
mogelijk te maken.
Dat de nylonkous niet zou lad
deren is helaas een illusie ge
bleken, zoals wij nog dagelijks
kunnen constateren. Wel bestaan
er de z.g. „netnylons", die inder
daad niet kunnen ladderen, maar
die evengoed bij de minste be
schadiging door hardhandige of
onvoorzichtige aanraking, gaten
gaan vertonen, welke dan tot de
beruchte „spinnewebben" kun
nen uitdijen.
3 gram per kilometer.
EEN AANMERKELIJKE ver
betering is intussen de enka-
lon-kous met een ajourrand
langs het teengedeelte en langs
de boord, zoals die de laatste ja
ren in de handel is. Immers het
teengedeelte en de plaats in de
boord, waar de jarretels aange
hecht worden, zijn de meest
kwetsbare plaatsen en komen het
eerst in aanmerking voor gat
vorming. Krijgt men nu op die
plekken een gat, dan voorkomt
de ajourrand het verder ladde
ren over het been. Dit is al heel
wat. Maar voor de rest blijft
het oppassen. Is het trouwens
een wonder, dat men voorzichtig
om moet springen met voorwer
pen, die van een zo uiterst fijne
draad gemaakt zijn?
U hebt in de boord van uw
nylons waarschijnlijk wel eens de
aanduiding „denier" opgemerkt
met een getal ervoor. „Denier"
is de aanduiding van het aantal
grammen, dat 9 km draad weegt.
Wanneer op een kous bv. aange
geven is: 30 denier, betekent
dit, dat hij gemaakt is -van
draad, waarvan 9 km slechts 30
gram weegt. Hoe lager het cij
fer is, dat vóór de aanduiding
„denier" aangegeven staat, hoe
dunner de kous is. En hoe kwets
baarder natuurlijk.
Behandel uw nylons nooit met
handen, waaraan ruwe haakjes
of scherpe nagels zitten. Doe dan
liever rubber-handschoenen aan.
Om nylons voor beschadiging te
bewaren, zou het nooit in aanra
king mogen komen met ruwe
materie, die er aan kan blijven ha
ken. Leg uw nylons daarom niet
niet op onbedekte kastplanken of
in laden, waarin geen papier is.
Uitspoelen en drogen.
ÜLKE AVOND uw nylons uit-
spoelen, zoals vaak aangera
den wordt, is niet beslist nood
zakelijk, maar kwaad kan het
evenmin. Er wordt ook wel ge
zegd, dat het schadelijk is, ze
over de radiator van de verwar
ming te drogen te hangen. Dit
is niet waar, als u er maar een
doekje onder hangt, zodat even
tuele scherpe puntjes ze niet
kunnen beschadigen.
Iets anders is een brandende
kachel. Houdt uw nylons daar
liever van verwijderd. Een klei
ne aanraking met de kachel zou
er een gat in kunnen doen smel
ten. Het smeltpunt van nylon
ligt op 200 gr. Een kachel is
meestal warmer; een radiator
nooit. Uit het bovenstaande
volgt meteen, dat nylonkousen
gerust in warm water gewassen
mogen worden. Dit zal u nog
duidelijker worden, wanneer u
bedenkt, dat het in vorm bren
gen en verven van de kousen ge
schiedt bij temperaturen, die bo
ven het kookpunt liggen.
Over verven gesproken, nylon
kousen mogen gerust kleurvast
genoemd worden. Maar dat wil
nog niet zeggen, dat u ze in de
felle zon moet drogen, aangezien
die de kleur toch niet ten goede
zal komen.
Qaed taetzatgd tegen de daude
OET is van groot belang in ons
*land om geschikte kleding te
bezitten, waarmede men de kou
de kan trotseren. Het is echter
begrijpelijk, dat we er onder der
gelijke omstandigheden toch ook
aardig willen uitzien en hier
mede hebben de couturiers dit
seizoen danig rekening gehou
den.
In de nieuwe wintermode kun
nen we dit constateren. Er moge
een nieuwe lijn verschenen zijn,
de ontwerpers hebben zich toch
gehouden aan de principiële
grondslagen, van stevige warme
stoffen en soliditeit.
Onze illustratie toont een ccs-
tuumpje gedragen met een bij
passend jasje, dat evenals de rok
vervaardigd werd van zware de
gelijke rode tweed. Opvallend
is de brede band, die aan het
voorpand werd gezet en over de
rug doorloopt, voorts de i.'ooie
grote kraag en de strakke lijn
van de rok tegenover het ruim
vallende jasje. Een heer
lijke warme combinatie van Jean
Patou.
Gezellig en sjiek staat de
bontshaw., inplaats van de tra
ditionele wollen of andere
shawls, Wij behoeven ons niet if
te vragen hoe nuttig eer. derge
lijk bont soms zal zijn. Men kan
er op rekenen, dat zo'n shawl
de kou zeker buiten houdt, ter
wijl tevens het ensemble er
schitterend door wordt afge
werkt. Dit is het nuttige met het
aangename verenigen. Een hoed
je volgens de laatste mode com
pleteert het geheel. Welke vrouw
zou zoiets niet wTlen bezitten?
H 't Portretvan een baby
In het Imperial Institute in Sonth Kensington, Londen, werd een
door de vereniging van portretbeeldhouwers ingerichte tentoonstel
ling geopend. Beeldhouwer Anthony Gray maakte een beeldje van
een 3-weken onde baby en telkenmale, wanneer hij zijn model kwam
bekijken, huilde de kleine hetgeen tot resultaat heeft gehad dat het
conterfeitsel dat thans op de tentoonstelling staat een en al protest
ademt zoals de foto laat zien.
Uit de keuken geklapt |j
Bouillon met eiergelei. 11
1 liter bouillon, 1 ei, eidooier,
1 3 lepels bouillon, zout, noot. Het
I ei, de eidooier, zout, noot en de
koude bouillon goed loskloppen
en in een met boter besmeerd
1 kopje overdoen. Dit kopje met
een dekseltje afgesloten in een
pan met haast kokend water
plaatsen, dat het water bijna tot
de rand van het kopje reikt. De
eiermassa hierin laten stollen
en daarna keren en in dobbel
steentjes snijden. Deze op de
soepborden leggen en de kokend
hete bouillon erover gieten.
Zwezerik met schorseneren.
1 kg schorseneren, 2 haïszwe-
zjrikken, 59 gr. boter, zout, ci
troensap, iyz dl. kookxom, 3
eierdooiers.
De schorseneren en de zweze
rik apart gaar koken. De zweze
rik van de velletjes ontdoen. De
Voter romig roeren, de eidooiers
er stuk voor stuk aan toevoegen
en d arna met de room op stoom
onder voortdurend roeren ver-
warmen tot de saus gebonden g
is. De saus afmaken met zout fif
en citroensap. De in plakjes ge- m
sneden zwezerik op een ver- §s
warmde schotel leggen, de schor-
l neren er omheen schikken en
d. saus er over gieten.
illllll
