Britse en Franse troepen zijn
op Egyptische bodem geland
Politiemacht van de Ver. Naties aanvaard
LUCHTAANVALLEN HEBBEN
DE WEG VRIJ GEMAAKT
De UNO stuurt waarnemers
naar Hongarije
Het Egyptische Iegerbericht
MAANDAG 5 NOVEMBER 1956
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Het Britse ministerie van defensie heeft medegedeeld, dat
Britse en Franse troepen maandagochtend op Egyptische bo
dem zijn geland.
De Cyprische radio had al eerder gemeld, dat de Brits-Franse
luchtlandingsoperatie tegen Egypte was begonnen.
De gehele dag heeft gisteren reeds een D-day stemming op
het eiland Cyprus geheerst, de soort spanning die ook in begin
juni 1944 aan de Engelse zuidkust voelbaar was. Britse en
Franse parachutisten in camouflagekleren en met automatische
wapens stonden overal op de kaden. In de zonovergoten haven
lag een vloot van vracht- en oorlogsschepen, kleine landings
vaartuigen en grote troepen-transportschepen met de vlaggen
van Engeland en Frankrijk in top.
Israëliërs bereikten
het Suez-kanaal
Volgens een Egyptisch communi
qué hebben Franse en Engelse oor
logsschepen gisteren ten zuiden van
Suez al een landingspoging onderno
men. Kustbatterijen en marine-een
heden zouden twee Engelse torpedo-
boot jagers en een landingsvaartuig in
de grond hebben geboord. Engeland
en Frankrijk spreken dit bericht te
gen.
In Londen en Parijs is bekend ge
maakt dat van gistermiddag 5 uur tot
nader aankondiging geen officiële
inlichtingen meer gegeven zouden
worden over de Frans-Britse mili
taire operaties.
De aanval van
strijdkrachten is grondig voorbereid,
Er zijn luchtaanvallen gedaan op
Egyptische onderkomens en stellin
gen luchtafweergeschut bij Cairo.
In het Brits-Franse legercommu
niqué van zondagmiddag is bekend
gemaakt, dat zaterdag boven Cairo
pamfletten zijn uitgeworpen, waarin
de Egyptische bevolking wordt op
geroepen de geallieerde voorstellen
inzake het Suezkanaal te aanvaarden.
Wegen en spoorwegen.
In een zaterdagavond door het
Franse ministerie van landsverdedi
ging en de leiding der strijdkrachten
gezamenlijk uitgegeven bekendma
king wordt medegedeeld dat bij
vliegtuigaanvallen op wegen en
spoorwegen in Egypte talrijke ge
pantserde voertuigen werden ver
nield.
„Op geringe hoogte vliegende jacht
bommenwerpers vielen vooral in de
Suezkanaalzóne gelegerde of daar
heen op weg zijnde troepen, en de
wegen waarvan zij gebruik maakten,
aan."
In een Brits-Frans iegerbericht is
zaterdagmiddage gezegd, dat de Egyp
tische luchtmacht geheel is uitge
schakeld. Alle militaire vliegvelden
waren zwaar beschadigd en de vlieg
tuigen die er op stonden vernietigd
of zodanig beschadigd dat zij niet
kunnen worden hersteld. Het verlies
aan mensenlevens was minimaal ge
weest.
Israel klaar?
Reuters correspondent Alex Valen
tine meldt uit Tel Aviv, dat de Israë
lische bliksemoorlog tegen Egypte
zondagavond afgelopen scheen te
zijn minder dan een week nadat
het eerste schot werd gelost.
In Tel Aviv gelooft men, dat voor
uitgeschoven Israëlische patrouilles
de oostelijke oever van het Suezka
naal op verscheidene punten bereikt
hebben. Andere Israëlische eenhe
den hebben de Golf van Suez en de
Golf van Akaba bereikt, aan weers
zijden van het schiereiland van Si-
Sinai de laatste Egyptische verzets-
haarden opgeruimd.
Het is nog niet duidelijk, of
Israëlische troepen zullen oprukken
tot het Suezkanaal of dat zij posities
zullen betrekken 16 km. ten oosten
er van, zoals Engeland en Frankrijk
eisen. Mogelijk zullen zij eerst opruk
ken om de Egyptenaren over het ka
naal terug te werpen en later terug
trekken tot op een afstand van 16 km.
Premier Ben Goerion van Israël zal
woensdag de zitting van het Israëli
sche parlement openen met een re
geringsverklaring.
T ransportvliegtuigen
ontmoeten geen
tegenstand
Piloten van op Cyprus terugge
keerde transportvliegtuigen hebben
verklaard dat de controletoren van
nai. Vermoedelijk staan ~ij reeds aan ^et vliegveld Gamal te Port Said
de zuidelijkste punt van het schier-1 vanochtend vroeg, toen de valscherm-
eiland. troepen begonnen te landen, in brand
Uit gewoonlijk betrouwbare bronis gebombardeerd. Een Britse offi-
is vernomen, dat het sluitstuk op de cier zei: „Het liep allemaal als een
■■■ij" uurwerk".
De Cyprische radio heeft de bewo
ners van het noordelijke eind van het
Suezkanaal gewaarschuwd, dat zij
zich misschien wel drie dagen ge
dekt zullen moeten houden.
De Britse en Franse transport
vliegtuigen zouden geen tegenstand
hebben ontmoet
Israëlische actie is geplaatst door de
verovering van twee eilanden aan de
mond van de Golf van Akaba, waar
Egyptische kustbatterijen vijf jaar
lang de Israëlische scheepvaart cp de
haven van Elath aan het noordelijke
uiteinde van de Golf van Akaba ver
hinderd hebben.
Zondag werden in de woestijn van
de Brik-Frame'Engeland en Frankrijk
gaan intussen door
De algemene vergadering van de
Verenigde Naties heeft secretaris
generaal Dag Hammarskjoeld giste-
van de zijde der assemblée om on
middellijk het vuren te staken her
nieuwd en verzocht binnen 12 uur te
antwoorden. Bij deze resolutie ont
hield Nederland zich van stemming.
Groot-Brittannië en Frankrijk heb
ben het voorstel voor een wapenstil
stand reeds van de hand gewezen.
ren opdracht gegeven binnen 48 uur I Beide landen hebben verklaard, „de
met een plan te komen voor de vor-
ming van een internationale politie
macht, die toezicht moet houden op
een wapenstilstand in het Midden-
Oosten.
Engeland en Frankrijk hebben
meegedeeld, dat zij hun politiële ac
tie" tegen Egypte zullen doorzetten
tot een politiemacht van de Ver. Na
ties in staat is hun taak over te ne
men.
Een officiële woordvoerder heeft
namens de Israëlische regering ver
klaard, dat Israël géén politiële
strijdmacht van de Verenigde Naties
zal aanvaarden in het gebied van de
Sinai, en alleen rechtstreeks met
Egypte zal onderhandelen.
Evenmin zal Israël toestaan dat
Engeland of Frankrijk basissen ves
tigt in het gebied van de Sinai, ver
klaarde de woordvoerder.
Israël is echter bereid het'vuren te
staken als Egypte dat ook doet.
Het plan voor een politiemacht
werd in de algemene vergadering der
Ver. Naties met 57 tegen nul stem
men goedgekeurd. Het was door Ca
nada ingediend en kreeg al spoedig
de steun van de Ver. Staten. Neder
land stemde voor deze resolutie. Ne
gentien landen onthielden zich van
stemming.
Dit waren Engeland, Frankrijk, Is
raël en Egypte de vier landen die
bij de strijd betrokken zijn als
mede de landen van het Sowjet-blok,
de meeste landen van het gemene
best, Oostenrijk, Portugal en Laos.
„Staakt het vuren".
Daarna keurde de assemblée met
59 tegen 12 stemmen, bij 5 onthoudin
gen, een resolutie goed, die door In
dia namens 19 van de Afrikaans-
Aziatische naties was ingediend. In
deze resolutie werd de opwekking
politiële actie in de zóne van het
Suezkanaal te zullen voortzetten".
Voorwaarden.
Zij zijn bereid de militaire opera
ties te beëindigen zodra aan de vol
gende voorwaarden is voldaan:
1. Dat Israël en Egypte instem
men met toelating van een V.N.-
strijdmacht om de vrede te bewaren.
2. Dat de Verenigde Naties een
strijdmacht inrichten en handhaven
totdat Israël en de Arabische landen
tot overeenstemming komen over
sluiten van vrede en bevredigende
regelingen voor het Suezkanaal zijn
getroffen. Frankrijk én Engeland
willen deze overeenkomsten door de
Verenigde Naties gewaarborgd zien.
3. Dat ondertussen totdat de
strijdmacht van de V.N. is opgericht,
de twee tegenstanders (Egypte en Is
raël) ermee instemmen, dat beperk-
teafdelingen van Brits-Franse troe
pen namens de Ver. Naties terstond
tussen de strijdende partijen worden
gestationeerd.
V.N.-OPPERBEVEL INGESTELD.
De Algemene Vergadering van de
V.N. heeft met 57 stemmen vóór, bij
19 onthoudingen (waaonder de Sow-
jet-Unie, Frankrijk en Engeland), be
sloten een V.N.-opperbevel voor een
internationaal leger in te stellen om
een staking der vijandelijkheden in
Egypte te bewerkstelligen en te con
troleren".
De Amerikaan Lodge had er tevo
ren bij Engeland, Frankrijk en Israël
op aangedrongen de verplichtingen
uit het Handvest na te komen en de
gevechten te staken. Amerika hoop
te, dat Israël zijn troepen onmiddel
lijk achter de bestandslijn zou terug
trekken en dat Egypte een tijdelijke
stationering van V.N.-troepen op zijn
grondgebied zou toestaan.
Het V.N.-opperbevel zal onder lei
ding staan van de Canadese generaal
E. L. M. Burns.
Uit niet-officiële bron verluidt, dat
Paus Pius XII en de Spaanse minister
van buitenlandse zaken Alberto Arta-
jo zaterdag te Castelgandolfo hebben
gesproken over de mogelijkheid van
een Spaanse bemiddeling tussen de
Arabische staten en het westen.
De Egyptische autoriteiten hebben
de gezagvoerders van de schepen, die
zich than.s in het Suezkanaal bevin
den, order gegeven hun schepen te
doen verlaten. Men zou een aanval
vrezen op het konvooi van twealf
schepen, dat zich thans in het ka- gaarse aangelegenheden te staken,
naai bevindt.
Volgens scheepsagenten bevinden
zich thans in totaal veertien schepen
in het kanaal, twaalf met bestemming
voor het zuiden en twee voov het
noorden.
Rusland gevraagd troepen terug te trekken
De Verenigde Staten hebben zondagavond op een spoedzitting van de
Algemene Vergadering der Verenigde Naties over Hongarije een resolutie
iDgediend, waarin de secretaris-generaal van de volkerenorganisatie, Ham
marskjoeld, verzocht wordt waarnemers naar Hongarije te zenden om een
onderzoek naar de toestand in te stellen.
De Hongaarse en de Sowjet-regering wordt verzocht vertegenwoordigers
van de secretaris-generaal vrij overal in het land te laten reizen. Hammars
kjoeld dient zo spoedig mogelijk verslag aan de Algemene Vergadering
uit te brengen en suggesties te doen voor beëindiging van de huidige toe
stand in Hongarije.
Voorts verzoekt de Amerikaanse resolutie de Sowjet-regering de gewa
pende aanval op het Hongaarse volk en elke vorm in inmenging in de Hon-
Telegrammen uit Jeruzalem en uit
Beiroet, die door het ministerie van
buitenlandse zaken zijn ontvangen,
melden, dat alle Nederlanders in Is
raël en de 156 in Libanon verblijven
de Nederlandeirs weibehouden zijn.
Voorts is er van de Nederlandse am
bassade in Cairo bericht ontvangen,
dat tachtig Nederlanders op 2 novem
ber j.l. met een Amerikaans schip uit
Alexandrië zijn vertrokken.
NEDERLANDERS IN CAÏRO.
Volgens een zaterdag bij het Ne
derlandse ministerie van buitenland
se zaken van de ambassade van Ne
derland in Cairo ontvangen bericht
bevinden alle Nederlanders zich in
goede orde. Ongeveer vijftig Neder
landers zijn geëvacueerd; bij die
groep bevinden zich ook vijf Belgen.
De Sowjet-Unie wordt uitgenodigd, haar troepen uit Hongarije terug te
trekken en geen versterkingen meer te sturen.
Op alle V.N.-leden wordt een beroep gedaan humanitaire hulp (levens
middelen, medicamenten e.d.) aan het Hongaarse volk te verlenen.
De Egyptische afgevaardigde
Omar Loetfi heeft in de algeme
ne vergadering van de Verenigde
Naties medegedeeld, dat Brits-
Franse strijdkrachten, die van
daag gepoogd hebben in Egypte
aan land te gaan zijn aangevallen
Volgens de Egyptische radio zijn de
landingen om 6.30 uur Ned. tijd be
gonnen in Port Said en drie andere
punten in de buurt: Port Foead, Ga-
mil en Baz Gahhanah. „Het leger, de
politie en de plaatselijke bevolking
hebben de valschermtroepen volko
men vernietigd", zo voegt de Egypti
sche radio daar aan toe.
In een Brits-Frans Iegerbericht
Jlat de iaatóte man en de CaatAe centimeter
De Hongaren blijven hun grondgebied tot de laatste centimeter verdedigen. Op de foto ziet men een leger-
vrachtwagen met mitrailleur en jonge vrijheidsstrijders die opereren in het gebied van Sopron, Hongarije, vlak
bij de Oostenrijkse grens.
wordt gezegd dat Port Said niet van
tevoren is gebombardeerd om schade
en slachtoffers onder de burgerbe
volking te vermijden.
Eerder al '-«eeft radio Beiroet van
het Egyptische hoofdkwartier gemeld
dat Britse en Franse marine-eenhe
den zaterdag dc haven van Suez heb
ben aangevallen.
„De aanvallende schepen wer
den door kustgeschut beschoten,
waarna zij, achtervolgd door on
ze motortorpedoboten, terugvoe
ren. Een Britse onderzeebootja
ger en een landingsvaartuig wer
den tot zinken gebracht, evenals
een andere oorlogsbodem.
Britse landingsvaartuigen hebben
gepoogd troepen in de haven van
Suez aan wal te zetten. Zij werden
aangevallen door Egyptische motor
torpedoboten, die drie dezer vaartui
gen buit wisten te maken.
De Egyptische luchtdoelartillerie
heeft boven het gebied van het Suez
kanaal zestien Britse en Franse vlieg
tuigen omlaag geschoten.
Voorts is een Britse vliegtuig door
?n Egyptisch oorlogsschip omlaag
gehaald", aldus het door radio Bei"-
roet omgeroepen communique van
het hoofdkwartier der Egyptische
strijdkrachten.
Pijpleidingen in
Midden-Oosten vernield
Op vele plaatsen in het Midden-
Oosten zijn olie-installaties en pijp
leidingen vernietigd.
Een Egyptische zegsman bij de
Verenigde Naties verklaarde zelfs,
dat alle oliepijpleidingen in alle lan
den van het Midden-Oosten, behalve
Saoedi-Arabië, waren opgeblazen.
Officieel is door de betrokken
maatschappijen bekendgemaakt, dat
Noord-Syrië en Saoedi-Arabië
pijpleidingen zijn vernietigd.
De toevoer van olie van Irak naar
de Middellandse Zeekust is tot stil
stand gekomen.
e Libanese regering heeft alle
olievoorraden in Tripoli is tot stil-
genomen.
Ook op het eiland Bahrein in de
Perzische Golf zouden olie-installa
ties zijn vernietigd.
Op de vluchten van Singapore naar
Sydney wordt Indonesië op het
ogenblik gemeden door vliegtuigen
van de Britse maatschappij Boac, na-
BINNENLANDSE
AANGELEGENHEID.
De Sowjet-afgevaardigde, Sobolef
maakte onmiddellijk bezwaar tegen
bespreking van de toestand in Honga
rije, omdat dat inmenging in de bin
nenlandse aangelegenheden van dat
land zou zijn.
Het beroep van de afgezette Hon
gaarse premier, Imre Nagy, op de
Ver. Naties was ongrondwettig, en
dus ongeldig. De regering van Nagy
is uiteengevallen en vervangen door
een revolutionaire arbeiders- en boe-
renregering, waarin voormalige mi
nisters van Nagy, die trouw zijn ge
bleven aan het volk, zitting hebben.
Volgens Sobolef was de bespreking
van de kwestie niet ingegeven door
de wens de toestand te normaliseren,
doch hem „acuter te maken en fas
cistische elementen te steunen tegen
het Hongaarse volk en zijn wettige
regering".
De vergadering verwierp de argu
menten van Sobolef en sprak zich
met 53 tegen acht stemmen bij zeven
onthoudingen uit voor een debat over
Hongarije. De communistische landen
stemden tegen. De Arabische staten
Egypte, Irak, Libië, Saoedi-Arabië,
Libanon, Syrië en Jordanië onthiel
den zich van stemming.
Dubbelhartigheid.
De Amerikaan Cabot Lodge be
schuldigde de Sowjet-Unie van „dub
belhartigheid" in Hongarije. De Sow
jet-Unie heeft zich overgegever aan
„grootscheepse onmenselijkheid". Ter
wijl dat gaande is, prijst de Sowjet-
afgevaardigde in de Ver. Naties de
vrede en protesteert hij tegen bloed
vergieten in het Midden-Oosten. Geen
van ons die streeft naar vrede in het
Midden-Oosten, zal ooit dit „onuit
sprekelijke cynisme" kunnen verge
ten, aldus Lodge.
De Sowjet-afgevaardigde heeft in
de Ver. Naties verklaai'd, dat de Sow-
jet-troepen in Hongarije niet ver
sterkt waren en ook niet versterkt
zouden worden. De Sowjet-Unie
sprak over onderhandelingen volgens
het pact van Warschau over terug
trekking van haar troepen uit ande
re landen en in 't bijzonder uit Hon
garije. „Welk een misleidend beeld
was dat", zo zei hij.
RESOLUTIE AANGENOMEN.
De Algemene Vergadering heeft in
de nacht van zondag op maandag de
Amerikaanse resolutie aangenomen,
met vijftig tegen acht stemmen bij
vijftien onthoudingen. De onthouders
zijn landen van de Aziatisch-Afri-
kaanse groep, Finland en Zuid-Slavië.
'De tegenstemn ers zijn de Sowjet-
Unie en zeven landen van het com
munistische blok. De Hongaarse de
legatie was niet aanwezig bij de stem
ming. Turkije en Perzië zijn de enige
dat de communistische vakbond van
arbeiders in de olie-industrie, zijn
diensten had geweigerd uit protest
tegen het Brits optreden in Egypte.
Premier Soehrawardy van Paki
stan heeft verklaard, dat als Pakistan
er niet in slaagde zijn pogingen om
een vreedzame regeling van de
Egyptische kwestie tot stand te bren
gen, het zeker „zal overgaan tot het
overwegen van andere middelen".
„Wat vandaag in Egypte gebeurt
vormt een bedreiging van de gehele
Mohammedaanse wereld',' aldus
Soehrawardy.
Tanden van het Midden-Oosten die
vóór gestemd hebben.
Verscheidene sprekers, onder wie
Lester Pearson van Canada, stelden
voor, dat een plan voor een politie-
■macht van de Verenigde Naties, dat
de Assemblee zaterdagavond goed
keurde om de vrede in het Midden-
Oosten te helpen bewaren, eveneens
voor Hongarije van toepassing zou
zijn.
De Nieuw-Zeelander Munro ontke
tende een_ daverend applaus met in-,
directe kritiek op de houding van de
Afrikaanse en Aziatische landen. Hij
zei, dat men had mogen verwachten,
dat ledenstaten buiten de Sowjet-
sfeer even krachtig gereageerd zou
den hebben t.a.v. de toestand in Hon
garije als zij klaar gestaan hadden
over de crisis in het Midden-Oosten
te spreken. (In het debat heeft geen
afgevaardigde van het Midden-Oos
ten het woord gevoerd. De Philippij-
nen hebben als enig lid van de Azia-
tisch-Afrikaanse groep zich vóór de
Amerikaanse resolutie uitgesproken).
Geroe werd vermoord
Radio-Boedepest heeft zondag
avond gemeld, dat Ernoe Geroe, de
voormalige secretaris-generaal van
de Hongaarse communistische partij,
„op barbaarse wijze" door de Hon
gaarse opstandelingen is vermoord.
Geroe, die de Stalinistische eerste
secretaris Rakosi had vervangen,
werd op zijn beurt afgezet op 25
oktober, toen de verzetsstrijd in Boe
dapest op zijn hoogtepunt was. Hij
werd opgevolgd door Janos Kadar,
die nu met de Russen heeft aange
papt.
Meer dan een week geleden had
den spoorwegmensen gemeld, dat
Geroe dood was, doch dit bericht
werd later tegengesproken. In andere
berichten was gezegd, dat hij het land
had verlaten. Geroe was 59 jaar.
Eisenhower tot Boelganin
President Eisenhower heeft zondag
een dringende boodschap aan premier
Boelganin gezonden, waarin hij deze
vraagt de Sowjet-troepen uit Honga
rije terug te trekken.
Het Amerikaanse staatshoofd gaf
uitdrukking aan zijn „ontzetting en
ontsteltenis" over de Sowjet-aanval
op Hongarije.
Veto verlamde
V eiligheidsraad
Aan de spoedbijeenkomst van de
Assemblée der Ver. Naties was een
vergadering van de Veiligheidsraad
voorafgegaan, waarin de Sowjet-Unie
haar veto had uitgesproken over bo
vengenoemde Amerikaanse resolutie.
Dit gebeurde in een dramatische
zitting, die de Veiligheidsraad zondag
voor het aanbreken van de dag hield,
nadat de Russsiche aanval op Hon
garije was bekend gemaakt.
Voor de Amerikaanse resolutie wa
ren negen stemmen uitgebracht. Joe
goslavië onthield zich van stemming,
aangezien nog geen instructies uit
Belgrado waren ontvangen. Onmid
dellijk diende Amerika een tegen
voorstel in om de Hongaarse kwes
tie te behandelen op een spoedzitting
van de algemene vergadering. Met
tien tegen één (de Sowjet-Unie) ging
de Veiligheidsraad hiermee akkoord.
