©eCd/cbeSoti/ttMit Nationaal verzet in Hongarije door de Russen verraderlijk neergeslagen Radio-Moskou meldt, dat de „orde io Hongarije hersteld is" Boedapest staat in vlammen DAG DER SCHANDE Nieuwe regering van Kadar maakt gemene zaak met de Russen IMRE NAGY VERMOEDELIJK GEARRESTEERD „Vaarwel Stiet biak de iwdtindiny af vrienden" ZWARTE ZONDAG MAANDAG 5 NOVEMBER 1956 48ste JAARGANG N Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 ~i. Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w., f2.35 p. mnd., f 7.— p. kwart. Franco p. p. f 1.40 - Advertenties: 17 et. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Het Hongaarse nationale verzet tegen het rode regiem is zondag door de Russen in bloed gesmoord. Met 6.000 tanks, vliegtuigen en infanterie waren de Russen opgerukt naar de Hongaarse hoofdstad. Deze staat thans in vlam men. Cynisch meldde zondagavond radio-Mos kou, dat in „Hongarije en in de Hongaarse hoofdstad de orde hersteld" was. Premier Nagy schijnt in het parlementsgebouw van Boedapest te zijn gearresteerd. Par tijleider Janos Kadar, die het program van Nagy voor onafhankelijkheid een week lang heeft gesteund, is naar de Russen overgelopen. Hij is het hoofd geworden van een communisti sche marionettenregering in Szolnok, een plaats op 100 km van Boedapest. De dubbelhartigheid van Kadar wordt alleen overtroffen door die van de Russen. Zaterdag avond waren zij nog aan het onderhandelen over de „technische bijzonderheden van de te rugtrekking der Russische troepen". Gisterochtend werden twee Hongaarse generaals, die zich naar de Russen begaven om verder te pra ten, gearresteerd. Een van hen is de minister van Defensie, gen.-maj. Pal Maleter, die zich weinige dagen geleden in de strijd tegen de Russen de erenaam „held van Boedapest" verwierf. Boedapest is gehuld in rook en vlammen, meldde een vrije Hongaarse zender gisteravond, 's Morgens hadden de Russen een ultimatum gesteld, dat de hoofdstad gebombardeerd zou worden als na één uur nog verzet zou worden geboden. Maar reeds vóór dit ultimatum was afgelopen, vielen de eerste bommen. Ruim duizend tanks van het rode leger drongen daarna de stad binnen. Zij openden het vuur op ieder die zich op straat- vertoonde. Drie Russische tankdivisies vielen op hetzelfde ogenblik andere grote Hon gaarse steden aan. De uitgeputte verzetsstrijders, die de vrijheid maar zo kort en dan nog slechts bij mondjesmaat hadden mogen proeven, wierpen tramwagens on dersteboven om de oude barricaden te versterken en gingen de tanks, die als blinde monsters kwam aanrollen, te lijf met handgranaten en „molotof- cocktails". Maar er was geen houden aan. Om één uur meldde radio-Moskou dat het verzet gebroken was en 's avonds kwam de mededeling: „In Honga rije is de orde hersteld met actieve deelneming van de Hongaarse bevol king". De radio van de nieuwe regering sprak echter nog van verzet elders in het land. Opgevangenen door Oostenrijkse gen darmes bereiken een ongewapende Hongaarse vrijheidsstrijder, zijn luid schreiende vrouw en enkele kin deren de Oostenrijkse grens bij Nic- kelsdorf, waarvan deze foto een beeld geeft. en verdedigden zich met doodsverach ting tegen de opdringende Russen. Het eerste nieuws over de gevech ten werd bekend in een verklaring van premier Imre Nagy. Hij zei zon dagochtend vroeg in het Engels via radio-Boedapest: „Hier is Imre Nagy. In de vroege uren van deze ochtend zijn Sowjet-troepen een aanval be gonnen op de Hongaarse hoofdstad, klaarblijkelijk met het doel de de mocratische regering van de Hon gaarse volksrepubliek omver te wer pen. Onze troepen zijn in gevecht met de Sowjet-strijdkrachten. Het Hon gaarse leger is op zijn post. Dit is mijn boodschap tot het Hongaarse volk en de gehele wereld". Later her haalde hij zijn verklaring als een be roep op de V.N. De verklaring werd ook in andere talen uitgezonden. Daartussendoor werd het Hongaarse volkslied of het „Ave Maria" van Schubert gespeeld. Zondag vielen successievelijk alle telefoon- en telexverbindingen van Boedapest met het Westen uit. Om 8.24 uur wist een Hongaarse journa list nog op een telexlijn van Boeda pest naar het bureau van United Press in Wenen te typen: „Wij gaan onze post verlaten Vaarwel vrien den Redt onze zielen De Rus sen zijn te dichtbij". Dat was de laatste telexboodschap uit Boedapest voor het Westen. Om tien minuten over negen verdween radio-Boedapest uit de ether. Eerst klonk er een luid gekraak, doch toen zweeg de zender. Even tevoren had de vereniging van schrijvers de in tellectuelen in de gehele wereld op geroepen Hongarije te helpen. „Help, help, help", riep een vrouwenstem in W Duits. Omstreeks die tijd werd in Wenen een uitzending van een zwak radio station, vermoedelijk radio-Eyer, op gevangen dat om hulp riep. „De Ver. Naties zijn te langzaam", aldus deze uitzending, „Stel onmiddellijk een ultimatum aan de Russen. Anders vernielen zij ons gehele land". Tanks braken het verzet. Wat er sinds het uitvallen van ra dio-Boedapest in de Hongaarse hoofd stad is gebeurd, is niet geheel duide lijk. Vermoedelijk hebben de meer dan duizend tanks die de stad bin nenrukten, het verzet van de Hon gaarse patriotten spoedig gebroken. De Sowjettroepen omsingelden de Hongaarse strijdkrachten in hun ka zernes en eisten, dat zij zich onmid dellijk zouden overgeven. Toch heb ben er zich hevige gevechten in het centrum voorgedaan. Om elf uur des ochtends werden verbitterde straat gevechten geleverd in de omgeving van de Maria Theresia kazerne. Een groot aantal jongelieden sloot zich bij de geregelde Hongaarse troepen aan, Zondagavond laat zijn Russische tanks verschenen aan de Oostenrijks- Hongaarse grens, waar het kleine Oostenrijkse leger de wacht houdt. Grensfunctionarissen hadden tevoren uiting gegeven aan htm vrees, dat de Sowjet-troepen bij hun acties tegen anti-communistische verzetsstr ij ders de grens zouden schenden, doch te Wenen ontvangen berichten wijzen er op, dat de Russen zorgvuldig ach ter de grens blijven. Regeringsfunctionarissen te Wenen hebben verklaard, dat Oostenrijk vastbesloten is, tot elke prijs zijn neutraliteit te handhaven. Oostduitse veiligheidspolitie heeft volgens onbevestigde berichten zondag de ambassade van Hongarije in Oost-Berlijn bezet. De leden van het- revolutionaire comité, dat de vorige week op de ambassade was op- I gericht, zouden gevangen zijn ge- I nomen. Het comité was ingesteld na de terugroeping van de ambassadeur door de regering-Nagy. De Oostduitse politie zou het am bassade gebouw omsingeld hebben. Telefoonverbinding met de ambassa de is onmogelijk. Vluchtelingen over Oostenrijkse grens In de loop van zondag zijn, naar verluidt, ongeveer zesduizend Hon gaarse vluchtelingen, voor het meren deel burgers, de Oostenrijks-Hongaar se grens in noordelijk Burgenland ongeveer honderd km. ten zuiden van Wenen overgekomen. Bij Nickelsdorf, de grenspost die het dichtst bij de Oostenrijkse hoofdstad ligt, is de grens hermetisch gesloten. Volgens mededelingen van het Oos tenrijkse Rode Kruis, worden de vluchtelingen behandeld overeen komstig de bepalingen van de con ventie van Genève. Zij worden over gebracht naar ontvangstcentra bij Wienerneustadt. Bij Traiskirchen, dertig km. ten zuiden van Wenen, wordt nog een kamp ingericht. Ook uit het grensgebied in Zuid- Stiermarken komen berichten over een stroom Hongaarse vluchtelingen. Alle eenheden van het Oostenrijkse Rode Kruis zijn via de radio opge roepen zich te melden. Naar de grens trekken ambulances om hulp te verlenen. In Weense ziekenhuizen zijn vijfhonderd bedden gereserveerd voor gewonde vluchtelingen. „ZORG VOOR ONZE KINDEREN". Onder de talrijke vluchtelingen, die uit Hongarije in Oostenrijk zijn aan gekomen, bevinden zich veel kinde ren zonder geleide. Sommigen heb ben kaartjes om de hals met opschrif ten als: „Zorg voor onze kinderen, wij blijven vechten tot het laatste!" Volgens een niet -officiële schat ting zijn zondag 15.000 vluchtelingen in Oostenrijk aangekomen. De stroom nam af naarmate de Russen het toe zicht aan de grens verscherpten. In Stiermarken worden speciale kampen ingericht voor Hongaarse militairen, die de grens over komen. DEPORTATIES UIT BOEDAPEST. Het Weense blad „Bild-Telegraf" meldt, dat vanochtend in Milaan een radiobericht uit Hongarije is opge vangen, waarin wordt gezegd, dat de Russen de Hongaarse mannen in Boe dapest onder zware bewaking naar de stations brengen. De huizen wor den op wapens doorzocht. SOW JET VERRAAD AAN HONGARIJE Reproductie van het laatste telex-bericht uit Boedapest dat te Wenen werd ontvangen voordat de Hongaarse hoofdstad voor de Russische troepen capituleerde. Kard. Mindszenty op Amerikaanse ambassade Kardinaal Mindszenty, de primaat van Hongarije, heeft zondagochtend met zijn secretaris een toevlucht ge zocht in de Amerikaanse legatie in Boedapest, zo heeft Cabot Lodge, de Amerikaanse afgevaardigde, zondag ochtend in New York op een spoed vergadering van de veiligheidsraad over de Hongaarse kwestie bekend gemaakt. Zaterdagavond had hij in 'n radio toespraak „tot het Hongaarse volk en de wereld" de volken der gehele wereld zijn dank betuigd voor de be toonde saamhorigheid met het voor zijn vrijheid strijdende Hongarije. Sprekend over de Sowjet-Russische troepen in Hongarije, zei Mindszenty: „Ik hoop, dat zij zich zo spoedig mo gelijk zullen terugtrekken, want het Hongaarse volk wil zelf zyn lot be palen. Heeft de Söw jet-regering er wel eens aan gedacht, dat zij veel meer door het Hongaarse volk zal worden geacht, wanneer zij niet poogt dit te onderdrukken?" De kardinaal wees erop, dat „iedereen weet, dat onze strijd geen revolutie, doch een vrijheidsstrijd was, daar het in 1945 tot stand geko men bewind met geweld van wa penen werd gevestigd". CEDERT ZONDAG is de wereld van aanschijn veranderd. Moskou heeft het masker afgeworpen, dat het sinds enige tijd had opgezet, het glimlachende Kroestsjef-Boelganin- masker, en zijn ware gelaat wederom getoond. Het Hongaarse volk, dat een week lang de illusie van vrijheid had gekoesterd, ligt geknecht, op de knieën gedwongen door een over macht van Russische pantserwagens en bommenwerpers. Maar het gelaat van de vrije 0 wereld is daardoor eveneens veranderd. Was er tot nu toe nog een half-ongelovig maar toch verwachtingsvol lachje op te zien, gewekt door de schone schijn van een vredelievend Rusland thans is het verstrakt tot een vastberaden af wijzing van zoveel onmenselijkheid. De verraderlijkheid van het rode regiem is in Hongarije wel ten dui delijkste aan de dag getreden. Ter wijl het veinsde met de Hongaren te willen onderhandelen over terugtrek king der Russische troepen, stroom den aan alle kanten reeds de pantser wagens toe, die de Hongaarse hoofd stad moesten bezetten en elke tegen stand met geweld moesten onder drukken. En alsof er niets bijzonders aan de hand is geweest, zegt radio- Moskou met een stalen gezicht, dat de „orde hersteld" is en wel op ver zoek van de wettige regering-Kadar, die n.b. pas is opgericht toen de Rus sen gearriveerd waren. Het Hongaarse volk heeft de hoge prijs voor de vrijheid betaald, maar de vrijheid niet gekregen, ofschoon het getoond had, die vrijheid waard te zijn. De wereld is woedend en veront waardigd, maar staat machteloos. Moet zij een derde wereldoorlog ris keren, met de zekerheid van het verlies van miljoenen mensenlevens? Zolang er geen internationaal politie, leger is, dat krachtig genoeg is om alle gebeurlijkheden van dien aard te onderdrukken, kunnen wij niet anders doen dan onze verontwaar diging daar tegenover stellen; onze verontwaardiging en ons gebed. De UNO zal nu waarnemers zen den, maar niemand verwacht, dat zij zullen worden toegelaten. En wat dan? De zondag van de vierde november zal met zwarte kool genoteerd wor den in. de wereldgeschiedenis. Dit blad bestaat uit 10 pagina's HOE wordt het weer? S (Geldig van maandagavond tot dinsdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). IETS KOUDERE NACHT S Half- tot zwaarbewolkt met op de meeste plaatsen enige re- gen. Matige tot krachtige, tij- delijk echter zwakke tot matige t wind, in hoofdzaak tussen west l S en noordwest. Vannacht in het j binnenland iets kouder, morgen overdag ongeveer dezelfde tem- peraturen als vandaag. Hoogwaterstanden 6 Nov. v.m. 5.20; n.m. 5.40. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: weer temp. STOCKHOLM geheel bew. 4 C. OSLO onbew. 3 KOPENHAGEN regen 7 ABERDEEN zwaar bew. 7 DUBLIN zwaar bew. 6 LONDEN geheel bew. 8 AMSTERDAM regenbui 9 BRUSSEL geheel bew. 7 PARIJS geheel bew. 7 BORDEAUX nevel 8 GRENOBLE zwaar bew. 3 NICE onbew. 7 BERLIJN geheel bew 7 FRANKFORT geheel bew. 7 MüNCHEN geheel bew. 4 ZüRICH geheel bew. 5 GENèVE nevel 3 LOCARNO licht bew. —2 WENEN geheel bew. 5 INNSBRUCK s'^euw 1 ROME onbew. 3 Korreltje Het lijden van deze tijd is van geen gewicht in vergelijking met de ko mende eeuwigheid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 1