B.B.C.-televisie de gast van
Leids museum van Volkenkunde
ROZENKRANSGEBED OP DE BURCHT
Kapittel voor het bisdom
Rotterdam benoemd
Hongarije heeft dringend behoefte
aan materiële hulp-verlening
Nederlandse studenten houden n
„vijf-daagse" voor Hongarije
Maandag a s. half ton
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1956
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 3
Gistermiddag óm 3 uur gaven bijna
tweeduizend Katholieken uit Leiden
aan de oproep gehoor, om het Rozen
kransgebed te komen bidden op „Den
Burcht". Kapelaan Lemmers, kort ge
leden benoemd in de kerk aan de
Herensingel, bad voor. Tevoren hield
hij een kleine predikatie, waarin hij
begon met de aanwezigen te danken
voor hun grote opkomst. Hij herin
nerde aan wat Jezus gezegd heeft:
„Laat de kinderen tot Mij komen".
Wij moeten, aldus kapelaan Lem
mers, weer worden als een kind, ver-
Resultaten van het
Fotu-onderzoek
Weinig actieve long-t.b.c.
Uit het jaarverslag 1955 van de
Fotu („Fonds tot opsporing van tu
berculose Leiden"), dat 2heden is
verschenen, blijkt dat het aantal ge
vallen van actieve longtuberculose
verheugend laag is (14 gevallen op
53000 onderzochte personen). Daar
naast zijn 282 inactieve processen ge
constateerd, waaruit men kan aflei
den, dat waakzaamheid geboden
blijft.
Van deze als inactief geboekte ge
vallen komt zeker een aantal toch
weer tot duidelijke activiteitsver
schijnselen. Nu deze mensen op het
consultatiebureau bekend zijn, be
staat de mogelijkheid, dat bij perio
dieke controle deze activiteit in een
allereerste stadium ontdekt wordt,
waardoor begrijpelijkerwijs groot on
heil voorkomen kan worden.
Een cijfer van 106 andere afwij
kingen is uit een oogpunt van alge
mene gezondheidszorg zeker niet
minder belangrijk. Ook darabij zijn
een aantal ziekten ontdekt in een
stadium, dat nog geen klachten aan
leiding hadden gegeven tot- medisch
onderzoek.
Voor de diverse plaatsen luidt het
resultaat van het onderzoek:
act. inact. andere
onder- long long afw.
zocht tbc tbc
Lisse 9856 2 75 17
Sassenheim 6640 1 28 19
Warmond 2596 7 3
Oegstgeest 6894 3 32 7
Leiderdorp 3176 17 5
Zoeterwoude 3881 42 11
Hazerswoude 4121 1 14 12
Wouforugge-
Hoogmade 1864 1 5 3
Koudekerk 1291 9 4
Rijns.woude 491 1 4
Hillegom 10991 4 47 21
Leimuiden 1300 2 5
trouwend op de kracht van zijn va
der; op die manier kunnen wij de
hoogmoed en het materialisme laten
varen, die beide God uit ons oog doen
verliezen. In deze bange uren, waar
in velen strijden om Christus' kruis
te laten zegevieren, kunnen wij de
slachtoffers helpen door onze geeste
lijke steun, het gebed. En zoals Ma
ria eens aan het Kruis stond van
haar Zoon, zo staan ook nu weer vele
moeders rond het kruisbeeld, dat
misschien binnenkort de laatste rust
plaats van hun zoon zal aanduiden.
Tot slot spoorde kapelaan Lemmers
allen aan tot een groot geloof, en te
vertrouwen op God, en op God al
leen.
Het hierna gezamenlijk gezongen
Credo klonk als een massale geloofs
belijdenis van oprechte kinderen in
een rond voorportaal van de hemel,
die even eindeloos is als het uitzicht
boven „Den Burcht".
Hierna bad men het Rozenhoedje.
Vooraf bazuingeschal, dan de stem
Een machtig stemmengeluid van bid
dende mensen klonk over de tinnen
van het eeuwenoude bouwwerk heen,
en kon ongehinderd de Hemel berei
ken.
Margriethet frisse blad van déze tijd, telt reeds jarenlang het grootste aantal lezeressen.
Géén wonder: ieder jaar voegen de jongeren zich erbij want... Margrietis véél gezelliger!
(Advertentie).
van de kapelaan. De intenties, gezegd
door oubaas Van Hameren van de
St. Jozefgroep, waren als volgt:
1. De slachtoffers van de opstand in
Hongarije;
2. De slachtoffers onder de Oosterse
volkeren;
3. Het behoud van de wereldvrede;
4. Liefde en eenheid onder de vol
keren;
5. Opdat Christus de Koning mag
zijn over de mensen.
Ter afsluiting van deze grootse ge
bedsmanifestatie zong men twee lie
deren, nl. „Paree Domine" en „Chris
tus vincit", d.i. „Spaar, Heer Uw
volk" en „Christus overwint", een
muzikale onderstreping van wat men
zojuist gebeden had.
DEKEN HARING VAN LEIDEN KANUNNIK
De H. Vader heeft in twee afzon
derlijke apostolische brieven, geda
teerd op 15 augustus 1956, zowel voor
het bisdom Groningen als het bisdom
i Rotterdam, een kathedraal kapittel
I opgericht. In beide apostolische brie
ven wordt de uitvoering opgedragen
aan de internuntius. Op 1 november
11956 heeft de uitvoering plaats gehad
en is dus de canonieke oprichting van
een kathedraal kapittel in het bisdom
Groningen en het Bisdom Rotterdam
een feit geworden.
Bisdom Rotterdam.
De bisschop van Rotterdam, Mgr.
M. A. Jansen, heeft met ingang van
1 november 1956 de volgende gees
telijken. benoemd tot kanunnik van
het door de H. Stoel op dezelfde da
tum opgerichte kathedrale kapittel
van het bisdom Rotterdam:
Mgr. A. C. Schaaper, vicaris-ge
neraal van de bisschop van Rotter
dam;
Mgr. J. H. Niekel, (tevens kanun
nik theogaal), deken van Rotterdam;
Mgr. W. A. E. Bokeldh, deken van
Den Haag.
W. P. M. Haring (tevens kanun
nik penitencier), deken van Leidon;
R. J. Reijnen, deken van Schiedam;
J. A. Ruhe, pastoor van de H. Ge-
rardus Majella te Den Haag;
N. Ph. J. van Ruijven, regent van
het op te richten klein-seminarie;
H. C. M. Dijsselbloem, pastoor van
de H. Barbara te Rotterdam;
B. G. Henning pastoor van de H.
Hart parochie te Zwyndrecht.
Bisdom Groningen.
De bisschop van Groningen, Mgr.
P. A. Nierman, heeft met ingang van
1 november 1956, de volgende gees
telijken benoemd tot kanunnik
van het door de H. Stoel op dezelfde
datum opgerichte kathedrale kapittel
van het bisdom Groningen.
Mgr. G. G. P. van Dijk, vicaris-ge
neraal, deken en pastoor te Gronin
gen; J. van Galkom, deken en pas
toor te Sneek; P. J. Veltman, deken
en pastoor te Weiteveen (Dr.); Mgr.
Th. R. Holtmann, deken en pastoor te
Leeuwarden; Mgr. J. Scholtens, de
ken en pastoor te Wolvega; J. H.
Koelman (tevens kanunnik peniten
cier) plebaan te Groningen; F. J. B,
Koopmans, pastoor te Kraggenburg
(N.O.P.); C. J. Vredendaal, pastoor
te Assen; en drs H. J. Meekes (tevens
kanunnik theologaal), pastoor te
Wijtgaard (Fr.).
Telefonisch contact met kard. Mindszenty
Pauselijke groet
Paus Pius XII heeft woensdag een
boodschap gezonden aan kardinaal
Mindszenty, waarin hij deze geluk
wenst met zijn bevrijding. De gehele
katholieke wereld is verheugd over
uw bevrijding en leeft op dit ogen
blik geestelijk met uw vaderland mee,
so verklaarde de Paus.
De Paus sprak de hoop uit, dat de
vrijlating van de kardinaal een geluk
kig voorteken zal zijn voor het Hon
gaarse volk en dat het katholieke
leven na zovele gevaarlijke vergissin
gen en bloedvergieten opnieuw zal
kunnen bloeien.
Volgens personen, die kardinaal
Mindszenty gesproken hebben, is
diens lichamelijke en geestelijke ge
zondheidstoestand opmerkelijk goed.
De kardinaal ontplooit een grote acti
viteit.
Officieren van de Hongaarse natio
nalisten hebben de wacht bij zijn pa
leis betrokken, waar een Hongaarse
gevechtswagen staat opgesteld.
De kardinaal heeft een oproep
tot de bisschoppen van de gehele
wereld gericht de gelovigen te ver
zoeken om steun voor de Hongaarse
charitasvereniging, die onder het be
schermheerschap van de kardinaal
is heropgericht.
Telefoongesprek.
Het K.N.P. in Den Haag slaagde
er gisteren in, in telefonisch contact te
komen met de bevrijde kardinaal.
Het telefoongesprek laten wy hier
volgen:
„Hier kardinaal Mindzenty". Een
lichte, bijna opgewekte stem.
„Geloofd zij Jezus Christus, hier
is het Katholiek Nederlands Persbu
reau.
Wij wensen u geluk met uw bevrij
ding, waarover ook de katholieke
van Nederland zich zo verheugen.
Mogen wij u enkele vragen stellen."
„Ga uw gang. Ik ben vrij. Vanmor
gen heb ik mijn werk hervat."
„God zij dank. Zal nu spoedig de
bisschopsconferentie weer op de nor
male wijze voortgang vinden?"
„Tot nu toe zijn zij altijd doorge
gaan. Maar nu het hoofd er weer is,
zal dat naturulijk weer onder leiding
van het hoofd gebeuren."
Nog veel verwarring.
„Mogen wij u iets vragen over uw
moeder, van wie wij weten, dat zij
zozeer tot troost geweest is tijdens
uw gevangenschap. Hebt u al contact
met haar kunnen opnemen, en hoe is
zij onder het blijde bericht van uw
vrijlating?"
„Er zijn nog moeilijkheden'bij onj
met het telegraferen. Dus moet ik
wachten tot ik iemand naar haar toe
kan sturen, of dat de posterijen weer
telegrammen bestellen".
„Hebt uw uw moeder de laatste
tijd van uw gevangenschap nog wel
gezien?"
„De laatste tijd bezocht zij mij eens
per drie maanden in de gevangenis.
Dat was in overeenstemming met de
wettelijke voorschriften."
„Wij weten, dat de H. Vader zich
bijzonder voor uw lot interesseerde
en dagelijks voor u bad. Hebt u met
Hem al contact kunnen opnemen?"
„Ja, ziet u. De situatie is eigenlijk
precies dezelfds als met mijn moe
der. Het telegramverkeer is nog in de
war. Ik bedoel niet dat dit mij Der-
soonlijk alleen treft, het is in het al
gemeen een gevolg van de gevechten,
die er geleverd zijn."
„Verwacht Uwe Eminentie nu, dat
ook alle priesters en zusters, die ge
vangen zijn vrijgelaten zullen wor
den?"
„Met de regering heb ik nog niet
onderhandeld."
Boodschap vor Nederland.
„Wij danken u zeer voor dit per
soonlijk contact. We brengen u de in
nigste groeten van katholiek Neder
land over en volgen met liefde en
gebeden uw verdere werkzaa- ihe-
den."
„Ik dank u zeer daarvoor. En ik
zou u nog graag een boodschap wil
len geven. Met liefde begroet ik de
voorbeeldige katholieken van Ne:1'.-
land. Ik waardeer ten zeerste de
schoonheid en waardigheid v hun
gezinsleven. Ik zou u bovendien wil
len vragen mij en mijn werk i:r de
toekomst met uw gebed te blijven
steunen. Ik dank u ook voor de ma
teriële hulp in de grote nood der Hon
garen."
'„Ja, Eminentie, hulp van allerlei
soort is al naar u onderweg."
„Ja, dat heb ik vernomen, ilk dam
u daarvoor zeer. Wij wachten ep
dringend op."
„Kijk uit voor T.V.
het is dodelijk!"
„Attention please!" Vier maal
klonk het gisteravond door de hal
van het Volkenkundig museum aan
de Steenstraat te Leiden.
Vier maal drukte de spelleider
nerveus de koptelefoon op zijn oren.
En vier maal begon de man, die
aan het team zijn vragen zou stel
len, mister Daniël, onverstoorbaar
met zijn „Welcome in Holland" tot
zijn B.B.C.-televisie-kijkers in En
geland.
In televisie-kringen doet de
spreuk de ronde „Beware of tele
vision, it kills you": „Kijk uit voor
televisie, het is dodelijk". Gister
avond hebben wij in de zenuwach
tige voorbereidingen voor de uit
zending. van een spelletje van een
half uur kunnen ervaren hoe waar
deze woorden zijn.
Om te beginnen heeft de televisie-
groep, die speciaal uit Londen naar
Leiden was overgekomen van 2 tot 8
uur 's middags allerlei voorwerpen
getest, zowel uit het museum van
Oudheden aan het Rapenburg als uit
het museum van Volkenkunde, om
te zien van hoeveel waarde zij voor
de uitzending waren. Het was n.l. de
bedoeling dat drie geleerden, door
kneed in ethnologie en oudheidkun
de zouden raden waar de voorwer
pen uit deze twee Leidse musea van
daan waren gekomen.
Dr. W. D. van Wijngaarden en dr.
P. H. Pott, resp. directeur van Oud
heden en Volkenkunde, zijn enige
uren achter elkaar proefkonijn voor
het programma geweest. Zij waren
het centrum van de zoekende lenzen
van de drie camera's, die feilloos de
beelden op het televisiescherm re
gistreerden. Buiten het museum stond
de televisiewagen van de N.T.S., die
door de B.B.C. werd gebruikt. De
producer van dit programma, Nancy
Thomas, een bewegelijk vrouwtje,
dat snel haar bevelen ratelt en on
ophoudelijk in het draaiboek aante
keningen van scènes maakt, zat in
deze wagen achter de „monitor", het
apparaat dat de beelden, die de drie
camera's produceren tegelijk laat
zien.
Om elf uur staan de zenuwen
van de medewerkers op scherp,
maar uit Londen komt het bericht,
dat de uitzending „animal, mineral,
vegetable", uitgesteld moet worden
in verband met een uitzending over
de strijd rond het Suez-kanaal.
Bij de foto: Camera-man houdt het
team in de lens. De uitzending werd
via Lopik met een gerichte straal
naar Londen gezonden. De Neder
landse televisie-kijkers konden het
programma niet zien.
(Foto: De Leidse Courant)
Om tien over elf begint de com
mentator voor de tweede maal met
een opgewerkt: „good evening".
De doos van Pandora, waaruit de
voorwerpen worden opgediept en die
bij de aanvang van het programma
het eerst in de lenzen komt, draait
weer, wederom neemt een lieftallige
televisie-juffrouw, die met het
oog op het lawaai op blote voeten
loopt, één van de kostbare voorwer
pen van het museum uit de doos.
Weer wordt het programma onder
broken.
In de lucht.
Maar dan is het programma in de
ether. Prof. dr. Bushnell van de uni
versiteit van Cambridge, de Neder
landse lectrix uit Groningen, mevr.
van Griffen-Duyvis en Philip Cor-
der, secretaris van de oudheidkundi
ge verenigingen, krijgen nu verschil
lende museum-voorwerpen in han
den waarvan zij met meer of min
der succes de afkomst raden. Vooral
Philip Corder druk reagerend op
de vragen, die de man achter de mi
crofoon hem stelt, weet dikwijls het
vereiste aantal punten door goede
antwoorden voor het team te scoren.
We zagen o.m. een Romaanse vaas,
een bewerkte buffelhoorn uit Suma
tra, die één van de teamleden aan
zag voor een houten Noormannen-
schip, en een Balinese Itrishouder.
Eerst om kwart voor twaalf besloot
de commentator het programma. Nog
géén kwartier daarna, waren came
ra's lampen en andere apparaten in
gepakt en voor vertrek gereed.
Mrs. Thomas vertelde ons na af
loop, dat het programma uitstekend
geslaagd was, dank zij de medewer
king van de Ned. Televisiestichting
en de staf van de Leidse musea. Zij
komt zeker nog eens terug naar Lei
den met haar programma, want „er
staan hier van die verrukkelijke
voorwerpen in de musea".
Gistermiddag te vier uur vulde
burgemeester jhr. mr. F. H. van Kin
schot in zijn kamer op het Leidse
stadhuis een cheque in van het Ne
derlandse Roode Kruis, hem door een
Leidse student aangeboden, en gaf
hij zijn sympathie te kennen met de
actie, die de Nederlandse Studenten
Raad woensdagavond in geheel Ne
derland begonnen is.
De Nederlandse Studenten Raad
besloot woensdagavond 8.000 coupon
boekjes met ieder 10 cheques onder
alle studenten van de Nederlandse
universiteiten te verspreiden. Het
ligt in de bedoeling, dat binnen vijf
dagen vóór maandag a.s. alle
cheques geplaatst worden, waarna
men verwacht een bedrag van
50.000.aan het Ned. Roode Kruis
voor hulpverlening aan Hongarije te
kunnen afdragen.
Teneinde landelijke collecten
o.m. voor de blinden niet te door
kruisen, heeft men besloten de actie
tot universitaire kringen te beperken
met dien verstande dat deze „kring"
zeer ruim genomen wordt.
Persoonlijk contact.
Naast deze „vijfdaagse" heeft de
Nederlandse Studenten Raad een
commissie benoemd, die een ontmoe
ting tussen Nederlandse en Hongaar
se studenten voorbereidt, welke
waarschijnlijk op korte termijn in
Wenen zal plaatsvinden.
Tijdens deze ontmoeting hoopt men
de behoeften op de Hongaarse uni
versiteiten te leren kennen aan stu
diemateriaal, dat tijdens het totali
taire bewind van de Hongaarse hoge
scholen geweerd werd. Een volgende
actie om in deze behoeften te voor
zien zal daarna hoogstwaarschijnlijk
ter hand genomen worden.
De/ vijf-daagse actie is in alle Ne
derlandse universiteitssteden met
grote geestdrift ontvangen en men
koestert gegronde verwachtingen, dat
alle cheques vóór maandag a.s. ge
plaatst zullen worden.
