'n Dramatische wending in Hongarije
Russische tanks rukken in groten getale op naar Boedapest
Sombere Allerzielen
voor de Hongaren
Nagy zegt het verdrag van Warschau op
verklaart Hongarije neutraal
TUSSENKOMST VAN VER. NATIES GEVRAAGD
en
Er wordt weer geschoten
in straten van Boedapest
Hongaren vachten
tegen Russen
S)e ReidóctBouftcunt
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1956
48ste JAARGANG
No. 13947
Directeur: CM.» HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX:PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w. f2.35 p. mnd„ 17e- p. kwart. Franco p.p. f7.40 - Advertenties: 17 et. p. mm Telefoontjes 1.50
De Hongaren hebben enige dagen in een vrijheidsroes ge
leefd, doch gisteravond zijn hun illusies wreed verstoord door
een even onverwachte als fatale wending in de loop der ge
beurtenissen. De Russen blijken n.l. niet van plan om Hongarije
te ontruimen, integendeel: eindeloze kolonnes Russische tanks,
kanonnen en vrachtauto's rollen het land binnen. De uit Boe
dapest weggetrokken Sovjettroepen legden een ijzeren ring op
1 5 tot 25 km afstand rond de stad. Het vliegveld van de hoofd
stad werd opnieuw door de Sovjets bezet. Twee Hongaarse
vliegtuigen, die uit Wenen terugkwamen met Rode Kruis-goe-
deren, werden boven Boedapest beschoten en moesten terug
keren.
In een bericht uit Boedapest wordt gezegd, dat in de straten
van Boedapest weer hevig geschoten wordt. Er worden barri
caden opgeworpen.
Volgens een te Belgrado ontvangen bericht uit Boedapest
is de Hongaarse hoofdstad donderdagavond door Russische
vliegtuigen beschoten. Nadere bijzonderheden zijn nog niet
bekend.
In hetzelfde bericht wordt gezegd, dat Russische en Hon
gaarse troepen ergens in het land slaags zijn. De juiste plaats
wordt niet genoemd.
PROTESTEN
VAN NAGY
Kardinaal Mindszenty, de Hongaarse
primaat, is in de nacht van dinsdag
op woensdag door leden van de ver
zetsbeweging bevrijd uit een gevan
genis. Op de foto ziet men de Hon
gaarse primaat en enkele verzetsstrij
ders tijdens de aankomst bij het pa
leis van de kardinaal in Boedapest.
Premier Nagy van Hongarije heeft
donderdag bij de Sowjet-ambassa-
deur in Boedapest geprotesteerd te
gen het blijven binnentrekken van
Sowjet-tanks in Hongarije. Hij deel
de de ambassadeur, volgens radio-
Boedapest, mee, dat hij onmiddellijk
ingaande het verdrag van Warschau
opzegde en Hongarije tot een neu
trale staat verklaarde.
Nagy deelde de Russische ambas
sadeur ook mee, dat hij de V.N. om
bescherming van de Hongaarse neu
traliteit zou vragen. Ook zou hij de
grote mogendheden om hulp verzoe
ken, aldus radio-Boedapest.
De Italiaanse afgevaardigde, Leo
nardo Vitetti, heeft vrijdag onmid
dellijk na de aanvaarding van de
Amerikaanse resolutie verzocht, dat
op de buitengewone zitting van de
Algemene Vergadering der Verenig
de Naties de Hongaarse kwestie zal
worden besproken.
Hij wenste, dat de Algemene Ver
gadering maatregelen zou nemen in
antwoord op de brief van de Hon
gaarse premier, Imre Nagy, die de
V.N. heeft verzocht de neutraliteit
van Hongarije te verdedigen.
Uit gezaghebbende bron in Londen
is vernomen, dat Engeland het Hon
gaarse beroep op de Ver. Naties zal
steunen.
Het nieuws over de Russische troe
penbewegingen in Hongarije heeft
grote onrust in officiële Londense
kringen verwekt.
ALLERHEILIGENVIERING.
Deze dramatische terugkeer van
de Russen is des te tragischer nu de
berichten Boedapest bereikten op een
dag, dat voor het eerst het uitgaans
verbod in de stad was opgeheven.
Men voelde zich weer veilig en Al
lerheiligen werd in Hongarije weer
als een grote feestdag gevierd. Tij
dens het communistische regiem
werd deze dag genegeerd.
In Boedapest waren gisteren veel
nieuwsgierigen op de been, die de
plaatsen bezochten, waar in de afge
lopen dagen gevochten is. Brand
weerlieden waren gisteren bezig met
't opruimen van de resten van grote
stapels Russische boeken, die op
straat verbrand zijn. Overal in de
stad liggen nog lijken op straat.
Duizenden nieuwsgierigen trokken
ook naar het hoofdbureau van de
communistische partij, waar de na
tionalisten op zoek zijn naar een on
dergrondse tunnel, waarin 200 poli
tieke gevangenen verborgen zouden
zijn. Volgens andere geruchten zou
den in die tunnel leden van de gehate
veiligheidspolitie zich schuil houden.
Alle levensmiddelenwinkels in de
stad waren donderdag open. De al
gemene staking duurde echter nog
voort.
ESTERHAZY VRIJGELATEN.
Uit gewoonlijk goedingelichte bron
vernomen, dat de voormalige
communistische leiders Geroe (partij
secretaris), Hegeddes (premier) en
Piros (minister van binnenlandse za
ken) naar Moskou zijn gevlucht.
Volgens het Oostenrijkse commu
nistische blad „Volksstimme" is
prins Paul Esterhazy, een vooraan
staand Hongaarse edelman en voor
malig grootgrondbezitter, vrijgelaten
uit de gevangenis en weer terug in
Boedapest.
Hij werd in 1949 tot 15 jaar gevan
genisstraf veroordeeld .wegens „ver
raad en zwarte handel". Hij stond te
recht tezamen met kardinaal Minds
zenty.
Kardinaal Mindszenty zal heden te
20.00 uur Nederlandse tijd voor radio-
Boedapest spreken.
Volgens vandaag in Wenen ont
vangen berichten zou het Sovjet-
Russische leger in Hongarije een
aanval op grote schaal tegen de op
standelingen inzetten. Deze aanval
schijnt op Boedapest gericht te zijn.
Uit Roemenië en de Sovjet-Unie zou
den Sovjet-Russische eenheden, w.o.
sterke pantserstrijdkrachten, Hon
garije binnenstromen. Ook bij de
Tsjecho-Slowaaks-Hongaarse grens
zouden zich sterke pantsereenheden
bevinden. Sovjet-strijdkrachten zou
den aanvallen doen op de steden
Miskolc, Tokay, Szolnok en De
brecen.
Radio-Boedapest zou donderdag
algehele mobilisatie van het Hon
gaarse leger gelast hebben en de mi
litaire revolutionaire raden zouden
bevel hebben gegeven tot verduiste
ringsmaatregelen.
Sovjet-luchtmachteenheden zouden
bombardementen hebben uitgevoerd
op sterkten van de opstandelingen.
In Oost-Hongarije zouden bloedige
gevechten geleverd worden.
Onder andere zouden twee Sovjet-
Russische pantserdivisies van het
zuiden uit tegen Boedapest optrek
ken. De strijdkrachten der opstande
lingen zouden over het equivalent
van ongeveer een pantserdivisie in
de hoofdstad beschikken.
Sovjet-Russische luchtlandingstroe
pen zouden op een niet nader aan
geduid vliegveld geland zijn.
Volgens sommige berichten zijn
alle Hongaarse vliegvelden in handen
der Sovjets. In andere berichten
wordt alleen van bombardementen
op in handen der Hongaren zijnde
vliegvelden gesproken.
Peking prijst
de Hongaren
In verband met de dramatische be
richten uit Hongarije is het wel bij
zonder eigenaardig, dat communis
tisch China gisteravond Hongarije en
Polen geprezen heeft omdat zij zich
hebben losgemaakt van de overheer
sing van Moskou. Tegelijkertijd drong
het bij de leiders van beide landen
erop aan, elke poging, die erop is
gericht de communistische staat om
ver te werpen, de kop in te krukken
In een speciale regeringsuitzen
ding van radio-Peking, waarin dit
werd gezegd, werd ook Rusland ge
prezen, omdat het gisteren had laten
weten, van nu af aan met de Oost-
Europese landen verder te gaan op
basis van gelijkheid. „Het heeft zijn
fouten hersteld", zei de spreker, „Chi
na heeft altijd al gezegd, dat de be
trekkingen tussen de communistische
landen op basis van gelijkheid moe
ten worden onderhouden".
„De regering van de volksrepubliek
China", aldus de uitzending „heeft
geconstateerd, dat de volkeren van
Polen en Hongarije de eis hebben
laten horen, dat democratie en gelijk
heid verstrekt moeten worden en dat
het welzijn van het volk moet wor
den verhoogd. Deze eisen zijn vol-
komen juist".
bg SITUATIE"1KTRÖNGWJË
WAPENS OF MEDICAMENTEN?
De Russen zeggen, aldus de cor
respondent van het Oostenrijkse
persbureau, dat de buitenlandse
vliegtuigen geen hulp voor de be
volking brengen, maar wapens. Van
daar de bezetting van de vliegtuigen
in Hongarije.
Ook onrust in
Roemenië
Volgens reizigers uit Roemenië, die
woensdag in Wenen zijn aangekomen,
hebben zich enkele dagen geleden
te Cloej incidenten voorgedaan, toen
studenten betoogden voor afschaffing
van de Marxistisch-Leninistische
cursussen en vervanging van het
Russisch door Frans. Er werden ar
restaties verricht.
Ook in de Roemeense hoofdstad
Boekarest werden mensen aangehou
den.
Ook in Oost-Duitsland begint het
te rommelen.
Het Engels of Frans zal op een
aantal Oost-Duitse middelbare scho
len het Russisch als eerste onderwe
zen vreemde taal vervangen, aldus
heeft de Oost-Duitse minister van on
derwijs, Fritz Lange, donderdag mee
gedeeld.
vroeg met herstel
VLIEGVELDEN OMSINGELD.
De Sowjet-ambassade in Boedapest
maakte donderdagavond bekend, dat
de Hongaarse vliegvelden door Rus
sische troepen omsingeld zijn met het
oog op de evacuatie van gewonden
en gezinnen van Russische militai
ren. Een ander doel had de omsinge
ling niet.
Volgens radio-Boedapest zou de
Hongaarse luchtmacht na deze ver
klaring bevel gekregen hebben, niet
op de Russische troepen te schieten.
Radio-Wenen verklaarde donder
dagavond, dat Sowjet-tankeenheden
donderdagmiddag alle strategische
punten in Hongarije bezet hebben.
Van ochtend zijn sterke Russische
eenheden uit de Oekraine en Roeme
nië in Hongarije binnengekomen. Zij
bestaan voornamelijk uit tanks, artil
lerie en infanterie.
De correspondent van het blad
„Politika" was juist op het bureau
van premier Nagy, toen deze uit een
plaats in Oost-Hongarije telefonisch
bericht kreeg, dat de wegen daar
wemelden van Russische soldaten.
Deze berichten hebben volgens de
correspondent van „Politika" grote
verontwaardiging in Hongarije
wekt, temeer daar de Russen beloofd
hadden geen nieuwe troepen te zul
len sturen.
Het Oostenrijkse persbureau meldt
voorts, dat bij Papa eenheden van
het Hongaarse leger zijn aangevallen
door Russische vliegtuigen.
Radio-Praag zei gisteren, aldus de Na hun strijd voor de vrijheid begonnen de inwoners van Boedapest onmiddellijk aan het herstel van hun
correspondent, dat een herstel van rwaar-getroffen stad. Deze foto werd echter gemaakt voordat Russische tanks wederom de Hongaarse grenzen
het oude regime in Hongarije niet I schonden om een zwaar beproefd volk een nieuwe slag toe te brengen. Zal Boedapest de kracht hebben om
kon worden toegestaan. deze nieuwe terreur te weerstaan?
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
LAGERE TEMPERATUREN.
Enkele verspreide opklaringen,
maar ook hier en daar wat regen X
en op vele plaatsen mist. Zwakke 5
tot matige wind uit oostelijke
richting, maar in Zeeland aan- X
vankelijk nog krachtige-noordoos
telijke wind. Lagere temperatu-
X ren.
Hoogwaterstanden
3 Nov. v.m. 3.25; n.m. 3.45.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
onbew.
—4 C.
OSLO
motregen
3
KOPENHAGEN
licht bew.
3
ABERDEEN
motregen
7
DUBLIN
zwaar bew.
6
LONDEN
motregen
8
AMSTERDAM
motregen
9
BRUSSEL
motregen
8
PARIJS
motregen
6
BORDEAUX
geheel bew.
3
GRENOBLE
geheel bew.
3
NICE
zwaar bew.
9
BERLIJN
regen
2
FRANKFORT
geheel bew.
0
MüNCHEN
nevel
1
ZüRICH
nevel
2
GENèVE
nevel
2
LOCARNO
regen
5
WENEN
motregen
1
MALLORCA
licht bew.
6
Kouder
Tussen Ierland en IJsland ligt het
centrum van een krachtig hogedruk-
gebied, dat zich geleidelijk verder van
Eurapa verwijdert. Aan de flank
hiervan staan noordelijke winden.
Deze zijn in het afgelopen etmaal
ons land binnengedrongen en heb
ben vochtige lucht, die langs 'n grote
omweg afkomstig is van de warme
gedeelten van de Atlantische Oceaan,
aangebracht. Deze lucht heeft een on
geveer normale temperatuur voor de
tijd van het jaar gebracht. Ze wordt
van koude lucht, afkomstig van de
noordelijke delen van de Oceaan en
de Noordelijke IJszee, gescheiden
door een koufront, dat vrijdagochtend
over Denemarken en Noorwegen liep.
Dit koufront zal ons gaan passeren,
waarna de temperatuur zal dalen en
de regenkansen iets afnemen.
Korreltje
Zonder inspanning komt men niet
ver.