Vrjje wereld steunt vrijheidsstrijd der
Hongaren met gebed en medicijnen
DE PAUS VRAAGT
VERBAND en VERSTERKEND
VOEDSEL DRINGEND NODIG
gebedskruistocht voor O* Europa
kwatta
t/ast KWATTA
kwatta repen voor
DE VEILIGHEIDSRAAD
plaatst Hongarije op agenda
HONGARIJE WEET NOG
NIET WAARHEEN
MAANDAG 29 OKTOBER 1956
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 6
GIRO: 34348!
Als onmiddellijk antwoord op de encycliek van Paus Pius XII richt het
Nederlands Episcopaat middels het R.K. Huisvestingscomité zich tot de
Nederlandse katholieken met de dringende oproep om gebed en materiële
steun voor Hongarije. De materiële hulp kan gestort worden op giro 34348
ten name van het Nederlands R.K. Huisvestingscomité ten Den Bosch met
vermelding „Hongarije"
Giften in natura kunnen worden bezorgd op het adres van het comité,
Hekellaan 6 te Den Bosch. De Bisschop van Den Bosch, mgr. W. Mutsaerts,
heeft inmiddels reeds een bedrag van 1000.— overgemaakt.
Welk een diepe indruk de gebeurtenissen in Hongarije ook in Nederland
hebben gemaakt, bewijzen de reacties van talloze luisteraars op een bijzon
dere uitzending van de K.R.O. In plaats van de gebruikelijke Zonnewijzer
bracht de K.R.O. zondagmiddag een door pater Brockbernd geleide herden
king, waarin dè noodklok over Hongarije werd geluid. Onmiddellijk na de
uitzending ontving de KJl.O. van talloze luisteraars telefonische en telegra
fische betuigingen van sympathie en instemming.
De stichting „Hulpactie voor Hon
garije" te Amsterdam heeft naar alle
aalmoezeniers der Hongaren in Oos
tenrijk een telegram verzonden, waar
in zij alle hulp aanbiedt vooral voor
nieuwe vluchtelingen.
In de nacht van zaterdag op zon
dag knielde pater Werenfried van
Straaten, leider van Oostpriester-
hulp, vergezeld van Duitse, Fran
se, Belgische en Hongaarse leden
van zijn bouworde, neer op de
Avenue Winston Churchill te Brus
sel voor het gebouw van het Hon
gaarse gezantschap. Argwanend
gadegeslagen door Brusselse poli-
tie-agenten baden zij daar de ro
zenkrans voor de Hongaarse vrij
heidsstrijders. Hetzelfde deden zij
voor het gezantschap van Bulga
rije en het consulaat-generaal van
Polen te Brussel.
Het drama van
Magyarovar
In het kleine Hongaarse stadje
Maqyarovar, ongeveer twintig kilo
meter van de Oostenrijkse grens, is
de opstand een drama geweest. Oog
getuigen van dit drama zijn in Nic-
kelsdorf aangekomen om het te ver
tellen, huilend van woede en met be
vende stem.
Vrijdag is het gebeurd. Mannen,
vrouwen en kinderen van Magyaro
var trokken naar de plaatselijke ka
zernes, de nationale driekleur mee
dragend. Zij gingen verwijdering
eisen van het communistische sym
bool van de kazerne. Een vrouw liep
voorop. Het optreden der soldaten
wekte vertrouwen. Een officier van
de veliligheidspolitie kwam naar bui
ten, de vrouw ging op hem toe en
praatte met hem. De anderen zagen,
hoe zij elkaar daarna kusten. De
vrouw beduidde haar mede-demon
stranten naderbij te komen.Uit de
kazerne kwamen ongeveer twintig
leden van de veiligheidspolitie en op
het ogenblik dat de verbroedering zou"
beginnen, trok de officier een hand
granaat uit zijn gordel en wierp die
tussen de demonstranten. Tegelijker
tijd gaf hij bevel te vuren. Uit twin
tig machinepistolen werden de beto
gers beschoten. Toen enkele minuten
later het kazerneterrein was schoon
geveegd, lagen er vijftig doden en
meer dan tweehonderd gewonden.
Later stierven nog veertig mensen
aan hun verwondingen. Dat was de
balans van de opstand in Magyarovar
90 doden bijna 200 gewonden.
Het kleine hospitaal kon de stroom
gewonden niet aan. Er waren niet
voldoende verbandmiddelen, niet vol
doende medicamenten. Hongaarse
artsen reden naar de grens om in We
nen medische uitrusting te halen. Dat
was 'snachts. De volgende ochtend
was de opstand in Magayrovar een
voldongen feit. Toen zijn de officier
van de veiligheidspolitie en één van
zijn mensen in het openbaar opge
hangen.
In Rome droeg mgr. Gawlina, die
door de H. Stoel is belast met de
zielzorg onder de Polen in balling
schap, een pontificale H. Mis van
Requiem op voor de gevallen vrij
heidsstrijders.
Instrumenten gevraagd.
De hulpactie aan Hongarije heeft
reeds overstelpende vormen aange
nomen. Zondagochtend arriveerden
kort na elkaar op het vliegveld te
Wenen vliegtuigen uit Zweden, Zwit
serland en Nederland met bloedplas-
ma en waardevolle medicamenten.
Met andere zendingen uit bijna alle
West-Euroupese landen en de andere
werelddelen zijn zij onmiddellijk met
vrachtauto's naar de Oostenrijkse
grens vervoerd, waar zij door de ver
zetsstrijders in ontvangst zijn geno
men.
Hierbij hebben Hongaarse artsen
medegedeeld, dat de voorraad bloed-
plasma door de enorme toevoer voor
lopig voldoende is, Dringend beno
digd blijven echter verbandstoffen,
watten, linnen, dekens, medicamen
ten, voornamelijk anti-biotica en sul-
phonamide, Röntgenfilms en chirur
gische instrumenten. Dringend ge
wenst zijn ook hoogwaardige levens
middelen, versterkende middelen voor
de gewonden alsmede citroenen, si
naasappelen en vitamine-tabletten.
„Allerdroevigste
gebeurtenissen"
Op zondag 28 oktober, het feest van
Christus Koning, heeft Z.H. de Paus
een rondschrijven doen uitgaan aan
de bisschoppen en gelovigen van ge
heel de Kerk, waarin hij eeri drin
gende oproep richt tot allen, in het
bijzonder tot de kinderen, opdat in
landen van Oost-Europa een
rechtvaardige orde gevestigd mag
worden. Deze encycliek werd ge
schreven naar aanleiding van de
jongste gebeurtenissen in Hongarije
en zij begint met de woorden: „De
allerdroevigste gebeurtenissen
De Paus zegt daarin, dat het voor
eenieder duidelijk moet zijn, dat de
verstoorde orde der volkeren niet
hersteld kan worden door de macht
der wapenen, die alleen dood zaaien,
noch door de burgers aangedaan ge
weld, dat hun innerlijke gevoelens
niet kan verstikken, noch door valse
theorieën, die de zielen in het ver
derf storten en de rechten van de
Kerk en van het menselijke en chris
telijke geweten schenden, en dat
evenmin door machtoplegging van
buitenaf het verlangen naar recht
matige vrijheid ooit kan worden uit
geroeid.
De Paus herinnert aan het Eucha
ristisch Congres te Boedapest, dat hij
jaren geleden als pauselijk legaat
bijwoonde en waarop de yroomheid
der Hongaren tot uiting kwam.
Wij koesteren daarom het vaste
vertrouwen, dat dit nobele volk in
de zware branding, waarin het zich
thans bevindt, smeekbeden tot God
zal richten, om van Hem de zo vu
rig begeerde op rechtvaardigheid ge
gronde vrede te verkrijgen. En wij
koesteren voorts het hoopvol ver
trouwen, dat alle ware christenen,
waar ter wereld zij zich ook bevin
den, hun gebeden met die van hun
broeders in de verdrukking, die zo
vele bezoekingen en onrechtvaardig
heden moeten verduren, zullen ver
enigen ten bewijze van de gemeen
schappelijke band der naastenliefde,
die allen bindt.
„Wij stellen vooral in de gebeden
van de kleinen vertrouwene die in ze
ker opzicht de engelen van de door
zoveel misdaden en zonden bevlekte
wereld kunnen worden genoemd",
zegt de Paus. Maar laten alle christe
nen tezamen met hen de zo machtige
tussenkomst van de H. Maagd Maria
inroepen, opdat het Hongaarse volk
„Binnenlandse kwestie"
en alle andere volkeren van Oost-
Europa, die van hun godsdienstige
en burgerlijke vrijheden zijn beroofd
op gelukkige en vreedzame wijze een
juiste orde mogen geven aan hun I volk, bij het verdrag van 1947 ver-
openbare leven, waarbij de rechten kregen, onderdrukken". Italië had
van God en van Jezus Christus, de zich later achter dit verzoek ge-
De Veiligheidsraad heeft zondag, on
danks een protest van de Sowjet-
Unie, besloten „de toestand in Hon
garije" op de agenda te plaatsen, zo
als verzocht door de westelijke Grote
Drie.
De Sowjet-afgevaardigde Sobolef
was het er niet mee eens, dat de voor
zitter van de raad, de Fransman
Cornut- Gentille, de raad had bijeen
geroepen zonder „een aantal leden,
waaronder de Sowjet-Unie", te raad
plegen. De omstandigheden rechtvaar
digen zoveel spoed niet, zei hij.
De V.S., Frankrijk en Engeland
hadden om de spoedvergadering ver
zocht met het oog op de „toestand in
Hongarije, geschapen door het optre
den van buitenlandse strijdkrachten
die met geweld de rechten van het
Goddelijke Koning, wiens rijk een
rijk is van waarheid en leven, een
rijk van heiligheid, dat is van gena
de, een rijk van rechtvaardigheid,
liefde en van vrede is, gewaarborgd
zijn.
schaard.
Met negen tegen één stem (de Sow
jet-Unie), bij één onthouding (Zuid-
Slavië) verwierp de raad een verzoek
van de Sowjet-afgevaardigde om het
debat drie of vier dagen uit te stellen,
Toestand
onoverzichtelijk
Volgens een speciale verslaggever
van het A.N.P.- is Hongarije thans een
land, waar de chaos volledig is en
de ontwikkeling van de toestand in
een impasse is komen te verkeren.
Noch de regering in Boedapest, noch
de opstandelingen in de verschillende
delen van het land, hebben meer
enig overzicht van de situatie. De be
richten van radio-Boedapest zelf wor
den in Wenen nauwelijks meer als
betrouwbaar beschouwd. Hoe de toe
stand zich verder zal ontwikkelen,
zal nu, zo meent men, afhangen van
wat Moskou besluit: doorvechten of
niet.
Inderdaad heeft minister-president
Nagy gisteravond via de radio van
Boedapest gesproken over terugtrek
king van de Russische troepen uit
Boedapest en over onderhandelingen
met de Russen over terugtrekking
van hun troepen uit het hele land.
Maar of de troepen inderdaad zullen
v/orden teruggetrokken is nog zeer
twijfelachtig. Hoewel er berichten
zijn, dat de Russen zich inderdaad j
uit Boedapest terug beginnen te trek
ken, staan officiële kringen in We
nen sceptisch tegenover deze mede
deling van Nagy. Men houdt er te
Wenen ernstig rekening mee, dat deze
en soortgelijke mededelingen van ra
dio-Boedapest alleen bedoeld zijn om
de opstandelingen in de war te bren
gen. Aangezien valse berichtgeving
een belangrijk element is in een oor
logvoering, is men in Wenen geneigd
radio-Boedapest als onbetrouwbaar te
beschouwen.
£eygen Sleten zied bij de nieuwe Aituatie neet
Een delegatie van de fabrieken in Warschau, Polen, heeft een resolutie aan de 8ste zitting van het Centraal
Comité van de Poolse Verenigde Arbeiderspartij (communistische partij) aangeboden waarin zij haar instem
ming betuigt met de veranderingen in de Poolse politie ke situatie. Namens het comité nam de Poolse eerste mi
nister, Josef Cyrankiewicz (links), de resolutie in ont vangst, waarvan de foto een beeld geeft.
De Russische troepen concentreren
zich thans in de kazernes van hun
garnizoensplaatsen. De legerleiding
heeft onvoldoende verbindingen, daar
zij bij gebrek aan voldoende telegra
fische apparatuur is aangewezen op
telefoonlijnen, die voor het grootste
deel door de opstandelingen worden
gecontroleerd. Daar de opstandelin
gen bovendien grote gebieden vast in
handen hebben, kan de Russische le
gerleiding geen koeriers naar de on
derdelen zenden, zodat deze zijn aan
gewezen op initiatieven van hun com
mandanten. Voor zover uit in Wenen
binnengekomen berichten valt op te
maken, geven deze er de voorkeur
aan bij gebrek aan orders van hoger
hand hun manschappen in de kazer
nes te concentreren en af te wachten,
daardoor de macht overlatend aan de
opstandelingen.
Succes of niet?
Een correspondent van Reuter bij
de revolutionaire strijdkrachten
Hongarije heeft op een tocht van 18
uur door de provincies ten westen
van de Donau Sowjet- en Hongaarse
tanks tegenover elkaar gezien. Ge
schoten werd er niet.
De correspondent is van mening,
dat de revolutionairen globaal in 2
groepen kunnen worden verdeeld: de
nationale (Titoïstische) communisten
en de anti-communisten. Volgens de
eerste groep heeft de opstand alles
en volgens de tweede niets tot stand
gebracht. Verdere vragen, waarover
de revolutionairen fundamenteel van
mening verschillen, zijn volgens de
correspondent: Kan de communist
Imre Nagy premier blijven? Moeten
al degenen, die met het bewind van
de laatste elf jaar te maken hebben
gehad, plaats maken voor een voor
lopige regering, die slechts aan het
bewind zal blijven totdat vrije ver
kiezingen gehouden kunnen worden?
Moeten de Russische troepen in Hon
garije die op 80.000 man geschat
worden met alle mogelijke be
schikbare wapens aangevallen of met
rust gelaten worden.
Amerika wil wel helpen
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dulles, heeft in een
rede te Dallas in Texas verklaard,
dat het „heldhaftige volk van Hon
garije" kan rekenen op hulp uit de
Amerikaanse overvloed om het door
de overgangstijd heen te helpen wan
neer het zijn productiekracht weer
voor zichzelf gaat gebruiken in
plaats van voor „uitbuitende mees
ters".
Dulles zei, dat de Verenigde Sta
ten bij het verlenen van hulp aan
dergelijke volkeren om hen door een
teriode van economische aanpassing
teen te helpen geen economische
verbintenissen als voorwaarde zou
den stellen en er ook niet op reke
nen, dat deze volkeren eventueel
militaire bondgenoten zouden wor
den. De onafhankelijkheid van die
volkeren, indien dadelijk verleend,
zou naar hjj vertrouwde ten zeerste
bijdragen tot het stabiliseren van de
vrede in geheel Europa.
opdat, naar hij zei, alle leden volle
dige inlichtingen over de kwestie
konden inwinnen.
De Rus Sobolef hield een rede tegen
het westen, die herinnerde aan de
ergste tijd van de koude oorlog. Hij
zei, dat Amerika „misdadige fascisti
sche elementen" aanzette om het
„wettige democratische regime" in
Hongarije omver te werpen. Hij acht
te raad niet bevoegd deze binnen
landse aangelegenheid te behandelen.
Na het besluit om de „toestand van
Hongarije" op de agenda te plaatsen
werd de vergadering verdaagd tot na
der order.
BOEDAPEST JUICHT BESLUIT TOE
Radio-Boedapest meldt, dat de Hon
gaarse regering het besluit van de
Veiligheidsraad om de Hongaarse
kwestie te bespreken toejuicht.
Radio-Boekarest (Roemenië) sluit
zich echter geheel aan bij het stand
punt van de Sowjet-Unie.
VANDAAG DE FRANSE KLACHT.
De Veiligheidsraad van de Ver. Na
ties komt maandag bijeen voor be
handeling van de Franse klacht, dat
Egypte militaire hulp heeft verstrekt
aan de Algerijnse opstandelingen.
NEDERLANDFR UIT BOEDAPEST
TERUGGEKEERD.
Een Nederlands zakenman,
ren via Wenen uit Boedapest terug
gekeerd, heeft gisteravond in een
Amsterdams hotel aan een A.N.P.
verslaggever een relaas verteld van
zijn 4-daags verblijf in de Hongaarse
hoofdstad Dinsdag j.l. kwam hij er
aan, en vrijdag j.l. vertrok hij weer
met bestemming Wenen.
In Hongarije leeft men op het ogen
blik in twijfel of het al dan niet Nagy
is geweest, die de Russische troepen
in de nacht van dinsdag op woensdag
i te hulp heeft geroepen. Volgens de
Nederlandse zakenman neigt de meer
derheid van de inwoners van Boeda
pest naar de opvatting dat de commu
nistische partij-secretaris Geroe dit
heeft gedaan.
De Nederlander was zeer pertinent
in zijn verklaring, dat de Russische
troepen alleen maar schieten wanneer
er eerst op hen wordt gevuurd. De
schietpartij voor het parlementsge
bouw in Boedapest, waarbij honder
den doden zijn gevallen, zou zijn ont
staan tussen Russische tanks en in
paniek geraakte leden van de Hon
gaarse veiligheidspolitie.
Rokossowsky
toch ontslagen
Te Warschau meent men te weten,
dat maarschalk Rokossowsky,
Poolse minister van verdediging, met
verlof gaat, theoretisch „op eigen ver
zoek" en /lus niet tengevolge van
een Pools regeringsbesluit.
Volgens de Londense pers van
maandagmorgen heeft Rokossowsky
Polen verlaten. De maarschalk zal
binnenkort benoemcf worden tot op
perbevelhebber van het pact van
Warschau, aldus de Londense bla
den.
Overigens worden in Polen steeds
meer hoge partijfunctionarissen ge
dwongen ontslag te nemen naar aan
leiding van hun verzet tegen de „de
mocratisering". Zo zijn de eerste se
cretarissen van de partijbesturen te
Warschau, Gdansk (Danzig), Szczecin
(Stettin) en Lublin van het toneel
verdwenen.
Verwacht wordt, dat deze zuive
ring in de partij en de vakbeweging
in alle gelederen zal worden voort
gezet.
Alle Sowjet-militairen in Polen zijn
thans terug in hun kazernes, aldus
heeft radio-Warschau zaterdagavond
gemeld.
De leider van de Poolse communis,
ten, Gomoelka, heeft, naar men za
terdagavond in gewoonlijk welinge
lichte kringen te Warschap dacht, zijn
bezoek aan Moskou in dit weekeinde
uitgesteld met het oog op de gebeur
tenissen in Hongarije.
Mobilisatie in Israël
Israël gaat gedeeltelijk mobiliseren,
zo is officieel in Tel Aviv bekend
gemaakt. De maatregel wordt geno
men met het oog op Iraakse troepen
concentraties langs de Jordaanse
grens en omdat Jordanië deel uit
maakt Van een gemeenschappelijk
opperbevel onder leiding van Egypte.
EISENHOWER GOED GEZOND.
Acht artsen hebben zondag ver
klaard, dat de gezondheid van presi
dent Eisenhower uitstekend is. Er
zijn geen tekenen waar te nemen van
gebreken als gevolg van zijn hart
aanval in 1955 en zyn operatie van
dit jaar. i
Nederland helpt
Na een nieuwe, dringende Hon
gaarse oproep om verbandmiddelen
en medicijnen is de' directeur van
het Nederlandse Rode Kruis de heer
A. van Emden onmiddellijk begon
nen met de aankoop van verband
middelen, watten, pijnstillende mid
delen en vitaminen. De aangekochte
voorraden worden onverwijld per
vliegtuig naar Wenen gebracht, waar
thans het centrum voor de hulpver
lening aan Hongarije gevestigd is.
De commandant van het Neder
landse Rode Kruis korps generaal
b.d. P. Alons is naar Genève vertrok
ken om met de internationale leiding
te bespreken of personele hulp van
het Nederlandse Rode Kruis in Hon
garije nodig is. Zo ja, dan is hij in
staat om op zeer korte termijn een
Nederlandse medische hulpploeg
"naar Hongarije te dirigeren.
De bewogenheid in Nederland met
het wedervaren van het Hongaarse
volk blijkt groot te zijn. Reeds van
morgen kwamen gaven voor de hulp
verlening op giro 777 van het Neder
landse Rode Kruis binnen. Men
hoopt op een aanzwellende stroom
om snelle en doelmatige hulpverle
ning aan Hongarije te kunnen finan-
ciëren.
50.000 voor Hongarije.
Het R.K. Huisvestingsbureau in Den
Bosch heeft 50.000 overgemaakt aan
de Oostenrijkse Caritas voor hulp aan
Hongarije. De hulpverlening is in dit
stadium meer gebaat met geld dan
met goederen, die vaak dagenlang
onderweg zijn. In dit verband zij nog
vermeld, dat in Oostenrijk voldoen
de voorraden zijn, om direct goede
ren aan te kopen.
Zó niet!
Voor het gebouw van de Hongaar
se legatie te Den Haag is een politie
post geplaatst.
Onbekenden hebben namelijk het
zich aan het gebouw bevindende wa
pen van Hongarije met verf en teer
besmeurd.
NEDFRLANS BLOEDPLASMA.
VOOR HONGARIJE.
De eerste van de twee Nederlandse
regerings-Dakota's, die bloedplasma
en medicamenten van het Nederland
se Rode Kruis ten behoeve van de ge
wonden in Hongarije naar Wenen
brengen, heeft een hoeveelheid bloed
plasma ter waarde ongeveer van
100.000 overgedragen aan de verte
genwoordiger van het internationale
Rode Kruis te Wenen, die voor door
zending naar Hongarije zal zorgen.
Een tweede Dakota met peniciline,
morfine en andere medicamenten is
ook naar Oostenrijk vertrokken.
Oost-Duitsland
in spanning
De eerste secretaris van de Oost-
duitse communistische partij, Ul-
bricht, heeft zaterdag in Oost-Berlijn
voor de radio verklaard, dat de bloe
dige gebeurtehissen in Hongarije niet
hadden kunnen worden vermeden,
tenzij de partij en de regering het
volk tijdig „de gehele waarheid" had
den meegedeeld over de economische
moeilijkheden.
De Oostduitse minister-president,
Grotewohl, zei, dat de voorspelling
in kranten in westelijke landen, dat
ook in Oost-Duitsland zich gebeurte
nissen zullen voordoen, zoals in Po
len en Hongarije, ongegrond is.
Reizigers uit Oost-Duitsland, die
zaterdag in West-Berlijn zijn aange
komen, hebben meegedeeld, dat Oost
duitse militairen langs de hoofdwe
gen patrouilleren en dat de politie
bewaking op belangrijke punten, zo
als bij bruggen en knooppunten van
wegen, is versterkt.
Ook langs de spoorlijnen zijn mili
tairen waargenomen. Reizigers naar
Berlijn werd gevraagd wat het doel
van hun bezoek was. Speciaal jeug
dige personen werden ondervraagd.
Grijper stortte
op een arbeider
Dode te Terapel-Kanaal
Zaterdagmiddag is bij de coöpera
tieve aardappelenmeelfabriek „Mus-
selkanaal en Omstreken" te Terapel-
kanaal een bedrijfsongeval gebeurd,
waarbij de 33-jarige G. Wiering om
het leven is gekomen. Tijdens het los
sen van een aardappelschip zakte een
grijper door een mechanische storing
onverwacht naar omlaag. De heer
Wiering raakte eronder, liep hierbij
zware inwendige kneuzingen op en
overleed vrijwel direct. Het slachtof
fer was gehuwd. Dit is het tweede be
drijfsongeval waarbij een dode is ge
vallen binnen veertien dagen aan de
zelfde fabriek.
