OPSTAND in BOEDAPEST
is NOG NIET BEDWONGEN
Nagy nog geen
triomfator
Ondanks de interventie van Russische tanks
NAGY BELOOFT MET DE EISEN VAN
HET PUBLIEK REKENING TE ZULLEN HOUDEN
ffieuotking mag vanmiddag weet
ap, ótvaat domen
DE HAAT
ZIT DIEP
Sowjettroepen trekken zich
in Polen terug
Maat tegen Muwen in Mongcvdje
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAFENGRACHT 32
VRIJDAG 26 OKTOBER 1956
48ste JAARGANG No. 13942
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs 1 0.55 p. w. f2.35 p. mnd„ 17.— p. kwart. Franco p.p. f7.40 Advertenties: 17 et. p. man. Telefoontjes >130
Het blijkt dat de Hongaarse regering wat te optimistisch is geweest; zij J gaarse hoofdstad nog onoverzichtelijk
heeft de opstand in Boedapest nog altijd niet onder de knie. Radio-Boeda-
pest moest gisteravond mededelen, dat er nog steeds „gewapende opstande
lingen" in de Hongaarse hoofdstad in actie waren.
Volgens te Washington ontvangen berichten is er donderdag voor het
gebouw van het Amerikaanse gezantschap te Boedapest tussen Russische
troepen en een grote menigte Hongaarse opstandelingen hevig gevochten.
In de loop van de dag werd geprobeerd de openbare vervoersdiensten
weer te doen functioneren, maar deze pogingen moesten worden opgege
ven met het oog op nieuwe incidenten. Winkels, die in de ochtenduren weer
geopend waren, werden 's middags weer gesloten.
Voorlopig kunnen nog geen betrouwbare cijfers worden gegeven over
het aantal doden en gewonden.
Uit de provincie werd gemeld, dat er In verschillende steden betogingen
zijn gehouden, maar in de meeste gevallen verliepen deze op een betrekke
lijk normale manier.
„HERSTEL KARD. MINDSZENTY".
In een uitzending, die te Parijs is
opgevangen, heeft een omroep sta
tion „Radio van het Hongaarse volk"
aan de Hongaarse regering verzocht
de primaat van Hongarije, kardinaal
Mindszenty, in vrijheid te stellen en
in zijn diocees Esztergom te herin
stalleren als bewijs dat de politiek
van de huidige leiders werkelijk is
gewijzigd. Dit is de eerste keer, dat
dit station is opgevangen. Men weet
niet of het een station van de opstan
delingen is, maar het is in geen geval
radio-Boedapest.
Het dagblad „Szabad Nep", het or
gaan van de Hongaarse arbeiders
partij, is na twee dagen niet versche
nen te zijn, vrijdagmorgen weer uit
gekomen.
De inwoners van de Hongaarse
hoofdstad mogen volgens een com
muniqué van het ministerie van bin
nenlandse zaken, omgeroepen door
radio-Boedapest, vrijdagmiddag tus
sen 12 en 15 uur plaatselijke tijd hun
huizen verlaten. Het ministerie heeft
voorts bevolen, dat levensmiddelen
zaken geopend moeten zijn opdat' de
inwoners van de stad inkopen kunnen
doen.
De minister van financiën heeft
de directies van fabrieken bevolen
voorschotten voor de lopende week
aan de arbeiders te verstrekken. Vol-
hoofdstad is nog altijd onover
zichtelijk. Enerzijds doet de regering
van Nagy al haar best om het zó voor
te stellen, dat de opstand zo goed als
onderdrukt is, anderzijds dringen tel
kens weer geluiden door, welke erop
wijzen, dat de rust nog geenszins is
teruggekeerd. Vermoedelijk zal het
wel niet lang meer duren, of de rege
ring van Nagy is de toestand meester.
Waar Russische tanks een woordje
meespreken, is moeilijk anders te
verwachten.
Toch is deze Boedapester op-
0 stand een veeg teken voor 't
communisme. Uit het feit, dat
de Hongaarse opstandelingen zó lang
tegenover zulk een overmacht heb
ben kunnen stand houden, blijkt hoe
fanatiek het verzet van de bevolking
is. Een dergelijk fanatisme zou nooit
bereikt zijn, als het alleen maar om
materiële noden ging (zoals Sjepilof
het belieft voor te stellen). Het is een
diep gewortelde haat tegen de Rus
sen, niet alleen omdat de Russen de
feitelijke bezetters zijn, maar in we
zen omdat de Russen het rode regiem
handhaven.
Zonder de Russen in Hongarijë zou
er thans geen regering-Nagy meer
zijn, noch een andere rode regering in
Boedapest. Van die kant bekeken is
het te hulp roepen van de Russische
troepenmacht 'n noodzakelijke nood
sprong geweest, maar later zal wel
blijken, welke nadelige gevolgen deze
maatregel zal hebben voor Nagy's be
wind. Want als er iets in staat is om
de regering van Nagy reeds bij voor
baat impopulair te maken, dan is het
wel het feit, dat zij de Russen heeft
laten schieten op de Hongaren.
Nagy belooft nu zijn onderdanen
koeien met gouden horens; hij zal
direct met Moskou onderhandelen
over terugtrekking der Russische
troepen uit het land; hij zal een ge
heel nieuwe regering samenstellen:
hij zal het land democratiseren; hij
zal rekening houden met de eisen van
het publiek, enz. enz.
Eén ding zullen zij nooit vergeten:
hoe Nagy op de been is gebleven met
behulp van Russische tanks.
gens de instructie van het ministerie
moeten de fabrieken, die tot nader
order gesloten blijven, hun betaalbu-
reaus openen.
Premier Nagy van Hongarije heeft
in een radiotoespraak meegedeeld,
dat op korte termijn onderhandelin
gen met de Sowjet-Unie zouden wor
den gevoerd over terugtrekking van
de Russische troepen en het baseren
van de vriendschap op de beginselen
van gelijkheid en nationale onafhan
kelijkheid.
De overheid zou edelmoedig zijn
jegens degenen die de strijd onmid
dellijk zouden staken
Radio-Boedapest heeft voorts een
verklaring van het ministerie van
justitie omgeroepen, waarin geruch
ten worden tegengesproken, als zou
den talrijke gevangengenomen op
standelingen zijn gefusilleerd. In de
boodschap wordt gezegd, dat er nog
geen enkele opstandeling voor een
krijgsraad of een gewone rechtbank
is geleid.
BINNENKORT NIEUWE
HONGAARSE REGERING.
Imre Nagy heeft meegedeeld, dat
er binnenkort een nieuwe regering
zal worden gevormd. Dit is vrijdag
ochtend vroeg door radio-Boedapest
meegedeeld.
De nieuwe regering zal rekening
houden met de „eisen van het pu
bliek", aldus de radio.
Na nog melding gemaakt te heb
ben van gebeurtenissen van donder
dag, verdween radio-Boedapest plot
seling uit de lucht, zonder het gebrui
kelijke teken van beëindiging der
uitzending te hebben gegeven, en
blijkbaar voordat het voorlezen van
de regeringsbekendmaking was vol
tooid.
WAT REIZIGERS VERTELDEN
Reizigers, die gisteren de Oosten
rijks-Hongaarse grens over kwamen,
vertelden, dat de toestand in de Hon-
was. Sommige Russische militairen
schoten nog, maar anderen hadden
zich met de Hongaren verbroederd,
in de geest van „we hebben jullie ge
holpen de regering, die jullie zo ha
ten, kwijt te raken".
Vele Russische soldaten hadden de
hamer en de sikkel uit hun vlaggen
verwijderd. In Gyoer bij de Oosten
rijkse grens haalde de bevolking de
rode sterren van de gebouwen. Een
aantal gebouwen in Boedapest brand
de nog. In Pest had iemand gezien
dat de Hongaren twaalf Russische
tanks buiten gevecht stelden. In vele
delen van de hoofdstad liepen Rus
sische soldaten naar het verzet over.
Het publiek in Boedapest was van
mening, dat de opstand geslaagd was.
De reizigers hadden de indruk, dat de
strijd nog aan de gang was.
Volgens één der reizigers waren er
al Russische troepen in actie, voordat
Nagy hun hulp inriep. Bijna honderd
Russische tanks waren woensdagoch
tend vroeg de stad binnengereden en
hadden op verzetshaarden gevuurd.
Zij schoten bij de minste aanleiding.
Dit in tegenstelling tot de Hongaarse
militairen, waarvan er veel naar het
verzet waren overgelopen.
NEDERLANDERS IN GOEDE
WELSTAND.
Via Wenen is vernomen, dat alle
Nederlanders te Boedapest in goede
welstand verkeren.
MIKOJAN WAS IN DE STAD.
Mikojan, de waarnemend Sowjet-
premier, en M. S. Soeslow, de des
kundige van Moskou voor aangele
genheden Oost-Europa betreffende,
waren gisteren in Boedapest tijdens
de opstand van anti-Russische ele
menten.
Zij zijn om twaalf uur vermoede
lijk naar Moskou vertrokken.
VERBINDINGEN MET BOEDAPEST
VERBROKEN.
Radio-Boedapest heeft hedenmor
gen een beroep gedaan op alle be
schikbare artsen in de stad om zich
bij het dichtstbijzijnde ziekenhuis of
eerste hulppost te melden. Het trein-
I verkeer tussen Oostenrijk en Honga
rije is vrijdagmorgen stilgelegd, aldus
een mededeling van de Oostenrijkse
spoorwegen. Ook het vliegveld van
Boedapest Is voor luchtverkeer geslo
ten. Bovendien schijnen de telefoon-
en telegraafverbindingen tussen We
nen en Boedapest weer verbroken te
zijn.
Veiligheidsorganisatie
onder de loupe
De eenheden van het Sowjetleger
in Polen „zijn reeds op hun bases te
ruggekeerd of bezig terug te keren",
meldt het Poolse persbureau.
De vijf Sowjet-divisies, die in ver
band met de toestand in Polen naar
de Oostduits-Poolse grens waren ge
dirigeerd, worden weer naar hun
normale kwartieren teruggetrokken.
Het verbod voor westelijke mili
taire missies in Oost-Duitsland om de
grenszone te bezoeken, is woensdag
opgeheven.
Het centrale comité van de Poolse
communistische partij heeft donder
dagavond een onderzoek aangekon
digd naar de antecedenten van diege
nen, die de laatate jaren leidende po
sities hebben bekleed in Poolse vei
ligheidsorganisaties.
Alle veroordelingen door de veilig
heidsorganen in de laatste jaren zul
len worden herzien.
JODEN BANG VOOR ANTI
SEMIETISME.
De Joodse gemeenschappen in Is
raël, die afkomstig zijn uit Polen en
Hongarije hebben i.v.m. de gebeurte
nissen in deze landen aan de Israëli-
Opstandelingen veroverden Russische tank
Dit is een van de eerste foto's van de bloedige vrijheidsstrijd in de Hon
gaarse hoofdstad Boedapest, welke volgens de laatste berichten nog steeds
voortduurt. De opname laat zien hoe een Russische tank door de straten van
Boedapest rijdt. Bovenop de tank staat een groep opstandelingen, die de
Hongaarse vlag zwaait.
sché regering gevraagd tussenbeide
te komen om de emigratie van de Jo
den uit deze landen te bespoedigen,
omdat zij vrezen, dat de Joden in Po
len en Hongarije anders aan grote ge
varen zullen blootstaan.
Het hoofdbestuur van de Poolse
communistische partij heeft een reso
lutie aangenomen, waarin het anti
semitisme cn alle soorten nationalis
tische neigingen, die „vreemd zijn
aan de idelologie der partij", worden
veroordeeld.
De laatste tijd heeft men op partij-
vergaderingen in het parlement en in
de Poolse pers uitingen van anti-se-
mitisme kunnen waarnemen. Er zijn
op het ogenblik ongeveer 60.000 jo
den in Polen.
In de regering hebben slechts heel
weinig mannen van joodse afkomst
zitting.
Het ingrijpen der
Russische troepen
De Amerikaanse regering betreurt
de interventie van Russische strijd
krachten in Hongarije, zo wordt ge
zegd in een verklaring van president
Eisenhower, die donderdag te Was
hington werd uitgegeven.
Eisenhower zegt verder, dat de
Sowjet-strijdkrachten volgens de be
palingen van het vredesverdrag uit
Hongarije hadden moeten worden te
ruggetrokken. De aanwezigheid van
dergelijke Sowjettroepen heeft niet,
zoals thans wordt gedemonstreerd,
ten doel Hongarije te beschermen te
gen agressie, doch veeleer om een be
zetting door troepen van een vreem
de mogendheid ten bate van haar
eigen oogmerken voort te zetten.
„De V.S. beschouwen de ontwikke
ling in Hongarije als een nieuwe ma
nifestatie van het intense verlangen
naar vrijheid, dat reeds lang door
het Hongaarse volk wordt gekoes
terd," aldus de president. Hij was van
mening, dat de eisen van de Hongaar-
studenten en arbeiders duidelijk
passen in het raam van die rechten
van de mens, welke in het handvest
van de V.N. zijn verankerd en die
ook voor het Hongaarse volk zijn ge
waarborgd door het vredesverdrag,
dat o.a. door de Sowjet-Unie en de
V.S. is ondertekend.
Sjepilofs mening.
De Russsische minister van buiten
landse zaken Sjepilof heeft donder
dag verklaard, dat de Sow jet-troe
pen in Hongarije te hulp waren ge
roepen om een desorganisatie van het
nationale leven aldaar te voorkomen.
Sjepilof was van oordeel, dat de
omstandigheden in Polen zeer veel
verschilden van en veel beter waren
dan die in Hongarije, waar „contra
revolutionaire elementen tussenbeide
zijn gekomen om munt te slaan uit de
situatie". „Wij kunnen waarnemen,
dat daar een zeer ingewikkelde be
weging aan de gang is. Er is om vele
uiteenlopende redenen ontevreden
heid gerezen. Er hebben zich moei
lijkheden in de materiële omstandig
heden van de bevolking voorgedaan,
er zijn bureaucratische methoden bij
het bestuur ontstaan en het volk
heeft een democratisering geëist".
Een beeld van de ongeregeldheden in de Hongaarse hoofdstad Boedapest.
Een van de opstandelingen is op een ladder geklommen om een Russisch
embleem van het stadhuis af te halen, terwijl de menigte toekijkt.
Ongeregeldheden
in Singapore
Te Singapore is het donderdag tot
relletjes gekomen naar aanleiding
van het verbieden van de bond van
Chinese middelbare scholieren, die
onder communistische invloed zou
staan. Dertig personen werden ge
wond, van wie er vijf in een zieken
huis moesten worden opgenomen. Er
is een uitgaansverbod afgekondigd.
De ongeregeldheden ontstonden,
toen de politie trachtte tweeduizend
Chinese scholieren, die zich uit pro
test in hun schoolgebouwen hadden
verschanst, te verwijderen. Betogers
trokken de partij van de scholieren
en gingen de politie met stenen,
flessen en andere projectielen te lijf.
De politie moest van traangas gebruik
maken om de menigte uiteen te drij
ven.
Het personeel van de autobusdien
sten heeft uit solidariteit met de
scholieren het werk neergelegd. De
autoriteiten hebben een beroep op
het leger gedaan.
Intussen wordt het beleg van de
schoolgebouwen voortgezet.
PRINSES MARGARET TERUG
NAAR HUIS.
Prinses Margaret is donderdag per
vliegtuig uit Kenia vertrokken. Zij
keert na haar reis door Oost-Afrika
naar Londen terug.
Verscheidene duizenden Afrikanen
deden haar op het vliegveld van Nai.
robi uitgeleide.
Koude nacht
Het depressiegebied boven Scandi
navië en het aangrenzend zeegebied
is afgelopen 24 uur snel in betekenis
afgenomen. Een trogvormige randsto-
ring trok daarbij in zuidoostelijke
richting over de Noordzee. Deze ver
oorzaakte in ons land veel buien,
welke plaatselijk van onweer of ha
gel vergezeld gingen.
Woensdrecht meldde vrijdagmor
gen 22 mm neerslag.
In de over ons land stromende po
laire lucht daalde tijdens opklaringen
de temperatuur plaatselijk tot 3 gra
den. Kouder was het op vele plaatsen
in Schotland en Engeland, waar min
der wind was en de oplaringen lan
ger duurden. Hier en daar kwam de
temperatuur zelfs even onder nul. De
ze zóne, waarin minder wind voor
komt, zal zleh in de nacht van vrij
dag op zaterdag ook over ons land
uitbreiden, waardoor de kans op
nachtvorst tamelijk groot wordt. Een
nieuwe diepe depressie trekt l~ngs de
zuidkant van het Groenlandse plateau
in noordoostelijke richting.
Deze zal vermoedelijk in deze koers
volharden, waardoor de drukstijgin
gen boven Scandinavië en het Noord
zeegebied ook komende 24 uur voort
gang zullen vinden en de kans op
buien snel afneemt.
AUDIëNTIE
BISSCHOP VAN HAARLEM.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haar
lem zal dinsdag 30 en woensdag 31
oktober geen audiëntie verlenen.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
5 (Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
j 11.15 uur).
AFNEMEND BUIIG.
Wisselend bewolkt en minder
j buien. Vannacht plaatselijk lich-
te nachtvorst en hier en daar
mistbanken. Morgen overdag on-
5 geveer dezelfde temperaturen als
vandaag. Matige tot zwakke
2 wind uit noordelijke richtingen.
27 Okt.: zon op 7.28, onder 17.23.
maan op onder 14.21.
Hoogwaterstanden
27 Okt. v.m. 8.30; n.m. 9.10.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
temip.
STOCKHOLM
motregen
11 C.
OSLO
regen
6
KOPENHAGEN
licht bew.
10
ABERDEEN
licht bew.
7
LONDEN
onbewolkt
10
AMSTERDAM
regenbui
10
LUXEMBURG
geheel bew.
PARIJS
licht bew.
11 n
BORDEAUX
half bew.
14
GRENOBLE
geheel bew.
12
NICE
half bew.
19
BERLIJN
zwaar bew.
14
FRANKFORT
zwaar bew.
12
MUNCHEN
regen
16
ZURICH
regen
10
GENEVE
geheel bew.
11
LOCARNO
regen
16
WENEN
motregen
10
INNSBRUCK
regen
16
ROME
regen
22
AJACCIO
geheel bew.
20
Korreltje
Grote belovers zijn vaak slechte
betalers.
