V OLKSK APIT ALISME
Drie jonge mensen aangereden
Vondst bij Diefsteeg te Leiden
Weer een wraakneming
van Israëlische zijde
Onlusten met vluchtelingen in Hnngkong
Veense gezinsverzorgster in huwelijksboot
DONDERDAG 11 OKTOBER 1356
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 1
Amerikaanse beurs-president in Amsterdam:
zal de industrieën van de toekomst bouwen
De „kleine man" betaalt een grote fabriek
In Amerika is de term „volkskapitaal", het aandelen-bezit van kleine
spaarders uit de midden- en arbeidersstand, na de oorlog zozeer ingebur
gerd en verwezenlijkt, dat de economie van dat land in een geheel nieuw
stadium is gekomen.
Vroeger was het aandelen-bezit met de daaruit voortvloeiende invloed
op de gang van zaken bij naamloze vennootschappen voorbehouden aria
een bepaalde en betrekkelijk kleine klasse, die door hiun functie toch
meestal reeds een leidinggevende positie in de maatschappij innam.
Na de oorlog is „de kleine maai" irn Amerika ook aandelen gaan kopen en
zijn invloed op het bedrijfsleven wordt steeds duidelijker merkbaar.
Door economen wordt deze invloed en het verschijnsel „volkskapitalisme"
in het algemeen van harte toegejuicht, omdat de stabiliteit van de volks
welvaart door diit systeem in niet geringe mate verhoogd wordt.
N\iet alleen, omdat aandelenkapitaal over het algemeen een groter rende
ment heeft dan b.v. bankkapitaal, maar vooral cimdat aandelenkapitaal
een vorm van vast bezit is, dat in verhouding tot t V'kkapitaal een grotere
waarborg biedt in tijden van inflatie en crisis dan bankkapitaal.
Natuurlijk zijn aan aiandelen-foezit ook grótere risico's verbonden en een -
ramp als die beurs-crash in 10129 zou thans voor een zeer groot deel van de 1 ?te vertrouwen kunnen stellen. Er
Amerikaanse bevolking fatale gevolgen hebben. I is voor ons allen in de toekomst iets
Maar de hoogccmj'unctuiur, die de wereld thans beleefd, valt eerder op groots te verrichten. Wij kunnen
door de afwijkingen, die zij heeft imet de toestand van 1029 dian door de daarin slagen, indien wij ons ten
volle wijden aan de taak om de
stroom van particulier kapitaal over
de gehele wereld te doen aangroeien,
en de vrije economieën overal op aar
de te versterken".
raakt en de nieuwe vindingen op
technisch gebied aan de wens om deze
te behouden, tegemoet komt
VRIJERE HANDEL.
Een speciaal pleidooi hield de heer
Funston voor het vrijer maken van
internationaal effectenverkeer. Met
getallen toonde hij aan, dat b.v. de
B.P.M. een zeer groot aantal Ame
rikaanse aandeelhouders heeft en dat
ook omgekeerd vele Amerikaanse
fondsen voor de Europeaan zeer aan
trekkelijk moeten worden geacht.
De heer Funston besloot zijn rede
voering, die uitgesproken werd voor
de leden van de American Business
men's Club in Nederland, aldus: „In
de vrije wereld gaan wij naar een
grote toekomst, waarin wij het vol-
overeenkomsten.
DRIE VOORWAARDEN de industrie de komende tien jaren
I enorme investeringen moeten doen,
Verder wordt de Amerikaan van die niet alleen van de bestaande kapi-
hoger hand steeds gewezen op de taalmarkt betrokken kunnen worden.
voordelen en de risico's van het aan
delenbezit; hij wordt gewaarschuwd
tegen speculaties met vreemd kapi
taal, waarmede hij door een enkele
ongunstige beurswenteling aan de
rand van de economische afgrond
kan geraken.
Het beleggen van kleinere bedra
gen door zeer grote bevolkingsgroe
pen kan hier een uitkomst betekenen,
zoals dat ook voor Amerika een uit
komst gebracht heeft.
Vooral voor Nederland, waar de
economie zich in de na-oorlogse jaren
Drie voorwaarden worden ge- wonderbaarlijk goed hersteld heeft
steld om met succes „volkskapi
talist" te zijn: Èen regelmatig in
komen: de beschikking over „een
appeltje voor de dorst; bescher
ming tegen onvoorziene omstan
digheden. Voor Nederland bete
kent dit dus een vaste werkkring
of een zaak met een stabiel inko
men; verzekeringen tegen ziekte,
invaliditeit eet.; een kleine re
serve op de spaarbank.
Vanmiddag heeft de president van
de New Yorkse effectenbeurs Keith
Funston, die een studiereis door Euro
pa maakt, in het Amsterdamse Am-
stel Hotel een redevoering gehouden
over dit onderwerp.
OOK IN EUROPA.
zo betoogde de heer Funston
liggen zeer goede kansen voor het
„volkskapitalisme".
De groei van de industriële moge
lijkheden, zowel in Amerika als in
Europa, gaan nog steeds voort, omdat
de mens in brede lagen aan een ho
gere levensstandaard gewend is ge-
Bromfietsendief gegrepen
Door waakzaamheid van
wachtmeester
Tijdens een nachtelijke verkeers
controle werd vrijdagnacht te Am-
Funston was van mening, dat het sterdam een 46-jarige grondwerker
BEZORGDHEID OVER HARING
STAND IN NOORDZEE.
Op het internationale visserijcon
gres te Kopenhagen, gehouden onder
auspiciën van de internationale raad
voor het onderzoek van de zee, dat,
zoals gemeld gisteren is geëindigd,
hebben de deelnemende landen hun
bezorgdheid geuit over de toestand
van de haringvoorraden in het zui
delijke gedeelte van de Noordzee en
dat op grond van veeljarige onder
zoekingen.
Men wil door middel van het mer
ken van haring op grote schaal
vooral in de: Duitse Bocht waar de
z.g. Blödengrongen liggen na
gaan hoe groot de schadelijke in
vloed van de visserij op de daar
voorkomende jonge haring is. Voorts
wil men onderzoeken of er verband
bestaat tussen het interen op het
„kapitaal", dat zich daar in de vorm
van jonge haring bevindt en de vis
serij op oudere haring in de zuide
lijke Noordzee. Alle deelnemende
landen (Frankrijk, België, Engeland,
Nederland, Duitsland, Denemarken,
Noorwegen, Zweden, Polen, Rus
land en IJsland) is aanbevolen, het
verdere haringonderzoek met alle
middelen voort te zetten, opdat er
een beter inzicht verkregen kan
worden in de stand van zaken aan
gaande de haringvoorraden der
Noordzee.
Om tot eventuele beperking van
de visserij te komen zal men over
meer gegevens moeten beschikken
voordat er overbevissingsmaatrege-
len genomen kunnen worden.
TWEE DODEN
„volkskapitalisme" in Europa ook 'n
zeer goede kans heeft. Het verschijn
sel zal echter moeten groeien en een
geforceerde invoering kan grote risi
co's met zich brengen.
Zoals in Amerika, zal ook in Europa
Gemeente-ontvangers
in Utrecht bijeen
Op uitnodiging van het contact
orgaan van ontvangers in gemeen
ten boven 40.000 inwoners zijn
gisteren in Utrecht de ontvangers
van gemeenten boven 15.000 zie
len bijeen geweest ter bespreking
van rapporten over de functie van
gemeenteontvangers.
De vergadering stond onder leiding
van de heer F. Verstegen, ontvanger
in Leiden. In zijn openingswoord
merkte hij op, dat de ontvangers
functie in de gehele organisatie van
de financiële gemeente-administratie
in vakkringen en daarbuiten in
de belangstelling staat. Dit is het ge
volg van een interim-rapport over de
financiële gemeente-administratie,
uitgebracht door 'n commissie van het
instituut voor bestuurswetenschap
pen, alsmede van een rapport, samen
gesteld door een commissie van het
contact-orgaan.
Uit de vergadering werd de nood
zakelijkheid geuit om in gemeenten
met 'n zielental van tenminste 15.000
op de kantoren van de ontvangers het
kasbeheer en de boekhouding te oen-
traliseren, met een uitwijkmogelijk
heid voor de boekhouding van de
door de gemeenteraad onder goed
keuring van gedeputeerde staten
aan te wijzen takken van dienst.
ELEKTRIFICATIE VENLO
ROERMOND.
Bij de Spoorwegen zijn plannen
goedgekeurd voor de elektrificatie
van het baanvak Venlo'Roermond.
Waarschijnlijk zal tevens nog defini
tief worden besloten tot electrificatie
van het traject VenloNijmegen. De
werkzaamheden zullen aanvangen
zodra de elektrificatie Alkmaar
Den Helder voltooid is. Eind 1059
zullen naar verwachting deze
werken in Limburg zijn uitgevoerd.
Kraaien vallen
mensen aan
In de onmiddellijke omgeving van
Ouderkerk aan den LJisel zijn de laat
ste dagen enige mensen aangevallen
door kraaien. Men neemt aan, dat
deze vogels zulke verbeten aanvallers
werden, omdat ze hiun verblijfplaats
hebben moeten verlaten. Eén hunner
pikte een slagersknecht in de handen.
Een meisje sloeg voor een andere
zwartrok op de vlucht en miste daar
door haar bus.
Deze groep van vijf kraaien oefent
een ware terreur uit onder de dorps
bewoners. Twee timmerlieden moes
ten het vooral ontgelden: Ze zitten
vol krabben en beten. Maar ook de
kruidenier en notaris, de groenteboer
en de bakker kijk nu en dan vol
wraakgevoelens naar de lucht. Ken
nelijk in hun schik over de aange
richte schade keren de kraaien na
iedere razzia teruig naar bun verblijf
plaats: een paar 'hoge bomen bij de
buurtschap De lytolenplaat.
door een wachtmeester van de rijks
politie aangehouden. Het verbaasde
de wachtmeester, dat hij dezelfde man
de volgende dag op een ander merk
bromfiets zag rijden. Hij hield daar
om de grondwerker opnieuw aan en
verzocht hem mee naar het bureau
te lopen. In de politieberichten kwam
de bromfiets niet voor als vermist.
De man had echter zijn politioneel
verleden niet mee en daarom zocht
de wachtmeester contact met alle
plaatsen in de omgeving.
Nergens werd de brommer ver
mist en daarom moest men de aange
houdene weer vrij laten. De ijverige
wachtmeester noteerde te voren ech
ter de nummers van frame en motor.
Tot zijn girote verwondering las
de politieman een dag later een telex
bericht, waarin de recherche van het
I eidseplein opsporing verzocht van
de bewuste bromfiets De vermis
sing was aangegeven enkele ur^n
mad at de wachtmeester alle plaatsen
in de omgeving van Amsterdam had
opgebeld. Toen werd het zoeken naar
de grondwerker, van wie het bekend
was, d'at hij' dikwijls verblijf hield in
bepaalde café's in Haarlem. De politie
trok daarop naar de Spaarnestad,
waar men de dief inderdaad wist te
snappen.
De man bekende vijf bromfietsen te
hebben gestolen. Van de vijf vehikels,
die hij te Amsterdam ontvreemdde
en in Haarlem verkocht had, wist de
politie er reeds drie te achterhalen.
Daar de politie vermoedt, dat de
grondwerker nog meer bromfietsen
heeft ontvreemd is het onderzoek nog
niet gesloten.
Gisteravond omstreeks kwart over
tien zijn op de grens van de gemeen
te Utrecht en Westbroek drie jonge
lui aangereden door een auto, die
kwam uit de richting Maarsen.
Op de Gageldijk stonden op het
ogenblik van het ongeval het 16-
jarige meisje L. P. uit Westbroek, de
17-jarige jongen H. P. uit Utrecht en
de 16-jarige jongen L. A. G., even
eens uit Utrecht, te praten. De auto,
bestuurd door G. V. C. uit De Bilt,
reed op het groepje in.
Hierbij werd het zestienjarige meis
je L. P. dodelijk gewond. De 17-jarige
H. P. werd in zorgwekkende toestand
o.m. met een schedelbasisftractuuir,
naar het Stads- en Academisch zie
kenhuis te Utrecht overgebracht. De
zestienjarige L. A A. G. liep lichte
verwondingen op.
De bestuurder van de auto is door
de politie van Utrecht in veiband met
het onderzoek in verzekerde bewaring
gesteld.
Op het ogenblik vain het ongeval
Z.W.O. SUBSIDIEERDE STUDIE
TAN ARMEENSE ELAND SCHRIFTEN
De Nederlandse organisatie voor
Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek
heeft een aantal jaren prof. dr. W. C.
H. Driessen, hoogleraar in de patro
logie (de kennis en de geschiedenis
der kerkvaders) aan het Albertinum
te Nijmegen, subsidies verleend om
foto's te maken van fragmenten van
Armeense handschriften. Het Alber
tinum is een theoligisch studiehuis
van de paters Dominicanen te Nijme
gen en gelegen aan de Driehuizerweg
aldaar. Bij deze arbeid heeft prof.
Driessen duizenden handschriften
onder ogen gehad en ongeveer 10.000
foto's genomen.
-maai, 1
évenAoett...
is Moeder er
altijd vlug bij met
ABDIJSIROOP en
dan is't zó over!
ABDIJSIBOOPffl
'hing er een dichte mist, terwijl de
plaats, waar dó drie jongelui ston
den, slecht verlicht was.
De toestand van H.P. is niet zonder
Nader vernemen wij nog dat in de
loop van vanochtend ook het. tweede
slachtoffer van het ongeluk te West
broek, de 17-jarige H. P. uit Utrecht,
in het Stads- en Academisch zieken
huis te Utrecht aan de bekomen ver
wondingen is overleden.
Bij graafwerkzaamheden aan de
Langebrug te Leiden werden zo
als gemeld gistermorgen de res
ten blootgelegd van een oude beer
put, waarin enig zestiende-eeuws
aardewerk werd aangetroffen. De
hierboven afgebeelde pot kwam ge
heel onbeschadigd uit de bak van
de dragline te voorschijn.
(foto „De Leidse Courant")
Overval op een fort
Langs de JordaansIsraëlische
grens heeft sinds gisteravond tot de
vroege ochtend van heden een hevig
artillerie-duel gewoed.
De Israëliërs hebben n.1. een aan
val gedaan op een Jordaans fort in
het gebied van Kalkilja; het fort is
opgeblazen. Volgens Jordaanse me
dedelingen hebben de Israëliërs gis
teravond eerst het gebied rondom
Kalkilja van uit de lucht gebombar
deerd. Een beroep van generaal
(Advertentie)
Anti-Westerse tendenz
Ernstige ongeregeldheden zijn gis
teren uitgebroken in de Britse kroon
kolonie Hongkong. De moeilijkheden
begonnen in een vluchtelingenkamp
voor nationalistische Chinezen, die de
45ste verjaardag van de stichting van
de Chinese republiek aan het vieren
waren. Enkele Chinese kampfunctio
narissen scheurden papieren natio
nalistische vlaggen af, die op de mu
ren van de kampgebouwen waren ge
plakt. De kampbewoners drongen
daarop de bureaus van de kamplei
ding binnen, sloegen de boel kort en
klein en staken meubels en papieren
in brand.
De onlusten namen reeds in om
vang toe en ten slotte waren zeven
honderd gehelmde politiemannen, ge
steund door de brandweer, in gevecht
met vijftienduizend Chinese vluchte
lingen. De politie slaagde erin l.et
kamp te omsingelen en de bewoners
van de buitenwereld af te sluiten.
Niettemin braken enkele uren later
ook in de stad ernstige ongeregeld
heden uit
Volgens de laatste cijfers werden
twee personen gedood en ten minste
zestig, onder wie tien blanken,
wond.
Op alle wegen stonden grote groe
pen Chinezen. Zij hielden auto's aan,
en als er Europeanen in zaten, wer
den deze eruit geslingerd en afgeran
seld en de auto's verbrand.
Waarnemers lieten er geen twijfel
aan dat de relletjes georganiseerd wa
ren en bedoeld cm anti-westerse ge
voelens aan te hitsen.
Uit alle. delen van de kroonkolonie
kwamen de berichten binnen dat de
toestand als „zeer ernstig" beschouwd
moest worden.
Volgens de jongste berichten zijn
Een stralende bruidspaar, joh. v. Velzen en Annie Turk, stapte vanpiorgen te Roelofarendsveen in het huwelijks
bootje. Bij de kerk vormden de meisjes van de gezinszorg een ere-haag. Het huwelijk van Annie betekent
voor de gezinszorg „weer een gezinsverzorgster minder" en dat was de schaduwzijde, want helaas bestaat er te
weinig belangstelling voor dit mooie, echt vrouwelijke beroep.
gister en vandaag drie mensen bij de
onlusten om het leven gekomen en
125 gewond. Mogelijk bedraagt het
aantal doden zes, doch van drie Chi
nezen staat het nu vast dat zij om het
leven gekomen zijn. Onder de ge
wonden bevinden zich twaalf Euro
peanen en vijftien politiemannen.
Duitslands hereniging
Engeland, Frankrijk en de Verenig
de Staten hebben bij de Sowjet-Unie
opnieuw een lans gebroken voor de
Duitse hereniging. In „bijna gelijk
luidende nota's hebben zij Moskou
gevraagd nieuwe voorstellen te doen
over de wijze waarop de hereniging
door middel van vrije verkiezingen
ten uitvoer zou kunnen worden ge
bracht.
In de mota's wordt er aan herin
nerd dat de Russen nog steeds geen
bevestigend antwoord hebben gege
ven op de uiteenlopende voorstellen
die het Westen heeft gedaan. Voorts
wondt in de diplomatieke boodschap
pen instemming betuigd met het ver
zoek dat de Westduitse regering in
september tot Moskou richtte en
waarin werd verzocht om de interna
tionale onderhandelingen weer te
beginnen.
In Bonn hebben de westelijke nota's
volgens een regeringswoordvoerder,
„een zeer positieve indruk" gemaakt.
Diplomotieke vertegenwoordigers in
de Duitse bondshoofdstad twijfelen
er echter aan of de nieuwe diploma
tieke bedrijvigheid de hereniging een
stap dichterbij zal brengen. Rusland
heeft herhaaldelijk verklaard dat de
Duitse hereniging een zaak is die de
twee Dudtsianiden zelf moeten uit
werken.
DRAMA IN WOONWAGEN
Vrouw omgekomen
Toestand van man
zorgwekkend
Door onbekende oorzaak is giste
ren in een salonwagen te Bergen op
Zoom de vijfentwintig-jarige be
woonster om het leven gekomen.
Haar 28-jarige echtgenoot werd in
bewusteloze toestand in de wagen
aangetroffen. Voor het leven van de
man, die nog steeds buiten kennis
is, wordt gevreesd.
Buren die uit de aanwezigheid
van de rijwielen van het echtpaar,
meenden te moeten afleiden, dat de
bewoners thuis waren, waarschuw- h*ben(. °P«evangen, die moge-
Iiilc srlrnrnstiö 7iin var» npt vprmittp
den de politie, toen ze m de middag
uren nog steeds geen leven in de
wagen hadden waargenomen. Een
rechercheur heeft toen een ruit in
geslagen en is naar binnen gegaan.
In het slaapgedeelte van de wagen
werd de vrouw dood op bed aange
troffen. De man, die nog tekenen
vsn leven vertoonde, werd naar een
ziekenhuis vervoerd.
Burns, het hoofd van de waarnemers
der Verenigde Naties, die toezicht
houden op de naleving van de wa
penstilstand, werd door de Israëliërs
afgewezen.
Naar van gezaghebbende Israëli
sche zijde werd vernomen, gaf Is
raël geen gehoor aan deze oproep
als een gevolg van het „onbevredi
gende" antwoord van de V. N. op
Israëlische verzoeken om een einde
te maken aan de aanvallen van Jor
daanse zijde.
Om haif vijf in de ochtend (plaat
selijke tijd) werd het vuren gestaakt.
In berichten uit Israëlische dorpen
aan de grens wordt gezegd, dat mu
nitiedepots in Azon in de lucht zijn
gevlogen en dat het Jordaanse mili
taire kampement aldaar verwoest is
en in brand staat.
Volgens Israëlische autoriteiten
zijn negen Israëliërs gesneuveld en
twaalf gewond. Zij voegden hieraan
toe, dat de verliezen van de Jorda-
niërs zeer zwaar zijn.
Kalkilja vormt de punt van een
driehoek van Jordaans gebied, die
in de Israëlische kuststrook ten oos
ten van Tel Aviv uitsteekt. Waarne
mers beschouwen de actie van de
Israëliërs als een represaille voor
twee overvallen van Jordaanse zijde
op dinsdag en donderdag j.l., waar
bij resp. twee en vijf Israëliërs wer
den gedood. Eerstgenoemde overval
vond plaats bij Even Jehoeda, tien
km van het toneel van de huidige
strijd, en de andere overval, die van
een hinderlaag uit werd gedaan, ge
schiedde bij Sodom.
Volgens officiële, te Amman ont
vangen berichten, zouden duizend
Israëlische militairen door het Ara
bische legioen te Kalkilja zijn om
singeld. De Israëliërs zouden niet
door de omsingeling kunnen breken
en de strijd zou vanmorgen nog
gaande zijn.
Verder zijn volgens Jordaanse be
richten drie Israëlische nederzettin
gen in de buurt van het strijdtoneel
door zware Jordaanse artillerie be
schoten. De Israëlische verliezen zou
den groot zijn.
Cyprus wordt uitgekamd
Volgens berichten uit Kyrenia zijn
woensdag drie vrachtauto's met ver
dachten, onder wie ongeveer een ze
vental „onverzettelijke" verzetsstrij
ders van de Eoka, onder zware be
waking naar Kyrenia gebracht.
De mannen zijn gevangen geno
men tijdens een militaire operatie
op grote schaal in het noorden van
Cyprus.
Vliegramp bij Azoren?
Een vliegtuig van de Amerikaanse
luchtmacht, dat woensdagavond met
59 personen aan boord van de basis -
Lakenheath in Engeland was ver
trokken naar het vliegveld Lagens
op de Azoren, wordt vermist.
Het toestel, dat om 18.26 uur was
opgestegen, heeft om 20.55 uur voor
het laatst iets van zich laten horen.
Het had kort na middernacht op de
Azoren moeten aankomen.
Het vliegtuig vervoerde Ameri
kaanse militairen, die op weg waren
naar de Verenigde Staten.
Op de Amerikaanse luchtbasis An
drews in Maryland is bekend ge
maakt, dat reddingsvliegtuigen van
ochtend om kwart over acht noodsei-
Raadselachtige dood.
Aanvankelijk werd aangenomen,
dat het echtpaar het slachtoffer was
geworden van een gasverstikking,
maar aangezien er geen gas of ko
lendamp in de wagen werd aange
troffen, staat de politie voor een
raadsel. Etensresten, bestek en medi
cijnen die in de wagen werden ge
vonden, zfjn voor een nader onder
zoek door de politie meegenomen.
Het enig kind van het echtpaar,
een tweejarig dochtertje, was niet in
de wagen aanwezig. Het was dins
dag in een ziekenhuis opgenomen,
MILITAIR VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Een verkenningsvliegtuig van de
Britse luchtmacht van het type „Nep.
tune" is woensdagavond laat in een
dichte mist nabij Campbeltown
(Schotland) tegen een rotswand ge
vlogen. Nabij het uitgebrande wrak
werden de lijken van vier van de
negen inzittenden ontdekt. De vijf
overige leden van de bemanning zijn
nog niet gevonden.
De spoorwegmaatschappij van
Pennsylvania moet een kellner, die
drie jaar geleden ten onrechte be
schuldigd was van diefstal van an
der half pond ham, een schadeloos
stelling van 104.000 dollar (370.000
gulden) betalen. De kellner, die had
kunnen aantonen dat hij met de ham
op weg was naar een koelkast, had
een half miljoen dollar geëist.
