3)e£aidóe(2oti4a/nt
De DOLLAR zal
de KNIEËN
NASSER
dwingen
op
Nasser blaast van de hoge toren
Amerika wil half miljard dollar lenen
Amerikaanse ertsboot
in tweeën gebroken
Nasser wil Egypte's
soevereiniteit verdedigen
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1956
47ste JAARGANG No
De beste loodsen staan
nu aan de wal
Directeur: C. M. v HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Telefoon: Directie. Abonnementen. Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w f 2.35 p. mnd„ f 7.— p. kwart. Franco p. p. f7.40 - Advertenties.'17 et. p. man. Telefoontjes 1.50
Amerika zal dollars, tankboten en olie beschikbaar stellen, om Nasser
op de knieën te krijgen.
Men verwacht dat Amerika aan Westeuropese landen een slordige half
miljard dollar zal lenen om ze in staat te stellen de vaart door het Suez-
kanaal te vermijden als Egypte weigert schepen van de voorgestelde
gebruikersorganisatie te laten passeren.
De dollars zouden de kosten moeten dekken van Europese olie-aankopen
in de Ver. Staten en Zuid-Amerika en wellicht ook van de omweg om de
Kaap naar het Midden-Oosten. Minister Dulles zal dit plan deze week aan
de nieuwe Londense Suezconferentie voorleggen, in de hoop daarmee Enge
land en Frankrijk te doen afzien van militair optreden tegen Nasser.
MOSKOU echo of souffleur van CAIRO
AMERIKA VERWACHT
WEIGERING.
Amerikaanse functionarissen in
Washington geloven, dat uit de zater
dag gehouden reden van president
Nasser opgemaakt kan worden, dat
hij zal weigeren schepen van de op
te richten organisatie van gebruikers
van het Suezkanaal door te laten.
Men gelooft, dat daarom de voor
naamste vraagstukken, die de Lon
dense conferentie de volgende week
moet oplossen, zijn:
1. Coördinatie van plannen om het
scheepvaartverkeer om Kaap "de
Goede Hoop te leiden (waardoor
Egypte de inkomsten uit de ka
naalexploitatie goeddeels moeten
derven en Nasser prestigeverlies
zou leiden).
2. Voorzieningen met het oog op de
financiële gevolgen hiervan.
De Ver. Staten hebben reeds laten
weten, dat zij bereid zijn dollars,
tankschepen en olie beschikbaar te
stellen om tekorten als gevolg van
de sluiting van het Suez-kanaal aan
te vullen.
In ieder geval zou eerst een proef-
konvooi naar het Suezkanaal gezon
den worden.
De Amerikaanse functionarissen
geloven, dat minister Dulles op de
Londense conferentie bereid zal zijn
de voorstellen voor de gebruikersor
ganisatie aan te vullen met sugges
ties van de andere deelnemers, als
deze zouden bijdragen aan het vin
den van een vreedzame en prakti
sche regeling van het vraagstuk.
OLIEVOORZIENING.
Deskundigen van de Amerikaanse
regering en van oliemaatschappijen
in de V.S. hebben een plan opgesteld,
dat voorziet in handhaving van de
dagelijkse Westeuropese invoer van
2.500.000 vaten olieprodukten, ook
indien het vervoer door het Suezka
naal aan vertraging onderhevig zou
zijn.
In dat geval zullen dagelijks onge
veer 450.000 vaten uit het westelijk
halfrond naar West-Europa worden
gezonden, benevens 300.000 vaten uit
het» Midden-Oosten, die normaal
naar de Verenigde Staten worden
verscheept.
Wanneer bij deze verschepingen
nog de olie komt, die door pijpleidin
gen van de olievelden in het Mid
den-Oosten naar de Middellandse
Zeehavens wprdt afgevoerd, bene
vens de olie, die via de route om de
Kaap naar Westeuropese havens zal
worden gebracht, zal de dagelijkse
Westereuropese behoefte gedekt zijn.
Tankers.
Volgens deze Amerikaanse pers
berichten zullen 35 tot 40 thans op
gelegde Amerikaanse tankbotgn ge
reed wórden gemaakt, om de door
West-Europa benodigde olieproduk
ten over de Atlantische Oceaan te
vervoeren.
Door deze maatregelen zou ge-
op Nasser wordën uitgeoefend. Deze
economische druk heeft nog een an
dere kant. Als de olieproduktie van
de Westelijke maatschappijen in het
Midden-Oosten gaat dalen, verliezen
de Arabische staten, die thans Nas
ser steunen, olieroyalties. Daardoor
zouden zij zich tegen Nasser kunnen
gaan keren.
SOWJET-REGERINGS-
VERKLARING.
Radio-Moskou heeft zaterdag een
verklaring van de Sowjet-regering
omgeroepen, waarin verklaard wordt,
dat de voorgenomen vereniging van
gebruikers van het Suezkanaal door
de wereldopinie slechts beschouwd
kan worden als een gevaarlijke uit
daging om incidenten uit te lokken,
die gewapende interventie tegen
Egypte moeten rechtvaardigen.
De Sowj et-regering wijst er op,
dat elke bedreiging van de vrede in
het Midden- en Nabije-Oosten ook
de belangen en de veiligheid van de
Sowjet-Unie raakt.
De Britse en Franse militaire
voorbereidingen zijn volgens
Sowjet-regering in strijd met de
geest van het V.N.-Handvest. Daar
bij komt nog, dat Engeland
Frankrijk, als leden van de Veilig
heidsraad der Ver. Naties, bijzonder
verantwoordelijk zijn voor handha
ving van de vrede.
De Sowjet-verklaring bevatte te
vens de mededeling, dat de Sowjet-
Unie zal deelnemen aan het door
Egypte voorgesteld onderhandelings
orgaan voor regeling van de Suez-
kwestie. De kwestie kan en moet op
vreedzame wijze geregeld worden,
aldus de verklaring.
Twee-en-dertig doden
De Amerikaanse ertsboot Pelagia
is zaterdagavond in een vliegende
storm ter hoogte van Narvik vergaan
bij de ingang van de Vestfjord, het
Noorse schepenkerkhof nabij de
Poolcirkel. Het 7.238 ton metende
schip is volgens vijf geredde opva
renden, de enigen van de 37 leden
van de bemanning die de ramp over
leefden,. doormidden gebroken. Het
zoeken naar de overige opvarenden
van het in New York thuishorende
schip werd zondagavond gestaakt.
De vijf overlevenden fcijn met het
stoffelijk overschot van een van hun
kameraden op de Engelse treiler
Northern Duke op weg naar de Noor
se haven-Harstad. De treiler redde
de vijf mannen gisteren vlak bij de
Lofoten. Zij dreven daar rond in een
reddingboot. In de reddingboot de
enige die was gestreken nadat de
scheepshuid van de Pelagia begon te
sdheurenlag ook het lijk van een
zesde opvarende.
De Engelse treiler die tijdens het
reddingswerk lek was gestoten zette
koers naar de haven Harstad op de
Lofoten. De kapitein van de treiler
meldde ^er radio dat de ger-edden zo
vermoeid waren dat hij hen niet wil
de lastig vallen met vragen over het
vergaan van hun schip.
Noodseinen.
Zaterdagmiddag zond de Pelagia,
een in 1943 in Baltimore gebouwd
schip, de eerste noodseinen uit. Het
vroeg toen onverwijlde hulp. Later
seinde het dat een boot was gestre
ken voor een inspectie van een be
schadiging van de scheepshuid. Dat
was het laatste levensteken van de
Pelagia.
Verscheidene schepen en vliegtui
gen zochten uren lang de zee af. Een
vliegboot van het type Catalina kreeg
zondagmorgen een reddingboot in
het oog en dirigeerde er de dichts-
bijzijnde schepen heen. De Northern
Duke bereikte de sloep het eerst.
De overlevenden vertelden dat er
maar één boot was gestreken voor de
Pelagia in tweeën brak. Zij uitten de
vrees dat zij de enige overlevenden
waren. De Pelagia was met een la
ding erts op weg van Narvik naar
Baltimore.
5)e aude iaad&ett uetCaten het £gypti&che a chip
Grote woorden.
Het Sowj et-maandblad „Interna
tionaal Leven" heeft zaterdag ver
klaard, dat als Engeland een militai
re actie tegen Egypte zou onderne
men om de kanaalkwestie op te los
sen, „dit uiteindelijk leiden zou tot
de val van Engeland als wereld
macht".
Radio-Moskou verklaarde zater
dag in een Arabische uitzending, dat
de terugtrekking van de loodsen van
het Suezkanaal een poging van de
westelijke landen is om de scheep
vaart door het kanaal in de war te
sturen. De westelijke mogendheden
zijn nu overgegaan „tot openlijke
uitdaging van Egypte", aldus de ra
dio.
Nederlander in
Denemarken omgekomen
De 22-jarige machinist bij de kust
vaart G. Koopmans uit het onder de
gemeente Franekeradeel horende
plaatsje Boer is in de nabijheid van
Kolding (Denemarken) om het leven
gekomen. De machinist, die om nog
onopgehelderde reden op de weg lag,
is door de auto van een tachtigjarige
Deen overreden. De Nederlander is
tijdens het vervoer naar een zieken
huis overleden.
De politie te Kolding meent, dat de
heer K. tweemaal overreden moet
zijn; na het eerste ongeluk is hij op
de weg blijven liggen en daarna over
reden door een inwoner uit Kolding.
De heer K. was machinist aan boord
van het m.s. „Pavonis", dat in Kol
ding ligt.
Avontuur aan
Syrische grens
Syrische troepen hebben zaterdag
ten noorden van het Meer van Gali-
lea twee burgers, een Amerikaanse
toerist en zijn Israëlische vriend, die
met een auto aan de Israëlische kant
van de rgens reden, aangevallen en
ontvoerd. De auto werd, met kogels
doorzeefd en geheel uitgebrand, bij de
grens teruggvonden.
De neutrale voorzitter van de
Syrisch-Israelische bestandscommissie
heeft de Israëlische autoriteiten mee
gedeeld, dat de twee mannen van
daag door de Syriërs zouden worden
uitgeleverd.
De Kabinetscrisis
Nieuwe adviezen
Het kabinet der Koningin deelt
mede: Hare Majesteit de Koningin
heeft hedenmorgen op het Huis Ten
Bosch ontvangen de vice-president
van de raad van state dr. A. A. L.
Rutgers.
De koningin zal heden voorts ach
tereenvolgens ontvangen prof. dr. L.
J. M. Beel, prof. dr. A. M. Donner,
prof. mr. R. Kranenburg en prof.
mr. P. J. Oud voor het inwinnen van
staatsrechtelijke adviezen.
Collegiale belangstelling voor minister Van Oven
Zaterdagmiddag heeft prof. mr. J. van Oven, minister van justitie in het demissionaire kabinet, in zijn functie
van demissionair minister van binnenlandse zaken ad interim, in het gebouw van de Eerste Kamer in Den
Haag plechtig de zitting van de Eerste en Tweede Kamer der Staten Generaal gesloten. De foto links toont
v.l.n.r. de démissionaire ministers mr. J. M. L. Th. Cals, mr. F. J. F. M. van Thiel en mr. J. M. A. II Luns, uit
een raam van het gebouw der Eerste Kamer belangstellend toekijkend, terwijl prof van Oven (foto rechts)
zich van zijn taak kwijt.
Nadat de „oude" Suez-kanaalmaatschappij daartoe toe stemming had verleend, heeft het niet-Egyptische' per
soneel de voorkeur te kennen gegeven Egypte te willen verlaten. Op de foto ziet men een aantal niet-Egyptische
loodsen in de r\S staan bij het paspoorten bureau te Port Said voor een uitreisvisum.
Geweld tegen geweld
President Nasser heeft zaterdag
verklaard, dat Egypte van plan is
zijn souvereiniteit „tegen iedere
prijs" te verdedigen.
Hij zei dit te Bilbeis nabij de ka
naalzone bij de uitreiking van bre
vetten aan nieuwe piloten van de
Egyptische luchtmacht.
„Terwijl Engeland en Frankrijk
thans met hun sabels kletteren, ver
klaar ik uit naam van het Egyptische
volk, dat met succes tegen buiten
landse overheersing en agressie heeft
gestreden, dat wij van plan zijn onze
soevereiniteit tegen iedere prijs te
verdedigen."
«Egypte wil een voorbeeld voor
de wereld zijn, dat zwakkere landen
hun soevereiniteit en waardigheid
kunnen en zullen behouden, indien
zij hiertoe vastbesloten zijn."
Voorts verklaarde de president,
dat Egypte nooit het eenzijdig be
sluit om een vereniging van gebrui
kers van het Suezkanaal op te rich
ten, zal erkennen. Wel wil Egypte,
zoals reeds verklaard is, met alle be
langhebbende landen samenwerken
om de vrije vaart door het kanaal te
verzekeren in de best mogelijke om
standigheden en in het belang van
alle landen, maar de vrijheid en on
afhankelijkheid van Egypte moeten
absoluut geëerbiedigd blijven.
De Egyptische regering heeft ge
probeerd samen te werken met lan
den, die zeggen dat zij kleinere lan
den helpen, aldus Nasser, doch zij
vroegen een te hoge prijs. „Toen wij
weigerden, keerden zij zich tegen
ons". De landen die het project voor
de dam bij Assoean wilden financie
ren' „stootten ons in de rug met de
bewering dat onze economie niet ge
zond was". Aldus de president.
Egypte zal geweld met geweld be
antwoorden. „Elke buitenlander, die
Egypte tegen onze wil binnenkomt,
zal het land niet levend verlaten. Wij
zullen een georganiseerde oorlog en
een guerilla voeren".
De president beschuldigde de Brit
se minister van buitenlandse zaken
„Selwyn Lloyd" en de directeur van
de oude Suezkanaalmaatschappij, Pi-
cot, ervan, dat zij de kanaalemplo
yés hadden opgestookt het werk
neer te leggen, zodat „de wereld zou
zien, dat Egypte de vrije vaart door
het kanaal niet kan verzekeren".
Het feit, dat j.L vrijdag 50 sche
pen het Suezkanaal zijn gepasseerd,
een nieuw record, noemde president
Nasser een overwinning voor Egyp
te en een nederlaag voor het inter
nationale „bandietisme".
Terwijl Nasser sprak, vlogen
straaljagers en bommenwerpers van
Russische makelij over.
Weinig verandering
Tijdens het weekeinde werd het
weer bij ons bepaald door een lang
gerekt hogedrukgebied, dat zich van
de Balkan over de Noordzee en
Schotland naar de Oceaan uitstrekte.
Aan de zuidflank ervan stroomde
met een matige noordoostelijke wind
droge lucht uit Duitsland ons land
binnen. In deze lucht kwam weinig
bewolking voor. Het hogedrukgebied
was echter aan tamelijk grote vorm
veranderingen onderhevig en maan
dagmorgen was er alleen nog een af
zonderlijke cel over, waarvan het
centrum op de Oceaan ten noord
westen van Schotland gelegen is. De
wind draaide intussen naar noordoos
telijke richtingen, waardoor iets min
der droge lucht van de Noordzee werd
aangevoerd met daarin een uitgebreid
wolkendek. Dit wolkendek wordt bo
ven Denemarken begrenst door een
zwak front, dat langzaam over de
Duitse Bocht naderbij komt. Er is
daardoor in de weerstoestand geen
grote verandering te verwachten.
De wind blijft in de noordhoek, ter
wijl tijdelijke wolkenvelden zullen
binnendrijven, kunnen er ook ver
spreide opklaringen voorkomen. In
het temperatuurverloop komt weinig
verandering en de regenkansen blij
ven gering.
Dit blad bestaat uit 10 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van maandagavond
tot dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
DROOG WEER.
Perioden met zonneschijn en
droog weer. Zwakke tot matige
wind uit noordelijke richtingen.
Weinig verandering in tempera
tuur.
^oo^w^terst? nden
18 Sept. 2.25 v.m.; 2.45 n.m.
Het weer in Europa
De weerrapporten van maandag
morgen 7 uur luiden:
STOCKHOLM zwaar bewolkt 13 C.
OSLO onbewolkt 15
KOPENHAGEN zwaar bew. 14
ABERDEEN geheel bewolkt 16
LONDEN half bewolkt
AMSTERDAM geheel bewolkt
LUXEMBURG zwaar bewolkt
PARIJS
BORDEAUX
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNOHEN
ZüRIOH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
AJACCIO
22
nevel 23
mist 21
licht bewolkt 25
regen 21
onbewoikt 21
mist 24
mist 26
onbewolkt 26
mist 24
half bewolkt 25
nevel 25
zwaar bewolkt 25
Korreltje
Een valse pijp bederft de gehele
orgelpartij.