'MzwdteiSouftaM rrssn EEN NIEUW ORGAAN VAN GEBRUIKERS VAN Maria Goretti geschonden HET SUEZ-KANAAL INGESTELD KVP heeft geen bezwaar tegen extra-parlementair kabinet V.S. van Amerika achter het plan Egypte vindt het een aantasting van zijn souvereiniteit Toch schadevergoeding voor De corruptie in Indonesië Uit Marokko gewezen Egypte laat de loodsen vrij Informateur gaat voort Opnieuw ernstig incident tussen Israël en Jordanië HET ENGELSE VOLK WIL GEEN OORLOG Per helikopter gearresteerd .4 DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1956 f 9 /y. 'V 47ste JAARGANG No. 13906 Directeur c m. hamers veld. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN j van *t SUEZ-KANAAL I Hoofdredacteur: L. C. J ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon: Directie. Abomiementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w-, f2.35 p. mnd., 17.— p. kwart. Franco p.p.f7.40 - Advertenties: 17 ct. p. man. Telefoontjes 1.50 Engeland en Frankrijk zijn het met Amerika eens geworden over de instelling van een nieuw orgaan van gebruikers van het Suezkanaal. Het (voorlopig) orgaan zal loodsen in dienst nemen in het bijzonder de loodsen die vrijdagnacht het werk bij de oude Suezkanaalmaatschappij neerleggen en verder het verkeer op het kanaal regelen, de tarieven vaststellen, de gelden innen en de inkomsten delen met Egypte. Egypte is gewaarschuwd zich hiertegen niet te verzetten. Maar in Cairo kon men gisteravond onofficieel reeds vernemen, dat geweld nodig zal zijn om het plan uit te voeren. Premier Eden heeft het plan in het Britse Lagerhuis onthuld in een rede, die vermoedelijk de kritiekste uit zijn loopbaan was. Zijn verklaring werd bevestigd door een toespraak van de Franse premier Guy Mollet voor radio en televisie en een mededeling van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Het plan was, naar verluidt, afkomstig van de Ame rikaanse minister Dulles. Men had niet verwacht, dat Amerika zo ver zou gaan. LABOUR-OPPOSITIE TEGEN EDEN IN HET LAGERHUIS herstellen. eHt is vóór dit regerings beleid dat ik de goedkeuring van dit huis vraag". EDEN WAARSCHUWT NASSER. De Britse premier Eden waar schuwde gisteren in zijn rede voor het Lagerhuis Egypte, dat elk ingrijpen in het werk van het orgaan of wei gering om samen te werken opnieuw een schending zou betekenen van de Suezconventie van 1888. Voor een overvolle zitting van het Lagerhuis verklaarde hij, dat zo'n schending door president Nasser de betrokken landen het recht zal geven hun rechten te verzekeren, „hetzij door middel van de Ver. Naties of met andere middelen". Dit was een duidelijke toespeling op het'mogelijke gebruik van geweld. De aankondiging, van Eden werd door zijn conservatieve aanhangers toegejuicht, maar van de banken van de socialisten klonk het: „aftreden" en „wat een vredestichter". Met stemverheffing verklaarde Eden, dat hij zich nooit zou lenen voor de soort politiek die, naar hij zei, de houding van Engeland tegen over de dictators in de dertiger jaren had gekarakteriseerd. Hij draaide zich om naar zijn po litieke leermeester, Sir Winston Churchill, die op een paar meter van hem af zat, en zei: „We moeten er niet toe bijdragen om stap voor stap de geschiedenis van de dertiger jaren tp herhalen. Indien de pogingen mislukken om met vreedzame middelen een rege ling te vinden, dan moet de regering vrij zijn om maatregelen van welke aard ook te nemen om de situatie te Blijkens een besluit van de Oost duitse regering, dat woensdag in het officiële bulletin werd gepubliceerd, zullen enkele voormalige houders van belangen in genationaliseerde Oost- duitse maatschappijen schadevergoe ding ontvangen. Deze verrassende maatregel breekt met het tot nu toe gehuldigde principe van onteige ning zonder schadevergoeding. Het besluit heeft hoofdzakelijk be trekking op maatschappijen, die vroe ger eigendom waren van families of van een beperkt aantal deelgenoten. Het is niet duidelijk, of buitenlandse of Westduitse houders van belangen ook schadevergoeding zullen ontvan gen. Ook hlijkt niet hoe groot de schadevergoeding zal zijn, die volgens het besluit in „kleine termijnen" en met een rente van 3 procent betaald zal worden. Tussen 1945 en 1948 zijn grote aan tallen ondernemingen onteigend, hoofdzakelijk op bevel van de Rus sen, die deze ondernemingen tot „Nazi-eigendom" verklaarden. Volgens Westduitse economische deskundigen kan de werkelijke bete kenis van het besluit pas worden vastgesteld als de bepalingen voor de uitvoering ervan gepubliceerd zijn. De militaire politie heeft in Dja karta een vooraanstaande zakenman van Arabische afkomst Abdullah AI- keterie, gearresteerd in verband met de corruptie-affaire bij de Indone sische landsdrukkerij. Aanvankelijk deden berichten de ronde, dat Alketerie enige dagen ge legen werd ontvoerd door geünifor meerde lieden. Thans blijkt dat de militaire politie geweest te zijn. Pro cureur-generaal Suprapto maakte gisteren bekend, dat de militaire politie Alketerie vasthoudt voor een verter onderzoek. Alle gebruikers kunnen toetreden. Eden zei dat het gebruiksorgaan dat zal worden opgericht de Ver. Sta ten, Frankrijk en Engeland zal om vatten en dat andere belangrijke ge bruikers van het kanaal zullen wor den uitgenodigd om eveneens tóe te treden. Dit orgaan zal eigen lood sen in dienst namen en de verant woordelijkheid dragen voor de coör dinatie van het verkeer door het ka naal. Aan de Egyptische autoriteiten zal verzocht worden, mee te werken bij de handhaving van de maximum hoeveelheid verkeer door het kanaal. Overwogen wordt dat Egypte een passende betaling zal ontvangen van het orgaan voor de faciliteiten die dit land verschaft. Maar, aldus de premier, de door- vaartrechten zullen aan het interna tionale orgaan worden betaald en niet aan de Egyptische autoriteiten. Eden voegde hieraan toe, dat de Westelijke Grote Drie de bijzonder heden van het plan nog aan het be spreken zijn. LABOUR TEGEN. De leider van de oppositie, Gaits- kell, verwierp het plan van Eden on middellijk. Hij zei dat slechts mili taire actie Egypte tot het aanvaarden van dit plan zou kunnen brengen. „De verklaring, dat de Organisatie van plan is eigen loodsen te gebrui ken om haar schepen door het kanaal te loodsen, met de bedoeling dat de vaarrechten betaald moeten worden, niet aan Egypte, maar aan de organi satie, lijkt gevaarlijk veel op een uitermate uitdagende beslissing". Clement Davies, de leider van de liberalen in het Lagerhuis, heeft voor gesteld, dat .de 22 landen die deel genomen hebben aan de Londese con ferentie weer bijeengeroepen wor den- De Britse regering heeft besloten het debat in het Lagerhuis te laten eindigen met een vertrouwensstem- ming over haar politiek ten aanzien van de Suez kwestie. In politieke kringen verluidt, dat de Labourleiders besloten hebben een amendement in te dienen, dat neer komt op een motie van afkeuring. Voorts is vernomen, dat Labour zal vragen het parlement in buiten gewone zitting te houden en het niet te verdagen tot 17 oktober, wanneer het zomerreces eindigt. EGYPTISCHE REACTIE. De directeur van de Egyptische voorlichtingsdienst, Hatim, heeft woensdagavond voor radio-Cairo ver klaard, dat „de schepping van een nieuw comité van gebruikers van het Suezkanaal" een uitdaging, is, be doeld om tot oorlog te leiden". „Egypte is bereid aan alle gebrui kers van het kanaal alle faciliteiten te verlenen om, overeenkomstig de conventie van Constantinopel de vrije vaart te verzekeren, maar het zal nooit beperking van zijn rechten en soevereiniteit aanvaarden" zo zei hij. „Het Suezkanaal is een integrerend onderdeel van Egypte en de instel ling van een „Comité van gebrui kers van het kanaal" betekent, dat bepaalde landen samenzweren tegen de rechten van Egypte en zijn soeve reiniteit, zich mengen in het bestuur van het kanaal, hetgeen ernstige ver storing van de vrije vaart met zich mee kan brengen", verklaarde hij. DE VAART ROND DE KAAP. Sedert het begin van de crisis rond. om het Suezkanaal hebben vijftig schepen de weg langs Kaap de Goede Hoop genomen in plaats van htm nor male vaart door het Suezkanaal. Men verwacht, dat dit aantal tegen 't ein de van deze maand tot honderd zal zijn gestegen. NEHROE TEGEN HET NIEUWE SUEZ-PLAN. De Indiase premier, Nehroe, heeft vandaag een beroep gedaan op de regeringen van Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten om terug te komen van hun besluit tot instelling van een internationale vereniging van gebruikers van het Suezkanaal, Nehroe betoogde in het Indiase parlement, dat hij Edens redevoering betreurde, omdat deze „de deur voor verdere onderhandelingen schijnt te sluiten en een gevaarlijke toestand kan doen ontstaan". Nehroe verklaarde, dat de aange kondigde oprichting van een .vereni ging van kanaalgebruikers een een zijdige beslissing is, die de Egypti sche soevereiniteit aantast. Onbekende personen hebben zich in de kerk van de Onbevlekte Ontvange nis te Napels laten insluiten en de sarcophaag van de H. Maria Goretti die zich in deze kerk bevindt, ge schonden. De politie heeft bjj haar onderzoek een loper gevonden, die de inbrekers gebruikt hebben om de kerk weer te verlaten. De ontvreemde voorwer pen bestaan uit diverse halsbanden met een gezamenlijke waarde van 30.000 en 'bovendien een bedrag van 240 aan contanten. Dinsdagavond zijn 38 uit Marokko gewezen Fransen aangekomen op een vliegveld bij Parijs. Onder hen bevonden zich de voor zitter van de „Presence Frangaise", dr. Causse, en generaal Frangois. Ver- scheide aangekomen en zeiden nooit aangesloten te zijn geweest bij de „Presence Frangaise" en de redenen van hun uitwijzing niet te kennen Te Bordeaux is een vliegtuig uit Rabat met elf uitgewezen Fransen geland. Nederlanders onder de Suez-loodsen De Egyptische regering heeft laten weten dat zij het niet-Egyptische per soneel van het Suezkanaal zal laten vertrekken indien het dat wenst. Zij zal niet aandringen op een bepaalde opzegtermijn en het personeel be hulpzaam zijn bij het regelen van het vertrek. Wat betreft de Nederlandse lood sen kan het volgende worden ge meld: De meeste, zo niet alle, Nederland se loodsen in het Suezkanaal zullen hoogstwaarschijnlijk morgen willen vertrekken. Van de veertien ver blijft er één reeds met zijn gezin met verlof in Nederland. Het schijnt wel zeker te zijn, dat de nieuwe organisatie van gebrui kers, die Eden en Mollet gisteren hebben aangekondigd, hen in dienst zal nemen om de schepen door het kanaal te loodsen. In Londen neemt men aan, dat de loodsen onderge bracht zullen worden op schepen aan de beide uiteinden van het kanaal, juist buiten de Egyptische territo riale wateren. Twee Nederlanders zijn gisteren in Caïro aangekomen om voor de nieu we Egyptische Suezkanaalmaatschap pij te gaan werken. Het zijn de 32- jarige H. L. M. Kessels uit Hillegom en de 34-jarige E. Kaptel uit Voor burg. Kessels heeft jarenlang gevaren bij een Nederlandse zeevaartmaat schappij, waarvan het zwartepunt van de activiteit in Indonesië ligt. Drie jaar geleden besloot hij echter niet meer zulke lange reizen te ma ken. Hij verliet de zee, begon bij een reisbureau en werkte ten slotte in het verzekeringsbedrijf van zijn va der. Kaptel, die in Indonesië geboren is, heeft, sinds hij enige maanden ge leden uit Indonesië is teruggekeerd, in Voorburg gewoond. Hij is kapitein geweest op een 700 ton metende In donesische kustvaarder. Van vier KVP-candidaten voor het ministerschap heeft de infor mateur gisteren de toezegging ontvangen, dat zij de portefeuil les aanvaarden. Het zijn prof. mr. W. C. L. van der Grinten, die vice-premier en minister van Justitie zal worden, mr. Luns, die alléén aan het hoofd van Buitenlandse Zaken wordt geplaatst en ir. Witte, die opnieuw de portefeuille van We deropbouw en Volkshuisvesting zal beheren. Minister van Financiën zou wor den mr. Ph. C. M. van Campen, thans directeur van de Coöp. Centrale Boerenleenbank in Eindhoven. Spoedig antwoord is voorts te ver wachten van de Christelijk Histori- schen: A. Tilanus, zoon van H. Tila- nus, en de heer C. J. van Mastricht,- de tweede voorzitter van het Chr. Nat. Vakverbond, candidaten voor resp. de portefeuilles van Maatschap pelijk werk en Sociale Zaken en Volksgezondheid. Negentien doden Bij een nieuw, ernstig incident in het grensgebied tussen Israël en Jor danië zijn aan Jordaanse zijde negen tien doden gevallen. Het ziet er naar uit, dat hier sprake is van een Israëlische vergeldings actie voor een Jordaanse aanval, waarbij maandag zes Israëli's het leven verloren. De lichamen van de zes gesneuvelde Israëli's werden door een commissie van onderzoek van de bestandscommissie van de V.N. op Jordaans gebied gevonden. Maar het schijnt vast te staan, dat de Israëli's in een Jordaanse hinderlaag op Israë lisch gebied zijn gesneuveld, en dat hun lichamen daarna naar Jordaans gebied gesleept zijn. In de nacht van dinsdag op woens dag, aldus een klacht die Jordanië gisteren bij de bestandscommissie in diende, overschreed een aanzienlijke Israëlische troepenmacht de Jor- In een speciale zitting van het Engelse Lagerhuis heeft premier Anthony Eden van Engeland woensdagmiddag in Londen bekend gemaakt, welke „verdere maatregelen" Engelandi en Frankrijk zullen nemen ten aanzien van het door Nasser genationaliseerde Suez-kanaal, waarover de „eommissie van vijf" onder leiding van Menzies met de Egyptische president geen overeenstemming heeft kunnen bereiken. Hoe althans een gedeelte van de Engelse bevolking over de situatie denkt, toont deze telefoto, waarop men ziet hoe Engelsen buiten de parlementsgebouwen demonstreerden met borden, waarop duidelijk de vrees voor- en de tegenzin tegen een oorlog tot uitdrukking waren gebracht. daanse gr ens,♦omsingelde een Jor daanse politieversterking en blies deze op. Een toesnellende Jordaanse troepenmacht viel hierop in een Is raëlische hinderlaag. De uit de aan val voortvloeiende gevechten duur den voort tot gisterochtend. Het incident van maandag, zowel als dat van gisternacht speelde zich af in het zelfde gebied, het gebied van Hebron. Waarnemers van de V.N. zijn ogenblikkelijk naar de plaats van het incident vertrokken om een on derzoek in te stellen. Jordanië heeft om een spoedzitting van de bestands commissie verzocht. In officiële Is raëlische kringen in Jeruzalem wilde men'geen verklaringen over het in cident afleggen. Koning Hoessein van Jordanië heeft na het ontvangen van het bericht over het incident terstond alle diploma tieke vertegenwoordigers van de Ara bische landen in Amman bijeen ge roepen om de situatie aan de grens met Israël te bespreken. De koning heeft de ambassadeurs van Frankrijk, Amerika en Engeland verzocht hun regeringen op de hoogte te stellen van de Israëlische aanval. Een van moord beschuldigde Duit ser, die uit de gevangenis van Neu renberg was ontsnapt, is met behulp van een helikopter opnieuw gevangen genomen. Mensen die de vluchteling hadden gezien en herkend, waarschuwden het Amerikaanse leger, dat een heli kopter uitzond. De waarnemer ont dekte de gezochte man in het veld en Hield hem van de lucht uit in be dwang, tot de politie kwam opdagen om hem opnieuw te arresteren. Zacht en vochtig In de afgelopen naoht bereikte een kleine storing, die gisteren ten wes ten van Schotland was ontstaan, ons land. Met deze storing drong minder koude en zeer vochtige lucht ons land binnen, waardoor er vrijwel overal regen en motregen viel uit een laag hangende wolkendek. De kleine sto ring heeft zich losgemaakt van een depressie, die ten zuiden van Usland ligt. Deze beweegt naar het zeegebied ten noorden van Schotland. Het kou front van deze depressie wordt voor afgegaan door een zwakke rug van hogedruk, die morgen voor enkele opklaringen kan zorgen. Later op de dag nemen de regenkansen echter weer toe vanwege de nadering van het koufront. Ons land zal zich morgen nog vrij wel de gehele dag in zachte en voch tige lucht bevinden. De partijloze prof. dr. J. Horring, directeur van het Landbouw-Econo- misch Instituut wordt genoemd voor Landbouw, Visserij en Voedselvoor ziening. Standpunt van de KVP. Gisteren heeft de Tweede Kamer fractie van de KVP, die sedert 18 augustus niet meer bijeen was ge weest, vergaderd. Zij was bijeen ge roepen om ingelicht te worden over de gang van zaken bij de kabinets formatie. De fractie heeft met in stemming kennis genomen van het standpunt van haar voorzitter, dat er zijnerzijds generlei plaats of aan leiding is voor enig afraden of aan raden aan geestverwanten betreffen de een al dan niet deelneming aan een kabinet van zuiver extra-parle mentair karakter, en dus zonder bin ding aan de fracties, als waarnaar de informateur, prof. De Gaay Fortman, van het begin van de uitvoering van zijn informatie-opdracht af streeft. De informateur prof. mr. De Gaay Fortman heeft hedenmorgen te elf uur andermaal ontvangen de heer A. B. W. Tilanus, directeur van de Stichting Gelderland voor Maat schappelijk Werk te Arnhem. Te kwart voor twaalf heeft hij een on derhoud gehad met de heer H. C. W. Moorman, staatssecr. van Marine. De woordvoerder van de informa teur zeide vanochtend, dat de vraag of vier katholieken toegestemd had den in het aanvaarden van een por tefeuille, niet bevestigd en niet ont kend kon worden. Hedenmiddag gaat prof. mr. De Gaay Fortman naar Schiphol om daar afscheid te nemen van de gou verneur van Suriname, de heer Van Tilburg, die naar zijn standplaats terugkeert. Dit blad bestaat uit 8 pagina's HOE wordt het weer? (Geldig van donderdagavond Lot vrijdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). ZACHT WEER. Vanavond en vannacht plaatse- j lijk wat regen of motregen. Mor- gen overdag overwegend droog weer met enkele verspreide op klaringen. Overwegend matige westelijke tot zuidwestelijke wind. Zacht weer. Hoogwaterstanden 14 Sept. 10.50 v.m.; 11.30 n.m. Het weer in Europa STOCKHOLM licht bewolkt 13 C. OSLO zwaar bewolkt 8 KOPENHAGEN half bewolkt 15 ABEirJDEEN regen 13 LONDEN zwaar bewolkt 17 AMSTERDAM regen 15 LUXEMBURG geheel bewolkt 16 PARIJS nevel 19 BORDEAUX mist 23 GRENOBLE lidht bewolkt 23 NICE licht bewolkt BERLIJN zwaar bewolkt FRANKFORT geheel bewolkt münohen zürich GENèVE locarno wenen innsbruck rome ajaccio mallorlca regen 15 geheel bewolkt 15 mist 22 onbewolkt 26 zwaar bewolkt 18 regen 16 onbewolkt 32 onbewolkt 29 onbewolkt 32 Korreltje Als de wagen in de sloot is, loopt elk erover.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 1