A DE BRULLENDE BERG EEN MEISJE Leidse begroting sluit op I 21.760.974.- Zuitiigfieid fa, geftoden; inkomsten gemeente moeten uetftoogd RIJK BLIJFT ALS ALTI|D ACHTER MET CIJFERS Tweede Leidse Lening geslaagd Positie kapitaalsmarkt zeer moeilijk Leidse Duinwater Mij N*V. verhoogt haar tarieven DONDERDAG 30 AUGUSTUS 1956 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA 2 Niet rooskleurig Een begroting, die zuinigheid ver langt en verhoging van de inkom sten van de gemeente Leiden door diverse voorzieningen nodig maakt. Dit is de indruk die men krijgt, indien men van de begroting 1957 iheeft kennis genomen. Het saldo van de gewone dienst, waarvoor nog dekking gevonden moet worden, be draagt 2.150.000. De totale inkom sten zijn geraamd op 21.760.974. Zoals bekend werkt het Rijk nog steeds met een noodvoorziening in de gemeentefinanciën. Deze voorzie ning zou oorspronkelijk alleen voor de jaren '48 tot en met '50 gelden, maar al Iheeft men de aanduiding „noodvoorziening" van de wet ge schrapt in wezen werkt men nog met de gebrekkige regeling van '48. Nu de regering evenwel stellig verwacht, dat met 1958 een meer duurzame regeling zal ingaan, kun nen wij er van uitgaan, dat de be groting over 1957 van de gemeente Leiden, de laatste zal zijn voor wel ke de bestaande regeling van toepas sing is. Terugblik. De gemeenterekening over '55 deed de verwachting wettigen, dat ge noemd jaar met een vrij belangrijk nadelig saldo zou sluiten. Deze ver wachting werd versterkt toen de extra-uitkering van 3 voor het ge- meentepersoneel bekend werd. Het is echter anders gelopen. De minister van financiën deelde in juni 1956 mede, dat het percentage, naar het welk de belastinguitkering over 1955 zal worden berekend nader kon wor den gesteld op 122. Dit was een ver hoging van 107 op 122. Voorts deel de de minister mede, dat nog een verhoging van de uitkering in ver band met de „3 voor de deur stond. De vroegere diensten van hoofd stuk I van 1955 leverden nog een batig saldo van ruim 266.000 gulden op, met het gevolg dat het nadelig saldo kan worden opgevoerd tot een voordelig bedrag van 153.401. Men kan zich er over verheu gen, dat dit resultaat te elfder ure genoteerd kon worden. De manier waarop dit geschiedde is echter tekenend voor de toe stand, waarin de gemeenten zich thans bevinden. Vooruitzichten begroting '55 en '56. De Leidse raad heeft vorig jaar een verzoek tot de minister gericht tot verhoging van het basisbedrag van de algemene uitkering uit het gemeentefonds. Nu de inkomsten van het gemeentefonds zodanig zijn gestegen dat de belastinguitkering over 1955 verhoogd kon worden van 107 op 122 wagen wij de veron derstelling, dat ook de algemene uit kering uit het gemeentefonds be langrijk zou kunnen worden ver hoogd. Wat de begroting over 1956 betreft, er is een redelijke kans, dat de re gering de aangevraagde verhoging zal goedkeuren, zeker nu het on overkomelijke struikelblok: de in voering van een vergoeding voor het ophalen van het huisvuil, uit de weg is geruimd. Intussen bedraagt het ongedekt saldo over 1956 nog circa 1.200.000 gulden. Ook al zou op het verzoek van de gemeenteraad om het basisbedrag te verhogen in gun stige zin worden beslist, ook dan zal van bovengenoemd bedrag een aan zienlijk gedeelte ongedekt blijven. Het noodzakelijk evenwicht zal voor namelijk moeten worden gevonden door verhoging van inkomsten. Begroting 1957 niet gunstig. De begroting voor 1957 zal het saldo van de gewone dienst waar voor nog dekking moet worden ge vonden in vergelijking met 1956 met 475.000 doen stijgen (ƒ2.150.000). De stijging van het ongedekte be drag moet men aanzienlijk noemen, als men bedenkt, dat verschillende inkomsten voor 1957 belangrijk hoger konden worden geraamd. De begrotingspositie voor 1957 is derhalve niet rooskleurig. Dit komt nog scherper tot uitdrukking als u in aanmerking neemt, dat dit resul taat eerst kon worden verkregen, nadat in de aanvankelijke cijfers voor 1957 vele wijzigingen waren aangebracht met het doel het onge dekte saldo terdg te dringen tot een cijfer, dat niet meer voor verminde ring vatbaar was, zonder dat daarbij het verzorglngspeil van de gemeente ernstig schade zou lijden. Dit houdt in, dat het college er toe moest besluiten, zoveel als in het vermogen lag, met nieuwe voorzieningen in de gemeente het budget niet extra te belas ten. Het was een vérstrekkend besluit. De behoeften van de gemeente immers zijn in deze tijden onbe grensd. Er is echter een duidelijke grens: daar waar de financiële mid delen ophouden. Het college ziet in dit alles een duidelijke waarschuwing voor de raad een verdere uitbreiding van de voorzieningen in de gemeen te zo veel mogelijk te voorkomen. Ook aan de verhoging der inkom sten dient aandacht te worden be steed. VERGELIJKEND OVERZICHT VAN DE UITGAVEN VAN DE GEMEENTE LEIDEN OVER DE AANGEGEVEN JAREN Omschrijving 1955 1957 Salarissen (excl. onderw. en bedr.) 2.644.895.2.638.338. Personeelsuitgaven (sociale voorz.) 390.364.455.704. Uitgaven Gemeentewerken 2.029.344.2.627.719. Kosten straatverlichting (excl. rente en afschrijving) 236.820.— 262.000.— Salarissen openbaar lager onderwijs1.177.242.1.333.337. Salarissen voorbereidend lager, middelb. en voorbereidend hoger onderw831.896.893.887. Subsidie bijzondere lagere scholen561.468.774.891. kleuterscholen 267.504.3.500. scholen voor nijverheidsonder wijs 537.427.— 934.342.-y sportstichting, excl. kap. lasten 56.301.88.222. Kosten van de Dienst voor Sociale Zaken 378.329.408.172. van steunverlening aan behoef- tigen 1.384.986.— 1.461.250.— Totaalƒ18.954.994.— ƒ21.760.974.— Naar wij vernemen is de 4 1/4 pet. obligatielening Leiden (2e lening 1956), waaop gisteren de inschrijving openstond, geslaagd. De lening was groot 5.000.000, waarvan 2.3 min reeds op inschrijvingsvoorwaarden was geplaatst. Leiden heeft twee obligatie-lenin gen elk van 5 miljoen uitgeschreven, omdat de positie op de kapitaals markt op het moment zeer ongunstig was. Het is practisch onmogelijk ka pitaal aan te trekken. De oorzaken moeten onder meer gezocht worden in de toenemende liberalisatie van het Europees beta lingsverkeer met gevolg dat op de Nederlandse kapitaalsmarkt buiten landse leningen worden geplaatst. Wanneer men weet, dat geldleningen VERGELIJKEND OVERZICHT VAN DE INKOMSTEN VAN DE GEMEENTE LEIDEN OVER DE AANGEGEVEN JAREN Omschrijving 1955 1957 Huur van huizen en andere gebou wen 191.414.— 187.474.- Bijdrage van het Rijk in de kosten van de politie 1.147.349.— 1.187.176.- Ontvangsten Duinwaterleiding208.237.225.000.- Markt-, haven-, brug- en liggeld en precario 171.741.179.300.- Straat- en baatbelasting315.703.— 306.928.- Schoolgelden c.a78.657.— 34.800.- Bijdragen van Rijk en gemeenten voor onderwijs 291.675.765.856— Bijdrage van de provincie in de kosten van verpleging van geesteszieken 167.038.181.250.- Bij dragen van particulieren alsvoren 130.499.130.000.- Bijdrage van het Rijk voor werklozen zorg c.a1.039.895.— 1.084.920.- Uitkering van het Rijk wegens: a. Grondbelasting 744.284.749.270.- b. Personele belasting 548.493.593.590.- c. Andere belastingen 440.739. Belasting op de honden 21.743.24.000- Vermakelijkheidsbelasting 381.334.— 380.000— Vergunnings- en verlofsrecht 23.069.21.875.- Uitkeringen uit het gemeentefonds 7.155.672.6.672.480 - Alsvoren (verhogingen) 2.150.000.- Batig saldo gas- en elektriciteitsfabriek (incl. retributies) 2.032.152.2.335.000.- Totaal18.841.520.— 21.760.974.- van Duitse bedrijven met betrekke lijke korte looptijd, met een rente voet van 810 per jaar in Duits land tot de normale behoren en deze voor de Nederlander uit het oogpunt van rendement aantrekkelijk zijn, mag men er zich niet lover verwon deren, dat de rente op de Neder landse kapitaalsmarkt zich in stijgen de lijn beweegt. Daarnaast zoeken ook vele solide Nederlandse bedrij ven kapitaal op voorwaarden, waar mede de Nederlandse gemeenten niet kunnen concurreren, omdat de maxi male rente, die de gemeenten mogen betalen, 4y2 bedraagt. Daarnaast neemt een belangrijk deel van de'be leggers een afwachtende houding aan zolang de regering nog niet is samen gesteld. Mogelijkheid van slipgevaar.. J. Wessel nam afscheid van Lichtfabrieken Na 43 jaar De heer J. Wessel, tot voor kort chef van de loonadministratie aan de Lichtfabrieken nam gisteren afscheid van Directie, chefs en collega's na een bijna 43-jarige diensttijd. Nadat hem in de kring van perso neelsleden, waarmee hij dagelijks contact had, vele hartelijke woor den waren toegevoegd, werd de heer Wesser in de directiekamer ontvan gen. Hier richtte zich allereerst de heer Ir. Y. Ykema, directeur der fabrieken tot de heer Wessel en bracht hem, mede namens het gemeentebestuur, dank voor de langdurige en nauw gezette arbeid. De heer Ykema wees er op, dat het hem i i deed, afscheid te moeten nemen van de heer Wessel, die ni de vertrouwenspositie, welke hij be kleedde, voor het bedrijf van grote waarde was. Tenslotte wenste de directeur de heer Wessel nog vele goede jaren toe. De heren J. J. C. Snel, W. J. Ba tist en R. .J Hazenberg dankten de heer Wessel vervolgens voor de aan gename, kameraadschappelijke om gang en uitte eveneens hun gevoe lens van grote waardering voor de afscheidnemende collega. Namens de personeelsvereniging bood de heer Snel een herinnering aan bij de fabrieken doorgebrachte jaren aan. De heer H. van Woudenberg, voor zitter der personeelsvereniging, her innerde aan de periode van het be stuurslidmaatschap van de heer Wes sel, waaraan spreker de beste her inneringen had. De heer Wessel dankte op zijn beurt de directeur en de overige sprekers voor de symphatieke woor den en voor de vriendschappelijke wijze, waarop men hem steeds was tegemoet getreden. In de kantine kwamen daarna ve len de heer Wessel de hand ten af scheid drukken. De uitkering van de Leidse Duinwater Maatschappij is in de gemeente begroting in verband met kostbare investeringen dit jaar op ongeveer het zelfde bedrag gehandhaafd. De lasten kunnen niet worden gedekt zonder dat een tariefsverhoging voor de waterlevering wordt ingevoerd. B. en W. hebben dan ook na ampele overwegingen aan de maatschappij goedkeuring Verleend de tarieven met ingang van 1957 te verhogen. B. en W. en de L.D.M. voeren hierbij aan, dat de tarieven van het water sedert 1939 niet meer zijn herzien. Men kan dit als een unicum in de prijsberekening zien. Ook de tarieven van andere gemeentelijke diensten zullen in de komende maanden aan een herziening worden ontworpen. (110) Stram en Rheumatisch? Doe dan toch eens een bloedzuiverende hoor. Met Kruschen Salts. Al tientallen jaren was Kruschen over de hele wereld redder in de nood, in duizenden gevallen van Rheumatische Pijn. Dat komt omdat 't principe waarop Kruschen werkt, de oorzaak van de kwaal aantast en verdrijft. Rheumatische Pijnen vinden veelal hun oorzaak in de vertraagde wer king van de bloedzuiverende orga nen. Juist die komen door Kruschens zes minerale zouten weer op gang. 't Bloed gaat weer sneller stromen en wordt gezuiverd van alles wat nu de pijn verwekt. Probeer 't eens met Kruschen! (Advertentie! Romeinse vondsten nabij Aardenburg Een dezer dagen deed men bij toe val weer een belangrijke oudheid kundige ontdekking bij Aardenburg. Tijdens herverkavelingswerkzaam heden het graven van een afwa- teringssloot bij de Oude Eekloossche Watergang ontdekte men tal van scherven .van Romeins aardewerk (terra sigilata en terra nigra). In een der wanden van de gegra ven sloot tekende zich overduidelijk een grondprofiel af, waaruit bleek, dat circa een meter onder het huidi ge maaiveld een ongestoorde Ro meinse woonlaag lag. In deze woon laag zag men vier „slootjes", waar schijnlijk Romeinse Puntgrachten. Voorts kon worden vastgesteld, dat het riviertje De Oude Ee ten tijde van de Romeinen langs of door Aar denburg heeft gestroomd, daar een deel der oude bedding werd bloot- legd. Onomstotelijk staat vast, dat Aar denburg eertijds een belangrijke Ro meinse nederzetting is geweest, hoe wel thans nog niet valt te zeggen of dit een burgerlijke dan wel militaire concentratie is geweest. Vorig jaar werden op het terrein naast de St. Bavokerk opgravingen verricht, die belangrijke vondsten opleverden. Aetherklanken VRIJDAG HILVERSUM I. 402 m. 7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 12.G0 AVRO. 16.00 VARA. 19.30 VPRO 20.0024.00 Nationaal programma. 7.00 Nieuws. 7.10 Gym. 7.23 Gram. 8.00 Nieuws. 8.19 Gram. 8.50 Voor de vrouw. 9.35 Waterstanden. 9.40 Gram. voor de jeugd. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor de kleuters. 10.40 Fluit, hobo en piano. 11.00 Theaterorlkest, koor en solist. 11.40 Voor de jeugd. 12.00 Dansmuziek. 12.30 Land- en tuinbouw meded. 12.33 Sport en prog nose. 12.50 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 Meded. en gram. 13.20 Tirolermuziek. 13.55 Koersen. 14.00 Strijkkwartet. 14.30 Voordracht. 14.50 Gram. 15.05 Amusements muziek. 16.00 Voor de jeugd. 17.00 Gram. 17.40 Lichte mu ziek. 18.00 Nieuws. 18.15 Actualitei ten. 18.20 Gram. 18.50 Met de deur in huis, caus. 19.00 Voor de jeugd. 19.10 Lichte muziek. 19.30 „Konverjari", caus. 19.45 Op bezoek bij anderen, caus. Nationaal programma: 20.00 Nieuws. 20.05 „Op verjaarsbezoe'k". 20.15 Promenade orkest. 21.00 „Op verjaarsbezoek". 21.10 Mil. kapel. 21.45 „Onze vriend de vijand", klankbeeld. 22.15 Mannenkoor. 22.25 Kamerorkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Carillonspel. 23.20 Gram. 23.5024.00 Dagsluiting. HILVERSUM H. 298 m. 7.00 NCRV. 20.0024.00 Nationaal programma. 7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muziek. 7.30 Gram. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en weerbericht. 8.15 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.25 Voor de vrouw. 9.35 Gram. 10.30 Morgen dienst. 11.00 Piauorecital. 11.30 Gram. 12.05 Lichte muziek. 12.30 Land- en 12.55 Gram. of act. 13.00 Nieuws. 13.15 tuinbouw meded. 12.35 Lichte muziek. PITtigheden. 13.20 Metropole-orkest. 1350 Gram. 14.05 Kamerorkest en Kamerorkest en soliste. 15.15 Voor dracht. 115.35 Lichte muz. 16.00 Tuin- bouwpraatje. 16.15 Gram. 16.30 Blaas- ensemble. 17.00 Voordracht. 17.20 Vo caal ensemible. 17.40 Beursberichten. 17.45 Gram. 18.00 Stemmen van over zee. 18.15 Gram. 18.30 Kon. Mil. kapel. 19.00 Nieuws en weerberichten. 19.10 Regeringsuitzendimg: Rubriek verkla ring en toelichting: De scholing van volwassenen, door J. C. Visser. 19.20 RegeringsuitzendingEmi gratieru briek. Het emigratiepraatje van H. A. van Luyk. 19.30 Gram. 19.45 Muzi kantencongres. 20.0024.03 Ntaionaal programma: zie Hilversum*!. IN DE Wild West) door HOFFMANN BIRNEY 18) De zilverbron, waar Thomas Wal lace begraven lag, onder de hoge sparren waarvan hij zo veel gehou den had, lag direct boven de rode daken van de gebouwen van dë ranch Het terrein rondom de bron was tegen het vee omrasterd en geplaveid met stukken zandsteen uit de bedding van de Schedelbeek. In de schaduw kon men niet alleen een flink stuk van 't landgoed zien, maar ver in het Zui den aan het andere einde van de San Andreasvlakte de wazig blauwe toppen van de Sierra Filiz, de Ge lukkige Bergen. Boven de bron liep de weg in Serpentines naar de top en daar, in het van morgendauw vochtige gras van een bergweide, wachtte een man op de twee ruiters. Het was een lange kerel met een verweerd gezicht en gekleed in een versleten cowboy-costuum. Op zijn bovenlip prijkte een zwarte snor. Zijn blauwe ogen keken strak naar de man en het meisje en naar de paarden, die ze bereden. Court knikte kort en begroette de man. „Morge!' „Mörge. Ik zag u het pad van de bron op komen en vroeg me af, wie u kon zijn. Daar u op paarden van de ranch zit, waarvan er zelfs één van Lafe Young is, veronderstel ik dat u recht hebt hier te zijn. Court antwoordde in hetzelfde ge rekte cowboydialect, dat de man sprak „Deze dame is Miss Moran. Wallace was haar oom en zij is nu de bezit ster van de ranch. Mijn naam is Court. Court zei verder niets over zich zelf, maar de cowboy scheen niet nieuwsgierig te zijn. „Ik ben Tom Kingdaar van het grenskamp van Badger Creek. Zou u mjj oofr kunnen zeggen, of Lafe Young nog opzichter is daar bene den?" „Een half uur geleden, toen we hem verlieten, was hij het nog". „Hm! En u zit op zijn makke knol". „Is dat een mak dier? Hij noemde het een half getornd paard". „Vijf jaar geleden was het half ge temd. Nu bestaat er geen makker en kalmer dier in dit gedeelte van de Verenigde Staten". „Dan veronderstel, ik, dat Lafe Young zich vergiste. De woorden der beide mannen klonken onverschillig, maar Nora Jane ovelde, dat er onder die opper vlakkige zinnen een betekenis ver borgen was. Tom Kink's blikken flit sten van Court naar haar en daarna weer naar Court. Iedere korte vraag en ieder antwoord leken het spel van floretten, gehanteerd door meesters in de schermkunst. Geen van beiden sprak verder over het paard, dat Court bereed. „Lafe vertelde Miss Moran giste ren, dat twee van zijn mannen op de grenzen van de ranch aan het werk waren. Hij scheen u niet terug te verwachten". „Dat geloof ik. Ik smeerde hem. Vier dagen geleden had is al geen suiker en koffie meer, en gisteren kreeg ik gebrek aan meel en tabak. Dat werd me te bar". „De rit duurt langer ove«r de ber gen dan over de vlakte, niet?" Héél even vonkte de blauwe ogen. „Er is een pad. Als ik deze wag nam, kon ik nog even een blik op het noordelijk deel van de ranch werpen. Iémand moet het tenslotte doen. „En Lafe Young doet dat niet bedoelde u dat?", vroeg Court vlug. „Lafe is een goede cowboy. De lo nen worden hier niet meer zo regel matig betaald sedert Wallace dood is. Het is best mogelijk, dat Lafe Young wacht". „Juist! Miss Moran wacht ook. Zij wacht op iemand, die haar vertellen kan hoe de zaken hier eigenlijk staan Lafe Young schijnt daarvoor niet ge- schrik te zijn". Weer had het meisje de indruk, alsof er een luchtig spel met degens gespeeld werd. Court had zijn-blik laten zinken en keek naar de grond, wachtend op het antwoord. „Dan wacht ze niet op mjj maar dat wil niet zeggen, dat ik me tot de vriendjes van Lafe reken. Want dat is niet waar. Waarom laat u Jerry Evans, die op het Oostkamp is, niet komen? Hij wordt Goud- tand-Kid genoemd. Hij en ik waren kameraden op de ranch. Wallace bracht hem hier naar toe. De Kid heeft voor Wallace gewerkt ergens in Nevada. Lafe zond hem dadelijk na de begrafenis van Wallace naar dat kamp. Best mogelijk, dat Goudtand- Kid de man is die u nodig hebt. Er werd nu niet langer geschermd. King had zijn degen in de schede gestoken en definitief de zijde van de nieuwe eigenares van Bar Rafter K. gekozen. Gedurende al de tijd dat het meisje op haar paard had zitten wachten en luisteren, had de man zowel haar als Court opgenomen en daarbij zijn oordeel gevormd. Ze voelde, dat deze man eerlijk en te vertrouwen was, en ze reed op hem toe. „Dank u, mr. King. Laten we el kaar de hand geven. Dit alles is to taal nieuw voor mij en ik kan iedere vriend gebruiken die ik maar vind." De ernstige trekken van de man verzachten zich. Hij rukte de zware rijhandschoen van zijn rechter hand en greep haar hand. „Ik heb nog nooit eerder voor een vrouwelijk baas gewerkt, juffrouw, maar ik geloof wel, dat we het sa men zullen vinden. Laat u dat „mr" maar liever. Ik kom net zo vlug als u gewoon „Tom" roept. Van de rand van de bergweide wees hy met zijn vinger de noorde lijke grens van Bar Rafter K. be zittingen aan. Daarachter vielen de noordelijke heillingen van de Hidal- gobergen neer in de Woestijn van Datil Sink, mijlen en mijlen van on vruchtbare grond, waar zelfs een ezel van honger zou moeten sterven. „U zou hier eigenlijk geen omras tering nodig hebben", zei King, „als er niet aan de andere zijde van de bergen, bij de Datil Sink, een stel letje aardig ruwe kerels huisden.. Butch Lannin en zijn bende. Als het vee aan deze zijde van de bergen lopen zou, zou het maar een kleinig heid zijn een troep koeien op te van gen en ze naar de hoofdlijn van de spoorweg te drijven. Als het gere gend heeft, is er daar, aan gene zijde genoeg water, als je het meer te vin den weet. Bij zo'n tocht zou je na tuurlijk een paar dieren verliezen, maar als de beesten gezond en goed verzorgd zijn krijg je de meeste wel, waar je ze hebben wilt. „Maar dat zou toch diefstal zijn", riep Nora Jane uit. „Juist, juffrouw., maar u behoeft zich daar geen zorgen over te maken. Het landgoed heeft veel minder die ren dan het gebruiken kan. Het vee is over de gehele oppervlakte ver spreid en het is vrijwel onmogelijk voor Lannin's bende een troep koei en te vangen en ze dan over de ber gen te jagen zonder gezien te wor den. (wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 6