Moskou doch bestrijdt laat haar de Kerk niet, uitsterven Meesterlijk bedrog uit de oorlog op 'n gevoelige band vastgelegd EEN MEISJE Muóeutn van g&ócfaiedenu de% yadó dienst Vlag die de lading niet dekt DE BRULLENDE BERG DE MAN, die NOOIT bestond WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1956 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA 3 Een speciale verslaggever van het A.N.P. heeft onlangs gelegenheid gehad om een journalistenreis naar de Sowjet-Unie mee te maken. Over de manier, waarop de Sowjets de vrijheid van godsdienst toepassen schrijft hfj het volgende: „Wij bestrijden de Kerk niet, wij laten haar uitsterven", zo hebben wij op onze reis vaak gehoord. Inderdaad kan iedere bezoeker der Sovjet-Unie zich ervan overtuigen, dat de mensen ongehinderd godsdienstige plechtig heden kunnen bezoeken. Op een staatsboerderij in het Mohammedaanse zuiden der Unie bleek ons zelfs, dat omwille der oude religieuze tradities de vrijdag als vrije dag was gehandhaafd. In Moskou bezochten wij op een zondagochtend de kathedraal van de Verlosser, de fraaiste der Russisch- orthodoxe kerk, een kleine orthodoxe kerk in een buitenwijk en een Katholieke kapel. In de laatste, een armelijk kerkje, zagen we uitsluitend oude vrouwen, waarvan sommige uit Franse kerkboeken lazen, en buiten landers. De beide orthodoxe kerken waren overvol en het licht van hon derden kaarsen deed er het goud der ikonen in volle luister schitteren. Ook hier domineerden de vrouwen, waaronder ook jonge meisjes. Rome mikpunt der atheïstische propaganda GEMIN-ACHTE ERE-GASTEN. Tijdens een ontvangst in de wit marmeren Georgiuszaal van het Kremlin kon men de Moskouse kerk vorsten in hun pronkgewaden op de plaatsen der eregasten zien. Hoewel dus de Orthodoxe Kerk nog een fac tor in het Russische leven is, is het reeds uit het kerkbezoek in de steden merkbaar, dat zij daar haar invloed op de nieuwe generatie grotendeels verloren heeft. Welk een terrein de Kerk heeft Overstromingen in OOSTENRIJK De Oostenrijkse provincies Tirol en Salzburg zijn dinsdag door overstro mingen geteisterd, die het leven van vijf mensen hebben gekost. Een man trachtte drijfhout uit een wilde stroom water te vissen, maar werd door het water meegesleurd en verdronk. Een groep van zeven personen trachtte met een roeiboot uit een overstroomd dorp in het Zillerdal te varen, maar de boot sloeg om, tengevolge, waar van vier opvarenden van de zeven verdronken. Delen van de Rrennerpas naar Italië zijn door hopen slijk versperd, die de nachtelijke stortregens hadden aangevoerd. Laat in de middag slaag de mtn er dinsdag in de weg weer voor het verkeer vrij te maken, maar in Oostelijk Tirol zijn nog verschei dene wegen versperd. Het dorp Zeil staat ongeveer een meter onder wa ter. REUSACHTIG! Van 1 tot 3 september zal er in de Westduitse stad Kassei een bijeen komst worden gehouden van reuzen. Uit Oostenrijk, Zwitserland, België en Nederland zullen delegaties van „reuzen" naar Kassei reizen om daar belangrijke „reuzen-problemen" te bespreken. De reuzen van deze tijd hebben zich niet voor de grap georgani seerd, maar zijn hiertoe overgegaan oni hun medemensen duidelijk te maken, dat zij geen te hoge prijzen voor hun kleding en schoeisel willen betalen. Bovendien wensen zij ver laging van belasting voor de ver vaardiging van- buitenmodel kleding en schoeisel. In de statuten van deze „club van lange mensen", die meer dan 8*00 le den telt, wordt als toelatingseis voor dames de lengte vin 1.80 meter en voor heren de lengte van 1.90 meter gesteld. Tot de grootste reuzen, die men in Kassei verwacht, behoren de Nederlanders A. J. Kramer uit Am sterdam (2.42 meter) en R. Rijn hout uit Rotterdam (2.35 meter). Tot de Duitse reuzen-leden van de club behoort de zoon van bondskanselier Adenauer, Paul Adenauer, die 2.02 meter lang is. moeten prijs geven, was ons in Mos kou reeds gebleken uit het grote aan tal in verval verkerende kerkgebou wen, die reeds vele jaren de gouden glans van hun ui-vormige koepels hebben verloren. Nog slechts een ge ring aantal der Moskouse kerken mij zei ons veertig van de 1500 is aan de dienst der Kerk gewijd. Hoe betrekkelijk de verklaring is, dat de Kerk niet bestreden wordt, doch langzaam afsterft, bleek ons in het enige Leningradse museum, waar. voor men geen intréegeld behoeft te betalen. KATHEDRAAL ALS MUSEUM. Dit is gevestigd in de vroegere Ka- zan-kathedraal aan een van de hoofd straten van Leningrad, een imposant kerkgebouw met hoge zuilengalerijen in het front. Het draagt de naam- „Museum van de geschiedenis van de godsdienst en het atheïsme". Het mu seum is ingericht door de Sovjet- Russische academie der wetenschap pen en staat onder leiding van pro fessor Kowalew. Tijdens de oorlog was het gesloten, doch in 1953 werden de aan de r.k. Kerk en de Pausen bestede afde lingen weer opengesteld. In mei van dit jaar is ook de afdeling der Rus sisch Orthodoxe Kerk-weer open ge steld en men zeide ons, dat 't in de bedoeling ligt dit jaar ook nog een afdeling voor de Islam en de gods diensten van het Oosten in te rich ten. De vlag van dit museum dekt de lading niet. Wat in de uitgestrekte gangen van het sousterrain der kerk is bijeen gebracht is veeleer een do cumentatie van de bestrijding van de godsdienst dan wel van haar histo rie. KORTE golf Een Amerikaans militair transport vliegtuig, een Globemaster C-124, is dinsdag bij de landing op de lucht basis van West Plam Beach neerge stort en in brand gevlogen. Drie der zes inzittenden zijn om het leven gekomen; de anderen zijn zwaar ge wond. Mevrouw William Rinkey, die 101 jaar geleden met haar ouders uit Duitsland naar Canada emigreerde, heeft dinsdag te St. Thomas in Onta rio haar 105e verjaardag gevierd. Een Franse expeditie heeft in het Hoggargebergte in de Sahara circa 10.000 rotstekeningen aange troffen, die dateren uit de zesde tot de tweede eeuw vóór Christus. De grootste ervan, een zes meter hoge afbeelding van een Afrikaanse god heid, is volgens de expeditieleider de grootste prehistorische tekening, die ooit ontdekt is. Een troep opgeschoten jongelui heeft in het afgelopen weekeinde bij Odersberg in het Westerwald een ka pelwagen van de „Nederlandse Oost- priesterhulp" met stenen bekogeld, waarbij een pater aan 't hoofd werd gewond. Ook stoorden zij de ere dienst door lawaai te maken. Daarbij valt vooral op dat de hier geëxposeerde middelen tot bestrij ding van de godsdienst zich vooral richten tegen de R.K. Kerk en in het bijzonder tegen de pausen van Rome. In. vergelijking met de scherpte, waarmede uit het in de loop van eeuwen tegen Rome gebruikte oro- paganda-materiaal gekozen is, zou men geneigd zijn te geloven, dat de Orthodoxe Kerk met opzet gespaard is. Het gros der hier bijeen gebrach te spotmiddelen op de kerken en haar bedienaren stamt dan ook uit westelijke koker, veelal uit de tijd der Franse revolutie. Tendentie van tal van voorstellingen en aanhalingen is de godsdienst voor te stellen als hulpmiddel van feodale heren om het volk dom en geduldig te houden, ten einde het beter te kunnen uitbuiten. CITATEN VAN MARX. Overal tussen de museumstukken ziet men citaten van Marx,, Engels en Lenin geplaatst, waarin elke godsdienst als bijgeloof wordt bestem peld. Over geloofspunten wordt princi pieel slechts gesproken als over „ver zinsels", „sprookjes" en „legenden". Talloos zijn de spotprenten op zoge naamd in overdaad zwelgende gees telijken. In een van talrijke folter- werktuigen voorziene spelonk is een zogenaamd inquisitiegerecht van vier monniken uitgebeeld. Ook in de ker kelijke eredienst gebruikte voorwer pen, zoals kelken en monstransen, zijn in de verzameling opgenomen. Bijzondere aandacht heeft de orde der Jezuieten verkregen, die als „gees telijke gendarmen van het pausdom" worden voorgesteld. Voorts wordt het Vaticaan voorgesteld als een „groot financieel centrum, dat via de Bank van de Heilige Geest" deel zou hebben in de belangrijkste industrië le ondernemingen. Er is overigens ook een kleine koperen kathedraal opgesteld, samengesteld uit bommen met de opschriften Krupp, Bethle- hem-steel, Morgan, Schneider-Creu- zot en Vickers Ltd. Per maand trekt deze expositie twintigduizend bezoekers. De meeste daarvan komen in georganiseerde groepen, die tijdens hun rondgang uitvoerig door gidsen worden inge licht over de betekenis van de voor stellingen. Tijdens ons bezoek warer het overwegend groepen jonge men sen, die het museum bezochten. Er waren gezelschappen „pioniers", die nauwelijks de schoolbanken ontwas sen konden zijn. De academie, die dit museum heeft doen inrichten, geldt als het hoogste wetenschappelijke instituut der Sovjet-Unie. Het func tioneert uiteraard met het geld van de staat. GEEN VERWEER MOGELIJK. Zo bood Leningrad ons de achter grond, waartegen de vrijheid van godsdienst in de Sovjet-Unie moet worden geplaatst. De Orthodoxe Kerk heeft buiten haar kerkgebouwen geen mogelijkheden om tegen deze propaganda op te werken. Zij zou er ook niet de middelen voor hebben, want zij moet zichzelf bedruipen uit de offergaven van het geringe aantal kerkgangers. Voor de besteding dier gelden is zij mede af hankelijk van de „Raad voor kerke lijke kwesties", die de nodige ver gunningen en toewijzingen moet ge ven. Uit de offergaven moet de Kerk ook de opleiding van haar priesters bekostigen, die plaats vindt in het oude klooster Sagrosk, enkele uren buiten Moskou. Daar zijn thans 220 priesterstudenten. Als pelgrims ko men naar de kloosterkerk met haar vier blauwe koepeltorens nog slechts oude boerenvrouwen uit de omge ving, die bidden aan het graf van de H. Sergius. Een ooggetuige berichtte ons, dat ook leiders van jeugdgroe pen er geen been meer in zien bij de oude kloosterkerk halt te houden. Voor de jeugd is het nog levende pelgrimsbedrijf reeds een museum stuk geworden, zo meende hij. TOON DE SOEP WEER IN DE POT Het Gerechtshof te 's-Gravenhage heeft vanmorgen de 44-jarige fa brieksarbeider A. J. H. alias „Toon de Soep" uit Oss, de 63-jarige koop man A. J. R. alias „Arnhemse Nol" uit Utrecht en de 33-jarige kapper T. G. van H. uit Rotterdam veroor deeld ieder tot een gevangenisstraf van twee jaren met aftrek van voor arrest. De drie mannen waren per auto op misdaad uit geweest. Zij hadden zich o.m. schuldig gemaakt aan diefstal, heling en poging tot inbraak. De procureur-generaal had tegen „Toon de Soep" drie jaar met aftrek, tegen „Arnhemse Nol" eveneens drie jaar met aftrek en tegen de Rotter damse kapper vier jaar met aftrek gerequireerd. De rechtbank te Rotterdam had de kapper tot twee jaar en zes maanden en H. en R. ieder tot een jaar en ne gen maanden, allen met aftrek van voorarrest, veroordeeld. ALLE HONDEN VLIEGEN. Op de luchthaven Eelde zijn gister middag merkwaardige passagiers ge arriveerd: Vier grimmige bouviers en een Mechelse herder, die in gezel schap van hun geleiders per dakota van Gilze-Rijen gereisd waren. Deze honden hebben een training gehad op de luchtmachtbewakingskorpsschool prinsenbos te Gilze-Rijen en zijn be stemd voor de luchtmacht-kazerne te Appingedam. Het was voor het eerst, dat de lucht machtbewakingskorpsschool honden met een vliegtuig heeft afgeleverd; er deden zich tijdens de luchtreis geen verwikkelingen voor. Geestelijke vader van plan, boek en film bij de Ned. première Duitse troepenconcentraties wer den in de zomer van 1943 in allerijl naar Griekenland en Sardinië ge stuurd, terwijl de verdediging van Sicilië minder streng werd, nadat het oppercommando der Wehrmacht ge heime Britse documenten in handen had gekregen, waaruit bleek, dat de Geallieerden niet Sicilië, doch Grie kenland en Sardinië als plaatsen voor de komende invasie hadden uit gekozen. Die documenten waren echter vals en dankzij 'n ge'raffineerde plan via de formeel neutrale, maar in werke lijkheid pro-Duitse Spaanse autoritei- Daartoe pakte men de documenten (o.a. persoonlijke brieven aan admi raai Mountbatten aan Eisenhower en admiraal Cunningham en een generaal Nijl aan generaal Alexan der) in een actetas, bond die met een kettinkje aan de pols van een juist overleden Brit en wierp het lijk dicht onder de Spaanse kust van een on derzeeboot af in het water. Het spoel de korte tijd later aan en werd in Spanje begraven, nadat de Spaanse autoriteiten de verzegelde brieven hadden geopend en gefotografeerd. Daarna werd de brieven weer nauw keurig gesloten en afgegeven aan de niets vermoedende plaatselijke Brit- se consul, die ze plichtsgetrouw keu ten de Duitsers in handen gespeeld, rig naar Londen terugzond met alle andere eigendommen van de aan gespoelde Brit. Zo zeer waren de Duitsers van de echtheid der documenten en dus van een komende invasie in Griekenland en op Sardinië over tuigd, dat zij nog niet schrokken, toen de Geallieerden in juli 1934 toch op Sicilië landden. De Duit sers concludeerden daaruit, dat de geallieerden deze invasie als 'afleidingsmanoeuvre uitvoerden en kort daarop in Griekenland en Sardinië zouden landen. De thans 55-jarige voormalige of ficier van de Britse geheime dienst, Ewen E. S. Montagu, die deze geraf fineerde en geslaagde afleidingsma noeuvre uitdacht en uitvoerde, heeft na de oorlog een boek over deze operatie geschreven, getiteld „The man, who never was" (De man, die nooit bestond); dit boek is thans ver filmd en gisteren beleefden enkele Nederlandse theaters de première van deze film. Ewen Montagu, die voor deze pre mières naar Nederland was gekomen, sprak gisteravond tijdens de voor stellingen in Amsterdam het publiek toe en was op tijd in Nijmegen om daar de voorstelling van zijn film bij te wonen, waar hij maarschalk Mont gomery ontmoettte, die tijdens zijn jaarlijks bezoek aan deze stad, ook naar deze film-premières was ge gaan. Zijn zinnetje. Een aardige bijzonderheid is, dat de heer Montagu er zelf een heel klein rolletje in speelt, niet als Mon tagu, doch als een marinegeneraal, die aan de conferentie deelneemt, waarop het plan besproken wordt. De acteur Clifton Webb speelt de rol van Montagu. „Och", zo vertelde Montagu gis teren", mijn vrouw zei na de oorlog, toen ze de film gingen maken: Hitchcock treedt ook altijd eventjes in zijn films op, en Charlie Chaplin ook; waarom zou jij het ook niet doen?" Er was een scène, waarop diverse Britten in een café bier zitten te drinken en mijn vrouw meende: „Jij kunt bier drinken net zo goed als iedereen", maar Ronals Naeme, de regisseur, achtte een andere scène meer geschikt. En zo studeerde Montagu, die thans practizeend advocaat in Lon den is, een zinnetje in, dat hij op de conferentie moest zeggen tegen Clifton Webb, de man, die op de film Montagu is. „U realiseert zich toch wel het ri sico van dit plan?" moest hij zeggen. „Als de Duitsers ons plannetje door zien, dan weten ze meteen helemaal zeker, dat we op Sicilië en nergens anders zullen landen?" Kostbaar. „Maar dat optreden viwi mij heeft de Foxfilm een heleboel geld gekost", vertelde Montagu, „want iedere keer. dat ik me vooroverboog, over de tafel leunde in de richting van Clif ton Webb en begon met de woorden: „U realiseerd zicht toch wel", dan schoot Webb in de lach". (103) HIJ KEERDE ZICHZELF UIT. De recherche van het bureau J. D. Meyerplein te Amsterdam heeft de 37-jarige kantoorbediende W. M. L. gearresteerd op verdenking van yals- heid in geschriften en oplichting voor een bedrag van 5378,De man heeft een bekentenis afgelegd. Hij was in dienst van de bedrijfs vereniging voor bouwnijverheid te Amsterdam, waar vastgesteld wordt of een aangeslotene uit het bouwbe drijf, die ziek is geworden, recht op een ziekte-uitkering heeft. Zo ja, dan verzorgt de administratie van deze vereniging de verzending van post wissels. De thans opgesloten kantoorbedien de heeft volgens mededeling van de recherche kans gezien de bij de ad ministratie gebruikelijke ponskaar ten te misbruiken ter verzending van ziekte-uitkeringen aan een adres van één zijner kennissen, die geen enkel recht op uitkering had. Aangenomen wordt, dat hij de be trokken vriend voor diens medewer king een deel van het op die wijze gemakkelijk verkregen geld liet be houden. Deze vriend is echter intus sen geëmigreerd. IN DE door HOFFMANN BIRNEY 11) Het was werkelijk mijn bedoeling niet, lady Jane, u last te bezorgen, maar ik kon maar niet begrijpen waarom men ons niet geroepen had. Fuzzy heeft niet, wat men in het al gemeen noemt, een teruggetrokken karakter. Hij deelde me enigszins om slachtig mede, dat ik m'n puntneus. vindt u mijn neus werkelijk te dun, lady Jane?niet in zaken moest steken, waarmee ik niets te maken had. „En de dame?", vroeg ik. „Die mag niet gestoord worden", zei hij. „Mijnheer Carver belde vanochtend Dok Morgan op". Was het niet buiten gewoon fijngevoelig van Augustus J. Carver, u de beproeving te besparen tegen uw eigen opzichter te getui gen?" De ononderbroken woordenstroom begon Nora Jane zenuwachtig te ma ken. Hou alsjeblieft even op. Ik denk er niet aan Mr. Carver vertelde mij. daf mijn oom vijanden had, dat hij een jaar geleden een man, hier bij Black Butte. doodde. Later werd hij zelf gedood; en nu doodt de opzich ter van mijn ranch een vreemdeling. Kan het zijn dat er enig verband tus sen die feiten bestaat? „Kan wel zijn. Vroeg u Keizer Augustus iets van die aard?" „Nee. Dit is voor het eerst, dat ik tracht de verschillende gebeurtenis sen zo'n beetje te rangschikken. Wer kelijk, Mr. Court, Keizer Augustus, zoals u hem noemt, was erg vrien delijk. Hij zei mij, dat hij er per soonlijk voor zorgen zou dat het tes tament rechtsgeldig werd, en dat zo wel de bank als de belastingmensen mij tijd genoeg zouden laten om de ranch eens te leren kennen en tot een besluit te komen. Ik verzocht hem het testament te laten bekrachtigen en nam hem tevens als advocaat." Court was nu weer ernstig. „Er is geen betere in dit gedeelte van de Verenigde Staten. Dat is waar. Hij is een windbuil, en ik kan hem niet goed luchten, maar wat waar is, is waar. Op politiek gebied heeft hij <?en paar rare streken uitgehaald, maar de politiek is nu eenmaal een spel, waarbij dadelijk aangenomen wordt dat iedere speler zijn eiger kaarten gemerkt heeft, en Carver is politiek leider in een streek, die be faamd is vanwege haar politieke me thodes. Maar er is nog nooit zelfs het kleinste schandaaltje gefluisterd over Carver als advocaat of handelsman". „Ik ben werkelijk blij dat te horen. Ik begon me al zo'n beetje als een vlieg te voelen, die in een spinneweb gevlogen is. Er kwam plotseling een verre blik in zijn ogen. „Het huis-van de Bar-Rafter-K is een heel oud gebouw", zei hij op eigenaardige toon. „Een gedeelte er van dateert uit de achttiende eeuw. Het is gesloten gebleven sedert Tom Wallace's dood. Het zou me niet ver wonderen, als er nu een bende spin nen waren". Nora Jane ging rechtop zitten „Hoe ver is het naar de ranch? Kent u de weg?" „Twintig mijl in vogelvlucht. Ik ken de weg". „Wilt u er met mij heengaan?" Hij keek naar de klok. „Zeker. Als bezitster kunt u in uw eigen huis een lunch bestellen. Fr is tijd genoeg om eens rond te kijken en dan in de koele avond naar de groot- stadse-genoegens van Black Butte terug te keren". Haar auto was achter het hotel in een schuur geparkeerd. Aan het stuur hing een vierkant stuk carton. Court, die een paar passen voor het meisje uitliep, kon het niet in zijn handen fijnknijpen en was dus niet bij machte het voor haar te verbergen. Samen lazen ze de woorden, die er op ge schreven stonden. Blijf weg voordat je weggewerkt wordt vreemdelinge benne niet gewenst in de Sgedel Canyon Denk aan Walace Een ruw getekend doodshoofd en twee beenderen dienden als onder tekening. „Wat betekent dat?" Nora Jane's hand lag op Court's arm. Hij voelde, dat zij beefde en on der haar vingers spanden zijn spieren zich. „Als ik een werkelijk galant man was, lady Jane", zei hij langzaam, „zou ik zeggen, dat iemand dit alleen voor de grap deed. Maar nuwel, het spel kan beginnen. Als ik mij niet vergis, zal de zaak van nu af aan in teressant worden". HOOFDSTUK IV. De twintig mijl naar de Bar-Rafter -K waren één voortdurende klim naar de hellingen van het Hidalgo Ge bergte, dat blauw-groen in de verte blonk. Ze verlieten de hoofdweg en sloegen de Buckshot Vallei in, een breed dal tussen heuvelen, die ze overtokken om naar de Schedelbeek te komen. De Schedel Canyon deed zijn naar eer aan. Een diepe snede in het landschap, met aan weerszijden loodrechte roodbruine zandsteenwan den, die ploteling uitéén weken waar de weg en de schuimende rivier het vlakkere terrein van de Schedel Val lei binnentraden. Ted Court, achter het stuur zittend, wees het meisje de twee, bizar ge vormde rotsen, die de ranch de vroege naam van Piedras Pesadas (Zware Stenen) bezorgd hadden en vertelde haar dat zij, sedert zij de Schedel Ca nyon verlaten hadden, zich op haar bezitting bevonden. „De plaats waar ik weg blijven moet.... of anders de gevolgen zal moeten dragen, voegde zij er aan toe. „Precies. A propos, wat deed u met die liefdesbrief?" „Ik vouwde hem op en borg hem weg". „Laten we er nog eens naar kij ken leg hem op uw knieëen zodat ik er naar kijken kan.... Hm! Ik weet niet wat u er van denkt, maar ik ben niet van plan me door dat ding schrik te laten aanjagen.... het is geschreven door dat soort van humo risten die zich geestig vinden, als ze zich op een kerkhof verstoopen en dan voorbijgangers met lugu'orre ge luiden een doodschrik op het lijf jagen". Hij liet de wagen stilstaan. „Degeen die dit schreef was niet bijster handjg. Kijk u maar eens, de letters zijn vrij goed geschreven, be halve daar waar de schrijver meende dat hij onbeholpen schrijven moest. Hetzelfde geldt voor de spelling. Bijna elk woord, dat verkeerd geschreven kón worden is ook werkelijk foutief gespeld. Schedel geschreven als Sge del. Iedereen hier in de buurt heeft dat woord zo dikwijls gezien, dat zelfs de grootste stommeling moet weten, hoe het geschreven wordt. Laten we het vod bewaren. Vroeg of laat kun nen we misschien eens uitvissen, wie het geschreven heeft". (wordt vervólgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 7