2)e CöicbeSoiiAcitit
Pineau verklaart dat het buigen
of barsten zal worden
AMERIKA BESEFT DE ERNST
VAN DE TOESTAND NIET
„Wij hebben het voorbeeld van 1936 niet vergeten''
Suez-kanaal mag niet dienen
voor zelfzuchtige doeleinden
Regen veroorzaakte ramp in Oostelijk Nederland
De LONDENSE
diamantroof
Indonesië betaalt geen schulden
meer aan Nederland
Voorzover vastgelegd in opgezegde RTC overeenkomsten
NASSER BERAADT ZICH over
DE UITNODIGING
ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1956
47ste JAARGANG No. 13873
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w., f2.35 p. mnd., f7.— p. kwart. Franco p.p.f7.40 - Advertenties: 17 et.p. m m. Telefoontjes f 1.50
STOK ACHTER
DE DEUR
r\E ACTIE' DER WESTELIJKE mo-
gendheden. in 01 band met de
naasting van het Suez-kanaal is
tweeledig: op de eerste plaats wil men
praten over een internationale con
trole op de vrije doorvaart van het
kanaal, maar op de tweede plaats
maakt men een stok klaar, welke
achter de deur van de conferentie
zaal kan worden gezet.
Blijkens de uitlatingen te Londen
en Parijs waren Engeland en Frank
rijk aanvankelijk van zins om Nasser
met geweld tot inkeer te brengen,
maar door de snelle tussenkomst van
de Amerikaanse minister
0 Dulles is het een internatio
nale conferentie geworden
welke op 16 augustus te Londen zal
hijeen komen, en is het gebruik van
geweld op de achtergrond gescao-
ven. Ongetwijfeld een verstandige
maatregel, welke edhter door som
mige heetgebakerde Fransen slechts
node wordt geaccepteerd. „Wij zou-
dan de voorkeur heben gegeven zo
schrijft het rechtse Franse blad
„l'Aurore" ,aan minder respijt en
minder consideratie voor de dictator,
die het ook niet voor ons heeft ge
toond". Het blad kan zich troosten
met de gedachte, dat het gebruik
van geweld nog altijd als dreige
ment aanwezig blijft, als eventueel
Nasser niet wil, wat de internationale
conferentie wil.
Londen heeft er geen gras ove" la
ten groeien en de uitnodigingen aan
de diverse landen die indertijd (1*88)
de Conventie van Constantinopel heb
ben ondertekend en aan de landen,
die een groot belang bij de Trijs
doorvaart door het Suez-kanaal heb
ben, zijn reeds verzonden. Ook Rus
land en Egypte zijn uitgenodigd.
Egypte natuurlijk, omdat het nu een
maal belanhebbende is en op deze
manier de gelegenheid krijgt om
„z'n gezicht te redden"; Rusland om
dat het maar aanleiding tot haken en
ogen zou geven als dit land buiten
gesloten zou worden. Om dezelfde
reden heeft men blijkbaar Israël niet
uitgenodigd.
Moskou heeft reeds te kennen ge
geven, dat het de uitnodiging tot de
conferertis zal aanvaarden, als Egyp
te ook komt.
Zal Egypte komen? De eerste reac
ties in de Egyptische pers zijn afwij
zend. Een naaste medewerker van
president Nasser, Mohammed Has-
sanein Hevkal, verklaart in het blad
„Okhbar el Yom", dat Egypte over
plajLtsing van het Suezikanaal onder
internationaal toezicht zal praten, als
een dergelijke controle ook wordt in
gesteld op Gibraltar. Aden, het Pa-
namakantal en de Dardanellen.
Doch al dergelijke snorkende uit
latingen zijn te beschouwen als
„stoom afblazen", het officiële Egyp
tische an woord is dat niet.
Egypt^ rnoge bedenken, dat de En-
gelsen en Fransen een geduente s'ak
aan het snijden zijn, welke voorlo
pig nog voor achter de deur bes;.emd
is, maar b.j een recalcitrante houding
wel eens achter die deur vandaan kon
komen En dan wordt het moeilijker
om de held te blijven uithangen.
De Franse minister van buitenlandse zaken, Christian Pineau, heeft vrij
dag in de Franse Nationale Vergadering verklaard, dat Frankrijk in het
verleden de Ver. Staten verscheidene malen gewaarschuwd heeft voor
„dubbelhartigheid" van president Nasser. De Amerikaanse regering toonde
zich toen echter „nogal terughoudend".
Pineau betoogde, dat de Amerikaanse weigering om het project voor de
dam bij Assoean te financieren, Nasser geleid had tot een stap, die meer
tegen Frankrijk en Engeland dan tegen de Ver. Staten gericht was. Frank
rijk heeft altijd alles gedaan om de goede betrekkingen met Egypte te redden.
Egypte zal de volledige verantwoordelijkheid dragen voor alles wat ge
beuren kan, als het bij zijn standpunt blijft.
Deze laatste uitlating werd door alle afgevaardigden, uitgezonderd de
communisten, met instemming begroet.
SLECHTS INTERNATIONALE
CONTROLE
Pineau verklaarde met nadruk, dat
de Franse regering niet het particu
lier bestuur van het kanaal wil her
stellen, doch dat het komen wil tot
een internationale controle, die de
vrijheid van de scheepvaart volledig
verzekeren zal
De dreiging van de Egyptische re
gering, dat functionarissen van de
kanaalmaatschappij gearresteerd zul
len worden, als zij het werk neerleg
gen, noemde Pineau een schending
van de nationale wetten. Frankrijk
kan een dergelijke schending van de
rechten van zijn onderdanen niet toe
laten, zo verklaarde hij.
Pineau, die verscheidene malen ap
plaus oogstte, zei, dat Engeland en
Frankrijk hetzelfde standpunt inne
men en dat toegeven andere landen
De wilde „Wanda"
De wervelstorm „Wanda" heeft in
Hanatsjou (China) 83 doden geëist, tante betalingen ontvangt.
De betaling der
doorvaartrechten
Volgens welingelichte bronnen te
Londen zouden de drie westelijke mi
nisters van buitenlandse zaken te
Londen niet tot vaststelling van een
gezamenlijke gedragslijn omtrent het
aan de scheepvaartmaatschappijen te
geven advies ten aanzien van de
wijze der betaling van de doorvaart
rechten in het Suezkanaal zijn ge
komen.
De Franse minister, Pineau, zou ge
zegd hebben, dat Frankrijk geen
enkele franc aan die Egyptische maat
schappij zou laten betalen.
Opgemerkt wordt, dat Egypte tot
nog toe geen enkel schip heeft tegen
gehouden, omdat de doorvaartrech
ten niet aan de nieuwe instantie
waren voldaan.
Agenten van scheepvaartmaat
schappijen te Port Said hebben ver
klaar, dat naar schatting tachtig pro
cent dier schapen, d'ie thans door het
Suezkanaal ^varen, hun d'oorvaartgel-
den hebben gestort op geblokkeerde
sterlingrekeningen en dat het schijnt,
dat het nieuwe Egyptische gezagsor
gaan tot nu toe slechts weinig con-
300 Inwoners van de stad zijn ge
wond en 20.000 hebben hun woning
verloren.
De storm was de ergste in vijftig
jaar, aldus meldt het commnnistische
persbureau „Nieuw China".
In Sjanghai had de storm reeds
negen doden en meer dan honderd
gewonden geëist.
Vrijdag zijn drie Franse schepen
door het Suezkanaal gevaren. Het
Egyptische gezagslichaam heeft de
bevrachter van de schepen meege
deeld, dat deze „gedetiteerd is voor de
kanaalreohten".
Hierdoor is de pijnlijke vraag: „Hoe
moeten Franse schepen de doorvaart
betalen?" op de lamige baan gescho
ven.
er toe zou brengen net als president
Nasser op te treden, totdat er een in
ternationaal conflict uit zou voort
komen. „Wij hebben het voorbeeld
van 1936 en de bezetting van het
Rijnland niet vergeten", zo zei hij.
„De moed van president Truman
Washington begreep 't niet.
Pineau geloofde, dat de Ameri
kaanse regering bij het begin van de
crises om het Suezkanaal de ernst
van de toestand niet volledig besefte.
Er is thans in Londen overeen
stemming bereikt over de beginselen
van een agenda voor de Londense
conferentie, die op 16 augustus zal
beginnen, ongeacht het aantal lan
den dat de uitnodiging zal aanvaar
den.
pineau zei, dat kolonel Nasser zal
moeten toegeven of dat anders de
westelijke mogendheden maatregelen
zullen moeten nemen. Daarom be
reiden Frankrijk en Engeland zich
reeds op alle mogelijke gebeurtenis
sen voor.
Volgens de minister zullen de
Franse schepen de kosten van de
vaart door het Suezkanaal slechts
voldoen aan de kanaalmaatschappij,
als dat niet toegestaan wordt zullen
zij een andere vaarweg kiezen. De
Suezkanaalmaatschappij zal haar
employé's in Egypte opdracht geven
niet voor de nieuwe Egyptische orga
nisatie te werken. De Franse regering
op het ogenblik, dat de Koreaanse 1 heeft besloten de vrijheid van de
oorlog uitbrak, heeft waarschijnlijk Franse burgers die dit advies zullen
een wereldoorlog voorkomen". 1 opvolgen, volledig te beschermen.
HET WAS CR ABBS LUK NIET
Deskundigen hebben vastgesteld,
dat het lijk, dat donderdag bij Ports
mouth is aangespoeld, niet dat van
de verdwenen kikvorsman Crabb
kan zijn.
Franse vloot paraat
De bevelhebber van de Franse
vlooteenheden in de Middellandse
Zee, admiraal Barjot, heeft vrijdag
gezegd, dat de Franse vloot in staat
van paraatheid is gebracht.
Hij voegde hier echter aan toe, dat
het niet de bedoeling is dat alle een
heden in het Middellandse Zee-gebied
uit zullen varen.
Alle verloven van de bemanningen
van het Mididellandse-Zee-eskader
van de Franse vloot te Toulon zijn
ingetrokken. Vice-admiraal Pierre
Barjot verklaarde aan de pers: „er
zijn besluiten genomen, dat kan ik
bevestigen, maar men krijgt geen
tienduizend man bij elkaar in één
etmaal".
Het vliegdekschip „Arromanches",
dat woensdag voor oefeningen was
uitgevaren, is naar de haven terug
gekeerd. Andere kleinere schepen, die
op de Middellandse Zee kruisen
hebben ook order gekregen terstond
naar Toulon terug te keren.
Dulles geeft z'n visie
op de kwestie
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Foster Dulles, beeft
vrijdagavond het Amerikaanse volk
gezegd, dat het „ontoelaatbaar" is,
dat het Suezkanaal door Egypte wordt
geëxploiteerd „voor zelfzuchtige doel
einden". De minister sprak vanuit de
werkkamer van president Eisenhower
en zijn rede werd door de televisie
uitgezonden.
Hij zei, dat als niet tegen Nassers
besluit het Suezkanaal te naasten
wordt geprotesteerd, dit zou kunnen
leiden tot een ineenstorting van het
stelsel, waarop de veiligheid en de
welvaart van alle volkeren berust.
„De vraag is niet óf er iets tegen
deze Egyptische handelwijze moet
worden gedaan, maar wat ertegen
moet worden gedaan", aldus Dulles.
Dulles zei, te geloven, dat op de
internationale conferentie, die op 16
aug. te Londen zal worden gehouden,
een plan voor de internationalisatie
van het kanaal zal worden ontwik
keld.
Hij noemde enige grondstellingen,
waarop een dergelijk plan zou moeten
zijn gebaseerd en hij verklaarde te
geloven, dat als deze grondstellingen
door de conferentie v/orden aan
vaard, Egypte ze ook zal aanvaarden.
„Men kan één of twee staten trot
seren, maar het is een geheel andere
zaak om het weloverwogen oordeel
van vele volkeren te trotseren. Deze
volkeren hebben verdragsrechten op
het kanaal en hun economie is afhan
kelijk van de vrije doorvaart door het
kanaal, zoals die is vastgelegd in de
Conventie van Konstantinopel'.
Dulles vervolgde: „Het is duidelijk,
dat de naasting een vergeldingsdaad
was voor ingebeelde grieven. Het is
ontoelaatbaar, dat een internationale
waterweg, waarvan net leven van
vele volkeren afhangt, door één land
Moge de aanhoudende regen en de harde wind voor de vacantiegangers onplezierig zijn, voor de boeren ln
Oost-Nederland, vooral in Overijsel betekent het niets minder dan een ramp: hier staat een boer bij hetgeen
eens een veld met rogge was. De halmen zijn door de aanhoudende buien tegen de grond geslagen
voor 'hoogst zelfzuchtige doeleinden
zal wordien uitgebuit, en dat een
internationaal verdrag wordt teniet
gediaan een nationaal gebaar van
wraak".
Dulles zei, dat er na Nassers be
sluit „(men jen waren geweest, die
geweld hebben aangeraden, maar",
aldus Dulles, „dit zou tegenstrijdig
aan het Handvest van de Verenigde
Naties zijn geweest en zou de wereld
vrede hebben bedreigd".
Aan boord van de paketboot
„Bloemfontein Castle" onderweg naar
Zuid-Afrika is een man gearresteerd
die verdacht wordt medeplichtig te
zijn aan de diamant-diefstal van 16
juli in Londen, waarbij uit een auto
voor ruim een miljoen aan kostbare
stenen werd gestolen.
Twee detectives van Scotland
Yard, die per vliegtuig uit Londen
zijn overgekomen, wachten hem op
voor een verhoor. Het schip wordt
De Indonesische regering heeft vandaag bekend gemaakt, dat zij heeft
besloten de „Indonesische schulden aan Nederland, neergelegd in de
RTC-overeenkomsten, niet meer te erkennen en niet verder te betalen".
In een communiqué wordt gezegd, dat Indonesië de Indonesische schul
den aan andere landen zal blijven erkennen „ondanks het feit, dat deze
schulden werden aangegaan door de Nederlanders tijdens de oorlogspe
riode."
De RTC-overeenkomsten werden eenzijdig door Indonesië opgezegd,
nadat de NederlandsIndonesische conferentie in Genève in februari van
dit jaar was mislukt.
Dit is de letterlijke vertaling van
de tekst van de toelichting die de In
donesische regering op haar besluit
heeft gegeven.
De schulden betreffen verplichtin
gen van de voormalige Nederlands-
Indische regering, die bij de over
dracht van de soevereiniteit door In
donesië werden overgenomen. Tot
deze schulden behoren vooroorlogse
schulden aan Nederland en enige
schulden aan derdie landen, waaronder
Amerika, Canada en Australië.
OFFICIëLE TOELICHTING.
De Indonesische regering heeft de
volgende toelichting gegeven op haar
besluit:
1). Het huidige saldo van de schul
den bedraagt 4.081 miljoen Neder
landse guldens, bestaande uit 420 mil
joen gulden aan schulden aan andere
landen dan Nederland en 3.661 mil
joen gulden aan Nederland.
2). Van de schulden, aan Neder
land ten bedrage van 3.661 miljoen
was 661 miljoen gulden uitgetrok
ken voor de ontwikkeling van Indo
nesië en 3.000 miljoen voor de oor
log tegen de republiek Indonesië.
3). Wlij zullen verantwoordelijk
blijven voor de betaling van de schul
den aan derde landen tot een bedrag
van 420 miljoen, ondanks het feit,
dat deze schulden werden aangegaan
door de Nederlanders tijdens de oor
logsperiode.
4). De betaling van deze schulden
aan derde landen zal geschieden uit
een reservefonds, dat gevormd is voor
het betalen van onze schulden aan
Nederland, voortkomende uit 't fonds
voor ontwikkeling.
Het saldo, dat wij nog aan Neder
land moeten betalen is dus 661 mil
joen gulden min 420 miljoen is 241
miljoen gulden.
5). Dit bedrag van 241 miljoen gul
den kan in mindering worden ge
bracht van onze rekening met Neder
land, omdat Nederland oorlog tegen
ons voerde, hetgeen een bedrag van
maandagnacht in Kaapstad verwacht. 3.000 miljoen vorderde".
Wat doet Moskou?
President Nasser van Egypte is
vrijdagavond besprekingen met zijn
politieke raadgevers begonnen over
de Britse uitnodiging tot deelname
aan een internationale conferentie
inzake de internationalisatie van het
Suezkanaal.
Een woordvoerder van de president
deelde de pers mee, dat het Egypti
sche antwoord op de uitnodiging op
zijn vroegst zaterdag kon worden
verwacht.
Het feit, dat kolonel Nasser de Brit
se uitnodiging niet onmiddellijk heeft
verworpen, beschouwt men in Lon
dense politieke kringen als «en aan
wijzig, dat hij zich in deze kwestie
niet onvermurwbaar wil tonen.
Deze kringen wijzen er bovendien
op, dat Egypte groot belang heeft bij
een conferentie, waar het zijn stand
punt voor een internationaal forum
kan uiteenzeten en verdedigen, en
waar het tegenvoorstellen kan doen.
Moskou zal waarschijnlijk wachten,
totdat president Nasser op de uitno
diging heeft gereageerd. Als deze
reactie afwijzend is, komt de Sow-
jet-Unie, naar de mening van wes
telijke waarnemers, in een moeilijk
parket te verkeren.
Een Russische deelneming aan de
conferentie zou in overeenstemming
zijn met de verklaring van partijsecr.
Kroestsjef van enige dagen geleden,
die toen aandrong op matiging en een
verstandige benadering van het Suez-
vraagstuk. Sindsdien heeft de Rus
sische pers met nadruk verklaard, dat
d'e nationalisatie van het kanaal geen
gevaar voor de scheepvaart betekent.
Hoewel de Sowjet-Unie het standpunt
huldigt, dat de nationalisatie gewet
tigd was, en verklaard heeft het
Egypisohe besluit te steunen, zijn er
aanwijzingen, dat het Kremlin elke
vermeerdering van de spanning in
het Midden-Oosten wil voorkomen.
Ook is Moskou er bij geïnteresseerd,
dat de vrije vaart door het kanaal
wordt gewaarborgd.
Hoewel dus de Sowjet-Unie nieuwe
spanningen in het Midden-Oosten wil
vermijden, kan zij aan de andere kant
nauwelijks deelnemen aan besprekin
gen, die door Egypte zouden worden
geboycot.
Volgens de bestaande plannen moet
Nasser later in deze maand 'n bezoek
aan Moskou brengen, doch er wordt
rekening mee gehouden, dat het be
zoek met het oog op de toestand
wordt uitgesteld.
Israel niet uitgenodigd.
Hoewel Israel niet is uitgenodigd op
de internationale conferentie over het
Suezkanaal, heeft het land daadkrach
tige stappen ondernomen om te ver
zekeren, dat met de Israëlische rech
ten rekening zal worden gehouden.
Functionarissen van het Israëlische
ministerie van buitenlandse zaken
hebben vrijdag in Jeruzalem gezegd,
dat Israel reeds diplomatieke stappen
heeft ondernomen bij de Grote Vier
en bij de andere zeevarende mogend
heden, die het Israëlische standpunt
naar voren kunnen brenigen.
Aanhoudend
wisselvallig
Op het midden van de Oceaan be
vindt zdch thans een krachtig gebied
van hoge druk, dat zich in noorde
lijke richting tot over Groenland uit
strekt. Langs de oostflqnk van dit ge
bied stroomt over de Britse eilanden
en het Noordzeegebied onafgebroken
onstabiele polaire lucht naar West-
Europa. Als gevolg hiervan blijven de
temperaturen beneden normaal. Ook
gisteren kwamen ze in Nederland niet
boven 18 graden, terwijl zich boven
dien plaatselijke buien ontwikkelden.
Dit is 'vandaag vooral het geval in
het zuidoosten van het land, waar het
weer wordt beheerst door een slechts
langzaam bewegende trog van lage
druk. Nabij de westkust van Schot
land bevindt zich een nieuwe storing,
die in de richting van Zuid-Engeland
beweegt. In verband hiermede krimpt
in onze omgeving de wind geleidelijk
naar *t zuid-westen waardoor de tem
peratuur iets hoger kan worden dan
vandaag. De kans op buien blijft ech
ter bestaan.
MIN OF MEER VERRAST.
Financiële kringen in 'Amsterdam
toonden zich min of meer verrast
door dit besluit van Indonesië. Eens
te meer blijkt, dat men eigenlijk
geen staat kan maken op de nieuwe
machthebbers in het Verre Oosten,
aldus deze kringen.
Voor zover deze leningen door de
staat gegarandeerd zijn, heerst er
geen bezorgdheid, daar de staat tot
dusverre aan zijn garantieplicht heeft
voldaan. Intussen wordt deze maat
regel niet bevorderlijk geacht voor
de kredietwaardigheid van de Indo
nesische staat, daar hier immers maar
al te zeer uit blijkt, hoe lichtvaardig
men met zijn verplichtingen om
springt.
Dit blad bestaat uit 12 pagina'è
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van zaterdagavond tot
zondagavond. Opgemaakt te 11.15
uur).
WISSELVALLIG.
Perioden met zonneschijn, maar
ook plaatselijk enkele buien.
Zwakke tot matige wind, in
hoofdzaak tussen noord en west.
j Weinig verandering in tempera-
tuur.
5. aug. zon op 5.10, onder 20.25,
maan op 3.51, onder 19.24.
6 aug. zon op 5.11, onder 20.23
maan op 5.16, onder 19.54.
Hoogwaterstanden
5 aug. v.m. 1.55; n.m. 2.30.
6 aug.. v.m. 2.50; n.m. 3.20.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
mist
20 C.
OSLO
zwaar bewolkt
21
KOPENHAGEN licht bewolkt
19
ABERDEEN
mist
14
LONDEN
zwaar bewolkt
19
AMSTERDAM zwaar bewolkt
18
LUXEMBURG
regen
14
PARUS
zwaar bewolkt
18
BORDEAUX
zwaar bewolkt
20
GRENOBLE
licht bewolkt
22
NICE
onbewolkt27
BERLIJN
licht bewolkt
18
FRANKFORT
regen
18
MüNOHEN
zwaar bewolkt
17
ZÜRjIOH
zwaar bewolkt
16
GENèVE
nevel
18
LOCARNO
onbewolkt
29
WENEN
zwaar bewolkt
23
INNSBRUCK
nevel
18
ROME
nevel
31
AJACCIO
onbewolkt
27
Korreltje
Fouten van anderen te dragen met
zachtmoedigheid, is het bewijs van
een hoge geest.