Nederland heeft geen interesse, als
de dood hun landgenoten bedreigt
Meer belangstelling voor Johnny Jordaan
Alle weggebruikers betaalden in
1955 zwaardere tol aan verkeer
In de Jordaan
De sterrenhemel in de maand mei
WOENSDAG 2 MEI 1956
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Jungschlager in Amsterdam herdacht
Zes sprekers hebben gisteravond „Door de eeuwen trouw" riep op tot
het woord gevoerd tijdens een Jung-
schlager-herdenking in het Concert
gebouw te Amsterdam. Het doel van
deze avond was te getuigen van de
vaste overtuiging dat Jungschlager
onschuldig was aan het ten laste ge
legde, het uiten van solidariteit en
hartelijk medegevoel met de nog ge
vangen gehouden Nederlanders, die
in Indonesië op hun „berechting'"
wachten en het herdenken van Jung
sehlager.
Staande hoorden de aanwezigen in
strijdbaarheid, nu Nederland volgens
hem in staat van vijandschap met In-
donesië blijft verkeren en gaf als
richtlijnen daartoe aan het lamleggen
van de interinsulaire verbindingen
door het terugtrekken van de K.P.M.
uit de Indonesische wateren; zich niet
meer garant stellen door Nederland
voor Indonesië in de Europese beta
lingsunie, het terutrekken van alle
Nederlanders die zulks wensen, de
erkenning van de republiek der Zuid-
Molukken en versterking van de Ne-
de vrij goed bezette grote zaal van deriandse strydkrachten in het Verre
"_a J Oosten. Elk dezer punten werd door
het Concertgebouw de woorden ter t -
herdenking aan, waarna een minuuthet publlek met app,aus beantwoord,
stilte in acht werd genomen,
ZWAK BELEID.
De laatste spreker van de ze£ v(as
de minister van Staat, professor P.
STUDENTENWIJSHEID
Ds. M. de Goede, Gereformeerd
i predikant te Amsterdam, sprak zijn
teleurstelling uit
5: Gorbrandy, die door de staande I het Nederlandse volk, dat volgens
aanwezigen met een luid applaush,en\ wel ,h,00p '«"P',ala J°hnI>y
.Inrnsan wnrnt cff>niilnictn nnrh nif>t
werd begroet. Deze spr. zag als de
achtergronden van het proces-Jung-
schlager onder meer de jacht naar
het behoud van het gehele voorma
lige Nederlands-Indië, Nieuw Guinea
incluis, naar een algehele afscheiding
van blank en bruin en naar de Ne
derlandse scheppingen op industrieel
en agrarisch gebied. Jungschlager is
volgens spr. het onschuldige slacht
offer van de opzet tot het vinden
van een zondebok, die aan de Indo
nesische wereld moest tonen, dat Ne
derland bezig was de rechtsorde
aldaar omver te werpen. Daarbij
kwam het goed in de kraam te pas,
dat de Nederlandse ondernemingen
aldaar als vijandelijk vermogen kon
den wordeh beschouwd. Het ging in
het proces niet om de waarheid, doch
om de veroordeling, zo zei spr. en
hij citeerde het Nederlandse Juristen
blad waarin wordt gesteld dat „Indien
Jungschlager was blijven leven, hij
op alle punten had moeten worden
vrijgesproken". Prof. Gerbrandy
sprak van de zwakheid van het Ne
derlands beleid, dat passief bleef toen
actie geboden was. „Er moest gehan
deld worden, niet alleen door een
beroep op het geweten van de we
reld, maar ook door een króffchtige
overheid". De minister sprak de hoop
uit, dat dit besef van handelen krach,
tig zal gaan leven voor de andere
beklaagden, die nog berecht moeten
worden.
ANDEREN REDDEN.
De majoor K.N.I.L. b.d. J. E. van.
Buuren, die in het proces tegen de
thans overledene als een der getui
gen a charge was opgetreden, schet
ste de lijdensweg van Jungschlager
en zei zich te willen onthouden (op
verzoek van de familie) van scherpe
woorden, die een aanklacht zouden
inhouden tegen de Indonesische staat.
Spr. laakte de onverschilligheid van
het grootste deel van het Nederland
se volk en riep op tót steun in de
strijd voor de ongelukkigen in Indo
nesië. „Als het eerst is gelukt om
de andere Nederlanders aldaar te
redden, dan kan worden gezegd, dat
het martelaarschap van Jungschlager
niet vergeefs is geweest", aldus ma
joor van Buuren.
„ALLE NEDERLANDERS TERUG."
Mr. Jan Derks huldigde Jungschla
ger als een vroom mens, die Neder
land in de donkerste tijden 'heeft
vertegenwoordigd met zijn beste
Jordaan wordt gehuldigd, doch niet
als een landgenoot in een „schande
lijke rechtskrenking de dood wordt
ingejaagd". Hij leverde in dit ver
band kritiek op een stuk in het Am
sterdams studentenblad „Propria Cu
res", waarin onder meer wordt ge
zegd, dat Jungschlager voor de Indo
nesiër hetzelfde is als een S.D.-er uit
de Duitse tijd voor de Nederlander.
SCHUMANN-HERDENKING.
Ter herdenking van het feit, dat in
juli van dit jaar, precies honderd jaar
geleden, de componist Roberft Schu
mann op 46-jarige leeftijd overleden
is, worden in Diligentia te Den Haag
twee avonden gegeven, die aan deze
componist gewijd zijn.
Deze twee concerten staan onder
de patronage van de .ambassade van
België en worden gegeven door de
Belgische pianist Frederic Gevers.
De kunstenaar zal op elk van de
twee avonden twee van Schumann's
grote piano-werken ten gehore bren
gen en tevens een korte mondelinge
toeliching geven.
De eerste avond van deze herden
king is vandaag, 3 mei, om 8 uur.
ZWARTE STATISTIEK
1488 DODEN
Vorig jaar hebben in ons land 1488
personen bij of door verkeersonge
vallen het leven verloren; dat be
tekent ten onzichte van 1954 een stij
ging met ruim 9 procent. Voorts wer
den bij verkeersongevallen in 1955
19.125 personen ernstig en 14.346 licht
gewond; dat is respectievelijk ruim
16 en ruim 11 procent meer dan het
jaar tevoren.
Deze cijfers komen voor in het
statistisch bulletin van het Centraal
Bureau voor de Statistiek.
Het bureau heeft berekend, dat de
34.959 verkeersongevallen met licha
melijk letsel slechts een fractie zijn
van het totale aantal ongelukken, dat
113.461 bedroeg: hiervan hadden
82.912 uitsluitend materiele schade
tot gevolg.
Van het totale aantal verkeers
ongevallen gebeurden er 60.634 in ge
meenten met honderdduizend of meer
inwoners; 26.145 in gemeenten met
twintig- tot honderdduizend inwoners
en 26.682 in de kleinere gemeenten.
Ten opzichte van 1954 was de stij
ging in de grootste gemeenten het
kleinst: 12,2 procent; in de middel
grote gemeenten was dit percentage
16,3 en in de kleinere 21.1 pet.
In de grote steden kwamen 341 per
sonen bij of na een ongeluk om het
leven, in de middelgrote 633 en in de
kleine 784. Dit komt neer op stijgings
percentages van respectievelijk 9,3,
8,4 en 9.4 pet.
Brommers meest kwetsbaar.
Bij de 34.959 ongelukken was in
10.631 gevallen een fietser betrokken;
hiervan kwamen er 370 om het leven.
De voetgangers kwamen met 6.572
gevallen op de tweede plaats; hier
waren 454 doden.
Bromfietsers vormen de categorie
op de derde plaats (5401 gevallen,
229 doden), motorrijwielen op de
vierde (respectievelijk 5466 gevallen
eigenschappen. „We dienen hem teén 176 doden); personenauto's op de
zien als een nationale held, onze eer- vijfde (4002 gevallen en 187 doden)
ste nationale held die alles heeft ge
daan om waar te maken, dat hij niets
heeft gedaan".
De voorzitter van de stichting
Het. aantal ongelukken waarbij
bromfietsers waren betrokken is in
vergelijking met 1954 gestegen met
55,7 pet., dat met auto's 11,4 pet., met
fietsen 0,4 pct„ met voetgangers 6,7
pet. en met motorrijwielen 19,9 pet.
Voor de bromfietsers betekent het
het aantal doden van 229 eert stij
ging ten opzichte van het voorgaande
jaar met 67,2 procent.
Wijziging van
pachtnormen
Blijkens mededeling van het 'bestuur
van het landbouwschap heeft de mi
nister van landbouw zioh in princi
pe bereid verklaard te bevorderen,
dat de pachtprijzen zullen worden
aangepast aan het niveau der eigen-
naarslasten; de pachtnormen zullen
daartoe moeten worden gewijzigd.
De kostprijzen der landbouwpro-
dukten worden tot dusverre bere
kend naar de gemiddelde pachtprij
zen met uitsluiting van het grootste
deel der eigenaarslasten, als daar
zijn de kosten van onderhoud en ver
zekering der gebouwen, *n redelijke
rente van het gebouwenkapitaal, af
schrijving in een eeuw op basis van
vervangingswaarde en voorts grond
en waterschapslasten. Het gevolg
hiervan is, dat onderhoud en nieuw
bouw op de boerenbedrijven vrij
aanzienlijk ten achter zijn gekomen.
De minister heeft nog niet bepaald
of grondrente tot enige hoogte bij
deze lasten zal moeten worden inbe
grepen.
Naar de mening van 't landbouw
schap zou doorberekening der lasten
kunnen worden bereikt door geduren
de een overgangsperiode van drie
jaar met gewijzigde pachtnormen in
de kostprijzen rekening te houden.
De prijzen der basisprodukten zou
den dan ruimte kunnen bieden voor
aanpassing van de pachtprijzen aan
de normen.
Minister Mansholt wil advies inwin
nen over de vraag of stijging van de
kostprijs door incalculeren van eige
naarslasten geheel in de garantieprij
zen tot uitdrukking zal mogen komen,
of dat deze via toeslagen zal moeten
worden gehonoreerd.
Zestig jaar geleden trad het
echtpaar P. Tamminga en A. Tam-
minga-Westers van de Oosterstraat 3
te Winschoten, vandaag in het huwe
lijksbootje.
3 Jaar geëist
Juwelen uit 'n villa in Amsterdam-
Zuid geroofd voor een waarde van
niet minder dan ƒ38.000; het hele
kantoor van een reclamebureau aan
de N. Z. Voorburgwal overhoop ge
haald en het meubilair goeddeels ver
nield op zoek naar de sleutels van de
brandkast, buit 800; diverse andere
inbraken in het hart van Amsterdam,
allemaal gepleegd in november van
het vorig jaar, meestal door middel
van acrobatische toeren toegang ver
schaft via verbroken tuimelramen;
de een al 8 maal veroordeeld, de
ander 2 maal, ondanks het feit dat
beiden pas 23 jaar oud zijn; nooit
een vak geleerd; beiden uit slechte
milieus; vader van de langste ver
dachte in 30 jaar tijds 39 maal in
handen van de politie geweest; beide
verdachten lopen nog in een proeftijd
van vorige straffen; de een is her
haaldelijk ontvlucht uit opvoedings
gestichten en beiden wonen in de
Jordaan.
De waterval van wederrechtelijk
heden hoorden twee jeugdige ver
dachten gistermiddag door de officier
van de Amsterdamse rechtbank op-
Bij een autobotsing in Engeland vonden 5 mensen de dood
0E BESTE BEREIDINGSWIJZE:
A Wanneer U Nescafé in het
0 kopje hebt gedaan:
1. eerst kokend water erbij
2. dan pas suiker en melk naar
smaalt toevoegen.
Ba» toot te® minste 35 koppen
f 2.45 o» voor 140 f 8.85
Coffeine-vrij
respectievelijk f 2-80 en f 10.2
(Advertentie)
waar de jongens 's nachts uit roven gaan!
Half in tweeën gescheurd door een dikke boom, zo bleef een bus van de Britse strijdkrachten liggen, na met
48 man aan boord bij het Engelse plaatsje Rugby-Southam van de weg en in de sloot te zijn geraakt. Vijf
inzittenden, leden van het Britse leger en van de R.A.F., verloren bij het ongeluk het leven, 22 finderen liepen
verwondingen op. De mannen keerden terug van een week-einde verlof in het noorden van Engeland....
P.B.O. VOOR SLAGERS.
De voorzitter van de r.k. Slagers-
bond heeft als zyn mening te ken
nen gegeven, dat men in het slagers-
bedrijf zo spoedig mogelijk dient
over te gaan tot de verwezenlijking
van de P.B.O.-gedachte; hiertoe moet
de c.a.o. van het slagersbedrijf ver
vangen worden door een loonverorde-
ning welke de bedrijfsgemeenschap
kan opstellen.
Per KLM-vliegtuig is gisteren de
gramofoonplaat van Johnny Jor
daan met het lied „Geef mij maar
Amsterdam'' naar Warschau gezon
den, waar een aantal Amsterdamse
wielrenners» de burgemeester van
Amsterdam om hadden verzocht. De
burgemeester was vorige week met
de KLM-maóhine „Paramaribo" ter
gelegenheid van de opening van de
nieuwe luchtlijn AmsterdamWar
schau naar Polen gevlogen. In net
toestel zaten ook enige Nederlandse
wielrenners, die in Polen aan de ne
gende vredestour zullen deelnemen.
Bij aankomst bleek een door hen
meegenomen plaat van de Amster
damse zanger te zyn gesneuveld.
Daarom hadden ze de burgemeester
verzocht zo mogelijk een nieuwe
plaat te willen opsturen, aan welk
verzoek burgemeester d'Ailly prompt
heeft voldaan.
HAAGSE UITVERKOOP.
Daar de uitverkoop dit jaar op
zondag 15 Juli zou moeten beginnen
verzoekt de raad voor het Haagse
grootwinkelbedrijf de gemeenteraad
van Den Haag toestemming om de
winkels op maandagochtend 16 juli
te openen, omdat de ochtend van de
eerste opruimingsdag als zeer belang
rijk wordt beschouwd. De vrije och
tend, die het winkelpersoneel op
deze maandagochtend zou moeten
hebben, zal dan op een andere dag in
die week worden gegeven.
Overigens heeft de Kamer van
Koophandel geadviseerd de uitver
koop op zaterdag 14 juli te laten be
ginnen, in welk geval de raad voor
het groot winkelbedrijf geen bijzonder
belang heeft bij toestemming op
maandagochtend geopend te mogen
zijn.
Voorw. gevangenisstraf
voor godsdienstwaanzin
De rechtbank te Amsterdam heeft
vanmorgen de 46-jarige fabrieksarbei
der uit Weesp en diens vrouw veroor
deeld tot respectievelijk twee maan
den en een maand voorwaardelijke
gevangenisstraf.
Zfj hadden in november 1955 aan
hun een-Jarig zoontje, dat longontste
king had, iedere medische hulp ont
houden, zodat het kind gestorven is.
De ouders voerden als motief voor
hun handelswijze aan dat zij „Lou
beleven". Lou, een visboer uit Mui
den, die zich God noemt, belooft zijn
volgelingen ontsterfelijkheid; wan
neer zij sterven, is dat te wijten aan
eigen kleingelovigheid.
De rechtbank was van mening, dat
anan en vrouw niet de bedoeling had
den gehad hun kind enig lichamelijk
letsel te berokkenen. De strafmaat
werd mede bepaald door de overwe
ging dat „waarschijnlijk genoeg ter
men aanwezig zijn om het echtpaar
uit de ouderlijke macht te ontzetten".
Veertien dagen geleden verzekerde
de man dat hij in de toekomst in
geval van ziekte van een van zijn
kinderen er niet aan zou denken een
dokter te waarschuwen. De officier
van Justitie eiste toen een maand
onvoorwaardelijke gevangenisstraf
tegen. heim. Tegen de vrouw was een
maand voorwaardelijke gevangenis
straf geëist.
sommen.; hij schetste hen als „zware
jongens" en vroeg tegen ieder 3 jaar
gevangenisstraf met aftrek van het
voorarrest.
Bij ons in de Jordaan, waar de
jongens 's nachts uit roven gaan:
neuriede na afloop iemand in het
paleis van justitie. Al even wrang was
een wijziging naar een ander zinnetje
van het befaamde liedje, volgens het
welk „de Amsterdamse humor (in de
Jordaan) nooit verloren gaat".
Alles terecht.
Beide jongens deden er het zwij
gen toe, alleen vroeg de kleinste ver
dachte aan de rechercheur in het ge-
tuigenbankje, of het waar was, dat
zijn maat achter zijn rug juwelen
verkocht had. De rechercheur kreeg
toestemming het antwoord schuldig
te blijven.
In zijn requisitoir bracht de officier
hulde aan de Amsterdamse recherche,
die er in is geslaagd bijna de gehele
buit aan juwelen spoedig te achter
halen; de paarlen colliers, de bril
janten, de gouden armbanden, platina
broches, gouden horloges, ze lagen
allemaal bij een zwager in de Jordaan
thuis.
Uit het dossier bleek, dat de jon
gens byna iedere avond op roof uit
gingen. Ze waren tenslotte dankzij
een nachtwaker, die de politie tele
fonisch waarschuwde, op heterdaad
betrapt, toen de kleinste en lenigste
bezig was zich toegang te verschaf
fen tot een winkel aan het Rokin.
De rechtbank zal op 15 mei a.s.
uitspraak doen.
4-Mei herdenking van
militaire gevallenen
Ter nagedachtenis aan alle militai
ren van land- en luchtmacht, die ge
durende de laatste wereldoorlog hun
leven hebben geofferd voor de vrij
heid van het koninkrijk, zal dit jaar
op vrijdag 4 mei de centrale militaire
herdenking worden gehouden op de
Grebbeberg. Eenzelfde herdenkings
plechtigheid voor alle gesneuvelden
en overledenen van de Kon. Marine
en de koopvaardij wordt gehouden
in Den Helder.
De plechtigheid op de Grebbeberg
heeft plaats bij het Nationale Leger-
monument en begint te 11.00 uur.
De plechtigheid in Den Helder be
gint te 10.15 uur.
REVISIE-PROCES
TEGEN GEVANGENE UIT BREDA
Op woensdag 23 mei zal voor de
bijzondere strafkamer van de recht
bank te Utrecht het revisie-proces
beginnen tegen de Duitser, die mo
menteel in de Bredase gevangenis zit
en die leider was van het beruchte
gevangenkamp Rees, waar 287 Ne
derlanders stierven. De revisie heeft
betrekking op de vraag of en in hoe
verre de man verantwoordelijk ge
steld kan worden voor de slechte
huisvestingtoestanden in het kamp en
voor zekere mishandelingen, door
zyn ondergeschikten gepleegd. Niet in
revisie komen de aan hem persoonlijk
ten laste gelegde gevallen van mis
handeling, welke de verdachte ook
niet betwist heeft.
Als verdediger zal voor de Duitser
optreden mr. B. H. J. de Pont te Am
sterdam.
Maandenlang is nu al iedere avond
een bijzonder stralende ster zichtbaar,
diehoe wonderlijk is het te consta
teren voortdurend helderder
wordt. En komende maand zal deze
ster op z'n helderst zyn. „Is het dan
mogelijk dat wij sterren dichter bij
zien kómen, dat wij ze stralender
ziy worden", kan men vragen.
En het antwoord moet luiden:
„Neen, niet in het korte tijdsbestek
van ons leven".
Die voortdurend mooier pralende
ster is ook geen ster, maar de pla-
nëet Venus, op de zon en de maan
na het helderst hemellichaam, dat we
op aarde kunnen aanschouwen.
Dat „helderder worden" vindt zyn
oorzaak in de omstandigheid, dat
Venus de aarde nadert èn daarbij
„ten oosten" van de zon blijft. Wat
zich aan ons voordoet als een schitte
rend schijfje ziet er, met de kijker
bekeken, echter uit als de maan i
z'n eerste kwartier, dus als de was
sende maand. Begrijpelijk, want Ve
nus straalt zelf geen licht uit; dat
v/at we van haar zien is van de
zon „geleend" en aan ons doorge
geven.
Venus staat, van de aarde uit be
schouwd, „opzij" van de zon en daar
door zien wij slechts een partje van
de fel verlichte Venuskant. In wer
kelijkheid is Venus „afnemend"; zij
keert langzaam ons haar onverlichte
zijde toe.
Ook Jupiter blijft onze nachtelijke
hemel deze maand versieren. Hij
komt pas na zonsondergang boven
de kim en staat dus, als Vcnus al „het
moede hoofd" naar het westen neigt,
nog boven het zuiden en is daar ge
makkelijk te vinden: hy is veel hel
derder dan de (échte) sterren in zyn
omgeving.
Jupiter staat vlak bij de stralende
ster Regulus in het sterrenbeeld de
Leeuw.
Zij, die de gelukkige bezitters zijn
van voortreffelijke ogen, kunnen pro
beren op 2 mei de zelden goed zicht
bare planeet Mercurius te vinden.
Hij staat even boven de horizon,
waaronder juist de zon verdwenen
is. Dat Mercurius zich zo weinig
toont is te wijten aan het feit, dat hij
altijd vlak bij de zon zijn kosmische
rondjes draait. Hij staat gemiddeld
„maar" zo'n 58 miljoen kilometer
van onze moeder af. Ook Saturnus
de planeet met z'n krans van rin
gen staat in mei boven de horizon.
Men kan hem laag boven het zuiden
zoeken, hij heeft een ietwat groenige
tint.
Van de sterrenbeelden niet veel
nieuws. De Grote.Beer, die enige tijd
hijna recht boven ons hoofd- heeft
gestaan, begint zijn „afdaling", ter
wijl juist de Draak nu vrijv/el in het
zenith komt. In heldere nachten
moeten toch ook Boötes, de Noorder-
kroon en Hercules boven ons goed
zichtbaar zijn.
Het midden van de cirkelvormige
sterrenkaart stelt het punt recht bo
ven ons voor (zenith).
Met deze aanwijzing is het niet
moeilijk deze sterrenkaart te „le
zen".
Sterrenbeeld de Draak
